ŁAMANIE PRAW

CZŁOWIEKA I OBYWATELA
- PRZYKŁADY
Prawa człowieka
• Pojęcie to reprezentuje stanowisko, zgodnie
z którym każdemu człowiekowi niezbywalne
i nienaruszalne prawa, które wynikają z jego
godności i są niezależne od władzy i nie mogą
one być przez nią regulowane. Państwo ma być
instytucją, zadaniem której jest ochrona tych
praw. Szacunek dla praw człowieka
i poszanowanie godności ludzkiej uznaje się za
podstawę sprawiedliwości i pokoju na świecie.
Inna koncepcja mówi, że prawa człowieka
są relatywne, nazywa się ja prawami obywatela. .
• Najważniejszym dokumentem, dotyczącym
praw człowieka jest Powszechna Deklaracja
Praw Człowieka, którą przyjęło Zgromadzenie
Ogólne Narodów Zjednoczonych 10 grudnia 1948
roku. Razem z nią przyjęto rezolucje, odnoszące
się do prawa petycji, spraw mniejszości,
popularyzowaniu informacji o Powszechnej
Deklaracji Praw Człowieka jak również
do przygotowań projektów przepisów
wykonawczych.
Amnesty International
• Międzynarodową organizacją, zajmującą
się przypadkami łamania praw człowieka jest Amnesty
International. Dociera ona do ludzi poprzez
organizowanie kampanii nagłaśniających problem
łamania praw człowieka, wykonywanie badań,
dokumentacji i raportów o konkretnych przypadkach.
Działacze piszą listy do rządów krajów łamiących
te prawa, działają też poprzez publiczne rozgłaszanie
informacji o takich naruszeniach, zajmują się też
udzielaniem realnej pomocy finansowej i prawnej
poszkodowanym osobom. Ale zadania Amnesty
International nie ograniczają się do tego. Działający w AI
próbują różnymi sposobami powstrzymać naruszanie
i łamanie praw człowieka i robią to dobrowolnie.
Są wolontariuszami. Fundamentalną zasadą działania
Amnesty International jest solidarność międzynarodowa.
• Do głównych powodów, dla których łamane są prawa
człowieka, należą poglądy polityczne, rasa, kultura,
z jaka człowiek się utożsamia, religia. Krótko mówiąc,
każda odmienność może spowodować, że ktoś uzna
nas za niegodnych człowieczeństwa.
 Prawa, przysługujące
człowiekowi:
• I. prawa osobiste to prawa do:
• -życia
• -sprawiedliwego
• -decydowania o swoim życiu
• II. prawa i wolności polityczne:
• tzw. prawa negatywne, czyli takie, które służyć mają
do ochrony wolności jednostki przed ingerencją
ze strony państwa
• - prawo do obywatelstwa
• -prawo uczestniczenia w życiu publicznym
• - czynne prawo wyborcze
• - bierne prawo wyborcze
• - wolność zrzeszania się
• - prawo do zgromadzeń
• - prawo składania wniosków, petycji, skarg
• - prawo dostępu do informacji o działaniach władz
i osób publicznych
• - prawo równego dostępu do służby publicznej
• III. wolności i prawa ekonomiczne, socjalne
i kulturalne
•
 Prawa człowieka c. d.
