POLITECHNIKA BYDGOSKA

Im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich

Materiały Mechanika i budowa

inżynierskie maszyn

SPRAWOZDANIE Z ĆWICZENIA NR 3
Temat ćwiczenia: Badanie udarności wybranych
tworzyw polimerowych
Skład grupy ćwiczeniowej: Data wykonania świczenia:
1. 19.11.2022r.

Data przyjęcia sprawozdania: ……………………………………

……...

Ocena za sprawozdanie:
 …………………………………….

Spis treści:

1) Wstęp teoretyczny............................................................................................................3
a) Definicja udarności....................................................................................................3
b)..................................................................................................................... Metoda badania
3
c) Materiały stosowane do badania.................................................................................3
2) Wyniki badania................................................................................................................4
3) Obliczenia odchylenia standardowego............................................................................4
a) Wzór roboczy..............................................................................................................4
b)............................................................... Obliczenia odchylenia standardowego dla PLA
4
4) Wnioski i spostrzeżenia...................................................................................................5
5) Bibliografia.........................................................................................................................5
 1) Wstęp teoretyczny

a) Definicja udarności
Udarność określa się jako iloraz pracy potrzebnej na złamanie próbki i pola przekroju
poprzecznego w miejscu złamania próbki i wyraża się w kJ/m2. Udarność jest także określana
miarą kruchości materiału. Na kruchość materiału duży wpływ mają różnego rodzaju
nieciągłości w materiale (np. rysy).

b) Metoda badania
Próbę udarności wykonuje się zgodnie z normą PN-EN10045-1 na młotach wahadłowych
typu Charpy, przeznaczonych do udarowego zginania próbek podpartych swobodnie na obu
końcach.

Rys. 1. Metoda Charpy’ego

0 - położenie wyjściowe młota o minimalnej energii potencjalnej,

1 - położenie młota (początkowe) o maksymalnej energii potencjalnej,
2 - maksymalne wychylenie młota po zniszczeniu próbki,
3 - wychylenie młota przy biegu jałowym,
4 – próbka (kształtka),
5 - podziałka.

c) Materiały stosowane do badania

 PLA
 ABS
  PET

2) Wyniki badania
PLA ABS PET
L.p.
Udarność (J)
1 0,83 2,06 5,26
2 0,79 5,84  
3 0,71 2,31 4,71
4 0,83 3,86 5,2
5 0,82 4,63 5,15
Rys. 2. Wyniki badania

3) Obliczenia odchylenia standardowego

a) Wzór roboczy

√
2 2 2
( x 1−X ) +(x 2−X ) +...+( x n− X )
σ=
n

Gdzie:

x−Wynik pomiaru udarno ś ci

X −Ś rednia arytmetyczna z wynik ó w badania udarno ś ci

n−Ilo ść pr ó b

b) Obliczenia odchylenia standardowego dla PLA

X =0,796 J

σ=
√ (0,83−0,796)2+(0,79−0,796)2+(0,71−0,796)2 +(0,83−0,796)2 +(0,82−0,796)2
5

σ =0,0454 J
4) Wnioski i spostrzeżenia
 Badania przeprowadzaliśmy dla próbek BEZ karbu
 Wartość udarności ma znaczący wpływ dla zastosowania materiału w przemyśle
 Wyniki dla ABS oraz PET znacząco się od siebie różnią. Aby uzyskać bardziej
wiarygodne wyniki należy przeprowadzić więcej prób
 Wyniki dla PLA są do siebie zbliżone dlatego wyniki obliczeń odchylenia
standardowego wyszły niewielkie

5) Bibliografia
 https://www.matemaks.pl/odchylenie-standardowe.html
 http://www.kkiem.agh.edu.pl/sites/all/old_kkiem/dydakt/N_mat/2014/B2-
015_Wytrz_kompozytow.pdf