Buku Kursus Integriti Dan Rasuah Ipt My 06012021

KURSUS
INTEGRITI
DAN
RASUAH
Institut Pengajian Tinggi
Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia

Kerjasama
Kementerian Pengajian Tinggi
KURSUS
INTEGRITI DAN RASUAH
Institut Pengajian Tinggi
Terbitan
BAHAGIAN PENDIDIKAN MASYARAKAT
Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia
No. 2, Lebuh Wawasan,
Presint 7, 62250 Putrajaya.
Telefon : 603-8870 0000

Faks : 603-8870 0901
E-mel : info@sprm.gov.my
SMS : 019-6000 696
Penulis/Penyunting
Mohamad Tarmize Abdul Manaf
Maznah Che Muda
Siti Zakiah Che Man
Samsul Salip
Mohd Nur Lokman Samingan
Suryani Ali
Penasihat
Prof. Madya Dr. Fazilah Idris
@ HAK CIPTA
SURUHANJAYA PENCEGAHAN RASUAH MALAYSIA
Semua hak terpelihara. Tiada mana-mana bahagian daripada penerbitan ini

boleh diterbitkan semula atau disimpan dalam bentuk yang boleh diperolehi
semula atau disiarkan dalam sebarang bentuk dengan apa jua cara elektronik,
mekanikal, fotokopi, rakaman dan/atau sebaliknya tanpa mendapat izin daripada
Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia.
ISBN 978-967-5459-21-4
September 2020
MEMBINA KOMUNITI BERASASKAN INTEGRITI
KANDUNGAN MUKA SURAT

Prakata
Sinopsis Kursus Integriti dan Rasuah 1

Perincian 8 modul - Kursus Integriti dan Rasuah 11
Cadangan jadual pembelajaran mingguan 25
Modul 1: Overview kursus ‘Integriti dan Rasuah’ dan 45

Rasuah: Mengapa penting untuk anda fahami?
Modul 2: Kenali SPRM 99
Modul 3: Integriti vs Rasuah 155
Modul 4: Rasuah berdasarkan Akta SPRM 2009 207
Modul 5: Jenayah kolar putih 261
Modul 6: Punca, simptom dan kesan rasuah 307
Modul 7: Laporkan rasuah, langkah pencegahan 363

dan inisiatif kerajaan
Modul 8: Liabiliti korporat 407

T
Prakata
Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh dan
salam sejahtera,
Segala kesyukuran dipanjatkan ke hadrat Ilahi atas

limpah dan kurniaan-Nya, buku Modul Kursus Integriti
dan Rasuah berjaya diterbitkan. Tahniah kepada
Bahagian Pendidikan Masyarakat, Suruhanjaya
Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) kerana berjaya
menghasilkan buku ini.
Kursus Integriti dan Rasuah merupakan kerjasama

antara SPRM, Kementerian Pengajian Tinggi (KPT)
dan institut pengajian tinggi (IPT). Objektif utama
kursus ini adalah bagi membudayakan integriti dan
menanam perasaan benci kepada jenayah rasuah
dalam kalangan pelajar IPT. SPRM mengharapkan
inisiatif ini mampu menjadikan masyarakat Malaysia
sebagai ‘komuniti berasaskan integriti’ atau ‘integrity-
DATO’ SHAMSHUN BAHARIN based community’.
BIN MOHD JAMIL
Timbalan Ketua Pesuruhjaya Buku Kursus Integriti dan Rasuah ini boleh menjadi
(Pencegahan) panduan kepada semua pensyarah SPRM dan IPT.
Suruhanjaya Pencegahan Modul pembelajaran dalam buku ini boleh diubah suai
Rasuah Malaysia mengikut kesesuaian IPT terbabit.
Akhir sekali, bagi pihak SPRM, saya mengucapkan

jutaan terima kasih kepada pihak KPT, IPT dan semua
yang akan menjayakan kursus ini. Semoga usaha kita
ini mendapat keredhaan Allah SWT.
“Integrity is doing the right thing, even when
no one is watching.”
C.S. Lewis (1898 - 1963)

Penulis novel terkenal dan ahli falsafah Inggeris
SINOPSIS
KURSUS INTEGRITI
DAN RASUAH
NOTA PENSYARAH
1
NAMA KURSUS : INTEGRITI DAN RASUAH
(INTEGRITY AND CORRUPTION)

KOD KURSUS : XXXXX
KREDIT : 2
JUMLAH JAM : 30
PEMBELAJARAN
PELAJAR
PRASYARAT : Tiada
HASIL PEMBELAJARAN :
1. Pelajar dapat menghuraikan nilai integriti

dalam kehidupan seharian.
2. Pelajar dapat menilai bentuk pelakuan rasuah

dan salah guna kuasa dalam kehidupan dan
organisasi.
3. Pelajar mampu mempamerkan nilai integriti

dan pencegahan rasuah melalui aktiviti
masyarakat.
2
SINOPSIS KURSUS : Kursus ini merangkumi konsep asas tentang nilai
integriti; bentuk perbuatan rasuah dan salah guna kuasa dalam kehidupan
seharian serta dalam organisasi; dan langkah-langkah pencegahan rasuah.
Isu dan kes rasuah sebenar dibincangkan dalam sesi pembelajaran.
(This course encompasses the basic concepts on value of integrity; forms of

bribery dan abuse of power in daily lives as well as in organizations; and ways
to prevent bribery. Issues dan real cases related to bribery will be discussed).
3
KANDUNGAN KURSUS
TEMPOH (JAM)
KULIAH MODUL PEMBELAJARAN
BERSEMUKA
1 Overview kursus ‘Integriti dan Rasuah’ 2
dan Rasuah: Mengapa penting untuk
anda fahami?
2 Kenali SPRM 2
3 Integriti vs Rasuah 2
4 Rasuah berdasarkan Akta SPRM 2009 2
5 Jenayah kolar putih 2
6 Punca, simptom dan kesan rasuah 2
7 Laporkan rasuah, langkah 2
pencegahan, dan inisiatif kerajaan
8 Liabiliti korporat 2
9 Lawatan ke SPRM dan sesi taklimat 4
10 Sesi perkongsian oleh Pegawai 2
Penyiasat SPRM
11 Sesi perkongsian oleh bekas pesalah 2
rasuah
12 Pembentangan tugasan PSA 2
13 Pembentangan tugasan kajian kes 2
14 Rumusan 2
JUMLAH 30
4
PENILAIAN : Kerja kursus 100%
Perincian kerja kursus adalah seperti jadual di bawah:
PEMBERAT
BIL.. PERKARA
(PERATUSAN)
1. Tugasan kumpulan 1 - Video 40%

public service announcement (iklan)
antirasuah
• Video PSA 20%
• Pembentangan video 20%
2. Tugasan kumpulan 2 - Kajian kes 40%

• Penulisan laporan 20%
• Pembentangan 20%
3. Tugasan individu 1 - Kajian kes 10%

berdasarkan laporan di media utama
4. Tugasan individu 2 - Refleksi aktiviti 10%

kemasyarakatan
JUMLAH 100%
5
RUJUKAN
1. Angela Monaghan (2017). Rolls-Royce trio plead guilty to corruption

charges in US. Diekstrak pada 9 Oktober 2018 daripada https://
www.theguardian.com/business/2017/nov/08/rolls-royce-trio-
plead-guilty-to-corruption-charges-in-us
2. Arkib Negara (2013). Skim cepat kaya Pak Man Telo (1992). Diekstrak
pada 22 Julai 2018 daripada http://arkibnegara.blogspot.
com/2013/09/skim-cepat-kaya-pak-man-telo-1992.html
3. Association Certified Fraud Examiners (2013). Report to the Nations

on Occupational Fraud and Abuse 2013. GLOBAL Headquarters,
Austin, USA
4. BBC (2011). Nick Leeson apologises to Barings’ boss for bank crash.
Diekstak pada 22 Julai 2018 daripada https://www.bbc.co.uk/
news/business-14424926
5. Ben Lucas (2018). Skansen was charged with bribery in UK despite

self-reporting, former CEO says. Diekstrak pada 9 Oktober 2018
daripada https://mlexmarketinsight.com/insights-center/editors-
picks/anti-bribery-and-corruption/europe/skansen-was-charged-
with-bribery-in-uk-despite-self-reporting,-former-ceo-says
6. Investopedia (2018). Bernie Madoff. Diekstrak daripada https://www.

investopedia.com/terms/b/bernard-madoff.asp pada 22 Julai 2018
6
RUJUKAN
7. Pusat Governans, Integriti dan Antirasuah Nasional (2019). Pelan

Antirasuah Nasional 2019-2023. Jabatan Perdana Menteri,
Putrajaya
8. Kerajaan Malaysia (2001). Akta Pencegahan Pengubahan Wang

Haram, Pencegahan Pembiayaan Keganasan dan Hasil daripada
Activity Haram 2001 (AMLA). Percetakan Nasional Berhad, Kuala
Lumpur
9. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Pemberi Maklumat

2010. Percetakan Nasional Berhad
10. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Saksi 2009. Percetakan

Nasional Berhad, Kuala Lumpur
11. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan rasuah

Malayisa 2009. Percetakan Nasional Berhad, Kuala Lumpur
12. Mohamad Tarmize (2013). Jerung dalam Jaring Kami. Penerbit

Bahagian Pendidikan Masyarakat, Suruhanjaya Pencegahan
Rasuah Malaysia, Putrajaya
13. Mohamad Tarmize (2016). Kempen Ahli Politik Integriti. Penerbit

7
RUJUKAN
14. Mohamad Tarmize (2017). Menangani Rasuah dalam Perolehan

Kerajaan. Penerbit Bahagian Pendidikan Masyarakat,
Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia, Putrajaya
15. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan rasuah. Penerbit

Rasuah Malaysia. Putrajaya
16. Rahimah Abdul Rahim (2016). Siri Penyelidikan Pengajian Rasuah:

Rasuah, Governans & Integriti. Penerbitan Akademi Pencegahan
Rasuah Malaysia
17. SFO (2016). Sweett Group PLC sentenced and ordered to pay £2.25
million after Bribery Act conviction. Diekstrak pada 9 Oktober
2018 daripada https://www.sfo.gov.uk/2016/02/19/sweett-group-
plc-sentenced-and-ordered-to-pay-2-3-million-after-bribery-act-
conviction/
18. Sutherland, E.H. (1940). White-Collar Criminality, American

Sociological Review. Volume 5 February, 1940 Number 1. Indiana
University.
19. Syed Hussein Alatas (2009). Rasuah: Sifat, Sebab dan Fungsi. Dewan
Bahasa dan Pustaka: Kuala Lumpur.
8
RUJUKAN
20. The Guardian (2020), Record bribery fine fuels Airbus loss of €1.4bn.
Diekstrak pada 20 Appril 2020 daripada https://www.theguardian.
com/business/2020/feb/13/record-bribery-fine-fuels-airbus-loss-
of-14bn
21. Zulkanain Abdul Rahman, Ahmad Kamal Ariffin Mohd Rus & ors
(2017). Sejarah Perjuangan SPRM Satu Perjalanan. Universiti
Malaya, Kuala Lumpur
NOTA PENSYARAH
9
NOTA PENSYARAH
“Corruption is worse than prostitution. The latter might

endanger the morals of an individual; the former
invariably endangers the morals of the entire country.”
Karl Kraus (1874-1936)

Pengkritik sosial dan penulis terkenal Austria
PERINCIAN 8 MODUL
KURSUS INTEGRITI
DAN RASUAH
NOTA PENSYARAH
11
MODUL 1: Overview kursus ‘Integriti dan Rasuah’ dan Rasuah:
Mengapa penting untuk anda fahami?
RINGKASAN: Pelajar dijelaskan mengenai kandungan dan perjalanan modul

ini. Seterusnya, pembelajaran dimulakan dengan menjelaskan mengapa
rasuah menjadi jenayah yang serius. Pelajar didedahkan dengan impak
jenayah rasuah kepada ekonomi dan negara. Dijelaskan juga mengenai
prestasi negara dalam beberapa kajian dan indeks berkaitan rasuah.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Overview

Kursus ‘Integriti dan Rasuah’ dan ‘Rasuah: Mengapa Penting untuk Anda
Fahami’
RUJUKAN:
1. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia
2009. Percetakan Nasional Berhad, Kuala Lumpur
2. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat

3. Zulkanain Abdul Rahman, Ahmad Kamal Ariffin Mohd Rus & ors (2017).
Sejarah Perjuangan SPRM Satu Perjalanan. Penerbitan Universiti Malaya,
Kuala Lumpur
LINK LAMAN SESAWANG: Laman sesawang SPRM yang boleh dicapai di

www.sprm.gov.my
12
MODUL 2: Kenali Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia
RINGKASAN: Topik ini menyentuh sejarah ringkas usaha pencegahan

rasuah di Malaysia. Seterusnya, menjelaskan latar belakang struktur, fungsi
dan strategi SPRM. Ditekankan dalam topik ini adalah mekanisme ‘check
and balance’ yang menjadi pemantau dan penasihat kepada SPRM dalam
pelaksanaan tanggungjawabnya. Dijelaskan secara terperinci strategi dan
pendekatan SPRM dalam mencegah rasuah dengan memberikan beberapa
contoh kes serta aktiviti sebenar.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Kenali SPRM’
RUJUKAN:
1. Badan Pencegah Rasuah (1992). Badan Pencegah Rasuah Malaysia 1967-
1992: Sejarah Penubuhan dan Perkembangannya. Percetakan Nasional
Malaysia Berhad, Kuala Lumpur, Kuala Lumpur


4. Zulkanain Abdul Rahman, Ahmad Kamal Ariffin Mohd Rus & ors (2017).
Sejarah Perjuangan SPRM Satu Perjalanan. Penerbitan Universiti Malaya,
Kuala Lumpur

www.sprm.gov.my
13
MODUL 3: Integriti vs Rasuah
RINGKASAN: Topik ini akan membincangkan definisi dan konsep asas

integriti; faktor-faktor yang menjejaskan integriti; dan contoh (sebenar)
perbuatan yang tidak berintegriti. Pelajar akan dapat memahami perbezaan
pelanggaran integriti dan pelakuan jenayah. Pelajar juga didedahkan tentang
cara fikir mereka yang terlibat rasuah. Seterusnya, pelajar akan mempelajari
langkah-langkah untuk membudayakan integriti dalam kehidupan seharian.
Sebagai maklumat tambahan, dijelaskan juga beberapa inisiatif kerajaan bagi
meningkatkan integriti perkhidmatan awam.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Integriti vs

Rasuah’
RUJUKAN:

3. Rahimah Abdul Rahim (2016). Siri Penyelidikan Pengajian Rasuah: Rasuah,

Governans & Integriti. Penerbitan Akademi Pencegahan Rasuah Malaysia
4. Tunku Abdul Aziz Tunku Ibrahim (2005). Fighting Corruption: My Mission.

Konrad Adenauer Foundation

www.sprm.gov.my
14
MODUL 4: Rasuah berdasarkan Akta SPRM 2009
RINGKASAN: Topik ini akan membincangkan definisi rasuah daripada

perspektif antarabangsa dan Malaysia. Dijelaskan nama-nama lain rasuah,
bentuk rasuah dan keadaan yang menjadikan sesuatu perbuatan itu rasuah.
Dalam topik ini, pelajar akan mendalami jenayah rasuah dalam konteks
perundangan. Bagi memudahkan pemahaman pelajar, berbagai contoh kes
sebenar rasuah dikongsi dalam sesi pembelajaran. Secara ringkas, pelajar
dijelaskan mengenai kesan rasuah terhadap diri dan harta mereka.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Rasuah

berdasarkan Akta SPRM 2009’
RUJUKAN:
1. Kerajaan Malaysia (2001). Pencegahan Pengubahan Wang Haram,
Pencegahan Pembiayaan Keganasan dan Hasil daripada Aktiviti Haram


4. Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 3 Tahun 1998: Garis Panduan Pemberian

dan Penerimaan Hadiah di dalam Perkhidmatan Awam

www.sprm.gov.my
15
MODUL 5: Jenayah kolar putih
RINGKASAN: Topik ini membincangkan mengenai jenayah kolar putih. Pelajar

dijelaskan mengenai perbezaan jenayah kolar putih dengan jenayah kolar biru.
Pelajar didedahkan dengan kes sebenar jenayah kolar putih, sama ada kes
dalam negara dan kes luar negara. Turut dijelaskan adalah beberapa jenayah
perdagangan terkini seperti Macau scam, penipuan cinta, phishing, dan
penipuan kad kredit. Sebagai tambahan, dijelaskan mengenai profil fraudster
berdasarkan kajian oleh KPMG.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘White-Collar

Crime (Jenayah kolar putih)’
RUJUKAN:
2. Arkib Negara (2013). Skim cepat kaya Pak Man Telo (1992). Diekstrak
daripada http://arkibnegara.blogspot.com/2013/09/skim-cepat-kaya-pak-
man-telo-1992.html pada 22 Julai 2018
3. Association Certified Fraud Examiners (2013). Report to the Nations on

Occupational Fraud and Abuse 2013. GLOBAL Headquarters, Austin, USA
4. BBC (2011). Nick Leeson apologises to Barings’ boss for bank crash.
Diekstak daripada https://www.bbc.co.uk/news/business-14424926 pada
22 Julai 2018
5. Investopedia (2018). Bernie Madoff. Diekstrak daripada https://www.

investopedia.com/terms/b/bernard-madoff.asp pada 22 Julai 2018
16
6. Malaysiatoday (2018). Kisah Pegawai Bank Malaysia Yang Mencuri 1
Sen Sehingga Makara Jutawan! Diesktrak daripada http://malaysiatodayz.
blogspot.com/2017/05/kisah-pegawai-bank-malaysia-yang.html pada 22
Julai 2018
7. Sutherland, E.H. (1940). White-Collar Criminality, American Sociological

Review. Volume 5 February, 1940 Number 1. Indiana University.

Konrad Adenauer Foundation, Kuala Lumpur

www.sprm.gov.my
17
MODUL 6: Punca, simptom dan kesan rasuah
RINGKASAN: Topik ini akan membincangkan punca dan kesan rasuah terhadap
individu, organisasi, ekonomi, keselamatan dan alam sekitar. Dijelaskan teori
Sigitiga Fraud dan beberapa teori lain berkaitan rasuah. Bagi menjelaskan
kesan rasuah, kajian kes dibincangkan di dalam kelas bagi memudahkan
pemahaman pelajar. Selain itu, pelajar dijelaskan mengenai simptom-simptom
rasuah.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Punca,

simptom dan kesan rasuah’
RUJUKAN:
1. Akhbar Satar (2016). Rasuah, Jenayah & Malaysia. Akhbar & Associates,
Kuala Lumpur

3. Mohamad Tarmize (2013). Jerung dalam Jaring Kami. Penerbit Bahagian

Pendidikan Masyarakat, Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia,
Putrajaya
4. Mohamad Tarmize (2016). Kempen Ahli Politik Integriti. Ibu Pejabat

Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia, PutrajayaMohamad Tarmize
(2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat Suruhanjaya Pencegahan
18
Rasuah, Governans & Integriti. Akademi Pencegahan Rasuah Malaysia,
Kuala Lumpur


www.sprm.gov.my
19
MODUL 7: Laporkan rasuah, langkah pencegahan dan inisiatif
kerajaan
RINGKASAN: Topik ini membincangkan kewajipan melapor jenayah rasuah

kepada SPRM dan bagaimana pelaporan boleh dibuat. Pelajar dijelaskan cara-
cara jenayah rasuah dapat dielakkan. Turut dikongsi di dalam sesi pembelajaran
adalah inisiatif kerajaan bagi memastikan rasuah dapat dibanteras.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Laporkan

rasuah, langkah pencegahan, dan inisiatif kerajaan’
RUJUKAN:
2. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan rasuah Malayisa

3. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Pemberi Maklumat 2010.

Percetakan Nasional Berhad
4. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Saksi 2009. Percetakan

Nasional Berhad
5. Pusat Governans, Integriti dan Antirasuah Nasional (2019). Pelan

Antirasuah Nasional 2019-2023. Jabatan Perdana Menteri, Putrajaya
20
Rasuah, Governans & Integriti. Akademi Pencegahan Rasuah Malaysia,
Kuala Lumpur


www.sprm.gov.my
21
MODUL 8: Liabiliti korporat
RINGKASAN: Topik ini menjelaskan mengenai peruntukan baharu Seksyen

17A Akta SPRM 2009 yang berkaitan kesalahan rasuah oleh organisasi
komersial. Peruntukan ini juga dikenali sebagai ‘liabiliti korporat’. Pelajar
universiti yang merupakan ‘professional in the making’ wajib tahu mengenai
peruntukan ini. Pengetahuan berhubung ‘liabiliti korporat’ dapat membantu
pelajar apabila mereka memasuki alam pekerjaan. Perbincangan mengenai
liabiliti korporat dalam kuliah ini turut disokong dengan beberapa kajian kes
yang berlaku di luar negara.
NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Liabiliti

korporat’
RUJUKAN:
1. Astro Awani (2019). Kesalahan rasuah oleh organisasi komersial. Diekstrak
pada 26 Mei 2020 daripada http://www.astroawani.com/berita-malaysia/
kesalahan-rasuah-oleh-organisasi-komersial-199177

3. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan rasuah Malayisa

4. Angela Monaghan (2017). Rolls-Royce trio plead guilty to corruption

charges in US. Diekstrak pada 9 Oktober 2018 daripada https://www.
theguardian.com/business/2017/nov/08/rolls-royce-trio-plead-guilty-to-
corruption-charges-in-us
22
5. Ben Lucas (2018). Skansen was charged with bribery in UK despite self-
reporting, former CEO says. Diekstrak pada 9 Oktober 2018 daripada
https://mlexmarketinsight.com/insights-center/editors-picks/anti-bribery-
and-corruption/europe/skansen-was-charged-with-bribery-in-uk-despite-
self-reporting,-former-ceo-says
6. SFO (2016). Sweett Group PLC sentenced and ordered to pay £2.25 million
after Bribery Act conviction. Diekstrak pada 9 Oktober 2018 daripada https://
www.sfo.gov.uk/2016/02/19/sweett-group-plc-sentenced-and-ordered-to-
pay-2-3-million-after-bribery-act-conviction/
7. The Guardian (2020), Record bribery fine fuels Airbus loss of €1.4bn.
Diekstrak pada 20 Appril 2020 daripada https://www.theguardian.com/
business/2020/feb/13/record-bribery-fine-fuels-airbus-loss-of-14bn

www.sprm.gov.my
23
NOTA PENSYARAH
“Power tends to corrupt and absolute power corrupt

absolutely.”
John Emerich Edward Dalberg Acton (Lord Acton)

(1834-1902)
Ahli sejarah dan pengkritik sosial England
JADUAL
PEMBELAJARAN
MINGGUAN
KURSUS INTEGRITI
DAN RASUAH
NOTA PENSYARAH
25
MINGGU 1
AKTIVITI PENGAJAR
Overview kursus ‘Integriti dan Rasuah’ Pensyarah IPT

• Pengenalan kepada Kursus Integriti dan Rasuah
- Objektif kursus
- Latar belakang usaha pencegahan rasuah
di IPT
- Mengapa kursus ini diwujudkan di IPT?
- Perkara-perkara yang akan dipelajari dalam
kursus ini
Pengurusan tugasan kursus

• Pembahagian kumpulan
• Taklimat tugasan 1 (berkumpulan) - Kajian kes
• Taklimat tugasan 2 (berkumpulan) - Video iklan
pendek antirasuah
• Taklimat tugasan individu 1 - Kajian kes melalui
laporan media
• Taklimat tugasan individu 2 - Aktiviti
kemasyarakat / Soal selidik
• Penentuan tarikh pembentangan dan
penghantaran tugasan
26
MINGGU 1 (sambungan)
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 1: Rasuah - Mengapa penting Pensyarah IPT /

untuk anda fahami? Pensyarah SPRM
• Pengenalan ringkas kepada rasuah
• Mengapa rasuah jenayah yang serius?
• Beberapa contoh/bukti keseriusan rasuah
• Mengapa pelajar perlu memahami jenayah
rasuah?
• Kedudukan Malaysia dalam indeks jenayah
dunia
27
MINGGU 2
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 3: Integriti vs Rasuah Pensyarah IPT

• Pengenalan kepada integriti
- Pelbagai definisi integriti
- Faktor-faktor yang menjejaskan integriti
- Contoh perbuatan tidak berintegriti oleh
individu (teladan)
• Memahami minda perasuah
• Memahami bidang pekerjaan yang berisiko
tinggi rasuah
• Bagaimana membudayakan integriti?
• Inisiatif kerajaan bagi meningkatkan integriti
perkhidmatan awam
28
MINGGU 3
AKTIVITI PENGAJAR
Lawatan pelajar ke pejabat SPRM Pensyarah IPT /

• Sama ada Ibu Pejabat SPRM atau SPRM Negeri Pegawai SPRM /
• Tempat yang akan dilawati: Penyelaras Kursus
- Lokap (sekiranya tiada tahanan)
- Bilik kawad cam
- Bilik Temu Bual Bervideo
- Konti MACC.fm - hanya di Ibu Pejabat SPRM
Kuliah MODUL 2: Pengenalan SPRM (di pejabat

SPRM)
• Sejarah penubuhan SPRM
• Fungsi pegawai SPRM
• Lima badan pemantau SPRM dan peranan
mereka
• Visi dan misi SPRM
• Prinsip SPRM - Bebas, Telus dan Profesional
• 3 strategi SPRM - penguatkuasaan, pencegahan
dan pendidikan
• Aktiviti utama bagi setiap strategi
29
MINGGU 4
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 4: Rasuah berdasarkan Akta Pensyarah SPRM

SPRM 2009
• Definisi rasuah
- Definisi rasuah oleh beberapa agensi
antarabangsa
- Definisi rasuah (umum)
• Nama-nama lain rasuah (luar negara dan di
Malaysia)
• Bentuk-bentuk rasuah
• Kesalahan rasuah berdasarkan Akta SPRM
2009
- Kesalahan menerima suapan
- Kesalahan memberi suapan
- Kesalahan tuntutan palsu
- Kesalahan salah guna kuasa
• Contoh kes bagi setiap kesalahan
• Hukuman jika disabitkan kesalahan rasuah
• Transaksi rasuah menjadi jenayah pengubahan
wang haram
• Penyitaan harta hasil aktiviti rasuah
• Bagaimana hadiah menjadi rasuah?
30
MINGGU 5
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 5: White-collar Crime Pensyarah IPT /

• Definisi white-collar crime Pensyarah SPRM /
• White-collar crime vs blue-collar crime Pensyarah jemputan
• Jenis jenayah yang dikategorikan sebagai white- (seperti pegawai
collar crime PDRM)
• Kesan white-collar crime
• Kes-kes terkenal white-collar crime
• Jenayah terkini / scam
- Macau scam
- Penipuan cinta
- Penipuan bungkusan
- Penipuan e-banking
- Phishing
- Penipuan kad kredit
• Mengenali profil fraudster
31
MINGGU 6
AKTIVITI PENGAJAR
Sesi perkongsian oleh Pegawai Penyiasat SPRM Penceramah adalah

• Kes berprofil tinggi yang akan dikongsi dengan Pegawai Penyiasat
pelajar akan ditentukan SPRM yang terlibat
• Penceramah akan berkongsi perkara berikut: secara langsung
- Latar belakang kes dengan siasatan kes
- Bagaimana jenayah dikesan? kes berprofil tinggi.
- Bentuk tindakan siasatan oleh SPRM
- Cabaran-cabaran yang dihadapi SPRM akan
- Taktik dan strategi bagi menyelesaikan kes mengenal pasti
tersebut pegawai SPRM yang
- Pengalaman-pengalaman menarik berpengalaman dan
• Kesimpulan kes boleh berkongsi
• Sesi soal jawab dengan pelajar pengalaman beliau
32
MINGGU 7
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 6: Punca, simptom dan kesan Pensyarah IPT /

rasuah Pensyarah SPRM
• Mengapa rasuah berlaku?
- Kuasa
- Tamak dan peluang
- Corruption equation
• Faktor berlaku fraud/rasuah berdasarkan Fraud
Triangle Theory dan Fraud Diamond Theory
• Mengenal simptom rasuah
• Kesan rasuah
- Ekonomi dan reputasi negara
- Individu
- Harta benda
- Organisasi
- Keselamatan dan alam sekitar
• Contoh kes sebenar kesan rasuah
33
MINGGU 8
AKTIVITI PENGAJAR
Sesi perkongsian oleh bekas pesalah rasuah Penceramah adalah

• Penceramah berkongsi berikut: individu yang pernah
- Latar belakang diri beliau ditangkap dan
- Bagaimana beliau mula terlibat dengan dipenjarakan kerana
jenayah rasuah? kes rasuah.
- Faktor dan punca beliau terlibat rasuah
- Apa mindset beliau sebagai seorang SPRM akan
perasuah? mengenal pasti
- Bagaimana kegiatan beliau dikesan SPRM? individu terbabit.
- Detik beliau ditahan, didakwa dan
dipenjarakan
- Pengalaman beliau dalam penjara
- Akibat rasuah kepada beliau, keluarga,
pekerjaan dan masyarakat
- Iktibar kes beliau
• Penceramah akan memberi nasihat kepada
pelajar agar tidak terjebak dengan rasuah.
• Sesi soal jawab dengan pelajar
34
MINGGU 9
AKTIVITI PENGAJAR
Pembentangan tugasan kumpulan 2 - Kajian kes Pensyarah IPT /

• Tempoh pembentangan - 10 minit Pensyarah SPRM /
• Penglibatan semua ahli kumpulan Penilai jemputan
• Boleh gunakan slaid Microsoft PowerPoint /
Prezi / apa-apa perisian
• Dilarang hanya membaca slaid - perlu huraikan
• Sesi soal jawab
• Penilaian oleh pensyarah atau penilai luar
35
MINGGU 10
AKTIVITI PENGAJAR
Pembentangan tugasan kumpulan 2 - Kajian kes Pensyarah IPT /

