You are on page 1of 4

Imię i nazwisko Stanisław Władysław Rejment

Data i miejsce urodzenia7 maja 1867 · Kobiele Wielkie


Data i miejsce śmierci5 grudnia 1925 · Warszawa
Narodowość polska
Dziedzina sztuki literatura piękna
Epoka realizm

1. Władysław Stanisław Reymont tak naprawdę nazywał się Rejment, a jego matka wywodziła się
ze zubożałej szlachty. Ojciec zaś był parafialnym organistą i takiej samej przyszłości pragnął dla
swojego syna. Władysław oddał się jednak podróżom po kraju i kontynencie, a później uczył się
krawiectwa w Warszawie i został czeladnikiem.

2. Jako osiemnastolatek Władysław Reymont dołączył do wędrownej trupy teatralnej, z którą


współpracował przez cztery lata, ale zajęcie to nie odpowiadało ambicjom jego rodziców.
Postanowili więc załatwić mu pracę niższego funkcjonariusza na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

3. Tak jak wielu w czasach belle epoque, Reymont uległ czarowi seansów spirytystycznych i
głęboko wierzył w możliwość komunikacji między żywymi a umarłymi. Wyjechał nawet do
Niemiec, by szerzyć spirytyzm i występować podczas seansów w charakterze medium.

4. Pod koniec XIX wieku Reymont wrócił do Warszawy i postanowił utrzymywać się wyłącznie z
pisania, którym zajmował się od kilku lat. Jego sytuacja materialna diametralnie się poprawiła,
dzięki czemu mógł podróżować. Odwiedził wiele europejskich stolic, a w Paryżu zaprzyjaźnił się
ze Stefanem Żeromskim, Stanisławem Przybyszewskim, a także Zenonem „Miriam”
Przesmyckim, który miał wielkie wpływy w świecie prozy i poezji epoki.

5. W 1900 roku pisarz uległ poważnemu wypadkowi kolejowemu. Nie był on jednak aż tak
poważny, jak to opisano w sfałszowanym raporcie, z którego wynikało, że kilkanaście
połamanych żeber i inne urazy pozbawią pisarza możliwości prowadzenia dotychczasowego
życia. Reymont otrzymał gigantyczne odszkodowanie, które zapewniło mu komfort psychiczny i
absolutną niezależność finansową. Mógł bez wyrzutów sumienia i innych zmartwień poświęcić się
twórczości pisarskiej.
6. Podczas rekonwalescencji po wypadku kolejowym pisarzem opiekowała się niejaka Aurelia
Szabłowska. Kobieta rozwiodła się ze swoim mężem, by poślubić Reymonta, co nastąpiło dwa
lata po wypadku.

7. Pierwszą wojnę światową Reymont przeżył w Warszawie, a zaraz po jej zakończeniu


zaangażował się w działalność społeczną oraz pracę na rzecz odrodzenia się Polski. Podróżował
nawet do Stanów Zjednoczonych, gdzie pośród Polaków w USA szukał środków finansowych,
które pomogłyby w odbudowie gospodarki kraju.

8. Chłopomania udzieliła się wielu artystom epoki Młodej Polski, a powieść Reymonta, ukazująca
się w odcinkach w Tygodniku Ilustrowanym przez cztery lata od 1902 roku, stała się
zwieńczeniem ówczesnej mody i fascynacji. Powieść opowiada o życiu wiejskim na terenach
łowickich, a w 1924 roku autor otrzymał za nią Nagrodę Nobla, pokonując w kategorii literatury
Maksyma Gorkiego i Tomasza Manna.

9. Na podstawie powieści Reymonta pt. „Ziemia obiecana” Andrzej Wajda nakręcił w 1974 roku
film, który był nominowany do Oscara. W filmie zagrali między innymi Daniel Olbrychski oraz
Wojciech Pszoniak i należy on do kanonu polskiej kinematografii.

10. Władysław Reymont został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego przez obecnego
prezydenta, Andrzeja Dudę. Przyznanie orderu miało miejsce jedenastego listopada 2018 roku z
okazji obchodów setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Pisarzowi złożono
wyraz najwyższego szacunku za zasługi dla chwały i dobra Rzeczypospolitej Polskiej.

11. Od roku 1991 do 1996 wizerunek Władysława Reymonta znajdował się na polskim banknocie
o nominale 1000000zł, a od lat sześćdziesiątych pojawiły się również trzy znaczki pocztowe z
podobizną Reymonta, wydane przez Pocztę Polską. Dwa z nich ukazały się w związku z rocznicą
urodzin pisarza, a jeden w ramach serii „Polscy laureaci Nagrody Nobla”.

12. Od 1994 roku przyznawana jest Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta. Została
ustanowiona przez Związek Rzemiosła Polskiego i przyznawano się ją w dwóch kategoriach: za
książkę wydaną w roku poprzedzającym oraz za dorobek całego życia. W 2019 wprowadzono
trzecia kategorię, czyli działalność okołoliteracką. Jej laureatami są na przykład reporterka,
Hanna Krall, a także ostatnia polska noblistka, Olga Tokarczuk.
3. Władysław Reymont miał bardzo poważną wadę wzroku i bez okularów był niemal ślepy. W
czasach młodości, kiedy grywał na deskach teatrów, zdarzyło mu się pomylić drzwi na scenie z
szafą, do której wszedł. Kompromitacja ta mogła mieć wpływ na rezygnację z aktorskich planów.

