TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC

BÀI TIỂU LUẬN

MÔN: KHOA HỌC NĂNG LƯỢNG VÀ VẬT CHẤT

GIẢNG VIÊN: TS. LÊ TẤN PHÚC
SINH VIÊN: NHƯ ĐÀO HLONG
MSSV: 48.07.901.032
LỚP: GDTH ÂU VIỆT K4.1

TP. Hồ Chí Minh, 2022

1
 Mục lục

Câu 1: 2
A. 3
B. 3
a. 3
b. 5
1. 5
2. Tìm hiểu Tiết 4
Câu 2: 8
1. Chú trọng việc hướng dẫn tự học tại nhà cho học sinh 8
2. Thay đổi thiết kế bài giảng, chú trọng vào sự linh hoạt, hấp dẫn 8
3. Đổi mới trong phong cách giảng dạy 9
4. Sự hỗ trợ, giúp sức từ gia đình, bố mẹ 9

2
Câu 1:

A. Lý do chọn đề tài.
Khoa học là hệ thống kiến thức về những định luật, cấu trúc và cách vận hành
của thế giới tự nhiên, được đúc kết thông qua việc quan sát, mô tả, đo đạc, thực
nghiệm, phát triển lý thuyết bằng các phương pháp khoa học.
Bản chất của phương nhận thức khoa học là sự kết hợp thực nghiệm khoa học
và tư duy lí luận, đề cao vai trò của sự chính xác.
Phương pháp dạy học khoa học phải tuân theo những quy luật chung của
phương pháp dạy học đồng thời phản ánh được phương pháp nhận thức khoa học. Vì
vậy phương pháp dạy học học khoa học có những nét đặc trưng riêng đó là sự kết hợp
thống nhất phương pháp thực nghiệm - thực hành với tư duy khái niệm.
Khi bắt đầu dạy môn khoa học cần chú trọng việc khơi dậy trí tò mò khoa học,
bước đầu tạo cho học sinh cơ hội tìm hiểu, khám phá nhằm góp hình thành, phát triển
ở học sinh tình yêu con người, thiên nhiên, trí tưởng tượng khoa học, hứng thú tìm
hiểu thế giới tự nhiên, ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân,…
Ngoài ra môn học còn góp phần hình thành và phát triển ở học sinh năng lực tự
chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề,…Đặc biệt
môn học còn giúp cho học sinh góp phần hình thành và phát triển năng lực hiểu biết
về thiên nhiên, giúp có sự hiểu biết ban đầu về thế giới tự nhiên bước đầu có kĩ năng
tìm hiểu môi trường tự nhiên xung quanh và khả năng vận dụng kiến thức để giải
thích các sự vật, hiện tượng, mối quan hệ trong tự nhiên, giải quyết các vấn đề đơn
giản trong cuộc sống, ứng xử phù hợp bảo vệ sức khoẻ của bản thân và những người
khác, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường xung quanh.
Vì vậy tôi chọn phần trong chương “Vật chất và năng lượng” bài 45 “Ánh
sáng” tr.90, sgk.
B. Phân tích làm rõ nội dung kiến thức
a. Nội dụng kiến thức.
Kiến thức cần dạy Nội dung cần Nội dung được học Ghi
và học dạy trong sgk ở đại học trong học chú…
tiểu học phần KHVCNL
- Dạy học sinh - Quan sát - Phân biệt về
áp dụng được hiểu và làm một số thí các hiện tượng của
biết của bản thân về nghiệm, thực hành ánh sáng, quy tắc của
thế giới xung khoa học đơn màu sắc…
quanh, những hiện giản, gần gủi với
tượng khoa học, đời sống, sản
những vấn đề thiên xuất.
nhiên để góp phần - Có ý thức
quan trọng trong vận dụng những
việc hình thành kiến thức đã học

3
phẩm chất, năng lực vào cuộc sống.
đạo đức con người.

