Họ và tên : Nguyễn Đức Long -MSV: 21070036

Tiểu luận giữa kỳ môn lý luận về nhà nước và pháp luật

Đề bài: Phân tích mối liên hệ giữa nhà nước, thị trường và xã hội,
liên hệ thực tế
BÀI LÀM

1.Các khái niệm

Nhà nước
Nhà nước là tổ chức quyền lực, chính trị của xã hội có giai cấp, có lãnh thổ, dân cư và chính
quyền độc lập, có khả năng đặt ra và thực thi pháp luật nhằm thiết lập trật tự xã hội nhất định
trong phạm vi lãnh thổ của mình.
Thị trường
Thị trường là nơi chuyển giao quyền sở hữu sản phẩm, dịch vụ hoặc tiền tệ nhằm thỏa mãn nhu
cầu của hai bên cung và cầu về một loại sản phẩm nhất định theo các thông lệ hiện hành, từ đó
xác định rõ số lượng và giá cả cần thiết của sản phẩm, dịch vụ.
Ngoài ra có thể hiểu thị trường là một tập hợp những người mua và người bán tác động qua lại
lẫn nhau, dẫn đến khả năng trao đổi.
Ví dụ: Thị trường ở Việt Nam hiện nay khác với thị trường ở Việt Nam những năm 90 do sự
tiến bộ của kinh tế, khoa học công nghệ.
Thị trường thịt lợn ở Việt Nam rất quan trọng đối với chỉ số giá tiêu dùng vì nó là thực phẩm phổ
biến đối với người Việt, nhưng đối với các nước hồi giáo, do văn hoá, tôn giáo nên họ không ăn
thịt lợn, thì thị trường thịt lợn ở các nước này không có ý nghĩa nhiều đối với kinh tế nước họ.
Xã hội
Xã hội là một thực thể tồn tại quanh ta, chứa đựng từng cá nhân trong xã hội, những mối quan hệ
xã hội, những vấn đề xoay quanh, tác động trong đời sống của con người. Xã hội và con người là
hai mối tương quan, quan hệ mật thiết với nhau, có con người mới có xã hội, xã hội tồn tại và
phát triển theo sự tồn tại và phát triển của loài người.
Xã hội gắn liền với sự ra đời của loài người, tiến hóa qua nhiều các cấp bậc khác nhau, từ đơn
giản đến phức tạp.
Ví dụ: xã hội cộng sản nguyên thủy, xã hội phong kiến, xã hội tư bản chủ nghĩa, xã hội cộng sản
chủ nghĩa,…
Mối quan hệ giữa nhà nước, thị trường và xã hội
Đây là mối quan hệ quan trọng, cơ bản, cần được giải quyết hài hòa. Xử lý tốt mối quan hệ này
cũng sẽ góp phần thực hiện mục tiêu phát triển nhanh và bền vững. Vị thế của nhà nước đối với
thị trường và xã hội
Có người cho rằng, mối quan hệ giữa nhà nước, thị trường và xã hội ngày nay là mối quan hệ ba
bên bình đẳng, bình đẳng, sơ đồ hóa tạo thành một tam giác cân. Tuy nhiên, một khái niệm như
vậy có thể không thực sự phù hợp giữa lý thuyết và thực tiễn. Trên thực tế, mối quan hệ giữa nhà
nước thị trường và xã hội hiện nay là mối quan hệ bất đối xứng, bởi nhà nước có tư cách, vai trò
của toàn bộ hệ thống tổ chức nhà nước từ trung ương đến địa phương, trong đó có các thiết chế
nhà nước, thực hiện quyền lực nhà nước thống nhất. Có thể thấy, nhà nước luôn đứng ở vị trí cao
hơn, thực hiện quyền quản lý nhà nước đối với thị trường, xã hội và nhiều lĩnh vực khác.
Trong mối quan hệ ba bên này, cả thị trường và xã hội đều không thực hiện quyền lực nhà nước
và có vị trí, vai trò khác hẳn. Do vậy, khó có thể ngang bằng, cân bằng khi so sánh với Nhà
nước.
Vị trí của thị trường so với nhà nước và xã hội
Trong mối quan hệ ba bên, thị trường đóng vai trò là "nhà sản xuất" của doanh nghiệp, bán hàng
