Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

LÝ THUYẾT RA QUYẾT ĐỊNH

BÀI MẪU
(đã có trong slide và file pdf “các dạng bài ra quyết định”)

BVN
1. Thành phố HPP quyết định xây dựng trung tâm văn hoá thành phố. Thành phố
hiện có 3 lựa chọn theo kích cỡ: nhỏ, trung bình và lớn. Mọi người đều đồng ý
yếu tố quyết định kích cỡ của trung tâm là số người muốn sử dụng trung tâm mới
này. Một công ty tư vấn cung cấp thông tin ước tính cho 3 viễn cảnh: xấu nhất, cơ
sở và tốt nhất. Công ty tư vấn ước tính xác suất cho các tình huống xấu nhất, cơ
sở và tốt nhất là 0,1; 0,6 và 0,3. Thành phố sử dụng dòng tiền trong thời gian 5
năm để ra quyết định. Tất cả các chi phí bao gồm cả phí tư vấn đều bao gồm trong
ước tính.

Kích cỡ trung
Tình huống Tình huống cơ Tính huống tốt
tâm
xấu nhất sở nhất
Nhỏ 400 500 660
Trung bình -250 650 800
Lớn -400 580 990

a. Lựa chọn nào thành phố HPP nên chọn theo phương pháp giá trị trông đợi?
b. Xây dựng “risk profile” cho các phương áp trung bình và lớn.
c. Tính giá trị trông đợi của thông tin hoàn hảo. Bạn có cho rằng đáng để lấy
thêm thông tin viên cảnh nào có khả năng xảy ra nhiều hơn không?
d. Giả sử xác suất của tình hống xấu nhất tăng lên 0,2, xác suất của tình huống
cơ sở là 0,5 và xác suất tính huống tốt nhất vẫn là 0,3. Ảnh hưởng nào, nếu
có, tác động tới lựa chọn phương án tốt nhất?
e. Tư vấn cho rằng một chiến dịch quảng cáo chi phí $150.000 có thể giảm xác
suất của tình huống xấu xuống 0%. Nếu chiến dịch có thể nâng xác suất tính

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 1

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

huống lớn nhất lên 0,4 , đây có phải là khoản đầu tư tốt hay không?

2. Ông Minh là nhà đầu tư chứng khoán rất thành công trong những năm gần đây. Tuy
nhiên, trong những tháng cuối năm ngoái, thị trường chứng khoán không ổn định.
Vì vậy đầu năm nay, với khoảng vốn 10000$ ông đứng trước hai phương án đầu tư:
(1) Gửi tiền vào ngân hàng với lãi suất 9%; (2) tiếp tục đầu tư chứng khoán với
mức lãi (tính theo % vốn đầu tư) theo tình hình thị trường như sau: nếu thị trường
tốt, lãi 14%; nếu thị trường trung bình, lãi 8%; Nếu thị trường xấu, 0%. Ông Minh
ước lượng khả năng xảy ra thi trường tốt là 0.4, thị trường trung bình là 0.4 và thị
trường xấu là 0.2.
a. Lập bảng quyết định
b. Đâu là phương án tốt theo:
• tiêu chí Maximax
• tiêu chí Maximin

3. Ông Thắng là giám đốc công ty GDT đang xem xét xây dựng thêm nhà máy tại khu
vực Tây Nguyên. Quyết định của ông ta được tóm lược trong bảng sau đây:
Phương án Thị trường tốt ($) Thị trường xấu ($)
Nhà máy lớn 400000 -300000
Nhà máy nhỏ 80000 -10000
Không làm gì 0 0
Xác suất 0.4 0.6
a. Lập bảng tổn thất cơ hội
b. Lưa chọn phương án theo tiêu chuẩn EMV
c. Xác định EOL và phương án tốt nhất

4. Bà Hằng đang dự định xây dựng một bệnh viện (BV) tư tại một tỉnh ở miền
Trung và đứng trước hai phương án: Bệnh viện lớn và bệnh viện nhỏ. Nếu dân
số tiếp tục tăng, BV lớn sẽ cho lợi nhuận hàng năm là 150000$, BV nhỏ sẽ cho
lợi nhuận là 60000$. Trong trường hợp dân số không tăng, BV lớn sẽ lỗ mỗi

