11 Edebiyat 1

Test
EDEBİYAT - METİNLERİNİN SINIFLANDIRILMASI - TÜRK

EDEBİYATININ DÖNEMLERİ
1
1. Önemli bir sanat olan edebiyatın yaşaması için di- 4. Tanzimat Dönemi şiirlerinde, eski dönemlerden
lini, millî kültürünü aşıp insanlık âleminin tamamı- farklı olarak yeni kavramlara ve toplumsal konula-
nın gözü, kulağı, eli, dili ve nefesi olması gerekir. ra yer verilmeye başlanmıştır.
Bu parçaya göre edebiyatın kalıcı olması aşa- Bu bilgiden yola çıkılarak aşağıdaki dizelerin
I
ğıdakilerden hangisine bağlıdır? hangisinin Tanzimat Dönemi'nde yazıldığı söy-
R
lenebilir?
A) Özgünlük B) Evrensellik C) Kalıcılık
LA
D) Ulusallık E) Doğallık A) Meğer bir gün ki âteş-i pâre-i Necd
Şerer pervanesi Mecnûn-ı pur vecd
B) Cemşîd Kayser’den izin aldı
N
Hurşîd de yol çıkmak için hazırlandı
C) Ne mümkün zulm ile bidâd ile imhâ-yı hürriyet
YI
Çalış idrâki kaldır kuktedirsen âdemiyetten
D) Ömründe sana bir kerre geçmedi niyâzım
YA
Âşık olayım da ne demek geçmeye nâzım
2. I. Hikâye
E) Kalbim yine üzgün seni andım derinden
II. Masal
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
III. Gezi yazısı
IV. Anı
V. Şiir
T
A
Numaralanmış metin türlerinden hangisi yazıl-
Murat Öğrencim Tüm Dersler Soru Bankası
dığı dönemin siyasi ve sosyal yönlerini daha

iyi yansıtır? 5. Aşağıdakilerden hangisi Yenileşme Dönemi’ni
R
hazırlayan faktörlerden biri değildir?

A) I B) II C) III D) IV E) V
U
A) Ekonominin zayıflaması
B) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması
•M
C) Askeri alandaki başarısızlıklar

D) İsyanlar ve eyalet yönetimlerinin bozulması
E) Merkezî yönetimin bozulması
3. Tanzimat’ın birinci döneminde şiirin biçimiyle ilgili
R
yenilikler pek görülmez. Divan şiiri biçimleri bol bol

kullanılır. Sanatçılar hece ölçüsünü savunmalarına
karşın aruzu kullanmaya devam ederler. Şiirdeki
Tİ
en önemli yenilik konuyla ilgilidir. Toplumsal konu-

lar ön plana çıkar. 6. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı’nın
EK
ilan edilme nedenlerinden biri değildir?

Bu parçada Tanzimat şiirinin hangi özelliğine
değinilmemiştir? A) Takvim-i Vakayi gazetesinin çıkarılmasını sağ-
lamak
A) Hece ölçüsüne de yer verildiğine
B) Mısır ve Boğazlar konusunda Avrupalı devlet-
N
B) Yalın bir dil kullanıldığına

lerin desteğini almak
C) Divan edebiyatı nazım biçimlerinin kullanıldı-
C) Devletin ve toplumun demokratik bir yapıya ka-
R
ğına
vuşmasını istemek
D) Aruz ölçüsünün devam ettiğine
D) Fransız İhtilali’nin etkisiyle azınlıkların eşit-
Ö
E) Konuların değiştiğine lik, özgürlük, hürriyet kavramlarını öğrenerek

ayaklanmalarını engellemek
E) Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışmasının
önüne geçmek
9
Test
1 EDEBİYAT - METİNLERİNİN SINIFLANDIRILMASI - TÜRK

EDEBİYATININ DÖNEMLERİ
7. • Millî Mücadele Dönemi 10. I. Siyasi hayat

• Servet-i Fünun Dönemi II. Sosyal hayat
• II. Abdülhamit Dönemi III. Güzel sanatlar
I
Seçeneklerdeki eserler, yukarıdaki zihniyetler- Edebî eserler, yukarıdakilerden hangisiyle et-
R
le eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? kileşim içerisindedir?
LA
A) Aşk-ı Memnu A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
B) Ateşten Gömlek D) II ve III E) I, II ve III
C) Sodom ve Gomore
D) Panorama I - II
N
E) İntibah
YI
YA
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yan-
lışı yapılmıştır? 11. Bir sanat eseri aşağıdaki bilim dallarından han-
gisiyle daha az etkileşim içine girer?
A) Her sanat eseri yazıldığı dönemin izlerini taşır.
B) Sanatçılar, yaşadıkları sosyal ve kültürel olay- T A) Fizik B) Sosyoloji C) Psikoloji
lardan etkilenirler. D) Tarih E) Felsefe
C) İmge, dış dünyadaki nesnelerin zihne yansıyan
A
tasarılarıdır.
D) Edebî metinleri diğer bilimsel metinlerden ayı-

R
ran en önemli özellik, gerçeklerin değiştirilerek

verilmesidir.
U
E) Edebi metinler, içinde bulundukları çevre ve

kültürden bağımsız olarak değerlendirilmelidir.
•M
R
9. • İnsanın sürekli faal olması şerefli bir şeydir.

• Yeryüzü ilgi çekici ve araştırılmaya değer 12. I. Aşk, entrika, kıskançlık
Tİ
bir yerdir.
II. Köyden kente göç
• İnsan güçlüdür ve bu gücüyle büyük başa-
III. Ev ve toplum hayatı
rılar elde edebilir.
EK
IV. Kölelik ve cariyelik kurumu

Bu yargılar, aşağıdaki düşünce akımlarından
hangisi üzerinde etkili olmuştur? V. Görücü usulüyle evlenme
Verilenlere göre, belirtilen konulardan hangi-
A) Reform si Tanzimat Dönemi romanlarında görülmez?
N
B) Rasyonalizm
C) Rönesans
R
D) Humanizm
Ö
E) Pozitivizm
10
www.muratyayinlari.com
Test
EDEBİYAT AKIMLARI
2
1. I. Klasizm 4. Tanzimat’ın I. Dönem romanlarında ----, II. Dö-
II. Romantizm nem’de ise ---- etkisi görülür.
III. Sürrealizm Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
I
IV. Parnasizm
R
V. Naturalizm A) romantizm - realizmin
Numaralanmış akımlardan hangisi sadece şi- B) klasizm - romantizmin
LA
irde etkili olmuştur? C) realizm - naturalizmin
A) I B) II C) III D) IV E) V D) romantizm - klasizmin
E) naturalizm - realizmin
N
YI
YA
5. Batı edebiyatını özellikle Fransız edebiyatını ya-
kından takip eden Servet-i Fünun sanatçıları, şiir-
de ---- ve ---- akımlarının; roman ve hikâyede ise
2. Aşağıdakilerden hangisi romantik akımın or- ---- akımının etkisinde kalmıştır.
taya çıkmasında eşitlik, özgürlük, hak, adalet Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
gibi fikirleri ile etkili olan yazarlardan değildir?
T
den hangisi sırasıyla gelmelidir?
A
A) Racine B) Goethe C) Voltaire
A) realizm - parnasizm - romantizm

D) Lamartine E) J. J. Rousseau B) sembolizm - romantizm - naturalizm
R
C) sürrealizm - klasizm - realizm

D) parnasizm - sembolizm - realizm
U
E) parnasizm - sürrealizm - klasizm

•M
6. Aşağıdakilerden hangisi sembolizmin bir özel-

3. Aşağıdakilerden hangisi sembolistler için söy- liği değildir?
lenemez?
R
A) Empresyonizme tepki olarak 19. yüzyılda doğ-

A) Sembol ve mecazlarla yüklü kapalı bir anlatı- muştur.
Tİ
mı seçtiler. B) Şiirde duygulara önem verildiğinden lirizm ön

B) Toplumsal ve siyasal sorunlardan uzak dur- plandadır.
durlar.
EK
C) Toplumsal sorunlardan uzak kalındığı için “sa-

C) Kendilerinden önceki tüm şiir anlayışlarına kar- nat için sanat” anlayışı benimsenmiştir.
şı çıktılar. D) Anlamda açıklığa değil, mecaz ve sembollerle
D) Şiirde müzikaliteye önem verdiler. oluşturulan kapalılığa önem verilir.
N
E) Duygu ve hayalden uzak şiirler kaleme aldılar. E) Duygu ve hayal dünyasına bir dönüştür.
R
Ö
11
Test
2 EDEBİYAT AKIMLARI
7. Musiki, her şeyden önce musiki 10. “Bilinçaltı yansımaları benim tek madenimdir. Bu
Onun için tekli mısradan şaşma maden bitmek tükenmek bilmez. Freud bitiremedi
Kıvrak olur, erir, havada sanki ki ben bitireyim.”
Ağır aksak söyleyişe yaraşma Bu sözleri söyleyen bir sanatçı, sanat akımla-
I
Şair bu şiirde “her şeyden önce musiki” diyerek ---- rından hangisine bağlıdır?
R
akımının şiirdeki en belirgin özelliklerinden birini dile
getirmiştir. A) Sembolizm B) Realizm
LA
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin C) Romantizm D) Sürrealizm
hangisi getirilmelidir? E) Parnasizm
A) naturalizm B) romantizm
N
C) sembolizm D) parnasizm
E) realizm
YI
11. I. Ana
YA
II. Gazap Üzümleri
III. İki Şehrin Hikâyesi
IV. Madam Bovary
Numaralanmış eserler arasında aşağıdaki ya-
8. Aşağıdaki akım - temsilci eşleştirmelerinin zarlardan hangisinin eseri yoktur?
hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
T
A) J. Steinbeck
A
A) Ahmet Haşim - sembolizm B) Dostoyevski

B) Tevfik Fikret - parnasizm
R
C) Flaubert
C) Şinasi - romantizm D) Gorki
U
D) Hüseyin Rahmi Gürpınar - naturalizm E) Dickens

E) Nabizade Nazım - realizm
•M
R
12.
I. Grup II. Grup
9. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi realizmin Türk I. Şinasi Terkibibent
Tİ
edebiyatındaki temsilcilerden biri değildir? II. Abdülhak Hamit Tarhan Vatan şairi
A) Mehmet Rauf III. Namık Kemal Klasisizm
EK
B) Samipaşazade Sezai IV. Ziya Paşa Makber

C) Halit Ziya Uşaklıgil V. Recaizade Mahmut Ekrem
D) Nazım Hikmet
N
Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi, II.

E) Namık Kemal grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?
R
Ö
12
Test
HİKÂYE/OLAY VE DURUM HİKÂYELERİ

3
1. Aşağıdakilerden hangisi bir hikâyenin incele- 4. Sait Faik Abasıyanık ile ilgili olarak aşağıdaki-
me planında yer verilmesi gereken ögelerden lerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
değildir?
A) Hikâyelerini sanat kaygısından uzak bir dille
I
A) Anlatıcının bakış açısı yazmıştır.
R
B) Zaman B) Roman ve tiyatrolarında öykülerindeki başarıyı
C) Mekân yakalayamamıştır.
LA
D) Kahramanlar C) Gözlemci ve gerçekçi bir yazardır.
E) Yazarın eserleri D) Deniz, tabiat, sıradan insanlar, balıkçı kahve-
si onun hikâyelerinde sıkça karşılaşılan unsur-
lardır.
N
E) Çehov tarzı hikâyenin temsilcilerindendir.
YI
YA
2. Aşağıdakilerden hangisi durum hikâyesinin
özelliklerinden değildir? 5. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi 1923 - 1940
Cumhuriyet Dönemi sanatçılarından biri de-
A) Okuyucuda merak uyandırma amacı taşımaz. ğildir?
B) Hikâyede asıl olan olay değildir.
A) Sabahattin Ali
C) Türk edebiyatındaki en önemli temsilci Ömer
T
Seyfettin’dir. B) Sadri Ertem
A
D) Ruhsal çözümlemeler ön plandadır. C) Kenan Hulusi Koray

E) Serim, düğüm ve çözüm bölümleri bulunmaz. D) Ömer Seyfettin
R
E) Sait Faik Abasıyanık

U
•M
3. Edebiyatımızda Çehov tarzı hikâyeciliğin en önem- 6. I. Sabahattin Ali

li yazarıdır. Çocukluk, gençlik izlenimlerini şiirli bir II. Memduh Şevket Esendal
R
dille anlatır. Hikâyelerinde genellikle balıkçılar, yok-

