Bi qu)1et Chinh ph1;tc mon Ngii van Tran Thu)1 Due1ng

A, ~ ' -
CHI~C THUYEN NGOAI XA - Nguyen Minh Chau
Tac gia: Nguyen Minh Chau dUQc coila m<)t trong nhfrng cay but tien phong
cua van hQC Vi~t Nam thai ki doi mdi, la "vi khai quae cong than cua trieu dq,i van hQC
moi" - "ngudi mo d:udng tinh anh va tai nang" (Nguyen NgQc). Nhfrng sang tac cua
ong deu xuat phat tlr dim hung the Slf, dai tU mang d?m chat triet ly nhan sinh trong
giai do~n van hQC mdi, khac xa Vdi cam hung Slr thi lang m~n quen thUQC truac nam
1975. Truy~n ngan "Chiec thuyen ngoai xa" la m<)t sang tac thu<)c giai do~n thu hai
cua nha van.

Tac ph£m: Truy~n ngan "Chiec thuyen ngoai xa" luc dau du<;c in trong t?p "Ben
que", sau duQc nha van lay lam ten chung cho m<)t t?p truy~n ngan (in nam 1987).
Truy~n in d?m phong each tV Slf triet ly cua Nguyen Minh Chau, tieu bieu cho huang
tiep c?n dai song tlr g6c dQ the Slf CUa nha van cling nhfrng chiem nghi~m SaU sac
cua ong Ve "ngh~ thuq,t Vet CUQC ddi".

Led dftn: Nha van Nguyen Minh Chau tung b<)c b?ch trong t?p tit~u lu?n ~~Trang
gidy tru&c den" cua minh rang: "Nha van ton tq,i a tren ddi tru:oc het de lant cai cong
vi~c giong nhu ke nang giac cho nhitng ngudi cung dudng tuy~t l<) bi c{Li ac hoQ,c so
phqn den dui don den chan tUiJng, de benh V'l;lC cho nhitng con ngudi khong con dUQC ai
benh vvc". Chinh vi v?y, khi huang ngoi but cua minh ve van hQc, Nguyen Minh Chau
qua quyet: "Van hQC va cu<)c song la hai vong tron dong tam ma ta1n dient lacon
11
ngudi", se den ffiQt luc van hQC phiii viet Ve con ngudi, tru:oc sau con ngUiJi cilng leo
len tren sv ki~n de doi quyen song" va nha van chan chinh thi bao gid cling "mang
nQ,ng trong 1ninh tinh yeu CUQC song, nhat la tinh yeu thuong con ngu:di". Sau each
ID?ng, nhfrng sang cic cua Nguyen Minh Chau deu xuat phat til' cam hling the Slf, til'
cai nhin hi~n thlfc da chieu, mang d?m chat triet ly nhan sinh. Dieu do da giup ong
nh?n ra dai song con nguai bao gam ca quy lu?t tat yeu Ian nhfrng dieu may rui kh6
luang, ong day dlrt ve vi~c con nguai phai chap nh?n nhfrng nghtch li khong dang c6.
Va truy~n ngan "Chiec thuyen ngoai xa" cling g6i trQn nhfrng suy tu, tran trd cua
ong. D6 la ganh n~ng muu sinh giam ham VQ chong nguai dan hang chai trong canh
toi tam, d6i kho, bap benh. Dieu ay khien nguai chong trd thanh m<)t ke vii phu, tho
b~o. Con nguai vQ vi thudng con nen nhan nhvc, chtu dvng sv nguQc dai cua nguai
chong rna cht khong he biet chinh vi~c ay da lam ton thuong tam hon dua con thd
d?i. Vi thudng m~, c?u be trd nen thu dtch vai cha, nhung roi li~u trong tUdng lai c?u
c6 the song khac cha minh hay cling chi la ·m.:<)t ban sao - cling tan t~ vli phu nhu
nguai bo? Dang sau cau chuy~n la cai nhin am ap, nhan h?u cua nha van: Slf tran

- Trang448-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh phl;LC mon Ngfr min Tran Thu:y Duong

trQng, tin yeu ve d~p cua tuoi thO, cua tinh mau tlr, S\f bao dung va can dam cua
nguoi phv nfr. D6 khong phai la ve d~p ch6i sang, hao hung rna la nhfrng "hc;tt ngQC
khuat lap", Ian trong 1<1m lap lam Hi doi thuong. Theo ong, tinh yeu cua nguoi ngh~ Sl
vua la niem han hoan say me vtra la noi dau don khac khoai, m9t moi quan hoai
thU<Jng tr\{C ve SO ph~n, h?nh phuc CUa nhfrng ngu<Ji xung quanh. f)ieu nay da t?O
nen gia trt nhan van sau sac cho thien truy~n.

