Sorularla Öğrenelim

YBS309U - BİLGİ TOPLUMU VE E-DEVLET

Ünite 5: Yerel Yönetimlerde E-Devlet: E-Yerel Yönetim

Yerel Yönetimlerde E-Devlet/E-Yerel Yönetim Olgusu: Genel Çerçeve

1. E-Yerel Yönetim uygulamalarının kapsamı nedir?

Cevap: E-Yerel Yönetim uygulamaları sadece e-Belediyecilik ile sınırlı olmayıp; il özel idaresi, köy ve mahalle birimlerinde de
teknoloji kullanımı yoluyla bilgi ve hizmet sunumunu da içermektedir.

2. E-Yerel Yönetim kavramını tanımlayınız.

Cevap: E-Yerel Yönetim, e-Devlet faaliyetlerinin yerel yönetim düzeyinde gerçekleştirilmesi anlamına gelir. Dolayısıyla e-Devlet ve e-
Yerel Yönetim kavramları arasındaki fark, iki kavramın doğası veya içeriğinden değil, faaliyetlerin gerçekleştirilme düzeyinden
kaynaklanmaktadır. Bu bağlamda, e-Yerel Yönetim uygulamalarını, e-Devlet faaliyetlerinin bir alternatifi olarak değil, yerel yönetimler
düzeyinde gerçekleştirilen tamamlayıcı bir unsuru olarak görmek daha doğru olur.

3. E-Belediyecilik uygulamalarında hangi kategorilerde bilgi ve hizmet sunulmaktadır.

Cevap: E-Belediyecilik uygulamalarında “devletten (bu durumda belediyeden) devlete” (merkezî idareye, diğer yerel yönetim
birimlerine veya hizmet sunan belediyenin diğer birimlerine, belediye birliklerine, belediye şirketlerine, vb.) kategorisinde de bilgi ve
hizmet sunulmaktadır.

4. Hangi kişi ve kurumlar e-Yerel Yönetim faaliyetleri üzerinde etkilidirler?

Cevap: (i) Merkezî yönetim birimleri (Örneğin Cumhurbaşkanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü),
(ii) Diğer yerel yönetim birimleri (Türkiye’deki diğer belediyeler, il özel idareleri, köyler, idari, mali ve teknik ilişkilerde
bulunulan yabancı yerel yönetim birimleri, örneğin kardeş belediyeler, vb.), (iii) Mülki idare amirleri (Valiler ve kaymakamlar),
(iv)Merkezi idarenin taşra teşkilatı birimleri (Bakanlıkların il ve ilçe müdürlükleri vb.), (v)Teknoloji alanında faaliyet gösteren ulusal
ve/veya uluslararası düzeydeki özel şirketler, (vi)Kalkınma ajansları, (vii) Üniversiteler (e-Devlet konusunda çalışan uzman
akademisyenler, üniversiteler bünyesinde kurulmuş e-Devlet ve/veya e-Belediyecilik eğitim ve araştırma merkezleri personeli),
(viii)Uluslararası kuruluşlar ve/veya Avrupa Birliği gibi ulus üstü birlikler, (ix)Yerel yönetim ve/veya teknoloji alanında faaliyet gösteren
ulusal ve/veya uluslararası düzeydeki sivil toplum kuruluşları, (x) Belediye birlikleri, (xi)Belediye şirketleri, (xii) Kentsel ve kırsal
mahalle muhtarları, (xiii)Vatandaşlar ve (xiv)Vatandaş olmamakla beraber söz konusu yerel yönetim birimiyle idari veya mali etkileşim
içinde olan turistler, Türkiye’de yarı veya tam-zamanlı şekilde yerleşik olarak yaşayan yabancı ülke vatandaşları ve yasal statüdeki
göçmenler...

5. Yerel yönetimler ile ilgili temel yasal düzenlemeler nelerdir?

Cevap: a. 6360 sayılı ve 2012 tarihli “On Dört İldeBüyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçeKurulması ile Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”,b. 5302 sayılı ve 2005 tarihli İl Özel İdaresiKanunu,c. 5355 sayılı ve
2005 tarihli Mahalli İdareBirlikleri Kanunu,d. 5393 sayılı ve 2005 tarihli Belediye Kanunu,e. 5216 sayılı ve 2004 tarihli Büyükşehir
Belediyesi Kanunu,f. 442 sayılı ve 1924 tarihli Köy Kanunu.