III. Necati Cumalı
sullar, başıboş kişiler yer alır. Onların ortak özelliği
IV. Orhan Kemal
Tİ
yazarın onlarla tanışmış ve onları yakından göz-

lemiş olmasıdır. Bu yönüyle onu yaşadıklarından V. Reşat Nuri Güntekin
yola çıkan yazarlardan saymak gerekir. Yukarıda verilen Cumhuriyet Dönemi hikâye
EK
Bu parçada sözü edilen yazar, aşağıdakilerden yazarlarından hangisi durum / kesit hikâye tar-
hangisidir? zında eserler vermiştir?
A) Sabahattin Ali A) I B) II C) III D) IV E) V

N
B) Ömer Seyfettin
C) Sait Faik Abasıyanık
R
D) Kemalettin Tuğcu
E) Memduh Şevket Esendal
Ö
13
Test
3 HİKÂYE/OLAY VE DURUM HİKÂYELERİ
7. Aşağıdakilerden hangisi Orhan Kemal’in öykü- 10. I. “And, Kaşağı ve Falaka” adlı öykülerinde
lerinden biri değildir? çocukluk anılarını anlatır.
II. “Beyaz Lale” adlı öyküsünde askerlik yıl-
A) Mahalle Kavgası
larında Balkanlarda yaşadığı olaylara yer
I
B) Çamaşırcının Kızı vermiştir.
R
C) Kağnı III. “Yalnız Efe” adlı öyküsünde bilgisizlik ve
yanlış inançları anlatır.
LA
D) 72. Koğuş
E) Ekmek Kavgası IV. “Ashab-ı Kehfimiz”de Türk milletine ulusal
bilinci aşılamak istemiştir.
V. “Yüksek Ökçeler” adlı öyküsinde efsane ve
N
masallara dayanan hikâyeler ortaya konur.
Buna göre, Ömer Seyfettin’in hikâyeleriyle il-
YI
gili bilgilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
YA
8. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Döne-
mi’nde "Toplumcu - Gerçekçi" anlayışı sürdüren
öyküler veren yazarlardan biridir?
11. Hikâyelerinde konu ve olaylardan çok şiirsel
A) Rıfat Ilgaz
etki yaratacak durumları ele alan, genellikle
B) Tarık Buğra
T balıkçıları ve deniz insanlarını, özellikle Ege’yi
C) Haldun Taner ele alan hikâyeci aşağıdakilerden hangisidir?
A
D) Yusuf Atılgan
A) Necati Cumalı
R
B) Tarık Buğra
C) Halikarnas Balıkçısı
U
D) Haldun Taner
E) Fakir Baykurt
•M
9. Kalem adlı mizah dergisinde “Kirpi” takma adıyla

yazdığı hiciv yazılarıyla adını duyurmuş, daha son-
radan hikâye ve romana yönelmiştir. Yazdığı hiciv-
ler nedeniyle Anadolu’nun çeşitli yerlerine sürgüne 12. Nahid Sırrı Örik, 1923 - 1940 yılları arasında
R
gönderilmesi, Anadolu insanını yakından tanıma- I II

sını sağlamıştır. Bu sayede elde ettiği izlenimleri- uzun öyküleriyle dikkat çeker. Yazarın romanlarından
Tİ
ni Gurbet Hikâyeleri adı altında hikâyeleştirmiştir. III

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden ilk uzun öyküsü “Şahmerdan”dır. Onu izleyen öyküleri
hangisidir? IV
EK
Kırmızı ve Siyah ile Eve Düşen Yıldırım’dır.

A) Halikarnas Balıkçısı V
B) Memduh Şevket Esendal Bu parçada yer alan altı çizili sözcüklerden
C) Ömer Seyfettin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
N
D) Refik Halit Karay

R
E) Sait Faik Abasıyanık

Ö
14
Test
HİKÂYE/TÜRK EDEBİYATINDA HİKÂYE - YAZIM KURALLARI

NOKTALAMA İŞARETLERİ - CÜMLENİN ÖGELERİ
4
1. Aşağıdakilerden hangisi Çehov tarzı öykü için 4. Hikâye için aşağıdakilerden hangisi söylene-
söylenemez? mez?
A) Günlük yaşamdan kesitler alınır. A) Hikâye, bir olayın sözlü veya yazılı olarak an-
I
B) Türk edebiyatında Cumhuriyet Dönemi’nde ge- latılmasıdır.
R
lişmiş ve Sait Faik ile bütünleşmiştir. B) Hikâyede olay temanın etrafında gelişir.
C) Üsluptaki şiirsellik öyküleri daha çekici hâle C) Olayın ortaya çıkması için kişilere, zaman ve
LA
getirir. mekâna ihtiyaç vardır.
D) Öyküler sezgiye dayanır. D) Hikâyedeki tema, çatışma ve karşılaşmadan
E) Öykülerde kullanılan dil karmaşık, soyut ve ha- bağımsızdır.
N
yale dayalıdır. E) Olay, hikâyede yer alan kişi ve kişilerin; kendi-
siyle çevresiyle yaşadığı çatışmaların sonunda
ortaya çıkar.
YI
YA
2. Türk öykücülüğünde kendine has bir çığır açmış-
tır. Başı sonu belli olmayan, olayın değil durumun 5. İstanbul hikâyecisi olarak tanınır. Gözlemci ve
anlatıldığı öykülerle tanınmıştır. Bu öyküler Çehov gerçekçidir. Hikâyelerinde yakından tanıdığı kişi-
T
tarzını andırır. Fakat yazar, Çehov’un taklitçisi de- leri okuyucularına anlatır. Bu kişiler, yaşadıkları
ğildir. Köylü, esnaf, memur, öğrenci, çırak gibi pek çevreye ve karakterlerine uygundur. Semaver, Lü-
A
çok tabakadan insanın hayatından kesitler anlat- zumsuz Adam, Kumpanya eserlerinden birkaçıdır.
mıştır. Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden

R
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

hangisidir?
A) Ahmet Muhip Dıranas
U
A) Mustafa Kutlu B) Memduh Şevket Esendal

B) Refik Halit Karay
•M
C) Ahmet Kutsi Tecer

C) Sait Faik Abasıyanık D) Hüseyin Rahmi Gürpınar
D) Haldun Taner E) Sait Faik Abasıyanık
R
Tİ
3. Aşağıdakilerden hangisi Ömer Seyfettin’e ait 6. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi farklı bir eği-
EK
bir hikâye değildir? limle eserlerini oluşturmuştur?
A) Pembe İncili Kaftan A) Ömer Seyfettin

B) Gizli Mabet B) Peyami Safa
N
C) Kurbağacık C) Halide Edip Adıvar

D) Forsa D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
R
E) Perili Köşk E) Refik Halit Karay

Ö
15
Test
4 HİKÂYE/TÜRK EDEBİYATINDA HİKÂYE - YAZIM KURALLARI

NOKTALAMA İŞARETLERİ - CÜMLENİN ÖGELERİ
7. Aşağıdakilerin hangisinde olay öyküsü ile ilgili 10. (I)Salona geçtik ve ağacın karşısında durduk. (II)
bilgi yanlışı vardır? Ağacın her yanından yeni yapraklar fışkırıyordu.
(III)Yeşil birer göz gibi dalların ucunda açmaya ha-
A) Dünya edebiyatında en önemli temsilcisi Ma- zır tomurcuklarıyla ağaç bize gülüyordu. (IV)Ona
I
upasssant’tır. durmadan, sizin yakında geleceğinizi söylüyor-
R
B) Serim, düğüm, çözüm bölümlerinden oluşur. dum. (V)İkimizde büyük bir heyecanla sizi bekli-
C) Olaylar hareketlilik, merak ve heyecana dayan- yorduk.
LA
dırılır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi-
D) Tasvirler net olmadığı için okuyucunun hayal sinde yazım yanlışı yapılmıştır?
dünyasına bırakılır.
N
E) Olay merkezli olduğu için uzun bir anlatımı var-
dır.
YI
YA
8. Aşağıdaki yazar - eser eşleştirmelerinden han- 11. Gazeteyi açtı ( ) her bir sayfayı satır satır okumaya
gisi yanlıştır? başladı. Bir yerde durdu, yüzü asıldı ( )
( ) Masa başında yazıyorlar ( ) hiçbir şey bilmiyor-
A) Reşat Nuri Güntekin - Sönmüş Yıldızlar
lar, hiç ( ) diye çıkıştı.
B) Sait Faik Abasıyanık - Semaver
T Bu parçada yay ayraçla belirtilen yerlere sıra-
C) Ömer Seyfettin - Beyaz Lale sıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden han-
A
D) Refik Halit Karay - Otlakçı gisi gelmelidir?

E) Memduh Şevket Esendal - Hava Parası
R
A) (,) (:) (“) (,) (“)

B) (,) (:) (–) (,) (!)
U
C) (,) (;) (–) (,) (.)

D) (;) (;) (“) (,) (“)
•M
E) (.) (:) (–) (,) (!)

9. Edebiyata ilgisi okul yıllarında başladı. İlk şiirle-
rinde Edebiyat-ı Cedide ve Tevfik Fikret’in etkileri
görüldü. Daha sonraları sade Türkçe ve hece öl-
çüsüyle yazdığı şiirlerinde toplum, doğa ve Türk-
R
çülük konuları yer aldı. Düzyazı denemelerine de

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne ve yüklem-
girişen sanatçı, öykülerinde Maupassant’dan et-
den oluşmuştur?
Tİ
kilendi. Konularını tarihten, efsanelerden, günlük

yaşamdan aldığı öyküler yazdı. Genç Kalemler’de A) Bunlar dalları kurumuş bir çınar ağacıydı.
yayımlanan ilk öyküsü “Pamuk İpliği”ni “Bahar ve
B) Her gün buralarda çiçek toplardık.
EK
Kelebekler”, “Bomba” adlı öyküleri izledi.

C) Tarlanın alt yanında bir dere vardı.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir? D) Yaşlı bir kadın içeride kilim dokuyordu.
E) Herkes bugünlerde bu olayı konuşuyordu.
N
A) Mehmet Fuat Köprülü

B) Ömer Seyfettin
R
C) Halide Edip Adıvar

D) Ziya Gökalp
Ö
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
16
Test
TANZİMAT ŞİİRİ
5
1. (I) Konulardaki büyük değişikliğe karşın, Tanzimat 4. Divan edebiyatı ile Tanzimat edebiyatının kar-
şiiri teknik bakımdan Divan şiirinden çok ayrılama- şılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan
mıştır. (II) Hece ölçüsüne verilen yer artmış olsa da hangisi yanlıştır?
daha çok aruz kullanılmıştır. (III) Yeni nazım biçimle-
I
rinin yanında Divan nazmının özellikle gazel, terkib-i A) Divan edebiyatında, Arapça-Farsça tamlama-
R
bent, kıt'a biçimleri ve edebî sanatları da görülmek- larla yüklü ağır bir dil kullanırken; Tanzimat şii-
tedir. (IV) Tanzimat dönemi şairleri dili yalınlaştırmaya rinde, yabancı sözcükler dilden atılmıştır.
LA
çalışmış, konuşma dili ve anlatımına yönelmişlerdir. B) Divan şiirinde şiirlerin özel bir başlığı yoktur,
(V) Biçim bakımından olduğu kadar, konu bakımın- Tanzimat şiirinde ise şiirlerin içeriğe uygun
dan da eski şiirden uzaklaşmaya çalışmışlardır; özel- başlığı vardır.
likle Tanzimat’ın Recaizâde Mahmut Ekrem, Namık C) Tanzimat’ta hece denemeleri yapılmakla bir-
N
Kemal ve Şinasi’den oluşan ilk kuşağının şiirlerinde likte her iki dönemde de ağırlıklı olarak aruz
uygarlık, hak, adalet, yasa, özgürlük, vatan gibi top- ölçüsü kullanılmıştır.
YI
lumsal konular ağır basar. D) Divan şiirinde tasavvuf, aşk, tabiat gibi konular
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- işlenirken; Tanzimat şiirinde vatan, millet, ölüm
sinde bir bilgi yanlışı vardır? gibi konular işlenmiştir.
YA
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Divan şiirinde “parça güzelliği”, Tanzimat şiirin-
de ise “bütün güzelliği” esas alınmıştır.
5. Ne etsunkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet

T
Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten
2. Tezatlar şairi olarak bilinen sanatçı, şiir ve tiyatro- (Ey hürriyetin güzel yüzü, sen ne büyüleyici
A
larıyla tanınır. “Makber” adlı uzun şiiri Türk şiirinde imişsin

metafiziğin başlangıcı sayılır. Gerçi esaretten kurtulduk derken senin aşkının
R
Bu parçada özellikleri verilen sanatçı aşağıda- esiri olduk.)

kilerden hangisidir? Namık Kemal
U
Bu şiirden yola çıkılarak aşağıdakilerden han-

A) Abdülhak Hamit Tarhan
gisini söylemek doğru olmaz?
•M
B) Şemsettin Sami
C) Direktör Ali Bey A) Tanzimat Dönemi’nin zihniyetini yansıtmakta-
dır.
D) Nabizade Nazım
B) “Hürriyet” üzerinde durulmuştur.
E) Muallim Naci
C) Biçim bakımından eskiye bağlı olmakla birlikte
R
içerik yenidir.
D) Şiirin ritmi aruz ölçüsüyle sağlanmıştır.
Tİ
E) Divan edebiyatı geleneğinin terk edildiği görül-

mektedir.
EK
3. • Aruz ölçüsünü kullanmış, hece ile de şiir

yazmıştır 6. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatı
• Vatan, Millet, eşitlik gibi kavramları çokça nesri (düzyazı) için yanlıştır?
kullanmıştır.
A) Kalıplaşmış ifadeler bırakılmış, doğrudan ko-
N
• Şiirleri içerik olarak yeni, biçim olarak eskidir.