(sambungan) Pensyarah SPRM /
• Pelajar yang tidak sempat membuat Penilai jemputan
pembentangan pada sesi pertama, akan
membuat pembentangan pada sesi ini.
• Syarat dan ketetapan pembentang adalah sama.
Sesi konsultasi tugasan kumpulan 1 - Video

iklan pendek antirasuah
• Pelajar berpeluang mendapatkan khidmat
nasihat secara bersemuka daripada pensyarah
berhubung tugasan.
36
MINGGU 11
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 7: Laporkan rasuah, langkah Pensyarah IPT /

pencegahan dan inisiatif kerajaan Pensyarah SPRM
• Kewajipan melaporkan jenayah rasuah
- Bagaimana laporan rasuah boleh dibuat?
- Maklumat penting yang perlu ada dalam
laporan
- Saluran untuk membuat laporan. Antaranya
Sistem Pengurusan Aduan (CMS) dan MACC
Mobile
• Perlindungan terhadap pemberi maklumat
• Perlindungan terhadap saksi kes rasuah
• Langkah pencegahan rasuah
- 8 petua individu boleh mengelakkan rasuah
• Inisiatif kerajaan berkaitan pencegahan rasuah
- Pelan Antirasuah Nasional (NACP)
- Jawatankuasa Khas Mengenai Anti-Rasuah
(JKKMAR) dan Jawatankuasa Anti-Rasuah
(JAR)

37
MINGGU 12
AKTIVITI PENGAJAR
Kuliah MODUL 8: Liabiliti korporat Pensyarah SPRM

• Latar belakang peruntukan liabiliti korporat
• Penjelasan liabiliti korporat dan Seksyen 17A
Akta SPRM 2009 - Kesalahan rasuah oleh
organisasi komersial
• Jenis organisasi yang boleh didakwa kerana
rasuah
• Tindakan individu (siapa) yang boleh
menyebabkan organisasi mereka didakwa
• Hukuman kesalahan liabiliti korporat
• Contoh kes sebenar yang boleh didakwa
sekiranya peruntukan ini dikuatkuasakan
• Panduan mengelakkan liabiliti korporat - Prinsip
TRUST
• Beberapa contoh kes luar negara yang pernah
dihukum kerana kesalahan rasuah

38
MINGGU 13
AKTIVITI PENGAJAR
Pembentangan tugasan 1 - Video iklan pendek Pensyarah IPT /

antirasuah Pensyarah SPRM /
• Durasi video 1-3 minit Penilai jemputan
• Dengan aplikasi atau lakonan
• Tempoh pembentangan - 10 minit (termasuk
tayang video
• Format pembentangan bebas
• Pembentang menjelaskan:
- Konsep video iklan
- Objektif video iklan
• Penilaian oleh pensyarah atau penilai luar
39
MINGGU 14
AKTIVITI PENGAJAR
Pembentangan tugasan 1 - Video iklan pendek Pensyarah IPT /

antirasuah (sambungan) Pensyarah SPRM /
• Pelajar yang tidak sempat membuat Penilai jemputan
pembentangan pada sesi pertama, akan
membuat pembentangan pada sesi ini.
• Syarat dan ketetapan pembentang adalah sama.
Rumusan Kursus Integriti dan Rasuah
Penghantaran laporan akhir:

• Tugasan kumpulan 1 - Video iklan pendek
• Tugasan kumpulan 2 - Kajian kes
• Tugasan individu 1 - Kajian kes melalui laporan
media
• Tugasan individu 2 - Refleksi aktiviti
kemasyarakat / Soal selidik
40
CATATAN
41
NOTA PENSYARAH
“Nearly all men can stand adversity, but if you

want to test a man’s character, give him power.”
Abraham Lincoln (1809 - 1865)

