१९४३ दनांक ७/ १०/ २०२१ गु वारी आहे . महा मी उपवास द.१३ अ टोबर , बुधवारी करावा . नवरा ो ापन कु लपरंपरा असेल या माणे नवमीला कवा वजयादशमीला र ववारी करावे .
*अशोक काका कु लकण *
*९०९६३४२४५१*
*घट ापना*
हे त आ न शु. तपदे पासून नवमीपयत करतात.
ताला आरंभ कर यास अमायु तपदा व य समजावी. तयायु तपदा शुभ समजावी. ता या नऊ रा ी पूण होतील ते हा त पूण झाले असे जाणावे. तथी या यवृ ने दवससं येत यूना ध य होत नाही. आरंभ दवशी च ा न आ ण वैधृती योग असेल तर दो ही संप यावर तारंभ करावा. परंतु दे वीचे आवाहन, ापन आ ण वसजन या त ही गो ी ात:काळ करतात. हणून च ाद व य गो ी अ धक काल राहात असतील तर याच दवशी अ भ जत् मु तावर आरंभ करावा. तसे पा हले तर, वासं तक नवरा ाम ये श ची उपासना धान गणली जाते. परंतु या दो ही उपासना ापक अस यामुळे दो ही नवरा ांत दो ही करतात. याबाबतीत वणभेद, वधान भ ता अगर दे वताद भेद नाही. सव वणाचे लोक आपाप या अ भ दे वतेची उपासना करतात. जर संपूण नवरा भर त करणे अश य असेल तर * तपदे पासून स तमीपयत स त-रा क त करावे. * पंचमीला एकभु रा न, ष ीला न त क न (तारकादशनोपरा त भोजन क न), स तमीस अया चत सेवन क न, अ मीला व नवमीला पारणे क न पंचरा क त करावे; * स तमी, अ मी व नवमीला एकभु रा न रा क त करावे; * आरंभ दनी व समा त दनी रा क त करावे कवा * आरंभ दनी अगर समा त दनी एकरा क त करावे. त कोण याही कारे के ले तरी अ भ - स होते. सु वातीस मृ का पस न एक वेद (चौक) तयार करावी. यासाठ प व ान नवडावे. या वेद वर जव, ग आद धा ये पेरावीत. यावर श नुसार सुवणाद चा कलश ा पत करावा. कलशावर सोने, चांद , तांब,े मृ का, पाषाण याची मूत कवा च याची ापना करावी. जर मूत मातीची, कागदाची ( च पणी ) कवा श रा दकाची असेल व नानाद वध नी ती व प हो याची वा व न जा याची श यता असेल तर त यावर काच बसवावी आ ण खड् गाद आयुधे आतीला बाजूस ठे वावी. मूत उपल हो यासारखी नसेल तर कलशा या मागील बाजूस ( भतीवर) व तक व या यामागे दो ही बाजूस ं शूळ काढावे आ ण गाचे च , पु तक कवा शा ळ ाम वगैरे ठे वून व णुचे पूजन करावे. पूजच े े सा वक , राजसी आ ण तामसी असे तीन कार आहेत. यांपैक सा वक पूजा अ धक च लत आहे. नवरा - ताचा आरंभ करताना सव थम गणपती, मातृका, लोकपाल, नव ह आ ण व ण यांचे पूजन, व तवाचन आ ण मधुपक- हण क न मु य मूत ची वेद वधीनुसार, प त मानुसार कवा आप या सां दा यक प तीनुसार पूजा करावी. ही मु य मूत राम-कृ ण, ल मीनारायण कवा श , भगवती, दे वी इ. कोण याही अ भ दे वतेची असावी. दे वी या नवरा ात महाकाली, महाल मी आ ण महासर वतीची पूजा अ ण स तशतीचा पाठ या गो ना ाधा य आहे. पाठ करायचा असेल तर पा पु तक दे वतातु य मानून याचे पूजन करावे. १, ३, ५ अशा वषम सं या मक स तशतीची पारायणे करावी. पाठासाठ वशेष ा ण नमं त करणे असतील तर यांची सं याही १, ३, ५ अशी वषम असावी. स तशतीचे पाठ (पारायणसं या) आप या उ ा या व