• Vatan şairi olarak tanınmıştır. nuya girilmiştir.
Buna göre, özellikleri verilen şair aşağıdakiler- B) Noktalama işaretleri kullanılmış, anlatımın be-
R
den hangisidir? lirginleşmesi sağlanmıştır.

C) Fransız düşünürlerinden etkilenilmiş, yeni kav-
Ö
A) Şinasi ramlar işlenmiştir.

B) Muallim Naci D) Yabancı sözcüklerden yeni isim ve sıfat tam-
C) Namik Kemal lamaları yapılmış, düşünceden çok anlatıma
D) Recaizâde Mahmut Ekrem önem verilmiştir.
E) Abdülhak Hamit Tarhan E) Anlatımda süsten ve yapmacıklıktan uzakla-
şılmıştır.
17
Test
5 TANZİMAT ŞİİRİ
7. Tanzimat Dönemi’nin önemli sanatçılarından olan 10. Tanzimat şiirinin ikinci kuşağının önde gelen iki şa-
Ziya Paşa’nın Terkibibent ve Terciibent’lerindeki irinden biri olan ----, pek çok türde eser vermiştir.
pek çok beyit halkın diline yerleşmiş ve atasözü Şiirin tek amacının güzellik olduğunu düşünür çün-
kimliği kazanmıştır. kü ona göre şiir ahlâka, mantığa hizmet etmek zo-
I
runda değildir. Ama ahlâka aykırı da olamaz. Güzel
Bu bilgilerden yola çıkarak aşağıdakilerden
R
olan her şey şiirin konusunu oluşturabilir. Şiiri bir
hangisinin Ziya Paşa’ya ait olduğu söylenebi- bütün olarak gören sanatçı, hem içeriğe hem biçi-
lir? me büyük önem verir. Biçimde süslü olanı yeğler.
LA
Şiirin konuşma dilinden ayrı, kendine özgü bir dile
A) Eyvah! Ne yer ne yâr kaldı. sahip olduğunu öne sürer. Onun bu düşüncesi iler-
de Servet-i Fünun dilinin konuşma dilinden uzak-
Gönlüm dolu âh ü zar kaldı. laşmasına zemin hazırlayacaktır.
B) Allah’a sığın şahs-ı halimin gazabından
N
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
Zira yumuşak huylu atın çiftesi pektir. hangisi getirilmelidir?
YI
C) Ebedi gecesinde bu dönüşsüz seferin A) Abdülhak Hamit
Hep başka sahillere doğru sürüklenen biz B) Muallim Naci
D) Azm-i sefer ettin dil-i nâçârı unutma C) Ziya Paşa
YA
Gittin güzel ammâ bu dil-efkârı unutma D) Namık Kemal
E) Şîrler pençe-i kahrımdan olurken lerzân E) Recaizâde Mahmut Ekrem
Beni bir gözleri âhûya zebûn ettin felek
11. Edebiyatın hemen hemen her türünde eser ver-
miştir. Yapıtlarında çoğunlukla toplumsal konuları,
8. Bence sanat bireysel bir etkinliktir. Bu yönüyle ka-
T vatan, millet, hürriyet gibi kavramları işlemiş top-
lıplaşmasını yadırgamama rağmen Divan şiirini lumu bilinçlendirme çabasında olmuştur. İlk şiir-
A
beğeniyorum. Tanzimat şairleri, şiiri sanat düşkü- leri biçimce eskiyken sonraki şiirleri özde yenidir.
nü bireylerin hoşlanmadığı bir alan olan siyase- Mecazlardan, söz oyunlarından arınmış bir şiir di-
R
lini önerir ancak bu düşüncesini tam olarak uygu-

te bulaştırdılar. Şiirimiz o alandan ---- sayesinde
layamaz. Şiirleri, sanatsal değerinden çok özüyle
kurtuldu. Bir “Makber” şiiri Tanzimat’ın ilk dönem önemlidir.
U
şairlerinin bütün şiirlerine bedeldir.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisidir?
•M
hangisi getirilmelidir?
A) Namık Kemal B) Muallim Naci
A) Şinasi C) Şemsettin Sami D) Ziya Paşa
B) Ziya Paşa E) Abdülhak Hamit
C) Abdülhak Hamit
12. I.
R
D) Ahmet Mithat
Ey husrev-i âliniyat vey daver-i pâkitikat
E) Şemsettin Sami
Tİ
Ey şah-ı sahip-adl ü dat ey padişah-ı muhterem

Nef’i
9. Biçim ve içerik özelliklerine dikkat edildiğinde
II.
EK
aşağıda verilen dizelerden hangisinin Namık

Kemal’e ait olduğu söylenebilir? Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten
Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez inâyetten
A) Ya gel bana, ya araya beni çek, Namık Kemal
N
Gözüm nuru oğulcuğum, Nijad’ım! I.si Divan, II.si Tanzimat Dönemi’ne ait bu kasi-
B) Aksi tekbir ile dolmuş dereler delerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz?
R
Secde eylerdi bütün meşcereler

C) Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini A) I. sanat için sanat, II. toplum için sanat anlayı-
Ö
şıyla oluşturulmuştur.
Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini
B) Her ikisi de aruz ölçüsü ve beyit birimiyle ya-
D) Fese bak fese, ne güzel de al zılmıştır.
Ne de hoş belindeki morlu şal C) II.nin dili I.ye göre daha sadedir.
E) Seher vakti çaldım yârin kapısını D) Her ikisinde de devlet büyüğünün övgüsü ya-
Baktım yârin kapıları sürmeli pılmıştır.
E) II. beyit içerik yönünden divan şiirinden ayrılır.
18
Test
SERVETİFÜNUN ŞİİRİ
6
1. Servet-i Fünun edebiyatıyla ilgili olarak aşağı- 4. Tanzimat şiiri ile Servet-i Fünun şiirinin karşı-
dakilerden hangisi söylenemez? laştırılmasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisin-
de bir bilgi yanlışı vardır?
A) Dilde sadeleşme gayreti görülmez, şiirin gün-
I
lük kelimelerle yazılamayacağını söylemişler A) Tanzimat’ta “toplum için sanat” düşüncesi,
R
ve daha önce kullanılmayan kelime ve tamla- Servet-i Fünun’da “sanat için sanat” düşünce-
maları kullanmışlardır. si vardır.
LA
B) Siyasi şartların ağır olması nedeniyle sosyal B) Tanzimat şiirinde dil ve üslup, Servet-i Fünun’a
konulara ağırlık verememiş ve anlatmak iste- göre daha sade ve anlaşılırdır.
diklerini de sembollerle ifade etmişlerdir. C) Tanzimat Dönemi’nde ve Servet-i Fünun Dö-
C) Şiirde ahenge önem vermeleri nedeniyle aruz nemi’nde şiirlerde kullanılan asıl vezin aruzdur.
N
ölçüsünü tercih etmişlerdir. D) Tanzimat şairleri divan edebiyatı nazım biçim-
D) Sanatçılar, Hamit’in getirdiği kuralsız nazım şe- lerini, Servet-i Fünun şairleri ise Batı’dan aldık-
YI
killerini genişletip uygulamışlar, ayrıca sone ve ları biçimleri kullanmışlardır.
terza-rima gibi nazım şekillerini kullanmışlardır. E) Tanzimatçılar parnasizmden, Servet-i Fünun-
YA
E) Şairler şiirlerindeki cümlenin tek mısrada ta- cular ise klasizmden etkilenmişlerdir.
mamlanmasına önem vermişlerdir.
2. Ey uçarken düşüp ölen kelebek 5. “Defter” bile denmez sekiz on parça kağıttır
Bir beyaz rîşe-i cenâh-ı melek gibi kar Üstünde Haluk’un mütereddid kalemiyle
Seni solgun hadîkalarda arar
T
Saf saf karalanmış yazılar, şüpheli hatlar
A
(Elhan-ı Şita’dan) Bir yanda vatan bayrağı, altında şu cümle
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- “Ölmek ve yaşatmak seni…”

R
gisi söylenemez?
Bu dizelerin yer aldığı şiir ve şairi aşağıdaki-
A) Arapça ve Farsça kelimelerden oluşmuş ağır lerden hangisidir?
U
bir dili vardır.

A) Tarih-i Kadim / Tevfik Fikret
B) Ahenk unsurlarına dikkat edilmemiştir.
•M
B) Elhan-ı Şita / Cenap Şahabettin

C) Ritim aruz ölçüsüyle sağlanmıştır.
C) Makber / Abdülhak Hamit Tarhan
D) Servet-i Fünun dönemi sanatçılarından Cenap
Şahabettin’e aittir. D) Hürriyet Kasidesi / Namık Kemal
E) Cümlenin bir dizede bitirilmemesi, diğer dize- E) Haluk’un Defteri / Tevfik Fikret
R
ye taşması anlamına gelen anjanbumana yer

verilmiştir.
6. Cenap Şahabettin ile ilgili olarak aşağıdakiler-
Tİ
den hangisi yanlıştır?

3. Dedem koynunda yattıkça benimsin ey güzel toprak
A) Aruz ölçüsüne bir ahenk unsuru olarak önem
EK
Neler yapmış bu millet en yakın tarihe sor bir bak vermiştir.

Yerim sensin, ğöğüm sensin, cihanım, cennetim hep sen B) Şiirlerinde sembolizm ve parnasizmin izleri gö-
Nasıl bir zinde millet çıktı gördüm hasta sinenden rülür.
N
Servet-i Fünun döneminde yazılmış bu şiiri dö- C) Şiirlerinin yanında nesir alanında da önemli
nemin şiir anlayışından ayıran özellik aşağıda- eserleri vardır.
kilerden hangisidir?
R
D) Eski anlayışın tüm izlerinden sıyrılmış, bütün

şiirlerini Batılı tarzda kaleme almıştır.
A) Şiirden çok küçük bir öyküyü andırmak
Ö
E) Şiirlerinde daha çok aşk ve tabiat temasını iş-

B) Topluma yönelik bir mesaj içermek lemiştir.
C) Ölçülü, uyaklı olmak
D) Sanatsal bir anlatıma sahip olmak
E) Şairin bireysel duygularını dile getirmek
19
Test
6 SERVETİFÜNUN ŞİİRİ
7. Servet-i Fünun Dönemi’nde şiirimize giren ---- İtal- 10. I. Şiirde aruz veznini kullanmışlardır.
yan edebiyatı nazım biçimidir. Diğer edebiyatlarda II. Şiiri düz yazıya yaklaştırmışlardır.
da kullanılmıştır. Üçer dizelik bentlerle kurulur.
III. Sone, terza-rima ve serbest müstezat şiire
Buna göre, boş bırakılan yere aşağıdaki nazım
I
damgasını vurmuştur.
biçimlerinden hangisi getirilmelidir?
R
IV. Göz için kafiye anlayışı benimsenmiştir.
A) terza-rima V. Divan şiirinin nazım biçimleri kullanılmıştır.
LA
B) sone Numaralanmış cümlelerin hangisinde “Servet-i
C) müstezat Fünun”la ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
D) rubai A) I B) II C) III D) IV E) V
N
E) serbest müstezat
YI
8. Aşağıdaki yargılardan hangisi Servet-i Fünun
Dönemi şiiri için söylenemez?
YA
A) Şiirde ahengi yaratmada aruz vezninden ya-
rarlanılır. 11. Aşağıdakilerden hangisi Abdülhak Hamit Tar-
B) Şiirin konusu genişletilmiş, ferdî duygu ve hâ- han’ın yazmış olduğu “Makber” adlı şiirin özel-
yallerin yanı sıra, aşk ve tabiat temaları ele liklerinden değildir?
alınmıştır.
T
A) Yaşama sevincini dile getirir.
C) Parnasizmin ve sembolizmin etkisiyle şiire re-
A
sim ve musiki girmiştir. B) Felsefe ile ilgili düşünceler yer alır.