A Ap A ~ ~ A

MOT SO NH~N DJNH VE NGUYEN MINH CHAU

' J ~ '
VA "CHIEC THUYEN NGOAI XA"

1. "Nguyen Minh Chau - nguoi mo duong xuat sac cho nen viin hQc ui~t Nam thai k'Y
doi m<li, nguoi dii "di ctuqc xa nhat" trong cao trdo ctoi m<li. Noi nhu nhd viin Nguyen
Khdi, sau ndy dii co nguoi dung tren vai ong de md to lon hon, nhung vi tri tien phong
va nhiing cong hien co tinh chtit khai pha cua ong ld khong the phu nh4n. Tim ra
hUOng di m<Ji cho viin hQC cd tren binh di~n nc}i dung vel phdn anh, lan but phap the
hi~n, nhd van dii cong khai VOi b~n dQC mc}t each viet m<Ji: hi~n d~i md Van if4m ctd
tru:Yen thong. Ong dii cti ctuqc mc}t ch4ng ctuong xa, du nhQc nhan nhung th~t nhieu :Y
nghia." - Dao Thi NgQc Mai.

2. "Nguyen Minh Chau- ngoi but tieu bieu cua thai ky viin hQc doi m<li- nguoi mo
ctuong cta:Y tdi hoa vel tinh anh. Voi mc}t lo~t cac bdi phe binh, tieu l~n... cung nhung
tac pham khong chi minh hQa xuat sac cho buoc chuyen am thcim md quyet li~t trong
quan ni~m sang tcic md con dq,t toi Sl;! hodn thi~n ngh~ th~t, Nguyen Minh Chau dii
t~o cho minh mc}t vi tri khong the thay the trong giai do~n qua de} cua viin hQc truoc
va sau niim 1975, tro thdnh mc}t nhd viin ~t nen mong todn di~n vel sau sac cho Sl;! etcH
m<li cd ve quan ni~m ngh~ thu~t Ian phuong thuc bieu d~t". - Hoang Thi Huang.

3. "Viet ve nhiing nguoi phy, nii, nhiing nguoi ddn bd lam lii, kho Cl;!C cd ctoi, Ngu)len
Minh Chau khong chi kiem tim, ton vinh ve d«:;p pham chat nguoi ph¥ nii md nhd van-
con l:Y gidi c(ji nguon ve d«:;p ay chinh ld long nhan, due ~nh, pham tiet bam sau trong
tam hon, tam linh con nguoi. TU)l V~)l, de hieu duqc con ngu(Ji th~t kho, doi voi phl;t nu
cdng kho hon, ~c bi~t doi voi nhung nguoi co hodn cdnh phicc ~p, khong cho phep ta
nhin nh~n hoi hgt ben ngodi" - NgQc Huy, trich 1"Chiec thuyen ngoai xa' - Net a<)c aao
cua phong each Nguyen Minh Chau."

4. "Tinh huong ld m(jt lat cat CUa Sl;! song, ld mc}t Sl;! ki~n dien ra co phdn bat ng(J
nhung cai quan trQng ld se chi phoi nhieu dieu trong CUQC song con nguoi"- Nguyen
Minh Chau.

- Trang449-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyit Chinh pht;tc mon Ngfr viin Tran Thuy Dudng

5. "Co nhiing hinh anh thot;tt mO'i nhin thi d~p, th~m chi ld riit d~p, nhung ne'u nhin
ki ben trong, di sau vao ban chiit CUa no thi hoan toan ngU<JC ~i. Cu(jc song nhieu khi
thuong "danh lUa." ta nhu the'. Phdi co con milt tinh tuong nhin thiiu gan rui)t cui)c
song de khtim phci, phcit hi~n thi mO'i mong tim ra dung ban chiit cua no. "Chie'c
thuyen ngodi xa" c'lla Nguyen Minh Chau la mi)t truy~n ngan nhu v~y."

6. "Van hqc ra doi de gin gift trong tung con nguoi- mi)t ccii gi he't sue mong manh
va luon luon run ray ... mi)t ccii gi do th~t ld nhu v~y, nhung thie'u no trong con nguoi
thi y rang con nguoi iiy khong the song giiia quan the locH nguoi dte<Jc, va triJ thanh
mi)t tt;ti hqa cho loai nguoi" - Trich "Nhgt ki" (Nguyen Minh Chau).

7. Nguyen Minh Chau Ia ngtrO'i ke tt;tc xuat siic nhfrng b~c th~y ciia n~n van xuoi
Vi~t Nam va ciing Ia ngtrO'i mil dtrO'ng n;rc r<i cho nhfrng cay but tre tai nang sau
nay. - Nguyen Khiii

8. "Niem tin vao tinh bitt kha chie'n thang c'lla ccii d~p tinh than, cua ccii thi~n dii
dU<JC khuc XQ, {1 cho anh da "tam rfra SQ,Ch se" ccic nhan V~t cua minh, hQ giong nhte
dte<Jc bao bqc trong bau khong khi vo trung."- Nikolai Nikulin.

