VIETNAM FINTECH

REPORT 2021
MỤC LỤC

Sơ lược về Việt Nam 1

Tổng quan thị trường Fintech

2021
2

Fintech Vietnam Startups Map

2021
5

Vietnam Fintech Players 6

Tình hình đầu tư, huy động vốn 8

Xuất hiện các startups mới 9

M&A/Thương vụ hợp tác 10

Các mảng nổi bật 11

Xu hướng Fintech 2022 16

 SƠ LƯỢC VỀ VIỆT NAM

98.56
triệu dân

36.57 33.3 73.4% 72% 3.22%

triệu dân độ tuổi sử dụng sử dụng tỷ lệ
thành thị trung bình smartphone Internet thất nghiệp

31% 88.8 25.9 26% 35%

tiếp cận tham gia ATMS trên giao dịch giao dịch
DVTC BHYT 100 người lớn bằng tiền mặt bằng thẻ

GDP năm 2021 tăng

2.58% so với cùng kỳ

[1] The World’s Top 5 Unbanked Countries Have More Than 60% Of Their Population Without Bank Accounts
[2] Digital 2022: Vietnam
[3] Báo cáo tình hình Kinh tế-Xã hội Quý IV và năm 2021

1
TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG FINTECH 2021
Theo McKinsey, công ty tư vấn và quản lý toàn cầu của Mỹ, COVID-19 đã đẩy nhanh
quá trình chuyển đổi số toàn cầu lên 3-5 năm. Theo đó, thị trường Fintech thế giới
dự kiến sẽ đạt 325,3 tỷ USD vào năm 2030 nhờ vào sự tăng trưởng của thanh toán kỹ
thuật số, đầu tư vào blockchain và sự bùng nổ theo cấp số nhân của các sàn thương
mại điện tử. Đồng thời, thế giới cũng chứng kiến sự “sinh sôi nảy nở” của các start-
up Fintech khi có khoảng 2.000 công ty mới chỉ trong 2 tháng đầu năm 2021.

Country Rankings 1-20 Asia Pacific Rankings

Ranking Movement Country Region Region Ranking Overall Ranking Movement Country

1 0 United States North America 1 4 -1 Singapore

2 0 United Kingdom Europe 2 6 2 Australia

3 +9 Israel Middle East & Africa 3 15 6 China

4 -1 Singapore Asia Pacific 4 21 1 Japan

5 0 Switzerland Europe 5 23 -8 India

6 +2 Australia Asia Pacific 6 26 -8 South Korea

7 0 Sweden Europe 7 30 15 New Zealand

8 -2 The Netherlands Europe 8 35 15 Taiwan

9 +3 Germany Europe 9 43 4 Indonesia

10 -6 Lithuania Europe 10 46 -10 Malaysia

11 -1 Estonia Europe 11 53 -7 Philippines

12 -3 Canada North America 12 55 -16 Thailand

13 +1 Finland Europe 13 66 new Kazakhstan

14 +5 Brazil Latin America & Caribbean 14 70 -19 Vietnam

15 +6 China Asia Pacific 15 77 -15 Pakistan

16 -3 Spain Europe 16 78 -17 Bangladesh

17 +46 Uruguay Latin America & Caribbean

18 -1 Ireland Europe

19 +13 Russia Europe

20 0 Denmark Europe

Nguồn: Global Fintech Index, Findexable 2021 [4]

Xét riêng về khu vực, so với những thị trường được cho là đã "chín" như Trung Quốc
hay Ấn Độ, các nước thuộc Đông Nam Á dự báo còn nhiều tiềm năng hơn để Fintech
xâm nhập và khai thác. Cụ thể, năm 2021 Singapore đã vượt qua cả hai tên tuổi lớn
là Ấn Độ và Trung Quốc để đứng vị trí thứ 4 trên bảng xếp hạng các quốc gia
Fintech hàng đầu thế giới và dẫn đầu châu Á theo báo cáo 2021 của Findexable.

2
TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG FINTECH 2021
Báo cáo FinTech ASEAN 2021 được UOB, PwC Singapore và Hiệp hội Fintech Singapore
(SFA) phát hành cho thấy, nguồn vốn đầu tư công nghệ tài chính (FinTech) 9 tháng đầu năm
2021 khu vực ASEAN đạt hơn 3,5 tỷ USD, tăng hơn 3 lần so với năm 2020 và cũng là mức
cao kỷ lục từ trước tới nay.

Giá trị huy động vốn/đầu tư theo từng quốc gia năm 2020 và 2021

Số lượng thương vụ đầu tư theo từng quốc gia năm 2020 và 2021

Nguồn: Fintech in ASIAN 2021 [5]

Các công ty FinTech có trụ sở tại Singapore tiếp tục thu hút nguồn vốn mạnh nhất trong
ASEAN, chiếm gần 49% tổng số thương vụ thông qua 6 vòng gọi vốn lớn tương đương trị
giá 972 triệu USD. Indonesia vẫn giữ vị trí thứ hai trong năm nay, thu về 904 triệu USD vốn
tài trợ (26%).

Tiếp đến là Việt Nam, chiếm gần một phần mười (9%) trong tổng số 167 thương vụ, với số
tiền tài trợ là 388 triệu USD. Trong đó, đóng góp lớn vào gia tăng này là 2 vòng gọi vốn lớn
với 250 triệu USD vào VNPay và 100 triệu USD vào vòng gọi vốn Series D của MoMo.

3
TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG FINTECH 2021
Báo cáo FinTech ASEAN 2021 này cũng cho thấy, lĩnh vực Thanh toán (Payments) nhận
được sự đầu tư lớn nhất lên đên 1,9 tỷ USD. Theo sau đó, là các công ty công nghệ đầu tư
(Investment Tech) (457 triệu USD) và tiền điện tử (Crytocurrencies) (356 triệu USD).