D) Arapça, Farsça sözcük kullanımından vazge- C) Ölüm duygusu işlenmiştir.
R
çilmiştir. D) Din ile ilgili düşünceler yer alır.

E) Şairler, mısra bağımsızlığı anlayışına ve ifa- E) Tanrı hakkındaki düşüncelerini belirtir.
U
denin bir beyitte bitmesi geleneğine karşı koy-

muşlardır.
•M
9. Edebiyata ilk olarak okuldaki eğitiminin de etkisiy-

le Divan şiiri tarzındaki denemeleriyle başlamıştır. 12. Şiirlerinde dize bütünlüğü kırılmış ve şiir birkaç
Batı şiirine yönelmesi Recaizâde Mahmut Ekrem dizeden oluşan cümleler halinde yazılmıştır. “Ba-
R
vasıtasıyla olmuştur. İlk zamanlar devrin siyasi lıkçılar” adlı manzum hikâyesinde aruzu Türkçeye
şartları nedeniyle “sanat, sanat içindir” ilkesiyle şi- mükemmel bir biçimde uygulamıştır.
Tİ
irler yazmıştır. “Sis” şiirini yazdığı tarihten ölümüne Bu parçada sözü edilen şairimiz aşağıdakiler-
kadar geçen on üç yıl boyunca siyasi baskıların den hangisidir?
ağırlığından, sosyal yapıyı yıkan unsurlardan söz
EK
etmiş, sosyal temalar işlemiştir. Nazmı, nesre yak- A) Cenap Şahabettin

laştırmıştır, mecazlar yönünden de şiirimize yenilik B) Tevfik Fikret
katmıştır. Bütün duygu ve düşüncelerini birtakım
C) Namık Kemal
sembollerle ve mecazlarla anlatmıştır. Hayal-ger-
N
çek zıtlığı şiirlerinin temel teması olmuştur. D) Ziya Paşa

Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden han- E) Halit Ziya Uşaklıgil
R
gisidir?
Ö
A) Mehmet Rauf
B) Hüseyin Cahit
C) Cenap Şahabettin
D) Muallim Naci
E) Tevfik Fikret
20
Test
TANZİMAT VE SERVETİFÜNUN ŞİİRİNİN ÖZELLİKLERİ

7
1. Bugün açız yine evlatlarım, diyordu peder, 4. Ey bir dem-i rüya gibi geçmiş kara günler,
Bugün açız yine, lâkin yarın ümit ederim Bir lahza edin seyr-i cahiminizi tekrar;
Sular biraz daha sakinleşir… Ne çare kader! Dönsün bize o derin nazra-i muğber…
I
Heyhat! Otuz üç yıl, otuz üç yıl bütün ekdar
R
Hayır, sular ne kadar coşkun olsa ben giderim, Heyhat! Ne bir ders, ne bir fikr-i mukarrer
LA
Diyordu oğlu, yarın sen biraz ninemle otur, Silmez fakat elvahını tarih-i muanit
Zavallıcık yine kaç gündür işte hasta… Yukarıdaki dizeler Tevfik Fikret’in Meşrutiyet’in
Bu dizeler, Servet-i Fünun edebiyatı şiirinin kaldırılmasına ve yöneticilerin verdikleri sözü tut-
özelliklerinden hangisine örnek değildir? mamalarına tepki olarak kaleme aldığı ünlü ---- şi-
N
irinden alınmıştır.
A) Daha çok karamsar ve duygulu konuları işle- Buna göre, parçada boş bırakılan yere aşağı-
YI
mişlerdir. dakilerden hangisi getirilebilir?
B) Şiiri, nesre (düz yazı) yaklaştırmışlardır.
A) Yağmur
C) Divan edebiyatının konularını genişletmişlerdir.
YA
B) Sis
D) Sanat için sanat görüşünden dolayı dilde sade-
likten uzaklaşılmıştır. C) Tarih-i Kadim
E) Şiirde biçim serbestleşmiş, duygular daha öz- D) Şermin
gür biçimde iletilmiştir. E) 95’e Doğru
T
2. Cûlar güler uzakta, çemenlerde bâd-ı saf
A
5.
Tanzimat edebiyatının hemen her türünde eser

Eyler harem-serâyım eş kuşların tavaf
vermiştir. Onun sanat anlayışında üç aşama bu-
R
Güllerle rû-be-rû açılır taze sineler, lunmaktadır. Gençlik çağlarında Divan edebiyatı
özelliğine uygun şiirler yazdı. İkinci aşamada Divan
Her sine kendi üstüne güllerle iğneler
U
şiiri biçimleri içerisinde yeni konuları işledi. Gaze-

Cenap Şahabettin teciliğe yönelerek çeşitli gazeteler çıkardı. Son
Bu dizeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi aşamada ise Batı tarzında şiirler yazdı. Tiyatro,
•M
söylenemez? roman, biyografi, eleştiri gibi yeni türlerde eserler

verdi. Bağımsızlık, vatan, ulus, adalet kavramlarını
A) Beyit nazım birimi kullanılmıştır. ilk kez ele alan sanatçıdır. Edebiyatımızda “vatan
B) “Gül” kelimesi ile tekrir sanatına yer verilmiştir. şairi” diye de anılır.
C) Aruz ölçüsü kullanılmıştır. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden
R
D) Ağır bir dili vardır. hangisidir?

E) Zengin uyağa yer verilmemiştir.
Tİ
A) Ziya Paşa B) Namık Kemal

C) Agâh Efendi D) Şinasi
3. Fransız şairlerinden ilk şiir çevirilerini yaparak şa-
EK
irlerimizin önüne şiir türünde bir alternatif koydu. E) Muallim Naci

Onların Divan geleneğine karşı yeni bir şiir çizgi-
sini düşünmelerinde etkili oldu. Onun bu girişimi
Müntehabat-ı Eşar adlı yapıtındaki şiirlerinden da- 6. Tanzimat Dönemi’nde şiirlerinde bireysel te-
N
ha önemli görmek gerekir. maları işleyen şairler, aşağıdaki seçenekler-

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden den hangisinde verilmiştir?
R
hangisidir? A) Namık Kemal - Şemsettin Sami

A) Muallim Naci B) Ziya Paşa - Ahmet Vefik Paşa
Ö
B) Namık Kemal C) Abdülhak Hamit Tarhan - Recaizade Mahmut

C) Şinasi Ekrem
D) Ziya Paşa D) Ahmet Mithat Efendi - Namık Kemal
E) Ahmet Vefik Paşa E) Şinasi - Ziya Paşa
21
Test
7 TANZİMAT VE SERVETİFÜNUN ŞİİRİNİN ÖZELLİKLERİ
7. Tanzimat I. Dönem şiiri ile II. Dönem şiirinin 10. Aşağıdaki Tanzimat şiiri ile divan şiiri karşılaş-
karışlaştırmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan tırmalarının hangisinde bir yanlışlık yapılmış-
hangisi yanlıştır? tır?
I
A) I. Dönem şairleri, şiirde aruz ölçüsünü kullanır- Divan şiiri Tanzimat şiiri
R
ken; II. Dönem şairleri şiirdeki ahengi daha çok
hece ölçüsüyle sağlamışlardır. A) Doğu edebiyatından Batı edebiyatından
LA
B) I. Dönem şairleri “toplum için sanat” anlayışını; etkilenmiştir. etkilenmiştir.
II. Dönem şairleri ise “sanat için sanat” anlayı- B) Kaside, gazel, Kaside, gazel,
şını benimsemişlerdir. terkibibent gibi terkibibent gibi
C) I. Dönem şairleri gazel, kaside, terkibibent gibi nazım biçimleri kul- nazım biçimleri kul-
N
eski nazım şekillerini kullanmaya devam etmiş- lanılmıştır. lanılmıştır.
lerdir; II. Dönem sanatçıları ise Batı’dan alınan
C) Bireysel konulara Toplumsal konulara
YI
yeni nazım biçimlerini de denemişlerdir.
ağırlık verilmiştir. ağırlık verilmiştir.
D) I. Dönem şairleri “vatan, millet, adalet” gibi ko-
nuları ele alırken; II. Dönem'dekiler “aşk, doğa, D) Dil, Arapça ve Dil; açık, yalın, an-
YA
ölüm” gibi konuları ele almışlardır. Farsça kelimelerle laşılır bir Türkçedir.
E) I. Dönem şairleri dilde sadeleşmeyi amaçla- yüklüdür.
mışlar ancak bunda başarılı olamamışlardır; E) Aruz ölçüsü kul- Aruz ölçüsü kul-
II. Dönem şairleri ise ağır olan bu dili daha da lanılmıştır. lanılmıştır.
ağırlaştırmışlardır.
T
A
11. Tanzimat Dönemi’nde “Sanat için sanat” görü-
8. İlk şiir kitabı Tamat’ta hem divan tarzından hem şünü benimseyerek Servet-i Fünun döneminin
hazırlayıcısı “üstat” şair aşağıdakilerden han-
R
de yeni edebiyattan etkilenerek yazdığı şiirleri yer

alan sanatçı, şiirlerinde “saat-i semenfam, berf-i gisidir?
zerrin” gibi benzetmeleri ilk defa kullanmıştır.
U
A) Ahmet Vefik Paşa

Bu parçada özellikleri verilen sanatçı aşağıda-
kilerden hangisidir? B) Nabizade Nazım
•M
C) Namık Kemal
A) Mehmet Rauf D) Recaizâde Mahmut Ekrem
B) Hüseyin Suat Yalçın E) Şemsettin Sami
C) Cenap Şahabettin
12. I. Doğu ile Batı kültürü arasında kesin bir tavır
R
D) Halit Ziya Uşaklıgil

belirleyememiş olan Ziya Paşa’nın eserle-
E) Tevfik Fikret
rinde bir ikilik dikkat çeker.
Tİ
II. Abdülhak Hamit sürekli yeni şekiller dene-

miş, şiirlerinde yapı ve içerik olarak değişik-
9. Tanzimat’la birlikte gelen yeniliklere düşünce ola-
EK
likler yapmıştır.
rak bağlıdır. Ancak uygulamada eskiye bağlı ol-
duğu görülür. Uzun manzum ön sözünden dolayı III. Ziya Paşa’nın Sadrazam Ali Paşa’yı eleştir-
1874’te yayımladığı “Harabat” adlı antolojisiyle es- diği Zafername, edebiyatımızda yergi türü-
ki edebiyatın propagandasını yapmakla suçlanır. nün önemli bir örneğidir.
N
Gerçekten de hece ile yazdığı birkaç şiir bir ya- IV. II. Dönem sanatçılarından olan Abdülhak
na bırakılırsa onun şiirleri biçim bakımından divan Hamit ve Recaizâde Mahmut şiirlerini “top-
R
nazmına bağlıdır. lum için sanat” anlayışıyla oluşturmuşlardır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı, aşağıdakilerden V. Klasizmin oluşma zeminini hazırlayan 18.
Ö
hangisi olabilir? yüzyıl, Avrupa tarihinde Aydınlanma Döne-

mi olarak adlandırılır.
A) Ali Suavi B) Şinasi
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi
C) Ziya Paşa D) Namık Kemal yanlışı yapılmıştır?
E) Abdülhak Hamit Tarhan
22
Test
FECRİATİ DÖNEMİ'NDE ŞİİR

8
1. Fecr-i Âti topluluğunun kurucularındandır. Bu top- 4. I. Haşim; hayalci, kötümser kişiliği ile toplumcu
luluğun Ahmet Haşim’den sonraki en güçlü şairi- görüşlere aykırı bir şiir anlayışına sahiptir.
dir. Hisarlara Karşı şiiriyle tanınır. Epik şiirlerinde II. Aruz ölçüsünü kullanmış ve şiirde musikiyi
Namık Kemal hissi verir. her şeyin üstünde tutmuştur.
I
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakiler-
R
III. Nesir dili de şiirleri gibi mecazlarla ve anla-
den hangisidir? şılmaz ifadelerle örülüdür.
A) Emin Bülent Serdaroğlu
LA
IV. Fecr-i Âti topluluğu sonrasında başka akım-
B) Tahsin Nahit lardan etkilenmemiştir.
C) Cemil Süleyman V. Şiirlerinde sembolizmin etkisi görülür.
D) İzzet Melih Ahmet Haşim’le ilgili olarak numaralanmış
N
E) Refik Halit cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
YI
2. Aşağıdaki eşleştirmelerin hangisinde bir yan-
lışlık yapılmıştır?
YA
A) Manzum hikâye - Tevfik Fikret
B) Saf (öz) şiir - Ahmet Haşim
5. Geçenler varsa İslâmın şu çiğnenmiş diyârından;
C) Manzum hikâye - Mehmet Âkif Ersoy Şu yüz binlerce yurdun kanlı, zairsiz mezarın-
dan;
D) Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılan şiir - Meh-
met Emin Yurdakul
T
Yürekler parçalar bir nevhadinler rehgüzârın-
dan.
E) İmgeli, sanatlı söyleyişler - Mehmet Âkif Ersoy
A
Bu mâtem, kim bilir, kaç münkesir kalbin gubâ-

3. Aşağıdaki dizelerden hangisi halkın yaşayışını rından
R
ve değerlerini anlatan şiirin temsilcisi Mehmet Hurûş etmekte, son ümmidinin son inkisârından.
Âkif Ersoy’a ait değildir? Bu dizeler biçim ve içerik özellikleri dikkate
U
A) Aralarken kulağım duydu fakirin sesini alındığında aşağıdaki sanatçılardan hangisi-

nin yazdığı söylenebilir?
•M
–Nerde kaldın? Beni hiç yoklamadın evladım!

