me Poems Poets Quotes

JOJO PESCADOR BAYAMBANG, PANGASINAN Dashboard Poem More

Explore PoemsGO!

Tuan Pangasinense (A Pangasinan Poem)

Tuan Pangasinense ka

Nu maaro kad kapara

Nu say panantulong, likas ed sika

Tan nu nununuten moy ibagam bago ka mansalita.

Tuan Pangasinense ka

Nu lilingapen moy yaman ya intir na Diyos ya Amarsua

Nu tatakilingen moy produkto ya nanlalapu dia

Tan nu labay moy kareenan ya tua.

Tuan Pangasinense ka

Nu walay takot mo'd Diyos ya Amarsua

Nu say ateng mo aaroen mon talaga

Tan nu amayamay su kaarom ya maaaro singa sika.

Nu walad sikan amin ya,

Say tepak nipeg mon naala

Lapud tuan Pangasinense ka!

2. Si Biuag ay isang katutubong taga-Enrile, na matatagpuan sa pinakatimog ng Cagayan. Nang siya'y

ipinanganak, may isang napakagandang binibini ang dumalaw sa kanilang bahay. Siya ay walang kibo
habang Lkibe habang nakatayo ng may respeto sa bata.Nalaman ng ina na ang bisita ay isa pa lang
diyosa, ang ina ay lumuhod bago siya nagdasal n asana bigyan niya ng mahabang buhay
Ang diyosa ay hindi sumagot. Bagkus, sinabitan niya ng tatlong hiyas na bato sa leeg ni Biuag. Minsan,
siya ay nahulog sa kanyang higaan na gawa sa kawayan at ang kanyang ulo ay nauntog sa gilingaan ng
mais na gawa sa bato.ang bata ay hindi nasaktan. Hinda man lang siya umiyak. Sa paglipas ng panahon,
nilangoy ni Biuag ang llog

Cagayan, ang mga buwaya na humaharang sa tubig ang

naghawan sa daraanan para sa kanya. Ang natitirang dalawang bato ay nagbibigay ng kakaibang lakas at
bilis. Kayang tapatan ni Biuag ang bilis nang hangin.

Nang siya'y labindalawang taong gulang, kaya na niyang ihagis ang kalabaw sa burol. Kaya niya ring hilain
ang buong ugat sa pamamagitan ng isang kamay ng tanim na puno. Dahil dito, ang ibang palatandaanb
ng kanyang mahiwagang kapangyarihan, ang mga tao nagaling pa sa malalayaong lugar ay pumunta para
tingnan at sambahin siya.

Sa kabila ng angkin niyang kapangyarihan, hindi pa rin masaya si Biuag, nakaramdam siya ng
pagmamahal sa isang napakagandang bi ib ni sa bayan ng Tuao.

Ngunit wala ni isa ang makakapagsabi kung saan siya nagmula. Tila di maalis alis niBiuag ang
napakagandang binibini iyon. Nakaramdam di siya na magiging masaya kung wala ang binibini.

Scribd *****

Sa kabilang dako, isang balita ang kanilang natanggap sa bayan ng Malaueg na ngayo'y tinatawag na
Rizal, na may kapangyarihan na gaya ni Biuag.

Nang si Biuag ay labinwalong taong gulang, isang malakas na bagyo ang sumira sa kanilang pananim. Ang
bunga ng malagim na pangyayaring ito, ang mga tao ay namatay dahil sa gutom. Ang tangi nilang pag-
asa ay kumuha ng pagkain sa Santo Nino.

Ang ilog ay napakahirap tawirin dahil ang tulay ng ilog ay nasira at punong - puno ng buwaya.Si Malana
ay nagkusang loob na gawin ang mapanganib na paglalakbay. Pagkatapos ng kanyang paghihirap,
narating din niya ito. Siya ay may pitong bangka, dito niya inilagay kasama ng mga sako ng bigas at
lumutang papataas sa ilog Chico at ilog natalag.Ang mga tao ay kinakabahan sa kanyang pagbalik.
Ipinagdasal din nila ang kanyang kaligtasan. Nang dumating na si Malana, napaiyak sila sa kaligayahan
dahil sa wakas meron na silang makakain. Binigyan ni Malana ang bawat isa ng bigas at saka umuwi.