Presiden Amerika Syarikat Ke-16
SLIDE MODUL
KURSUS INTEGRITI
DAN RASUAH
NOTA PENSYARAH
43
NOTA PENSYARAH
44
Modul 1
Overview kursus
&NOTA
mengapa
PENSYARAH
penting untuk
fahami rasuah?
45
NOTA PENSYARAH
46
NOTA PENSYARAH
• Menjelaskan latar belakang dan gambaran
keseluruhan Kursus Integriti dan Rasuah.
• Menjelaskan kepada pelajar mengapa
kursus ini penting.
• Menjelaskan pendekatan yang akan
digunakan dalam kursus ini.
• Menjelaskan tugasan-tugasan yang perlu
dilaksanakan oleh pelajar.
47
NOTA PENSYARAH
• Mengapa golongan pelajar/muda perlu
diberi perhatian serius dalam pencegahan
rasuah?
• Berdasarkan rekod SPRM, kita semua
patut bimbang dengan jenayah rasuah
dalam kalangan pelajar.
48
NOTA PENSYARAH
• Kajian dibuat oleh Universiti Kebangsaan • Dapatan ini menunjukkan kesediaan
Malaysia pada tahun 2002. pelajar untuk terlibat rasuah, terutama
• Kajian ini mengukur persepsi masyarakat apabila mereka memasuki alam pekerjaan.
terhadap rasuah, toleransi terhadap • Adakah dapatan ini benar?
rasuah dan pengalaman dalam jenayah • Atau pelajar berkenaan hanya ‘bercakap’
rasuah. sahaja tanpa berniat melakukan rasuah?
• Antara dapatan kajian adalah 30.5%
responden pelajar sanggup menerima
rasuah sekiranya adalah kuasa dan
peluang.
• Responden adalah pelajar IPT seramai
494 orang.
49
NOTA PENSYARAH
• Kajian UKM 2002 telah menjadi kenyataan. • Perkara ini menunjukkan pengakuan
• Kumpulan pelajar berkenaan (tahun 2002), pelajar pada tahun 2002 adalah benar.
mereka telah memasuki alam pekerjaan. • Fakta ini amat membimbangkan negara.
• Umur mereka sekarang ini adalah sekitar
35-40 tahun.
• Berdasarkan rekod SPRM, tangkapan
tertinggi adalah golongan belia (bawah 40
tahun).
50
NOTA PENSYARAH
• Dikenali juga sebagai National Anti- • Dengan adanya NACP, pelan-pelan lain
Corruption Plan atau NACP. seperti Pelan Integriti Nasional (PIN)
• Tempoh 5 tahun. Government Transformation Programme
• NACP merupakan dasar utama negara (GTP) adalah terbatal.
berkaitan antirasuah.
• Dasar ini terpakai kepada semua
kementerian, agensi awam, GLC dan
syarikat swasta.
51
NOTA PENSYARAH
• NACP adalah pelan komprehensif yang d. Perundangan dan kehakiman - kes
mengambil kira semua sektor. rasuah perlu diuruskan oleh hakim
• Memberi fokus kepada 6 bidang dan DPP berpengalaman dan mesti
permasalahan utama: diselesaikan segera.
a. Tadbir urus politik - punca utama f. Penguatkuasaan undang-undang -
yang menghasilkan isu 1MDB. majoriti tangkapan SPRM dalam
b. Pentadbiran sektor awam - 63.30% sektor awam melibatkan agensi
daripada maklumat rasuah bermula penguatkuasaan.
sini. g. Tadbir urus korporat - ekosistem
c. Perolehan awam - 42.84% daripada kes dalam sektor swasta mesti bersih
rasuah berlaku dalam bidang perolehan. daripada segala bentuk rasuah.
52
NOTA PENSYARAH
• Inisiatif ini diterajui oleh Kementerian • Kursus Integriti dan Rasuah dilaksanakan
Pendidikan Malaysia/Kementerian dan ditawarkan kepada pelajar IPT bagi
Pengajian Tinggi. mencapai inisiatif ini.
• SPRM sebagai ‘supporting role’.
• Inisiatif ini mewajibkan IPT mewujudkan
subjek berasaskan integriti dan antirasuah.
53
NOTA PENSYARAH
• SPRM banyak melaksanakan aktiviti
antirasuah di peringkat IPT.
• Objektif utama adalah menerapkan
budaya integriti dan perasan benci rasuah
dalam kalangan pelajar IPT.
54
NOTA PENSYARAH
• Inisiatif SPRM bagi mendidik golongan • SPR/AMAR ditubuhkan pada tahun 2007
pelajar. berikutan Kajian Persepsi Rasuah di
• Golongan ini merupakan ‘profesional in the Malaysia 2002.
making’. • Pada masa sekarang, SPRM memberi
• AMAR - kelab/persatuan pelajar yang tumpuan menubuhkan banyak lagi AMAR
dikawal selia oleh SPRM. di institut pengajian tinggi swasta.
• AMAR dahulunya dikenali sebagai
Sekretariat Pencegahan Rasuah (SPR).
• Nama ditukar kepada AMAR pada tahun
2018.
55
NOTA PENSYARAH
• Usaha untuk kursus ini ditawarkan di IPT • Kursus ini mula mendapat tempat di IPT
bermula pada tahun 2017. lain.
• Setelah beberapa siri perbincangan • UPM dan Kolej Universiti Islam Melaka
dengan Kementerian Pengajian Tinggi, (KUIM) telah menawarkan kursus ini
akhirnya diputuskan agar satu projek rintis kepada pelajar mereka.
dibuat. • Lebih banyak IPT akan menawarkan
• Pusat Citra UKM sudi melaksanakan kursus ini pada masa akan datang.
projek rintis dan menawarkan kursus ini
pada Semester 2 Sesi 2017/2018.
56
NOTA PENSYARAH
• 8 modul yang akan disentuh sepanjang 4. Pelajar mengetahui cara-cara untuk
sesi pembelajaran. melaporkan rasuah.
• Pembelajaran daripada kursus ini, objektif 5. Pelajar memahami kesalahan liabiliti
yang disasarkan adalah: korporat dan mengelakkan diri
1. Pelajar memahami empat kesalahan daripada terjebak dengan jenayah itu.
utama rasuah • Tidak semua modul ini akan disampaikan
2. Pelajar dapat mengamalkan integriti oleh pensyarah IPT atau SPRM.
dalam kehidupan seharian • Kita akan menjemput mereka yang
3. Pelajar memahami punca, kesan dan mempunyai ‘first-hand experience’ untuk
simptom rasuah. membuat perkongsian dalam kelas.
57
NOTA PENSYARAH
• Kursus ini menggunakan pendekatan
‘pembelajaran berdasarkan pengalaman’.
• Melibatkan banyak perkongsian
pengalaman berhubung kes rasuah untuk
iktibar pelajar.
• Dalam kuliah, pesyararah SPRM akan
berkongsi kes sebenar sebagai rujukan
dalam menjelaskan sesuatu kesalahan.
58
NOTA PENSYARAH
• Pembelajaran berdasarkan pengalaman • Lokap - tahanan SPRM ditempatkan
1 - pelajar dibawa membuat lawatan ke semasa dalam proses siasatan.
pejabat SPRM. Kebanyakan penghuni lokap SPRM
• Pelajar dapat mengenali SPRM lebih adalah mereka yang ada kedudukan
dekat. dalam mesyarakat.
• Kuliah Modul 2: Kenali SPRM akan • Bilik kawad cam - bilik khas yang
disampaikan semasa lawatan ini. digunakan dalam proses pengecaman
• Pelajar juga dibawa melawat beberapa pengadu/saksi terhadap tertuduh.
fasiliti SPRM. • Bilik temu bual bervideo - bilik khas yang
digunakan untuk merakam keterangan
saksi atau tertuduh.
• Konti MACC.fm - hanya terdapat di Ibu
Pejabat SPRM
59
NOTA PENSYARAH
• Pembelajaran berdasarkan pengalaman • Pensyarah berkongsi berikut:
2 - sesi perkongsian oleh bekas pesalah - Bagaimana beliau mula terlibat dengan
rasuah. jenayah rasuah?
- Faktor dan punca beliau terlibat rasuah
• GAMBAR - sesi bersama Tuan Firdaus - Bagaimana kegiatan beliau dikesan
Ramlah. Beliau adalah bekas majistret SPRM?
yang pernah dipenjarakan kerana rasuah. - Detik beliau ditahan, didakwa dan
• Batch pertama Kursus Integriti dan Rasuah dipenjarakan
UKM. - Pengalaman beliau dalam penjara
- Akibat rasuah kepada beliau, keluarga,
pekerjaan dan masyarakat
- Iktibar kes beliau
60
NOTA PENSYARAH
• Pembelajaran berdasarkan pengalaman 3 • Pensyarah akan berkongsi perkara berikut:
- sesi perkongsian oleh Pegawai Penyiasat - Latar belakang kes
Kanan SPRM. - Bagaimana jenayah dikesan?
- Bentuk tindakan siasatan oleh SPRM
• GAMBAR - pegawai undercover SPRM - Cabaran-cabaran yang dihadapi
yang pernah membongkarkan kes rasuah - Taktik dan strategi bagi menyelesaikan
melibatkan JKR. Sehingga membawa kes tersebut
kepada penemuan jutaan wang yang - Pengalaman-pengalaman menarik
disembunyikan di sebalik dinding
rumahnya.
• Sesi ini diadakan bagi batch kedua Kursus
Integriti dan Rasuah UKM.
61
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah akan meminta pelajar untuk
membentuk kumpulan.
• Untuk membuat tugasan kumpulan.
62
NOTA PENSYARAH
• Syarat-syarat pembentukan kumpulan.
• Perlu ada kepelbagaian.
63
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah akan menjelaskan tugasan
yang perlu dibuat dalam kursus ini.
• Secara keseluruhannya, terdapat 4
tugasan.
• 2 tugasan kumpulan dan 2 tugasan
individu.
64
NOTA PENSYARAH
• Tugasan kumpulan 1 - public service • Galakkan pelajar untuk buat PSA secara
announcement (PSA) atau video iklan lakonan.
pendek • Rasionalnya - semua pelajar boleh
• Pelajar boleh sediakan video ini sama ada: dilibatkan dalam video tersebut.
- lakonan
- animasi melalui perisian seperti
Animaker, Powtoon dan sebagainya.
65
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah akan menjelaskan tugasan • Pelajar diminta untuk merujuk dan
yang perlu dibuat dalam kursus ini. mendapatkan khidmat nasihat daripada
• Secara keseluruhannya, terdapat 4 pensyarah berhubung PSA ini.
tugasan. • Pensyarah mesti menekankan ketepatan
• 2 tugasan kumpulan dan 2 tugasan fakta dan mesej bagi PSA ini.
individu.
66
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah mesti menetapkan tarikh
pembentangan.
• Bagi menjadikan tugasan ini lebih menarik,
boleh laksanakan perkara berikut:
1. Memberi hadiah kepada PSA terbaik
berdasarkan penilaian juri.
2. Menggalakkan pelajar untuk masukkan
PSA mereka di YouTube. Seterusnya,
pensyarah akan memberi hadiah
kepada PSA yang menerima tontotan
tertinggi.
67
NOTA PENSYARAH
• Markah keseluruhan untuk tugasan PSA / CONTOH TAJUK TUGASAN PSA
iklan pendek antirasuah adalah 40%. • Kenali SPRM
• Apa itu rasuah?
• Rasuah: Tiada teristimewa, tiada terkecuali
• Kesalahan tawar dan beri rasuah
• Kesalahan minta dan terima rasuah
• Kesalahan membuat tuntutan palsu
• Kesalahan salah guna kuasa oleh pegawai
awam
• Bagaimana melaporkan rasuah?
• Pemberi maklumat dan saksi kes rasuah
dilindungi
68
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah boleh memilih mana-mana PSA CONTOH TAJUK TUGASAN PSA
sebagai contoh kepada kepada pelajar. • Bila hadiah menjadi rasuah?
• Contoh video di atas adalah PSA dalam • Rasuah: Cuti sakit palsu
bentuk animasi. • Kesan/Akibat rasuah
• Contoh perisian - Powtoon dan Animaker. • Rezeki yang berkat
• Mengapa rasuah berlaku (Punca rasuah)
• Rasuah dihina, maruah dibina
• Bersama memerangi rasuah
• Pengubahan wang haram
• Katakan ‘tidak’ kepada rasuah
• Liabiliti korporat (lakonan)
• Melahirkan generasi bebas rasuah
69
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah boleh memilih mana-mana PSA CONTOH TAJUK TUGASAN PSA
sebagai contoh kepada kepada pelajar. • Kesalahan rasuah oleh organisasi
• Contoh video di atas adalah PSA dalam komersial (animasi)
bentuk lakonan. • Tanda-tanda orang terlibat rasuah
(simptom rasuah)
• Hari Antirasuah Antarabangsa
• White-collar crime vs blue collar crime
• Rasuah oleh pelajar universiti
• Bentuk-bentuk rasuah
70
NOTA PENSYARAH
• Tugasan kumpulan 2 - penulisan dan
pembentangan kajian kes.
• Setiap kumpulan diberikan satu tajuk dan
dikehendaki menyediakan laporan kajian
kes.
• Tajuk berkaitan kes rasuah melibatkan
individu berprofil tinggi sama ada dalam
atau luar negara.
71
NOTA PENSYARAH
CONTOH TAJUK TUGASAN KAJIAN KES CONTOH TAJUK TUGASAN KAJIAN KES
• Rasuah oleh bekas Presiden Peru, Alan • Skandal rasuah Thaksin Shinawatra -
Garcia Perdana Menteri Thailand
• Skandal rasuah Presiden Afrika Selatan, • Skandal rasuah Petrobras (Brazil)
Jacob Zuma • Skandal rasuah Samsung dan Skadal
• Jenayah Phishing rasuah Lotte Group Korea
• Skancal rasuah Rolls-Royce • Scandal Enron
• Skandal rasuah Airbus • Skandal rasuah Naib Presiden Guatemala,
• Skandal Tehelka.com Roxana Baldetti
• Kes rasuah Lee Wan-Koo - Perdana • Skandal bekas Presiden Maldives,
Menteri Korea Selatan Yameen Abdul Gayoom
• MACAU scam
72
NOTA PENSYARAH
CONTOH TAJUK TUGASAN KAJIAN KES
• Skandal Watergate (1972)
• Kes rasuah Ferdinand Edralin Marcos -
Presiden Filipina (1986)
• Kes rasuah Robert Budd Dwyer - Ahli
Politik Amerika Syarikat (1987)
• Kes rasuah bekas Menteri Besar Selangor,
Dr Mohd Khir Toyo
• Kes rasuah bekas Menteri Besar Selangor,
Datuk Harun Idris
• Ponzi Scheme
• Skandal rasuah bekas Presiden Indonesia,
Suharto
73
NOTA PENSYARAH
TIPS PENYEDIAAN SLIDE PEMBENTANGAN
• Kandungan slide mesti ringkas dan padat. • Warna latar belakang yang selamat -
• Jangan terlalu banyak tulisan. warna cerah dan bersih (putih).
• Hanya points penting sahaja dimasukkan • Penggunaan huruf besar dan huruf kecil
dalam slide. yang betul.
• Saiz tulisan - 20 dan ke atas • Huruf besar (semua) - untuk tajuk atau
• Jenis tulisan - senang dibaca (Arial, perkataan penting yang diberi penekanan.
Tahoma, Times New Roman) • Huruf kecil - isi kandungan.
• Kombinasi antara tulisan dan gambar.
• Elakkan warna biru, merah, hijau, kuning,
hitam dalam satu slide.
74
NOTA PENSYARAH
TIPS PEMBENTANGAN
• Jangan baca slide sebiji-biji. Perkara • Video atau klip yang sesuai menambah
ini seolah-olah audiens tidak pandai lagi daya tarikah kepada pembentangan
membaca. anda.
• Huraikan setiap points secara ringkas dan • Pastikan anda tahu kandungan tugasan
padat. anda secara keseluruhannya.
• Straight to the points dan jangan meleret.
• Cari info-info tambahan berkemungkinan
maklumat baharu kepada pensyarah dan
audiens.
• Berkomunikasi dengan audiens.
75
NOTA PENSYARAH
• Tugasan Individu 1 - kajian kes individu CONTOH TEMA
• Setiap kumpulan akan diberi satu tema. • Kumpulan 1: Kesalahan menerima rasuah
• Setiap pelajar (dalam kumpulan tersebut) • Kumpulan 2: Kesalahan memberi rasuah
akan mendapatkan laporan media yang • Kumpulan 3: Kesalahan membuat
berkaitan tema. tuntutan palsu
• Pelajar dikehendaki membuat kajian kes • Kumpulan 4: Kesalahan salah guna
ringkas secara individu berdasarkan tema. kedudukan
• Kumpulan 5: Kesalahan pengubahan
wang haram
• Kumpulan 6: Kesalahan pegawai awam
menerima hadiah daripada mereka yang
mempunyai urusan rasmi (Sekysen 165
Kanun Keseksaan)
76
NOTA PENSYARAH
• Kumpulan 7: Kes yang melibatkan harta • Tugasan Individu 2 - program kemasyarakat
rasuah disita dan dilucut hak dan kaji selidik antirasuah
• Kumpulan 8: Program pencegahan • Pelajar akan dilibatkan dalam program
rasuah berkaitan mahasiswa anitrasuah yang melibatkan komuniti
• Kumpulan 9: Kes rasuah melibatkan (keterlibatan).
sektor swasta dan GLC • Semasa program, pelajar akan membuat
• Kumpulan 10: Kes rasuah melibatkan ahli kaji selidik ringkas.
politik dan NGO • Bentuk program keterlibatan dan kaji
• Kumpulan 11: Kes rasuah di dalam selidik akan ditentukan oleh pensyarah.
institusi keagamaan
• Kumpulan 12: Kes rasuah di dalam
institusi pendidikan
77
NOTA PENSYARAH
• Kursus ini amat mementingkan integriti.
• Tiada kompromi kepada pelajar yang
didapati menipu dan mempamerkan
tingkah laku yang tidak berintegriti.
• Dos & Don’ts adalah seperti dalam slide.
78
NOTA PENSYARAH
• Way foward kepada kursus ini.
• Apa perancangan dan harapan SPRM
bagi kursus ini?
79
NOTA PENSYARAH
• SPRM sedang berusaha agar kursus ini
diperluas ke semua IPT.
• Kerjasama dibuat dengan Kementerian
Pengajian Tinggi dan pengurusan tertinggi
IPT terbabit.
• Usaha ini bagi memastikan pelajar IPT
mendapat pendedahan mengenai rasuah
sebelum mereka melangkah ke alam
pekerjaan.
80
NOTA PENSYARAH
• Kursus ini merupakan usaha menerapkan • Program AMAR dilaksanakan di luar kuliah,
elemen antirasuah melalui sistem manakala Kursus Integriti dan Rasuah
pendidikan formal di IPT. dilaksanakan semasa sesi pengajaran
• Kursus ini menjadi pelengkap kepada dalam kuliah.
program AMAR yang telah sedia ada di • Pelajar kursus ini juga digalakkan untuk
IPT. menjadi ahli AMAR dan mengikut aktiviti
AMAR.
81
NOTA PENSYARAH
• Sesi kedua - pensyarah akan memulakan
kuliah.
• MODUL ini menjelaskan mengapa pelajar
perlu betul-betul memahami jenayah
rasuah.
• Kefahaman mengenai pentingnya
menghindari daripada terjebak dengan
jenayah rasuah.
82
NOTA PENSYARAH
• Jenayah rasuah merupakan ancaman
utama kepada negara.
• Anda salah sekiranya menganggap rasuah
hanya masalah moral atau jenayah kecil-
kecilan.
83
NOTA PENSYARAH
• Jenayah rasuah lebih jijik daripada
pelacuran.
• Pelacuran hanya melibatkan moral sahaja.
• Rasuah membahayakan moral dan
mampu meruntuhkan sesebuah negara.
• Banyak contoh negara yang bergolak dan
akhirnya musnah kerana jenayah keji ini.
84
NOTA PENSYARAH
• Edward Gibbon dalam bukunya‘The Decline • Melaka - Berlaku salah faham antara
and Fall of the Roman Empire’ - Empayar pembesar Melaka Raja Mendeliar dengan
Rom yang kuat dan gemilang runtuh akibat saudagar kaya, Nina Sura Dewana (NSD).
rasuah dan fitnah. Pemimpin tertingginya Kes tersebut dibawa kepada Bendahara
mengamalkan gaya hidup mewah. Tun Mutahir (BTM). NSD telah memberi
• Empayar Turki Uthmaniyah - pelantikan hadiah kepada BTM. Niatnya, supaya BTM
jawatan dibuat bukan berdasarkan menyebelahinya. Si Kitol menyampaikan
kebolehan, tetapi berkonsepkan ‘menjual berita itu kepada Raja Mendeliar. Berlaku
jawatan’. Kesannya, pentadbiran kucar-kacir.
fitnah memfitnah dan menyebabkan Sultan
• Pentadbiran Dinasti Ming adalah amat
Mahmud Shah memerintahkan BTM dan
lemah, dengan banyak kes rasuah,
keluarganya dihukum bunuh. Peristiwa
salah guna kuasa, penyelewengan dan
itu juga membawa kepada pencerobohan
penindasan oleh pembesarnya ke atas
Portugis di Melaka.
rakyat untuk menaikkan cukai.
85
NOTA PENSYARAH
Sambungan... • Berdasarkan kajian yang dibuat oleh
• Richard Nixon letak jawatan Presiden International Chamber of Commerce dan
Amerika kerana Skandal Watergate. Transparency International.
• Presiden Marcos digulingkan rakyat • Setiap tahun, dianggarkan nilai kerugian
kerana rasuah. Isterinya, Emelda hidup yang ditanggung akibat rasuah adalah 5%
terlalu mewah hasil aktiviti rasuah. daripada Keluaran Dalam Negara Kasar
• Kerana rasuah, Presiden Mobuto (GDP) dunia.
digulingkan melalui rampasan kuasa yang • Jumlah ini bersamaan USD2.6 trilion.
dikenali sebagai Perang Congo Pertama
(1997).
86
NOTA PENSYARAH
• Anggaran kasar berapa jumlah sekolah
berfasiliti moden dan hospital canggih
dapat dibina denga jumlah USD2.6 trilion.
87
NOTA PENSYARAH
• Kajian yang dibuat oleh Transparency
International (TI).
• TI adalah pertubuhan bukan kerajaan
antarabangsa yang berpangkalan di Berlin.
• TI banyak menerbitkan indeks berkaitan
rasuah.
• Indeks utama adalah Corruption Perception
Index (CPI) yang diterbitkan setiap tahun.
88
NOTA PENSYARAH
• Malaysia Corruption Barometer 2014 ini
dijalankan oleh Transparency International.
• Kajian ini meletakkan ranking sektor
yang paling rasuah berdasarkan persepsi
masyarakat.
89
NOTA PENSYARAH
• Sumber daripada Global Financial Integrity
Report 2017
90
NOTA PENSYARAH
• CPI dikeluarkan oleh Transparency • Banyak negara yang tidak mahu menerima
International setiap tahun. • CPI disebabkan faktor berikut:
• CPI menjadi antara rujukan penting kepada 1. CPI hanya mengukur persepsi
pelabur-pelabur sebelum membuat mengenai rasuah dan bukan insiden
pelaburan di sesebuah negara. sebenar rasuah yang berlaku.
• CPI yang baik menarik pelabur asing ke 2. CPI bukan kajian. CPI hanya
negara. mengumpulkan beberapa kajian lain
• Walaupun banyak pertikaian mengenai menjadi satu indeks rasuah.
CPI, kebanyakan negara di dunia 3. Sumber kajian bagi CPI negara adalah
menerima CPI. berbeza. Contohnya, bagi tahun 2018,
13 sumber data digunakan untuk CPI
Malaysia. Bagi negara lain, jumlah
sumber data adalah berbeza
91
NOTA PENSYARAH
• Malaysia menerima CPI sebagai satu • CPI bukan hanya melihat aspek rasuah.
indikator persepsi rasuah di negara. • Aspek lain yang diihat adalah kemudahan
• Malaysia berusaha untuk memperbaiki melaksanakan perniagaan di Malaysia
kedudukan CPI dari semasa ke semasa. (ease in doing business); kebebasan
• Tugas untuk meningkatkan CPI terletak bersuara; ketelusan perolehan kerajaan;
atas semua agensi. hak untuk mendapatkan maklumat dan
lain-lain.
92
NOTA PENSYARAH
• Rasuah berlaku bukan kerana faktor
bangsa, agama atau politik.
• Rasuah berlaku kerana ketiadaan integriti
dalam diri individu itu sendiri.
• Rasuah boleh dilakukan oleh sesiapa
sahaja.
• Sekiranya anda tidak mahu ambil kisah
kerana menyangka anda tidak akan
melakukan rasuah, tidak mustahil suatu
hari nanti anda akan terjebak.
93
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah berbincang mengenai tahap
rasuah dalam kalangan penjawat awam.
• Pensyarah boleh bertanya pendapat
pelajar.
94
NOTA PENSYARAH
• Berdasarkan rekod SPRM, rasuah dalam
kalangan penjawat awam adalah serius.
• Setiap tahun, tangkapan terhadap
penjawat adalah paling tinggi berbanding
sektor lain.
95
NOTA PENSYARAH
• Kesalahan rasuah bukan sahaja
melibatkan kesalahan ‘beri dan terima
suapan’.
• Kuliah seterusnya akan menerangkan
jenis-jenis kesalahan rasuah menurut
Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah
Malaysia 2009.
96
CATATAN
97
NOTA PENSYARAH
98
Modul 2
Pengenalan
kepada SPRM
NOTA PENSYARAH
99
NOTA PENSYARAH
100
NOTA PENSYARAH
• MODUL ini akan membincangkan:
1. Latar belakang SPRM.
2. Visi, misi dan prinsip SPRM.
3. Peranan mekanisme check and
balance.
4. Strategi SPRM
5. Aktiviti utama yang dilaksanakan
berserta contoh.
101
NOTA PENSYARAH
• Gambar adalah ibu pejabat SPRM, • Antara fasiliti yang akan dibawa melawat
yang terletak di No. 2, Lebuh Wawasan, adalah lokap, bilik kawad cam, bilik temu
Presint 7, 62250 Putrajaya. bual bervideo dan konti MACC.fm.
• Orang awam boleh memohon untuk • Lawatan ke SPRM merupakan salah satu
membuat lawatan ke SPRM. pendekatan untuk mendidik masyarakat
mengenai jenayah rasuah.
102
NOTA PENSYARAH
• Januari 1958 - Kerajaan meminta Shah • Siasatan kes rasuah dijalankan oleh
Nazir Alam, Pegawai Tinggi Polis Pakistan Criminal Investigation Department (Special
membuat kajian berhubung masalah Crime), PDRM.
rasuah di Malaysia. • Pendakwaan dikendalikan oleh Jabatan
• Pada 26 April 1958, Kajian Shah Nazir Peguam Negara.
Alam dikemukakan kepada Kerajaan dan • 1 Oktober 1967 - Agensi khusus
mencadangkan sebuah agensi khusus ditubuhkan. Semua fungsi pencegahan
ditubuhkan untuk mencegah rasuah. rasuah diletakkan di bawah agensi ini
• 1959 - Unit Pencegahan Rasuah (UPR) • 1 Januari 2009 - SPRM beroperasi.
ditubuhkan di bawah Jabatan Perdana • Turut dibentuk adalah 5 mekanisme
Menteri. check and balance bagi memantau dan
• Fungsi UPR melaksanakan program memastikan keberkesanan SPRM.
kesedaran antirasuah.
103
NOTA PENSYARAH
• Undang-undang rasuah diperkenalkan • Pada tahun 1938, British mewujudkan
buat pertama kalinya oleh British di Enakmen Pencegahan Rasuah untuk
Singapura pada tahun 1871 menerusi dikuatkuasakan di NNMB.
Kanun Keseksaan Negeri-Negeri Selat. • Pada tahun 1950, kedua-dua undang-
• Undang-Undang ini hanya diperkenalkan undang ini disatukan dan dijadikan sebagai
di Negeri-Negeri Selat (NNS). Ordinan Pencegahan Rasuah 1950 dan
• Pada 1893, undang-undang ini dikuatkuasakan ke seluruh Tanah Melayu.
diperluaskan ke Negeri-Negeri Melayu • Selepas merdeka, undang-undang ini
Bersekutu (NNMB). dikemas kini dari semasa ke semasa: Akta
• Seterusnya, British memperkenalkan Pencegah Rasuah 1961, Akta BSN 1973,
Akta BPR 1982 dan Akta Pencegahan
Ordinan Pencegahan Rasuah 1937 yang
Rasuah 1997.
dikuatkuasakan di NNS.
• Januari 2009 - Akta SPRM 2009 diguna
pakai sehingga sekarang.
104
NOTA PENSYARAH
• Pejabat SPRM berada di semua negeri.
• 21 pejabat SPRM peringkat cawangan.
105
NOTA PENSYARAH
• SPRM mensasarkan untuk menjadi agensi • SPRM juga sering menerima kunjungan
pencegahan rasuah yang diiktiraf di daripada delegasi luar negara untuk
peringkat antarabangsa. mendapat input mengenai usaha-usaha
• Untuk mencapai visi ini, SPRM banyak pencegahan rasuah yang dilaksanakan di
menonjolkan peranan dan kejayaannya di negara ini.
platform antarabangsa.
106
NOTA PENSYARAH
• SPRM menjadi penggerak utama kepada • SPRM amat mementingkan pembangunan
usaha pencegahan rasuah. kapasiti dan kapabiliti pegawainya.
• Sebagai peneraju, SPRM memperkenalkan • Usaha ini dilaksanakan oleh Akademi
inisiatif baharu pencegahan rasuah di Pencegahan Rasuah Malaysia (MACA).
negara ini. • SPRM mahu pegawai-pegawainya bukan
• Bagaimanapun, usaha ini mesti disokong sahaja berkeupayaan dan berkemahiran
dan dilaksanakan secara bersama oleh tinggi, tetapi mampu melaksanakan tugas
semua agensi dan segenap lapisan secara profesional.
masyarakat.
107
NOTA PENSYARAH
• Slogan SPRM. • Pelaku rasuah merupakan mereka yang
• Slogan ini mengajak masyarakat melihat telah menjual maruah diri.
rasuah sebagai perbuatan yang amat • Oleh itu, masyarakat perlu menolak
menjijikkan. rasuah demi menjaga maruah diri sendiri,
• Perspektif (pandangan) masyarakat mesti keluarga, agama dan negara.
berubah terhadap rasuah dan pelaku
rasuah.
108
NOTA PENSYARAH
• Mekanisme ini bertujuan memantau dan • Mereka bertindak mewakili masyarakat
menasihati SPRM. untuk memantau SPRM.
• Dibentuk melalui Akta SPRM 2009 dan • Mekanisme pemantauan ini membuktikan
arahan pentadbiran. kebebasan dan ketelusan SPRM dalam
• Ahli badan pemantau mewakili pelbagai melaksanakan tugasnya.
sektor sama ada parti politik, sektor
swasta, NGO, pengamal undang-undang, • SOALAN: Apakah ada agensi lain di
pengamal media, bekas hakim dan bekas Malaysia yang mempunyai pemantau
pegawai tinggi sektor awam. seperti SPRM?
• Secara keseluruhannya, badan pemantau • JAWAPAN: SPRM merupakan satu-
ini mempunyai lebih kurang 48 ahli. satunya agensi penguat kuasa di negara
ini yang dipantau oleh 5 badan pemantau
yang bebas dan profesional.
109
NOTA PENSYARAH
• JKMR adalah bukti SPRM sebuah badan • Contoh saranan JKMR - mencadangkan
yang bebas dan telus. kepada Perdana Menteri supaya SPRM
• Ahli JKMR mewakili parti politik kerajaan mempunyai suruhanjaya perkhidmatan
dan pembangkang. sendiri.
• Mereka memantau SPRM dalam
melaksanakan tugas.
• Aktiviti SPRM mesti dibentang kepada
JKMR.
• Seterusnya, JKMR akan menyediakan
laporannya dan membentangkan laporan
tersebut di Parlimen.
110
NOTA PENSYARAH
• Antara cadangan LPPR: Pengisytiharan
harta Anggota Pentadbiran Persekutuan;
Pertambahan jawatan pegawai SPRM;
Penubuhan Suruhanjaya Perkhidmatan
Pencegahan Rasuah Malaysia; Pelantikan
Ketua Pesuruhjaya SPRM di bawah
Perlembagaan Persekutuan; Pindaan
undang-undang berkaitan liabiliti korporat;
dan peruntukan mengenai salah laku
pegawai awam.
111
NOTA PENSYARAH
• JKA memantau bagaimana SPRM • JKA akan pastikan pegawai SPRM
(melalui Bahagian Kecemerlangan dan sentiasa profesional dalam melaksanakan
Profesionalisme) mengendalikan aduan tugas.
salah laku terhadap pegawai-pegawainya. • JKA juga mencadangkan penambahbaikan
• JKA memastikan SPRM tidak terhadap sistem dan prosedur SPRM
menyembunyikan kesalahan pegawai- dalam melaksanakan fungsinya.
pegawainya.
112
NOTA PENSYARAH
• Memantau dan memberi nasihat berkaitan:
- aktiviti pendidikan masyarakat oleh
Bahagian Pendidikan Masyarakat.
- aktiviti pemeriksaan dan perundingan
oleh Bahagian Pemeriksaan &
Perundingan.
- aktiviti hebahan dan promosi kempen
antirasuah melalui media.
- aktiviti dan peranan Unit Integriti di
agensi-agensi.
113
NOTA PENSYARAH
• Ahli PPO adalah profesional yang mahir • SPRM mesti membentangkan untuk
dalam siasatan. kelulusan PPO:
• Peranan PPO adalah memantau aktiviti - semua maklumat/aduan yang tidak
siasatan SPRM. disiasat; dan
• PPO pastikan tiada kes/maklumat/aduan - semua kes yang hendak ditutup.
yang disembunyikan atau ‘swept under
the carpet’
114
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah mesti menekankan bahawa • SPRM amat berhati-hati dalam membuka
tugas SPRM adalah menyiasat kes-kes Kertas Siasatan bagi memastikan tiada
berkaitan rasuah dan salah guna kuasa pihak yang teraniaya kerana fitnah.
sahaja. • Perlu juga dijelaskan mengenai peranan
• Pendakwaan dijalankan oleh Jabatan Bahagian/Unit Pemeriksaan & Perundingan
Peguam Negara. dalam menambah baik sistem & prosedur
• Setiap tahun SPRM menerima antara di sektor awam dan swasta.
6,000 - 8,000 maklumat daripada pelbagai • Peranan SPRM dalam pendidikan
saluran. adalah bagi membudayakan integriti dan
• Namun, hanya separuh sahaja yang antirasuah dalam kalangan masyarakat.
berkaitan rasuah.
• Seterusnya, sekitar 1,000 Kertas Siasatan
dibuka.
115
NOTA PENSYARAH
• 3 prinsip ini menjadi teras kepada SPRM
dalam melaksanakan tugas.
• Prinsip ini dilaksanakan bagi meningkatkan
keyakinan masyarakat Malaysia dan
antarabangsa terhadap SPRM.
116
NOTA PENSYARAH
• SPRM bebas melaksanakan tugasnya.
• Tiada siapa boleh menghalang SPRM
dalam menjalankan aktiviti siasatan,
pencegahan dan pendidikan.
• SPRM tidak perlu merujuk kepada sesiapa
dalam menjalankan siasatan.
117
NOTA PENSYARAH
• Laporan aktiviti SPRM akan dibentangkan • Pembentangan laporan aktiviti
kepada Jawatankuasa Khas Mengenai SPRM kepada JKMR membuktikan
Rasuah (JKMR). ketelusan SPRM dalam melaksanakan
• JKMR ini dianggotai oleh ahli Parlimen tanggungjawabnya.
yang mewakili parti memerintah dan
pembangkang.
• Seterusnya, JKMR akan menyediakan
laporannya dan membentangkan di
Parlimen.
118
NOTA PENSYARAH
• Prinsip ini bagi memastikan SPRM • Sekiranya masyarakat merasakan
melaksanakan tugasnya dengan tahap SPRM melaksanakan tugas secara tidak
profesionalisme yang tinggi. profesional, boleh membuat aduan kepada
• SPRM melatih pegawainya bagi Jawatankuasa Aduan.
meningkatkan kapabiliti dan kapasiti untuk
melaksanakan tugas.
119
NOTA PENSYARAH
• Prinsip ini diamalkan hampir di semua • Contoh, sekiranya SPRM ada kuasa
negara. mendakwa, mungkin ada tohmahan
• Merupakan ‘check & balance’ antara SPRM mendakwa atas dasar dendam
agensi penguatkuasaan, pendakwaan dan atau sentimen peribadi. Bukan atas fakta.
kehakiman .
• Mengelakkan salah guna kuasa apabila
agensi yang sama melaksanakan tugas
siasatan dan pendakwaan.
120
NOTA PENSYARAH
• Terdapat pihak yang beranggapan SPRM • Perkara ini merupakan kehendak di bawah
mempunyai kuasa mendakwa. Perlembagaan Persekutuan Malaysia.
• Hakikatnya, kuasa pendakwaan hanya
diberikan kepada Peguam Negara sahaja.
121
NOTA PENSYARAH
• Kuasa Peguam Negara jelas diperuntukkan • SOALAN: Bolehkah Peguam Negara
dalam Perkara 145(3) Perlembagaan didakwa atas kesalahan jenayah?
Persekutuan. • JAWAPAN: Tidak boleh. Sekiranya hendak
mendakwa seseorang Peguam Negara,
beliau mesti dilepaskan jawatan sebagai
Peguam Negara. Selepas itu, Peguam
Negara yang baharu boleh mendakwa
bekas Peguam Negara.
122
NOTA PENSYARAH
• Bagaimana SPRM mencapai visi, misi
objektif dalam agenda pencegahan
rasuah?
• Slide yang seterusnya akan menjelaskan
strategi-strategi yang dilaksanakan SPRM.
123
NOTA PENSYARAH
• Merupakan 3 strategi utama dalam • Slide seterusnya akan menjelaskan
melaksanakan tugas. perincian setiap strategi berserta contoh
• 3 strategi ini berdasarkan Seksyen 7(a)- aktiviti yang dilaksanakan.
7(h) Akta SPRM 2009.
124
NOTA PENSYARAH
• Strategi penguatkuasaan adalah seperti • Seksyen 7(b) - Mengesan dan menyiasat:
mana diperuntukkan melalui Seksyen 7(a) i. Apa-apa kesalahan yang disyaki
dan 7(b) Akta SPRM 2009. di bawah Akta SPRM 2009;
ii. Apa-apa percubaan yang disyaki untuk
• Seksyen 7(a) - Menerima dan melakukan apa-apa kesalahan
menimbangkan apa-apa aduan tentang di bawah Akta SPRM 2009; dan
pelakuan kesalahan di bawah Akta SPRM iii. Apa-apa komplot yang disyaki untuk
2009 dan menyiasat mana-mana aduan itu melakukan apa-apa kesalahan
sebagaimana yang difikirkan praktik oleh di bawah Akta SPRM 2009.
Ketua Pesuruhjaya atau pegawai-pegawai
itu.
125
NOTA PENSYARAH
• Slide seterusnya adalah beberapa contoh • SOALAN: Bolehkah sesuatu tindakan
aktiviti penguatkuasaan yang dilaksanakan diambil walaupun kejadian rasuah itu telah
SPRM. lama berlaku?
• JAWAPAN: Boleh. Sesuatu maklumat
tentang perbuatan rasuah yang berlaku
dari tahun 1961 dan penyalahgunaan
kuasa dari tahun 1970 hingga sekarang
boleh dikemukakan kepada SPRM untuk
tindakan selanjutnya.
• Dalam undang-undang jenayah, tiada
had masa ditentukan untuk mengambil
tindakan terhadap pelaku kesalahan.
126
NOTA PENSYARAH
• Slide ini adalah statistik SPRM bagi • SOALAN: Apakah SPRM akan mengambil
tempoh 11 tahun. tindakan terhadap maklumat yang
• Secara puratanya setiap tahun: dikemukakan melalui surat layang?
- lebih kurang 7,000 maklumat diterima • JAWAPAN: SPRM akan mengambil
daripada pelbagai saluran. tindakan ke atas apa-apa maklumat yang
- lebih kurang 1,000 Kertas Siasatan diterima termasuk melalui surat layang
dibuka sekiranya maklumat itu mempunyai asas
- 800 hingga 1,000 individu ditangkap tentang wujudnya perlakuan rasuah,
kerana rasuah, penyelewengan dan penyelewengan atau salah guna kuasa.
salah guna kuasa.
- lebih kurang 300 individu didakwa
di mahkamah.
- lebih 200 kes berjaya mendapat sabitan.
127
NOTA PENSYARAH
• Antara kes berprofil tinggi dan
berkepentingan awam yang disiasat
SPRM.
• Pensyarah boleh menambah kes-kes lain
yang bersesuaian dengan audiens.
128
NOTA PENSYARAH
SPRM.
129
NOTA PENSYARAH
SPRM.
130
NOTA PENSYARAH
SPRM.
131
NOTA PENSYARAH
SPRM.
132
NOTA PENSYARAH
• Strategi pencegahan adalah seperti mana • Seksyen 7(d) - Mengarahkan, menasihati
diperuntukkan melalui Seksyen 7(c), 7(d) dan membantu mana-mana orang, atas