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 2

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

năm là 85000$ và BV nhỏ sẽ lỗ 45000$. Tiếc rằng bà Hằng không có thông tin
về dân số trong tương lai.
a. Loại quyết định này là gì?
b. Lập bảng quyết định
c. Sử dụng tiêu chí xảy ra như nhau để chọn phương án tốt nhất

5. Ông A đang cân nhắc hai phương án mua căn hộ cho thuê giá 800 triệu (đồng) hoặc
mua đất giá 200 triệu. Tình hình dân số ảnh hưởng đến kết quả ra quyết định. Với
quyết định mua căn hộ sau hai năm, nếu tình hình dân số gia tăng (60%), ông thu
được 2 tỷ khi bán căn hộ, ngược lại với tình hình dân số không tăng (40%), ông chỉ
thu được 225 triệu. Với quyết định mua đất, với tình hình dân số gia tăng (60%),
sau một năm ông đứng trước quyết bán đất hoặc xây biệt thự. Nếu bán đất ông thu
được 450 triệu; nếu xây biệt thự với chi phí 800 triệu vào trong vòng một năm tiếp
theo nếu tình hình dân số tăng (80%), khi bán biệt thự ông thu được 03 tỷ, ngược
lại tình hình dân số không tăng (20%), khi bán biệt thự ông thu được 700 triệu. Với
quyết định mua đất và tình hình dân số không tăng (40%), sau 03 năm ông đứng
trước quyết định bán đất hoặc xây kho. Nếu bán đất ông thu được 210 triệu. Nếu
xây kho với chi phí 600 triệu và trong một năm tiếp theo nếu tình hình dân số tăng
(70%) khi bán nhà kho ông thu được 2.3 tỷ, ngược lại nếu tình hình dân số không
tăng (30%), khi bán nhà kho ông thu được 1 tỷ. Vẽ cây quyết định để phân tích
quyết định của ông A.

6. Ban Quản Lý KCN X đang nghiên cứu 03 hệ thống xử lý nước thải mã hiệu A, B,
C. Hệ thống A trị giá 100 triệu. Hệ thống B trị giá 120 triệu và hệ thống C trị giá
150 triệu. Chi phí sử dụng hệ thống tùy thuộc vào tình hình sản xuất được cho trong
bảng sau:
Tình hình sản xuất
Hệ thống
Cao (60%) Thấp (40%)

A 300 250
B 250 260

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 3

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

C 220 300

Trong trường hợp tình hình sản xuất cao, BQL phải xem xét phương án nâng cấp hay
thay đổi mới hệ thống. Nếu muốn nâng cấp thì khả năng tìm được thiết bị nâng cấp
cho hệ thống A là 50%, cho hệ thống B là 60% và cho hệ thống C là 70%. Giả sử chi
phí nâng cấp bằng 50% giá trị ban đầu của hệ thống. Trong trường hợp không tìm ra
thiết bị nâng cấp thì buộc phải thay mới với số tiền gấp đôi giá trị ban đầu của hệ
thống. Vẽ cây quyết định và phân tích quyết định của BQL Khu công nghiệp X

Bài thêm:
Bài 1

Giám đốc kinh doanh của công ty bánh Tuyệt Hảo đang xem xét 3 phương án sản
phẩm mới cho thị trường bánh tết của công ty và với năng lực hiện tại, công ty chỉ có
thể thực hiện một phương án. Ứng với mỗi phương án đều có 3 trạng thái thị trường
có khả năng xảy ra là tốt, trung bình và xấu. Thông tin về lợi nhuận của từng phương
án ứng với các trạng thái được cho trong bảng sau

a. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximax

b. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximin

c. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Minimax

d. Chọn phương án theo tiêu chuẩn EMV biết rằng xác suất của các trạng thái từ tốt

đến xấu lần lượt là 20% ; 40% ; 40%

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 4

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

a. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximax

Là phương án tốt nhất trong những điều kiện tốt  chọn phương án 2

b. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximin

Là phương án tốt nhất khi điều kiện xấu xảy ra chọn phương án 1

c. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Minimax  Min(Max OL)