Nguồn: Fintech in ASIAN 2021 [6]

So với năm 2020, các công ty công nghệ đầu tư đã nhận được mức đầu tư tăng gấp 6 lần từ
mức 77 triệu USD và tiền điện tử tăng gấp 5 lần từ mức 68 triệu USD.

Đây cũng là lần đầu tiên trong 6 năm, hoạt động Lending đã bị vượt ra khỏi 3 vị trí hàng đầu
về nguồn vốn đầu tư do người tiêu dùng ngày càng quan tâm nhiều hơn đối với các khoản
đầu tư kỹ thuật số và tiền tệ kỹ thuật số.

4
 Fintech Vietnam Startup Map 2021
Payment Wealth Management Personal Lending

Accounting & FInance

Blockchain/Crypto

Digital Banks

POS

hyperlead.vn BNPL

SMEs Lending

Real Estate Fintech

Insurtech

Crowdfunding
Comparison
Data Scoring

5
VIETNAM FINTECH PLAYERS

40

30

20

10

0
2019 2020 2021

Payments Digital Banks SMEs Lending

Lending Data Scoring Buy Now Pay Later
Blockchain/Crypto Comparison Real Estate Fintech

POS Insurtech Accounting & Finance

Wealth Management Crowdfunding

6
VIETNAM FINTECH PLAYERS

Có thể nói, số lượng các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực Fintech tại Việt Nam luôn tăng
trưởng theo từng năm. Năm 2015, Việt Nam bắt đầu với 39 công ty. Con số này tăng lên 44
công ty vào năm 2017, 124 công ty vào năm 2019, [7] và lên 131 công ty vào năm 2020. [8]

Theo khảo sát của HyperLead – nền tảng Affiliate Marketing (Tiếp thị liên kết) hàng đầu
Việt Nam, số lượng startup trong lĩnh vực Fintech tại Việt Nam đã tăng gần 255% trong giai
đoạn 2017-2021 (từ 44 công ty năm 2017 lên 156 công ty vào năm 2021). Trong đó, dịch vụ
thanh toán vẫn là phân khúc lớn nhất, chiếm 24% số lượng các công ty Fintech. Cụ thể, tính
đến tháng 12 năm 2021, Việt Nam có 43 nhà cung cấp dịch vụ phi ngân hàng được cấp
phép, tuy nhiên chỉ có 37 đơn vị đang thực sự hoạt động.

Crowdfunding
Accounting & Finance 1.9%
2.6%
Payments
Insurtech
24%
3.9%
Comparison
3.9%

Data Scoring
3.9%

Digital Banks
3.9%

Wealth Management
4.5%
Personal Lending
14.9%
BNPL
7.1%

POS
Blockchain/Crypto
9.7%
13%

Thêm vào đó, landscape năm 2021 ghi nhận có sự xuất hiện của 3 mảng mới bao gồm Buy
Now Pay Later, Real Estate Fintech và Accounting & Finance nhờ sự xuất hiện và phát triển
mạnh mẽ của các Startups như Finhome, Fundiin, Bizzi...

7
TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ, HUY ĐỘNG VỐN

MoMo gọi vốn thành công vòng Series D với giá trị 100 triệu USD, nâng
13/01 tổng số vốn gọi vào MoMo lên khoảng 232,7 triệu USD. [9] Thêm vào đó,
MoMo cũng mua lại một công ty khởi nghiệp AI - Pique, để tận dụng
hơn nữa nguồn dữ liệu gồm 25 triệu người đăng ký. [12]

Tháng 3 Jeff App huy động được 1 triệu đô la khi ra mắt thị trường đầu tiên tại

Việt Nam. [10]

Quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures công bố dẫn dắt vòng gọi vốn Pre-

21/06
Series A trị giá 1,5 triệu USD vào nền tảng Fintech MFast. [11]

Cuối tháng 6 Infina hoàn tất vòng gọi vốn trị giá 2 triệu USD từ 5 quỹ đầu tư. [13]

20/07 Funtap Corp đã hoàn tất ký kết đầu tư chiến lược vào ứng dụng Tích

luỹ và Đầu tư Tikop. [14]

VNLife (đơn vị sở hữu VNPay, VNTravel, Mytour, Teko, Phong Vũ,

30/07 Sapo, POS365, iCheck, VnInvoice…) vừa huy động thành công hơn
250 triệu USD trong vòng gọi vốn Series B. [15]

Tiki đã huy động được 94 triệu USD. Cụ thể, 20 triệu USD từ Taiwan

Tháng 8 Mobile; 60 triệu USD từ hãng bảo hiểm AIA; 7,5 triệu USD, 5 triệu USD

và 1,5 triệu USD lần lượt từ các quỹ đầu tư AppWorks, CE Fintech

Capital, Nextrans. [16]

Anfin đã huy động thành công 510.000 USD từ ba Quỹ đầu tư: Global

Tháng 10 Founders Capital (GFC), First Check Ventures và R2 Venture Partners. [17]

Tháng 11 Anfin huy động được thêm 500.000 USD ở vòng hạt giống từ Y

Combinator (YC). [18]

MoMo đã hoàn thành vòng gọi vốn thứ 5 (Series E) với số tiền đầu tư
Tháng 12 trị giá khoảng 200 triệu USD từ các nhà đầu tư toàn cầu, gồm Mizuho,
Ward Ferry, Goodwater Capital và Kora Management. [19]

