Republic of the Philippines

Benguet State University

College of Teacher Education
SECONDARY LABORATORY SCHOOL
La Trinidad, 2601, Benguet
Tel (074) 309 -7164; 09077048080
www.bsu.edu.p h

Learning Packet Para sa Ikalawang Markahan

Panuruang Taon 2021 – 2022

IKALAWANG LINGGO

MERISA D. PALSAAN
Guro
 Aralin 8: MGA BATAS NA NAKABATAY
IKALAWANG SA LIKAS NA BATAS MORAL
MARKAHAN
(Natural Law)
Panimula
Natutunan mo sa nakaraang aralin ang mga iba’t ibang karapatan at tungkulin ng bawat
Pilipino. Ngayon naman ay malalaman mo ang tungkol sa Likas na Batas Moral o
Natural Law kung saan ito ang gumabagay sa atin upang gumawa ng tama at iwasan
ang maling gawain. Hindi lamang iyan, tayo ay ginagabayan ng Likas na Batas Moral
upang magpasya para sa ikabubuti ng sarili, kabutihang panlahat at makita ang halaga ng tao.

Kasanayan sa Pagkatuto: Inaasahang maipapamalas mo ang mga sumusunod na kaalaman,

kakayahan at pag-unawa.
 Nailalahad ang iba’t ibang kahalagahan ng batas (pangkatang gawain);
 Nakiki-isa sa pagsunod ng likas na batas moral; at
 Nakalilikha ng panukalang batas para sa mga kabataan.

Pagtatalakay

Ano ang Likas na Batas Moral o Natural Law?

 Ayon sa Oxford Dictionary, ang Natural Law ay “body of
unchanging moral principles regarded as a basis for all human conduct”.
Ibig sabihin ito ay sistema ng mga hindi nagbabagong mga alituntuning
moral na itinuturing bilang “batayan” ng tamang pagkilos at pagpasya
ng mga tao upang mapalaganap ang kabutihan ng bawat indibidwal at
mapahalagahan ang bawat tao.

 Ang Likas na Batas Moral ay nakabatay sa utos ng Diyos.

 Ang likas na batas moral ay tumutukoy sa mga batas na ipinagkaloob sa tao bilang tugon sa
kaniyang pakikibahagi sa kabutihan at karunungan ng Diyos.

 Ang likas na batas ay isang pilosopiya na nakabatay sa ideya ng "tama" at "mali": dahil ang
sangkatauhan ay nakakagawa ng ilang mga bagay na kapaki pakinabang at mabuti,
samantalang ang iba ay nakakagawa ng mga bagay na mapanira o masama. Dahil sa mga
batas na ito nagkaroon ang tao ng kakayahang kilalanin ang mabuti sa masama.

Halimbawa ng Likas na Batas Moral

1. Bawal pumatay.
2. Bawal ang magnakaw.
3. Bawal magbasura sa ilog.
4. Bawal tumawid sa hindi tamang tawiran.
5. Bawal yurakan ang dangal ng isang tao.
6. Bawal ang magsinungaling.
7. Bawal husgahan ang kapwa.
8. Bawal ang makipag-away sa kapwa.
9. Ibigin ang Diyos.
10. Bawal mangopya.
 Ano naman ang Tama at Mabuti?

Ang tama at mabuti ay karaniwang pinagpapalit at ikinalilito, ngunit ang mga salitang tama at

mabuti ay may pagkakaiba.

Tama - Ang tama ay ang pagpili at paggawa ng wasto batay sa isang partikular ng konteksto,
kagaya ng lugar, panahon at sitwasyon. 

Hal: Mabuti ang gamot para sa mga tao, ngunit may tamang gamot para sa isang partikular na
sakit o karamdaman.

Mabuti - Ang mabuti ay anumang bagay na nakaka-ambag sa pagbuo ng sarili.

Hal: Mabuti ang gamot para sa mga tao. Mabuti rin ang pag-eehersisyo para sa mga tao.

Ang Tama ay mas tiyak (specific). Tingnan ang larawan.

MABUTI

TAMA

Pagkakatulad ng Tama at Mabuti

Ang tama at mabuti ay may pagkakatulad din. Ang karaniwan sa dalawang ito ay ang
“pagsulong sa ikabubuti ng tao at pag-iwas sa pananakit ng tao”.

Hal: “First Do no Harm”- Ito ay prinsipyo ng mga doktor. Walang doctor ang magbibigay
ng paying medical na nakakapagpalala sa kondisyon ng kanyang pasyente. Walang doctor ang
papasok sa operasyon nang hindi handa.

Katuwang sa Pagpili ng Tama at Mabuti

Isip: May kapangyarihang maghusga, mangatwiran, magsuri, mag-alaala at
umunawa ng kahulugan ng mga bagay, alamin ang diwa at buod ng isang bagay.