• 1. tzw. prawa pozytywne, czyli prawa socjalne
• - prawo do ochrony zdrowia
• - prawo do edukacji
• - prawo do pracy
• -
prawo do godziwego, adekwatnego do pracy, wynagrodzenia, które zapewni jednostce i jej rodzi
nie egzystencję zgodną z godnością ludzką
• - prawo do pomocy socjalnej (ogólnie)
• 2. prawa ekonomiczne:
• - prawo do własności
• - prawo dziedziczenia
• 3. prawo solidarnościowe, czyli wszelkie prawa, jakie przysługują grupom społecznym, np. pr
awo narodów do samostanowienia
• 4. prawa kulturalne:
• - wolność twórczości artystycznej
• -badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników
• - wolność korzystania z dóbr kultury i ich wytwarzania
• Gwarancje:
• materialne (dotyczą głównie praw socjalnych, ekonomicznych i kulturowych)
• formalne (prawo do ochrony prawnej jednostki)
• -
prawo każdego człowieka do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez niezawisły są
d
• - prawo do fachowej obrony w postępowaniu przed organami aparatu państwowego
• - prawo do skargi konstytucyjnej
 Łamanie praw
człowieka w
EUROPIE
• Okazuje się, że nawet Europa, będąca przecież kolebką kultur
i narodów nie ustrzegła się przed przypadkami łamania praw
człowieka. Ogólnie znane są przypadki nieposzanowania prawa
do życia, do wyznania, dostępu do edukacji itd. Przykładem mogą
być tereny byłej Jugosławii. Oto, co mówią mieszkańcy tych ziem:
• "... Odciągnęli ode mnie mojego syna... Kazali mu się położyć,
zrewidowali go, kazali mu wstać i znów się położyć... Widziałam
na własne oczy, jak przygotowują broń do strzału... Obaj wystrzelili
z automatów, trysnęła krew z klatki piersiowej... Widziałam to na
własne oczy, krzyczałam "Boże, ufam Tobie, to niemożliwe"...
Widziałam, jak leżał, jakby spał. Chciałam podejść - odepchnęli
mnie... Jeden skierował w moją stronę lufę automatu..."
• "... Dwóch policjantów weszło do autobusu i zaczęło sprawdzać
nasze dowody osobiste... Jeden z policjantów, ciągnąc mnie
za włosy, wywlókł mnie z autobusu. Zostałem przewieziony
na posterunek policji... Tam zaczęło się bicie i tortury... Jeden
z policjantów wyjął nóż i wyrył mi na klatce piersiowej literę "S" (
S - symbolu nacjonalistycznego serbskiego hasła wzywającego
do "jedności Serbów").
 Łamanie praw człowieka w EUROPIE c. d.
• Konflikt bałkański co i raz był przyczyną docierających do nas
informacji o masakrach etnicznych, zbrodniach na ludzkości, masowych
grobach. W rok po masakrze na Albańczykach w Kosowie, świat obiegła
wiadomość o znalezionych 16 stycznia 1999 roku przez pracowników
Stałej Misji Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie 45 ciał
zamordowanych. Podejrzewano, że zbrodni tej dokonali funkcjonariusze
milicji, podlegającej ówczesnym władzom Federalnej Republiki
Jugosławii. Amnesty International interweniowała, ale próby
wymuszenia respektowania praw człowieka poskutkowały
aresztowaniem Bertrama Kelmendizego, prawnika - obrońcy praw
człowieka. Dzień później znaleziono ciała jego martwych synów i jego
samego. Po pogrzebie zatrzymano uczestników ceremonii, m.in. Fermi
Agani, Batona Hasza, Alusza Gaszi, Teki derwisza i Dini Mehmetizego.
Niedługo trzeba było czekać na znalezienie ich ciał. W marcu pułkownik
serbskiej policji zakomunikował, że policja podczas rutynowych działań
zabiła 26 albańskich terrorystów w Donje Prekaze. Strona albańska mówi
natomiast o co najmniej dwukrotnie wyższej liczbie ciał, które przekazali
im Serbowie. Wśród zabitych były kobiety i dzieci. Części ciał
nie zidentyfikowano przed pochówkiem. Serbowie twierdzą,
że przyczyną tych działań była konieczność "przywrócenia komunikacji
w okolicach Srebrenicy", a zabici byli członkami Ushitria Clirimtare
e Kosoves, czyli Armii Wyzwolenia Kosowa.