9. "Nguyen Minh Chau thui)c trong so nhiing nha vein mC1 duong tinh anh va tai
nang nhiit CUa van hqc ta hi~n nay . " - Nguyen NgQC

10. "Trong truy~n c-Ua anh, mqi ccii dii vC1 ra tt;to nen nhiing khoang trong, phdi nghi
ngc1, phdi nghi." - Giao su Phong Le.

11. "Dqc Nguyen Minh Chau, nguoi ta thiiy cui)c doi va trang scich lien nhau. Ch4ng
duong doi hom nay cilng nhu tung dot;tn sang tt;to tren giiiy cua tdi ncing. Nhiing ccii
tUC1ng nhte binh thUOng lij,t Vij,t trong CUQC song hclng ngay dteO'i COn mat Va ngoi but
cila Nguyen Minh Chau deu triJ thdnh nhiing g<Ji j dang suy nghi va co tam trie't lj." -
To Hoai
12. "Trong sang tcic cua Nguyen Minh Chau, du co ld tieu thuyet hay truy~n ngan,
cot truy~n thuong khong dong mi)t vai tro ndo dcing ke. Nhd vein ~p tn.tng chu j vao
than ph~n con nguoi, tinh each nhan v~t va da huy di)ng vao diiy tam hon da cam doi
ddo dn ttegng tteoi mai va XUC di)ng VC CUQC song, but phtip chan th'I;(C va mi)t giqng vein
trii tinh tram liing iip cip."- Nguyen Viin HQ,nh

13. '"Chiec thuyen ngodi xa' ld truy~n ve nghjch li doi thuong va tic tac pham, ta
thiiy tocit len bao suy nghi da diet ve chan li ngh~ th~t va doi song." - Giao su: Tran
Dinh Sil

- Trang450-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngfr van Tran Thuy Duong

14. "Chiec thu:ven ngoai xa la nhiing SU)l nghi da diet ve chan ly ng~ thuQ_t va dai
song. Chinh khat VQng muon tim den C£ii d~p hdi hoa, muon ldm cho con nguai hq.nh
phuc nhieu khi eta du:a nguai ta den cho don gidn hoa, khong nhq_n ra cai th1:(c te khac
nghi~t, hoQ,c noi nhu: Ang-ghen la m<?t thu chit nghia liing mQ.n, vj tri ly tuong md
quen mat hi~n th1:(c. Do lei bcii hQC cita nguai ngh~ si nhiep dnh."

15. "CUQC doi von di lei noi sdn sinh ra cai d~p cita ngh~ thuQ_t nhung khong phdi bao
giO CUQC doi cilng la ngh~ thuQ_t, Va rang COn ngUOi ta can CO mqt khoang each d£
chiem ngu:&ng ve d~p cita ngh~ thuQ-t. Nhu:ng neu muon kham phci nhiing bi an ben
trong than phq_n COn ngteOi va CUQC doi thi phai tiep cQ_n Vdi CUQC doi, di vao ben trong
CUQC doi va song cung CUQC diti." - Le NgQc Chuang

16. "Tru:v~n ngan Chiec thu:ven ngoai xa xua tan lan khoi liing n:tQ.n phit len hinh dnh
dii tro nen quen thuqc ve mqt ngu phit du:bi canh buom modo trong khong gian xa
rqng, cita bien ca. Ngteoi chit thuyen tro nen hung be;to vi CUQC song trong rong va te
nhC;tt, luon luon danh dQ-p nguoi vg. Nhung tru:v~n con co mqt y nghia rqng han: No
nhu khoi ggi nguoi ta nen nhin k'y vao nhicng gi an sau ve d~p dien vien be ngoai de
nhb den trach nhi~m cita ngh~ si trubc CUQC song, trubc con nguoi."- Nikolai Nikulin

17. "VQ-)1 nen, co the noi hinh tugng "chiec thu:ven ngodi xa" dich thv;c lei mqt an d1;t
ngh~ thuQ-t hoan toan co d1;tng y cita nha van Ngu:ven Minh Chau. Gidi mii hinh tugng
an d1:f, do, ngteOi dQC Se nhQ_n ra mqt thong di~p ma nhd van muon tru)len di, rang CUQC
doi VOn di fd noi san sinh ra cai d~p cita ngh~ thuQ_t nhteng khong phdi bao giO CUQC doi
ciing ld ngh~ thu4-t, va rang con nguoi ta can co mqt khodng each de chiem nguang ve
d~p cita ngh~ thuQ-t nhung neu muon kham phci nhicng bi an ben trong than phQ-n con
ngUOi va CUQC doi thi phdi tiep cQ_n Vdi doi, di VaO ben trong CUQC dai Va song cung
cuqc doi." -Nguyen NgQc Chuang

18. "Nha van ton te;ti o tren doi trubc het de lam cong vi~c giong nhu ke nang giac cho
nhfrng con ngteOi bj cung dUOng, tU)l~t lQ, bj cai ac hoQ,c SO phQ_n den dui don den chan
tuong. Nhicng con nguoi cd tam hon va the xac bj hat hiti va dQa dd)l den e che, hoan
toan mat het long tin vao con nguoi va CUQC dai. Nhd van ton tC;ti 0 tren doi de benh
v1:(c cho nhiing con ngu:oi khong co ai de benh v1:(c."