Haklısın, bende kabahat ki haber yollamadım A) Tevfik Fikret
Bilirim çoktur işin, sonra bizim yol çok uzun… B) Ahmet Haşim
B) Çamurlu bir kapı, üstünde bir değirmi delik; C) Mehmet Âkif Ersoy
Önünde tahta mı, toprak mı? Sorma pis bir D) Yahya Kemal Beyatlı
R
eşik. E) Ziya Gökalp

Şu gördüğün yer için her ne söylesen câiz;
Tİ
Ahırla farkı: O yemliklidir, bu yemliksiz!

C) Tuna boylarında sıra selviler
EK
Tan yeli estikçe sessiz ağlarmış; 6. Bir devr-i şeamet, yine çiğnendi yeminler
Gül bahçelerinde baykuşlar öter… Çiğnendi, yazık, milletin ümmid-i bilendi
Şu viranelikler eski bağlarmış! Kanun diye topraklara sürtündü cebinler,
N
D) Yüzü gülmüştü teyzenin, baktık, Kanun diye, kanun diye kanun tepelendi.
Biz de çıktık vedâ edip artık Bihude figanlar yine, bihude eninler
R
Hiç görünmeksizin gelip geçene, İçerik, biçim ve dil özellikleri göz önünde bu-
lundurulduğunda bu dizeler, aşağıdaki sanat-
Doğru indik Halife’nin evine.
Ö
çılardan hangisine ait olduğu söylenebilir?

E) Ocak başında otumuş bir ihtiyarca kadın,
“Açız! Açız!” diye feryâd eden çocuklarının, A) Muallim Naci B) Ahmet Rasim
Karıştırıp duruyorken pişen nevâlesini, C) Namık Kemal D) Tevfik Fikret
Çıkardı yuttuğu yaşlarda çırpınan sesini E) Ziya Paşa
23
Test
8 FECRİATİ DÖNEMİ'NDE ŞİİR
7. Aşağıdakilerden hangisinde eser-şair eşleştir- 10. Düşman yine öz yurduna el attı

mesinde bir yanlışlık yapılmıştır? Mezarından atan kılıç uzattı
A) Tayflar Geçidi / Abdülhak Hamit Tarhan Yürü diyor, hakkı zulüm kanattı
I
B) Yadigar-ı Şebâb / Recaizâde Mahmut Ekrem Atilla’nın oğlusun sen unutma!
R
C) Muntehabât-ı Eş’âr / Şinasi
LA
D) Nağme-i Seher / Ziya Paşa Medeniyet deme, duymaz o sağır
E) Ateşpâre / Muallim Naci Taş üstünde taş kalmasın durma kır
Kafalarla düz yol olsun her bayır
N
Atilla’nın oğlusun sen unutma!
Yapı, tema, dil ve anlatım özellikleri dikkate
alındığında bu dizelerle aşağıdaki yapıtların
YI
8. Aşağıdakilerden hangisi Mehmet Âkif Ersoy’un hangisinin yazarı arasında bir bağ kurulamaz?
özelliklerinden biri değildir?
A) Serab-ı Ömrüm
YA
A) Aruz ölçüsünü Türkçeye ustalıkla uygulaması B) Zafer Yolunda
B) Nazmı nesre yaklaştırarak manzum hikâyeler C) Siyah İnciler
yazması D) Git Bahar
C) Toplum sorunlarına çözümler araması E) Kendi Gök Kubbemiz
D) Millî edebiyat akımının Türkçülük görüşüne
T
karşı çıkması
A
11. Yazdığı her şey gerçek yaşama dayanır. Hayalle
E) Şiirlerinin yanı sıra tiyatro türünde de eserler bir alışverişinin olmadığını söyler. Toplumun dert-
vermesi lerini kendine dert edinmiş idealist bir şairdir. Bütün
R
şiirlerinde aruzu ustalıkla kullanmıştır. Konuşma

dilini yazı dili hâline getiren şair, Tevfik Fikret ile
U
başlayan şiiri düz yazıya yaklaştırma hareketini be-

nimsemiş ve geliştirmiştir. Manzum öykü türünde
•M
ustalaşmış ve birçok şiirini bu türde yazmıştır.

9. Aşağıdaki Tanzimat şiiri ile divan şiiri karşılaş- Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden
tırmalarının hangisinde bir yanlışlık yapılmış- hangisidir?
tır?
A) Ziya Gökalp
R
Divan şiiri Tanzimat şiiri B) Ahmet Haşim

A) Doğu edebiyatından Batı edebiyatından C) Mehmet Emin Yurdakul
Tİ
etkilenmiştir. etkilenmiştir. D) Mehmet Akif

B) Kaside, gazel, Kaside, gazel, E) Ömer Seyfettin
EK
terkibibent gibi terkibibent gibi

nazım biçimleri kul- nazım biçimleri kul- 12. Fecr-i Âti’nin ünlü şairidir. Sembolist şiirin bizdeki
lanılmıştır. lanılmıştır. en ünlü temsilcisidir. Aruzla ve söz güzelliği için
yazmasıyla ve “Şiir sözden ziyade musikiye yakın
C) Bireysel konulara Toplumsal konulara
N
bir sanattır.” görüşüyle tanınır.

ağırlık verilmiştir. ağırlık verilmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakiler-
R
D) Bütün güzelliğine Parça güzelliğine den hangisidir?

önem verilmiş. önem verilmiş.
A) Muallim Naci
Ö
E) Aruz ölçüsü kul- Aruz ölçüsü kul-

lanılmıştır. lanılmıştır. B) Ahmet Haşim
C) Tevfik Fikret
D) Ahmet Rasim
E) Cenap Şahabettin
24
Test
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ'NDE BAĞIMSIZ SANATÇILAR -

MİLLÎ EDEBİYAT ŞİİRİ - CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİ
9
1. I. Divan edebiyatının nazım şekillerinden ta- 4. • Küya
mamen uzak durmuş, modern şiir örnekleri • Cenk Duyguları
vermiştir.
• Zakkum
II. Ok şiiri dışındaki tüm şiirlerini aruz ölçüsüy-
I
Verilen eserlerin şairi aşağıdakilerden hangi-
le yazmıştır.
R
sidir?
III. Dili Kendi Gök Kubbemiz'de günümüz
Türkçesi, Eski Şiirin Rüzgârıyla'da Osman-
LA
A) Fazıl Hüsnü Dağlarca
lı Türkçesidir. B) Ziya Osman Saba
IV. Dize oluşturmada çok titiz davranmış, söz C) Faruk Nafiz Çamlıbel
diziminde kusursuzluğa ulaşmıştır.
D) Orhan Seyfi Orhan
N
V. Edebiyatımıza yeni bir şiir anlayışı getirmiş-
E) Halit Fahri Ozansoy
tir.
YI
Buna göre, Yahya Kemal Beyatlı’yla ilgili veri-
len bilgilerin hangisinde bir yanlışlık vardır?
YA
5. Ahmet Haşim ve Yahya Kemal'in benimsediği saf
şiir anlayışı Cumhuriyet Dönemi'nde de varlığını
sürdürür. Öz şiir anlayışı Paul Valery'nin şiirde dili
2. Şiirlerini Divan şiiri zevkini, estetiğini temel ala-
her şeyin üstünde tutan görüşünden hareketle Batı
rak yazan ---- edebiyatımızda neoklasisizm tem-
edebiyatından ve divan şiirinin biçimci yapısından
silcisidir. Tarihçi Albert Sorel’den etkilenmiş, Batı
T
etkilenen ortak zevk ve anlayışa verilen addır.
şiirini ayrıntılı bir şekilde öğrenmiştir. Batı şiiriyle
A
Buna göre aşağıdakilerden hangisi "Öz şiir"
geleneksel şiirimizi başarıyla kaynaştırarak gazel,

şarkı, rubaî gibi nazım biçimlerini canlandırmıştır. anlayışını sürdüren sanatçılar arasında yer al-
R
Şiirin düz yazıya yaklaştırılmasına karşı çıkmış, maz?

“has şiir” dediği şiir çizgisini oluşturmuş, şiirde
A) Necip Fazıl Kısakürek
U
ahenge önem vermiştir.

B) Melih Cevdet Anday
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden
•M
hangisidir? C) Ahmet Hamdi Tanpınar

D) Ahmet Muhip Dıranas
A) Mehmet Emin Yurdakul
E) Cahit Sıtkı Tarancı
B) Ziya Gökalp
C) Ahmet Haşim
R
D) Yahya Kemal Beyatlı

E) Ali Canip Yöntem
Tİ
6. Şiirlerinde İstanbul’un güzelliklerini Divan şairi Ne-

dim’i hatırlatan bir bakış açısıyla işleyen ---- klasik
şiirimizin aruzla özdeşleyen ahengini Batılı şairler-
3.
EK
Yazar Eser den öğrendikleriyle harmanlamış, modern bir kla-

…………………………… Göl Saatleri sik şiire ulaşmıştır.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakiler-
Yahya Kemal ……………………………
den hangisi getirilmelidir?
N
Buna göre, şairlere ve eserlere ait tabloda boş

A) Ahmet Haşim
bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden
R
hangisi getirilmelidir? B) Tevfik Fikret

C) Yahya Kemal Beyatlı
Ö
A) Ziya Gökalp - Kar Çiçekleri

D) Cenap Şahabettin
B) Ahmet Haşim - Kendi Gök Kubbemiz
E) Mehmet Emin Yurdakul
C) Yahya Kemal - Eski Şiirin Rüzgârıyla
D) Mehmet Emin Yurdakul - Tan Sesleri
E) Ahmet Haşim - Merdiven
25
Test
9 MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ'NDE BAĞMISIZ SANATÇILAR -

MİLLÎ EDEBİYAT ŞİİRİ - CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİ
7. Cumhuriyet Dönemi'nde millî edebiyat zevk ve 10. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan
anlayışını sürdüren şiir, Millî Edebiyat Döne- sanatçıların özelliklerinden biri değildir?
mi'nde aşağıdaki edebî topluluklardan hangisi
tarafından temsil edilmiştir? A) Yerleşik kurallara karşı gelmişlerdir.
I
B) Nesnelerin göründüklerinden farklı yönlerini
R
A) I. Yeniler B) II. Yeniler ele almışlardır.
C) Yedi Meşaleciler D) Hisarcılar C) Varoluşçuluk akımının etkisinde kalmıştır.
LA
E) Beş Hececliler D) Millî unsurlara ve toplumsal faydaya, özen gös-
termişlerdir.
E) Kişilerin bunalımlarına, topluma çatışmalarına
N
eserlerinde yer vermişlerdir.
YI
YA
8. Aşağıdakilerden hangisi Beş Hececiler'in özel-
liklerinden biri değildir?
11. Türk yurdu uykuda ey düşman sakın!
A) Millî edebiyat akımından etkilenmiş ve şiirlerin- Uyuyan ülkeye yapılmaz akın.
de hece veznini kullanmışlardır.
B) Şiirlerde Anadolu gerçeğini coşkulu bir dille iş-
T Tan yeri ağardı, yiğitler kalkın.
Bakın yurt ne hâlde, vatan nerede?
lemişlerdir.
A
Gideyim arayım: Yatan nerede?