8
XUẤT HIỆN CÁC STARTUPS MỚI

Be Group phối hợp cùng VPBank ra mắt ngân hàng số Cake. [20]

FE Credit hợp tác với VPBank ra mắt ngân hàng số Ubank. [21]

Ra mắt 01/2021, Infina là một ứng dụng cung cấp nền tảng kết nối những người có
nhu cầu đầu tư, tích luỹ có thể tiếp cận với các sản phẩm đầu tư với số vốn nhỏ chỉ từ
500.000 đồng. [22]

Thành lập vào 06/2021 và vừa ra mắt, Anfin là ứng dụng đầu tư chứng khoán cho
phép người dùng mua, bán cổ phiếu với mức vốn khởi điểm thấp. [22]

Startup Nano Technologies với ứng dụng mang tên VUI (vuiapp.vn) cung cấp giải
pháp ứng lương cho người lao động với thu nhập hàng tháng dưới 15 triệu đồng. [22]

Ra mắt vào đầu năm 2021, ứng dụng Gimo được tích hợp với hệ thống tính lương của
doanh nghiệp, giúp người lao động chủ động nhận trước phần lương có được trong
tháng. [22]

9
M&A / THƯƠNG VỤ HỢP TÁC

Đầu năm 2021

Ngân hàng MB Bank

hợp tác cùng Tổ chức
thanh toán quốc tế
UnionPay phát hành thẻ
Ghi nợ phi vật lý Quốc
tế UnionPay [23]

Tháng 7

AIA Việt Nam

cung cấp Bảo
hiểm Nhân thọ và
Sức khỏe thông
qua Nền tảng
Thương mại Điện
tử của Tiki [24]

Tháng 8

Ngân hàng số Cake by VP Bank

(Cake) lựa chọn nền tảng ngân
hàng đám mây dẫn đầu thị trường
do Mambu cung cấp [25]

10
M&A / THƯƠNG VỤ HỢP TÁC

Tháng 8

Finhay hợp tác

cùng ngân hàng
CIMB chính thức
ra mắt thẻ ghi nợ
và thẻ tín dụng
CIMB - Finhay [26]

Tháng 9

Lotte Finance triển

khai Dịch vụ BNPL
tại Việt Nam, dựa
trên phần mềm
thanh toán kỹ thuật
số Way4 của Open
Way [27]

Tháng 12

CIMB hợp tác

chiến lược với
F88 cùng nhau
triển khai dịch
vụ tài chính [28]

11
CÁC MẢNG NỔI BẬT

E - payment (Thanh toán điện tử) nói

chung và ví điện tử (E-wallet) nói riêng
có cơ hội bứt phá vượt trội trong khi hàng
loạt ngành hàng chịu ảnh hưởng nặng nề
bởi dịch COVID-19. Nhiều chuyên gia tài
chính đánh giá, ví điện tử càng phát triển
mạnh mẽ và sẽ trở thành siêu ứng dụng
trong tương lai.
Thống kê NNHN cho thấy hiện thị trường
Việt Nam có khoảng 43 ví điện tử và tổ chức
trung gian thanh toán không phải ngân
hàng được chính thức cấp phép hoạt động.
Con số này đã tăng gấp 7 lần so với năm
2015. Điều này cho thấy, ngày càng nhiều ví
điện tử có mặt trên thị trường với những ưu
đãi để thu hút khách hàng làm cuộc đua ví
điện tử trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Thanh toán điện tử đã trở

nên phổ biến từ trước
COVID-19. Tuy nhiên, đại
dịch đã tạo ra cú huých thúc
đẩy thanh toán điện tử bùng
nổ, nhanh hơn 3-5 năm về
tốc độ áp dụng. Đây chính là
cơ hội mới cho toàn bộ hệ
sinh thái thanh toán kỹ thuật
số, bao gồm các ngân hàng
và các công ty công nghệ
tài chính (Fintech) và ví điện
tử phát triển.
Trong “Ngày không dùng tiền mặt năm
Bà Đinh Hồng Hạnh
Lãnh đạo Dịch vụ Tài chính, PwC Việt Nam 2021”, Vụ trưởng Vụ thanh toán NHNN
Phạm Tiến Dũng cũng đã thừa nhận, một
trong những dấu ấn đặc biệt nhất trên thị
Ngoài các giao dịch thực hiện qua Mobile trường thanh toán 5 năm qua là sự nổi lên
Banking, Internet Banking, cà thẻ, quét QR của ví điện tử :
Code, thanh toán bằng nhận diện gương
mặt ... ví điện tử cũng là một phương thức Dù giá trị giao dịch chưa bằng
được nhiều người sử dụng. Theo khảo sát ngân hàng, song số giao dịch
của Visa, trong bối cảnh dịch COVID-19, ví qua ví điện tử đã gần tương
điện tử lại càng "có đất để dụng võ”. Khảo đương giao dịch ngân hàng.
sát cho thấy, 57% người tiêu dùng có tới
ba ứng dụng ví điện tử trên điện thoại, 55% Ví điện tử hiện đang hoạt động theo cơ chế
người tiêu dùng ưa thích ứng dụng có thể người dùng chuyển tiền từ tài khoản ngân
thực hiện tất cả các giao dịch. hàng sang tài khoản thanh toán nên không [29]