पानुसार पुढ ल माणे करावे. * फल स १, * उप व-शांतीसाठ ३, * सामा यत: सव कारा या शांतीसाठ ५, * भयमु साठ ७, * य -फला या ा तीसाठ ९, रा य ा तीसाठ ११, * काय स साठ १२, * एखा ाला वश कर यासाठ १४, * सुखसंप ी या ा तीसाठ १५, * धनपु ा तीसाठ १६, * श ,ू रोग आ ण राजा यापासून या भय नवारणासाठ १७, * य ा तीसाठ १८, *अन हां या दोष नवारणासाठ २०, * बंधमु साठ २५, आ ण मृ युभय, ापक उप व, तसेच दे श वनाश इ याद पासून बचाव हावा आ ण असा य गो ी या स तव, तसेच लोको र लाभा तव, आव यकतेनुसार १००; १०००; दहाहजार, व एक लाखपयत स तशतीपाठ करावे. दे वी तांम ये 'कु मारीपूजन' परमाव यक मानले गेले आहे. श य तर नवरा संपेपयत, नाही तर समा ती या दवशी कु मारीचे पाय धुऊन तची गंधपु पाद नी पूजा करावी. तला म ा भोजन वाढावे. * एका कु मा रके चे पूजन के ले असता ऎ य ा ती होते; * दोघ चे पूजन के ले असता भोग व मो ा ती होते; * तघ चे पूजन के याने धम-अथ-काम यांची ा ती होते; * चौघ या पूजनाने रा यपद ा ती; * पाच जण चे पूजन के याने व ा ा ती; * सहां या पूजनाने षट् कम स ; * सातां या पूजनाने रा य ा ती; * आठजण या पूजन े े संप ी आ ण * नऊ कु मार ची पूजा के ली असता पृ वीचे रा य मळते. दोन वषाची मुलगी कु मारी, तीन वषाची मू तनी, चार वषाची क याणी, पाच वषाची रो हणी, सहा वषाची काली, सात वषाची च डका, आठ वषाची शांभवी, नऊ वषाची गा आ ण दहा वषाची सुभ ा- व पणी संबो धली जाते. कु मारीपूजनासाठ या न मोठ मुलगी अ ा होय. गापूजमे ये तपदे ला के सांना लाव याची -े आवळा, सुगध ं ी तेल, इ. वहावीत, तीयेला के स बांध यासाठ रेशमी दोरा वहावा, तृतीयेला स र व आरसा अपण करावा, चतुथ ला मधुपक, तलक आ ण ने ांजन, पंचमीला उटणे, चंदनाद अंगराग व अलंकार आ ण ष ीला फु ले अपण करावीत. स तमीला गृहम यपूजा, अ मीला उपवासपूवक पूजन, नवमीला महापूजा व कु मारीपूजन आ ण दशमीला आरती आ ण वसजन करावे. याच माणे रामकृ णाद या नवरा महो सवात तो पाठ कवा लीला दशनाचा काय म करावा. हा सव उ लेख के वळ द दशना मक आहे. तरी वशेष गो ची मा हती अय थ ं ांमधून अवगत क न यावी. या माणे नऊ दवसपयत नवरा त क न दहा ा दवशी दशांश हवन, ा णभोजन आ ण तो ापन ( वसजन ) करावे.
यावष वजयादशमी नव ा माळे ला असून
या दवशी पारणे करावे . घट ापना झाली तरी मातामह ा क शकता . यांना घट ापने पूव अशौच आले असेल हणजे सुतक पडले असेल तर यांनी अशौच संप यावर तस या , पाच ा , सात ा अगद नव ा दवशीसु ा घट ापना के ली तरी चालते . घट ापना झा यावर अशौच आले तर स या कु टुं बातील कु णाकडू न कवा ा णाकडू न उव रत दवशी आरती , तेलवात क न यावी . उ ापन सु ा स याकडू न क न यावे . कोरोनामुळे कु णी आजारी अस यास कवा ऍड मट अस यास घट बसवणे श य नस यास नदान नऊ दवस दे वापुढे दवा लावून दे वीचा अखंड जप करावा . या नऊ दवसात दे वीची तो े , आर या , पदे , स तशती पाठ करावे या नऊ दवसात नवचंडी शतचंडी करता येते .