C) Sade ve özentisiz bir dil kullandılar.
Bu dizeler aşağıdaki şiir anlayışlarının hangi-
R
D) Halk edebiyatına bağlı oldukları için tüm şiirle-

sine örnektir?
rini hece ölçüsüyle yazdılar.
U
E) Memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahra- A) Servet-i Fünun zevk ve anlayışını sürdüren şi-
manlık ve yiğitlik gibi konuları işlemişlerdir. ire
•M
B) Halkın yaşayış ve değerlerini anlatan manzu-

melere
C) Fecr-i Âti zevk ve anlayışını sürdüren şiire
D) Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılan şiire
E) Saf (öz) şiire
R
Tİ
9. Aşağıdaki eserlerden hangisi farklı bir şaire

aittir?
EK
12. Aşağıdaki şair - şiir eşleştirmelerinden hangi-

A) Akıncı Türküleri si yanlıştır?
B) Han Duvarları
C) Gönülden Gönüle A) Enis Behiç Koryürek - Miras
N
D) Şarkın Sultanları B) Halis Fahri Ozansoy - Bulutlar Yakın

C) Faruk Nafiz Çamlıbel - Şarkın Sultanları
R
E) Gurbet Geceleri
D) Yusuf Ziya Ortaç - Bitmemiş Şiirler
Ö
E) Orhan Seyfi Orhan - Gönülden Sesler
26
Test
MAKALE
10
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yan- 4. Aşağıdaki düşünce yazılarından hangisi nitelik
lışı vardır? bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Makaleler genelde alanında uzman kişiler ta- A) Makale B) Biyografi
I
rafından yazılır. C) Deneme D) Günlük
R
B) Makalelerde konu sınırlaması yoktur ancak da- E) Anı
ha çok bilimsel konularda yazılır.
LA
C) Makaleler didaktik özellikler taşır, kanıtlara ve
belgelere başvurulur.
D) Makalelerde yazar süslü bir anlatımla okuyu-
cuyu etkilemeye çalışır.
N
E) Makalede ele alınan konular genelde bilim ve
sanata hizmet etme amacı taşır.
YI
5. ---- “Şiir ve İnşa” adlı makelesinde halk dilinin ya-
YA
zı dili olmasını istemiş, gerçek şiirimizin Halk şiiri
olduğunu belirtmiş fakat bir süre sonra hazırladı-
ğı “Harabat” adlı antolojide Divan şiirini övmüş ve
halk şiirini kötülemiştir. Onun bu düşüncelerini ----,
2. Edebiyat tarihçisi ve tarih araştırmacısıdır. Türk
---- adlı eserinde eleştirmiştir.
edebiyatını dönemlere ayıran, bilimsel yöntemler-
T
Parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
le inceleyen ilk isimdir. Çok sayıda eser ve makale
A
yazan yazarın önemli eserleri arasında Türk Ede- hangisinde verilen isimler getirilmelidir?
biyatında İlk Mutasavvıflar, Türk Edebiyatı Tarihi,

A) Şemsettin Sami / Ziya Paşa / Zafernâme
R
Türk Saz Şairleri'ni sayabiliriz.

B) Namık Kemal / Ahmet Mithat Efendi / Talim-i
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden
Edebiyat
U
hangisidir?
C) Namık Kemal / Recaizâde Mahmut Ekrem /
A) Ömer Seyfettin Zemzeme
•M
B) Fuat Köprülü D) Şinasi / Namık Kemal / Renan Müdafaanâmesi

C) Ziya Gökalp E) Ziya Paşa / Namık Kemal / Tahrib-i Harabat
D) Ali Canip Yöntem
E) Mehmet Emin Yurdakul
R
Tİ
EK
6. ---- okuyucuları bilgilendirmek amacıyla yazılan

bilimsel yazılardır. Yazar, görüşlerini ya da tespit-
3. Aşağıdakilerden hangisi makale türünün Türk
lerini kanıtlarla ve kaynak göstererek belirtir. Kişi-
edebiyatındaki temsilcilerinden biri değildir?
sel kanaatlerden uzak durmaya ve tarafsız olmaya
N
A) Namık Kemal özen gösterir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
R
B) Ali Canip Yöntem

hangisi getirilmelidir?
C) Şinasi
Ö
D) Ziya Gökalp A) Haber yazısı

E) Tevfik Fikret B) Makale
C) Deneme
D) Anı
E) Gezi yazısı
27
Test
10 MAKALE
7. Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp ve Ali Canip Yön- 10. Ben yazılarını çalakalem yazamam. Birisi çıkıp
tem’in önderliğinde oluşan Millî edebiyat hareke- anlattıklarımın doğru olmadığını ileri sürmemeli.
tinin başlangıcı olarak kabul edilen ilk makaledir. Okuyucu, bana ve yazdıklarıma karşı koyamaya-
Ömer Seyfettin tarafından isimsiz kaleme alınmış cak biçimde, ortaya attıklarımı ona inandırıcı kıl-
I
ve Genç Kalemler’de yayımlanmıştır. malıyım. Bu biraz da kişiliğimle ilgili olsa gerek.
R
Bu parçada tanıtılan makale aşağıdakilerden Bu parçada yazarın sözünü ettiği yazı türü aşa-
hangisidir? ğıdakilerden hangisidir?
LA
A) Günebakan A) Söyleşi B) Anı
B) Millî Edebiyat Meseleleri C) Makale D) Fıkra
C) Cenap Bey’le Münakaşalarım E) Deneme
N
D) Yeni Lisan
YI
E) Bize Göre
YA
11. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı
8. Aşağıdakilerden hangisi deneme ile makale vardır?
arasındaki farklardan biri değildir?
T A) Millî Edebiyat Döneminde makale gelişme kay-
A) Denemede okur düşünmeye yönlendirilir, ma- detmiş, Fuat Köprülü, Ziya Gökalp, Ömer Sey-
A
kalede ise yazar bilimsel verilerle düşüncesini fettin gibi yazarlar makale yazmışlardır.
ispatlar.
B) Edebiyatımızda makale türü Tanzimat'la birlikte
R
B) Deneme her konuda, makale genellikle bilim- görülmeye başlamıştır.

sel konularda yazılır.
C) Fuat Köprülü’nün yazmış olduğu makaleler-
U
C) Denemede ağır, süslü bir dil kullanılır, makaleden oluşan “Türkçülüğün Esasları” önemli bir
de ise sade bir dil anlayışı vardır. eserdir.
•M
D) Denemede bilgi paylaşımı, makalede bilgi ak- D) Millî Edebiyat Döneminde yazılan makalelerde,
tarımı yapılır. o dönemde oluşan Türkçülük, Osmanlıcılık, İs-
E) Denemeci tüm topluma hitap eder, makaleci lamcılık, Batıcılık gibi akımlar etkilidir.
ise sınırlı bir okur kitlesine seslenir. E) Millî Edebiyat Dönemi öğretici metinlerinde dil-
de sadeleşmenin önemi, konuların millî duygu-
R
lar çevresinde şekillenmesidir.

Tİ
9. Servet-i Fünuncuları dekadanlıkla suçlar fakat da-

ha sonra “Teslim-i Hakikat” adlı makalesiyle, bu
EK
edebi topluluğun gerçek değerini takdir eder. Tan- 12. "Üç Tarz-ı Siyaset” adlı meşhur makalesiyle
zimat Dönemi’nin en çok eser veren yazarlarından Türkçülük akımına katkıda bulunan yazar aşa-
biridir. Popüler Türk romanının ilk temsilcisidir. ğıdakilerden hangisidir?
Parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden
N
hangisidir? A) Yusuf Akçura

B) Mehmet Emin Yurdakul
R
A) Namık Kemal
C) Ömer Seyfettin
B) Ahmet Mithat Efendi
Ö
D) Ziya Gökalp
C) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Ali Canip Yöntem
D) Şinasi
E) Ziya Paşa
28
Test
CUMHURİYET DÖNEMİ'NDE MAKALE

11
1. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Döne- 4. Aşağıdaki eserlerden hangisi diğerlerinden
mi'nde makale türünün temsilcilerinden biri farklı bir türde yazılmıştır?
değildir?
A) Türkçülüğün Esasları
I
A) Suut Kemal Yetkin B) Edebiyat ve Hukuk
R
B) Halit Fahri Ozansoy C) Aziz İstanbul
C) Peyami Safa
LA
D) Şiir ve İnşa
D) Yaşar Nabi Nayır E) Akından Akına
E) Falih Rıfkı Atay
N
YI
2. Servet-i Fünun’un eleştiri türünde yazan sanatçıla-
YA
rından Süleyman Nazif, siyasi yazılarıyla yönetimi 5. Makalenin Türk edebiyatındaki ilk örneği Şinasi'nin
kızdırmış, Fransızca’dan çevirdiği “Edebiyat ve Hu- I II III
kuk” adlı makalesi Servet-i Fünun dergisinin kapa- "Takvim-i Vekayi" gazetesinde yayımladığı
tılmasına yol açmıştır. IV
Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerden "Mukaddime" adlı eseridir.
T
hangisinde belirtilmiştir? V
Bu parçada numaralanmış bilgilerden hangisi
A
A) Edebiyatı ve Hukuk adlı makale Fransızca’dan
yanlıştır?
değil İngilizce’den çevrilmiştir.
R
B) Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasına neden A) I B) II C) III D) IV E) V

olan makale Çal Çoban Çal adlı makaledir.
U
C) Süleyman Nazif eleştiri türünde değil, sadece

şiir türünde eserler vermiştir.
•M
D) Servet-i Fünun dergisi siyasal yönetim tarafın-

dan kapatılmamıştır.
E) Edebiyat ve Hukuk makalesini Süleyman Nazif
değil, Hüseyin Cahit Yalçın çevirmiştir.
R
Tİ
6. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat'tan sonra

edebiyatımıza giren türlerden biridir?
EK
A) Mektup B) Biyografi
3. Edebiyat alanına giren metinler sanat eserleri ve C) Makale D) Şiir
düşünce eserleri olmak üzere ikiye ayrılır. E) Gezi yazısı
N
Buna göre aşağıdakilerden hangisi düşünce

eseri kapsamında değerlendirilir?
R
A) Hikâye B) Roman
Ö
C) Fabl D) Masal
E) Makale
29
Test
11 CUMHURİYET DÖNEMİ'NDE MAKALE
7. Aşağıdakilerden hangisi makale yazarının 10. ---- 1904 yılında kaleme aldığı ünlü ---- adlı maka-
özelliklerinden biri değildir? lesinde Türkçülük, Osmanlıcılık ve islamcılık akım-
larını ele alır. Bu üç siyaset tarzından Türkçülüğü
A) Geniş ve köklü bir bilgiye sahip olmalıdır. öne çıkararak diğerlerinin uygulanabilir olmadığını
I
B) Tarafsız bir gözle olay ve olguları inceleyebil- söyler. Bu uzun makale Türkçülük akımının ilk me-
R
melidir. tinlerinden biri olması açısından önemlidir.
C) Toplumun her katmanına seslenebileceği ge- Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa-
LA
nel kültüre sahip olmalıdır. ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
D) Yaşadığı toplumun dilini genel özellikleriyle kul-
A) Yahya Kemal / Eğil Dağlar
lanmalıdır.
B) Yusuf Akçura / Üç Tarz-ı Siyaset
N
E) Değişmeyen düşüncelere ve ön yargılara sa-
hip olmalıdır. C) Ziya Gökalp / Kızıl Elma
D) Fuat Köprülü / Bugünkü Edebiyat
YI
E) Ali Canip Yöntem / Millî Edebiyat Meselesi ve
Cenap Bey’le Münakaşalarım
YA
8. I. Yeni Lisan 11. Aşağıdaki sanatçı / yapıt eşleştirmelerinden
T
II. Mukaddime hangisi yanlıştır?
III. Şiir ve İnşa
A
A) Mehmet Kaplan / Nesillerin Ruhu
IV. Edebiyat ve Hukuk

B) Ömer Seyfettin / Türkleşmek, İslamlaşmak,
R
V. Bize Göre Muasırlaşmak

Yukarıdakilerden hangisi makale türünde bir C) Cenap Şahabettin / Evrak-ı Eyyam
U
eser değildir?
D) Ahmet Hamdi Tanpınar / Edebiyat Üzerine Ma-
A) I B) II C) III D) IV E) V kaleler
•M
E) Ali Canip Yöntem / Edebiyat Meseleleri

