ინგლისური ენა

სოფიკო სულხანიშვილი

2021 წ
ყველა უფლება დაცულია
აკრძალულია უნებართვოდ გავრცელება
 შედგენილი ზედსართავი სახელები

compound adjective
შედგენილი ზედსართავი სახელი წარმოებულია ორი სხვადასხვა სიტყვისაგან

I live in an English-speaking country. შედგენილი ზედსართავი სახელი

მე ვცხოვრობ ინგლისურენოვან ქვეყანაში

* ტირე არ იწერება შედგენილ ზედსართავ სახელში თუ ორივე ფუძე ზედსართავ სახელს წარმოადგენს, მაგალითისთვის
She has a big blue book.
მას აქვს დიდი ლურჯი წიგნი.

შედგენილი ზედსართავი სახელის წარმოების რამდენიმე მეთოდი არსებობს

დროის გამომხატველი არს. სახელი

როგორი?
რიცხვს
Number + Period of time/ Noun = შედგენილი ზედსართავი სახელი

five + minute five-minute -ხუთწუთიანი

ten + day ten-day -ათდღიანი
twenty + year twenty-year -თორმეტწლიანი

ხშირად დაბნეულობას იწვევს რიცხვითი სახელისა და არსებითი სახელისგან წარმოებული

შედგენილი ზედსართავი სახელები,
განსაკუთრებით დამაბნეველია მათთან არტიკლისა და მრავლობითი რიცხვის-s დართვის ნაწილი
განვიხილოთ თითოეული მათგანი რათა აღარასოდეს დავუშვათ შეცდომა მათთან მიმართებაში

five-minute და არა five-minutes an eight-hour shift და არა eight-hour shift

ვიცით წესი, რომ ინგლისურ ენაში არსებითი და რიცხვითი სახელები ერთმანეთს ვიცით წესი, რომ ინგლისურ ენაში a/an არტიკლი= 1, შესაბამისად არტიკლს
უთანხმებენ რიცხვს, მაგალითად ვერ ვიყენებთ მრავლობით რიცხვთან, მაგალითად ვერ ვიტყვით
5 ბურთი - 5 balls 5 ბურთი - a 5 balls
რადგან შედგენილ ზედსართავ სახელში გვაქვს რიცხვითი სახელისა და არსებითის შესაბამისად როცა ხედავენ შედგენილ ზედსართავ სახელში რიცხვს
არტიკლს ავტომატურად აღარ უწერენ ხოლმე რაც შეცდომაა, თუ ვხედავთ,
წესი #1

კომბინაცია აქაც ჰგონიათ, რომ უნდა შეუთანხმონ ისინი ერთმანეთს.

თუმცა ეს ასე არ არის, არასწორია რომ ზედსართავი სახელი შედგენილია და ამ ზედსართავი სახელით
აღწერენ თვლად არსებით სახელს საჭიროა წინ არტიკლი დავუწეროთ
* five-minutes
იმის მუხედავად რომ მრ რიცხვთან ერთად არის არსებითი I have an eight-hour shift.
სახელი, რიცხვში არ შეუთანხმდება და მრავლობითის s-ს მე მაქვს რვასაათიანი ცვლა.
არ დაიმატებს რადგან მთლიანობაში ის არის შედგენილი რვასაათიანი- შედგენილი ზედს. სახელია, რომელიც აღწერს სიტყვა „ცვლას“
ზედსართავი სახელი რომელიც თავის მხრივ თვლადი არსებითი სახელია ამიტომ მას ექნება არტიკლი
თვალსაჩინოებისთვის განვიხილოთ ეს ორი მაგალითი მაგრამ თუ არსებითი სახელი მრავლობით რიცხვში გადავა, შესაბამისად
როგორი? არტიკლიც ჩამოშორდება და თავად არსებითი სახელი დაირთავს
რამდენი?
მრავლობითი რიცხვის -s,
I had an three-week vacation. I went on vacation for three weeks. ესეც ხშირი შეცდომაა, როცა შედგენილ ზედსართავ სახელს უმატებენ -s
მე მქონდა სამკვირიანი შვებულება. მე ვიყავი შვებულებაში სამი კვირა. რადგან არსებით სახელს ხედავენ მასში
* three-weeks *აქ უკვე დაემატება მრავლობითის s რადგან eight-hour shifts და არა eight-hours shift
მრავლობითის s არ დაემატება week-ს რადგან ის week აქ უკვე ცალკე დგას, არსებითი
ცალკე როგორც არსებითი სახელი ისე არაა სახელია და არა შედგენილი ზედსართავი I have eight-hour shifts.
წარმოდგენილი, კომბინაციაშია სხვა სიტყვასთან სახელი, რიცხვითი სახელი კი მხოლოდ მის მე მაქვს რვასაათიანი ცვლები.
ერთად და წარმოადგენს შედგენილ ზედსართავ რაოდენობას აჩვენებს და მასთან
სახელს კომბინაციაში არ არის შევაჯამოთ
There was a five-second delay. There was a delay of five seconds. როგორი?
5წამიანი შეყოვნება იყო. 5 წამის შეყოვნება იყო
ten-page ათგვერდიანი -შედგენილი ზედს. სახელი
I have a 10-year-old boy. He is 10 years old boy.
მე მყავს ათი წლის ბიჭი. ის ათი წლისაა.
I have a ten-page essay -მე მაქვს ათგვერდიანი ესსე. (1 ცალი)
I have five, ten-page essays -მე მაქვს ხუთი (ცალი), ათგვერდიანი ესსე.