Pagdating niya sa kanyang bahay, nakita niya ang

pana sa upuan na gawa sa kawayan. Inisip niya na gawa ito

ng kanyang ama. Inihanda niya ang pana saka itinira sa

hangin. Ito'y papataas patungong himpapawid

maliliit

na bato na katulaanya. Sa dulo nito ay may dalawang

ng nasa leeg ni Biuag. ni Biuag ang pagsamba ng mga tao kay Malana ngunit hindi niya bibigyang pansin.
Ang tanging laman ng kanyang isip ay ang binibini. Narinig

Isang araw, siya'y bumisita sa binibini. Nakita niyang nag iisa ang binibini, niyaya niyang mag pakasal sa
kanya. Tumanggi ang magandang binibini sa paanyaya ni Biuag dahil si Malana ang kanyang minamahal.

Nang narinig ito ni Biuag, siya ay nagalit. Sinabi niya na papatunayan niya na hindi karapat dapat si
Malana sa pagmamahal ng binibini. Hinablot nito ang kanyang pinakapopular na sibat. Inihagis niya ito
patungo sa bintana ni Malana. Ang sibat ay tumama sa pintuan nina Malana.

Nalaman ni Malana na ito ay pagmamay ari ni Biuag. Ang tagpong ito ay iasang pagtutuos. Si Biuag ay
tumawa nang natanggap ang mensahe, "Ang iyong iniibig ay napakalakas", sambit ni Biuag sa binibini.
Lumubog ang araw nang umalis si Biuag sa bahay ng binibini, nakarinig siya ng libong tunog kung
tawagin ay "patanggue", na kung saan ang tubong kawayan na naglalabas ng kakaibang tunog kapag ito
ay tumama sa palad. "Ano ang ibig sabihin nito?", sabi ni

Sa di kalayuan, nakakita siya ng mga sundalong kalalakihan. Nalaman nila na ang mga sundalong
kalalakihan ay katutubong mula sa Mlaueg, na pinangungunahan ng makisig na si Malana. Nang nalaman
ni Biuag ang pagsugod nina Malana, siya ay galit nag alit. Nagsalita si Malana, "Ngayon, alam ko ko na
kung bakit gusto mong makipagtuos sa akin, dahil gusto mo ang babaeng mahal ko, sabi ng diyos 'wag
mong angkinin ang hindi mo pagmamay-ari ', bibigyan kita ng isang pagkakataon, kung papayagan tayo
upang malaman kung kanino siya karapat dapat na mapunta", sabi ni Malana.

Dumating ang araw ng pagtutuos. Ang balita ay kumalat nang napakabilis. Ang dalawang bundok, ang
kapatagan, at lahat ng mga burol ay napuno ng mga tao para panoorin Nang si Biuag ay nakarating. May
malaking puno ng borin ang paglalaban.

niyog ang tumama sa ilalim ng kanyang kamay. Sa kanang

kamay ay naroon ang kanyang nakakamatay na sibat. Pag karating sa tuktok ng bundok, narinig niya ang
hiyawan ng tagahanga ni Malana. Naramdaman niya na gusto niyang utusan ang mga tauha niya na
patayin silang lahat. Tumayo si Malana sa tuktok ng bundok. Habang nagsasalubong si Biuag at Malana,
nakita nila ang napakagandang binibini, na parang may panganib sa

kanyang mukha. Nang dumating ang binibini, si Biuag ay sumigaw dahil sa kanyang galit, "Malana, ang
pareho nating iniibig ay nasa ating gitna. Kung kasinlakas mo ako sa akala mo, " humandal kang
tanggapin ang regalo ko para sa iyo.Nang hindi mahintay ang kanyang sagot, itinapon niya puno ng niyog
kay Malana. Ang mga tao ay napahinto sa paghinga. Ito ay napakabilis gaya ng pana, ang puno ay
lumipad tungo sa hangin. Sinalo ito ni Malana at inunat ang kanyang braso gaya ni Biuag. Nang matapos,
itinapon niya ito ngunit hindi sa kanyang kalaban kundi tungo sa II - luru. Sa paghulog nito, ito ay nagging
pinagmulan ng makapal na

Tinapon ni Biuag ang sibat patungo sa kinaroroonan ni Malana." Ihanda mo 'yong sarili Biuag", sambit ni
Malana. " Lahat ng 'yong gamit pandigma ay nawala na, ngayon pagkakataon ko naman na sumugod
Mas lalong nagalit si Biuag. Inilagay niya ang kanyang sa ibaba, kung saan binitawan nito at muli itong
ginawa. Ang mga tao ay nagulat. Nais angkinin ni Biuag ang puso ni Malana.