4
- Tổ chức cho học - Ánh sáng là Tìm hiểu về:
sinh quan sát để tìm gì?
- Bản chất sóng
hiểu đặc điểm của
- Học sinh hạt.
ánh sáng.
quan sát hình minh
• Những sóng điện
- Tìm hiểu, nhận họa trong sách
từ có bước sóng càng
biết được các đặc giáo khoa.
nhỏ thì tính chất hạt
điểm, tính chất của
- Đưa ra ví càng rõ nét.
ánh sáng và vai trò
dụ minh họa.
của chúng đối với • Tác dụng thể
đời sống của con - Cho học hiện tính hạt: Đâm
người. sinh quan sát, làm xuyên mạnh, quang
thí nghiệm, hoặc điện, phát quang, ion
- Nhớ được đặc
mô tả để học sinh hóa ...
điểm, ứng dụng của
nhận biết được
một số vật liệu • Những sóng
dấu hiệu, đặc điểm
thường dùng, sự
của ánh sáng điện từ có bước
biến đổi của vật
sóng lớn tính chất
- Học sinh
chất, việc sử dụng sóng càng rõ nét, tính
liên hệ thực tế và
các nguồn năng hạt mờ nhạt. • Tác
trả các câu hỏi
lượng nói chung và dụng thể hiện tính
trong sách giáo
các nguồn năng chất sóng: Giao thoa,
khoa.
lượng của mặt trời. tán sắc, nhiễu xạ ...
+ Hoạt động 1:
- Giáo viện dạy học - Ánh sáng khả
sinh học được các Những vật vật kiến.
kỹ năng quan sát, nào tự phát sáng
- Quy tắc màu.
làm được một số thí và những vật nào
nghiệm đơn giản, được chiếu sáng. - Khúc xạ -phản
thu thập thông tin, xạ.
+ Hoạt động 2:
phân tích, so sánh
Ánh sáng truyền - Tán sắc - Giao
rút ra được những
theo đường thẳng, thoa - Nhiễu xạ.
dấu hiệu chung và
nhờ đâu ta có thể
riêng của ánh sáng - Hiện tượng
nhìn thấy các vật?
trong thế giới tự quan điện.
Theo em ánh sáng
nhiên.
truyền đường - Lượng tử ánh
- Học sinh nêu được thẳng hay đường sáng.
vai trò của ánh sáng cong?
- Các thiết bị
đối với sự sống của
quang học Bản chất.
con người, động
vật.
-Nêu được ví dụ
chứng tỏ ánh sáng
rất cần thiết cho sự
5
 b. Các hoạt động dạy học
1. Giới thiệu tiết:
Không có ánh sáng, thực vật sẽ mau chóng tàn lụi vì chúng cần ánh sáng để
duy trì sự sống. Con người và động vật cần ánh sáng cho sự sống của mình như thế
nào? Các em cùng học Tiết.
2. Tìm hiểu Tiết
Hoạt động 1: Vai trò của ánh sáng đối với đời sống con người.
- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm.
- Yêu cầu: trao đổi, thảo luận và trả lời câu hỏi:
+ Ánh sáng có vai trò như thế nào đối với sự sống của con người?
+ Tìm những ví dụ chứng tỏ ánh sáng có vai trò rất quan trọng đối với sự sống
con người.
- Gọi HS trình bày, yêu cầu mỗi nhóm chỉ trình bày một câu hỏi, các nhóm
khác bổ sung ý kiến, GV ghi nhanh ý kiến
+ Vai trò của ánh sáng đối với việc nhìn, nhận biết thế giới hình ảnh, màu sắc.
Câu hỏi: Những vật nào tự phát sáng và những vật nào được chiếu sáng?