19. "Thien chuc cita nhd van la suot doi di tim nhicng hC;tt ngQc an giau trong be sau
tam hon con nguoi." - Nguyen Minh Chdu

20. "Nha van khong CO qu)len nhin S1:( vQ_t mqt each don gidn, Va nha van can phan
ddu de ddo xbi ban chat con nguoi vao cac tang sau ljch su."

21. "Moi con ngu:oi deu chua d1:(ng trong long nhicng net d~p de, ki di~u den noi cd
mqt doi ngu:oi ciing chua dit nhq_n thuc, kham pha tat cd nhiing cai do."

- Trang451-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph¥c mon Ngii van Tran Thuy Duang

22. "Trong truy~n ngcin tuy~t voi cua Nguyen Minh Chau, m()t nguoi ch1;tp dnh lich
niing nova m~t moi vi cong ui~c, nh~Jn them m()t ui~c ro rang la bat khd: ch()p cho
dUCJC bt an cua man sttong mu dang len tren mq_t nUclC trong m()t tam anh CO phan
hoan chinh... Cu6i cung anh da thanh cong ubi m()t buc dnh nhu v~y, chi de n~n ra
hang tri~u ngttOi ca t'l;tng Ue d~p tac pham cua anh se khong bao gio biet aUCJC S'f:£ tan ac
va net XaU xa th'f:£C S'f:£ CUa con ngttai ma anh da Ch'l;tp dnh - m()t ngtt dan da man hay
dcinh d~p VCJ va nguoi VCJ no ti cua ong ta. Trong tay cua m()t nha viin kem coi, m(Jt
truy~n ngcin nhu v~y th~t nhQ,t nheo, nhung i1 day buc dnh trfJ nen in dau sau ~m
trong tam khdm chung ta den mUc tcic pham vang VQng Ucli y nghia th~t mai me t~t
lau sau khi dc;>c." -Gerald Nicosia.

23. "Viin hc;>c va dai s6ng la hai vong tron dong tam md tam diem la con nguoi. Moi
tac pham Van hQC chi la m()t lat cat, m()t tO bien ban CUa m()t chq_ng doi sfing con
nguoi ta, tren con duong ddi dling dq,c di den coi hoan thi~n."

24. "Tinh yeu nay CUa nguoi ngh~ si VUa la m()t niem hiin hoan say me, VUa la m()t
noi dau dan khac khoai, m(Jt mfii quan hoai thUOng tr'f:£C Ue sfi ph~n, hQ,nh· phuc cua
nhiing nguoi chung quanh minh."

25. "Moi con nguai deu chU'a d'f:£ng trong long nhicng net d~p de, ky di~u den noi cd
m()t doi cilng chua du de nh~n thuc, khcim pha tat cd nhicng cai do."
A A, ,
NOI DUNG KIEN THUC QUAN TRQNG
1. Tinh huong truy~n "Chiec thuyen ngoai xa" va nhiing phat hi~n ctia ngh~ si Phung.
Ne'u "Chiec thuyen ngoai xa" a11(1c viet vao giai doQ,n truac nii1n 1975, co these chi dung
o cho Phung phat hi~n ra ve df;p tuy~t vai cua thien nhien. Nhung sau nam 1975 nhilng
nha van ''tinh tao" chQt nhqn ra n1ng: Cu<)c song khong chi co nhilng cai hung, cai cao cd,
cai trac tuy~t rna con co cai bi, cai thdp hen, cai dai thuong. Con nguai cung vQ,y, "rong
phUCJng wn ran ret, thien thdn va cic quy", cai tot va cai xau khong phai luc nao cung
rQ,ch roi. Nhi~m V1,-t cua tac pharn van hQC chan chinh la phan anh a11(1C sv pha tr<)n ay.
"Cu(Jc s6ng thi da s'f:£, con nguoi thida doan", Nguyen Minh Chau tung noi nhu vQ,y! Va
"Chiec thuyen ngoai xa" a11(1c viet nant 1983 la truy~n ngan rat thanh cong ket tinh toan
b¢ tam huyet cam but cua Nguyen Minh Chau. Ong eta bay to nhilng suy t11 ve ngh~ thuQ,t
cung each nhin nhQ,n aanh gia ve hi~n thv:c va con nguai qua tinh huang truy~n day
nghich ly. Do la vi~c ngh~ si Phung bat nga phat hi~n m<)t canh df;p "trai cho" - canh
chiec thuyen ngoai xa giila bien mit suong, khien cho tam han anh nhu duQc thang hoa
trong cai df;p, trong niem hQ,nh phuc ngQt ngao. Nhung roi chinh chiec thuyen ay, anh lQ,i
bat nga chung kien canh bQ,o hanh trong gia dinh hang chai, khien cho anh phai sung sa,
kinh ngQ,c.