6. 2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda e-Belediyecilik konusunda hangi önemli değişiklikler yapılmıştır?
Cevap: Söz konusu yasada e-Yerel Yönetim sistemleriyleilgili olarak yakın zamana kadar tek bahis, yasanın14. maddesindeki
“Belediye, mahalli müşterek olmak şartıyla, ... coğrafi ve kent bilgi sistemleri...yapar veya yaptırır” ibaresi idi. Ne var ki 2018 yılında
yasa metnine Ek Madde 3 (Ek: 15/2/2018-7099/16 md.) ile aşağıdaki hususlar eklenmiştir:Belediyeler, mevzuatla kendilerine verilen
görevve hizmetlerin yürütülmesi ve vatandaşlar tarafındanyapılan başvuruların sonuçlandırılması amacıyla hertürlü idari iş ve işlemin
yürütüldüğü e-Belediye bilgisistemini kullanır. e-Belediye bilgi sistemini kurmaya, işletmeye,veri saklama, veri iletimi ve veri paylaşımı
ile ilgilipolitikaları tespit etmeye, çalışma usul ve esaslarınıbelirlemeye ve bu sistem ile ilgili merkezî bir hizmetstandardizasyonu
oluşturmaya İçişleri ile Çevre ve Şehircilik bakanlıkları müştereken yetkilidir.Yasaya eklenen bir başka bölüm olan GeçiciMadde 10’da
(Ek: 15/2/2018-7099/17 md.) ise,e-Belediye sisteminin kurulumu ve işletimi ile ilgilibazı hükümler sıralanmıştır:Belediyeler, e-Belediye
bilgi sisteminin kurulduğuna dair bildirimin İçişleri Bakanlığı tarafından yapılmasından itibaren e-Belediye bilgi sistemi ile
ilgiliçalışmaları bir yıl içinde tamamlar.Benzer sistemi kullanan belediyeler, sistemlerindebulunan ve e-Belediye bilgi sistemi için gerekli
olanverileri e-Belediye bilgi sistemini kullanmaya başladıkları tarihten itibaren bir yıl içinde e-Belediye bilgisistemine aktarır. İçişleri
Bakanı, gerektiğinde bu süreyi bir katına kadar uzatabilir.

E-Yerel Yönetim Konulu Araştırmalar

7. E-Yerel Yönetim uygulamalarını başarıyla sürdürülebilir kılanfaktörler nelerdir?
Cevap: (i) Çalışan direnci ile başa çıkmak ve birimlerarası eşgüdümü sağlamak için belediye tepeyönetiminin güçlü desteği,(ii) Kayda
değer verimlilik artışları beklentisi, (iii)Belediye idaresinin teknolojiyi anlama vehizmet aldığı teknoloji şirketinin performansını ölçme,
değerlendirme ve yönetmeyeteneği ve(iv)Yerel düzeyde belediyelere destek verecekyetkin teknoloji şirketlerinin varlığı

Türkiye’de E-Yerel Yönetim Uygulamalarının Bugünü ve Geleceği

8. Türkiye’de 2003 yılından itibaren her yıl başarılıe-Yerel Yönetim uygulamalarını teşvik etmek amacıylaTÜSİAD ile TBV hangi
uygulamayı sürdürmektedir?
Cevap: TÜSİAD ile TBV tarafından e-TR ödülleri verilmektedir. Bu ödüller içerisinde yerel yönetimlere yönelikbir ödül kategorisi de
bulunmaktadır.

9. Yerel yönetimlerin teknoloji vasıtasıyla sunduğu bilgi ve hizmetlerin merkezî veya adem-i merkezî bir sistem yoluyla sunulması
tartışma konusudur. Merkezî hizmet sunumu seçeneğinin muhtemel olumlu sonuçları nelerdir?
Cevap: (i) Ayrı ayrı web siteleri kurarak hizmet verilmemesi nedeniyle kaynak israfının azaltılması,(ii) Kurumlar arası e-Belediye
hizmet kalitesi veperformans farkının önüne geçilmesi,(iii)Ulusal düzeyde içerik benzerliği sağlanması,(iv) Veri güvenliği ve
mahremiyeti süreçleriyle malihizmetlerin tek elden ve anlık kontrolü ve(v) Kullanıcı memnuniyetinin artırılması olarak sayılabilir.

10. Bir ülkede yerel yönetimlerin teknoloji vasıtasıyla sunduğu bilgi ve hizmetlerin merkezî veya dağıtık bir sistem yoluyla sunulmasının
doğru olacağı hususu, önemli bir tartışma konusudur. Merkezi sistemin dezavantajları nelerdir?
Cevap: Belediyelerin seçmenleriyle iletişiminin zayıflaması,(ii) Yerel yönetimlerin hizmetin gereğini yöreşartlarına ve halkın özgül
ihtiyaçlarına görebelirleme şansının azalması ve(iii)Sistem hatalarına yerel yönetim yetkilisininmüdahale etme şansının olmaması
olaraksıralanabilir.