hóa và dịch vụ cho nhà nước và xã hội. Đất nước và xã hội đóng vai trò là "người tiêu dùng" và
"người mua" đồng thời, và thị trường cần coi đất nước và xã hội là "khách hàng". Do nhà nước
có thể mua với số lượng lớn và trả số tiền rất lớn nên nhà nước luôn ở vị trí “khách hàng lớn
nhất”. Bên cạnh đó, xã hội luôn đặt mình vào vị thế của “khách hàng bình dân” đòi hỏi thị
trường phải thiết lập và duy trì chiến lược bán hàng, dịch vụ phù hợp với đối tượng “khách hàng
bình dân” này.
Vị trí của xã hội so với nhà nước và thị trường
Trong mối quan hệ ba bên bất đối xứng đang được xây dựng, nhân tố xã hội (“xã hội” theo nghĩa
hẹp) là người dân đóng vai trò làm chủ xã hội, tham gia quản lý nhà nước, xây dựng nhà nước
nhưng đồng thời cũng phải tuân thủ pháp luật do nhà nước đặt ra. - Đồng thời, nhân tố xã hội
( người dân ) có vị thế, vai trò của chủ thể xây dựng nền kinh tế thị trường và bị quy định bởi
trình độ, điều kiện kinh tế thị trường cụ thể. Chỉ khi thị trường phát triển, nền kinh tế phát triển
thì đời sống xã hội của người dân mới được phát triển, nâng cao. Do đó thị trường đóng vai trò
thúc đẩy xã hội.
3. Liên hệ thực tế
Ở Việt Nam, trong giai đoạn lịch sử sau chiến tranh và sau thống nhất (1976-1986), nước ta bước
vào thời kỳ bao cấp, xây dựng theo mô hình xã hội chủ nghĩa của Liên Xô cũ. . Trong thời kỳ
bao cấp, các hoạt động kinh tế được thực hiện theo hệ tư tưởng cộng sản, thực hiện kinh tế kế
hoạch hóa, xóa bỏ kinh tế tư nhân, thay thế kinh tế quốc doanh và kinh tế thương nghiệp bằng
kinh tế quốc doanh. Cổ phần tư nhân đã bị loại bỏ hoàn toàn và được coi là bất hợp pháp trong
nền kinh tế chính thống.Hàng hóa được phân phối độc quyền bởi nhà nước và hạn chế trao đổi
tiền mặt. Hàng hóa được phân phối cho người dân theo hệ thống tem thuế, tính theo đầu người,
theo hệ thống đăng ký hộ khẩu do nhà nước vận hành, dưới sự kiểm soát hoàn toàn. Tiền lương
của công nhân cũng bị đổi thành lương thực và tem phiếu nên đồng tiền mất giá mạnh. "Lạm
phát đã tăng vọt lên ba con số trong những năm qua, đạt đỉnh 774,7% vào năm 1986." Thời bao
cấp, xã hội Việt Nam ít giao lưu với phương Tây do những lo ngại về ý thức hệ và an ninh.
Khoảng cách giàu nghèo trong xã hội không lớn như hiện nay nhưng mức sống của người dân rất
thấp. Đời sống tinh thần chưa có nhiều giải trí, cuộc sống bình yên nhưng còn nghèo khó, khó
khăn. Trong bối cảnh nền kinh tế trì trệ, khủng hoảng và khủng hoảng của Nhà nước xã hội chủ
nghĩa, Việt Nam đã tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện trên cả nước, chuyển đổi cơ chế quản
lý kinh tế từ kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường, giúp cho
tương lai đất nước vững mạnh. phát triển kinh tế - xã hội.
4. Kết luận
Cách quản lý của nhà nước thay đổi sẽ tác động thị trường, xã hội thay đổi theo. Nhìn chung,
mối quan hệ ba bên giữa nhà nước, thị trường và xã hội là không thể tách rời. Bảo đảm kết nối ba
chủ thể này thành một phức thể trong quản lý phát triển xã hội, tránh chồng chéo, phân biệt đối
xử; góp phần nâng cao hiệu quả phát triển xã hội nhanh và bền vững, đáp ứng yêu cầu phát triển
đất nước trong giai đoạn mới.