- Trang452-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngfr van Trcin Thuy Dtwng

Do la vi~c ngh~ si Phung va chanh an Dau tim each giup nguai dan ba hang chai
thoat khoi nguai chong vil phu nhung hq lQ,i bi nga ngang tru<k thai a<) nhat quyet tu ch6i
bo chong cua nguai dan baa toa an huy~n ... Nhflng dien bien philc tQ,p, day eo le, nghjch
ly giup hq co nhung kham pha, phat hi~n mai rne, sau sac ve dai song va con nguai. Co
the noi, d(ic sac cua tinh huang truy~n la giup con nguai ta nhQ,n thuc sau sac nhieu van
de CUa CUQC song.
Tinh huang 1: S1;! trai ngtCCJc giiia Nha van Th~ch Lam n6i: "Cong vi~c cua nhd viin
cdnh d~p thien nhien tu-y~t mi ubi la phat hi~n ra cai d~p (J cho khong ai ngO' tai, tim
hi~n thvc aang sau n6. cai a~p kin MO va che lap cua Sl;( uQ,t, de cho ngtef1i
(cau chu-y~n tren bo bien) dqc mQt bai hqc trong nhin va thufJng thuc". Voi
quy chuan d6, "Chiec thuyen ngoai xa" da mang
C(ii d~p ngoq.i cdnh co khi che den cho nguoi dQC "s'IJ t'IJ nhQ,n thuc" trong cai nhin
khuat cai xau ciia doi song. cua minh ve CUQC song va con nguoi. Tac pham
nay "ton vinh con nguai" khong phai bang each ca
- Cai d~p ngoq.i cdnh: chinh ld buc ngQi hQ m9t each li tuong rna quan tam den so
tranh thien nhien d~p tu-y~t mi. ph~n con nguoi tuong chung nhu nho be, vo danh.
D6 ~ moi la su m~nh cao ca cua van he;> c. Truy~n
+ Suot m9t tuan lien "phv.c kich" ngan ~o ra nhfrng tinh huang "tv; nhQ,n thilc", giup
nay Phung moi c6 dip thu vao ong nguoi dQC ttrng bUdC kham pha hi~n thlfC da d9-ng
kinh het ffiQt phan tU CUQn phim va phuc t9-p. Chu the cua qua trinh nh~n thuc o
voi canh "dat trai cho" rna c6 le day la nguoi ngh~ si Phung - nguoi ke chuy~n
suot doi cam may Phung chua bao xung "toi". D6la m9t nguoi ngh~ si giau tam huyet,
gio thay: D6 la hinh anh chiec c6 tam hon nh9-y cam va say me cai d~p. Sau m9t
thuyen ngoai xa duQc vi nhu "bile tuan le "ph1;LC kich" dQC bO bien, ngUOi ngh~ Sl ay
tranh mvc tau cua m<)t danh hqa da pha.t hi~n va thu dUQC ffiQt canh d~p "dat" trOi
thaico". cho. D6 la hinh anh con thuyen ngoai xa dang an
hi~n tren m~t bien mo suong, m<?t ve d~p rna c6 le
+ Cai d~p hai hoa den tuy~t
ca CUQC doi bam may anh chi CO diem phuc bat
di~u: "Mili thuyen in m<)t net mo
g~p m9t Ian: "Truac m(it toi la buc tranh 1nvc tau
ho loe nhoe vao bau suong mu
trang nhu sua co pha doi chut 1nau
cua m<)t danh hqa thai co.Mili thuyen in rn<)t net
nto ho loe nhoe vao bau suong 1nu ntau trang nhu
hong hong do anh mQt trai chieu
sua co pha doi chut hong hong do anh m(Lt trai
vao. vai bong nguai lOn lan tre con
chieu vao. vai bong nguai lan lan tre em ngoi im
ngoi im phiing phac nhu tuQng
phiing phac nhu tUQng tren chiec 1nui khum khum,
tren chiec ntui khum khum dang
dang huang m(it vao ba. Tat cd khung canh ay nhin
huang m(it vao ba".
qua nhung cai mat luai ... Toan b<) khung canh tu
duang net, anh sang deu hai hoa va df{p, m<)t ve df{p

- Trang453-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quye't Chinh ph1;tc mon Ngii van Tr4n Th:uy Duong