dan 7(e) Akta SPRM 2009. permintaan orang itu, tentang cara-cara
bagaimana rasuah dapat dihapuskan oleh
• Seksyen 7(c) - Meneliti amalan, sistem orang itu.
dan tatacara badan-badan awam untuk • Seksyen 7(e) - Menasihati ketua badan-
memudahkan penemuan kesalahan badan awam tentang apa-apa perubahan
di bawah Akta SPRM 2009 dan untuk • dalam amalan, sistem atau tatacara yang
menghasilkan kajian semula amalan, sistem sesuai dengan penunaian berkesan
atau tatacara itu yang pada pendapat Ketua kewajipan badan-badan awam itu
Pesuruhjaya mungkin membawa kepada sebagai mana yang difikirkan perlu oleh
rasuah. Ketua Pesuruhjaya untuk mengurangkan
kemungkinan berlakunya rasuah.
133
NOTA PENSYARAH
• Slide seterusnya adalah beberapa contoh
aktiviti penguatkuasaan yang dilaksanakan
SPRM.
134
NOTA PENSYARAH
• Antara pemeriksaan dan khidmat nasihat
yang melibatkan kes berprofil tinggi dan
berkepentingan awam.
135
NOTA PENSYARAH
136
NOTA PENSYARAH
137
NOTA PENSYARAH
138
NOTA PENSYARAH
139
NOTA PENSYARAH
• SPRM juga akan memantau projek-projek
mega kerajaan.
• Antaranya adalah projek Mass Rapid
Transit (MRT).
140
NOTA PENSYARAH
• Strategi pendidikan adalah seperti mana • Seksyen 7(f) - Mendidik orang ramai untuk
diperuntukkan melalui Seksyen 7(f) dan menentang rasuah.
7(g) Akta SPRM 2009. • Seksyen 7(g) - Mendapatkan dan
memelihara sokongan orang ramai dalam
memerangi rasuah.
141
NOTA PENSYARAH
• Kumpulan sasar utama dalam strategi • Objektif utama strategi ini adalah:
pendidikan adalah: - mendidik masyarakat mengenai jenayah
- sektor awam di bidang penguatkuasaan, rasuah
perolehan dan perlesenan - meningkatkan keyakinan mereka
- sektor swasta terutama GLC terhadap SPRM
- NGO - mendapatkan sokongan masyarakat
- ahli politik terhadap SPRM
- pelajar IPT - menghebahkan kejayaan SPRM
- murid sekolah - mempromosi inisiatif baharu antirasuah
142
NOTA PENSYARAH
• Aktiviti utama dan berterusan iaitu • SPRM bekerjasama dengan agensi awam,
ceramah antirasuah, program pendidikan syarikat swasta, NGO dan sektor politik
antirasuah dan pameran. untuk mengadakan program-program
• Slide menunjukkan jumlah aktiviti dan antirasuah.
jumlah audiens secara purata dalam
tempoh setahun.
143
NOTA PENSYARAH
• IBR diperkenalkan oleh Ketua Pesuruhjaya • Aku janji dalam IBR adalah:
SPRM, Tan Sri Dzulkifli Ahmad. 1. akan mematuhi undang-undang,
• Agensi yang pertama menandatangani peraturan, dasar negara berkaitan
IBR adalah Lembaga Hasil Dalam Negeri antirasuah.
(LHDN) iaitu pada 27 Januari 2017. 2. akan membenci dan menolak rasuah.
• Sehingga 31 Disember 2019 - lebih 1,500 3. tidak akan melibatkan diri dalam
organisasi telah menandatangani IBR. sebarang bentuk jenayah rasuah.
4. akan memastikan kakitangan-
kakitangan tidak terlibat dalam rasuah.
5. akan melaporkan kepada SPRM,
sebarang bentuk perlakuan rasuah.
144
NOTA PENSYARAH
• SPRM turun padang dan berjumpa dengan
komuniti setempat.
• Program ini bertujuan mendekati
masyarakat setempat.
• Melalui program ini, masyarakat setempat
boleh berinteraksi secara langsung dengan
SPRM.
• Masyarakat setempat berpeluang
berkongsi dengan SPRM berkaitan isu dan
masalah rasuah di tempat mereka.
145
NOTA PENSYARAH
• Inisiatif SPRM bagi mendidik golongan • SPR/AMAR ditubuhkan pada tahun
pelajar. 2007 berikutan Kajian Persepsi Rasuah
• Golongan ini merupakan ‘profesional in the di Malaysia 2002 mendapati 30.5%
making’. responden pelajar sanggup terlibat rasuah
• AMAR - kelab/persatuan pelajar yang sekiranya mempunyai peluang.
dikawal selia oleh SPRM. • Pada masa sekarang, SPRM memberi
• AMAR dahulunya dikenali sebagai tumpuan menubuhkan banyak lagi AMAR
Sekretariat Pencegahan Rasuah (SPR). di institusi pengajian tinggi swasta.
• Nama ditukar kepada AMAR pada tahun
2018.
146
NOTA PENSYARAH
• Inisiatif ini adalah kesinambungan usaha • Aktiviti wajib dalam subjek ini:
SPRM untuk mendidik golongan pelajar - lawatan pelajar ke pejabat SPRM
IPT bagi memahami jenayah rasuah. - perkongsian kesan rasuah oleh bekas
• AMAR - pendidikan melalui pelaksanaan majistret dan pesalah rasuah, Firdaus
program di luar kelas (ko-kurikulum). Ramlan.
• Subjek Integriti dan Rasuah - pembelajaran - perkongsian kes siasatan berprofil tinggi
dalam kelas (kurikulum). oleh pegawai kanan SPRM
• menggunakan pendekatan ‘experience- • Kursus ini mula ditawarkan di UKM sebagai
based learning’. projek rintis.
• Antara tugasan pelajar - menyediakan • SPRM sedang memperluaskan ke IPT lain.
video pendek antirasuah dan membuat
kajian kes rasuah (dalam dan luar negara).
147
NOTA PENSYARAH
• Merupakan salah satu aktiviti melibatkan • Video pendek yang berjaya dan mempunyai
pelajar IPT. kandungan yang baik akan dimuat naik ke
• Pertandingan ini diadakan dari semasa portal SPRM untuk tontotan umum.
kes semasa.
• Menguji pemahaman dan kreativiti pelajar
mengenai jenayah rasuah.
148
NOTA PENSYARAH
• Aktiviti pertama SPRM yang mendapat • Program ini merupakan pendekatan
pengiktirafan The Malaysia Book of pendidikan antirasuah secara kreatif oleh
Records (2018). SPRM.
• Program ini juga memenangi tempat kedua • Kerjasama SPRM dengan Institut
(Naib Johan) Kategori Non-ICT dan Pingat Pendidikan Guru (IPG) di seluruh negara.
Emas dalam Anugerah Inovasi Jabatan
Perdana Menteri (2019).
149
NOTA PENSYARAH
• Hasil kerjasama dengan Kementerian • Tahun 2019 - buku teks Pendidikan Sivik
Pendidikan Malaysia (KPM). mempunyai mesej antirasuah.
• Usaha ini bertujuan agar mesej antirasuah
diajar di dalam bilik darjah oleh guru
(kurikulum).
• Pelengkap kepada usaha SPRM
melaksanakan program di luar bilik darjah
(ko-kurikulum)
150
NOTA PENSYARAH
• Program WAR khusus untuk sekolah • Program WAR mendapat kerjasama
rendah dan menengah. penuh daripada Kementerian Pendidikan
• Dilaksanakan mulai tahun 2014 di Sekolah Malaysia.
Jenis Kebangsaan Cina. • Aktiviti semasa program WAR - taklimat
• Pada ketika itu, SPRM ingin mendekati kepada murid, tayangan video antirasuah,
komuniti Cina yang didapati kurang edaran risalah antirasuah, edaran bahan
pendedahan berkaitan jenayah rasuah kempen SPRM, taklimat kepada guru dan
dan kurang pengetahuan mengenai SPRM ibu bapa.
(Kajian Persepsi Keberkesanan Tindakan
SPRM 2012 dan 2013).
• Seterusnya, program WAR diperluas ke
sekolah kebangsaan lain.
151
NOTA PENSYARAH
• Inisiatif ini adalah bagi mempelbagaikan • Dengan adanya radio streaming ini, SPRM
saluran untuk menyampaikan mesej boleh menyampaikan apa sahaja mesej
antirasuah. antirasuah pada bila-bila sahaja.
• Radio streaming beroperasi secara atas • Radio streaming ini menjadi rujukan media
talian (on-line) terutama apabila melibatkan temu bual
• Radio streaming ini boleh didengar di pengurusan tertinggi SPRM dan pimpinan
seluruh dunia. negara.
• SPRM adalah satu-satunya agensi • Orang ramai boleh muat turun aplikasi
penguat kuasa yang mempunyai radio radio ini melalui App Store atau Google
streaming. Play.
152
NOTA PENSYARAH
• Mesej antirasuah di variable message sign
(VMS) di jalan-jalan utama negara.
• Kerjasama dengan Lembaga Lebuhraya
Malaysia.
153
w
NOTA PENSYARAH
154
Modul 3
INTEGRITI
vs RASUAH
NOTA PENSYARAH
155
NOTA PENSYARAH
156
NOTA PENSYARAH
• MODUL ini menjelaskan maksud integriti
daripada perspektif SPRM.
• Integriti tidak hanya terpakai kepada
individu.
• Integriti terpakai juga kepada agensi atau
sesuatu proses.
• Contoh 1 - Integriti pegawai penguat kuasa
dalam menjalankan tugas.
• Contoh 2 - Integriti proses perolehan
kerajaan mesti dipertahankan daripada
disalah guna.
157
NOTA PENSYARAH
• Seorang yang mengamalkan rasuah
disebabkan beliau tiada integriti.
• Kesempitan hidup, masalah kewangan,
pengaruh kawan-kawan dan tekanan
persekitaran - tidak boleh dijadikan alasan
untuk seseorang itu mengamalkan rasuah.
158
NOTA PENSYARAH
• Definisi Oxford Dictionary, 2003 - kejujuran
dan mempunyai prinsip yang kukuh.
159
NOTA PENSYARAH
• Definisi Kamus Dewan, 2000 -
menekankan sifat jujur, telus, sempurna
dan utuh.
160
NOTA PENSYARAH
• Definisi oleh Pelan Integriti Nasional (PIN).
• Sebelum adanya Pelan Antirasuah
Nasional (NACP) 2019-2023, PIN adalah
dasar kerajaan berkaitan integriti dan
antirasuah.
• NACP 2019-2023 memansuhkan PIN.
161
NOTA PENSYARAH
• Definisi Institut Integriti Malaysia adalah
lebih terperinci.
• Merujuk kepada semua sifat baik yang
perlu ada pada seseorang individu atau
organisasi.
162
NOTA PENSYARAH
• CS Lewis adalah penulis terkenal dari • Definisi ini menekankan prinsip yang perlu
United Kingdom. Beliau juga ahli akademik ada pada seseorang individu.
di Oxford University dan Cambridge • Prinsip untuk sentiasa melakukan perkara
University. yang betul pada bila-bila masa atau di
• Definisi CS Lewis adalah mudah - mana sahaja.
melakukan sesuatu perkara yang betul, • Tidak akan terpengaruh dengan anasir
walaupun tiada orang melihat. tidak baik yang berada di persekitaran kita.
163
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah boleh bertanya kepada audiens
mengenai tahap integriti masyarakat
Malaysia.
• Auidiens akan memberikan pandangan
mereka berdasarkan pengamatan dan
pengalaman sendiri.
164
NOTA PENSYARAH
• Salah satu eksperimen sosial yang viral di • Eksperimen ini menguji tindakan
saluran Youtube. masyarakat kita apabila melihat wang
• Eksperimen sosial ini dijalankan di RM50 yang tercicir (sengaja dicicirkan)
Malaysia. • Kesimpulan daripada eksperimen ini, tahap
integriti masyarakat kita masih rendah.
165
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah meminta pendapat audiens -
Adakah perbuatan (di slide berikutnya)
berintegriti atau tidak?
166
NOTA PENSYARAH
• Tindakan mengambil wang daripada
tabung masjid adalah tidak berintegriti.
• Walaupun begitu, tindakan individu ini
wajar dipuji:
a. berani mengaku kesalahan.
b memohon maaf.
c. berjanji untuk pulangkan wang yang
diambil.
167
NOTA PENSYARAH
168
NOTA PENSYARAH
• Faktor diri sendiri.
• Diri sendiri menjadi benteng penting untuk
melawan segala godaan dan ujian.
• Manusia melakukan perbuatan tidak
berintegriti kerana tunduk kepada hawa
nafsu dan ujian hidup.
169
NOTA PENSYARAH
• Pemimpin wajib pamerkan teladan terbaik
- tone from the top
• Pemimpin menjadi ikutan warga organisasi.
• Jangan jadi seperti ketam mengajar
anaknya berjalan. Maksudnya, pemimpin
yang menyuruh anak buahnya berintegriti,
padahal dia sendiri pun tidak berintegriti.
• Pepatah Cina - the fish rots from the head
170
NOTA PENSYARAH
• Sistem yang lemah membuka ruang
berlakunya perbuatan tidak berintegriti.
• Untuk mengukuhkan integriti, sistem
dalam organisasi mesti mampu mencegah
daripada berlakunya perbuatan rasuah,
penyelewengan dan salah guna kuasa.
171
NOTA PENSYARAH
• Budaya yang tidak elok, boleh merosakkan • Budayakan - melakukan perkara yang
organisasi. betul walau tiada mata melihat.
• Amalkan budaya integriti di dalam • Contoh: Mematuhi peraturan tidak merokok
organisasi. di kedai makan; mematuhi peraturan jalan
• Patuhi segala peraturan yang berkuat raya seperti memberi isyarat (signal) untuk
kuasa. membelok; peraturan pejabat seperti etika
berpakaian dan waktu makan; dan lain-
lain.
172
NOTA PENSYARAH
• Struktur yang tidak kemas dan lapuk boleh
melemahkan sistem dan prosedur.
• Seterusnya, membuka ruang berlakunya
rasuah, penyelewengan dan salah guna
kuasa.
173
NOTA PENSYARAH
• Faktor-faktor berlakunya perbuatan rasuah • Faktor luaran:
dan salah guna kuasa. - tekanan hidup
• Boleh dibahagikan kepada faktor dalaman - desakan/pujukan kontraktor
dan faktor luaran. - taktik kontraktor - berbaik-baik dengan
• Faktor dalaman: orang tertentu
- tiada integriti - tawaran demi tawaran rasuah
- tamak
- suka dirai
- hidup mewah
174
NOTA PENSYARAH
• Slide berikut adalah beberapa kes menarik
yang berkaitan isu integriti dan tadbir urus.
• Kes sebenar ini boleh menjadi iktibar
kepada semua pihak.
• Bukan bertujuan memalukan atau
membuka aib mana-mana pihak.
175
NOTA PENSYARAH
• Contoh perbuatan yang bukan sahaja tidak
berintegriti, tetapi salah di sisi undang-
undang.
176
NOTA PENSYARAH
undang.
177
NOTA PENSYARAH
• Kes ini melibatkan seorang pegawai
Lembaga Kemajuan Wilayah Kedah
(KEDA).
• Bagaimanapun, tertuduh dalam kes ini
dilepaskan oleh mahkamah.
• Perbuatan pegawai tersebut amat tidak
berintegriti kerana mengambil kesempatan
terhadap golongan yang memerlukan (ibu
tunggal yang miskin).
178
NOTA PENSYARAH
undang.
179
NOTA PENSYARAH
undang.
180
NOTA PENSYARAH
• Slide ini menjelaskan beberapa cabaran
yang dapat menjejaskan integriti
seseorang individu.
• Bagi penjawat awam dan orang yang
mempunyai kedudukan, cabaran integriti
yang utama adalah jenayah rasuah,
181
NOTA PENSYARAH
• Segmen ini, kita menyelami apa yang
difikirkan oleh seseorang itu sehingga
terdorong untuk melakukan rasuah.
182
NOTA PENSYARAH
• Secara ringkasnya, terdapat 7 alasan
mengapa seseorang itu terlibat dengan
rasuah.
• Perincian bagi setiap alasan adalah seperti
di slide berikutnya.
183
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 1: Individu itu memikirkan semua
orang melakukan rasuah.
• Individu itu beranggapan tidak mengapa
untuk ambil rasuah kerana ia hanya
jenayah kecil.
• Tiada siapa yang rugi.
• Malah, rasuah menguntungkan kedua-dua
pihak (pemberi dan penerima).
184
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 2: Individu itu berasa ingin cepat
kaya, tetapi melalui cara yang mudah.
• Sikap tamak menguasai diri.
• Suka membandingkan kehidupan sendiri
dengan pegawai-pegawai lain.
• Malas berusaha lebih untuk berjaya.
185
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 3: Melakukan rasuah kerana
tekanan rakan sekerja/rakan sejawat.
• Sekiranya enggan mengambil rasuah,
akan dipulaukan rakan sekerja.
• Perkara ini banyak berlaku terutama dalam
agensi penguatkuasaan.
186
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 4: Mengikut teladan buruk • Pesanan kepada pengurusan organisasi:
daripada kepimpinan organisasi. Tingkah laku pemimpin sentiasa
• Sekiranya pemimpin mementingkan diperhatikan oleh warga organisasi.
integriti, perkara itu sudah tentu dapat
meningkatkan integriti warga organisasi.
• Sekiranya pemimpin melakukan rasuah,
warga organisasi akan merasakan tidak
salah untuk mereka turut sama melakukan
rasuah.
187
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 5: Individu itu melihat rakan-
rakan mereka mengambil rasuah dan
terlepas.
• Mereka ‘cuba-cuba’ mengambil rasuah,
dan terlepas.
• Perkara itu memotivasikan mereka untuk
mengulangi perbuatan rasuah kerana
yakin akan terlepas.
188
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 6: Kecewa apabila usaha keras • Pekerja mula memberontak dan melakukan
mereka tidak dihargai dengan sewajarnya. perkara-perkara yang tidak sepatutnya.
• Contoh - mendapat penilaian tahunan • Alasannya, ‘nothing to lose’.
yang rendah; tidak dinaikkan pangkat;
tidak mendapat bonus yang diharapkan;
dan lain.
189
NOTA PENSYARAH
• ALASAN 7: Rasuah terpaksa dilakukan • Ingat: Matlamat tidak menghalalkan cara.
demi kelangsungan hidup. • Kadang-kadang, kita sendiri yang mencipta
• Kononnya - kerana darurat, rasuah boleh darurat itu.
dilakukan. • Contoh: Mengamalkan hidup mewah,
• Menyalahkan persekitaran yang kahwin lebih seorang, suka berjudi, suka
menyebabkan rasuah terpaksa dilakukan. berjoli dan lain-lain.
190
NOTA PENSYARAH
• Kita mesti mengetahui tahap risiko rasuah
di tempat kerja.
• Sekiranya anda bekerja di sektor atau
bidang ini (slide berikutnya), anda
mempunyai risiko tinggi untuk terjebak
dengan rasuah dan salah guna kuasa.
• Oleh sebab itu, anda perlu lebih berhati-
hati.
191
NOTA PENSYARAH
• Jelaskan secara ringkas.
• Bidang pekerjaan yang berkaitan dengan
pengurusan kontrak dan tender.
• Berisiko kerana anda berhadapan dengan
kontraktor dan pembekal yang cuba
mendapatkan projek walau dengan apa
cara sekalipun.
• Anda juga mempunyai kuasa tertentu yang
boleh disalah guna untuk kepentingan
anda dan keluarga.
192
NOTA PENSYARAH
pengurusan pembelian dan pembekalan.
• Sama juga. Anda mempunyai kuasa
tertentu yang boleh disalah guna atau
diseleweng untuk kepentingan anda dan
keluarga.
193
NOTA PENSYARAH
• Jelaskan secara ringkas. • Kuasa - Anda boleh mengambil tindakan
• Bidang pekerjaan yang berkaitan dengan terhadap mereka yang melanggar
penguatkuasaan dan penyeliaan. peraturan.
• Berisiko kerana kuasa dan budi bicara • Budi bicara - Anda juga boleh melepaskan
yang anda miliki. (tidak ambil tindakan) sekiranya anda
mahu.
194
NOTA PENSYARAH
pengurusan harta dan aset pejabat.
• Berisiko kepada penyalahgunaan harta
atau aset pejabat.
• Anda boleh memanipulasi rekod harta dan
aset pejabat untuk faedah anda.
• Anda berpotensi menyalah guna harta
atau aset pejabat untuk diri sendiri.
195
NOTA PENSYARAH
• Integriti bukan hanya sekadar perkataan. • Budaya integriti mesti daripada sekecil-
• Integriti mesti dibudayakan. kecil perbuatan sehingga perkara yang
• Negara seperti New Zealand, Denmark besar.
dan Finland - integrity-based community. • Contoh: Menjaga masa, tidak curi tulang,
tidak mengambil hak orang dan sentiasa
menghormati orang lain.
196
NOTA PENSYARAH
• Hati yang mencorak perbuatan kita.
• Bersihkan hati, jaga tingkah laku.
• Elakkan melakukan perkara-perkara yang
tidak betul.
197
NOTA PENSYARAH
• Anak-anak ibarat kain putih, ibu bapa yang • Ibu bapa tidak boleh melepaskan
mencorakkan perilaku anak-anak. tanggungjawab membentuk keperibadian
• Tanggungjawab membentuk integriti mesti anak-anak kepada guru semata-mata.
bermula dari rumah.
• Ibu bapa mesti mempamerkan percakapan
dan perbuatan yang baik kepada anak.
198
NOTA PENSYARAH
• Moral daripada video ini adalah - ibu bapa
mesti menjadi teladan kepada anak-anak.
• Kalau ibu bapa menunjukkan contoh yang
buruk, anak-anak pasti akan menuruti
(mencontohi) teladan buruk tersebut.
199
NOTA PENSYARAH
• Semua agama mengajar penganutnya • Agama tidak menghalang untuk menjadi
untuk mengamalkan nilai-nilai murni. kaya raya.
• Tiada agama membenarkan perbuatan • Apa yang penting, kekayaan bukan
yang salah seperti rasuah, penyelewengan diperoleh melalui jalan yang salah.
dan salah guna kuasa. • Setiap individu mesti berusaha mencari
rezeki yang halal.
200
NOTA PENSYARAH
• Ilustrasi ini menggambarkan realiti • Hasil yang diperoleh secara haram, adalah
masyarakat kita. haram.
• Kita hanya melihat halal atau haram pada • Sekiranya harta diperoleh melalui jalan
fizikal makanan sahaja. jenayah (seperti rasuah), harta tersebut
boleh disita mengikut undang-undang.
201
NOTA PENSYARAH
• Kerajaan telah melaksanakan pelbagai • Negara kita mempunyai terlalu banyak
inisiatif untuk meningkatkan integriti peraturan dan undang-undang dalam
penjawat awam. pelbagai perkara.
• Isu dalam perkhidmatan awam yang utama • Banyak undang-undang yang tidak
bukan ketiadaan peraturan atau undang- atau kurang dikuatkuasakan. Contoh -
undang. peraturan mengenai merokok di tempat
• Isu utama adalah ketidakpatuhan kepada awam, membuang sampah bukan pada
peraturan dan undang-undang tersebut. tempatnya, penggunaan parking OKU dan
lain-lain lagi.
202
NOTA PENSYARAH
• Antara inisiatif penting yang diperkenalkan
kerajaan.
203
NOTA PENSYARAH
• Antara inisiatif penting yang diperkenalkan • NACP merupakan dasar negara berkaitan
kerajaan. antirasuah.
• Paling baharu adalah: • Dasar 5 tahun ini mesti digerakkan oleh
a. Jawatankuasa Khas Mengenai semua agensi. Bukan hanya terletak
Antirasuah (JKKMAR) yang kepada SPRM semata-mata.
dipengerusikan oleh Perdana Menteri.
b. Jawatankuasa Antirasuah (JAR) yang
dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha
Negara
c. Pelan Antirasuah Nasional (NACP)
yang dilancarkan oleh Perdana
Menteri pada 29 Januari 2019.
204
NOTA PENSYARAH
• Video ini menjelaskan secara ringkas
mengenai NACP 2019-2023.
205
w
NOTA PENSYARAH
206
Modul 4
RASUAH
BERDASARKAN
NOTA PENSYARAH
AKTA SPRM 2009
207
NOTA PENSYARAH
208
NOTA PENSYARAH
• MODUL ini akan menjelaskan • Kesalahan rasuah bukan sahaja memberi
- maksud rasuah secara umum. dan menerima suapan.
- kesalahan rasuah berdasarkan Akta • Rasuah juga dikategorikan sebagai
SPRM 2009 jenayah serius di negara ini.
- Contoh kes sebenar kesalahan rasuah.
209
NOTA PENSYARAH
• Definisi rasuah adalah berbeza antara • Definisi rasuah mesti mengikut undang-
satu negara dengan negara yang lain. undang yang terpakai di sesebuah negara
• Sesetengah definisi rasuah hanya merujuk
kepada pegawai yang memegang jawatan
awam sahaja.
210
NOTA PENSYARAH
• The World Bank adalah institusi kewangan • Takrifan The World Bank hanya melibatkan
antarabangsa yang memberi pinjaman salah guna kuasa oleh pegawai yang
kepada negara untuk tujuan pembangunan. memegang jawatan awam untuk
keuntungan peribadi.
• Jawatan awam ini bermaksud -
perkhidmataan awam, pegawai kerajaan,
pentadbir negara dan lain-lain.
211
NOTA PENSYARAH
• United Nations Development Programme • Tafsiran ini merujuk rasuah sebagai salah
(UNDP) adalah sebuah badan di bawah guna kuasa oleh penjawat awam untuk
Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu keuntungan peribadi.
(United Nations).
212
NOTA PENSYARAH
• Transparency International (TI) adalah • TI mendefinisikan rasuah sebagai salah
pertubuhan bukan kerajaan antarabangsa guna terhadap kuasa yang diamanahkan
yang berpusat di Berlin, Jerman. untuk keuntungan peribadi.
• Misi TI adalah mewujudkan dunia yang • Definisi ini juga meluas dan terpakai
bebas rasuah. kepada sektor awam dan swasta.
213
NOTA PENSYARAH
• Transparency International (TI) United • Active bribery - perbuatan menawar atau
Kingdom - memberi definisi yang lebih memberi rasuah.
terperinci. • Passive bribery - perbuatan meminta atau
• Membahagikan perbuatan rasuah kepada menerima rasuah.
dua kategori iaitu ‘active’ dan ‘passive’.
214
NOTA PENSYARAH
• Secara umumnya - ini adalah maksud • Berdasarkan Akta SPRM 2009, terdapat 4
rasuah. kesalahan utama.
• Perkara tersebut akan dijelaskan dalam
slide selepas ini.
215
NOTA PENSYARAH
• Pelbagai nama samaran untuk rasuah. • Les Affaires (Perancis) - transaksi haram
• Nama paling selalu digunakan adalah dalam perniagaan.
‘kawtim’, dan ‘duit kopi’. • Black Mist (Jepun) - merujuk kepada
• Di luar negara, rasuah juga mempunyai skandal mengatur perlawanan dalam liga
nama lain yang merujuk kepada perbuatan profesional besbol Jepun yang berlaku
rasuah. antara tahun 1969 dan 1971.
• Pungli (Indonesia) - pungutan liar • 419 (Nigeria) - nombor 419 adalah merujuk
• Sleaze (UK) - perbuatan tidak jujur dan kepada peruntukan undang-undang bagi
tidak bermoral terutama oleh penjawat jenayah fraud dalam Nigerian Criminal
awam. Code.
• Tangentopoli (Itali) - perbuatan rasuah • Air Supply (Uganda) - pembayaran yang
dalam sistem politik Itali yang terbongkar dibuat walaupun barang tidak dibekalkan
sekitar tahun 90-an. atau perkhidmatan tidak diberikan.
216
NOTA PENSYARAH
• Bentuk rasuah adalah pelbagai. Tidak • Bonus - A, pengarah urusan syarikat
hanya berupa wang ringgit sahaja. berjanji memberikan bonus hujung
• Bentuk ‘suapan’ ditafsirkan dalam Seksyen tahun sebanyak lima bulan gaji kepada
3 Akta SPRM 2009. akauntannya, B dengan syarat B
• Contoh bentuk rasuah adalah seperti di menyembunyikan penyelewengan wang
bawah: syarikat yang dilakukan A.
• Hadiah - Pembekal A memberi hadiah • Perkhidmatan - A, seorang kontraktor
berupa set golf kepada B, seorang pegawai menawarkan khidmat seks GRO kepada
kewangan supaya mempercepatkan B, pengarah perolehan syarikat XXX.
bayaran bagi tuntutannya. Sebagai balasannya, B akan memastikan
A mendapatkan projek daripada syarikat
XXX.
217
NOTA PENSYARAH
sambungan... • Diskaun - A, pemilik syarikat pengedar
• Pinjaman - Seorang pembekal memberi kereta mewah memberi diskaun 75%
pinjaman wang kepada seorang pegawai untuk sebuah kereta BMW kepada B,
pentadbir makmal universiti (yang seorang pegawai penguatkuasa. Diskaun
kesempitan duit). Dengan syarat, pegawai melampau ini bertujuan agar B tidak
berkenaan menerima dan memperakui mengambil tindakan terhadap A yang
pembekalan peralatan makmal yang tidak sedang disiasat kerana terlibat dalam
sempurna. aktiviti menjual dadah.
• Jawatan - A, pengurus syarikat
menawarkan kenaikan pangkat kepada
akauntannya supaya tidak melaporkan
kepada polis mengenai perbuatannya
yang telah mencuri wang syarikat.
218
NOTA PENSYARAH
• Berdasarkan Akta SPRM 2009, terdapat 4 • Slide berikutnya akan menjelaskan 4
kesalahan utama rasuah. kesalahan utama rasuah berserta contoh-
contoh kes sebenar.
• Bukan bertujuan memalukan mana-mana
pihak.
• Sekadar untuk memberi kefahaman
kepada audiens dan iktibar bersama.
219
NOTA PENSYARAH
• Merujuk kepada Seksyen 16(a) dan 17(a) • Walaupun begitu, kesalahan ini banyak
Akta SPRM 2009. Kesalahan ini juga dilakukan oleh penjawat awam dan
dikenali sebagai ‘passive bribery’. mereka yang mempunyai kuasa dalam
• Boleh dilakukan oleh sesiapa sahaja sesuatu perkara.
(sektor awam, swasta, NGO, ahli politk
dan lain-lain).
220
NOTA PENSYARAH
• CONTOH KES SEBENAR KESALAHAN
MEMINTA ATAU MENERIMA RASUAH.
221
NOTA PENSYARAH
• Kes bekas hakim Mahkamah Tinggi
Syariah Perak, Basuri @ Haji Hassan
Basri bin Markum.
• Perincian kes ini boleh diperoleh dalam
buku ‘Jerung dalam Jaring Kami’ (2013).
222
NOTA PENSYARAH
• CONTOH KES SEBENAR KESALAHAN • Kes ini melibatkan seorang pegawai
MEMINTA ATAU MENERIMA RASUAH. Lembaga Kemajuan Wilayah Kedah
(KEDA).
• Bagaimanapun, tertuduh dalam kes ini
dilepaskan oleh mahkamah.
• Perbuatan pegawai tersebut amat tidak
berintegriti kerana mengambil kesempatan
terhadap golongan yang memerlukan (ibu
tunggal yang miskin).
223
NOTA PENSYARAH
224
NOTA PENSYARAH
225
NOTA PENSYARAH
226
NOTA PENSYARAH
• Merujuk kepada Seksyen 16(b) dan 17(b) • SOALAN: Pemberi dan penerima rasuah,
Akta SPRM 2009. kedua-duanya melakukan kesalahan.
• Kesalahan ini juga dikenali sebagai ‘active Oleh sebab itu, siapa yang akan didakwa?
bribery’. • JAWAPAN: SPRM akan melindungi orang
• Boleh dilakukan oleh sesiapa sahaja. yang membuat aduan.
• Walaupun begitu, kesalahan ini banyak • Contohnya, sekiranya pengadu adalah
dilakukan oleh sektor swasta, ahli orang yang memberi rasuah, SPRM akan
perniagaan dan orang awam yang ingin menyiasat dan mengambil tindakan ke
mendapatkan sesuatu perkara atau atas orang yang menerima rasuah.
mengelakkan sesuatu hukuman. • Oleh sebab itu, jangan takut untuk
membuat aduan. Tidak kira sama ada anda
adalah pemberi atau penerima rasuah.
227
NOTA PENSYARAH
• CONTOH KES SEBENAR KESALAHAN • NPAL melantik syarikat Aksavest Sdn. Bhd
MEMINTA ATAU MENERIMA RASUAH (AKSB) sebagai perantara antara NPAL
dengan BNM.
• SOALAN: Adakah terdapat kes yang
mana pemberi dan penerima rasuah di • SHAH ALAM, 1 Julai 2011 - Pengarah
dakwa di mahkamah kerana rasuah? syarikat AKSB didakwa atas 2 pertuduhan
• JAWAPAN: Ada. Rujuk kes rasuah di bawah Seksyen 11(b) Akta Pencegahan
melibatkan bekas Penolong Gebenor Rasuah 1997 kerana memberi rasuah
Bank Negara. sebanyak RM100,000 kepada Penolong
• Ringkasan kes: BNM mengadakan Gabenor BNM menerusi 2 transaksi.
perjanjian dengan Note Printing Australia (RM50,000 setiap transaksi).
Limited (NPAL) bagi percetakan wang • Bayaran rasuah adalah bagi memastikan
kertas polimer RM5. NPAL memperoleh kontrak percetakan
wang kertas polimer RM5 daripada BNM.
228
NOTA PENSYARAH
sambungan... • CONTOH KES SEBENAR KESALAHAN
• Bekas Penolong Gabenor BNM pula MENAWAR ATAU MEMBERI RASUAH.
didakwa atas 2 pertuduhan di bawah
Seksyen 11(a) Akta Pencegahan
Rasuah 1997 kerana menerima suapan
RM100,000 daripada AKSB melalui 2
transaksi (RM50,000 setiap transaksi).
(Sumber: Laporan Tahunan SPRM 2011,
m.s 49)
• 6 Disember 2013 - Tertuduh bagi kes ini
dibebaskan oleh mahkamah.
• Sukar untuk membuktikan kes sekiranya
pemberi dan penerima didakwa. Bukti
sokongan lain mesti amat kuat.
229
NOTA PENSYARAH
MENAWAR ATAU MEMBERI RASUAH.
230
NOTA PENSYARAH
• Menolak dengan tegas tawaran rasuah • KAEDAH 2: Tangkap si pemberi
dan nasihatkan si pemberi. • Selepas beliau memberi wang kepada
• Bual laporan kepada SPRM. anda, anda boleh tangkap si pemberi.
• Sekiranya si pemberi mendesak/ • Kesalahan rasuah adalah kesalahan boleh
bersungguh-sungguh hendak beri rasuah, tangkap - Seksyen 49(1) Akta SPRM 2009.
anda boleh buat tindakan berikut: • Bawa si pemberi ke SPRM terdekat dan
buat laporan rasmi.
KAEDAH 1: Ambil wang dan lapor SPRM
• Ambil wang yang ditawarkan/diberi. KAEDAH 3: Perangkap
• Segera buat laporan kepada SPRM • Tetapkan dengan si pemberi untuk
• Peringatan: Jangan guna wang (rasuah) serahkan wang di tempat dan pada masa
dan kekalkan keadaan asal. tertentu.
• Sebaiknya ada saksi yang melihat • Buat laporan SPRM.
perbuatan anda. Contoh saksi - rakan • SPRM akan hadir dan membuat tangkapan
sekerja. setelah transaksi berlaku.
231
NOTA PENSYARAH
• Merujuk kepada Seksyen 18 Akta SPRM
2009.
• Kesalahan boleh dilakukan di sektor awam
dan sektor swasta.
• Secara mudahnya, kesalahan berlaku
apabila ‘tuntut lain, buat/bekal lain’ yang
menguntungkan pihak yang membuat
tuntutan.
232
NOTA PENSYARAH
• Boleh berlaku dalam 2 keadaan:
a. tuntutan palsu dalam aspek kuantiti
b. tuntutan palsu dalam aspek spesifikasi.
233
NOTA PENSYARAH
MEMBUAT TUNTUTAN PALSU.
234
NOTA PENSYARAH
• Kes bekas Dekan Fakulti Sains Sukan dan
Rekreasi UiTM, Dato’ Md Saberi bin Md
Salleh.
235
NOTA PENSYARAH
236
NOTA PENSYARAH
237
NOTA PENSYARAH
238
NOTA PENSYARAH
• Kes bekas ADUN Teratai, Selangor, Yap
Soo Sun.
239
NOTA PENSYARAH
• Merujuk kepada Seksyen 23 Akta SPRM • Secara ringkasnya, kesalahan berlaku
2009. apabila seseorang pegawai awam terlibat
• Kesalahan ini khusus untuk pegawai memberikan projek kerajaan kepada ahli
awam. keluarga.
• Secara umumnya, syarikat milik kerajaan • Penglibatan boleh jadi dalam berbagai
adalah dianggap ‘badan awam’. Melainkan cara - meluluskan, menyokong,
dapat dibuktikan sebaliknya. mencadangkan atau mengambil apa-apa
• Tafsiran ‘badan awam’ adalah seperti tindakan berhubung sesuatu tender atau
mana Seksyen 3 Akta SPRM 2009 sebut harga.
• Definisi ‘saudara’ adalah seperti mana
Seksyen 3 Akta SPRM 2009 - Tafsiran
‘saudara’
240
NOTA PENSYARAH
• Ilustrasi bagaimana kesalahan ini boleh
berlaku.
241
NOTA PENSYARAH
SALAH GUNA KUASA OLEH PEGAWAI
AWAM.
242
NOTA PENSYARAH
AWAM.
243
NOTA PENSYARAH
AWAM.
244
NOTA PENSYARAH
AWAM.
• Kes bekas Ketua Menteri Sabah, Datuk
Seri Panglima, Joseph Pairin Kitingan.
245
NOTA PENSYARAH
AWAM.
• Kes bekas EXCO Negeri Melaka, Datuk
Sahar bin Arpan.
246
NOTA PENSYARAH
247
NOTA PENSYARAH
• Rujuk Seksyen 24(1) Akta SPRM 2009 • Denda bagi kesalahan meminta/menerima
dan Seksyen 24(2) Akta SPRM 2009. suapan, menawar/memberi suapan dan
• Mahkamah wajib mengenakan hukuman salah guna kuasa - 5 kali nilai suapan atau
denda dan penjara. nilai yang menjadi kesalahan.
• Penjara - tiada jumlah minimum. Undang- • Sekiranya suapan tidak boleh dinilai
undang menetapkan penjara maksimum (seperti suapan berbentuk jawatan dan
20 tahun. perkhidmatan) - denda tidak kurang
• Bagi penjawat awam, hukuman penjara daripada RM10,000.
boleh menyebabkan mereka hilang • Denda bagi kesalahan membuat tuntutan
pencen. Rujuk Seksyen 21(1) Akta Pencen palsu - 5 kali nilai tuntutan palsu yang
1980. dibuat.
248
NOTA PENSYARAH
• SOALAN: Sekiranya rasuah berbentuk • KESAN RASUAH - Harta yang diperoleh
perkhidmatan seks, bagaimana mahkamah daripada aktiviti rasuah akan disita dan
akan menetapkan hukuman denda? dilucut hak.
• JAWAPAN: Sekiranya nilai suapan boleh • Disita - harta ditahan/dirampas untuk
nilai, maka dendanya adalah 5 kali nilai proses siasatan SPRM.
suapan, atau minimum RM10,000. • Dilucut hak - harta dipindah milik daripada
• Memandangkan suapan berbentuk pemilik kepada pihak lain.
khidmat seks tidak boleh dinilai, denda
minimum boleh dikenakan iaitu RM10,000.
249
NOTA PENSYARAH
• Statistik sitaan dan lucut hak kes rasuah. • Ops 1MDB dilaksanakan bagi melucut
• Tahun 2019 - jumlah lucut hak harta hak harta hasil aktiviti rasuah dan
yang tertinggi dalam sejarah SPRM iaitu penyelewengan berkaitan dana 1MDB.
sebanyak RM1.285 bilion - 16 penerima dana IMDB mengembalikan
• Ops SSER melibatkan aktiviti rasuah wang berjumlah RM27,938,444.46.
dan pengubahan wang haram oleh - Perintah lucut hak mahkamah sebanyak
pengarah dan pegawai kanan Syarikat
RM12,673,665.38.
Suria Strategic Energy Resources Sdn
Bhd(SSER) berkaitan kontrak pembinaan - 80 penerima dana diserahkan Notis
saluran paip di Semenanjung Malaysia Kompaun di bawah Seksyen 92(1)
dan Sabah. AMLATFPUAA 2001.
• SSER - anak syarikat kepada MOF - 11 daripada mereka bersetuju untuk