Puso:
 Ito ay maliit na bahagi ng katawan na bumabalot sa buong pagkatao ng tao.
 Dito nanggagaling ang pasya at emosyon.
 Nakararamdam ito ng lahat ng bagay na nangyayari sa ating buhay.
 Sa puso hinuhubog ang personalidad ng isang tao
Kilos-Loob:
 Kapangyarihang pumili, magpasya, at isakatuparan ang pinili.
 Ito ay ugat ng mapanagutang kilos.
Konsensiya:
 Ito ay ‘kaalaman sa moralidad’ o ‘kamalayan sa moralidad.’
 Ang konsensya ay gumagana kung ang gawa, pag-iisip at pananalita ng
isang tao ay sumasang-ayon o sumasalungat sa kanyang pamantayan ng
mabuti at masama.
 Ito din ang munting tining sa loob ng tao at isang moral na pagpapasiya kung paano
kumilos sa isang konkretong sitwasiyon.
Kamay o Katawan:
 Ginagamit sa pagsasakatuparan ng isang kilos o gawa.
 Ginagamit upang ipahayag ang nilalaman ng isip at puso sa kongkretong
paraan.
 Naipapakita ng tao ang nagaganap sa kanyang kalooban.
 Instrumento sa pakikipag-ugnayan sa ating kapwa

Tandaan: Sa pamamagitan ng likas na batas moral, nagkaroon ng direksyon ang buhay ng

tao. Ang kaniyang pagsunod sa likas na batas moral, nakagagawa siya ng mabuti at
naisasabuhay niya ang makabuluhang pakikipagkapwa. Sa kabila nito ang likas na batas
moral ay hindi lupon ng mga batas na dapat na isinasaulo upang sundin sa araw – araw
kundi ang paggawa ng mabuti na nagmumula sa kaniyang pagkatao. Ang mga ito ay
nakalapat sa kanyang isip, puso at konsensya na siya ring ginagamit na personal na
panuntunan ng moral ng tao.

Reading Assignment:
4 na Yugto ng Konsensiya
1. Alamin at naisin ang mabuti: Gamitin ang kakayahang ibinigay sa atin ng Diyos upang makilala
ang mabuti at totoo.

2. Ang pagkilatis sa partikular na kabutihan sa isang sitwasyon: Gamit ang kaalaman sa mga
prinsipyo ng moralidad, kilatisin kung ano ang mas nakakabuti sa isang partikular na sitwasyon.

3. Paghatol para sa mabuting pasiya at kilos: Pakinggan ang sinasabi ng konsensiya “ito ang
mabuti, ang nararapat mong gawin” at “ito ay masama, hindi ito dapat gawin”.

4. Pagsusuri ng sarili/ pagninilay: Pagnilayan ang naging resulta ng ginawang pagpili. Ipagpatuloy
kung positibo ang naging bunga ng pinili at matuto naman kapag negatibo ang bunga ng pinili.

4 na Uri ng Konsensiya
1. Tamang Konsensya: ang iyong mga hakbangin ay naayon sa kaloob ng diyos at makabubuti sa
iyong sarili at sa iyong kapwa

2. Maling Konsensya: tumutukoy sa mga maling pagpapasya na iyong nagawa o gagawin palang.
Ang iyong mga desisyon ay hindi nakabubuti sa lahat.

3. Tiyak na Konsensya: mayroon kang mga basehan kung tama ba o mali ang iyong gagawin

4. Di tiyak na Konsensya: tumutukoy sa mga pagpapasyang di tiyak nangangahulugan na ikaw ay

may pag aalinlangan sa mga gagawin mo o ikikilos dahil wala kang basehan

Katangian ng Batas
1. Naaayon sa batas ng Diyos. Walang anumang kapangyarihan ng tao ang maaaring humadlang
sa Batas ng Diyos.

2. Ang batas ng tao ay kailangan magpanatili at may tunguhin para sa kabutihang panlahat.
Mabuti ang batas kung ito ay para sa kaunlaran ng lahat at hindi ng iilan. Makatarungan din ito kung
nagbibigay ito ng karapatan at pagkakataon sa lahat ng tao na umunlad sa lahat ng aspekto ng
kanyang pagkatao mula materyal hanggang espiritwal.

3. Ang batas ng tao ay kailangang makatarungan at walang kinikilingan. Pantay ang pagpapairal
ng batas sa sinumang pangkat ng tao, mahirap man o mayaman, bata o matanda, may kapansanan
o wala.
4. Ang batas ng tao ay kailangang napaiiral at sinusunod. Nangangahulugan ito ng matibay na
pagpapasunod sa batas.

Kabutihang Dulot ng Batas

a. Nagagawa ng batas na mapangalagaan at maproteksyunan ang ating mga karapatan.  
b. Nagkakaroon ng kaayusan at kapayapaan sa lipunan.  
c. Nagiging ligtas ang bawat isa.  
d. Ginagarantiyahan ng batas ang pagkakaloob ng mga benepisyo sa mga mamamayan.  
e. Instrumento ng Diyos upang mapangasiwaan ang pamahalaan na inaasahan ng lipunan na
magsasabuhay sa mga karapatang pantao ng mamamayan.