Bago pa man matapos sa sinasabi ni Malana, tunalon si Biuag sa ilog sa ibaba, ihinagis ang bato at
umalog ang bundok kung saan si Malana ay nakatapos. Nang si Biuag ay nagkita muli, siya ay nasa ibaba
ng braso ng napakalaking buwaya, ang mga tao ay hindi muling nakita. Ibinukas niya ang bunganga ng
buwaya para hamunin si tumalon sa tubig. Tinanggap ni Malana ang hamon.

Bigla nilang naramdaman na parang may nagmamasid isang nakakasilaw na liwanag ang kumislap sa
isang dako. May isang napakagandang dalaga ang lumitaw. Siya ay pumunta kay Malana at huminto. Ang
dalaga ay tumingin kay Biuag at sinabing,"Ikaw ay may kapangyarihan, isa kang duwag sa pag kamit ng
tulong sa bwaya, ako ang anak ng dyosa na nagbigay ng iyong kapangyarihan. Ikaw ay hindi karapat
dapat sa regalong iyon".

Ginamit niya ang kanyang makapangyarihang sibat upang pagpalain ang mga tao sa ibaba at lumipad
pahimpapawid tungo kay Malana.

Nakaramdam si Biuag ng pagkapahiya sa sarili. Si Biuag ay tumalon sa ilog. Mula noon ay hindi na siya
nakita muli.Sinasabi at pinapaniwalaan nila na ang kanyang espirito ay naninirahan sa dalawang
magkaibang bundok ng II-luru.

2.2. final

Bonsai By Edith L. Tiempo

All that I love

I fold over once And once again

And keep in a box

Or a slit in a hollow post

Or in my shoe.

All that I love?

Why, yes, but for the moment --- And for all time, both..

Something that folds and keeps

easy.

Son's note or Dad's one gaudy tie, A roto picture of a young queen, A blue Indian shawl, even A money
hill

You

Save

It's utter sublimation

A feat, this heart's control

Moment to moment To scale all love down

To a cupped hand's size,

Till seashells are broken

pieces

From God's own bright teeth.

And life and love are real Things you can run and Breathless hand over

To the merest child.

Atin Cu Pung Singsing

Folk Song

(Kapampangan)

Atin ku pung singsing

Metung yang timpukan

Amana ke iti

King indung ibatan.*

Sangkan keng sininup

King metung a kaban

Mewala ya iti,

E ku kamalayan.

Ing sukal ning lub ku

Susukdul king banwa

Pikurus kung gamat

Babo ning lamesa.

Ninu mang manakit

King singsing kung mana

Kalulung pusu ku

Manginu ya keya.

3.Noong unang panahon, hindi sa bayan ng Arayat natagpuan ang bundok. Ito’y unang itinayo ni Haring
Sinukuan para sa bayan ng Candaba, pero nang nakita niya ang kasakiman at kasamaan ng mga taong
naninirahan dito, nagpasiya niyang ilipat ang bundok. Dahil dito, and dating bayan ng Candaba’y
lumubog at naging ang ngayo’y Candaba Swamp.

Ipinagmalaki ni Haring Sinukuan ang kanyang bundok upang maipanalo ang puso ng kanyang iniirog, si
Maria Makiling ng Laguna. Sa pagkalipas ng panahon, unti-unting tumubo ang kanilang pag-ibig para sa
isa’t-isa, pero dahil dito, nainggit naman si Haring Pinatubo na gusto sanang ligawan si Maria. Dahil sa
kanyang lubos na paninibugho, nakipag-away siya sa pamamagitan ng pagtatapon ng mga malaking bato
sa bundok ni Haring Sinukuan. Nagalit si Haring Sinukuan nang nakita niya ang nasirang tuktok ng
kanyang bundok at pinangakong hihiganti siya kay Pinatubo. Natakot naman si Pinatubo at itinago niya
ang kanyang saliri sa likod ng isang mahabang hilera ng bundok. Ito ang dahilan kung napapaligiran ang
duwag na bundok Pinatubo ng bulubundukin habang ang matapang na bundok Arayat naman ay nag-
iisa.