• Jumlah lucut hak RM1,146,711,148.56 membayar kompaun dan seorang
250
NOTA PENSYARAH
• Bagi perbuatan rasuah, selain boleh • Semua kesalahan rasuah adalah
didakwa di bawah Akta SPRM 2009, kesalahan berat (predicate offence) seperti
mereka yang terlibat juga boleh didakwa mana Jadual Kedua (Tafsiran Kesalahan
di bawah kesalahan pengubahan wang Berat) Akta Pencegahan Pengubahan
haram. Wang Haram, Pencegahan Pembiayaan
Keganasan dan Hasil daripada Aktiviti
Haram (AMLATFPUAA) 2001.
• Oleh itu, sebarang transaksi melibatkan
hasil aktiviti rasuah boleh dikategorikan
sebagai jenayah pengubahan wang
haram.
251
NOTA PENSYARAH
• Ilustrasi ini menjelaskan bagaimana • Pengubahan wang haram (money
jenayah pengubahan wang haram berlaku. laundering) - membersihkan harta ‘kotor’
• Penjenayah memperoleh hasil daripada supaya kelihatan bersih.
aktiviti haram. • 3 PERINGKAT dalam pengubahan wang
• Contoh aktiviti haram - rasuah, mencuri, haram, iaitu:
merompak, menipu, pecah amanah, terima 1. Placement - menempatkan wang haram
deposit haram dan sebagainya. di beberapa tempat. Contoh: Simpan wang
• Hasil haram digunakan untuk membeli haram di beberapa akaun bank.
aset, disimpan dalam bank dan pelaburan. 2. Layering - memindahkan atau
• Setiap transaksi itu adalah jenayah menyembunyikan wang haram melalui
pengubahan wang haram. urus niaga yang sah. Contoh: Wang
haram dipindahkan daripada akaun bank
ke perniagaan yang sah.
252
NOTA PENSYARAH
3. Integration - Wang haram dan wang • HUKUMAN: Petikan Seksyen 4(1) Akta
halal telah bercampur. Contoh: Wang Pencegahan Pengubahan Wang Haram,
haram yang dilabur dalam perniagaan Pencegahan Pembiayaan Keganasan
menghasilkan keuntungan. dan Hasil daripada Aktiviti Haram
• Dalam kes rasuah, selalunya wang rasuah (AMLATFAPUAA) 2001.
digunakan untuk tujuan berikut: • Semangat peruntukan ini adalah:
- membeli aset dan barangan mewah - Mengesan hasil yang diperoleh daripada
seperti rumah, kereta, jam tangan dan aktiviti haram.
beg tangan. - mengelakkan hasil aktiviti haram
- Disimpan atau dilaburkan dalam institusi disembunyikan dan dilarikan oleh
kewangan/pelaburan seperti simpanan penjenayah.
tetap, ASB, Tabung Haji dan sebagainya. - mendapatkan semula (merampas) hasil
aktiviti haram kepada kerajaan.
253
NOTA PENSYARAH
• Hadiah merupakan amalan biasa untuk
menunjukkan penghargaan, kasih sayang
dan sebagainya.
• Hadiah juga merupakan salah satu bentuk
rasuah menurut Akta SPRM 2009.
254
NOTA PENSYARAH
• Pegawai awam dinasihatkan agar berhati- • SOALAN: Apakah yang dimaksudkan
hati dalam pemberian dan penerimaan ‘hadiah’?
hadiah. • JAWAPAN: Bagi maksud Pekeliling
• Pegawai awam dilarang menerima hadiah Perkhidmatan Bil. 3 Tahun 1998, hadiah
daripada mereka yang mempunyai termasuklah wang, tambang percuma,
hubungan rasmi. saham, tiket loteri, kemudahan perjalanan,
• Perbuatan itu salah daripada segi etika hiburan, perkhidmatan, keahlian kelab,
kerja dan peraturan pegawai awam apa-apa bentuk komisen, hamper, barang
• Boleh juga menjadi satu kesalahan kemas, perhiasan, apa-apa benda yang
jenayah. bernilai yang diberi atau diterima pegawai
awam itu.
255
NOTA PENSYARAH
• Pegawai awam mesti berhati-hati dalam • SOALAN: Adakah pemberian hamper
menerima hadiah. yang kecil nilainya dianggap rasuah?
• Seksyen 165 KK - Adalah satu kesalahan • JAWAPAN: Penerimaan atau pemberian
jenayah apabila seorang pegawai awam hadiah tidak kira kecil atau besar nilainya
menerima barang berharga (hadiah) tanpa adalah menjadi satu kesalahan rasuah
balasan setimpal daripada kontraktor atau sekiranya orang yang memberi hadiah itu;
pembekal yang mempunyai urusan rasmi - Mempunyai hubungan dengan kerja-
dengannya. kerja rasmi pegawai itu atau pegawai
bawahannya; dan
- Pemberian atau penerimaan itu tidak
dibuat dengan suci hati atau berniat untuk
merasuah.
256
NOTA PENSYARAH
• Kriteria pemberian atau penerimaan • Dalam keadaan tersebut, hadiah boleh
hadiah yang boleh menjadi rasuah. diterima. Tetapi mesti dirujuk kepada ketua
• Walaupun hadiah bernilai RM10, sekiranya jabatan untuk keputusan beliau.
diberi oleh orang yang ada urusan rasmi • PRINSIP ASAS - hadiah tidak boleh
dan boleh mempengaruhi keputusan diterima daripada mereka yang mempunyai
si penerima - boleh dianggap sebagai urusan rasmi.
rasuah. • Hadiah hanya boleh diterima sekiranya
• Terdapat juga keadaan di mana hadiah tiada hubungan rasmi.
diterima daripada orang yang ada • Bentuk, kadar dan nilai hadiah mesti sesuai
hubungan rasmi, tetapi sukar ditolak. dengan tujuan hadiah diberi. Contoh:
• Contohnya, hadiah diberi di hadapan Menerima hadiah sebuah kereta sempena
tetamu. Sekiranya ditolak akan hari jadi daripada seorang individu (tidak
menyebabkan pemberi berasa malu. rapat) - bukan nilai yang munasabah.
257
NOTA PENSYARAH
sambungan ... RECAP
• SOALAN: Bolehkah orang awam/syarikat • Ulang kaji
memberi hadiah kepada pegawai awam • Pensyarah meminta pelajar untuk
sebagai tanda terima kasih kerana menyebut semula 4 kesalahan rasuah.
memudahkan urusannya dengan jabatan • Pensyarah juga boleh meminta pelajar
terbabit? untuk jelaskan secara ringkas setiap satu
• JAWAPAN: Tidak boleh. Pegawai awam kesalahan itu.
dilarang menerima apa-apa hadiah
daripada mereka yang mempunyai kaitan
dengan tugas rasminya.
• Sekiranya bercadang untuk merakamkan
penghargaan, disyorkan untuk menyatakan
dalam bentuk surat penghargaan.
258
NOTA PENSYARAH
• Kesimpulan kepada kuliah ini.
259
NOTA PENSYARAH
260
Modul 5
White-collar
crime
NOTA PENSYARAH
261
NOTA PENSYARAH
262
NOTA PENSYARAH
1. Maksud jenayah kolar putih.
2. Contoh kes yang menarik.
3. Jenayah terkini yang banyak berlaku.
4. Mengenali fraudster - apakah ciri-ciri
mereka?
263
NOTA PENSYARAH
264
NOTA PENSYARAH
• Maksud ringkas jenayah kolar putih -
jenayah yang dilakukan oleh mereka
yang mempunyai status dalam sesebuah
organisasi atau komuniti.
265
NOTA PENSYARAH
• Jenayah kolar putih bermotifkan kewangan.
• Orang yang terlibat - mempunyai
latar belakang pendidikan yang baik,
mempunyai kedudukan dalam organisasi
dan dipandang tinggi dalam masyarakat.
• Tidak melibatkan kekerasan.
266
NOTA PENSYARAH
• Orang yang terlibat dengan jenayah ini
adalah golongan profesional.
• Sinonim dengan profesional - baju putih,
kemas, bertali leher, dan memakai blazer.
267
NOTA PENSYARAH
• Beza antara jenayah kolar biru dan jenayah
kolar putih.
• Siapa penjenayah kolar biru? - Individu
dalam kumpulan sosial bawahan. Contoh -
pekerja kilang, pemandu bas dan lain-lain.
• Mengapa dikenali sebagai jenayah kolar
biru? - kerana golongan ini selalunya
sinonim dengan pakaian seragam
berwarna biru. Contoh - pekerja kilang.
• Jenayah yang dilakukan - bersifat
kekerasan.
268
NOTA PENSYARAH
• Antara bentuk jenayah kolar putih. • Jenayah siber semakin meningkat di
• Skim ponzi - skim yang mengambil wang seluruh dunia.
pelabur kemudian untuk membayar • Rasuah merupakan salah satu jenayah
dividen kepada pelabur awam. Contoh kolar putih yang popular.
skim ini adalah perniagaan MLM atau skim
piramid.
• Nama skim Ponzi diambil sempena
nama penciptanya, Charles Ponzi. Beliau
memulakan skim ini sekitar tahun 1919.
269
NOTA PENSYARAH
• Jenayah kolar putih menyebabkan
kerugian kepada organisasi, kesan kepada
individu, keselamatan negara, ekonomi
dan alam sekitar.
• Slide berikutnya akan menjelaskan
beberapa fakta dan kes yang melibatkan
jenayah kolar putih.
270
NOTA PENSYARAH
• Kajian daripada Association of Certified
Fraud Examiners (ACFE).
• ACFE adalah pertubuhan profesional yang
berpangkalan di Austin, Texas.
271
NOTA PENSYARAH
• Pengasas/CEO, Kenneth Lay dan COO, • Dalam tempoh 3 tahun, saham Enron naik
Jeffrey Skilling terlibat menipu dalam laporan mendadak sehingga $90 seunit. Menjadikan
kewangan Enron. Walaupun kerugian, Enron bernilai $60 bilion, sedangkan
penyata kewangan Enron dipastikan ‘cantik’ keuntungan sebenar adalah terlalu kecil.
bagi menarik pelabur. • Penipuan terbongkar apabila berlaku krisis
• Taktik untuk memanipulasi financial statement dot-com bubble. SEC membuat siasatan
Enron adalah mark-to-market accounting iaitu terhadap Enron kerana curiga dengan
meletakkan kontrak yang diperolehi sebagai financial statement syarikat.
keuntungan syarikat. • Kenneth Lay dan Jeffrey Skilling didapati
• Jeffrey Skilling juga memperkenalkan bersalah di atas tuduhan menipu duit pelabur.
platform trading online yang membenarkan • Kenneth Lay tidak sempat dimasukan ke
mana-mana individu untuk melakukan trading penjara kerana meninggal dunia akibat
secara online bagi komoditi gas asli. serangan jantung. Jeffrey Skilling dipenjara
• Ini benar-benar menarik ramai pelabur dari 12 tahun. Enron diisytiharkan bankrup dan
Wall Street untuk melabur ke dalam Enron. seramai 28,500 orang kehilangan kerja.
272
NOTA PENSYARAH
• Leeson berumur 28 tahun. • Leeson memanipulasi dokumen urus niaga
• Pada 1992, Leeson dilantik sebagai pengurus untuk memperlihatkan keuntungan palsu
besar Barings Securities di Singapura. Leeson sebanyak £28.55 juta.
bertanggungjawab dalam urus niaga pasaran • Hakikatnya, urus niaga Leeson mengalami
(trading) dan ‘back office’ (tugas pentadbiran kerugian demi kerugian.
pejabat, pemprosesan dokumen urus niaga • 23 Februari 1995 - Beliau melarikan diri
pasaran dan perakaunan). selepas meninggalkan satu nota ringkas
• Penguasaan ke atas aktiviti urus niaga tertulis “I’m sorry”. Jumlah keseluruhan
pasaran dan ‘back office’ membuka ruang kerugian yang berpunca daripada urus niaga
kepada penyelewengan, manipulasi dokumen Leeson mencecah £827 juta (US$1.4 bilion).
serta salah guna. • Akibatnya, Bank Barings diisytiharkan bankrap
• Leeson mewujudkan akaun rahsia di atas pada 26 Februari 1995.
nama ‘88888’, yang digunakan untuk • Leeson dipenjarakan 6½ tahun. Pada 1999,
menyembunyikan segala kerugian yang Leeson dibebaskan daripada penjara. Tanpa
dilakukan oleh Leeson. rumah dan pekerjaan.
273
NOTA PENSYARAH
• Bernard Lawrence ‘Bernie’ Madoff • Madoff pernah memegang jawatan
dilahirkan pada 29 April 1938 di Queens, pengerusi National Association of
New York. Securities Dealers Automated Quotation
• Pada 1960, Madoff memulakan firma (NASDAQ).
pelaburannya iaitu Bernard L. Madoff • Penglibatan Madoff dalam Skim Ponzi
Investment Securities, dengan modal terbongkar sekitar bulan Ogos 2008.
$55,000. • Beberapa pelaburnya memaklumkan
• Syarikat milik Madoff menawarkan pelan kepada anak Madoff mengenai rancangan
pelaburan yang boleh dipercayai. Madoff untuk memberikan bonus awal
• Kredibiliti syarikat beliau berjaya menarik berjumlah jutaan dolar. Mereka mula
selebriti terkenal seperti Steven Spielberg, mempersoalkan sumber wang tersebut.
Kevin Bacon dan Kyra Sedgwick.
274
NOTA PENSYARAH
• 10 Disember 2008 - Anak Madoff membuat • 12 Mac 2009 - Madoff (71 tahun) mengaku
laporan kepada pihak berkuasa. bersalah atas 11 pertuduhan.
• Madoff ditangkap pada keesokan harinya • 29 Jun 2009 - Madoff dijatuhkan hukuman
dan didakwa atas pelbagai jenayah penjara selama 150 tahun.
penipuan. • Beliau juga dikehendaki membayar balik
• Semasa ditangkap, sebanyak $65 bilion $170 bilion kepada pelabur-pelaburnya.
berada dalam akaunnya. Madoff mengaku • Semasa di penjara, dua anak Madoff
bahawa salah satu anak syarikatnya meninggal dunia. Mark membunuh
menjalankan Skim Ponzi secara besar- diri pada Disember 2010 dan Andrew
besaran. meninggal dunia kerana penyakit barah
pada September 2014.
275
NOTA PENSYARAH
• Aman digambarkan sebagai seorang • Bagaimana beliau melakukannya? Aman
peramah, suka berjenaka dan banyak mengemukakan arahan palsu kepada Bank
membantu mereka yang dalam kesusahan. Negara Malaysia untuk memindahkan wang
• Daripada eksekutif biasa, nasib Aman berubah pelanggan di Bank Hock Hua ke akaun
apabila beliau dihantar mengikuti satu kursus syarikat Bistro di Bank Bumiputra Malaysia
komputer, di mana beliau mempelajari Berhad.
kemahiran yang membantu beliau menjadi • Melalui kegiatan tersebut, dalam tempoh
kaya dalam sekelip mata. yang singkat, Aman berjaya mengumpul
• Beliau dilantik sebagai Ketua Jabatan wang mencecah RM4 juta.
SPEED - bertanggungjawab kepada sistem
pemindahan elektronik bagi dana dan sekuriti.
• Setiap hari, Aman memindahkan 1 sen
daripada akaun pelanggan-pelanggan Bank
Hock Hua ke akaun proxinya di bank lain.
276
NOTA PENSYARAH
• Sejak zaman sekolah lagi, Aman begitu obses • Bekas pengurus kepada Aman di Bank Hock
dengan kereta mewah. Dengan wang yang Hua yang kebetulan menonton rancangan itu,
ada, Aman membeli 6 buah kereta mewah berasa syak terhadap kekayaan Aman.
secara tunai. • Beliau terus meminta setiap transaksi yang
• Aman juga suka menunjuk-nunjuk. melibatkan Aman disemak dan diaudit semula.
• Sekitar bulan Jun 1990, Aman menempatkan • Dengan bukti penyelewengan yang ditemui,
tiga buah kereta mewahnya di pameran bekas pengurusnya membuat aduan polis
kereta eksotik di Plaza Bukit Bintang. Beliau pada 8 Jun 1990.
juga sering dilihat bersiar-siar dengan dengan • Seterusnya, Aman ditangkap di kondominium
kereta mewahya di waktu petang. mewahnya di Bangsar.
• Dalam rancangan Sekapur Sirih TV3 pada 3 • Pada 25 Jun 1990, Aman dituduh di mahkamah
Jun 1990, Aman yang ketika itu sudah berhenti atas empat tuduhan menipu kira-kira RM4
daripada Bank Hock Hua, bercerita mengenai juta. Aman didapati bersalah dan dijatuhkan
keistimewaan setiap kereta mewahnya. hukuman penjara 5 tahun.
277
NOTA PENSYARAH
• Nama asal Pak Man Telo (PMT) - Osman • Era 80-an menyaksikan kemuncak populariti
Hamzah dan asalnya bekerja sebagai Skim PMT.
wartawan sambilan Bernama di Taiping. • Pelabur skim terdiri daripada pegawai
• Pelopor skim cepat kaya di Malaysia. kanan kerajaan, pesara, ahli perniagaan
• Skim dijalankan menerusi syarikat Pestama sehinggalah penduduk kampung.
Enterprise, bermula sekitar 1970-an di • Disertai lebih 50,000 pelabur dengan nilai
Taiping, Perak. pelaburan mencecah RM99 juta.
• Beliau mengasaskan skim pelaburan yang • Penghujung tahun 1989, PMT ditangkap
kompleks bernilai jutaan ringgit. Bank Negara Malaysia (BNM) dan didakwa
• Skim tersebut beroperasi secara haram, pada 11 Januari 1990, atas kesalahan
menerima wang deposit daripada orang menerima wang orang ramai tanpa lesen
ramai (pelabur) dengan menjanjikan sah. PMT mengaku bersalah dan membayar
pulangan dividen sekitar 10% setiap bulan. denda RM250,000 secara tunai.
278
NOTA PENSYARAH
• Skim PMT diteruskan kerana sokongan padu • PMT turut menghadapi tindakan saman
pelabur-pelaburnya. daripada 639 pelaburnya.
• Populariti Skim PMT bertambah, semakin • 11 April 1991 - Polis menahan PMT. Beliau
ramai pelabur baru dan dividen juga dikenakan tindakan ‘buang daerah’ di
meningkat kepada 12%. Kampung Terong, Kuala Berang, Hulu
• Bulan September 1990 menyaksikan Skim Terengganu, Terengganu.
PMT mula goyah. Kadar dividen berkurang • 17 Julai 1991 - PMT didakwa dan beliau
kepada 5%. Ada pelabur yang langsung mengaku bersalah. PMT dipenjara 2 tahun.
tidak menerima bayaran dividen. • Selepas dibebaskan, beliau dihantar semula
• Pelabur-pelabur berkumpul di halaman ke Terengganu. PMT menyara hidup dengan
rumah PMT, mendesak supaya wang membaiki radio dan televisyen. Pada usia 70
pelaburan mereka dipulangkan. 6 lelaki tahun, PMT meninggal dunia akibat sakit tua
menculik anak lelaki PMT dan mengurungnya pada 22 Disember 1997.
di Hotel Tropicana, Kuala Lumpur mulai 28
Februari hingga 5 Mac 1991. 279
NOTA PENSYARAH
• Slide berikutnya menjelaskan jenis jenayah
kolar putih dan jenayah perdagangan yang
kerap berlaku di Malaysia.
280
NOTA PENSYARAH
• Penipuan (scam) melalui panggilan telefon • Sasaran mangsa: Selalunya warga emas
oleh ahli sindiket. dan golongan pencen - golongan ini
mempunyai wang simpanan yang banyak
TAKTIK SCAMMER dan mereka juga mudah cemas.
• Langkah 1 - menghubungi mangsa dan • Sasaran mangsa: Orang kaya/berharta -
menyamar. Scammer mencuba nasib untuk menipu
• Langkah 2 - Menakut-nakutkan mangsa golongan ini. Sekiranya berjaya, hasil
sehingga mangsa panik. adalah lumayan.
• Langkah 3 - Meminta mangsa • Sasaran mangsa: Golongan mudah
mendepositkan wang ke akaun tertentu. cemas.
281
NOTA PENSYARAH
• Mengapa dikenali sebagai Macau Scam? • Siasatan berkaitan jenayah ini dilakukan
• Disyaki kegiatan jenayah sebegini berasal oleh PDRM.
dari Macau. • PDRM menyenaraikan 4 modus operandi
(kaedah, cara kerja atau strategi) Macau
Scam - rujuk slide.
282
NOTA PENSYARAH
• KUALA LUMPUR, 18 April 2015 - Polis • KOTA KINABALU, 23 Ogos 2019 - Impian
menumpaskan sindiket ‘Macau Scam’ yang seorang lelaki warga emas untuk memiliki
beroperasi sejak 2 bulan lalu melibatkan kereta Perodua Myvi melalui hadiah cabutan
kerugian hampir RM20 juta. 52 warga China bertuah bukan sahaja lebur, malah diperdaya
ditangkap dalam serbuan di 6 kondominium 2 jurujual sehingga kerugian wang simpanan
mewah. Sindiket membelanjakan RM100,000 RM35,600. Susulan itu, 2 suspek ditahan.
sebulan untuk menyewa 6 kondominium, • Mangsa dikatakan membeli produk kesihatan
tukang masak dan pembantu rumah. daripada 2 suspek terbabit.
• Antara MO - Sindiket memberitahu mangsa telah • Mangsa dimaklumkan memenangi hadiah
memenangi cabutan bertuah bernilai jutaan cabutan bertuah kereta Perodua Myvi.
ringgit dan meminta mangsa menghubungi • Disebabkan percaya, mangsa membayar
nombor tertentu bagi menuntut hadiah mereka. RM35,600 melalui transaksi bank dan secara
Sindiket kemudiannya meminta mangsa tunai. Bagaimanapun, mangsa tidak menerima
membuat bayaran untuk menampung caj cukai hadiah dan membuat laporan polis.
dan perlindungan insurans. Pembayaran perlu
dibuat menerusi pindahan bank.
283
NOTA PENSYARAH
• KEPALA BATAS, 3 Mei 2020 - Seorang guru mangsa. Sindiket mengugut akan menahan
wanita rugi RM138,900 ditipu sindiket Macau mangsa jika enggan menyerahkan maklumat
Scam. Mangsa (50 tahun) menerima panggilan serta kata laluan bank. Mangsa yang takut
telefon daripada lelaki yang memperkenalkan telah menyerahkan maklumat 2 akaun miliknya
diri sebagai pegawai LHDN Kedah. Beliau kepada suspek.
memaklumkan mangsa ada tunggakan
RM15,000 kerana sebuah syarikat didaftarkan • K.TERENGGANU, 24 Julai 2020 - Seorang
atas nama mangsa. Mangsa menafikan hal guru wanita terpedaya dengan taktik sindiket
tersebut. Panggilan mangsa disambungkan Macau Scam yang mendakwa beliau memiliki
kepada seorang ‘anggota polis’ IPK Kedah yang waran tangkap bersabit kes pengubahan wang
memaklumkan mangsa turut terlibat dengan haram. Sindiket menyamar sebagai ASP Polis
penyeludupan dadah serta pengubahan wang meminta mangsa memindahkan wang untuk
haram. Panggilan kemudiannya disambungkan menangguhkan tangkapan. Mangsa memberi
kepada seorang ‘Inspektor’ Bukit Aman. 68 nombor TAC kepada sindiket sebelum
‘Inspektor’ meminta maklumat akaun bank mendapati 68 transaksi pemindahan wang
berjumlah RM655,046.95.
284
NOTA PENSYARAH
• BAYAN BARU, 6 Ogos 2020 - Wang simpanan • BERA, 6 Februari 2020 - Seorang peniaga
sebanyak RM1.84 juta milik pesara badan wanita kerugian RM89,208 selepas terpedaya
berkanun berusia 76 tahun lesap selepas dengan sindiket Macau Scam yang menyamar
diperdaya sindiket Macau Scam. sebagai pegawai bank dan polis.
• Sindiket menghubungi mangsa dan mengatakan • Mangsa (66 tahun) menerima panggilan
mangsa menghantar bungkusan dari Kepong daripada seorang wanita memperkenalkan diri
ke Kota Kinabalu yang mengandungi sekeping sebagai pegawai bank di Kuala Lumpur. Suspek
kad pengenalan warna biru serta 8 kad debit memaklumkan mangsa membuat pinjaman
bank. Mangsa menerima panggilan telefon dan dari bank berkenaan di cawangan Serdang
bercakap dengan 3 suspek menyamar pegawai Perdana dan berlaku tunggakan bayaran balik
polis yang mendakwa mangsa terbabit dengan mencecah RM50,000. Kemudian, panggilan itu
pengubahan wang haram bernilai RM1.48 juta. disambung kepada ‘anggota polis’ bagi tujuan
• Kerana takut, mangsa telah membuat bayaran semakan sebelum mangsa dimaklumkan
kepada sindiket bagi mengelakkan tindakan dirinya turut dikehendaki atas kes pengubahan
diambil. wang haram.
285
NOTA PENSYARAH
• Contoh SMS yang dihantar oleh scammer: • Apa yang perlu dilakukan apabila menerima
mesej begini?
1. Jangan panik.
2. Hubungi individu yang dikatakan diculik
untuk mengesahkan keselamatan mereka.
286
NOTA PENSYARAH
• SINGAPURA, 6 April 2019 - Polis Singapura • Mereka mendakwa kononnya barangan
dan Malaysia berkerjasama dalam tersebut sudah dirampas dan mangsa perlu
menyelesaikan siri kes penipuan cinta internet membayar saman.
di kedua-dua negara. • Sekurang-kurangnya 11 mangsa mengalami
• Kes-kes penipuan itu mula dilaporkan pada kerugian sekitar S$240,000 secara
September lalu. Penipu berkenaan menjalin keseluruhan.
hubungan online dengan para mangsa, dan • Minggu lalu, polis Malaysia bertindak
mendakwa mereka sudah mengirim hadiah- berdasarkan maklumat yang diberikan oleh
hadiah berharga dari luar negara. rakan sejawatan mereka dari Singapura, dan
• Mangsa kemudian akan dihubungi oleh individu menyerbu sebuah apartmen di Melaka.
yang mendakwa diri mereka sebagai pegawai • Polis Malaysia sudah memberkas 2 individu,
kastam. iaitu seorang wanita tempatan dan seorang
lelaki rakyat Nigeria.
287
NOTA PENSYARAH
• Mangsa diminta membayar sejumlah wang
• KUALA LUMPUR, 5 Mac 2020 - Seorang kononnya bagi urusan kastam, insurans
usahawan wanita kerugian lebih RM260,000 dan sebagainya. Mangsa yang terperdaya
akibat terperdaya dengan penipuan sindiket memasukkan wang RM262,700 melalui
‘parcel scam’, akhir Disember tahun lalu. beberapa transaksi ke dalam akaun bank yang
• Mangsa (50-an) dihubungi seorang lelaki diberikan oleh anggota sindiket.
warga asing yang kononnya ingin membeli
kondominium mewah di negara ini untuk • BERA, 12 April 2018 - Seorang suri rumah
dijadikan pelaburan. kerugian RM34,150 akibat terpedaya dengan
• Mangsa kemudiannya dihubungi anggota sindiket ‘parcel scam’ kerana terlalu mudah
sindiket yang menyamar sebagai kakitangan percaya dengan kata-kata manis lelaki warga
syarikat kurier dan memaklumkan terdapat asing. Mangsa (56 tahun) berkenalan dengan
bungkusan mengandungi dokumen dan lelaki berkenaan di Facebook. Suspek kononnya
sejumlah wang dikirim dari Amerika Syarikat mengirim kasut dan wang AS$300,000.
kepadanya, tetapi ditahan pihak kastam. Mangsa diminta membayar caj dan cukai GST
bagi mendapatkan barang tersebut.
288
NOTA PENSYARAH
• Penjelasan seperti dalam slide.
289
NOTA PENSYARAH
• Skim penipuan phishing menjadi ancaman • Phishing dilancarkan untuk mendapatkan
paling serius kepada syarikat. maklumat peribadi seseorang secara tidak sah.
• Gergasi internet Google dan Facebook pun • Aktiviti phising ini dilakukan untuk tujuan
telah ditipu $100 juta melalui skim phishing penipuan atau kejahatan seperti mencari
emel apabila seorang penggodam menyamar username, password, nombor PIN akaun bank
sebagai vendor komputer. dan sebagainya.
• Salah satu sebab penipuan emel berfungsi •
dengan baik adalah kerana semua orang • 28 April 2017 - Google and Facebook were
menggunakan emel. phished for over $100m, it has been reported,
• Emel mudah diserang kerana: Sesiapa sahaja proving not even the biggest technology
boleh menghantar apa-apa kepada sesiapa companies in the world are immune from the
dan tidak ada cara untuk melihat sama ada increasingly sophisticated attacks of online
pautan atau spreadsheet yang dilampirkan, scammers. Last month it was reported that
adalah berniat jahat. two major tech companies were tricked by a
Lithuanian man into sending him over $100m.
290
NOTA PENSYARAH
MENGELAKKAN PENIPUAN ONLINE • Penjelasan seperti dalam slide.
• Tawaran yang ‘too good to be true’ -
kebanyakannya adalah tipu (scam).
• Jangan tertipu dengan tawaran menarik
oleh individu yang baru dikenali.
• Jangan tertipu dengan tawaran terlalu
murah (tidak munasabah) di platform
online seperti Lazada, Shopee dan lain-
lain, tetapi perlu deposit bayaran ke akaun
penjual.
• Jangan sesekali kongsikan maklumat
akaun dan kad kredit anda.
291
NOTA PENSYARAH
292
NOTA PENSYARAH
293
NOTA PENSYARAH
• Cambridge Dictionary - fraud adalah
“the crime of getting money by deceiving
people”; atau “the crime of obtaining
money or property by deceiving people.”
• Contoh fraud - corporate fraud, credit card/
tax fraud, bank/accounting fraud
• Fraudster adalah orang yang melakukan
jenayah fraud.
294
NOTA PENSYARAH
• KPMG adalah antara 4 firma perakaunan • KPMG membuat kajian bagi melihat profil
dan pengauditan terbesar di dunia. orang yang terlibat dengan jenayah fraud
• 3 yang lain adalah Deloitte, dalam organisasi.
PricewaterhouseCoopers (PwC), dan • Kajian terhadap 750 fraudster di seluruh
Ernst & Young (EY). dunia.
• Hasil kajian diterbitkan satu laporan
bertajuk KPMG: Global profiles of the
fraudsters.
295
NOTA PENSYARAH
• Daripada segi jantina dan umum - majoriti
fraudster adalah lelaki (79%)
• Berumur 36-55 tahun - pada tahap ini,
mereka telah matang, ada kedudukan dan
tahu selok belok organisasi.
• Pengetahuan dan pengalaman yang
memudahkan mereka melakukan fraud.
296
NOTA PENSYARAH
• Fraud adalah jenayah ‘orang dalam’.
• Sebabnya adalah jelas. Mereka faham dan
tahu selok belok organisasi.
• Mereka memanipulasi kelemahan sistem
dan prosedur untuk keuntungan peribadi.
• Mereka tahu bagaimana untuk tidak
ditangkap.
297
NOTA PENSYARAH
• Fraud dilakukan oleh mereka yang • Jawatan juga menjadikan mereka
mempunyai jawatan dalam organisasi. dihormati dalam sesebuah organisasi.
• Sebabnya, jawatan memberikan mereka
kuasa dalam sesuatu proses kerja. • NOTA: Orang yang terlibat dengan fraud
• Mereka juga boleh mengarahkan pekerja dan rasuah, bukanlah orang yang jahat.
untuk melakukan sesuatu perkara. Mereka adalah orang yang terperangkap
dengan sikap tamak sehingga sanggup
melakukan perkara yang salah untuk
faedah diri sendiri.
298
NOTA PENSYARAH
• Kelemahan kawalan dalaman menjadi
faktor utama fraud berlaku.
• Contoh - kelemahan pemantauan oleh
pegawai atasan, pemberian lebih kuasa
dalam sesuatu proses, sistem dan
prosedur yang banyak kelemahan dan
tiada mekanisme ‘check & balance’ dalam
sesuatu proses.
299
NOTA PENSYARAH
• Terdapat banyak jenis fraud. • Kajian KPMG mendapati, teknologi
• Fraud yang paling kerap berlaku dalam membolehkan fraud dalam dilaksanakan
organisasi adalah penyelewengan dengan jayanya.
dalam perolehan dan penipuan laporan
kewangan.
300
NOTA PENSYARAH
• Bagaimana aktiviti fraud dikesan? • Juruaudit mesti melaporkan kepada pihak
• Kebanyakan melalui aduan. berkuasa sekiranya menemui perbuatan
• Sebab itu, organisasi perlu menguatkan penyelewengan, rasuah dan fraud dalam
saluran aduan. Supaya, warga organisasi organisasi.
boleh membuat aduan mengenai sebarang
salah laku yang berlaku.
• Pengesanan juga dibuat melalui
pemeriksaan seperti proses audit dan
sebagainya.
301
NOTA PENSYARAH
• Faktor yang mendorong seseorang itu
terlibat fraud.
• 2 faktor utama
- kerana ingin mendapat keuntungan
peribadi dan sifat tamak; dan
- kerana mempunyai kemampuan.
Kemampuan wujud kerana kuasa
yang dimiliki; dan pengetahuan tentang
sesuatu proses serta bagaimana untuk
memanipulasi untuk faedah diri sendiri.
302
NOTA PENSYARAH
• Antara motif lain - tekanan untuk mencapai
sasaran dan kerana ingin lindungi kerugian
organisasi.
303
NOTA PENSYARAH
• Kesimpulan daripada tajuk ini. • Rasuah juga membawa mudarat kepada
• Rasuah adalah salah satu jenayah ekonomi dan keselamatan negara.
terbesar dalam ‘jenayah kolar putih’ • Malah, banyak kerajaan yang telah
• Jenayah rasuah membawa mudarat yang tumbang kerana jenayah rasuah.
lebih dasyat kepada organisasi.
• Seksyen 17A Akta SPRM 2009 - syarikat
boleh didakwa sekiranya pegawai
melakukan rasuah untuk faedah syarikat.
304
CATATAN
305
w
NOTA PENSYARAH
306
Modul 6
PUNCA,
SIMPTOM
NOTA PENSYARAHDAN
KESAN RASUAH
307
NOTA PENSYARAH
308
NOTA PENSYARAH
1. Punca-punca rasuah berdasarkan
pendapat pakar di seluruh dunia.
2. Punca fraud dan rasuah berdasarkan
Teory Segitiga Fraud (Fraud Triangle
Theory).
3. Simptom atau tanda-tanda mereka
yang terlibat dengan jenayah rasuah.
4. Kesan-kesan rasuah berserta contoh
kes sebenar.
309
NOTA PENSYARAH
• Punca-punca berlakunya rasuah
berdasarkan teori-teori ahli akademik,
pengkritik sosial dan ahli kriminologi.
• Berdasarkan pengalaman dan pemerhatian
SPRM.
310
NOTA PENSYARAH
• Kebanyakan orang yang terlibat rasuah c. Perlesenan - kuasa untuk meluluskan
adalah mereka yang mempunyai kuasa. permit atau lesen.
• Mereka menggunakan kuasa untuk
mendapat keuntungan diri sendiri. • Lord Acton pengkritik sosial di England.
• Pegawai kerajaan dalam bidang berikut • Beliau mengatakan, kuasa menyebabkan
berisiko terlibat rasuah kerana kuasa: seseorang itu cenderung melakukan
a. Penguatkuasaan - kuasa mengambil rasuah.
tindakan terhadap mereka yang melanggar • Seseorang yang mempunyai kuasa mutlak,
peraturan pasti akan terjebak dalam perbuatan
b. perolehan - kuasa mencadangkan rasuah.
pembekal yang layak, kuasa memilih • Kritikan beliau ini menunjukkan kuasa
pembekal secara terus, kuasa untuk merupakan faktor utama seseorang itu
mempercepatkan bayaran melakukan rasuah.
311
NOTA PENSYARAH
• Abraham Lincoln adalah Presiden Amerika • Kata-kata ini menunjukkan kuasa boleh
Syarikat yang ke-16 (Mac 1861 sehingga mengubah seseorang individu.
dibunuh pada April 1865). • Ketika tanpa kuasa, seseorang individu itu
• Beliau berkata, hampir semua orang mampu menjadi insan yang baik.
mampu berhadapan dengan kesusahan. • Selepas mendapat kuasa, individu boleh
Namun, sekiranya ingin melihat karakter lupa daratan, menggunakan kuasa untuk
sebenar sesorang itu, beri dia kuasa. melakukan penyelewengan dan mendapat
faedah untuk diri sendiri/keluarga.
312
NOTA PENSYARAH
• Profesor John Hogarth adalah seorang • Contoh: Seorang yang tamak sentiasa
ahli akademik di University of Canada. berasa tidak cukup dengan apa yang ada.
• Teori beliau, rasuah berpunca daripada 2 Mereka akan cuba mendapat pendapatan
faktor utama iaitu TAMAK dan PELUANG. lebih walau dengan apa cara sekali pun.
• Apabila wujud kombinasi 2 faktor ini, maka • Peluang wujud apabila tugas mereka
rasuah pasti berlaku. membuka ruang untuk melakukan rasuah
dan penyelewengan. Ditambah pula,
kurang pemantauan daripada pegawai
atasan dan sistem yang boleh dimanipulasi
secara mudah.
313
NOTA PENSYARAH
• Satu lagi teori mengenai punca rasuah • Teori ini menjelaskan, 3 faktor berlakunya
diberikan ‘kuasa + peluang - integriti = rasuah:
RASUAH’ - memiliki kuasa
- mempunyai ruang dan peluang
melakukan rasuah
- ketiadaan integriti dalam diri
314
NOTA PENSYARAH
• Sekitar tahun 50-an, Dr. Donald R. • Model ini turut sesuai untuk memahami
Cressey, seorang ahli kriminologi Amerika mengapa seseorang itu melakukan
Syarikat membuat kajian terhadap 250 perbuatan rasuah.
penjenayah fraud. • Model tersebut menyatakan, seorang
• Beliau ingin mengenal pasti punca manusia biasa akan terdorong melakukan
berlakunya perbuatan fraud. fraud kerana peluang (opportunity),
• Cressey membangunkan model ‘segitiga tekanan (pressure) dan rasionalisasi
fraud’ yang mencadangkan 3 punca utama. (rasionalisation).
315
NOTA PENSYARAH
• Mengadaptasi daripada model segi tiga
fraud, rasuah berlaku disebabkan 3 faktor
utama iaitu:
1. berlaku tekanan hidup
2. wujud peluang untuk melakukan rasuah
3. akal yang merasionalkan tindakan
melakukan rasuah
316
NOTA PENSYARAH
• FAKTOR 1: Tekanan • Dalam sesebuah syarikat, tekanan
• 2 jenis tekanan iaitu tekanan kewangan kerja disebabkan pihak pengurusan
dan tekanan kerja. menetapkan sasaran pencapaian yang
• Contoh tekanan kewangan adalah terlalu tinggi atau tidak realistik, yang mana
masalah hutang, tunggakan bil, gaya mesti dicapai walau apa cara sekalipun.
hidup mewah, terlibat dengan ketagihan • Akibatnya, rasuah digunakan untuk
dadah, alkohol dan berjudi. memastikan sesuatu projek atau tender
• Boleh juga disebabkan peningkatan kos berjaya diperolehi.
sara hidup terutama bagi mereka yang • Tekanan juga boleh berlaku apabila
mempunyai isteri dan anak yang ramai. seseorang itu berasakan kerja yang dibuat
tidak setimpal dengan gaji yang diperolehi.
317
NOTA PENSYARAH
• FAKTOR 2: Peluang • Begitu juga sekiranya prosedur terlalu rumit
• Seseorang itu akan melakukan rasuah apabila menyebabkan ada pegawai menawarkan
beliau melihat ‘jalan’ untuk melakukannya ‘bantuan’ untuk memudahkan proses dengan
• Peluang wujud akibat kelemahan kawalan bayaran tertentu.
dalaman, karenah birokrasi, tiada • Peluang juga wujud apabila seseorang
pemantauan, tiada sistem pengasingan tugas pekerja itu mempunyai pengetahuan