+ Toan bQ khung canh deu hai thQi don giiin va toan bieh". Dung tru6c san pham
hoa, m<)t ve dGp tht;rc ddn gian vatuy~t tac cua h6a cong, nguoi ngh~ si tro nen "boi
toan bich. N6 khien Phung cam roi", trai tim nhu that lq.i vi niem h<1nh phuc cua st;r
thay "boi roi" va "tiln nhu co eai gi
kham pha va sang tq.o. Anh thay tam hon minh nhu
bop that vao", til do Phung phat dUQC thanh lQC, tro nen tinh khoi "trong ngan".
hi~n ra "biin than eai dE;p ehinh La
Anh tuong nhu minh kham pha ra chan li cua ngh~
dq,o due". thu~t: "Cai dE;p ehinh La dq,o due"! Duong nhu trong
hinh anh chiec thuyen ngoai xa gifra troi bien mo
- Cai xau cua doi song: la VQ sUdng kia, Phung da bat g~p cai "Chan - Thi~n -
chong hang chai Vdi ve ffi~t moi, Mi" cua cu<)c doi. Nhl1Ilg bu6c ngo~t trong. nh~n
tai ngat, mat ngu sau m<)t dem dai thtrc cua nguoi ngh~ SI dUQC tac gia khac hQa th~t
keolu6i. SaU sac qua St;( doi l~p gifra "eai thay phut truck" Vdi
"eai thay phut sau". Chinh cai khoanh khac ngan
ngui ay da mo ra ca m{>t chan troi cho nguoi
ph6ng vien kham pha, d6 gQi la "m<)t khoanh khac
rna khi ay, CUQC song d~m d~c nhat, COy nghia
nhat", khoanh khac dang gia "mqt aoi nguoi, mqt
aoi nhan loQ-i". N6 lam tam han thanh thi~n dang
dao dq.t thang hoa, bay bong tru6c "canh dGp troi
cho", phai sung so khi thay bu6c ra tu chiec
thuyen dGp nhu md la doi VQ chong hang chai v6i
ve m~t moi, tai ngat, mat ngu sau m<)t dem dai
thuc trang keo lu6i. Nguoi vQ thi cao 16n v6i nhfrng
duong net tho k~ch, xau xi, m~t chfing chtt nhfrng
not ro, tam ll1Ilg ao thi bq.c phech va rach ru6i; con
nguoi chong di sau vdi tam ll1Ilg r<)ng, mai t6c to
quq., chan di chfr bat, hang long may chay nang ru
xuong hai con mat day ve d<)c dfr. Nhu v~y, qua st;r
trai nguQc gifra canh dGp thien nhien tuy~t mi v6i
hi~n tht;rc dang sau n6. Phung nh~n ra rang: ca.i
a~p ngoQ,i cdnh co khi che khuat hi~n th1:{c cua doi
sang. Nhu dang sau chiec thuyen an trong ldn
suong som a~p uo ngan, lcl cdnh gia ainh hdng chcli
m~t moi, ta.i ngat ui muu sinh. N 6 doi hoi nguoi
ngh~ si, phai biet ven khung rem nhung Iva de
nhin thfing vao st;r th~t, boi nhu Nam Cao quan
ni~m: "Ngh~ th~t khong can phdi lcl anh triing lica