4.The Myth of Wawa Dam, Montalban (RIZAL)

by: Christian Paula Ramos

Wawa Dam

Philippine mythology is the traditional oral literature derived from Philippine folk literature. It includes
collection of tales and superstitions about magical creatures and entities. Some Filipinos, mostly in
provinces, still believe on these tales.
So, let me share with you the myth of Wawa Dam in Montalban, Rizal.

The limestone walls of Wawa Dam is a majestic site. It has a quiet river, huge limestone rocks, caves, and
tranquil scenery which depict a mystical scene. This magnificent view in Montalban, Rizal has its own
local folklore about its existence.

There are several versions about this story. Here’s the local version I know. It starts with the story of
Bernardo Carpio who grew up in San Mateo, Rizal and was part of a rebellion against the Spanish who
feared his incredible strength. Employing the powers of a local engkantado (shaman), he was trapped in
between two rocks through supernatural means. Calling for a parley, they lured him towards a cave in
the mountains of Montalban. The lad fell for the trap. The engkantado used his agimat (talisman) and
Bernardo Carpio was caught between two boulders which the shaman had caused to grind each other.

The legend says he was not killed, but was trapped between these two boulders. He was unable to
escape because the talisman’s power was as great as his own strength. When Carpio’s co-conspirators
arrived at the cave to rescue him, they were blocked from the cave by a series of cave-ins that killed
several of the men. People soon surmised that whenever an earthquake happens, it is caused by
Bernardo Carpio trying to free himself from the mountain.

1. Ncr - Isang Dipang Langit

Ako’y ipiniit ng linsil na puno

hangad palibhasang diwa ko’y piitin,

katawang marupok, aniya’y pagsuko,

damdami’y supil na’t mithiin ay supil.

Ikinulong ako sa kutang malupit:

bato, bakal, punlo, balasik ng bantay;

lubos na tiwalag sa buong daigdig

at inaring kahit buhay man ay patay.

Sa munting dungawan, tanging abot-malas

ay sandipang langit na puno ng luha,

maramot na birang ng pusong may sugat,

watawat ng aking pagkapariwara.

Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod,

sa pintong may susi’t walang makalapit;

sigaw ng bilanggo sa katabing moog,

anaki’y atungal ng hayop sa yungib.

Ang maghapo’y tila isang tanikala

na kala-kaladkad ng paang madugo

ang buong magdamag ay kulambong luksa

ng kabaong waring lungga ng bilanggo.

Kung minsa’y magdaan ang payak na yabag,

kawil ng kadena ang kumakalanding;

sa maputlang araw saglit ibibilad,

sanlibong aninong iniluwa ng dilim.

Kung minsan, ang gabi’y biglang magulantang

sa hudyat – may takas! – at asod ng punlo;

kung minsa’y tumangis ang lumang batingaw,

sa bitayang moog, may naghihingalo.

At ito ang tanging daigdig ko ngayon –

bilangguang mandi’y libingan ng buhay;

sampu, dalawampu, at lahat ng taon

ng buong buhay ko’y dito mapipigtal.

Nguni’t yaring diwa’y walang takot-hirap

at batis pa rin itong aking puso:

piita’y bahagi ng pakikilamas,

mapiit ay tanda ng di pagsuko.

Ang tao’t Bathala ay di natutulog

at di habang araw ang api ay api,

tanang paniniil ay may pagtutuos,

habang may Bastilya’y may bayang gaganti.

At bukas, diyan din, aking matatanaw

sa sandipang langit na wala nang luha,

sisikat ang gintong araw ng tagumpay…

layang sasalubong ako sa paglaya!

4-B::::::THE LADY ON THE OPERATING-TABLE

She is asleep

on the arms of night, and the fingers of dreams are playing upon her hair.

Her hair is golden like the tassels of young corn, but the fingers of dreams are violet for want of the
blood of reality.
Transfuse the blood of my love into the body of her dreams.

She will awake

upon the light of morning with the blush of sunshine on her cheeks.

But, without the blood of my love, what shall I be?

N. V. M. Gonzales

R.5####Si Baltog ay nakarating sa lupain ng Ibalon dahil sa pagtugis niya sa isang malaking baboy-ramo.
Siya'y nanggaling pa sa lupain ng Batawara. Mayaman ang lupain ng Ibalon at doon na siya nanirahan.
Siya ang kinilalang hari ng Ibalon. Naging maunlad ang pamumuhay ng mga tao. Subalit may muling
kinatakutan ang mga tao, isang malaki at mapaminsalang baboy-ramo na tuwing sumasapit ang gabi ay
namiminsala ng mga pananim. Si Baltog ay matanda na upang makilaban. Tinulungan siya ng kanyang
kaibigang si Handiong.