Dünyadaki E-Yerel Yönetim Örnekleri

11. Güney Kore’nin Seoul kentinin e-Belediyecilik hizmetlerini ve E-Yönetişim faaliyetlerini lider yapan uygulamaların başında ne
gelmektedir?
Cevap: 1999 yılında Seoul Büyükşehir Belediyesi’ninuygulamaya koyduğu OPEN (Online ProceduresENhancement for Civil
Applications, İdari Uygulamalar için Çevrimiçi Süreçlerin Geliştirilmesi) Sistemi gelmektedir. Sistem, belediyeye yapılan
tümbaşvurulara (izinler, kayıtlar, satın almalar, sözleşmeler, onaylar, vb.) bir barkod verilerek iş akışındaşeffaflığı, hesap verebilirliği ve
hizmet alanların/vatandaşların denetimini artırmayı hedeflemiştir.

12. E-Yerel Yönetim uygulamalarını Avrupa Birliğiözelinde inceleyen ve Avrupa’da 130’dan fazla belediyeyi bir araya getiren birliğin
adı nedir?
Cevap: E-Yerel Yönetim uygulamalarını Avrupa Birliğiözelinde inceleyen ve Avrupa’da 130’dan fazla belediyeyi bir araya getiren
birlik EUROCITIES'dir.

13. E-Yerel Yönetim/yerel e-Devlet kavramları ile akıllı kent kavramı arasındaki ilişki nedir?
Cevap: Son yıllarda artan oranda e-Yerel Yönetim/yerel e-Devlet diye adlandırılabilecek uygulamaların“akıllı kent” kavramı adı altında
incelendiği görülmektedir. Örneğin, 2007 yılından beri Avrupa’daki e-Yerel Yönetim uygulamalarını “akıllı kentler”başlığı altında
inceleyen Viyana Teknik Üniversitesi, “http://www.smart-cities.eu” adresinde “Avrupa Akıllı Kentleri Kıyaslama Çalışması”
verilerinikamuoyu ile paylaşmaktadır.

14. Akıllı kent kavramının tanımı nedir?

Cevap: Akıllı kent kavramı, 1990’lardan beri farklı şekillerde tanımlanmıştır. Akıllı kent, “mevcut tüm teknoloji vekaynakları akıllıca ve
eşgüdümlü bir şekilde kullanarak kent merkezlerini geliştirmek; bütünleşmiş,yaşanabilir ve sürdürülebilir kentler ortaya çıkarmak”
şeklinde tanımlanabilir. Veri-temelli faaliyetler ile sürdürülebilirlik, yaşam kalitesi, ekonomik büyüme, yenilik, yönetişim, katılım ve iş
birliği gibi kavramların öne çıkartıldığı bir kent yönetim biçimi olarak da tanımlanmaktadır.

15. Yönetim bilimi literatüründe kentlerdâhil birçok idari sistemin özelliklerini tanımlamakiçin kullanılan “smart” kavramı ne anlama
gelmektedir?
Cevap: “Smart” kavramı aslında bir kısaltmadır. Doran (1981: 36) “SMART” kısaltmasındaki harflerin anlamını şu şekilde
açıklamıştır:• Specific (Belirli/Özgül: İyileştirme için belirli bir alanı/konuyu hedefleyen),• Measurable (Ölçülebilir: Sayısallaştırılabilir,
en azından ilerlemeyi ölçmek için birgöstergesi bulunan),• Assignable (Atanabilir: Kimin ne yapacağınıaçıkça belirten; belirli bir iş
bölümü içeren),• Realistic (Gerçekçi: Mevcut kaynaklar gözönüne alındığında, hangi sonuçların gerçekçi şekilde elde edilebileceğini
belirten)• Time-related (Zamana bağlı: Sonuçların nezaman elde edilebileceğini açıkça belirten).

16. Akıllı kent kavramı içerisinde kendine yer bulan "Crowdsourcing" kavramı ne anlama gelmektedir?
Cevap: Crowdsourcing (Ortak akılla sorun çözme), birkurumun, bu örnekte bir kentin yönetiminin, birişi veya sorunu geniş kitlelere
genelde belli birödül karşılığında sunması ve bu kitlenin üyelerinden çeşitli çözüm önerileri alarak bu önerilere dayalı yeni politika ve
çözümler geliştirmesi,yani “şehrin ortak aklını” kullanması anlamınagelmektedir.
17. Kamu yönetimi literatüründe akıllı kentler kavramının belirsizliği ile ilgili önemli eleştiriler nelerdir?
Cevap: Bunlar arasında, belirsiz ve tutarsız tanımların (Hollands, 2008) “kavramsal bir bataklık” yarattığı (Meijer & Bolivar, 2015: 2-3),
kavramın gereğinden fazla teknik-odaklı tanımlandığı,farklı kentsel akıllılık ölçütlerinin mevcut olduğuve akıllı kent faaliyetlerinin
performansının ortakkabul görmüş tek bir ölçüsünün olmaması (Albino,Berardi & Dangelico, 2015) gibi eleştiriler ilk aklagelenlerdir. Bu
eleştirilerde haklılık payı olmaklabirlikte, akıllı kentlerin genelde e-Yerel Yönetim,özelde de e-Belediye uygulamaları ile
karşılaştırıldığında ortaya çıkan ayırt edici özellikleri araştırıldığında bazı özellikler öne çıkmaktadır (Yıldız,Şahin, Erkul, Babaoğlu &
Özacit, 2015). Bu farkların siyah ve beyaz gibi keskin bir karşıtlıktan ziyade grinin tonları gibi bir derece farkını belirttiğiniözellikle
vurgulamak gerekir.