12
CÁC MẢNG NỔI BẬT
bị khống chế hạn mức thanh toán. Vì vậy,
các đơn vị vận hành ví điện tử tăng cường
liên kết với các ngân hàng để mở rộng
phạm vi chuyển tiền thanh toán cho người
dùng. Ngược lại, các ngân hàng cũng có lợi
thế mở rộng khách hàng và tận dụng được
một hệ sinh thái thanh toán sẵn có kết nối
với các sàn thương mại điện tử, cửa hàng
tiện lợi... nhất là trong bối cảnh dịch bệnh
diễn biến phức tạp, thanh toán không tiếp
xúc lên ngôi.
Sẽ dần trở thành siêu ứng dụng
Nhiều chuyên gia nhận định, trong năm
2022, thị trường ví điện tử sẽ cạnh tranh
khốc liệt, có thể thúc đẩy các nhà cung cấp
ví điện tử sáp nhập thành một vài siêu ứng
dụng (super app) hàng đầu trong khu vực
và địa phương nhằm thống lĩnh thị trường.
Không chỉ thế, nhiều siêu ứng dụng và nhà
cung cấp dịch vụ thuộc các nhóm ngành
kinh tế khác (như thương mại điện tử, bán lẻ
và dịch vụ tài chính) cũng sẽ bắt tay cùng
hợp tác.
Để củng cố vị trí siêu ứng dụng dẫn đầu thị
trường và mở rộng hệ sinh thái của mình, ví
điện tử Momo tăng cường cung cấp các
dịch vụ tài chính đến 31 triệu khách hàng
hiện hữu, cung cấp giải pháp chuyển đổi số
cho hàng triệu doanh nghiệp nhỏ (SME),
siêu nhỏ (MSME) tại Việt Nam và vẫn đang
tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào các công ty
Việt Nam.
13
Không chỉ MoMo, hiện nhiều ví điện tử khác
cũng đang đẩy mạnh mở rộng hệ sinh thái
của mình. Cụ thể, ngoài cung cấp đầy đủ
các tiện ích cơ bản như thanh toán điện
thoại, điện, nước, Internet, thanh toán các
khoản vay, phí bảo hiểm, phí dịch vụ chung
cư, dịch vụ công, học phí, mua vé (tàu xe,
máy bay)… các ví điện tử đang xây dựng
cho mình các trò chơi, chương trình ưu đãi
riêng hay liên kết với các sàn thương mại
điện tử (TMĐT) như Lazada, Tiki, Shopee,
Sendo, Zalora… để gia tăng trải nghiệm,
tiện ích cho khách hàng. Ví điện tử nào
càng có nhiều tiện ích, phù hợp với khách
hàng của mình sẽ có được lợi thế trong
cuộc đua thu hút khách hàng.
Có thể thấy, ShopeePay đang khai
thác tốt lợi thế cạnh tranh (USPs) -
nền tảng thanh toán tích hợp trong
sàn TMĐT dẫn đầu thị trường là
Shopee. MoMo lại cho thấy sức mạnh
trong việc đa dạng hóa dịch vụ, tiện
ích thanh toán và đối tác liên kết. Bên
cạnh đó, VNPAY với thế mạnh vững
vàng của nền tảng cổng thanh toán
điện tử – sở hữu mạng lưới đối tác
liên kết thanh toán “đáng nể”.
ZaloPay với lợi thế chuyển đổi người
dùng trực tiếp trong ứng dụng Zalo
Chat. ViettelPay với hệ sinh thái viễn
thông cho phép chuyển tiền qua số
điện thoại. Moca (GrabPay) với hệ
sinh thái thuộc siêu ứng dụng Grab.
SmartPay với nhóm khách hàng đặc
thù là tiểu thương và SMEs… [29]
CÁC MẢNG NỔI BẬT
B uy now pay later (mua trước trả sau)
là hình thức thanh toán mà người tiêu
dùng mua hàng và trả dần trong một
khoảng thời gian thành nhiều đợt. Hiện
nhiều công ty còn cung cấp các gói không
tính lãi suất, thay vào đó sẽ tính các phụ
phí và phí trả chậm cao. Thị trường này
phát triển sôi động cả về người dùng lẫn
các dịch vụ mới.
Theo báo cáo của Research &
Markets, thanh toán mua trước trả
sau tại Việt Nam dự kiến tăng
71,5% mỗi năm và đạt giá trị hơn
697
triệu USD
trong năm 2021
FE Credit và Home Credit - hai doanh
nghiệp trong nhóm dẫn đầu thị phần cho
vay trả góp ở Việt Nam đều cho biết mỗi
bên đang có khoảng 12 triệu khách hàng.
Cuối tháng 11/2021, bà Annica Witschard,
Tổng giám đốc Home Credit Việt Nam, chia
sẻ họ có khoảng 40% khách hàng được giới
thiệu mức lãi suất 0% và gần 75-76% khách
hàng đã từng sử dụng dịch vụ trước đó.
Hàng loạt tên tuổi lớn nhỏ, từ Fintech đến
các đơn vị tài chính lớn cũng đồng loạt tham
gia lĩnh vực này: Fundiin huy động tiền để
mở rộng dịch vụ tại Việt Nam; MoMo hợp
tác với TPBank tung ra ví trả sau với hạn
mức đến 5 triệu đồng; Napas hợp tác với 13
ngân hàng, công ty tài chính để triển khai
14
thúc đẩy thẻ tín dụng nội địa; Mastercard
tung ra thẻ thương mại mua trước trả sau
dành cho doanh nghiệp nhỏ khu vực châu