dan penggunaan kuasa serta budi bicara mendalam mengenai selok belok sesuatu
yang berlebihan (tidak terkawal). proses kerja, memegang jawatan yang
• Contoh: Prosedur permohonan yang mendapat kepercayaan pegawai atasan atau
mempunyai banyak lapisan (birokrasi/‘red menjadi satu-satunya individu yang tahu
tape’) sebelum diluluskan menyebabkan mengenai sesuatu tugas atau prosedur.
urusan menjadi lambat.
• Peluang - Pelanggan menawarkan rasuah
agar proses disegerakan.
318
NOTA PENSYARAH
• FAKTOR 3: Rasionalisasi • Contoh rasionalisasi adalah seperti dalam
• Orang yang melakukan fraud atau slide.
rasuah tidak melihat diri mereka sebagai • Contoh lain:
penjenayah. - “Ini bukan salah saya, tuhan pasti akan
• Sebaliknya merasakan, mereka adalah mengampunkan saya”,
orang biasa yang jujur, tetapi terperangkap - “Semua orang buat benda ni”,
dalam keadaan yang salah. - “Dia untung, saya pun untung. Apa
• Mereka mewajarkan perbuatan salah yang masalahnya?”,
dilakukan dengan alasan yang kelihatan - “Duit tu saya pinjam sekejap jer”
rasional bagi diri mereka. - “Saya buat kerana terdesak. Saya kena
bantu keluarga saya yang miskin”.
319
NOTA PENSYARAH
320
NOTA PENSYARAH
• Simptom rasuah bermaksud tanda-tanda
mereka yang terlibat dengan rasuah,
• Simptom ini adalah berdasarkan
pemerhatian dan kajian SPRM.
321
NOTA PENSYARAH
• SIMPTOM 1: Gaya hidup berubah menjadi • Contoh perubahan hidup mewah:
mewah secara mendadak. - membeli hartanah mahal
• Tidak salah untuk menjadi kaya. - ubah suai rumah yang keterlaluan
• Tetapi salah sekiranya kekayaan hasil - membeli kenderaan mewah
aktiviti haram. - pakej bercuti luar negara yang mahal
• Kemewahan adalah tidak sepadan dengan - berbelanja secara mewah
pendapatan daripada sumber yang sah. - pakaian berjenama yang mahal
- kerap bermain golf di luar negara
- jam tangan berharga puluhan/ratusan
ribu.
- beg tangan berjenama yang keterlaluan
mahal.
322
NOTA PENSYARAH
• SIMPTOM 2: Tidak dapat menjelaskan • Kegagalan menjelaskan lebihan harta/
punca perolehan harta. aset merupakan satu kesalahan di bawah
• Dalam siasatan, SPRM boleh meminta Seksyen 36(3) Akta SPRM 2009.
mana-mana orang untuk mengisytiharkan • Sekiranya bersalah, boleh dihukum
harta dan pendapatan mereka - Seksyen penjara maksimum 20 tahun dan denda 5
36(1) Akta SPRM 2009. kali nilai lebihan harta/aset (atau minimum
• Orang yang terlibat rasuah, penyelewengan RM10,000, mana yang lebih tinggi).
dan salah guna kuasa tidak akan dapat
menjelaskan punca perolehan harta/aset
mereka.
323
NOTA PENSYARAH
• SIMPTOM 3: Tidak mahu naik pangkat • Keburukan terlalu lama - pegawai
atau ditukarkan. berkenaan amat memahami ruang yang
• Alasannya, ingin terus kekal di posisi atau boleh dimanipulasi untuk faedah diri
tempat kerja lama. sendiri.
• Terlalu lama di sesuatu posisi atau tempat • Pegawai berkenaan juga telah mengenal
boleh membuka ruang berlakunya rasuah. pasti pelanggan organisasi yang sanggup
• Kelebihan bekerja di sesuatu tempat memberi rasuah untuk sesuatu perkara.
bagi tempoh yang lama - kemahiran • Faedah ini menyebabkan mereka selesa
pegawai adalah tinggi dan pegawai amat bekerja di sesuatu tempat dan tidak kisah
memahami selok belok tugasnya. sekiranya pangkat dan gaji tidak naik.
• Sebabnya, ada pendapatan lain yang lebih
lumayan.
324
NOTA PENSYARAH
• SIMPTOM 4: Sering menerima panggilan
telefon yang mencurigakan.
• Pegawai dan pelanggan organisasi - akan
berurusan secara sembunyi-sembunyi
berkaitan perkara yang tidak betul
(rasuah).
• Pegawai berkenaan tidak akan
membincangkan urusan mereka (rasuah)
secara terbuka.
325
NOTA PENSYARAH
• SIMPTON 5: Berlagak seperti orang kaya
• Walaupun gaji kecil, tetapi berlagak seperti
orang kaya.
• Suka membeli barang-barang berjenama
yang mahal.
• Suka menunjuk-nunjuk kemewahan
• Suka meraikan kawan-kawan dan rakan
sekerja secara berlebihan. Contohnya,
belanja makan di hotel mewah.
326
NOTA PENSYARAH
• SIMPTOM 6: Meletak jawatan atau
berhenti kerja secara tiba-tiba.
• mereka tidak kisah sekiranya terpaksa
membayar penalti tertentu.
• Puncanya:
1. Telah puas memperoleh pendapatan
secara haram hasil aktiviti rasuah dan
penyelewengan.
2. Berasa aktiviti haram mereka telah
dikesan dan tidak lagi selamat.
3. Cuba mencari bidang lain untuk meraih
keuntungan.
327
NOTA PENSYARAH
• SIMPTON 6: Perhubungan terlalu rapat
dengan pelanggan syarikat atau jabatan.
• Contoh pelanggan syarikat - pembekal
atau kontraktor
• Contoh pelanggan bagi agensi
penguatkuasaan - orang yang disiasat/
suspek.
• Hubungan terlalu rapat ini seperti bercuti
bersama, selalu keluar makan, selalu
memberi hadiah dan lain-lain.
328
NOTA PENSYARAH
• Bab ini menjelaskan kesan rasuah kepada
ekonomi, reputasi negara, individu,
organisasi, keselamatan negara dan lain-
lain.
• Contoh kesan rasuah dengan memetik
beberapa kes sebenar.
• Pensyarah boleh berkongsi pengalaman
sendiri dalam memberikan contoh kesan
dan akibat perbuatan rasuah.
329
NOTA PENSYARAH
330
NOTA PENSYARAH
• Rasuah menyebabkan ketirisan hasil
negara sehingga menjejaskan ekonomi
rakyatnya.
• Rasuah yang melibatkan pegawai awam
dan pimpinan negara akan mencemarkan
nama serta maruah negara.
331
NOTA PENSYARAH
• Kajian oleh Transparency International
• Setiap tahun, dianggarkan nilai kerugian
yang ditanggung akibat rasuah adalah 5%
daripada Keluaran Dalam Negara Kasar
(GDP) dunia.
• Jumlah ini bersamaan USD2.6 trilion.
332
NOTA PENSYARAH
• Kajian oleh Transparency International
• Setiap tahun, dianggarkan sejumlah USD1
trilion rasuah dibayar untuk pelbagai
tujuan.
333
NOTA PENSYARAH
• Kesan rasuah kepada aliran ekonomi • Sepatutnya wang ini boleh digunakan untuk
Malaysia. pembangunan negara dan kesejahteraan
• Global Financial Integrity Report 2017 rakyat.
- kesan rasuah dan aktiviti haram lain • Ketirisan boleh dielakkan sekiranya agensi
menyebabkan kehilangan wang sekitar kerajaan dan sektor swasta meningkatkan
RM1.8 trilion. tadbir urus untuk mencegah jenayah
• Jumlah kerugian tersebut amat besar. rasuah.
334
NOTA PENSYARAH
• CPI menjadi antara rujukan penting kepada • Banyak negara yang tidak mahu menerima
pelabur-pelabur sebelum membuat CPI disebabkan faktor berikut:
pelaburan di sesebuah negara. 1. CPI hanya mengukur persepsi mengenai
• CPI yang baik menarik pelabur asing ke rasuah dan bukan insiden sebenar
negara. rasuah yang berlaku.
2. CPI bukan kajian. CPI hanya
• Walaupun banyak pertikaian mengenai
mengumpulkan beberapa kajian lain
CPI, kebanyakan negara di dunia menjadi satu indeks rasuah.
menerima CPI. 3. Sumber kajian bagi CPI negara adalah
berbeza. Contohnya, bagi tahun 2018,
13 sumber data digunakan untuk CPI
Malaysia. Bagi negara lain, jumlah
sumber data adalah berbeza.
335
NOTA PENSYARAH
• Individu yang terlibat rasuah boleh
didakwa, dipenjara dan didenda.
• Individu terbabit juga akan hilang jawatan
dan kedudukan apabila dikaitkan dengan
jenayah rasuah.
• Slide berikutnya memberi contoh beberapa
pemimpin negara yang tumbang kerana
jenayah rasuah.
336
NOTA PENSYARAH
• Pemerintahan SUHARTO selama 32 tahun • Dianggarkan MARCOS menggelapkan
dibayangi skandal rasuah, amalan kronisme, wang kerajaan antara $5 bilion - $10 bilion.
diktator dan penindasan. Transparency Beliau dikatakan mengumpul $15 bilion
International menganggarkan jumlah kekayaan peribadi. Rakyat Filipina bangkit
penyelewengan Suharto sekitar $15 bilion - memberontak (Revolusi Kuasa Rakyat) pada
$35 bilion. Suharto meletak jawatan susulan Februari 1986 dan menggulingkan Marcos.
pemberontakan rakyat Indonesia (1998). Beliau dan isteri lari ke Hawaii dan meninggal
• Presiden MOBUTO terkenal sebagai dunia di sana pada 28 September 1989.
diktator, skandal rasuah, nepotisme dan • Presiden Ke-37 Amerika Syarikat, Richard
penyelewengan dana kerajaan berjumlah NIXON (20 Januari 1969 - 9 Ogos 1974)
antara $4 bilion - $15 bilion. Beliau dikaitkan dengan perbuatan rasuah dan
mengamalkan gaya hidup mewah termasuk salah guna kuasa semasa kempen Pilihan
terbang dengan jet Concorde ke Paris Raya Presiden 1972 (Skandal Watergate).
semata-mata untuk membeli-belah.
337
NOTA PENSYARAH
• Budd DWYER merupakan Ahli Senat • MATSUOKA merupakan bekas Menteri
Pennsylvania (1971 - 1981). Dwyer Pertanian, Perhutanan dan Perikanan
didakwa menerima rasuah $300,000 bagi Jepun (September 2006 - Mei 2007).
memastikan syarikat Computer Technology • Beliau berhadapan dengan dakwaan
Associates (CTA) dilantik kerajaan bagi rasuah dan penyelewengan wang kerajaan.
menentukan bayaran balik lebihan cukai Beliau dikatakan telah berbelanja lebih 28
kepada pekerja. juta yen ($236,600) untuk utiliti pejabat
• Dwyer dijatuhkan hukuman 55 tahun rasminya. Padahal, beliau sebenarnya
penjara dan denda $300,000. tidak perlu membayar apa-apa sewa dan
• 22 Januari 1987 - Dwyer mengadakan belanja utiliti bagi pejabat tersebut.
sidang akbar dan membunuh diri di • Pada 28 Mei 2007, Matsuoka membunuh
hadapan wartawan yang hadir. diri (gantung diri) di pangsapurinya.
• Video Dwyer boleh ditonton di YouTube.
338
NOTA PENSYARAH
• TEH Cheang Wan (1979 - 1986) disiasat • Kesalahan Ehud OLMERT dilakukan pada
oleh Corrupt Practices Investigation Bureau tahun 2005, ketika memegang jawatan Datuk
(CPIB) kerana dakwaan menerima rasuah Bandar Jerusalem dan Menteri Perdagangan
daripada kontraktor. Israel.
• Teh akhirnya bertindak membunuh diri pada • Olmert berhadapan dakwaan menerima
14 Disember 1986. rasuah berjumlah 500,000 shekel ($129,000)
• Selepas kematiannya, seorang kontraktor untuk melicinkan projek pembinaan kompleks
mengaku kepada CPIB bahawa beliau perumahan yang dikenali sebagai ‘Holyland’;
menjadi ‘orang tengah’ dan telah 2 kali dan menerima 60,000 shekel daripada
memberi sogokan kepada Teh. seorang lagi pemaju hartanah bagi satu lagi
• Setiap sogokan berjumlah SGD500,000. projek yang lain.
• 31 Mac 2014 - Olmert disabitkan kesalahan
dan dijatuhkan hukuman penjara 6 tahun.
339
NOTA PENSYARAH
• Di Malaysia, rasuah dikategorikan sebagai • Statistik tangkapan kes rasuah (oleh
jenayah serius. SPRM) adalah seperti di slide.
• Rasuah merupakan kesalahan yang • Disertakan juga nilai rasuah yang terlibat
boleh ditangkap tanpa waran (seizable untuk rujukan.
offence).
• Perkara ini adalah seperti mana peruntukan
Seksyen 49(1) Akta SPRM 2009.
• Orang awam boleh membuat tangkapan
terhadap pelaku rasuah seperti mana
Seksyen 27 Kanun Prosedur Jenayah.
340
NOTA PENSYARAH
• Akta SPRM 2009 menetapkan hukuman • Bagi penjawat awam, hukuman penjara
bagi kes rasuah adalah penjara dan denda. boleh menyebabkan mereka hilang
• Rasuah berbentuk seks - tidak boleh pencen.
dinilai. Oleh sebab itu, denda yang boleh • Seksyen 21(1) Akta Pencen 1980 - jika
dikenakan adalah RM10,000 (minimum). mana-mana orang yang telah diberikan
• Hukuman penjara adalah tertakluk kepada pencen atau faedah lain di bawah akta ini
nilai rasuah dan keseriusan kes. dikenakan hukuman mati atau penjara
selama sesuatu tempoh oleh suatu
mahkamah, maka pencen atau faedah lain
itu hendaklah terhenti dengan serta-merta.
341
NOTA PENSYARAH
• Pangkalan Data Pesalah Rasuah di portal • Pangkalan Data Pesalah Rasuah digunakan
rasmi SPRM (http://www.sprm.gov.my) sebagai rujukan oleh majikan dan kedutaan
mula diperkenalkan pada 4 Mac 2010. asing dalam membuat penilaian ke atas
• Pangkalan data ini dibangunkan untuk individu yang memohon pekerjaan atau
mewujudkan kesedaran tentang kesan urusan pengeluaran visa.
buruk rasuah kepada orang ramai dengan • Maklumat pesalah rasuah ini dipamerkan
memaparkan maklumat pesalah rasuah dalam pangkalan data selama 3 tahun (dari
seperti gambar, nama, nombor kad tarikh sabitan).
pengenalan, nombor kes, pertuduhan,
hukuman dan tarikh sabitan kesalahan.
342
NOTA PENSYARAH
• Layari portal SPRM www.sprm.gov.my
dan buat carian di Data Pesalah Rasuah.
• Hanya kes yang telah dijatuhkan hukuman
bersalah sahaja akan dipaparkan di
pangkalan data ini.
343
NOTA PENSYARAH
• Harta atau aset yang dimiliki dengan
menggunakan hasil rasuah boleh disita
dan dilucut hak.
344
NOTA PENSYARAH
• Pelucuthakan dilakukan sama ada • Pelucuthakan harta dibuat dalam 2
melalui Seksyen 40 dan 41 Akta SPRM keadaan iaitu:
2009; atau Seksyen 55 dan 56 Akta 1. Pelaku rasuah didakwa di mahkamah;
Pencegahan Pengubahan Wang Haram, atau
Pencegahan Pembiayaan Keganasan 2. Pelaku rasuah tidak didakwa di
dan Hasil Daripada Aktiviti Haram 2001 mahkamah
(AMLATFAPUAA 2001).
345
NOTA PENSYARAH
• Statistik nilai harta dan aset yang disita • Tahun 2019 - jumlah lucut hak yang tinggi
dan dilucut hak adalah seperti di slide. disebabkan faktor berikut:
• Lucut hak harta adalah satu proses yang 1. Ops SSER (Suria Strategic Energy
rumit dan memakan masa yang panjang. Resources Sdn Bhd) - lucut hak
• Banyak kes lucut hak masih lagi belum sebanyak RM1,146,711,148.56
2. Ops IMDB - lucut hak secara sukarela
selesai.
RM27,938,444.46
• Jumlah lucut hak akan meningkat dari 3. Ops IMDB (di bawah Seksyen 56
semasa ke semasa. AMLATFAPUAA 2001) - lucut hak
RM12,673,665.38
4. Ops IMDB (kompaun di bawah
Seksyen 92 AMLATFAPUAA 2001)
- kutipan kompaun sebanyak
RM90,000.
346
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes yang melibatkan harta/aset
disita SPRM.
• Pensyarah boleh mendapatkan kes-kes
lain yang bersesuaian.
347
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes yang melibatkan harta/aset
disita SPRM.
348
NOTA PENSYARAH
• Kes ini masih di peringkat perbicaraan. • SOALAN: Benarkah kes ini ada melibatkan
ahli politik di Sabah?
• JAWAPAN: Tidak benar. Siasatan SPRM
tidak menjumpai sebarang bukti atau
keterangan bahawa wang yang dirampas
itu berkait dengan mana-mana pemimpin
politik di Sabah atau negeri lain.
349
NOTA PENSYARAH
• Rasuah boleh menyebabkan kerugian • Kerana rasuah, pelabur dan pemegang
kepada syarikat. taruh akan hilang keyakinan terhadap
• Imej dan reputasi syarikat boleh tercemar sesebuah syarikat.
kerana budaya rasuah yang diamalkan
oleh warga syarikat.
350
NOTA PENSYARAH
• Pekerja yang mengamalkan rasuah akan • Ini kerana, kriteria pemilihan bukan
mengutamakan keuntungan peribadi berdasarkan kelayakan, keupayaan atau
berbanding keuntungan syarikat. kebolehan, tetapi jumlah rasuah yang
• Mereka sanggup menjual maklumat ditawarkan.
dalaman syarikat kepada pesaing semata- • INGAT! Rasuah merupakan ‘pelaburan’
mata kerana habuan lumayan. berbahaya yang berisiko tinggi.
• Dalam projek pembinaan, kontraktor
yang dipilih kerana rasuah mungkin
menyebabkan projek tidak dilaksanakan
dengan sempurna.
• Malah, boleh menyebabkan projek
terbengkalai.
351
NOTA PENSYARAH
• Bayaran rasuah untuk memperoleh • ILUSTRASI: A, seorang peniaga
sesuatu projek atau kontrak akan membayar rasuah RM500 secara bulanan
meningkatkan kos operasi. kepada penguat kuasa Majlis Perbandaran
• Apabila kos operasi meningkat, harga XXX.
barang/perkhidmatan turut akan menjadi • Rasuah adalah bagi memastikan
lebih mahal premisnya tidak diperiksa dan diganggu
oleh penguat kuasa berkenaan.
• Bagi mengekalkan keuntungannya, A
menyerap kos bayaran rasuah tersebut
dalam harga barang-barang yang dijual.
352
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes yang menjelaskan bagaimana
rasuah boleh merugikan syarikat.
353
NOTA PENSYARAH
• Seksyen 17A Akta SPRM 2009 - kesalahan • KESALAHAN BERLAKU APABILA:
rasuah oleh organisasi komersial • Seseorang yang bersekutu dengan
• Merupakan peruntukan baharu dalam Akta organisasi komersial
SPRM 2009. • Menawarkan / Memberikan / Menjanjikan
• Diluluskan oleh Parlimen pada 5 April rasuah yang bertujuan:
2018. - untuk memperoleh atau mengekalkan
• Berkuat kuasa pada Jun 2020 iaitu selepas perniagaan bagi organisasi komersial itu;
2 tahun kelulusan Parlimen. atau
- untuk memperoleh atau mengekalkan
• HUKUMAN BAGI KESALAHAN INI: faedah dalam menjalankan perniagaan
Denda 10 kali nilai suapan (minimum RM1 bagi organisasi komersial itu.
juta); atau penjara tidak lebih 20 tahun;
atau kedua-dua sekali.
354
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes di mana syarikat dikenakan • Walaupun Rolls-Royce telah dikenakan
penalti akibat perbuatan rasuah oleh penalti, perkara itu tidak menghalang
pegawai-pegawainya. individu yang terlibat didakwa.
• Kes disiasat di bawah UK Bribery Act 2010. • November 2017 - 3 bekas pegawai Rolls-
Royce mengaku bersalah atas dakwaan
merasuah.
• Seorang pekerja syarikat perunding yang
bertindak bagi pihak Rolls-Royce turut
mengaku bersalah atas dakwaan rasuah.
• Seorang lagi yang didakwa adalah ‘orang
tengah’ kepada Rolls-Royce.
355
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes di mana syarikat dikenakan
penalti akibat perbuatan rasuah oleh
pegawai-pegawainya.
• Kes disiasat di bawah US Foreign Corrupt
Practices Act 1977.
• Siemens AG dikenakan penalti terbesar
dalam sejarah akibat kesalahan ‘liabiliti
korporat’.
356
NOTA PENSYARAH
• Contoh kes di mana syarikat dikenakan • Tertuduh telah memberi suapan RM25,000
penalti akibat perbuatan rasuah oleh dalam bentuk cek Alcatel Network Systems
pegawai-pegawainya. (M) Sdn Bhd kepada Penolong Pengurus
• Kes disiasat di bawah di US Foreign Perolehan, Telekom Malaysia Berhad.
Corrupt Practices Act 1977. • Rasuah bertujuan mendapatkan maklumat
tender “for the supply of Wideband Code
• KES ALCATEL DI MALAYSIA Division Multiple Access (WDCMA) Mobile
• PUTRAJAYA, 20 Disember 2016 - Bekas Communication System and the Provision
Ketua Akaun Pelanggan Serantau, Alcatel of Works phase II”.
Network Systems (M) Sdn Bhd dijatuhkan
hukuman penjara 6 bulan dan denda
RM125,000 selepas didapati bersalah
kerana rasuah.
357
NOTA PENSYARAH
• Rasuah mengancam keselamatan negara • Contoh 1: Rasuah yang dilakukan oleh
dan alam sekitar. mereka yang bertugas di sempadan
• Walaupun perbuatan rasuah dilakukan negara menyebabkan senjata api dan
oleh mereka yang berjawatan kecil dalam bahan terlarang masuk ke negara.
perkhidmatan awam, kesan kepada • Contoh 2: Rasuah yang dilakukan
keselamatan dan alam sekitar amat besar. oleh pegawai Jabatan Alam Sekitar
menyebabkan mereka yang melakukan
pencemaran terlepas daripada tindakan
undang-undang.
358
NOTA PENSYARAH
• Contoh kesan rasuah kepada alam sekitar
dan keselamatan negara.
• Sumber: Laporan Tahunan SPRM 2010.
359
NOTA PENSYARAH
360
NOTA PENSYARAH
361
w
NOTA PENSYARAH
362
Modul 7
Laporkan rasuah,
langkah
NOTA PENSYARAH
pencegahan dan
inisiatif kerajaan
363
NOTA PENSYARAH
364
NOTA PENSYARAH
1. Tanggungjawab melaporkan rasuah.
2. Langkah untuk mengelakkan diri
daripada terjebak dengan jenayah
rasuah.
3. Inisiatif kerajaan dalam mencegah
jenayah rasuah.
365
NOTA PENSYARAH
• Bab ini menjelaskan tanggungjawab • Bagaimanapun. pensyarah perlu
masyarakat dalam melaporkan jenayah menggalakkan audiens untuk melaporkan
rasuah. rasuah dengan pergi sendiri ke pejabat
• Laporan boleh dibuat melalui pelbagai SPRM dan bukan melalui surat layang.
saluran.
366
NOTA PENSYARAH
• Laporkan rasuah bukan sekadar
tanggungjawab, tetapi adalah kehendak
undang-undang.
• Seksyen 25(1) Akta SPRM - mewajibkan
pelaporan rasuah oleh mana-mana orang
yang dijanji, ditawar atau diberi rasuah.
• Gagal melapor merupakan satu kesalahan
di bawah Seksyen 25(2) Akta SPRM
2009.
367
NOTA PENSYARAH
• Melaporkan rasuah bukan sekadar • SOALAN: Pernahkah ada pendakwaan kerana
tanggungjawab, tetapi adalah kehendak gagal melapor jenayah rasuah?
undang-undang. • JAWAPAN: KUANTAN, 6 Jun 2012 - Seorang
• Seksyen 25(3) Akta SPRM - mewajibkan pegawai SPAD didakwa 9 pertuduhan rasuah
berjumlah RM7,000, yang bertujuan tidak
pelaporan rasuah oleh mana-mana
mengambil tindakan ke atas lori-lori seorang
orang yang diminta, diperoleh atau cuba
individu yang membawa batu kasaran yang
diperoleh. melanggar Akta Pengangkutan Darat 2010.
• Gagal melapor merupakan satu kesalahan • Selain pertuduhan di bawah Seksyen 17(a) dan
di bawah Seksyen 25(4) Akta SPRM 16(a)(B) Akta SPRM 2009, beliau juga didakwa
2009. di bawah Seksyen 25 Akta SPRM 2009 kerana
gagal melaporkan transaksi penyogokan.
• 11 Disember 2012 - Tertuduh dibebaskan oleh
mahkamah setelah pihak pendakwaan menarik
368 balik kes terhadap tertuduh.
NOTA PENSYARAH
• Sekiranya orang ramai ingin memberi • Banyak maklumat yang diterima SPRM
maklumat atau membuat aduan, amat bersifat umum dan tidak mempunyai
penting untuk menyediakan maklumat- kriteria ‘dapat bertindak’ (persuable) dan
maklumat seperti dalam slide. ‘dapat dikesan’ (traceable).
• Maklumat ini penting bagi memastikan • Contoh maklumat: “A melakukan rasuah
tindakan dapat diambil segera. semasa menjawat jawatan sebagai
Pengarah Bahagian Pentadbiran di
Jabatan Saliran”.
• Maklumat sebegini amat umum dan SPRM
sukar membuat siasatan sewajarnya.
369
NOTA PENSYARAH
• Dinyatakan saluran-saluran yang ada • SOALAN: Adakah SPRM akan
untuk melaporkan rasuah. memaklumkan kemajuan siasatan kepada
• Bagaimanapun, digalakkan untuk pengadu atau pemberi maklumat?
datang sendiri ke pejabat SPRM supaya • JAWAPAN: Daripada segi undang-
perbincangan secara bersemuka dapat undang, SPRM tidak diwajibkan untuk
dibuat. memaklumkan kepada pemberi maklumat
atau pengadu tentang kemajuan siasatan
berkaitan kes mereka. Ini kerana,
kandungan siasatan SPRM adalah rahsia.
• Walau bagaimanapun, status siasatan
boleh dimaklumkan kepada pengadu atas
permintaan atau permohonan pengadu itu
sendiri.
370
NOTA PENSYARAH
• Salah satu usaha SPRM untuk
meningkatkan ketelusan dalam siasatan.
• Pengadu yang membuat aduan melalui
CMS boleh mengetahui status aduan
mereka melalui sistem ini.
• Sistem ini boleh dilayari melalui portal
SPRM www.sprm.gov.my.
371
NOTA PENSYARAH
• Satu lagi kaedah untuk orang ramai
membuat aduan rasuah.
• Orang ramai boleh memuat turun aplikasi
ini di telefon bimbit melalui App Store dan
Google Play.
• Selain membuat aduan rasuah, boleh juga
menyemak status aduan dari semasa ke
semasa.
372
NOTA PENSYARAH
• Perlindungan asas kepada aduan, • SOALAN: Adakah pengadu boleh
maklumat dan pemberi maklumat. mendapatkan salinan aduan yang
• Perlindungan ini diberikan sebagai mana dibuatnya?
Seksyen 65 Akta SPRM 2009 dan Akta • JAWAPAN: Pengadu tidak boleh
Perlindungan Pemberi Maklumat 2010. mendapatkan salinan aduannya.
• Ini kerana, aduan SPRM diklasifikasikan
sebagai dokumen rahsia dan tidak boleh
didedahkan kepada umum sehinggalah
kes tersebut dituduh di mahkamah.
373
NOTA PENSYARAH
• Segmen ini menjelaskan mengenai
perlindungan kepada pemberi maklumat
dan saksi SPRM.
• Oleh sebab itu, orang ramai tidak perlu
takut untuk tampil membuat aduan atau
memberi maklumat berkaitan jenayah
rasuah kepada SPRM.
374
NOTA PENSYARAH
• Pensyarah mesti memberi pemahaman
mengenai perbezaan tafsiran antara
pengadu, pemberi maklumat dan saksi.
• Perlindungan kepada pemberi maklumat
dan saksi adalah berbeza.
375
NOTA PENSYARAH
• Pemberi maklumat - orang yang
mengetahui sesuatu perbuatan rasuah
secara tidak langsung dan tidak terlibat
dalam perbuatan tersebut.
• Tidak mahu membuat aduan, tetapi hanya
ingin memberi maklumat secara sulit (tip-
off).
376
NOTA PENSYARAH
• 3 bentuk perlindungan yang diberikan • Tindakan memudaratkan bermaksud,
kepada pemberi maklumat kes rasuah. pemberi maklumat dikenakan tindakan
• Syarat paling penting - pemberi maklumat setelah membuat pendedahan rasuah dan
mesti dikenali oleh pegawai SPRM. penyelewengan kepada SPRM.
• Bagaimana SPRM hendak memberi • Contoh tindakan memudaratkan - dibuang
perlindungan sekiranya pemberi maklumat kerja, diturunkan pangkat, ditukar tempat
tidak dikenali? kerja, diugut dan lain-lain.
• Laporan melalui surat layang - perlindungan
tidak dapat diberi kerana SPRM tidak tahu
identiti pemberi maklumat.
377
NOTA PENSYARAH
• Saksi - orang yang membuat aduan rasmi,
memberi keterangan kepada SPRM dan
akan menjadi saksi di mahkamah.
378
NOTA PENSYARAH
• Slide di atas menjelaskan bentuk • Bentuk perlindungan bergantung kepada
perlindungan kepada saksi melalui Program tahap keseriusan ancaman dan persetujuan
Perlindungan Saksi. saksi.
• Program ini bagi kes saksi yang menghadapi • Contoh 1: Saksi memohon untuk diadakan
ancaman yang serius. rondaan polis di rumahnya. SPRM
• Saksi yang merasa terancam, boleh merasakan wajar dan sesuai dengan tahap
memohon perlindungan daripada SPRM. ancaman. Maka, SPRM akan mendapatkan
• SPRM akan membuat permohonan kepada bantuan polis untuk tujuan tersebut.
Unit Perlindungan Saksi di Jabatan Perdana • Contoh 2: Saksi memohon untuk
Menteri. menggelapkan cermin kereta. SPRM
• Sekiranya tidak memasuki program ini, merasakan wajar dan sesuai dengan tahap
perlindungan masih boleh diberi kepada ancaman. Maka, SPRM akan mendapatkan
saksi. kelulusan JPJ untuk tujuan tersebut.
379
NOTA PENSYARAH
• Bab ini memberi tips mencegah rasuah
bagi individu dan organisasi.
• Beberapa tips yang utama sahaja. Banyak
lagi yang boleh dilakukan oleh individu dan
organisasi.
380
NOTA PENSYARAH
• Tips kepada individu bagi mengelakkan diri
daripada terjebak dengan jenayah rasuah.
381
NOTA PENSYARAH
• Dunia perniagaan adalah sangat • Oleh sebab itu, mereka yang terlibat
mencabar. Ahli perniagaan (kontraktor/ perolehan mesti berhati-hati.
pembekal) akan menggunakan apa sahaja • Jangan mula menerima.
cara untuk mendapatkan projek. Termasuk • Kerana permulaan itu membuka jalan
menggunakan rasuah. kepada mereka untuk membuat tawaran
• Kontraktor/pembekal akan berbaik dengan lebih lumayan.
orang menguruskan perolehan projek. • Akhirnya, anda akan terperangkap dan
• Kontraktor/pembekal membelanjakan terpaksa mengikut permintaan mereka.
wang untuk meraikan mereka yang
menguruskan perolehan.
• Perkara itu adalah pelaburan jangka
panjang bagi mereka.
382
NOTA PENSYARAH
• Hati-hati apabila anda dipuji oleh kontraktor
atau pembekal.
• Pujian mereka mungkin mempunyai sebab
tertentu.
• Barangkali pujian mereka tidak ikhlas dan
hanya sekadar membeli jiwa anda.
• Antara bentuk pujian - “anda pekerja yang
amat baik”, “senang berurusan dengan
anda”, “anda memudahkan proses”,
“kerana anda, tiada bayaran tertangguh”.
383
NOTA PENSYARAH
• Elakkan menceritakan masalah atau
keperluan anda kepada kontraktor/
pembekal.
• Kontraktor/pembekal mungkin melihat
perkara itu sebagai ‘hint’ untuk meminta
sesuatu daripada mereka.
• Jangan campur aduk urusan rasmi dengan
bukan rasmi. Kekalkan hubungan rasmi
sahaja dengan kontraktor/pembekal.
384
NOTA PENSYARAH
• Jangan budayakan perbincangan • Antara bentuk keraian yang pastinya
mengenai urusan rasmi (tender, projek boleh menjejaskan integriti pegawai awam
dan sebagainya) di kedai kopi. adalah:
• Seeloknya, perbincangan urusan rasmi - keraian di hotel mewah
dibuat di pejabat. - bermain golf sama ada dalam negara
• Tolak dengan baik sebarang bentuk atau luar negara.
keraian daripada kontraktor/pembekal. - menanggung perbelanjaan bercuti sama
ada di dalam atau luar negara.
385
NOTA PENSYARAH
• Kekalkan hubungan profesional dengan
kontraktor/pembekal.
• Jangan jalinkan hubungan terlalu rapat
dengan kontraktor/pembekal.
• Contoh:
- bercuti bersama kontraktor/pembekal.
- berkongsi masalah keluarga.
- berfoya-foya dengan kontraktor/
pembekal
386
NOTA PENSYARAH
• Sekiranya ada cubaan untuk merasuah
anda - tolak dengan tegas.
• Tunjukkan ketegasan anda supaya
mereka tahu prinsip anda untuk tidak
terima rasuah.
• Beri amaran supaya jangan sesekali tawar
rasuah.
• Sekiranya, kontraktor/pembekal berdegil
dan masih cuba untuk tawarkan rasuah,
laporkan kepada SPRM.
387
NOTA PENSYARAH
• Jangan bercerita hal atau masalah peribadi
kepada kontraktor/pembekal.
• Perkara itu boleh memberi pemahaman
yang salah kepada kontraktor/pembekal.
• Kontraktor/pembekal boleh jadi
menganggap anda cuba meminta sesuatu
daripada mereka.
• Berbincang hal rasmi sahaja dengan
kontraktor/pembekal.
388
NOTA PENSYARAH
• Kawan-kawan yang tidak baik boleh
menarik kita kepada perbuatan yang tidak
baik.
• Kawan-kawan yang baik boleh saling
nasihat-menasihati secara ikhlas
berhubung sesuatu perkara.
• Oleh sebab itu, pilih kawan yang baik.
Elakkan berkawan dengan orang yang
tidak baik.
389
NOTA PENSYARAH
• Kerajaan banyak melaksanakan inisiatif
untuk meningkatkan integriti perkhidmatan
awam dan membanteras rasuah.
• Sebelum ini, contoh dasar pencegahan
rasuah adalah melalui:
- Pelan Integriti Nasional (PIN)
- Bidang Keberhasilan Utama Negara
- Membanteras Rasuah fasa pertama
(2010-2012).
- Bidang Keberhasilan Utama Negara -
Membanteras Rasuah fasa kedua (2013-
2015).
390
NOTA PENSYARAH
• Dikenali sebagai NACP 2019-2023. • Daripada 115 inisiatif, kerajaan memberi
• Pelan ini meletakkan tanggungjawab keutamaan kepada 22 inisiatif penting.
membanteras rasuah kepada semua • Antaranya - (1) Memperkenalkan undang-
agensi. undang berkaitan pembiayaan politik; (2)
• Merangkumi 6 bidang utama iaitu (1) tadbir Menambah baik dasar dan mekanisme
urus politik; (2) pentadbiran sektor awam; penerimaan hadiah dan keraian oleh
(3) perolehan awam; (4) perundangan dan Anggota Pentadbiran; (3) Isu surat
kehakiman; (5) penguatkuasaan undang- sokongan daripada individu berpengaruh;
undang; dan (6) tadbir urus korporat (4) pelantikan pegawai khas, SU Politik,
• SPRM dipertanggungjawabkan sebagai SU Sulit, SU Media kepada Menteri dan
peneraju bagi 11 inisiatif NACP dan Timbalan Menteri; dan (5) Tranformasikan
memberi sokongan (supporting role) Suruhanjaya Integriti Agensi Penguatkuasa
kepada 32 inisiatif yang lain. (SIAP) kepada Suruhanjaya Bebas Aduan
dan Salah Laku Polis (IPCMC).
391
NOTA PENSYARAH
• GIACC yang diletakkan di bawah Jabatan • Menilai tahap keberkesanan tindakan
Perdana Menteri melapor terus kepada oleh agensi pelaksana terhadap semua
YAB Perdana Menteri. iniasiatif berkaitan governans, integriti dan
anti rasuah.
PERANAN GIACC • Merancang strategi dan pelan tindakan
• Menasihati kerajaan dalam aspek yang bersesuaian untuk dilaksanakan di
governans, integriti dan antirasuah kepada peringkat nasional contohnya NACP.
pelbagai agensi pelaksana di sektor • Memantau prestasi semasa pelaksanaan
kerajaan dan di peringkat antarabangsa. inisiatif oleh agensi-agensi pelaksana bagi
• Menyelaras pelaksanaan inisiatif memastikan pencapaian matlamat yang
governans, integriti dan antirasuah oleh diharapkan.
agensi pelaksana.
392
NOTA PENSYARAH
Peranan dan tanggungjawab JKKMAR
• Menentukan dasar berhubung dengan • Menimbang dan meluluskan pelaksanaan
pemantapan governans, integriti dan inisiatif mengenai governans, integriti dan
antirasuah dalam sistem pengurusan anti-rasuah dalam pentadbiran kerajaan;
pentadbiran kerajaan; dan
• Merancang, memantau dan menilai • Menimbang cadangan yang dikemukakan
kecekapan pelaksanaan dan oleh ahli-ahli JKKMAR dan JAR Peringkat
keberkesanan dasar, peraturan dan Kebangsaan bagi memantapkan
sistem penyampaian perkhidmatan yang governans, integriti dan antirasuah sistem
mempunyai impak kepada pemantapan pengurusan pentadbiran kerajaan.
governans, integriti dan antirasuah sistem
pengurusan pentadbiran kerajaan;
393
NOTA PENSYARAH
• Ahli Mesyuarat JAR Peringkat Kebangsaan PERANAN JAR
- Ketua Pengarah Perkhidmatan Awam; • Menentukan isu-isu berimpak tinggi yang
Ketua Setiausaha Perbendaharaan; Ketua merentas agensi serta mencadangkan
penyelesaian/penambahbaikan kepada
Audit Negara; Peguam Negara; Ketua
JKKMAR;
Pesuruhjaya SPRM (merangkap Ketua • Mencadangkan penyelesaian isu kepada
Urus Setia); Semua KSU Kementerian JAR Peringkat Kementerian Persekutuan/
Persekutuan; Semua Setiausaha Kerajaan Kerajaan Negeri - isu yang tidak perlu dirujuk
Negeri; dan Ahli lain yang difikirkan perlu. kepada JKKMAR;
• Semua agensi kerajaan di peringkat • Mengenal pasti dan merancang tindakan
persekutuan dan kerajaan wajib menubuh pencegahan dan pemulihan bagi mengatasi
isu governans, integriti dan antirasuah; dan
JAR.
• Mengenal pasti isu kelemahan governans,
integriti dan antirasuah berdasarkan laporan
audit atau apa-apa laporan yang berkaitan.
394
NOTA PENSYARAH
• Portal ini dibangunkan dan diselia oleh • Keputusan JKKMAR pada 9 Julai 2018:
SPRM. - Tafsiran Anggota Pentadbiran diperluas
• KOD ETIKA BAGI ANGGOTA-ANGGOTA supaya PM dan TPM juga perlu
PENTADBIRAN 2009, Perkara 3: mengisytiharkan harta.
Perisytiharan Harta - Anggota Pentadbiran - Perisytiharan harta Anggota Pentadbiran
hendaklah mengisytiharkan pemilikan dan Ahli Parlimen Kerajaan disalinkan
harta mereka, isteri / suami, anak-anak kepada SPRM.
dan pemegang-pemegang amanah - Perisytiharan harta PM dikemukakan
mereka setiap dua tahun sekali kepada terus kepada SPRM.
YAB Perdana Menteri. - Perisytiharan harta kali pertama oleh