18. Siyasi yönden teknoloji ve veri temelli e-yerel yönetim uygulamalarının avantajı nedir?
Cevap: Siyasi yönden, teknoloji ve veri temelli politika yapımı ve uygulaması, kent yönetim süreçlerinin daha katılımcı, şeffaf,
denetlenebilir ve hesapverebilir hâle gelmesi potansiyelini barındırmaktadır. Örneğin, sokak hayvanlarına yönelik belediyepolitikalarını
cep telefonundan kaydederek gerekbelediye, gerekse geleneksel veya sosyal medya platformlarında paylaşan bireyler; memnuniyet
veyaşikâyetlerini geniş kitlelerle hızlıca paylaşabilmekte; gerekirse hesap sorarak politika değişimi veyaiptalini talep edebilmektedirler.

19. İBBCepTrafik uygulaması kullanıcıları, 2019 yılı Nisan ayı itibariyle hangi hizmetleri alabilmektedir?
Cevap: • Hedef noktasına uzun süreli tıklayarak“İBB Yol Gösteren” (https://uym.ibb.gov.tr/ibbyolgosteren/index.html) ile
navigasyonplanı oluşturabilir veya tek tuşla “İBB YolGösteren”e geçiş sağlanabilir. Bu sistemle sadece İstanbul’da değil, Marmara
Bölgesi’ndekitüm şehirlerde, canlı trafik verileri kullanılarak oluşturulan rotaları takip ederek en kısasürede seyahat etmek mümkündür.•
Kent trafiğine etkisi yüksek duyuru ve haberlere ilişkin bildirimler alınabilir.• Kentteki artan sayıda otoparkın anlık doluluk durumları,
kapasitesi ve çalışma saatlerigörüntülenebilir.• İşitme engelli vatandaşlar, İBB Ulaşım Yönetim Merkezi çağrı operatörleri ile görüntü
olarak görüşme yapabilir ve trafik bilgisi alabilir.• Görme engelli vatandaşlar, uygulamada sunulantrafik bilgilerini sesli olarak
dinleyerek, kent trafiğine ilişkin duyurulardan, trafik yoğunluk bilgilerinden haberdar olup, uygulamada sunulanbilgilendirme
hizmetlerinden yararlanabilir.• Anlık kent trafiği sosyal medya platformlarında paylaşılabilir.• Trafikte karşılaşılan kaza, yoğunluk, yol
çalışması ve araç arızası gibi bilgiler ile görüş/öneriler Trafik Kontrol Merkezine gönderilerek, uygulama kullanıcıları ile
paylaşılmasısağlanabilir.

20. Akıllı kent araştırmalarında hangi sorunların yaşandığı tespit edilmiştir?

Cevap: • Yerel yönetimler birçok yüzeysel teknoloji uygulamalarını “akıllı kent” olarak adlandırmaktave bu yolla yönetsel ve siyasal bir
meşruiyet kazanmayı hedeflemektedir. Bu sebeple, neredeysetüm yeni teknolojik uygulamalar “akıllı” şemsiyesi altında toplanmaktadır.
• Kendilerine yeni donanım ve yazılım piyasaları açma çabası içindeki özel sektör aktörlerikapsamlı yatırımlar olarak akıllı kent
olarakadlandırdıkları, ancak, çoğunlukla yüksekmaliyetli teknolojik yatırımların taşeronluğunu kastettikleri bir takım yenilikleri
tanıtmaya çalışmaktadırlar.• Türkiye kentlerine bakıldığında, kentlerdeyapısal dönüşümlerde akıllı kent denilebilecekradikal
yaklaşımların ortaya çıkmadığı, çıksabile çok dar anlamıyla teknoloji yatırımlarının kastedildiği, bunların da sonuçlarının bilinmediği ve
politika yapma süreçlerine yansımadığı görülmektedir.

Sıra-(Soruid) 1-(1423698) 2-(1423702) 3-(1423706) 4-(1423712) 5-(1437736) 6-(1437752) 7-(1437761) 8-(1437832) 9-(1437857) 10-(1437876) 11-(1437891) 12-(1437902) 13-(1437922) 14-(1437938) 15-(1437949) 16-
(1437963) 17-(1437984) 18-(1437989) 19-(1437998) 20-(1438012)