Trả lời:
+ Hình 1: Ban ngày.
Vật tự phát sáng: Mặt trời.
Vật được chiếu sáng: bàn ghế, gương, quần áo, sách vở, đồ dùng,….
+ Hình 2:
Vật tự phát sáng : ngọn đèn điện, con đom đóm.
Vật được chiếu sáng: Mặt trăng, gương, bàn ghế , tủ, …
+ Vai trò của ánh sáng đối với sức khoẻ con người.
- GV giảng tiết: Tất cả các sinh vật trên Trái Đất đều sống nhờ vào năng lượng
từ ánh sáng Mặt trời. Anh sáng Mặt trời chiếu xuống Trái Đất bao gồm nhiều loại tia
sáng khác nhau. Trong đó có một loại tia sáng giúp cơ thể tổng hợp vitamin D giúp
cho răng và xương cứng hơn, giúp trẻ em tránh được bệnh còi xương. Tuy nhiên cơ
thể chỉ cần một lượng rất nhỏ tia này. Điều này sẽ trở nên nguy hiểm nếu ta ở ngoài
nắng quá lâu.
- GV hỏi tiếp:
+ Cuộc sống của con người sẽ ra sao nếu không có ánh sáng Mặt Trời?

6
 (Ánh sáng tác động tới thị giác)
+ Ánh sáng có vai trò như thế nào đối với sự sống của con người?
Ánh sáng tác động lên mỗi chúng ta trong suốt cả cuộc đời. Nó giúp chúng ta
có thức ăn, sưởi ấm và cho ta sức khỏe. Nhờ có ánh sáng mà chúng ta cảm nhận được
tất cả vẻ đẹp của thiên nhiên.
- GV chuyển hoạt động: Con người sẽ không thể sống được nếu không có ánh
sáng. Còn động vật thì sao? Các em cùng tìm hiểu tiếp Tiết.
Hoạt động 2: Vai trò của ánh sáng đối với đời sống động vật

Sơ đồ về ảnh hưởng của ánh sáng đối với đời sống của sinh vật.

7
 (Trái đất trở nên lạnh lẽo)
(Thực vật động vật sẽ không thể tồn tại được)

(Vi khuẩn, virut phát triển mạnh)

Thí nghiệm về ánh sáng đối với thực vật.

- Tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm
- Cho học sinh trao đổi, thảo luận và đại diện ghi ra giấy và trình bày trước lớp
các nhóm còn lại sẽ lắng nghe và đưa ra lời nhận xét.
Kết luận: Ta có thể thấy rằng khi có ánh sáng phản ứng sinh trưởng của thực
vật cần phải phụ thuộc vào ánh sáng.