14. W Kołaczkowie znajduje się do dziś klasycystyczny pałac Władysława Reymonta, który
powstał na początku XIX wieku, a który pisarz kupił w 1920 roku. Obecnie pałac jest siedzibą
Gminnego Ośrodka Kultury, gdzie znajduje się również Izba Pamięci poświęcona pisarzowi.

15. Władysław Reymont miał tik nerwowy, który polegał na ciągłym przeczesywaniu włosów,
poprawianiu binokli na nosie i obciąganiu kamizelki. Miał też lekkiego zeza i opinię człowieka,
który nie grzeszy urodą, ani nazbyt wytworną aparycją. Był za to człowiekiem niezwykle
rodzinnym, kochającym żonę i wspierający całą swoją rodzinę na wszelkie możliwy sposoby.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]


 Order Orła Białego (pośmiertnie, 11 listopada 2018)
 Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)
 Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921)
 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (13 lipca 1921)
 Komandor Orderu Legii Honorowej (25 czerwca 1925)

Władysław Stanisław Reymont, właśc. Stanisław Władysław Rejment (ur. 7 maja 1867 w Kobielach Wielkich, zm. 5


grudnia 1925 w Warszawie) – polski pisarz, prozaik i nowelista, jeden z głównych przedstawicieli realizmu z elementami naturalizmu w
prozie Młodej Polski. Niewielką część jego spuścizny stanowią wiersze. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za czterotomową
[3]
„epopeję chłopską” Chłopi . Jeden z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w dziejach literatury polskiej

Reymont urodził się w rodzinie organisty. Jego ojciec, Józef Rejment, człowiek oczytany, miał wykształcenie muzyczne i
w tuszyńskiej parafii pełnił obowiązki organisty, a także prowadził księgi stanu cywilnego i korespondencję proboszcza z władzami
rosyjskimi. Matka, Antonina z Kupczyńskich, miała talent do opowiadania. Wywodziła się ze zubożałej szlachty krakowskiej; w latach
dojrzałych pisarz fakt ten często podkreślał.
Rodzice chcieli, aby został organistą. Odmówił uczęszczania do szkół, często zmieniał zawody, miejsca zamieszkania, dużo podróżował
po Polsce i Europie. Ukończył Warszawską Szkołę Niedzielno-Rzemieślniczą. W latach 1880–1884 uczył się zawodu krawieckiego
w Warszawie, po czym został czeladnikiem. W okresie 1884–1888 był aktorem w wędrownych grupach teatralnych, następnie w latach
1888–1893 dzięki protekcji ojca znalazł zatrudnienie jako niskiej rangi funkcjonariusz Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, pracując m.in.
w Rogowie i Lipcach. W 1890 zmarła matka pisarza. Z twórczości literackiej utrzymywał się od 1894, kiedy przeniósł się do Warszawy,
jednak swoje pierwsze wiersze pisał już w 1882.
13 lipca 1900 Reymont uległ wypadkowi kolejowemu. Trafił do szpitala z dwoma złamanymi żebrami, jednak w raporcie lekarskim
napisano, że pisarz ma 12 złamanych żeber oraz inne kontuzje ciała i nie wiadomo, czy będzie nadal zdolny do pracy umysłowej [7].
Notatkę szpitalną sfałszował dr Jan Roch Raum [7]. Wysokie odszkodowanie w wysokości 38 500 rubli pomogło mu zdobyć niezależność
finansową.
15 lipca 1902 w Krakowie ożenił się z Aurelią Szabłowską z domu Schatzschnejder, ślub odbył się w kościele Karmelitów na Piasku. W
tym samym roku umarł jego brat Franciszek.
Władysław Reymont był świadkiem wydarzeń rewolucji 1905 roku. Swoje obserwacje ze strajku powszechnego i demonstracji w
Warszawie, po ogłoszeniu manifestu konstytucyjnego przez cara Mikołaja II, opisał m.in. w tekście Kartki z notatnika w nr 45 Tygodnika
Ilustrowanego[8]. Zbiór jego wspomnień z okresu, nazwanych Z konstytucyjnych dni. Notatki, przedrukowano następnie w 1956 r. w III
tomie Dzieł wybranych, pt. Nowele[9].
Był członkiem Ligi Narodowej przed 1914[10]. W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja
Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914 podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z
krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów
słowiańskich[11].
W 1920 kupił majątek w Kołaczkowie.
13 listopada 1924 Reymont otrzymał Nagrodę Nobla[12], ale nie zdążył jej odebrać z uwagi na zły stan zdrowia [13]. 1 maja 1925 przystąpił
do Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”[14]. 16 maja 1925 przyznano mu tytuł członka honorowego Towarzystwa Dziennikarzy
Polskich we Lwowie[15]. 15 sierpnia 1925 wziął udział w uroczystościach w Wierzchosławicach, gdzie hołd oddało mu ok. 15 tys. chłopów
przybyłych z całej Polski[16]. Do końca życia zasiadał w składzie Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[17].
Zmarł 5 grudnia 1925 w swoim mieszkaniu przy Górnośląskiej 16 w Warszawie[18][19]. 6 grudnia jego ciało uroczyście przeniesiono z ul.
Górnośląskiej do katedry św. Jana, gdzie trumna została wystawiona na widok publiczny [20]. 9 grudnia został pochowany w alei
zasłużonych (rząd 1 miejsce 1,2,3,4,5) na cmentarzu Stare Powązki[21][22], a jego serce wmurowano w filarze kościoła św. Krzyża[23].
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2000 Rokiem Reymontowski

You might also like