Á – Thái Bình Dương; Lotte Finance Việt
Nam triển khai dịch vụ mua trước trả sau
cho khách hàng trong nước,...
Sự phát triển của ngành này chủ yếu được
thúc đẩy bởi thế hệ trẻ và đặc biệt là Gen Z
- những người làm chủ thị trường tiêu dùng
ngày nay, không thụ động chờ lương về để
hạch toán các khoản chi tiêu trong kỳ. Nhu
cầu mua sắm, thanh toán các hóa đơn đến
hạn... luôn thúc giục họ có những giải pháp
tài chính sáng tạo hơn. Và đó là cơ hội của
mảng dùng trước, trả sau. Ở chiều ngược
lại, sản phẩm không chỉ giải quyết nhu cầu
tài chính cho người dùng mà còn góp phần
thúc đẩy doanh số bán lẻ, dịch vụ, đây cũng
là một trong những động lực mạnh mẽ thúc
đẩy kinh tế hồi phục.
Yếu tố thứ hai tạo động lực lớn cho mua
trước trả sau và các hình thức tín dụng trực
tuyến là sự phát triển của thương mại điện
tử. Năm nay, quy mô thị trường này đã tăng
trưởng đến 53%, đạt 13 tỷ USD. Bà Annica
Witschard cũng xác nhận, mua sắm trực
tuyến tăng mạnh giúp cho lĩnh vực mua
trước trả sau phát triển theo.
Động lực thị trường còn đến từ các startup
mua trước trả sau đang ngày càng sôi
động. Ngoài Fundiin, thị trường còn có
những cái tên khác như Reepay, Atome,
Kredivo, Movi... Một số chuyên gia cho
rằng, số lượng các Fintech mảng này sẽ
tăng theo cấp số nhân. Họ có thể đi theo
hướng gọi vốn nước ngoài hoặc liên kết với
các ngân hàng để triển khai dịch vụ. [27]
CÁC MẢNG NỔI BẬT
W ealth Management ( Đầu tư tài
chính) - phân khúc còn nhiều tiềm
năng khai thác của thị trường Fintech Việt.
Có thể thấy giai đoạn 2008 - 2017 là thời
kỳ bùng nổ sự xuất hiện của các nền tảng,
giải pháp, ứng dụng thanh toán, góp phần
kiến tạo nền móng cho sự phát triển của thị
trường Fintech Việt Nam; trong khi giai
đoạn 2017 - 2020 là thời kỳ của làn sóng
các doanh nghiệp/ dự án cho vay ngang
hàng và blockchain/cryptocurrency; thì từ
năm 2020 tâm điểm của sự chú ý đã, đang
và sẽ chuyển dịch dần sang các giải pháp
công nghệ cho thị trường đầu tư tài chính
và bảo hiểm.
Việc một số Startup Fintech trong những
lĩnh vực này nổi lên mạnh mẽ thời gian gần
đây như Anfin, Infina, Finhay, Finbase....
chính là những dấu hiệu rõ nét nhất cho
thấy điều này. Mặc dù đã manh nha xuất
hiện từ giai đoạn 2017 - 2019, song phải
đến năm 2020, đặc biệt là năm 2021, thị
trường mới chứng kiến sự phát triển cả về
lượng và chất của các startup Fintech
trong lĩnh vực này.
Điểm chung khi gia nhập thị trường là tất
cả đều hướng đến trở thành nền tảng hỗ
trợ đầu tư tài chính toàn diện cho người
dùng, dễ tiếp cận, dễ hiểu, đặc biệt với
những người có thu nhập trung bình hoặc
thấp. Đối tượng khách hàng chính được
hướng đến là những nhà đầu tư cá nhân thế
hệ 8X, 9X. Dù vậy, họ không vội vàng, mà
lựa chọn khởi điểm khôn ngoan bằng việc
bắt đầu từ một lớp tài sản hoặc kênh đầu tư
tài chính phổ biến hiện nay. Nếu như phần
lớn những cái tên nổi bật trên thị trường
trong thời gian qua chủ yếu lựa chọn cổ
15
phiếu, chứng chỉ quỹ, tiết kiệm, vàng, bất
động sản … làm hướng đi, thì mới đây,
mảng sản phẩm đầu tư trái phiếu - thị
trường hết sức tiềm năng nhưng còn bỏ
ngỏ bấy lâu nay - cũng đã bắt đầu có
doanh nghiệp xuất hiện. Cái tên tiên phong
được nhắc đến đó là Finbase.
Startup công nghệ này gây bất ngờ khi 2
năm qua đã âm thầm giải quyết thành
công vấn đề số hóa hệ thống phân phối
trái phiếu cho các tổ chức tài chính, thông
qua hai nền tảng mang tên Finbase Partner
và Finbase Store. [30]
Cuối năm 2021, Finbase đã đánh dấu bước
phát triển của nền tảng Finbase Market
thông qua việc ra mắt ứng dụng di động
Finbase cùng giải pháp đầu tư trái phiếu
linh hoạt FinBondX với nhiều tính năng đột
phá. Trong tương lai gần, khi Finbase
Partner, Finbase Store và Finbase Market
đã ra mắt; mảnh ghép hoàn thiện mô hình
giải pháp công nghệ đến từ Finbase sẽ là
việc phát hành nền tảng Finbase Care,
hướng đến đối tượng cộng tác viên bán
hàng của các tổ chức tài chính, giúp tối ưu
hóa quá trình tư vấn - chăm sóc nhà đầu tư.
XU HƯỚNG FINTECH 2022