- Trang454-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh pht;Lc mon Ngu van
Cai xau cung co the ldm cai d~p bj
khuat lap.
- Cai xau: la cdnh bl;tO l'l;(C gia dinh:
+ Nguoi chong danh VQ mQt
each da man: han "rut trong nguai
ra m¢t chiec that lung quqt tai tap
vao nguai dan ba, vua danh vua
tho hong h¢c, hai harn rang nghien
ken ket, vua danh lao vua nguyen
rita bang cai giQng ren ri: Chung
may chet het di. Chet het di cho
ong nha."
+ Nguoi vQ thi im l~ng, nhan
nhin chiu don, khong keu ca,
khong chong tra, khong tim each
ch9-y tron.
+ Nguoi con vi thuong m~,
muon bao v~ khoi don roi nen da
"giang lay chiec that lung quqt vao
gifra khuon ng'f!C tran V(tnt VO chay
nang cua bo".
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Duong
doi, ngh~ thuq,t khong nen la anh triing lita doi,
ngh~ thuq,t chi co the za tieng dau kho kia thoat ra
tit nhiing kiep lam than".
Den voi ngh~ thu?t, C. Mac da khuyen nhfrng
ngtroi ngh~ Sl hay "thQC tay vao 00)1 CUQC song, vao
tq_n sau CUQC aai", 0 do, anh se tom dUQC nhfrng
di~u thu vi. Va khi ngh~ s'i Phung "thQC tay" sau vao
btrc tranh tuy~t ffil rna anh vlra thu dl1QC, anh con
kinh ng9-c hon nfra va nhq,n ra cai xau C'ilng co the
lam cai d~p bj khuat lap khi chling kien canh nguoi
dan ong vt.'ra dung 19-i da "ngay lQ,p tile tro nen hung
ho, mqt do gay", han "rut trong nguai ra m¢t chiec
that lung" va "quQ,t tai tap vao lung nguai dan ba,
vua danh vua tho hong h¢c, hai ha1n rang nghien
ken ket, vua danh lao vua nguyen rita bang cai
giQng ren ri: Chung may chet het di. Chung ntay
chet he't di cho ong nha". Con nguoi VQ thi im l~ng
chiu don, khong keu ca, khong chong tra, khong
ch9-y tron. Chua kip can thi~p thi Phung l9-i phai
nga ngang hon truoc canh thang be Phac, con trai
cua vQ chong hang chai "nhanh nhu m¢t vien d£;tn"
n6 lao thang vao ong bo, "giang lay cai that lung
quQ,t thang vao ngvc b6" de bao v~ nguoi m~ dang
thuong, t<)i nghi~p. Nguoi dan ba hang chai du bi
chong danh cling khong cam thay dau, nhung sao
luc nay chi cam thay nh6i dau 0 long ngt!C - Vlra
dau don, vua vo cling xau ho, nht)C nha. Chi dau
don khong phai vi don roi, rna vi canh tUQng bo
danh m~ da lam trai tim nho be mong manh cua
con bi ton thuong. Doi voi moi nguoi phv nfr, vi~c
mang l~i cho con ffiQt mai am gia dinh "tron" theo
dung ngh'ia cua n6 la m<)t ni~m h9-nh phuc vien
man. Va neu khong lam dtrQc thi la m<)t bat h9-nh
Ion. Nhung du CUQC song gifra cha m~ c6 h9-nh
phuc hay khong, thi d9-0 hieu van luon la dieu rna
ph?n lam con phai khac ghi. Nen hanh d<)ng vi
thuong m~, rna "giang lay chiec that lung quQ,t vao
- Trang455-
 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii viin
Tu tinh huo'ng 1: Phung nh4.n ra
rang de hieu dt!CJC S'l,! th4.t dc}i so'ng
khong the nhin mqt each don giiin,
nguc1i ngh~ si phiii co cai nhin da
chieu va sau sac hon.
+ Dang sau m(>t ve d~p "toan
bich" cua ngh~ thu?t khong phai
1<1 "dQ,O dU:c" hay "chan Ly cua sv
toan thi~n" rna la CUQC ddi.
+ Ngh~ thu?t phai bat nguon tu
CUQC song va phai nhin CUQC song
tu nhi~u khia c9-nh.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Dtt<1ng
giii:a khuon ng'tfc tran VQ,n1 VO chay nang CUa bo", thi
c?u be .Phac da vo tinh cua them vao trai tim cua
m~ m(>t vet thtrdng. Neu de mang noi dau vi de
COn chtrng kien canh be}.O h,rc Vdi S\f ton thtrdng CUa
COn len ban can do dong dem, thi qua la ffiQt Slf
kh?p khieng qua 16n. Bai du a g6c nhin nao, nguoi
m~ van luon muon dung hoa ffiQi moi quan h~ rna
nh?n het noi dau v~ minh.
Trang CUQC song, cai d~p bao gi<J cling h}m
nguoi ta me dam. Dung nhu Th~ch Lam da n6i:
"Cai d~p man mac khiip vii try., len loi khap cac
hang cung ngo hem, tiem tang 0' nhiing v4.t tam
thuong. Cong vi~c ciia .nha viin ta hieu ccii d~p 0' cho
md khong ngi1 tbi, tim kie'm cai d~p kin aao ud che
ldp, cho ngUcJi dQC mQt bai hQC trong nhin ua
thuclng thuc". X6a mo di cai md h6, loe nhoe cua
man SUdng hong Sdm mai, canh bCilO h_rc trong gia
dinh hang chai khien Phung nh4.n ra rang: De hieu
dUCJC S'l,! th4.t difi so'ng khong the nhin mqt each don
giiin, nguc1i ngh~ si phiii co cai nhin da chieu va sau
sac hon. Ngh~ thu4.t chan chinh phiii luon gan bo
Vdi CUQC difi Va ngUdi ngh~ St khong the nhtn dc}i
mQt each don giiin, can phiii nhin CUQC so'ng Ua COn
nguai mqt each da chieu, nhieu chieu.. Bai, h6a ra
dang sau ve d~p "toan bich" day ngh~ thu?t rna anh
vtra chl).p dUQC tren m~t bien l?i chang phai la "ac;w
due" hay "chan Ly cua sv toan thii;n" rna la Slf ton
t?i cua cai ac, cai xau, cua noi dau kho, tui nhl).c.
Phung cay dang nh?n thay cai ac, noi kho trong gia
dinh hang chai kia nhu thu thuoc rfra quai dan lam
cho nhfrng thu6c phim huy~n di~u rna anh day
cong Chl).p dUQC bong hi~n len th?t ghe SQ. Phai
chang ngh~ thu?t phai bat nguon tU CUQC d<Ji,
nhtrng le}.i CO ffiQt khoang each qua xa Vdi CUQC d<Ji.
Cu9c doi khong ddn gian xuoi chieu rna luon chua
dvng nhfrng nghtch li, va con nguoi cling day
nhfrng phuc te}.p, bi an khong de de nh?n thuc, ly
- Trang456-
 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii viin Tran Thuy Duong

giai IDQt each don thuan dUQC.