R
12. I. Makale, herhangi bir konuda bir görüşü ka-

nıtlamak için yazılan gazete yazılarıdır.
Tİ
II. Makalede yazar, görüşlerini kanıtlama ge-

reksinimi duyar.
9. Makalenin fıkradan farkı aşağıdakilerden han-
EK
III. Diğer pek çok tür gibi makale de edebiyatı-

gisinde verilmiştir?
mıza Tanzimat döneminde girmiştir.
A) Bir gazete ve dergi türü olması IV. Tanzimatçılar savundukları fikirleri makale-
B) Çıkış noktasının düşünce olması lerle halka ulaştırmışlardır.
N
C) Anlamı bilinmeyen kelimelere yer vermesi V. Bu türün ilk örneğini, ilk özel gazete olan
Tercüman-ı Ahval'de Şinasi yayımlamıştır.
D) İşlediği konuyu kanıtlamaya çalışması
R
Numaralanmış cümlelerden hangisinde maka-

E) Açık ve anlaşılır bir dil kullanması
leyle ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
Ö
30
Test
ÖĞRETİCİ METİNLER - YAZIM KURALLARI - NOKTALAMA

İŞARETLERİ - CÜMLENİN ÖGELERİ
12
1. • Edebiyat Üzerine Makaleler 4. "Nesnellik - kanıtlama - öğretici" kavramları, aşa-
• Çal Çoban Çal ğıdaki edebî türlerden hangisiyle ilgilidir?
• Aziz İstanbul A) Fıkra B) Anı
I
• Kültür ve Dil C) Makale D) Günlük
R
Aşağıdakilerden hangisi verilen eserlerden E) Deneme
herhangi birisinin yazarı değildir?
LA
A) Süleyman Nazif
B) Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Mehmet Kaplan
N
D) Yahya Kemal Beyatlı
YI
E) Ziya Gökalp
5. Aşağıdakilerden hangisi Ziya Gökalp'e ait öğ-
YA
retici metin türünde yazılmış bir eserdir?
2. A) Türkçülüğün Esasları
I. Grup II. Grup
I. Edebiyat ve Hukuk A. Gezi Yazısı B) Kırk Yıl
C) Geçtiğim Yol
II. Âfâk-ı Irak B. Makale
T
D) Safahat
A
III. Edebî Hatıralar C. Anı
E) Epope
I. Grupta verilen eserler, II. Grupta verilen tür-
R
lerle aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak

eşleştirilmiştir?
U
I II III
•M
6. Planlı devlet yönetimi yeni bir kavramsa da devlet

A) C B A
yönetimi ilk çağlara kadar dayanır. Eski Yunanca
B) A C B ve Latincede politika sözcüğü hem yönetim hem
C) B A C de devlet, kent anlamlarına gelir. O zamanın dev-
letleri site sınırını pek aşmadığı için polis sözcüğü
D) C A B her iki kavramı birden anlatmaya yetiyordu ve o
R
E) B C A zamanki kentlerin, bugün hayranlıkla kalıntılarını

seyrettiğimiz, kendilerine özgü bir planları vardı.
Tİ
Demek oluyor ki şehir kuruluşu ve belki de şehir

hayatı ölçüleri içinde plan fikri büyük medeniyetle-
re yabancı değildi.
EK
Bu parçada aşağıdaki öğretici metin türlerin-

den hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
3. Aşağıdaki eserlerden hangisi diğerlerinden
farklı bir türde yazılmıştır? A) Fıkra B) Eleştiri
N
C) Deneme D) Söyleşi
A) Nesr-i Harp
R
B) Kültür ve Dil E) Makale

C) Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
Ö
D) Zoraki Diplomat
E) Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak
31
Test
12 ÖĞRETİCİ METİNLER - YAZIM KURALLARI - NOKTALAMA

İŞARETLERİ - CÜMLENİN ÖGELERİ
7. Şimdiye kadar çocuk psikiyatrisinde ve çocuk ge- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yan-
lişiminde yapılan incelemeler, çocukla onu yetiş- lışı vardır?
tirenler arasındaki ilişkilerin çocuğun gelişiminde
rolünün büyük olduğunu göstermiştir. Eğer çocuğu A) Kurumuş dilimle çatlamış dudaklarımı yalaya-
I
yetiştirenin ona karşı olan yanlış davranışları er- rak uyuya kaldım.
R
ken düzeltirse olumlu sonuçlar alınabilir. İlke ola- B) Bir an geldi ki kendimi bağırmaktan alıkoya-
rak ilk iş, anneye doğru yolu göstermektir. Çok az madım.
LA
anne bilinçli olarak davranışlarını değiştirme iste- C) Toprak, ilerlemeye karşı verilen tüm savaşları
mindedir. kazanmıştı.
Bu parçada aşağıdaki öğretici metin türlerin- D) Dünyanın bereketli bir yer olduğunu en sonun-
den hangisine ait özellikler ağır basmaktadır? da anlayabilmiştim.
N
A) Sohbet B) Köşe Yazısı E) En sonunda korkumu yenmiş olduğumu fark
ettim.
YI
C) Eleştiri D) Mektup
E) Makale
YA
T
A
11. "Bak, cümlenin bittiğini gösteren noktalama işareti
8. Aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin bilimsel- nedense kullanılmamış"

lik niteliği vardır?
R
Bu cümlenin sonuna aşağıdaki noktalam işa-

A) Gezi yazısı B) Makale retlerinden hangisi getirilmelidir.
U
C) Söyleşi D) Fıkra A) Üç nokta (...) B) Noktalama (.)

E) Deneme C) Ünlem (!) D) Soru işareti (?)
•M
E) İki nokta (:)

R
Tİ
9. Aşağıdaki anlatım yöntemlerinden hangisi ma-

12. Aşağıdakilerden hangisi sadece yüklemden
kale türüne uygun değildir?
EK
oluşmuştur?
A) Karşılaştırma
A) Gel, dedikleri zaman gittim.
B) Tanık gösterme
B) Bilmiyorsan, hemen sor, öğren.
C) Öyküleyici anlatım
N
C) Issız yolların değişmeyen yolcularıyız.

D) Açıklayıcı anlatım
D) Gazeteye söyle bir göz atabilseydim.
R
E) Sayısal verilerden yararlanma

E) Bir zamanlar biraz fazla heyecanlıydım.
Ö
32
Test
FIKRA-SOHBET-GAZETE ÇEVRESİNDE GELİŞEN METİNLER-I

13
1. Fıkra için aşağıdakilerden hangisi söylene- 4. Aşağıdakilerden hangisi gazete ve dergilerde
mez? yayımlanan edebî türlerden biri değildir?
A) Gazete ve dergilerde yayımlanan köşe yazısı- A) Röportaj B) Haber yazısı
I
dır. C) Fıkra D) Mülakat
R
B) Kullanılan dil doğaldır. E) Nutuk
C) Yazarın düşüncelerini kanıtlama gibi bir ama-
LA
cı yoktur.
D) Anlatımda yer yer nükteli sözlere yer verilir.
E) Kanıtlama ve karşılaştırmalarla okuyucunun
N
düşünceleri değiştirilmeye çalışılır.
5. • Deneme
• Fıkra
YI
• Sohbet
Bu türlerle ilgili,
YA
I. Kanıtlama amacı güdülmeden herkese hi-
tap edilebilecek bir dille yazılırlar.
II. Gazetelerin belirli köşelerinde yayımlanır-
lar.
T
2. Fıkra yazarı ---- konularla ilgili düşüncelerini yalın III. Herhangi bir olayla, durumla ilgili yazılabi-
A
ve yoğun bir anlatımla ele alır. lirler.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden IV. Yazar kendi kendiyle konuşuyormuşçasına
R
hangisi getirilmelidir? bir üslup kullanır.

yargılarından hangileri ortaktır?
A) bilimsel B) güncel
U
C) edebî D) teknik A) I ve II B) I ve III

•M
E) kavramsal C) II ve III E) II ve IV
E) III ve IV
R
6. Aşağıdaki yazarlarıyla birlikte verilen eserler-

den hangisi sohbet türüne ait değildir?
Tİ
3. Fıkra hangi özelliğiyle haber yazılarından ay- A) Melih Cevdet Anday - Dilimiz Üstü Konuşmalar
rılır? B) Nurullah Ataç - Söyleşiler
EK
A) Güncel konları işlemesi C) Şevket Rado - Eşref Saati

B) Gazete ve dergi yazısı olması D) Ahmet Rasim - Ramazan Sohbetleri
C) Ele aldığı konularda yazarın yorumlar yapması E) Reşat Nuri Güntekin - Anadolu Notları
N
D) Açık ve anlaşılır bir anlatımla yazılması

E) Dili işlevine uygun bir şekilde kullanması
R
Ö
33
Test
13 FIKRA-SOHBET-GAZETE ÇEVRESİNDE GELİŞEN METİNLER-I
7. Aşağıdaki sohbet türü eserlerden hangisi Şev- 10. Aşağıda yer alan fıkra türündeki eserlerden
ket Rado'ya ait değildir? hangisi Ahmet Rasim'e ait değildir?
A) Aile Sohbetleri A) Gülüp Ağladıklarım
I
B) Saadet Yolu B) Şehir Mektupları
R
C) İnsan Severse Yaşar C) Kulaktan Kulağa
LA
D) Ümit Dünyası D) Muharrir Bu Ya
E) Muharrir Bu Ya E) Eşkâl-i Zaman
N
YI
YA
8. Sohbet için aşağıda söylenen yargılardan han-
gisi doğrudur?
11. Aşağıdakilerden hangisi makale ve fıkra türle-
A) Bir kişiyle bir sorun veya konu üzerinde belli bir
T rinde ortak bir özelliktir?
amaç için yapılan konuşmadır.
A
B) Yazarın herhangi bir konu hakkındaki duygu A) Gazete ve dergi yazıları olmaları
ve düşüncelerini samimi bir hava içinde oku- B) İspatlamaya dayanmaları

R
yucuyla paylaştığı yazı türüdür. C) Tarafsız bir anlayışla yazılmaları

C) Bir konu hakkında yazarın nesnel bir anlatımla D) Ciddi, bilimsel bir dile sahip olmaları
U
oluşturduğu yazı türüdür.

E) Mizahî ögeler kullanmaları
D) Bir yazarın başka bir yazarla soru cevap şek-
•M
linde gerçekleştirdiği görüşmeye dayalı yazı

türüdür.
E) Yazarın gezip gördüğü bir yer hakkında yazdığı
bilgilendirici yazı türüdür.
R
Tİ
12. Günümüz dünyasında bazıları roman ve hikâye

okuyanlara küçümser gözlerle bakıyorlar. Onlara
EK
göre sinema, televizyon ve İnternet'in bu derece

geliştiği bir dünyada roman ve hikâye okunmaz-
mış. Ne kadar da yanlış bir düşüncedir bu. Bun-
9. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi sohbet türün- dan sakin gelişmiş iletişim araçlarını reddettiğim
N
de eser vermemiştir? anlaşılmasın, ben onları da yukarıda bahsettiğim

insanlar kadar kullanıyorum. Ancak roman ve hikâ-
A) Melih Cevdet Anday ye kitapları benim için hâlâ gizemli bir dünyanın
R
B) Ziya Gökalp kapılarını açabiliyor.

Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinin hangisin-
Ö
C) Ahmet Rasim
D) Suut Kemal Yetkin den alınmıştır?
E) Şevket Rado A) Sohbet B) Makale
C) Eleştiri D) Deneme
E) Fıkra
34
Test
CUMHURİYET DÖNEMİ'NDE FIKRA VE SOHBET

14
1. Aşağıdaki eserler türlerini yönüyle ikişerli eş- 4. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet dönemi
leştirilirse hangisi dışta kalır? fıkra türü yazarlarından biri değildir?
A) Eşref Saati A) Oktay Akbal
I
B) Ramazan Sohbetleri B) Yusuf Ziya Ortaç
R
C) Kulaktan Kulağa C) Şevket Rado
LA
D) Eski Saat D) Falih Rıfkı Atay
E) Karalama Defteri E) Cenap Şabahettin
N
YI
YA
2. Gazete ve dergilerin belirli sütunlarında yayım- 5. Aşağıdaki özelliklerden hangisi fıkra türü ile
lanan, güncel, siyasal ve toplumsal sorunları ele ilgili değildir?
T
alan, ayrıntılara inmeyen, başlıklı, imzalı yazılara
---- denir. Konusu ve esin kaynağı güncel olaylar- A) Okura gerçekleri aktarmak amaçlanır.
A
dır. Günübirlik yazılar olmalarından dolayı kalıcı B) Günlük gazete ve dergi yazılarıdır.
değillerdir. Anlatım yalın ve yoğundur. C) Görüş ve düşünceler kesin yargılara varılarak

R
Parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden kanıtlanır.

hangisi getirilmelidir? D) Kişisel görüş ve düşünceler konuşma üslubuy-
U
la işlenir.
A) deneme B) fıkra
E) Güncel bir olay çarpıcı bir yorumla verilir.
C) sohbet D) eleştiri
•M
E) biyografi
R
Tİ
EK
3. Aşağıdaki sanatçı - yapıt eşleştirmelerinden 6. Ahmet Rasim aşağıdaki eserlerinden hangisini

hangisi yanlıştır? farklı bir türde yazmıştır?
N
A) Ahmet Haşim - Bize Göre A) Eşkâl-i Zaman

B) Falih Rıfkı Atar - Eski Saat B) Mektep Arkadaşım
R
C) Ziya Osman Saba - Gün Doğmadan C) Endişe-i Hayat

Ö
D) Refik Halit Karay - Guguklu Saat D) Güzel Eleni

E) Halide Edip Adıvar - Bir İçim Su E) İlk Sevgili
35
Test
14 CUMHURİYET DÖNEMİ'NDE FIKRA VE SOHBET
7. Yahya Kemal Beyatlı'ya ait sohbet türündeki 10. Aşağıdakilerden hangisi tür bakımından fark-
eser aşağıdakilerden hangisidir? lıdır?
A) Ümit Dünyası A) Ayaşlı ve Kiracıları
I
B) Tarih Muhasebeleri B) Yılanların Öcü
R
C) Karalama Defteri C) Aylak Adam
LA
D) Pazar Konuşmaları D) Güz Şarkısı
E) Ramazan Sohbetleri E) Eşref Saat
N
YI
YA
8. Tarih bir mevhûmedir. Bu mevhûmeyi bazı insan- 11. Millî teşekkülümüzün menbalarını aramayı merak
lar hayallerinde mücessem görürler; ondan bazen ettiğim sırada evvela Anadolu'yu vatan diye be-
nefret ederler, bazen de hayranlıkla bahsederler. T nimsediğimiz ilk merhale dikkatimi celbetti. On-
O mücessem gördükleri şey ise geçmiş saatlerin, dan evvel hudutsuz surette, mutlak ve müphem
günlerin, haftaların, yıllarından yığıntısından başka bir Turan hayali içinde yüzüyordum. Kendi milliye-
A
bir şey değildir. Bu yığıntının içinde güzellikler de timi kendimizden başka Turanlı milletlerle karıştır-
vardır, çirkinlikler de. maktan bıktığım zaman gerçek bir tarihe gözlerimi
R
Bu parçada aşağıdaki yazı türüne ait özellikler- açmak istedim.

den hangisi ağır basmaktadır? Y. Kemal Beyatlı
U
Bu parçada aşağıdaki yazı türüne ait özellikler-

A) Anı B) Sohbet den hangisi ağır basmaktadır?
C) Makale D) Fıkra
•M
A) Makale B) Deneme
E) Biyografi
C) Anı D) Eleştiri
E) Sohbet
R
Tİ
EK
9. Aşağıdakilerden hangisi yayın hayatına Cum- 12. Aşağıdakilerden hangisi "fıkra" türünde tanın-
huriyet Dönemi'nde başlamış bir gazetedir? mış yazarlardan biri değildir?
N
A) Muhbir A) Refik Halit Karay

B) Hürriyet B) Ahmet Haşim
R
C) Tasvir-i Efkâr C) Tevfik Fikret

Ö
D) Akşam D) Orhan Seyfi Orhan

E) Sabah E) Aziz Nesin
36
Test
GAZETE ÇEVRESİNDE GELİŞEN METİNLER - II

15
1. Bir ödevi hazırlarken uzun olmamasına özen gös- 4. Eskilerin ---- dediği sohbete, günümüzde ---- adı
terin, çok fazla ayrıntılara yer vererek sıkıcı olma- verilmektedir.
yın. Unutmayın ki bir gazetenin size ayırabileceği Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdaki-
alan sınırlıdır. Konuyu ben belirlemeyeceğim, siz lerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
I
seçin ama unutmayın ki konu güncel olmalı. İç-
R
ten ve doğal olmaya, konuşma üslubu kullanmaya A) musahabe - tartışma
özen gösterin. B) münakaşa - bilgi şöleni
LA
Bu sözleri söyleyen öğretmen, öğrencilerin- C) musahabe - söyleşi
den hangi türde bir çalışma yapmalarını iste-
D) müsamere - sunum
mektedir?
E) muhabbet - bilgi şöleni
N
A) Deneme B) Makale
C) Biyografi D) Fıkra
YI
E) Eleştiri
YA
5.
T
Aşağıdaki eserlerden hangisi Haldun Taner'e
ait değildir?
A
A) Yaz Boz Tahtası

2. Aşağıdaki özelliklerden hangisi sohbet türü ile
R
B) Bir Avuç Saçma

ilgili değildir?
C) Koyma Akıl Oyma Akıl
U
A) Öznel yazı türüdür. D) Önce İnsan Olmak

B) Yazar, düşüncelerini ispatlamak zorunda de- E) Çok Güzelsin Gitme Dur
•M
ğildir.
C) Toplumu ilgilendiren konular işlenir.
D) Samimi bir dil kullanılır.
E) Karşılıklı konuşma havası içinde yazılır.
R
6. I. Fıkra bir gazete yazsıdır, denemenin gaze-

Tİ
tede yayımlanması gerekmez.

II. Her ikisi de genellikle güncel konularda ya-
zılır.
EK
III. Fıkra yazarı okura mesafeli bir dille sesle-

nirken deneme yazarı içten, doğal bir üslup
benimser.
3. Sohbeti, bilimsel yazılar olan makaleden ayı-
N
IV. Fıkra da deneme de Türk edebiyatının kla-

ran en önemli özellik aşağıdakilerden hangi- sik dönemlerinde yoktur.
sidir?
R
V. İkisi de genellikle fazla uzun olmayan yazı-

A) Yazarın samimi bir üslupla yazması lardır.
Ö
B) Nesnel bir anlatımla bilimsel gerçekleri anlat- Fıkra ile denemeyi karşılaştıran bu yargıların
ması hangileri yanlıştır?
C) Konusunu her zaman gerçek hayattan alması A) I ve II B) I ve V
D) Bir konuda bilgi vermesi C) II ve III D) III ve IV
E) Dilin şiirsel işlevini kullanması E) IV ve V
37
Test
15 GAZETE ÇEVRESİNDE GELİŞEN METİNLER - II
7. I. Eşref Saat 10. Fıkra hangi özelliği bakımından haber yazıla-

II. İnsan Severse Yaşar rından ayrılır?
III. Bu Çağın Adı A) Güncel konuları işlemesi
I
IV. İnanç B) Gazete ve dergi yazısı olması
R
Yukarıdaki eserlerden hangileri Şevket Ra- C) Ele aldığı konularda yazarın yorumlar yapması
do'ya aittir?
LA
D) Dili göndergesel işlevinde kullanması
A) I ve II B) I ve III E) Açık ve anlaşılır bir anlatımla yazılması
C) II ve IV D) Yalnız I
E) Yalnız III
N
YI
YA
11. Falih Rıfkı Atay aşağıdaki eserlerinden hangi-
8. I. Fatih Altaylı
sini farklı bir türde yazmıştır?
II. Soner Yalçın
A) Zeytindağı
III. Yılmaz Özdil
T
IV. Memduh Şevket Esendal B) Niçin Kurtulmamak
A
V. Aziz Nesin C) Pazar Konuşmaları

Yukarıda numaralanmış Cumhuriyet Dönemi D) Bayrak
R
yazarlarından hangisi köşe yazarlığı yapma- E) Çile

mıştır?
U
•M
R
9. • Sohbette yazar, karşısındakiyle konuşuyor

Tİ
12. Ben eskiden de okumazdım sinema eleştirmen-

gibidir; ---- ise kendi kendisiyle konuşur gi- lerini. Niye mi? Anlatayım efendim. Okumazdım,
bidir. çünkü onun sevdiği bir film çoğu kez onun zevkle-
EK
• Sohbette büyük bir bilgi birikimiyle de olsa rine ve sinema görüşlerine göre yapılmış bir filmdir.
konu çok derinleştirilmeden işlenir; ---- ise Ben, pekâlâ başka tarz filmlerden hoşlanabilirim.
konu derinleştirilir değişik yönleriyle ele alı- Benim zevklerimle onun zevklerinin uyuşmaması
narak akıl yürütülür. normaldır. Ancak bazı eleştirmenler bu konuda çok
N
Verilen bölümlerde boş bırakılan yerlere aşa- katı davranıyor. Her filme bir kulp bulup eleştiren
ğıdakilerden hangisi getirilirse "sohbet"in kar- birçok sinema eleştirmeni var.
R
şılaştırıldığı yazı türü belirlenmiş olur? Bu parçada aşağıdaki yazı türüne ait özellikler-
den hangisi ağır basmaktadır?
A) makale B) hatıra
Ö
C) fıkra D) deneme A) Fıkra B) Sohbet

E) mektup C) Makale D) Anı
E) Deneme
38

11 Edebiyat 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

11 Edebiyat 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Test

EDEBİYAT - METİNLERİNİN SINIFLANDIRILMASI - TÜRK

dığı dönemin siyasi ve sosyal yönlerini daha

hazırlayan faktörlerden biri değildir?

C) Askeri alandaki başarısızlıklar

yenilikler pek görülmez. Divan şiiri biçimleri bol bol

en önemli yenilik konuyla ilgilidir. Toplumsal konu-

ilan edilme nedenlerinden biri değildir?

B) Yalın bir dil kullanıldığına

E) Konuların değiştiğine lik, özgürlük, hürriyet kavramlarını öğrenerek

1 EDEBİYAT - METİNLERİNİN SINIFLANDIRILMASI - TÜRK

7. • Millî Mücadele Dönemi 10. I. Siyasi hayat

D) Edebî metinleri diğer bilimsel metinlerden ayı-

ran en önemli özellik, gerçeklerin değiştirilerek

E) Edebi metinler, içinde bulundukları çevre ve

9. • İnsanın sürekli faal olması şerefli bir şeydir.

IV. Kölelik ve cariyelik kurumu

A) realizm - parnasizm - romantizm

C) sürrealizm - klasizm - realizm

E) parnasizm - sürrealizm - klasizm

6. Aşağıdakilerden hangisi sembolizmin bir özel-

A) Empresyonizme tepki olarak 19. yüzyılda doğ-

mı seçtiler. B) Şiirde duygulara önem verildiğinden lirizm ön

C) Toplumsal sorunlardan uzak kalındığı için “sa-

A) Ahmet Haşim - sembolizm B) Dostoyevski

D) Hüseyin Rahmi Gürpınar - naturalizm E) Dickens

B) Samipaşazade Sezai IV. Ziya Paşa Makber

Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi, II.

HİKÂYE/OLAY VE DURUM HİKÂYELERİ

D) Ruhsal çözümlemeler ön plandadır. C) Kenan Hulusi Koray

E) Sait Faik Abasıyanık

3. Edebiyatımızda Çehov tarzı hikâyeciliğin en önem- 6. I. Sabahattin Ali

dille anlatır. Hikâyelerinde genellikle balıkçılar, yok-

yazarın onlarla tanışmış ve onları yakından göz-

A) Sabahattin Ali A) I B) II C) III D) IV E) V

3 HİKÂYE/OLAY VE DURUM HİKÂYELERİ

9. Kalem adlı mizah dergisinde “Kirpi” takma adıyla

gönderilmesi, Anadolu insanını yakından tanıma- I II

ni Gurbet Hikâyeleri adı altında hikâyeleştirmiştir. III

Kırmızı ve Siyah ile Eve Düşen Yıldırım’dır.

D) Refik Halit Karay

E) Sait Faik Abasıyanık

HİKÂYE/TÜRK EDEBİYATINDA HİKÂYE - YAZIM KURALLARI

mıştır. Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mustafa Kutlu B) Memduh Şevket Esendal

C) Ahmet Kutsi Tecer

bir hikâye değildir? limle eserlerini oluşturmuştur?

A) Pembe İncili Kaftan A) Ömer Seyfettin

C) Kurbağacık C) Halide Edip Adıvar

E) Perili Köşk E) Refik Halit Karay

4 HİKÂYE/TÜRK EDEBİYATINDA HİKÂYE - YAZIM KURALLARI

D) Refik Halit Karay - Otlakçı gisi gelmelidir?

A) (,) (:) (“) (,) (“)

C) (,) (;) (–) (,) (.)

E) (.) (:) (–) (,) (!)

çülük konuları yer aldı. Düzyazı denemelerine de

kilendi. Konularını tarihten, efsanelerden, günlük

Kelebekler”, “Bomba” adlı öyküleri izledi.

A) Mehmet Fuat Köprülü

C) Halide Edip Adıvar

E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

5. Ne etsunkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet

B) Namık Kemal C) Abdülhak Hamit Tarhan - Recaizade Mahmut