ზედს. სახ არს. სახელი როგორი?

Adjective + Noun = შედგენილი ზედსართავი სახელი

last + minute last-minute -ბოლო წუთის

წესი #2

short + term short-term- მოკლევადიანი

full + length full-length- სრულმეტრაჟიანი
high + quality high-quality-მაღალხარისხიანი

Most of their staff are on short-term contracts.

მათი თანამშრომლების უმეტესობას მოკლევადიანი კონტრაქტი აქვთ.

ზედს. სახ არს. სახელი (სხეულის ნაწილი) როგორი?

Noun
Adjective + (body part) + ed
= შედგენილი ზედსართავი სახელი
წესი #3

dark + haired dark-haired -მუქთმიანი

blue + eyed blue-eyed -ცისფერთვალება
long + nosed long-nosed -გრძელცხვირა

He is blue-eyed.
ის ცისფერთვალებაა.

არს. სახ ზედს. სახელი როგორი?

Noun + Adjective = შედგენილი ზედსართავი სახელი

world + famous world-famous - მთელ მსოფლიოში ცნობილი

წესი #4

smoke + free smoke-free -თამბაქოსგან თავისუფალი, gluten-free -გლუტეინის გარეშე, sugar-free-უშაქრო

ice + cold ice-cold -ყინულივით ცივი
family + friendly family-friendly -ხასიათდება ის ადგილი სადაც ბავშვებიც დაიშვებიან, მთელი ოჯახი

We often go to the family-friendly restaurant near our house.

There is nothing better than an ice-cold drink on a hot day.
Could you buy me some gluten-free cookies please?

(ზმნისგან
წარმოქმნილი როგორი?
არსებითი სახელი)
ზედს. სახ სახელზმნა
present participle
Adjective + (ing)
= შედგენილი ზედსართავი სახელი

good + looking good-looking -კარგი გარეგნობის

წესი #5

long + lasting long-lasting-ხანგრძლივი

easy + going easy-going -დამყოლი
tight + fitting tight-fitting -მოტკეცილი, ტანზე მომდგარი
quick + thinking quick-thinking -სწრაფად მოაზროვნე

It left a long-lasting taste in my mouth.

She wore a pair of tight-fitting jeans.
The quick-thinking staff got everyone to safety.

(ზმნისგან
წარმოქმნილი
როგორი?
არს. სახ სახელზმნაარსებითი სახელი)
present participle
Noun + (ing)
= შედგენილი ზედსართავი სახელი
წესი #6

mouth + watering mouth-watering - ნერწყვის მომგვრელი, მადის აღმძვრელი

record + breaking record-breaking -რეკორდული
time + saving time-saving -დროს დამზოგველი
English + speaking English-speaking -ინგლისურენოვანი
I bought some mouth-watering strawberries.
That was a record-breaking jump.
We used to live in an English-speaking country.

არს. სახ მიმღეობა როგორი?

past participle
Noun + ( ed / III )
= შედგენილი ზედსართავი სახელი

wind + powered wind-powered - ქარის ენერგიაზე მომუშავე

წესი #7

sun + dried sun-dried -მზით გამომშრალი / გამხმარი

middle + aged middle-aged -შუახნის
water + cooled water-cooled -წყლისგამაგრილებლიანი

We should start using wind-powered generators to cut costs.

I added some sun-dried tomatoes to the platter.
My new water-cooled gaming PC is quieter than my old one.

ზედს. სახ მიმღეობა როგორი?

past participle
Adjective + ( ed / III )
= შედგენილი ზედსართავი სახელი

old + fashioned old-fashioned- ძველმოდური

წესი #8

long + forgotten long-forgotten -დიდი ხნის დავიწყებული

ready + made ready-made -მზა
short + lived short-lived -ხანმოკლე

I found a long-forgotten painting in the attic.

He doesn’t like to cook so he buys ready-made meals.
They had a short-lived romance.

ზედს. სახ მიმღეობა როგორი?

past participle
Adverb + ( ed / III )
= შედგენილი ზედსართავი სახელი

well + known well-known -კარგად ცნობილი

წესი #9

densely + populated densely-populated -მჭიდროდ დასახლებული

highly + respected highly-respected -ღრმად პატივცემული
brightly + lit brightly-lit -განათებული, ნათელი
This classroom is a brightly-lit room.
He is a well-known actor.
They live in a densely-populated city.

შეჯამება:

უკვე ვისწავლეთ რომ ზედსართავი სახელი ფორმის მიხედვით სამგვარია, და ვისწავლეთ წესები, რომლის მიხედვითაც შეგვიძლია ვაწარმოოთ ისინი

მარტივი (Simple) წარმოქმნილი (Derived) შედგენილი (Compound)

(პრეფიქსის ან სუფიქსის დართვით) (სხვადასხვა სიტყვის შერწყმით მიღებული)
blue – ლურჯი hope – იმედი hopeful - საიმედო well-known – ცნობილი
 თუ ჯერ კიდევ არ მიგიღიათ ჩემგან მსგავსი მასალები
გადადით ლინკზე და მიუთითეთ თქვენი ელექტრონული ფოსტა

https://forms.gle/yitDvtXDfjZrnFZh7

თუ აღნიშნული კითხვარი შევსებული გაქვთ, ეს იმას ნიშნავს, რომ თქვენი

მეილი ჩემს ბაზაშია და ხელმეორედ შევსება საჭირო აღარაა