• Perisytiharan harta itu hendaklah dilakukan Anggota Pentadbiran dan Ahli Parlimen
melalui perisytiharan berkanun (statutory Kerajaan dibuat dalam tempoh 3 bulan
declaration). selepas angkat sumpah jawatan.
395
NOTA PENSYARAH
• NACP mengarahkan semua agensi KEPERLUAN OACP
kerajaan, syarikat berkepentingan kerajaan • Menangani permasalahan dan kelemahan
dan sektor swasta untuk membangunkan governans, integriti dan antirasuah dalam
OACP. organisasi. Memperkasakan sistem
• OACP merangkumi isu-isu dalaman penyampaian perkhidmatan awam.
• Mempersiapkan organisasi komersial
organisasi dalam aspek integriti, tadbir
supaya mempunyai tatacara mencukupi
urus dan antirasuah. selaras dengan peruntukan Seksyen 17A
Akta SPRM 2009.
• Memastikan pembangunan organisasi
yang lestari dan bebas rasuah.
• OACP adalah bukti komitmen pengurusan
tertinggi organisasi dalam usaha
pencegahan rasuah.
396
NOTA PENSYARAH
LATAR BELAKANG UI • Fungsi teras UI adalah berdasarkan enam
• Penempatan pegawai SPRM di agensi luar terma rujukan iaitu:
sebenarnya bermula pada tahun 2005. - tadbir urus;
• Dua pegawai kanan SPRM ditempatkan - pengukuhan integriti;
secara pinjaman di Telekom Malaysia - pengesanan dan pengesahan;
Berhad dan Amanah Raya Berhad selama - pengurusan aduan;
dua tahun. - pematuhan; dan
- tatatertib.
397
NOTA PENSYARAH
• Sehingga 31 Disember 2019, sebanyak 75 • Aktiviti dan inisiatif IGU dilaksanakan
IGU telah ditubuhkan. berdasarkan empat terma rujukan iaitu:
• Peranan utama IGU adalah meningkatkan - pengurusan aduan;
tadbir urus GLC melalui pembudayaan - pengesanan dan pengesahan;
integriti, menolak segala bentuk rasuah, - pengukuhan integriti; dan
penyelewengan dan salah guna kuasa. - governans.
398
NOTA PENSYARAH
• Tujuan peruntukan ini: • Undang-undang sedia (Akta SPRM
1. Menggalakkan aktiviti perniagaan 2009) hanya mendakwa dan menghukum
dijalankan secara jujur dan bebas individu.
daripada rasuah. • Peruntukan liabiliti korporat - menghukum
2. Menggalakkan organisasi komersial organisasi.
• Rasionalnya - tindakan pegawai/
melaksanakan langkah pencegahan
kakitangan mereka memberi rasuah
rasuah dalam organisasi. adalah untuk faedah syarikat (organisasi).
3. Mempromosikan tadbir urus baik • Kalau didapati bersalah - DENDA tidak
dan pematuhan undang-undang kurang 10 kali ganda nilai suapan, atau
pencegahan rasuah. RM1 juta, mengikut mana-mana yang
lebih tinggi; ATAU PENJARA tidak lebih
20 tahun; ATAU kedua-dua sekali.
399
NOTA PENSYARAH
• International Organization for • Malaysia terima pakai (adopt & adapt)
Standardization (ISO) - NGO antarabangsa ISO 37001: 2016 ABMS sebagai standard
yang bebas, Berpusat di Geneva, Malaysia (MS).
Switzerland. • Pelancaran MS ISO 37001: 2016 Anti-
• Mempunyai 162 ahli pertubuhan standard Bribery Management System pada 27
seluruh dunia Oktober 2017.
• Menyediakan standard antarabangsa • Manual MS ISO 37001 boleh dibeli
untuk barangan, perkhidmatan dan sistem. daripada Jabatan Standard Malaysia
• Lebih 21,000 standard telah dikeluarkan. • PERANAN SPRM - khidmat nasihat
berkaitan ABMS.
• SIAPA BOLEH MEMOHON? - agensi
awam, swasta, NGO dan lain-lain (semua
organisasi)
400
NOTA PENSYARAH
• SPRM memperkemaskan Corporate • Mana-mana syarikat yang ingin menyertai
Integrity Pledge (CIP) yang diperkenalkan program CIP v.2 boleh membuat
pada tahun 2010. pendaftaran melalui Portal CISM di alamat
• SPRM menambah baik inisiatif ini dan https://cism.sprm.gov.my/.
menjenamakan semula sebagai CIP
version 2 (CIP v.2).
• Penambahbaikan dibuat dengan
menyusun atur serta memperincikan polisi
pencegahan rasuah melalui tujuh inisiatif
Corporate Integrity System Malaysia
(CISM) bagi memudahkan syarikat
mewujudkan sistem pencegahan rasuah
yang lebih sistematik.
401
NOTA PENSYARAH
• SPRM memperkenalkan IBR pada Januari • Organisasi yang menandatangani IBR
2017. diingatkan supaya melaksanakan program
• Agensi pertama yang menandatangan susulan dalam pencegahan rasuah.
IBR adalah Lembaga Hasil Dalam Negeri • Perkara ini amat penting bagi memastikan
(LHDN). IBR tidak hanya menjadi ‘kosmetik’,
• IBR merupakan aku janji dan komitmen tetapi warga organisasi benar-benar
kepimpinan organisasi dan warganya melaksanakan apa yang dijanji dalam IBR.
secara sukarela dan atas kapasiti individu. • Sehingga 31 Disember 2019, 1,511
organisasi telah menandatangani IBR.
402
NOTA PENSYARAH
• Mahkamah Khas Rasuah - Ditubuhkan • Pangkalan Data Pesalah Rasuah - telah
mulai 16 Februari 2011 dan telah berjaya dipaparkan di portal SPRM (www.sprm.
menyelesaikan perbicaraan kes-kes gov.my) bermula 4 Mac 2010. Pangkalan
rasuah dengan lebih cepat. Terdapat 14 data ini mengandungi maklumat mengenai
mahkamah khas rasuah. pesalah rasuah termasuk nombor kad
pengenalan, kesalahan dan hukuman
• Pendakwaan kes rasuah dalam tempoh serta denda yang dikenakan.
setahun - Menetapkan tempoh masa kes
perbicaraan kes rasuah. • Pencegahan rasuah melalui sistem
pendidikan - antaranya memasukkan
elemen antirasuah dalam buku teks
dan penubuhan Angkatan Mahasiswa
Antirasuah (AMAR) di IPT.
403
NOTA PENSYARAH
• MyProcurement - Merupakan pusat • Integrity Pact - Rujuk garis panduan
maklumat perolehan kerajaan yang MOF bertarikh 16 Disember 2010.
dilancarkan pada 1 April 2010. Maklumat Semua pihak yang terlibat dalam sesuatu
yang dipaparkan - tender, harga tender,
tarikh diiklankan, nilai kontrak dan perolehan kerajaan termasuk pegawai
pemenang tender. Boleh dilayari di alamat mengurus, pegawai pelulus, pembida, ahli
http://myprocurement.treasury.gov.my. jawatankuasa atau lembaga perolehan
kerajaan perlu menandatangani dokumen
• Garis panduan sokongan daripada Integrity Pact. Mereka berikrar tidak akan
individu berpengaruh - memberi
panduan kepada pegawai kerajaan terlibat dengan sebarang perlakuan rasuah
apabila menerima surat sokongan. Surat sepanjang tempoh projek dilaksanakan
sokongan tidak boleh menjadi merit dalam sama ada menawar, memberi atau
membuat keputusan. menerima rasuah.
404
CATATAN
405
w
NOTA PENSYARAH
406
Modul 8
Liabiliti
korporat
NOTA PENSYARAH
407
NOTA PENSYARAH
408
NOTA PENSYARAH
1. Maksud kesalahan rasuah oleh
organisasi komersial (liabiliti korporat).
2. Kategori organisasi dan individu yang
boleh didakwa di bawah kesalahan ini.
3. Bagaimana organisasi komersial boleh
mengelakkan diri daripada didakwa di
bawah kesalahan ini.
4. Contoh kes liabiliti korporat di luar
negara.
409
NOTA PENSYARAH
• Sering disebut sebagai ‘liabiliti korporat’. • SOALAN: Apakah perbezaaan antara
• Nama dalam undang-undang adalah peruntukan baharu ini dengan kesalahan
‘kesalahan oleh organisasi komersial’. rasuah sedia ada?
• Peruntukan baharu ini adalah tambahan • JAWAPAN: Sebelum peruntukan ini wujud,
atau ‘extension’ kepada kesalahan sedia Akta SPRM 2009 hanya memperuntukkan
ada dalam Akta SPRM 2009. hukuman ke atas individu yang terlibat
sahaja.
• Undang-undang baharu ini menghukum
organisasi (legal person) sekiranya rasuah
berlaku.
410
NOTA PENSYARAH
• Peruntukan baharu ini tidak bersifat
‘retrospective’
• Pendakwaan bagi kesalahan ini boleh
dibuat bagi kesalahan yang berlaku
selepas peruntukan undang-undang ini
dikuatkuasakan iaitu 1 Jun 2020.
• SPRM giat memberi kesedaran kepada
industri mengenai peruntukan baharu ini.
411
NOTA PENSYARAH
• Peruntukan liabiliti korporat memenuhi • Chapter 26 TPP & CPTPP - menghendaki
standard antarabangsa yang menghendaki semua negara anggota memastikan legal
wujud peruntukan undang-undang berhubung person dikenakan liabiliti apabila rasuah
kesalahan oleh legal person. dilakukan.
• Chapter 26 TPP, Article 26.7: Measures to
• Article 26 UNCAC: Liability of legal persons - Combat Corruption, para 3 - “Each Party
“Each State Party shall adopt such measures shall adopt or maintain measures as may be
as may be necessary, consistent with its necessary, consistent with its legal principles,
legal principles, to establish the liability to establish the liability of legal persons for
of legal persons for participation in the offences described in paragraph 1 or 5. In
offences established in accordance with this particular, each Party shall ensure that legal
Convention.” persons held liable for offences described
in paragraph 1 or 5 are subject to effective,
proportionate and dissuasive criminal or non-
criminal sanctions, which include monetary
sanctions.”
412
NOTA PENSYARAH
LEGAL PERSON vs NATURAL PERSON • Peruntukan mengenai kesalahan rasuah
• Legal person - entiti yang diwujudkan oleh organisasi komersial (liabiliti korporat)
melalui perundangan. Contohnya, syarikat, bukan hanya bersifat punitif.
pertubuhan, perniagaan dan jawatan • Semangat peruntukan ini adalah agar
tertentu. organisasi komersial melaksanakan usaha
• Natural person - manusia / individu / pencegahan rasuah.
orang perseorangan • Tindakan mendakwa dan menghukum
akan diambil sekiranya kesalahan rasuah
telah berlaku dan organisasi gagal
melaksanakan usaha pencegahan rasuah.
413
NOTA PENSYARAH
• Kesalahan liabiliti korporat bukan sesuatu • Seksyen 17A Akta SPRM 2009 banyak
yang baharu. mengadaptasi Seksyen 7 UK Bribery Act
• Selain United Kingdom dan Amerika 2010.
Syarikat, negara lain yang mempunyai
peruntukan ini adalah:
a. Brazil - Federal Law No. 12,846/2013
b. Canada - Criminal Code & Corruption of
Foreign Public Officials Act
c. Australia - Criminal Code Act 1995
414
NOTA PENSYARAH
• ILUSTRASI - Seorang kakitangan syarikat • Peruntukan liabiliti korporat memberi
AAA Sdn. Bhd. memberi rasuah kepada kesan secara langsung kepada organisasi
pengarah syarikat BBB untuk memperoleh komersial.
projek penyelenggaraan bangunan. • Perkara ini disebabkan, selain daripada
• Peruntukan undang-undang sedia ada - individu yang memberi rasuah, organisasi
hanya individu terbabit sahaja yang boleh komersial dan mereka yang terlibat
didakwa dan dihukum. dengan pengurusan organisasi komersial
• Hakikatnya, perbuatan mereka itu boleh didakwa dan dihukum.
(memberi rasuah) adalah untuk faedah
syarikat atau organisasi mereka.
415
NOTA PENSYARAH
• Petikan daripada Seksyen 17A Akta • SOALAN: Adakah organisasi komersial
SPRM 2009. boleh didakwa sekiranya rasuah diberi atas
• Kesalahan - perbuatan menawar, tujuan peribadi? Contohnya, mengelakkan
menjanjikan dan memberi rasuah untuk saman kerana lesen mati dan sebagainya.
faedah organisasi komersial (syarikat). • JAWAPAN: Tidak boleh. Bagi kesalahan
• Tidak melibatkan kesalahan lain dalam liabiliti korporat, rasuah diberi adalah untuk
Akta SPRM 2009 iaitu: faedah syarikat.
- kesalahan meminta / menerima rasuah
- kesalahan membuat / mengemukakan
tuntutan palsu
- kesalahan salah guna kuasa oleh
pegawai awam
416
NOTA PENSYARAH
• Slide di atas bagi memudahkan • Tujuan rasuah:
pemahaman audiens. . 1. memperoleh / mengekalkan kontrak
• Dalam Seksyen 17A Akta SPRM 2009 - Contoh: Memberi rasuah kepada pegawai
2 terma penting untuk difahami adalah: perolehan untuk pastikan kontrak
- organisasi komersial diperoleh atau disambung pada tahun
- orang yang bersekutu dengan organisasi hadapan.
komersial 2. mendapatkan apa-apa faedah bagi
• Kesalahan rasuah adalah menawar, organisasi komersial
menjanjikan dan memberi rasuah. Contoh: Memberi rasuah untuk kelulusan
permit, mempercepatkan pembayaran
atau mengelakkan tindakan undang-
undang terhadap syarikat.
417
NOTA PENSYARAH
• Jenis organisasi komersial yang boleh • SOALAN: Kementerian atau jabatan
didakwa kerana rasuah dinyatakan di kerajaan tidak tertakluk kepada kesalahan
bawah Seksyen 7A(8) Akta SPRM 2009. di bawah Seksyen 17A Akta SPRM 2009.
Bagaimana dengan syarikat yang dimiliki
kementerian, jabatan dan agensi kerajaan?
• JAWAPAN: Sekiranya diperbadankan/
ditubuhkan di bawah Akta Syarikat
2016, Akta Perkongsian 1961 atau
Akta Perkongsian Liabiliti Terhad 2012,
organisasi/syarikat tersebut adalah
tertakluk kepada Seksyen 17A Akta SPRM
2009.
418
NOTA PENSYARAH
• 4 kategori organisasi yang boleh didakwa di c. Perniagaan yang ditubuhkan di
bawah Seksyen 17A Akta SPRM 2009. bawah APLT 2012
a. Organisasi yang diperbadankan di Merupakan alternatif kepada perniagaan
bawah Akta Syarikat 2016 perkongsian. Kelebihan penubuhan di
Contoh: Syarikat ABC Sdn. Bhd, Syarikat bawah APLT 2012 adalah, apa-apa hutang
DDD Berhad perniagaan akan ditanggung sepenuhnya
b. Perniagaan yang ditubuhkan di oleh aset perniagaan. Di bawah Akta
bawah Akta Perkongsian 1961 Perkongsian 1961, rakan kongsi mempunyai
Perniagaan yang mempunyai 2-20 orang tanggungan hutang secara bersama.
pemilik. Selalunya, firma perakaunan, d. Syarikat / perniagaan luar negara yang
guaman, arkitek dan firma profesional lain menjalankan perniagaan di Malaysia
ditubuhkan di bawah Akta Perkongsian Syarikat luar negara (multinational company)
1961. yang mempunyai cawangan atau anak
syarikat di Malaysia.
419
NOTA PENSYARAH
• Perbuatan rasuah oleh seseorang yang • SOALAN: Adakah kesalahan di bawah
bersekutu dengan organisasi komersial Seksyen 17A Akta SPRM 2009 terpakai
boleh menyebabkan organisasi komersial untuk kesalahan meminta/menerima
dan pengurusannya didakwa. rasuah, tuntutan palsu dan salah guna
• Siapa yang dimaksudkan dengan kuasa oleh pegawai awam?
‘seseorang yang bersekutu dengan • JAWAPAN: Tidak terpakai. Kesalahan
organisasi komersial’? ini khusus untuk kesalahan menawar,
• Rujuk slide berikutnya. memberi atau menjanjikan suapan.
420
NOTA PENSYARAH
• Kategori 1: Pengurusan dan warga • SOALAN: Apabila kesalahan di bawah
organisasi. Seksyen 17A Akta SPRM 2009 telah
• Kategori 2: Individu yang dilantik untuk berlaku, adakah semua pengurusan
menjalankan tugas bagi pihak organisasi syarikat akan didakwa di mahkamah?
komersial (contohnya, syarikat perunding, • JAWAPAN: Siapa akan didakwa adalah
firma guaman, firma perakaunan, orang bergantung kepada situasi dan fakta kes
tengah dan sebagainya) berkenaan. Secara asasnya, pengurusan
syarikat boleh didakwa sekiranya:
a. perbuatan rasuah dilakukan dengan
keizinan atau makluman mereka.
b. kegagalan melaksanakan usaha
mencukupi untuk mencegah pelakuan
rasuah daripada berlaku.
421
NOTA PENSYARAH
• Penjara tidak boleh dikenakan ke atas • Jika jumlah suapan adalah RM10,000,
organisasi komersial. Hanya denda sahaja. maka hukuman adalah penjara (tidak lebih
• Hukuman penjara dikenakan ke atas 20 tahun); atau denda RM1,000,000; atau
individu yang terlibat dalam pengurusan kedua-duanya.
syarikat (contohnya ahli lembaga • Bagi hukuman denda - RM10,000 x 10
pengarah, CEO) dan individu yang terlibat hanya RM100,000. Oleh kerana jumlahnya
rasuah. kurang daripada RM1,000,000 (nilai
• Ilustrasi hukuman: Jika suapan berjumlah minimum), maka RM1,000,000 adalah
RM200,000, maka hukuman adalah denda yang boleh dikenakan.
penjara (tidak lebih 20 tahun); atau denda
RM2,000,000 (RM200,000 x 10 kali); atau
kedua-duanya.
422
NOTA PENSYARAH
• SOALAN: Sekiranya rasuah berbentuk • Slide berikutnya adalah kes sebenar
perkhidmatan seks, bagaimana mahkamah berkaitan pemberian rasuah oleh individu
akan menetapkan hukuman denda? bagi faedah syarikat.
• JAWAPAN: Sekiranya nilai rasuah boleh • Sekiranya perbuatan ini dilakukan selepas
dinilai, maka dendanya adalah 10 kali peruntukan Seksyen 17A Akta SPRM
nilai rasuah, atau minimum RM1 juta. 2009 berkuat kuasa, besar kemungkinan
Memandangkan rasuah berbentuk seks syarikat yang terlibat boleh didakwa.
tidak boleh dinilai, denda minimum yang • Tujuan kes ini dijadikan contoh adalah bagi
akan dikenakan ialah RM1 juta. memberikan audiens gambaran lebih jelas
• Hukuman bagi kesalahan ini diperuntukkan kesalahan liabiliti korporat ini.
melalui Seksyen 17A(2) Akta SPRM 2009.
423
NOTA PENSYARAH
• Kes melibatkan bekas Eksekutif Akaun 4. Rasuah bagi faedah syarikat -
Pelanggan Alcatel Network Systems (M) mendapatkan tender “for the supply of
Sdn Bhd, Radziah Ani. Widerband Code Division Multiple Access
• Intipati kesalahan: (WDCMA) Mobile Communication System
1. Orang yang bersekutu dengan and the Provision of Works phase II”.
organisasi komersial - Eksekutif Akaun 5. Bayaran rasuah bagi pihak syarikat
Pelanggan Alcatel Network Systems (M) - Tertuduh menggunakan cek Alcatel
Sdn Bhd. Network Systems (M) Sdn Bhd untuk
2. Organisasi komersial - Alcatel Network bayaran rasuah.
Systems (M) Sdn. Bhd. iaitu anak syarikat
Alcatel-Lucent SA (Perancis).
3. Memberi rasuah RM25,000
424
NOTA PENSYARAH
• SOALAN: Apabila kesalahan rasuah • Organisasi komersial dan pengurusannya
dilakukan oleh pegawai sesebuah boleh didakwa kerana:
organisasi komersial, mengapa a. membenarkan rasuah dilakukan
pengurusan sesebuah organisasi b. gagal melaksanakan usaha mencukupi
komersial (pengarah, lembaga pengarah untuk mencegah rasuah berlaku
dan rakan kongsi) yang tidak terlibat juga
boleh didakwa? • PENTING: Tanggungjawab utama
• JAWAPAN: Individu yang terlibat memberi organisasi komersial dan pengurusannya
rasuah boleh didakwa secara individu adalah memastikan langkah pencegahan
di bawah Seksyen 16(b) atau 17(b) Akta rasuah dilaksanakan sewajarnya.
SPRM 2009.
425
NOTA PENSYARAH
• Bagi mengelakkan pengurusan organisasi • SOALAN: Adakah rakan kongsi tidak aktif
didakwa di mahkamah, 2 perkara penting (sleeping partner) boleh didakwa di bawah
mesti dibuktikan: Seksyen 17A Akta SPRM 2009?
1. Tidak mengizinkan pegawai dan • JAWAPAN: Boleh didakwa. Semua Ahli
kakitangan menggunakan rasuah untuk Lembaga Pengarah sama ada aktif atau
mendapat projek atau apa-apa faedah bagi tidak boleh didakwa di bawah Seksyen 17A
organisasi komersial. Akta SPRM 2009, walaupun mereka tidak
2. Melaksanakan usaha pencegahan rasuah terlibat dalam membuat keputusan.
yang mencukupi bagi memastikan rasuah • Mereka boleh didakwa kerana gagal
tidak berlaku dalam organisasi komersial melaksanakan usaha pencegahan rasuah
terbabit. yang mencukupi di syarikat.
• SPRM menasihati agar berhati-hati dan
jangan bersikap sambil lewa apabila menjadi
Ahli Lembaga Pengarah sesebuah syarikat.
426
NOTA PENSYARAH
• SOALAN: Bagaimanakah sesebuah • Hanya mahkamah yang boleh membuat
organisasi komersial ingin memastikan keputusan sama ada usaha yang
usaha mencegah rasuah yang dilaksanakan itu mencukupi atau tidak.
dilaksanakan itu mencukupi atau tidak? • PENTING: Usaha-usaha pencegahan
• JAWAPAN: Garis Panduan Tatacara rasuah mesti sesuai dengan saiz
Mencukupi di bawah Seksyen 17A(5) Akta organisasi, jenis perniagaan dan tahap
SPRM 2009 hanya memberi panduan risiko rasuah organisasi komersial terbabit.
bentuk atau usaha-usaha yang boleh • Contohnya, syarikat besar yang
dilaksanakan oleh sesebuah organisasi mempunyai 1,000 pekerja memerlukan
komersial untuk mencegah jenayah pelaksanaan usaha pencegahan rasuah
rasuah. yang banyak, berbanding syarikat yang
mempunyai 100 pekerja.
427
NOTA PENSYARAH
• Kerajaan telah mengeluarkan Garis • SOALAN: Sekiranya pegawai di anak
Panduan Tatacara Mencukupi seperti syarikat terlibat memberi rasuah untuk
yang yang dikehendaki di bawah Seksyen mendapat projek, adakah syarikat induk
17A(5) Akta SPRM 2009. dan pengurusannya boleh didakwa di
• Garis panduan ini adalah sebagai rujukan bawah Seksyen 17A Akta SPRM 2009?
kepada organisasi komersial mengenai • JAWAPAN: Boleh didakwa sekiranya
usaha-usaha yang boleh dilaksanakan syarikat induk gagal melaksanakan usaha
untuk mencegah jenayah rasuah. pencegahan rasuah yang mencukupi
untuk menghalang perbuatan rasuah oleh
anak syarikat.
428
NOTA PENSYARAH
• Garis panduan ini dikeluarkan selaras • Garis panduan tersebut menggariskan 5
dengan kehendak Seksyen 17A(5) prinsip asas untuk mengelakkan organisasi
Akta SPRM 2009 - Menteri hendaklah komersial daripada didakwa.
mengeluarkan garis panduan yang • Prinsip dengan akronim T.R.U.S.T adalah
berkaitan dengan tatacara yang disebut seperti slide seterusnya.
dalam subseksyen (4).
429
NOTA PENSYARAH
• Komitmen pengurusan organisasi dalam • PENTING: Komitmen pengurusan ini
pencegahan rasuah. tidak boleh sekadar retorik atau ‘wayang’
• Komitmen ini mesti jelas melalui pendirian sahaja.
pengurusan organisasi berhubung jenayah • Apa yang dicakap, mesti dilaksanakan.
rasuah. • Kepimpinan organisasi mesti tegas
berkaitan sebarang pelanggaran integriti
• PENTING: Komitmen menyediakan bajet dan perbuatan rasuah.
dan sumber manusia dalam menggerakkan
usaha pencegahan rasuah.
430
NOTA PENSYARAH
• Penilaian risiko dibuat secara menyeluruh • APA SPRM BOLEH BANTU?
dengan mengambil kira pandangan setiap a. membuat penilaian risiko rasuah melalui
lapisan warga organisasi. Corruption Risk Management (CRM).
• Semasa penilaian risiko dilaksanakan, b. memberi nasihat bagi mengukuhkan
pengurusan dan warga organisasi perlu sistem dan prosedur organisasi.
berterus terang mengenai masalah serta c. membantu organisasi merangka Pelan
kelemahan organisasi. Antirasuah Organisasi (OACP) seperti
• Penilaian risiko rasuah boleh dibuat mana yang dikehendaki dalam Pelan
bersekali dengan penilaian risiko lain Antirasuah Nasional (NACP).
dalam organisasi (tidak perlu berasingan).
431
NOTA PENSYARAH
• Langkah kawalan pencegahan rasuah • Organisasi mesti mewujudkan budaya
mesti dirangka berdasarkan penilaian melaporkan sebarang salah laku.
risiko yang telah dibuat. • Usaha menggalakkan pelaporan:
• Langkah kawalan ini mestilah praktikal - mewujudkan saluran aduan yang
dan sesuai dengan saiz organisiasi, sifat berwibawa.
organisasi serta risiko organisasi untuk - memastikan kerahsiaan aduan.
terdedah kepada jenayah rasuah. - memastikan setiap aduan diambil
• Due-diligence - semakan latar belakang tindakan.
terhadap sesuatu projek, kontraktor yang • Mewujudkan dan melaksanakan dasar/
hendak dilantik atau calon pekerja baharu. polisi antirasuah.
• Due-diligence - mengurangkan risiko
organisasi tersalah memilih kontraktor
atau pekerja yang bermasalah.
•
432
NOTA PENSYARAH
• Pengurusan organisasi perlu memastikan • Pemantauan terhadap pekerja adalah
penilaian secara berkala dilaksanakan amat penting, terutamanya terhadap:
bagi menilai prestasi, kecekapan dan a. pekerja berisiko (hot staff)
keberkesanan program antirasuah. b. jawatan berisiko (hot job) - contohnya,
• Pengurusan organisasi mesti pastikan jawatan pegawai pelulus sesuatu
semua inisiatif antirasuah (yang dirangka) kontrak atau lesen/permit
dilaksanakan sepenuhnya. c. bahagian berisiko (hot spot) seperti
• Penilaian program antirasuah boleh bahagian kewangan atau perolehan
dilaksanakan melalui audit dalaman atau • Garis panduan ini mencadangkan
audit yang dilaksanakan oleh pihak luar. organisasi untuk mendapatkan pensijilan
• Hasil penilaian dijadikan asas untuk ISO 37001: Anti-Bribery Management
memantapkan usaha-usaha kawalan System.
antirasuah sedia ada di organisasi.
433
NOTA PENSYARAH
• Polisi dan inisiatif antirasuah organisasi • Khidmat SPRM - organisasi boleh
mesti dihebahkan kepada semua warga menjemput SPRM untuk menyampaikan
organisasi. ceramah integriti dan antirasuah dalam
• Latihan antirasuah mesti dilaksanakan program-program yang dianjurkan.
secara berterusan.
• Latihan antirasuah kepada warga
organisasi dan mereka yang berurusan
dengan organisasi (contohnya, pembekal
atau kontraktor syarikat).
434
NOTA PENSYARAH
• Seksyen 17A Akta SPRM 2009 banyak • Slide berikutnya adalah beberapa kes
mengadaptasi Seksyen 7 UK Bribery Act sebenar melibatkan syarikat di luar negara
2010. yang dihukum kerana kesalahan rasuah.
• Melihat kes-kes yang melibatkan kesalahan • Siasatan dibuat di bawah UK Bribery Act
liabiliti korporat di UK, syarikat terbabit 2010 dan US Foreign Corrupt Practices
dikenakan tindakan (penalti dan denda) Act 1977.
kerana kegagalan melaksanakan usaha • Tujuan kes ini dijadikan contoh adalah
pencegahan rasuah yang mencukupi. bagi memberikan gambaran lebih jelas
kepada audiens mengenai kesalahan
liabiliti korporat.
435
NOTA PENSYARAH
436
NOTA PENSYARAH
• UK Bribery Act 2010 dikuatkuasakan pada
tahun 2010.
• Tahun 2015 - Sweett Group PLC menjadi
syarikat pertama yang didakwa di
mahkamah dan mengaku bersalah kerana
kesalahan rasuah di UK.
437
NOTA PENSYARAH
• Anak syarikat (Cyrill Sweett) terlibat • Sekadar pengetahuan pensyarah, di
rasuah, syarikat induk (Sweett Group) bawah adalah kes lain yang mempunyai
yang didakwa dan dihukum. kaitan dengan kes rasuah Sweett Group:
• 21 Disember 2016 - Bekas pegawai
Sweett Group, Richard Kingston (54)
yang bertugas di Timur Tengah dijatuhkan
hukuman penjara kerana memusnahkan
bukti berhubung kes rasuah syarikat itu.
• Bukti tersebut merupakan 2 unit telefon
bimbit.
• Telefon bimbit itu mempunyai maklumat
rasuah yang boleh membantu siasatan
Serious Fraud Office (SFO) terhadap kes
rasuah syarikat Sweett.
438
NOTA PENSYARAH
• UK Bribery Act 2010 dikuatkuasakan pada
tahun 2010.
• Tahun 2015 - Sweett Group PLC menjadi
syarikat pertama yang didakwa di
mahkamah dan mengaku bersalah kerana
kesalahan rasuah di UK.
439
NOTA PENSYARAH
440
NOTA PENSYARAH
• Seperti kes Sweett Group - anak syarikat • Standard Bank adalah organisasi pertama
(Stanbic Bank) terlibat rasuah di luar di UK yang membuat penyelesaian di luar
negara, syarikat induk (Standard Bank) mahkamah (kes rasuah) melalui Deferred
yang terpaksa berdepan hukuman. Prosecution Agreement (DPA).
441
NOTA PENSYARAH
• APAKAH ITU DPA? • DPA hanya terpakai kepada organisasi
• Deferred Prosecution Agreement (DPA) dan bukan individu.
diperkenalkan di UK pada 24 Februari
2014. • CIRI-CIRI UTAMA DPA:
• DPA adalah persetujuan antara pihak 1. membolehkan organisasi membetulkan
pendakwaan dan organisasi yang kesalahan jenayah yang mereka
menghadapi pendakwaan kerana jenayah lakukan. Pendakwaan terhadap
fraud, rasuah dan jenayah ekonomi lain. organisasi akan menyebabkan terlalu
• DPA akan menangguhkan pendakwaan banyak implikasi buruk terhadap
terhadap sesebuah organisasi dengan imej organisasi, perniagaan dan
syarat-syarat tertentu. menyebabkan warga organisasi hilang
• DPA dilaksanakan dengan penyeliaan pekerjaan.
mahkamah.
442
NOTA PENSYARAH
2. DPA diselia oleh mahkamah. Terma
yang dipersetujui melalui DPA mesti
adil, munasabah dan sesuai.
3. DPA menggelakkan tempoh
perbicaraan yang lama dan pastinya
melibatkan kos yang tinggi.
4. DPA bersifat telus dan keputusannya
akan dimaklumkan kepada umum.
443
NOTA PENSYARAH
• BAGAIMANA DPA DILAKSANAKAN DI UK? • Apabila SFO dan organisasi bersetuju
• Pihak pendakwaan melaksanakan untuk memasuki DPA, rundingan akan
pertuduhan terhadap organisasi terbabit bermula.
atas sesuatu jenayah. • Rundingan - organisasi bersetuju untuk
• Prosiding pendakwaan akan ditangguhkan membayar sejumlah penalti; bersetuju
secara automatik sekiranya DPA diluluskan membayar sejumlah ganti rugi; bersetuju
oleh hakim (mahkamah). memperkukuhkan tadbir urus dan usaha-
• Serious Fraud Office (SFO) hanya usaha pencegahan rasuah di organisasi;
menawarkan DPA kepada organisasi (yang dan memberi kerjasama penuh dengan
menghadapi pendakwaan), sekiranya SFO bagi mendakwa individu-individu
organisasi tersebut memberi kerjasama yang terlibat.
penuh semasa siasatan. • Sekiranya organisasi melanggar perjanjian
dalam DPA, pendakwaan terhadap
organisasi boleh dimulakan semula.
444
NOTA PENSYARAH
445
NOTA PENSYARAH
• Syarikat gergasi yang dikenakan penalti • Kesalahan dilakukan ketika beliau
kerana perbuatan rasuah. menerajui Garuda dari 2005 hingga 2014.
• Siasatan dibuat secara besar-besaran (Mediacorp, 8 Ogos 2019)
dalam kes ini di seluruh dunia.
• Contoh: Di Indonesia, bekas CEO syarikat • Serious Fraud Office (SFO) turut
penerbangan Indonesia Garuda, Emirsyah menamakan AirAsia group sebagai
Satar diberkas atas dakwaan pengubahan
salah sebuah syarikat yang terlibat
wang haram yang berkaitan dengan
skandal rasuah Rolls-Royce. dalam skandal rasuah Rolls-Royce.
• Suspek dipercayai menerima sogokan Bagaimanapun, AisAsia menafikan
AS$1.4 juta daripada Rolls-Royce sebagai penglibatannya. (BHarian, 23 Januari
pertukaran untuk membeli pesawat yang 2017).
menggunakan enjin syarikat itu.
446
NOTA PENSYARAH
• Rolls-Royce juga bersetuju memasuki • SOALAN: Adakah DPA akan dilaksanakan
Deferred Prosecution Agreement (DPA) di Malaysia?
bagi mengelakkan pendakwaan. • JAWAPAN: Setakat ini, Seksyen 17A
Akta SPRM 2009 tidak menawarkan
penyelesaian melalui DPA.
447
NOTA PENSYARAH
• Selain penalti kepada syarikat, individu • Kes Rolls-Royce amat menarik untuk kita
yang terlibat dengan transaksi rasuah juga lihat kesan rasuah kepada syarikat dan
menghadapi pendakwaan di mahkamah. individu yang terlibat.
• Individu yang didakwa tersebut adalah:
- pegawai syarikat Rolls-Royce sendiri
- perunding yang dilantik oleh Rolls-Royce
- orang tengah yang menjalankan tugas
bagi pihak Rolls-Royce.
448
NOTA PENSYARAH
449
NOTA PENSYARAH
MAKLUMAT TAMBAHAN
• 1 Februari 2020 - SPRM sahkan membuka
Kertas Siasatan terhadap AirAsia.
• 31 Januari 2020 - Portal The Telegraph
mendakwa Airbus membayar RM204 juta
dan menawarkan RM225 juta lagi untuk
menaja sebuah pasukan sukan yang
mempunyai kaitan dengan dua individu
berpengaruh di AirAsia and AirAsiaX.
450
NOTA PENSYARAH
MAKLUMAT TAMBAHAN • Komisi Pemberantasan Korupsi (KPK)
• 9 Mei 2020, JAKARTA: Mahkamah mendapati Satar, yang ketika itu
Indonesia menjatuhkan hukuman penjara berkhidmat sebagai CEO Garuda dari
terhadap bekas Ketua Pegawai Eksekutif 2005 hingga 2014, terbabit dengan
(CEO) Garuda Indonesia, Emirsyah Satar pembayaran daripada seorang ahli
atas kesalahan rasuah. Beliau dikenakan perniagaan menerusi pihak ketiga.
hukuman penjara 8 tahun dan denda • Bayaran itu adalah bagi menguruskan
ASS$2 juta (RM7.67 juta) oleh mahkamah pemerolehan enjin jenis Rolls-Royce Trent
rasuah republik itu. 700 dan pesawat Airbus A320 serta A330
• Tuduhan terhadapnya membabitkan oleh Garuda selain berkaitan perolehan
pengubahan wang haram berkaitan pesawat Airbus untuk PT Citilink Indonesia
perolehan pesawat dan enjin daripada iaitu anak syarikat Garuda.
syarikat Airbus serta Roll-Royce. • Sumber: BH Online, 9 Mei 2020
451
NOTA PENSYARAH
• Rolls-Royce juga bersetuju memasuki
Deferred Prosecution Agreement (DPA)
bagi mengelakkan pendakwaan.
452
NOTA PENSYARAH
453
NOTA PENSYARAH
454
NOTA PENSYARAH
455
NOTA PENSYARAH
• Skansen adalah syarikat pertama yang • Kes yang dibincangkan sebelum ini:
didakwa dan menghadapi perbicaraan 1. Sweett Group PLC - syarikat pertama
penuh. didakwa dan mengaku salah.
2. Standard Bank - tidak didakwa dan
menerima penyelesaian melalui DPA.
Syarikat pertama yang memasuki DPA.
3. Rolls-Royce - tidak didakwa dan
4. Airbus - tidak didakwa dan
456
NOTA PENSYARAH
• Digalakkan pensyarah membuat bacaan
sendiri mengenai kes Skansen ini.
• Kes Skansen unik kerana:
- syarikat didakwa dan dihukum walaupun
tidak aktif (dormant).
- syarikat didakwa walaupun laporan
rasuah dibuat oleh pengurusan syarikat
sendiri.
- syarikat didapati bersalah kerana
kegagalan melaksanakan usaha
pencegahan rasuah yang mencukupi.
457
NOTA PENSYARAH
• Mahkamah tidak menganggap laporan • Skansen gagal membuktikan usaha
rasuah dibuat syarikat Skansen sebagai mencukupi telah dilaksanakan untuk
usaha pencegahan rasuah. mencegah rasuah dalam syarikat.
• Laporan rasuah tersebut bukan usaha
pencegahan rasuah yang mencukupi.
• Laporan rasuah oleh Skansen merupakan
tindakan ‘reactive’, iaitu tindakan selepas
rasuah telah berlaku.
458
NOTA PENSYARAH
459
NOTA PENSYARAH
• Disiasat di bawah The Foreign Coprrupt
Practices Act 1977.
• Siemens AG membuat penyelesaian
di luar mahkamah bagi mengelakkan
pendakwaan.
• Penalti yang dikenakan terhadap Siemens
AG adalah sangat tinggi.
460
NOTA PENSYARAH
461
NOTA PENSYARAH
Practices Act 1977.
• Alcatel-Lucent membuat penyelesaian
di luar mahkamah bagi mengelakkan
pendakwaan.
462
NOTA PENSYARAH
463
NOTA PENSYARAH
Practices Act 1977.
• Alstom membuat penyelesaian di
luar mahkamah bagi mengelakkan
pendakwaan.
464
NOTA PENSYARAH
• SOALAN: Bolehkah perbelanjaan keraian • SOALAN: Apakah yang dimaksudkan
dibuat kepada pihak-pihak yang berurusan dengan facilitation payments? Adakah
dengan syarikat? bayaran ini untuk mendapatkan sesuatu
• JAWAPAN: Boleh. Sebarang perbelanjaan kontrak merupakan kesalahan di bawah
yang tidak berunsur rasuah adalah Seksyen 17A Akta SPRM 2009?
• JAWAPAN: Facilitation payments
dibenarkan.
bermaksud bayaran untuk memudahkan
sesuatu urusan dilaksanakan.
• Di bawah Akta SPRM 2009, sebarang
pembayaran yang berunsur rasuah
merupakan satu kesalahan. Contohnya,
pembayaran dibuat untuk melakukan
perkara yang melanggar prosedur atau
peraturan.
465
Sekilas Pandang
Kursus Integriti dan Rasuah di IPT
Projek ini bermula pada awal tahun 2017. Bahagian Pendidikan