Lập bảng thiệt hại cơ hội chọn phương án 3

d. chọn phương án 1 để có mức lợi nhuận kỳ vọng cao nhất

Bài 2

Chi phí lắp đặt của 3 phương án về máy móc thiết bị khác nhau cho phân xưởng sản
xuất gỗ được xem xét ứng với các tình trạng mặt bằng khác nhau được cho như sau:

a. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximax

b. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximin

c. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Minimax

d. Chọn phương án theo tiêu chuẩn EMV biết rằng xác suất của các trạng thái từ

S1 đến S4 lần lượt là 20% ; 30% ; 30% ; 20

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 5

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

a. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximax

Phương án ít tốn kém nhất với những trạng thái có chi phí thấp nhất 􀃆

Min(min cost) phương án A1

b. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Maximin

Phương án ít tốn kém nhất với những trạng thái có chi phí cao nhất 􀃆

Min(max cost)phương án A1

c. Chọn phương án tốt nhất theo tiêu chí Minimax

Lập bảng thiệt hại cơ hội chọn phương án A1

d. Vậy chọn phương án 1 để có mức chi phí kỳ vọng thấp nhất

Bài 3

Theo số liệu thống kê ở một của hàng kinh doanh rau tươi thì người ta thấy lượng rau
bán ra là Đại lượng ngẫu nhiên có bảng phân phối xác suất như sau:

X (kg) 10 15 20 25 30

P 0,1 0,15 0,45 0,2 0,1

Nếu giá nhập là 10.000đ/kg thì cửa hàng sẽ lời 5000/kg, tuy nhiên nếu cuối ngày
không bán được sẽ bị lỗ 8.000/kg. Vậy mỗi ngày cửa hàng nên nhập bao nhiêu kg rau
để hy vọng sẽ thu được lời nhiều nhất?

Bài 4

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 6

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

Ông Minh đánh giá nhu cầu thị trường đối với công ty của mình về loại máy phát điện
loại 20 kVA mà công ty đang cung cấp. Theo đánh giá của phòng kinh doanh thì có 4
khảnăng về nhu cầu tiêu thụ có thể xảy ra với xác suất như sau:

Ông đang xem xét quyết định làm đại lý độc quyền cho một trong 3 hãng sản xuất
máy phát điện Kohler, Ingersoll và Caterpillar và khi làm đại lý độc quyền cho bất kỳ
hãng nào thì sẽ không được bán loại máy phát điện của hãng khác. Ông dự kiến chi
phí cố địnhcần thiết cho mỗi năm của việc tiêu thụ sản phẩm đối với 3 công ty này lần
lượt là

Giá mua và bán loại máy dự kiến từ các công ty này sẽ là

a. Bạn hãy giúp ông Minh lập bảng dữ liệu về lợi nhuận dự kiến?

b. Ông Minh có nên làm đại lý độc quyền không nếu ông là người bi quan? Tại sao?

c. Nếu quyết định theo tiêu chuẩn EMV thì ông Minh sẽ quyết định như thế nào?

d. Nếu có người cung cấp chắc chắn nhu cầu máy phát điện loại 20 KVA tiêu thụ

trong năm với mức giá của thông tin là 30 triệu thì ông Minh có nên mua thông tin

không? tại sao?

a. Nếu là người bi quan, ông Minh không nên làm đại lý độc quyền mà nên giữ

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 7

Trường Đại Học Điện Lực Phương pháp định lượng trong quản lý kinh tế

nguyên hoạt động cũ. Đó là do với thái độ bi quan, ông sẽ nghĩ là nhu cầu thấp và

cả 3 phương án đại lý đều sẽ bị lỗ

b. Chọn phương án làm đại lý độc quyền cho công ty Kohler

c. Giá thông tin tối đa có thể chấp nhận là 16 triệu đồng, thấp hơn giá mà người cung

cấp thông tin chào bán  không mua thông tin

Giảng viên: Dương Văn Hùng Page 8