8
 - Tổ chức HS thảo luận nhóm.
- Yêu cầu: Trao đổi, thảo luận, thống nhất câu trả lời và ghi câu trả lời ra giấy.
- Gọi đại diện HS trình bày các câu hỏi thảo luận là:
● Kể tên một số động vật mà em biết. Những con vật đó cần ánh sáng để
làm gì?
● Kể tên một số động vật kiếm ăn ban đêm, một số động vật kiếm ăn vào
ban ngày.
● Em có nhận xét gì về nhu cầu ánh sáng của các loài động vật đó?
● Trong chăn nuôi người ta đã làm gì để kích thích cho gà ăn nhiều, chóng
tăng cân và đẻ nhiều trứng?
- Nhận xét câu trả lời của HS.
Kết luận: Ánh sáng ảnh hưởng tới đời sống của nhiều loài động vật:
+ Nhịp điệu chiếu sáng ngày và đêm ánh hưởng tới hoạt động của nhiều loài
động vật.
Ví dụ ở chim: Chim bìm bịp và gà cỏ sống trong rừng thường đi ăn trước lúc
Mặt Trời mọc, trong khi chim chích choè, chào mào, khướu là những chim ăn sâu bọ
thường đi ăn vào lúc Mặt Trời mọc. Những loài chim như vạc, diệc, sếu... và nhất là
cú mèo hay tìm kiếm thức ăn vào ban đêm.
Ví dụ ở thú: Có nhiều loài thú hoạt động vào ban ngày như trâu, bò, dê, cừu...
nhưng cũng có thú hoạt động nhiều vào ban đêm như chồn, cáo, sóc...
+ Mùa xuân và mùa hè có ngày dài hơn ngày mùa đông, đó cũng là mùa sinh
sản của nhiều loài chim.
+ Mùa xuân, vào những ngày thiếu sáng, cá chép cũng có thể đẻ trứng vào thời
gian sớm hơn trong mùa nếu cường độ chiếu sáng được tăng cường.
- Người ta chia động vật thành hai nhóm thích nghi với các điều kiện chiếu
sáng khác nhau:
+ Nhóm động vật ưa sáng: gồm những động vật hoạt động ban ngày.
+ Nhóm động vật ưa tối: gồm những động vật hoạt động vào ban đêm, sống
trong hang, trong đất, hay ở vùng nước sâu như đáy biển.
- Kết luận: Loài vật cần ánh sáng để di chuyển, tìm thức ăn, nước uống, phát
hiện ra những nguy hiểm cần tránh. Anh sáng và thời gian chiếu sáng còn ảnh
hưởng đến sự sinh sản của một số loài động vật. Trong thực tế người ta áp dụng nhu
cầu về ánh sáng khác nhau của động vật để có những biện pháp kĩ thuật đem lại hiệu
quả kinh tế cao. Chẳng hạn người ta dùng ánh sáng điện để kéo dài thời gian chiếu
sáng trong ngày, kích thích cho gà ăn được nhiều, chóng tăng cân và đẻ nhiều trứng.
3. Củng cố
+ Ánh sáng có vai trò như thế nào đối với đời sống của con người?
+ Ánh sáng cần cho đời sống của động vật như thế nào?

9
Câu 2:

Dạy học trực tuyến (hay còn gọi là e-learning) là phương thức học ảo thông qua máy
vi tính, điện thoại thông minh nối mạng đối với một máy chủ ở nơi khác. Giáo viên có
thể truyền tải hình ảnh và âm thanh qua đường truyền băng thông rộng hoặc kết nối
không dây (WiFi, WiMAX), mạng nội bộ (LAN).
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo (2021), dạy học trực tuyến là hoạt động nhằm hỗ trợ
hoặc thay thế dạy học trực tiếp tại cơ sở giáo dục phổ thông thực hiện một phần hoặc
toàn bộ nội dung bài học hoặc chủ đề trong chương trình giáo dục phổ thông để hỗ trợ
hoặc thay thế dạy học trực tiếp bài học hoặc chủ đề đó tại cơ sở giáo dục phổ thông.
Mô hình dạy học mới được áp dụng tiêu biểu là “đào tạo trực tuyến” là một trong
những giải pháp tối ưu có khả năng đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong học tập, giảng dạy
và thuận lợi trong đào tạo nhiều cấp học và những mặt tích cực mà phương pháp này
mang lại trong quá trình giảng dạy và học tập.
Dạy học trực tuyến là hình thức giáo dục phổ biến nhiều quốc gia. Trong bối cảnh
hiện nay, dịch bệnh Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp, nhiều trường học được
trưng dụng cho công tác phòng, chống dịch, nhiều công trình xây dựng, sửa chữa
trường lớp bị tạm ngưng, còn có một số giáo viên, học sinh là F0 đang điều trị tại nhà
hoặc khu cách ly hay bệnh viện. Vấn đề quan trọng nhất hiện nay vẫn chưa có nguồn
vaccine tiêm ngừa Covid-19 cho đối tượng dưới 18 tuổi mà học sinh phổ thông chiếm
tỷ lệ đa s\ố. Chính vì thế hình thức dạy học trực tuyến là một lựa chọn phù hợp và
được quan tâm nhất của đội ngũ nhà giáo ngành giáo dục. Làm thế nào để dạy học
trực tuyến mang lại hiệu quả nhất đang là vấn đề khiến các nhà quản lý giáo dục, giáo
viên, cha mẹ và học sinh quan tâm.
Phương pháp giảng dạy online phù hợp với học sinh tiểu học
1. Chú trọng việc hướng dẫn tự học tại nhà cho học sinh
- Phương thức giảng dạy truyền thống hoàn toàn không thể áp dụng đối với hình
thức dạy học Online. Vì vậy, để giúp các em học sinh tiếp thu tốt nội dung bài học,
giáo viên cần thay đổi phương thức giảng dạy. Có thể tham khảo phương pháp dạy
theo 2 hình thức:
- Các bài mới giáo viên sẽ giảng bài thông qua video clip phát trực tuyến
qua phần mềm Zoom với những hình ảnh sinh động, hấp dẫn.
- Đối với các bài tập thì giáo viên soạn trên Word rồi gửi cho phụ huynh để họ in
ra giấy cho con em làm. Sau khi các bé làm bài xong, phụ huynh sẽ chụp bài làm rồi
gửi cho giáo viên. Cách làm này giúp cho phụ huynh chủ động được thời gian học,
đồng thời theo xác tiến độ học tập của các bé.
2. Thay đổi thiết kế bài giảng, chú trọng vào sự linh hoạt, hấp dẫn
- Với đối tượng là các học sinh nhỏ tuổi, sỹ số lớp đông, vì vậy việc quản lý và
bao quát toàn bộ lớp học là một công việc hết sức khó khăn, đòi hỏi sự chuẩn bị và nỗ
lực rất lớn từ các thầy cô giáo.