Những hứa hẹn mới từ Regtech

Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19,

70% công ty cho rằng những hoạt động
của mình ngày càng phụ thuộc vào công
nghệ. Tỷ lệ phụ thuộc vào công nghệ lên
đến 81% ở các công ty Fintech. Số lượng
các công ty Fintech ngày càng tăng kéo
theo những yêu cầu về quản trị và cấu
trúc doanh nghiệp do sự gia tăng hoạt
động rửa tiền, gian lận và vi phạm dữ
liệu. Regtech - là việc quản lí các quy
trình pháp lý trong ngành tài chính
thông qua công nghệ - đã trao quyền
cho các công ty Fintech bằng cách triển
khai công nghệ học máy (Machine
Learning) nhằm đơn giản hóa quy trình
tuân thủ các quy định và luật hiện hành.[31]
B2B FinTech Startups sẽ phát triển
Theo báo cáo của Juniper Research, 1,5
mạnh mẽ
Đối với B2B FinTech ở Việt Nam, khó
khăn chung là việc các Ngân hàng ở Việt
Nam vẫn chưa sẵn sàng để hỗ trợ cách
kênh thanh toán tự động cho B2B như
đối với B2C. Không có nhiều Ngân hàng
đang quan tâm triển khai hệ thống open
banking và thanh toán tự động dưới hình
thức Virtual Credit Card cho doanh
nghiệp. Tuy nhiên việc này cũng mở ra
nhiều cơ hội lớn để các B2B FinTech
startups có thể khai phá thị trường, và
bài toán đầu tiên cần giải sẽ là tìm được
sự liên kết với 1 ngân hàng nào đó. [32]
Bảo mật với Hệ thống bảo mật
sinh trắc học
Các giải pháp sinh trắc học không tiếp
xúc (nhận diện khuôn mặt, mống mắt,
giọng nói) được thiết lập để thay thế
các giải pháp sinh trắc học dựa bằng
cách tiếp xúc (vân tay) vào năm 2021.
tỷ điện thoại thông minh sẽ sử dụng
công nghệ sinh trắc học dựa trên phần
mềm vào năm 2023. Covid-19 đã khiến
các giải pháp nhận dạng sinh trắc học
không tiếp xúc tăng lên và tỷ lệ các tổ
chức tài chính chấp nhận sử dụng ngày
càng cao hơn. Với sự gia tăng người
dùng điện thoại thông minh, Fintech
đang sử dụng các hệ thống bảo mật
sinh trắc học để nhận diện các đối
tượng cho hoạt động thanh toán và
chuyển tiền. Đăng nhập một lần (SSO)
là một công cụ quản lý mật khẩu mạnh
mẽ được các công ty công nghệ lớn sử
dụng. [31]

16
XU HƯỚNG FINTECH 2022

Sẽ có thêm nhiều liên kết và hỗ trợ

giữa Ngân hàng và FinTech Startup

Hợp tác với các công ty FinTech là bước đi

cần thiết của ngân hàng trong thời đại kỹ
thuật số. Hầu hết các ngân hàng đều hiểu
rằng trải nghiệm tích cực xuyên suốt và sự
gắn kết trực tiếp là 2 yếu tố cực kỳ quan
trọng để gia tăng sự hài lòng và trung thành
của khách hàng. Trong khi đó, nâng cao
hiệu suất của các hoạt động back-end sẽ là
cả một hành trình dài. Đó là lý do tại sao
CIMB quyết định hợp tác với các FinTech
trong giai đoạn lớn mạnh như Toss (đến từ
Hàn Quốc) để quy hoạch, định hướng chiến
lược và cải tiến một cách sáng tạo các nền
tảng tài chính mở chúng tôi.
Mô hình hợp tác hiệu quả giữa Ngân hàng
và FinTech đòi hỏi quá trình trưởng thành
về nhân sự, định hướng kinh doanh và đổi
mới quy trình của cả CIMB Vietnam và đối
tác. Những FinTech trong giai đoạn mở
rộng quy mô có thể tăng hiệu quả tiếp cận
và giá trị sản phẩm dựa trên chuyên môn và
bí quyết xây dựng trải nghiệm khách hàng
của họ. [32]
Tiềm năng của thị trường Blockchain
Game với sự kết hợp giữa NFT và
“Play-to-Earn”
GameFi là từ được kết hợp giữa Game và
DeFi (Decentralized Finance), là một lĩnh
vực tài chính được game hóa, nơi người
dùng có thể kiếm lợi nhuận bằng cách chơi
game.
Trong năm 2021, nhờ vào các ứng dụng
Blockchain và sự phát triển của NFT (Non-
fungible token) đã tạo ra sự bùng nổ của
Blockchain Game cùng theo đó là trend
Play-to-Earn. Nơi mọi người có thể chơi
game để có thể kiếm tiền trang trải cuộc
sống trong thời đại dịch.
Không thể phủ nhận GameFi và Play-to-
Earn là một trong những xu hướng chính
được nhiều người tìm hiểu và đầu tư. Bằng
chứng là việc xuất hiện của rất nhiều dự án
Blockchain Game, điển hình là Axie Infinity,
Radio Caca, Illuvium, DeFi Kingdom,... đã có
được thành công vang dội khi dự án nào
cũng được định giá từ vài trăm triệu đến tỷ
đô, vượt xa hơn hẳn các tựa game truyền
thống.
Theo số liệu từ Coingecko, thị trường
GameFi hiện có giá trị khoảng 17 tỷ đô với
hơn 246 dự án, một con số khá khiêm tốn
khi so sánh với thị trường game nói chung. [33]

17
XU HƯỚNG FINTECH 2022

Số lượng người chơi trong top 10 các game

còn khá nhỏ (khoảng 1 triệu người chơi.) Từ
đó, chúng ta có thể thấy được là thị trường
GameFi sẽ còn phát triển mạnh trong
tương lai.
Sự tăng trưởng liên tục của “tài chính
nhúng” và nền tảng Banking-as-a-
Service (BaaS)

Theo Newzoo, thị trường Gaming đang Phần lớn sự phát triển không ngừng của
phát triển nhanh với 2.69 tỷ người chơi ngành Ngân hàng là nhờ vào sự gia tăng
trên khắp thế giới. Con số này sẽ tiếp tục của các dịch vụ tài chính do các công ty phi
tăng đều đặn và có thể đạt giá trị vốn hóa ngân hàng cung cấp.