Pinamunuan ni Handiong ang mga lalaki ng Ibalon upang kanilang lipulin ang mga dambuhalang buwaya,
mababangis na tamaraw at lumilipad na mga pating at mga halimaw na kumakain ng tao. Napatay nila
ang mga ito maliban sa isang engkantadang nakapag-aanyong magandang dalaga na may matamis na
tinig. Ito ay si Oriol. Tumulong si Oriol sa paglipol ng iba pang mga masasamang hayop sa Ibalon.

Naging payapa ang Ibalon. Ang mga tao ay umunlad. Tinuruan niya ang mga tao ng maayos na
pagsasaka. Ang mga piling tauhan ni Handiong ay tumulong sa kanyang pamamahala at pagtuturo sa
mga tao ng maraming bagay.

Ang sistema ng pagsulat ay itinuro ni Sural. Itinuro ni Dinahong Pandak ang paggawa ng palayok na Iluad
at ng iba pang kagamitan sa pagluluto.
Si Hablon naman ay nagturo sa mga tao ng paghabi ng tela. Si Ginantong ay gumawa ng kauna-unahang
bangka, ng araro, itak at iba pang kasangkapan sa bahay.

Naging lalong maunlad at masagana ang Ibalon. Subalit may isang halimaw na namang sumipot. Ito ay
kalahating tao at kalahating hayop. Siya si Rabut. Nagagawa niyang bato ang mga tao o hayop na
kanyang maengkanto. May nagtangkang pumatay sa kanya subalit sinamang palad na naging bato.
Nabalitaan ito ni Bantong at inihandog niya ang sarili kay Handiong upang siyang pumatay kay Rabut.

Nalaman ni Bantong na sa araw ay tulog na tulog si Rabut. Kaniya itong pinatay habang natutulog.

Nagalit ang Diyos sa ginawang pataksil na pagpatay kay Rabut. Diumano, masama man si Rabut, dapat
ay binigyan ng pagkakataong magtanggol sa sarili nito. Pinarusahan ng Diyos ang Ibalon sa
pamamagitan ng isang napakalaking baha.

Nasira ang mga bahay at pananim. Nalunod ang maraming tao. Nakaligtas lamang ang ilang nakaakyat
sa taluktok ng matataas na bundok. Nang kumati ang tubig, iba na ang anyo ng Ibalon. Nagpanibagong
buhay ang mga tao ngayon ay sa pamumuno ni Bantong.

Car¥¥ Noong unang panahon, mula sa bayan ng Hannanga, isinilang ang isang lalaking si Aliguyon na
anak ng magkasintahang si Amtalao at Dumulao. Siya ay isang matalino at masigasig na binata na
gustong mag-aral ng maraming bagay na kinakailangan niya.

Tinuturuan at kinukwento siya nga kanyang ama at natutong niya kung paano lumaban at gumamit ng
mahika. Bata pa man siya ay isa na siyang tunay na pinuno.
Nang lumaki si Aliguyon, siya mismo ang nagtitipon ng mga hukbo para labanin ang mga kaaway ng
kanyang ama na si Pangaiwan mula sa bayan ng Galigdigan.

Nagtangkang hamunin ni Aliguyon si Pangaiwan subalit hindi siya nasagot kundi hinarap siya ng anak ni
Pangaiwan na si Pumbakhayon. Katulad ni Aliguyon, mahusay rin si Pumbakhayon sa pakikipaglaban at
mahika. Ang dalawang mandirigma ay naglaban ng tatlong taon ngunit sa mga taong ito ay ni isa sa
kanila ay walang nagpakita nga senyas ng pagkatalo.

Sa huli, ang dalawang mandirigma ay nirerespeto ang isat isa at tumigil ang kanilang laban. Gumawa sila
ng kasunduang kapayapaan sa Hannanga at Daligdigan at naging matalik na magkaibigan.

Umunlad ang dalawang bayan. Naging mas lumago ang pagkakaibigan ni Aliguyon at Pumbakhayon nang
nagpakasal si Aliguyon sa kapatid ni Pumbakhayon na si Bugan; at si Pumbakhayon naman ay nagpakasal
sa nakababatang kapatid ni Aliguyon na si Aginaya.