10
 - Thiết kế bài giảng nhẹ nhàng với nhiều nội dung hấp dẫn hơn. Tận dụng các
ứng dụng có sẵn trong các phần mềm họp trực tuyến để tạo không khí vui tươi cho lớp
học. Chẳng hạn như Zoom Cloud Meeting có hỗ trợ tính năng nền ảo và filters, cho
phép các giáo viên có thể biến thành nhiều hình thù, kích thước khác nhau, tạo không
khí sôi động trong lớp học.
- Thiết kế các hoạt động học tập cho học sinh trước và trong tiết học để các em
có động lực học tập.
- Tạo ra một thử thách vừa phải để thu hút sự chú ý của học sinh ngay khi bắt
đầu lớp học bằng cách đặt các câu hỏi thú vị, đưa ra một vấn đề cần giải quyết gần gũi
với cuộc sống.
3. Đổi mới trong phong cách giảng dạy
- Hình thức học trực tuyến hoàn toàn khác so với các lớp học truyền thống, vì
vậy không phải cứ bê nguyên giáo án và nhồi nhét các em như 1 cái máy. Đó hoàn
toàn là phương pháp dạy học lỗi thời, không đem lại hiệu quả cao trong việc truyền tải
tri thức đến học sinh.
- Học trực tuyến đi đôi với một chuỗi các hoạt động bao gồm hướng dẫn, tổ chức
cho học sinh tự nghiên cứu bài học, tài liệu, làm bài tập trước và sau tiết học trực
tuyến. Hình thức này đề cao tinh thần tự giác, đồng thời rèn luyện cho các em một tinh
thần tự lập lành mạnh.
4. Sự hỗ trợ, giúp sức từ gia đình, bố mẹ
- Vì còn nhỏ tuổi nên các em học sinh dễ sao nhãn trong các tiến học đầu, đặc
biệt những rào cản về công nghệ khiến các em gặp không ít khó khăn trong học tập
trực tuyến. Vì vậy sự giúp đỡ từ phía gia đình và phụ huynh là điều vô cùng cần thiết.
- Trong các buổi học đầu, phụ huynh nên tham gia học trực tuyến cùng con,
hướng dẫn các em cách sử dụng máy tính/ điện thoại để tham gia vào các lớp học trực
tuyến. giáo dực tư tưởng. Khuyến khích tinh thần tự giác, tự học ở các em cũng rất
cần thiết.
- Có thể gia tăng thêm sự hứng thú cho các em thông qua việc trang trí góc học
tập sinh động, hấp dẫn.
- Đảm bảo kết nối Internet ổn định để các em không bị văng ra khỏi lớp học giữa
chừng, có thể đảm bảo theo kịp bài giảng. Trang bị các dụng cụ cần thiết như tai nghe
cách âm, micro chống ồn hoặc thậm chí 1 webcam học trực tuyến để đảm bảo chất
lượng âm thanh hình ảnh tốt nhất cho nhu cầu học tập của các em.
Về phần mềm giảng dạy: Phần mềm zoom để giảng dạy.
Zoom là một nền tảng hội họp trực tuyến. Cho phép nhiều người được kết
nối với nhau trong một khoảng cách rất xa. Với điều kiện là người dùng cần phải trang
bị ít nhất một thiết bị di động điện tử. Chẳng hạn như máy tính, máy tính
bảng hay điện thoại thông minh,… Đồng thời cũng cần phải kết nối wifi để có thể sử
dụng. 
Ưu điểm và nhược điểm của ứng dụng zoom:
● Về ưu điểm:
- Miễn phí tổ chức lên đến 100 người tham gia.
- Họp nhóm không giới hạn.