*मला आलेले काही *
* :-* यावष अडचणीमुळे महाल मी बसवता
आ या नाहीत तर या नवरा ात बसवा ा का ? *उ र :-* महाल मी हे त आहे , कु लधम नाही . यामुळे एखा ा वष ताचा लोप झाला तरी पुढ ल वष महाल मी बसवा ात . महाल मी आगमन अनुराधा न ावर होते , पूजन जे ा न ावर होते आ ण उ ापन मूळ न ावर होते , हे योग परत कसे जुळून येतील ? यामुळे आता पुढ ल वष महाल मीची ापना करावी * :-* नवरा ीम ये कोणतेही पारायण करता येते का ? *उ र :-* पारायण अव य करावे , कारण सवाना उपवास असतो व वेळ भरपूर असतो . नऊ दवसांम ये उलट परमे राचे गुणगान अव य करावे . * :-* नवरा ीम ये प रधान कर यासाठ सा ांचे रंग कोणते ? *उ र :-* आप या धमशा ात नवरा ात नऊ रंगाचे कपडे प रधान करावेत असे कु ठे ही उ लेख नाहीत . सा ांचे कारखानदार , कानदार व मी डया यांचे हे जा हरातीचे फ़ं डे आहेत याला काही शा ाधार नाही . * :-* आजारपणामुळे नऊ दवस उपवास श य नाहीत तर काय करावे ? *उ र :-* उपवासाचे उपोषण , एक भू यापैक कोणताही कार चालतो . हणजे एक वेळ जेवण क न सु ा उपवास करता येतो . * :-* नवरा म ये पानाचा वडा दे वीला द यावर उपवास असताना तो कसा हण करावा ? *उ र :-* वषभर उपवासाम ये पानाचा वडा चालत नाही . पण नवरा ीचा उपवास असला तरी दे वीचा साद हणून वडा हण करावा . * :-* आम या घरी नवरा नाही तर आ ही सु क शकतो का ? कवा आम याकडे अ मीला हवन करत नाहीत यंदा के ले तर चालेल का ? *उ र :-* कु लाचार हा पूव पासून चालत आलेला आहे तसा चालवावा . याम ये अ धक भर घाल याचा य न क नये तु हाला आज चांगले दवस आले आहेत हणून या भर घालू नये , कारण दवस सारखे नसतात . थम वाढ क न नंतर सोडू न दे यापे ा वाढ क च नये . कारण पुढ ल पढ ने यो य प तीने के ले तर ठ क अ यथा यांना ास होतो . * :-* नंदाद पातील वात कोणती असावी ? तेल कोणते असावे ? वात कती लांब असावी ? *उ र :-* ( मूळ श द आनंद द प असा आहे पण स या सवजण नंदाद प असाच उ लेख करतात .) वात एकच असावी वातीची लांबी ९६ अंगल ु े असे माण सां गतले आहे . आपण वयंपाकाला वापरतो तेच तेल द ा साठ वापरावे . रा ी दवा वझला तरी उठ याबरोबर तेल टाकू न दवा लावावा व नंतरच इतर कामे करावीत . नंदाद प पडला तर शांती क न यावी . तुपाचा दवा पण लावता येतो .
*अशोककाका कु लकण * *पाचेगावकर* *९०९६३४२४५१*
( यांना नय मत मा हती हवी आहे यांनी
धम ानगंगा पु वर जॉईन हो यासाठ हाट् सअप वर या नंबरवर मेसेज ावा ) सोबत पुढ ल पीडीएफ पाठवत आहे १) दे वीचे नवरा २) घट ापना वधी ३) कुं कु माजन ४) सा ांचे रंग खंडन , धुंडीराजशा ी पाठक ५) नवरा हवन व ब लदान ६) दे वी कवच ७) सव दे वी तो े ८) दे वी आरती सं ह ९) दे वी संबळ गीते १०) दे वी सू ११) गा स तशती मराठ अथासह १२) गा चालीसा १३) गा शती १४ ) बोडण १५) दे वी अथवशीष १६) दे वी कोश भाग १ , ३ , ४ १७ ) आ दश ची नऊ पे १८) गा क पत १९) ीसू , मराठ अथासह २० ) ीसू वधान मराठ