200
Về bản chất, các tổ chức fintech "nhúng"
một loạt các dịch vụ tài chính ngân hàng
vào các lĩnh vực mà họ cung cấp sản phẩm.
tỷ USD
trong năm 2023 Lợi ích của BaaS được các tổ chức tài chính
công nhận rõ ràng. Tuy nhiên, để nền tảng
Ngoài ra, lợi nhuận từ ngành công nghiệp hoạt động trơn tru đòi hỏi nền tảng công
này có 77% đến từ lợi nhuận trong game, nghệ đổi mới vì BaaS thường được phân
nghĩa là số tiền mà người chơi bỏ ra khi chơi phối cho khách hàng thông qua API (giao
game. diện lập trình ứng dụng) và do đó yêu cầu
"quản trị rủi ro và kỷ luật một cách chặt chẽ
Các game blockchain vẫn có một tệp người từ các đối tác tài chính nhúng. [34]
dùng khá nhỏ đối với các game truyền
thống và đa phần đều đến từ thị trường
blockchain và đầu tư là chính. Đây là một
thách thức cũng như là cơ hội để GameFi
phát triển mạnh mẽ nếu thu hút được người
chơi từ thị trường truyền thống. Nhằm giải
quyết các vấn đề hiện tại, trong năm 2022
sắp tới thị trường này sẽ phát triển các xu
hướng như AAA Blockchain Games, tận
dụng Gamification, thay đổi cơ chế Play-to-
Earn thành Play-and-Earn hoặc xây dựng
hẳn cho mình một Blockchain riêng. Và sẽ
Nguồn: FPT Digital [35]
cần một khoản thời gian nữa để chúng ta
kiểm chứng được xu hướng nào sẽ thành
công. [33]

18
 TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] The World’s Top 5 Unbanked Countries Have More Than 60% Of Their Population Without Bank
Accounts (2021), truy cập ngày 15/02/2022
<https://blog.cfte.education/the-worlds-top-5-unbanked-countries-have-more-than-60-of-their-
population-without-bank-accounts/>

[2] Digital 2022: Vietnam (2022), truy cập ngày 28/02/2022

<https://datareportal.com/reports/digital-2022-vietnam>

[3] Báo cáo tình hình Kinh tế-Xã hội Quý IV và năm 2021 (2021), truy cập ngày 15/02/2022
<https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2021/12/bao-cao-tinh-hinh-kinh-te-xa-hoi-
quy-iv-va-nam-2021/>

[4] Findexable (2021), "Bridging the Gap", Global Fintech Rankings Report, 29 June.p21-23

[5] UOB, PwC Singapore and Singapore Fintech Association (2021), "Digital takes flight", Fintech in
ASEAN Report 2021, p7

[6] UOB, PwC Singapore and Singapore Fintech Association (2021), "Digital takes flight", Fintech in
ASEAN Report 2021, p8

[7] Fintech Việt Nam là một trong những thị trường cạnh tranh nhất châu Á (2021), truy cập ngày
20/02/2022
<https://vst.mof.gov.vn/webcenter/portal/vclvcstc/r/m/ttsk/dtn/ttskdtn_chitiet?
dDocName=MOFUCM207831&dID=217128&_afrLoop=2900294026383623#%40%3FdID%3D217128
%26_afrLoop%3D2900294026383623%26dDocName%3DMOFUCM207831%26_adf.ctrl-
state%3Dna45476zh_79>

[8] Báo cáo thị trường Fintech Việt Nam 2020 (2021). truy cập ngày 20/02/2022
<https://fintech.masoffer.com/vi/bao-cao-thi-truong-fintech-viet-nam-2020/7814/>

[9] MoMo Eyes Super App Status With the Close of US$100 Million Funding Round (2021), truy cập
01/03/2022
<https://fintechnews.sg/47164/vietnam/momo-eyes-super-app-status-with-the-close-of-series-
d-funding-round/>

[10] Latvian Startup Jeff App Raises $1 Million for First Market Launch in Vietnam (2021), truy cập
01/03/2022
<https://fintechnews.sg/49844/vietnam/latvian-startup-jeff-app-raises-1-million-for-first-market-
launch-in-vietnam/>

[11] MFast gọi vốn thành công 1,5 triệu USD (2021), truy cập 01/03/2022
<https://mfast.vn/mfast-goi-von-thanh-cong-15-trieu-usd/>

[12] MoMo thâu tóm start-up trí tuệ nhân tạo Pique (2021), truy cập 01/03/2022
<https://vneconomy.vn/momo-thau-tom-start-up-tri-tue-nhan-tao-pique.htm>
 TÀI LIỆU THAM KHẢO

[13] Ứng dụng đầu tư Infina gọi vốn 2 triệu USD (2021), truy cập 01/03/2022
<https://vnexpress.net/ung-dung-dau-tu-infina-goi-von-2-trieu-usd-4301112.html>

[14] Ứng dụng Fintech Tikop nhận khoản đầu tư chiến lược, thêm nguồn lực phát triển sản phẩm
(2021), truy cập 01/03/2022
<https://vneconomy.vn/ung-dung-fintech-tikop-nhan-khoan-dau-tu-chien-luoc-them-nguon-luc-
phat-trien-san-pham.htm>

[15] Kỳ lân công nghệ VNLife huy động thành công hơn 250 triệu USD (2021), truy cập 01/03/2022
<https://khoinghiep.org.vn/ky-lan-cong-nghe-vnlife-huy-dong-thanh-cong-hon-250-trieu-usd-
23250.html>