11
 - Các cuộc họp 1-1 không giới hạn.
- Bảng trắng và công cụ chia sẻ màn hình.
- Ghi lại các cuộc họp.
- Danh sách tích hợp phong phú.
- Dễ sử dụng.
● Về nhược điểm
- Không có khả năng xóa các bình luận không phù hợp do người tham gia cố tình
để lại.
- Gói miễn phí bị giới hạn thời gian gọi.
- Phiên bản dành cho thiết bị di động thiếu nhiều tính năng hơn so với máy tính.
- Từng có lỗi bảo mật.
Về phần mềm thiết kế để giảng dạy: Phần mềm powerpoint để thiết kế các bài
tập tự luận, trắc nghiệm và trò chơi để lồng vào giảng dạy.
● Ưu điểm:
- Có thể dễ dàng tải xuống và cài đặt cho máy tính, sử dụng được hầu như ở bất
cứ đâu dù không kết nối mạng internet (đương nhiên khi đó một số tính năng sẽ bị hạn
chế).
- Hoàn toàn có thể giúp bạn tạo nên một bài thuyết trình thật sinh động và thú vị.
- Bạn hoàn toàn có thể dễ dàng thực hiện các tùy chỉnh cho từng slide một cho
phù hợp với những yêu cầu cụ thể.
- Giá cả hết sức phải chăng đối với một phần mềm chính hãng
● Nhược điểm:
- Thường xuyên có khả năng gặp phải một số sự cố kỹ thuật.
- Nếu bạn chèn quá nhiều thông tin vào các trang slide, việc tiếp thu của người
xem có thể sẽ trở nên quá tải.
- Do nhiều người khác cũng có quyền được tham gia vào quá trình chỉnh sửa lại
bài thuyết trình, do đó không đảm bảo được quyền điều khiển của chủ sở hữu.

12
Tài liệu tham khảo
1. https://hanhtrangso.nxbgd.vn/ebook/read/khoa-hoc-4-77
2. file:///C:/Users/Admin/Downloads/songdientu-anhsang-w4.pdf
3. https://lop4.com/giao-an-khoa-hoc-lop-4-tuan-23-anh-sang-950/
4. https://kenh14.vn/dieu-gi-se-xay-ra-neu-nhu-mot-ngay-ban-khong-con-nhin-
thay-anh-sang-mat-troi-20170912171651946.chn
5. http://rgep.moet.gov.vn/content/tintuc/Lists/news/Attachments/
4859/10.%20Khoa%20h%E1%BB%8Dc_Layout%201.pdf
6. https://vi.wikipedia.org/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc

13