Masyarakat SPRM mengadakan beberapa siri perbincangan
dan libat urus dengan kepimpinan Kementerian Pengajian
Tinggi (KPT) dan universiti seperti berikut:
• 28 Februari 2017 - Perbincangan dengan Menteri Pengajian
Tinggi, YB Dato’ Seri Idris bin Jusoh.
• 22 Jun 2018 - Perbincangan dengan Ketua Pengarah
Pendidikan Tinggi, Datuk Ir. Dr. Siti Hamisah binti Tapsir.
• Beberapa siri perbincangan susulan dengan KPT dan
Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM).
Sekitar Oktober 2017, Pusat Citra UKM bersetuju menjalankan

projek rintis. Kursus elektif ‘Integriti dan Rasuah’ ditawarkan
kepada pelajar ijazah pertama yang mendaftar pada Semester
2 Sesi 2018/2019 (Februari 2018). Batch pertama yang
mengikuti kursus ini adalah seramai 67 pelajar.
www.sprm.gov.my
RASUAH DIHINA, MARUAH DIBINA
www.sprm.gov.my
SURUHANJAYA PENCEGAHAN RASUAH MALAYSIA

No. 2, Lebuh Wawasan,
Presint 7, 62250 Putrajaya.

Buku Kursus Integriti Dan Rasuah Ipt My 06012021

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Buku Kursus Integriti Dan Rasuah Ipt My 06012021

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KURSUS

Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia

Telefon : 603-8870 0000

Semua hak terpelihara. Tiada mana-mana bahagian daripada penerbitan ini

Sinopsis Kursus Integriti dan Rasuah 1

Cadangan jadual pembelajaran mingguan 25

Modul 1: Overview kursus ‘Integriti dan Rasuah’ dan 45

Modul 2: Kenali SPRM 99

Modul 3: Integriti vs Rasuah 155

Modul 4: Rasuah berdasarkan Akta SPRM 2009 207

Modul 5: Jenayah kolar putih 261

Modul 6: Punca, simptom dan kesan rasuah 307

Modul 7: Laporkan rasuah, langkah pencegahan 363

Modul 8: Liabiliti korporat 407

Segala kesyukuran dipanjatkan ke hadrat Ilahi atas

Kursus Integriti dan Rasuah merupakan kerjasama

Akhir sekali, bagi pihak SPRM, saya mengucapkan

C.S. Lewis (1898 - 1963)

1. Pelajar dapat menghuraikan nilai integriti

2. Pelajar dapat menilai bentuk pelakuan rasuah

3. Pelajar mampu mempamerkan nilai integriti

(This course encompasses the basic concepts on value of integrity; forms of

1. Tugasan kumpulan 1 - Video 40%

2. Tugasan kumpulan 2 - Kajian kes 40%

3. Tugasan individu 1 - Kajian kes 10%

4. Tugasan individu 2 - Refleksi aktiviti 10%

1. Angela Monaghan (2017). Rolls-Royce trio plead guilty to corruption

3. Association Certified Fraud Examiners (2013). Report to the Nations

5. Ben Lucas (2018). Skansen was charged with bribery in UK despite

6. Investopedia (2018). Bernie Madoff. Diekstrak daripada https://www.

7. Pusat Governans, Integriti dan Antirasuah Nasional (2019). Pelan

8. Kerajaan Malaysia (2001). Akta Pencegahan Pengubahan Wang

9. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Pemberi Maklumat

10. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Perlindungan Saksi 2009. Percetakan

11. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan rasuah

12. Mohamad Tarmize (2013). Jerung dalam Jaring Kami. Penerbit

13. Mohamad Tarmize (2016). Kempen Ahli Politik Integriti. Penerbit

14. Mohamad Tarmize (2017). Menangani Rasuah dalam Perolehan

15. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan rasuah. Penerbit

16. Rahimah Abdul Rahim (2016). Siri Penyelidikan Pengajian Rasuah:

18. Sutherland, E.H. (1940). White-Collar Criminality, American

“Corruption is worse than prostitution. The latter might

Karl Kraus (1874-1936)

RINGKASAN: Pelajar dijelaskan mengenai kandungan dan perjalanan modul

NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Overview

2. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat

LINK LAMAN SESAWANG: Laman sesawang SPRM yang boleh dicapai di

RINGKASAN: Topik ini menyentuh sejarah ringkas usaha pencegahan

NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Kenali SPRM’

2. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia

3. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat

LINK LAMAN SESAWANG: Laman sesawang SPRM yang boleh dicapai di

RINGKASAN: Topik ini akan membincangkan definisi dan konsep asas

NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Integriti vs

2. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat

3. Rahimah Abdul Rahim (2016). Siri Penyelidikan Pengajian Rasuah: Rasuah,

4. Tunku Abdul Aziz Tunku Ibrahim (2005). Fighting Corruption: My Mission.

LINK LAMAN SESAWANG: Laman sesawang SPRM yang boleh dicapai di

RINGKASAN: Topik ini akan membincangkan definisi rasuah daripada

NOTA PEMBELAJARAN: Slide Microsoft PowerPoint bertajuk ‘Rasuah

2. Kerajaan Malaysia (2009). Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia

3. Mohamad Tarmize (2014). Nota Pencegahan Rasuah. Ibu Pejabat

4. Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 3 Tahun 1998: Garis Panduan Pemberian

LINK LAMAN SESAWANG: Laman sesawang SPRM yang boleh dicapai di