• Polska nie zasłynęła jeszcze żadnym poważnym wykroczeniem
przeciwko prawom człowieka. Było jednak kilka incydentów. Przed
sąd postawieni zostali żołnierze, którzy znęcali się nad młodszymi
kolegami. Wykorzystywali ich seksualnie, upokarzali na różne sposoby.
Był nawet przypadek postawienia w stan oskarżenia dwóch podoficerów
z Tomaszowa Mazowieckiego, których przyłapano na zmuszaniu żołnierzy
do robienia pompek w maskach gazowych, w których paliły
się papierosy. Przypadki znęcania się nad młodymi żołnierzami, czyli tzw.
 Łamanie praw człowieka w AZJI
W Azji mamy do czynienia z łamaniem praw człowieka niemal na każdym kroku. Głównie prześladuje
się i torturuje ludzi z powodu ich poglądów politycznych. Zaniepokojona tym powszechnym zjawiskiem
Amnesty International rozpoczęła światową kampanię na rzecz obrony praw człowieka w Chinach.
Pod presją opinii całego świata Chińska Republika Ludowa ratyfikowała dwie wiodące konwencje
międzynarodowe, z których jedna ma gwarantować obronę praw człowieka, druga wprowadzenie
korzystnych dla obywateli zmian w kodeksie karnym. Sytuacja nieco się uspokoiła, ludzie nie żyją już w
ciągłym lęku, na wolność wyszli czołowi dysydenci. USA i Unia Europejska prowadzą rozmowy
o prawach człowieka z władzami ChRL. Obywatele sięgają po swoje prawa, próbowano zalegalizować
wolne związki zawodowe i niezależną od władzy partię polityczną. Działania te wywołały jednak
bezwzględną reakcję władz. Ponownie ruszyła fala aresztowań i represji. Ofiarą padli działacze polityczni
i grupy wyznaniowe. Sytuację wytłumaczył prezydent Chin Jiang Zemin, stwierdzając, że należy tłumić
wszelkie działania, mające na celu destabilizację kraju.
Równie nieciekawie wygląda sytuacja Nepalu. Od 1996 roku, czyli od rozpoczęcia przez Komunistyczną
Partię Nepalu wojny ludowej, pojawiają się informacje o łamaniu praw człowieka. Źródła donoszą
o przypadkach pozasądowych egzekucji, zaginięć, tortur, nakazowych aresztowań, przetrzymywaniu
więźniów. Dzieje się to w głównej mierze w środkowozachodniej części kraju. Na szeroka skalę
prowadzona jest kampania policyjna, podczas której nagminnie łamie się prawa Nepalczyków. Raporty
mówią o sporej liczbie ludności cywilnej, która zginęła w trakcie działań policji, mordującej kogo
popadnie, zamiast zająć się aresztowaniami uzbrojonych działaczy KPN. Zresztą i oni mają na swoim
koncie morderstwa i inne jawne naruszenia praw ludzkich. Dochodzi do sytuacji, w których w środku
nocy do domu przychodzą funkcjonariusze, zabierają człowieka ze sobą, ładują go do samochodu
i wywożą. Kilka dni później znajdują się zwłoki, wszczynane jest dochodzenie. Świadkowie dokładnie
opisują sytuację, samochód. Policja zaprzecza, jakoby miała z zabójstwem coś wspólnego. Mało tego,
nie znali poszkodowanego, nikt nigdy nie utrzymywał z nim kontaktów. Tego typu zaginięcia związane
są z działalnością policji, mającą na celu wypłoszenie z kryjówek uzbrojonych aktywistów KPN.
 Łamanie praw człowieka
w AMERYCE PŁN. I PŁD.
• Stany Zjednoczone - wzór państwa demokratycznego. Okazuje się, że i one nie są wolne
od przypadków drastycznego łamania praw człowieka. Okazuje się wręcz, że USA
nie podpisały fundamentalnych traktatów, gwarantujących poszanowanie praw człowieka.