[16] Ào ạt đổ vốn vào fintech Việt (2021), truy cập 01/03/2022

<https://mbs.com.vn/trung-tam-nghien-cuu/tin-tuc-thi-truong/tin-vi-mo/ao-at-do-von-vao-
fintech-viet/>

[17] Startup Anfin hợp tác với Công ty Chứng khoán Việt Tín (2021), truy cập 01/03/2022
<https://vneconomy.vn/startup-anfin-hop-tac-voi-cong-ty-chung-khoan-viet-tin.htm>

[18] Anfin, ứng dụng đầu tư chứng khoán chỉ từ 10.000đ gọi vốn thành công hơn 2 triệu USD (2021),
truy cập 01/03/2022
<https://www.anfin.vn/blog/anfin-ung-dung-dau-tu-chung-khoan-chi-tu-10000d-goi-von-
thanh-cong-hon-2-trieu-usd>

[19] MoMo công bố hoàn thành vòng gọi vốn Series E từ MIZUHO, WARD FERRY và các nhà đầu tư
toàn cầu (2021), truy cập 01/03/2022
<https://momo.vn/tin-tuc/thong-cao-bao-chi/momo-cong-bo-hoan-thanh-vong-goi-von-series-
e-tu-2258>

[20] Be Group phối hợp cùng VPBank ra mắt ngân hàng số Cake, truy cập ngày 01/03/2022
<https://www.vpbank.com.vn/tin-tuc/thong-cao-bao-chi/2021/ra-mat-ngan-hang-so-cake>

[21] FE Credit hợp tác với VPBank ra mắt ngân hàng số Ubank, truy cập ngày 01/03/2022
<https://cafef.vn/giam-doc-ngan-hang-so-tien-phong-trong-viec-cho-vay-truc-tuyen-ubank-
phan-dau-co-6-trieu-khach-hang-vay-von-sau-5-nam-hoat-dong-20220401080636159.chn>

[22] 5 Early-Stage Fintech Startups from Vietnam to Follow in 2022, truy cập ngày 01/04/2022
<https://fintechnews.sg/59706/vietnam/5-early-stage-fintech-startups-from-vietnam-to-follow-
in-2022/>

[23] MB Bank hợp tác cùng UnionPay đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, truy cập ngày
05/03/2022
<https://vneconomy.vn/mb-bank-hop-tac-cung-unionpay-day-manh-thanh-toan-khong-dung-
tien-mat.htm>
 TÀI LIỆU THAM KHẢO

[24] AIA Việt Nam và tập đoàn Tiki công bố hợp tác toàn diện cùng xây dựng nền tảng kỹ thuật số
độc quyền về bảo hiểm nhân thọ đầu tiên tại Việt Nam, truy cập ngày 05/03/2022
<https://www.aia.com.vn/vi/gioi-thieu-ve-aia/goc-bao-chi/thong-cao-bao-chi/2021/hop-tac-
doc-quyen-AIA-Tiki.html>

[25] Ngân hàng số Cake sử dụng nền tảng ngân hàng đám mây của Mambu, truy cập ngày
05/03/2022
<https://www.baogiaothong.vn/ngan-hang-so-cake-su-dung-nen-tang-ngan-hang-dam-may-
cua-mambu-d523534.html>

[26] CIMB Vietnam and Finhay Releases Smart Credit Card, truy cập ngày 05/03/2022
<https://fintechnews.sg/56047/sponsoredpost/cimb-vietnam-and-finhay-releases-smart-credit-
card/>

[27] Sôi động 'mua trước, trả sau' ở Việt Nam, truy cập ngày 05/03/2022
<https://vnexpress.net/soi-dong-mua-truoc-tra-sau-o-viet-nam-4404033.html>

[28] F88 và CIMB ký hợp tác chiến lược, truy cập ngày 05/03/2022
<https://vneconomy.vn/f88-va-cimb-ky-hop-tac-chien-luoc.htm>

[29] Ví điện tử 'bùng nổ' mạnh mẽ nhờ dịch COVID-19, truy cập ngày 05/03/2022
<https://thainguyen.gov.vn/kinh-te/-/asset_publisher/Z79abUzQC1Ql/content/vi-ien-tu-bung-
no-manh-me-nho-dich-covid-19>

[30] Thị trường Fintech Việt Nam 2021: Tiềm năng của công nghệ đầu tư tài chính, truy cập ngày
05/03/2022
<https://dantri.com.vn/kinh-doanh/thi-truong-fintech-viet-nam-2021-tiem-nang-cua-cong-nghe-
dau-tu-tai-chinh-20211108131226658.htm>

[31] MBBank (2021), "9 Xu hướng lớn của Fintech năm 2021-2022", Fintech & Ngân hàng số tháng
10/2021, p67-p70

[32] 7 Điều khác biệt về FinTech Việt Nam sau Covid 19, truy cập ngày 10/02/2022
<https://idautu.com/7-dieu-khac-biet-ve-fintech-viet-nam-sau-covid-19/>

[33] 5 Xu hướng GameFi bùng nổ trong năm 2022, truy cập ngày 05/03/2022
<https://tapchibitcoin.io/gamefi-la-gi.html>

[34] Xu hướng ngân hàng số trong năm 2022, truy cập ngày 05/03/2022
<https://mof.gov.vn/webcenter/portal/ttpltc/pages_r/l/chi-tiet-tin-ttpltc?
dDocName=MOFUCM224455>

[35] Banking-as-a-Service: Một làn sóng mới, truy cập ngày 05/03/2022
<https://digital.fpt.com.vn/linh-vuc/banking-as-a-service-lan-song-moi.html>