Zastrzegły sobie za to prawo do niehonorowania tych, które ratyfikowały. Obywatelom Stanów
Zjednoczonych nie przysługuje prawo złożenia skargi do instytucji międzynarodowych, które
zajmują się procederem łamania praw człowieka i kontrolują przestrzeganie umów. W USA
do częstych należą przypadki łamania praw człowieka w więzieniach, gdzie dochodzi
do gwałtów, poniżania i okrucieństw stosowanych, np. na kobietach ciężarnych. Również
z dostępem do służby zdrowia w więzieniach jest kiepsko. Więźniowie traktowania są w
sposób często skandaliczny, pozbawia się ich godności. Na szczególnie szeroką skalę łamaniem
praw człowieka zajmuje się policja, ponieważ jest właściwie bezkarna. Gwałty, pobicia,
zabójstwa dokonane przez policjantów nie wychodzą na jaw, a jeśli to w procesach - farsach
funkcjonariuszy uniewinnia sąd. I na nic zdają się protesty organizacji, stojących na straży
przestrzegania praw człowieka. Jednakże najwięcej kontrowersji budzi stosowana w Stanach
Zjednoczonych kara śmierci. Zgoda na nią jest naruszeniem jednego z podstawowych praw
człowieka - prawa do życia. Nie można się pozbyć wrażenia, że kara śmierci jest tylko formą
zemsty, a nie kary za zbrodnię.
• Kolejnym krajem tamtego regionu, dopuszczającym się łamania praw człowieka
jest Meksyk. Tam, głównie prześladowało się Indian. Znane są przypadki nękania, nachodzenia
w domostwach, grożenia śmiercią. Ludzie ci uciekali z domów. Tak było, np. wstanie Chiapas,
gdzie ucieczką ratował się 120 osób. Czynów tych dopuszczali się członkowie grup
paramilitarnych rządzącej PRI, czyli Instytucyjnej Partii Rewolucyjnej. W grudniu 1997 roku
doszło do masakry na kilkudziesięciu zbiegłych Indianach. 51 osób stanęło przed sądem
pod zarzutem udziału w masakrze. Wśród oskarżonych był nawet burmistrz miasta. Pomimo
takiej ilości podejrzanych, żadnemu z nich nie udało się nic udowodnić, z powodu
niemożliwości przeprowadzenia śledztwa.
 Łamanie praw czło-
wieka na Kubie
• Bardzo podobnie sytuacja wygląda na Kubie. Tam winę
za nieprzestrzeganie praw człowieka ponosi system komunistyczny.
Ludzie wysyłani są do więzień za niezgodne z obowiązującymi poglądy
polityczne. Tak było, np. z Reinaldem Alfaro Garcia, którego
aresztowano w 1997 w Hawanie. Kilka godzin później go wypuszczono,
kilka dni później znów był w więzieniu. I tak tułał się po kubańskich
placówkach penitencjarnych w oczekiwaniu na proces. Oskarża się go,
m.in. o udzielenie mediom informacji o nieprzestrzeganiu przez władze
Kuby praw człowieka. Zdaniem władz, oskarżony kierował
się "umyślnym celem w postaci wywołania niepokojów społecznych
wśród obywateli" oraz " chęcią naruszenia porządku społecznego".
• Jak widać nie tylko w państwach biednych, słabo rozwiniętych
dochodzi do przypadków łamania praw człowieka, również kraje
bogate, o mocnej pozycji w świecie, nie ustrzegły się tego problemu.
Należy jednak pamiętać, że lekceważenie problemu nie pomoże w jego
rozwiązaniu. Za ochronę praw swoich obywateli odpowiada państwo.
I jeśli nie jest to dla niego priorytetem to nietrudno w nim o przypadki
łamania praw człowieka. W walce z tym problemem największą rolę
ma do spełnienia państwo, poprzez swoją politykę wewnętrzną.

Źródło
informacji: https://www.bryk.pl/wypracowania/pozostale/wos/9180-
lamanie-praw-czlowieka-na-
swiecie.html#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign
=opera