Tinh huong 2: Nhq,n thiic giiia con "Van hQc giup con nguoi hieu duqc bdn than
nguoi va CUQC doi. Cau chuy~n ve minh, nang cao niem tin vao bdn than minh va lam
CUQC d(Ji ngttoi dan ba hang chdi nay no 0 con nguoi khat 1JQng hulJng tai chan li", va
ngheo kho, lil mo ra nhieu nh~n thtrc gifra con nguoi va CUQC doi, trong cau

triet ly sau sac dang de ta su:y chuy~n V~ CUQC dOi nguoi dan ba hang chai ngheo
ngam. (cau chuy~n 0 toa an huy~n) kho, lam lli da rna ra nhi~u triet ly sau sac dang de
ta suy ngam. Khang chi ng9-c nhien truoc thai d<)
- Vue mai den toa an: nguoi dan nhan nhtn cua nguoi dan ba hang chili, khi bj
ba dUQC moi len de giiii quyet vi~c ch6ng hanh h9- IDQt each da man rna nguoi ngh~ Sl
gia dinh, cht rat "lung tung, lo set. con khang the hieu noi each ling xu cua chj a toa
an huy~n. Trong suy nghl cua Phung va Dau, nguoi
+ Cht van xin dung bat cht bo dan ba t<)i nghi~p ay chac chan se chap thu~n giai
ch6ng: "Quy toa bat t<)i con cilng phap bo chong rna h9 dUa ra de dUQC giai thoat
dU<JC, bo tu con cii,ng dU<JC. Nhung khoi b9-o h,rc tu nguoi ch6ng vli phu. Nhung th~t
dung bat con bono". bat ngo, vi nguoi dan ba khon kho kia nhat quyet
khang chju bo ch6ng. Khi nghe vj chanh an thuyet
+ Cht chap nh~n m9i hinh ph9-t phvc ly han chong, chj "chap tay vai lc;ty lia lia",
cua phap lu~t, ke ca khung hinh cau xin "quy toa bat t<)i con cilng dU<JC, phc;tt tu con
ph9-t cao nhat la di atu nhung dlit cilng dU<JC, dung bat con bo no". Truoc loi cau xin
khoat khang chtu bo ch6ng. Di~u khan thiet ay, Phung cam thay btrc boi den ng9-t
nay khien Phung va Dau ng9-c tho "gian phong long l<)ng gio bien cua Dau tV
nhien khang hieu noi. nhien bi hut het khong khi, tro nen ng<)t ngq,t qua".
Phung va Dau d~u cho ding h9 dung vi da bao v~
nguoi phv nfr kia bang ca thi~n chi va phap lu~t.
- Sau do, cau chuy~n v~ CUQC doi H9 dinh ninh chong chj la ke xau va ly han han la
nguoi dan ba hang chai dan dan giai phap tot nhat. H9 cling tin chac nguoi phv nfr
dUQche mO. nay la nguoi toi tam, ngu mu<)i den mtrc khang
nh~n biet dUQC long tot cua hQ. Vi the, Dau va
+ Cht d(>t ng<)t thay doi each Phung khang the giau st,r bt,rc b<)i va that VQng. Chi
xung ha, xung "chi" va g9i Phung, den khi nguoi dan ba lam lli quyet djnh bay to
Dau la "cac chu". nhfrng noi ni~m thi h9 moi thay nhfrng sai lam cua
minh trong nh~n thuc va giai quyet van d~. Cu<)c
+ Cht cam on "long tot" cua song la hang chuoi cac mat xich noi li~n voi nhau,
Phung va Dau nhung cling thang khang phiii Clr g<J bo ffiQt mat xich dang ri hong }(}
than phe binh each nhin nh~n co may se quay tro 19-i ho?t d<)ng binh thuong, rna
m<)t chi~u cua "cac chu". no COn ph\1 thUQC vao Slf an khop.

- Trang457-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph~c mon Ngii: viin Tran Thuy Due1ng

Chj giiii thich ly do nhat qu-yet To Hfru n6i: "CuQc dc}i ld noi xuat phat cilng la
khong ly hon nguc1i chong vil phu: noi di den cua van hc.>c". Van hQC tu CUQC song rna
ra va lam cho CUQC song them phan dGp tUOi. Dich
Thit nhat: la vi thien chuc cua den cua van chuang muon doi chinh la CUQC song
nguoi lam mG khong cho phep. con nguoi. D?t quan niGm ay, vao CUQC doi nguoi
dan ba hang chai, cau chuyGn cht b9c 19 giup ta
+Vi (long troi sinh ra nguoi dan hieu vi sao "ngh~ thu~t khong can phiii ld anh
bade con va nuoi con khon lan". triing lua doi, ngh~ th~t khong nen ld anh triing
lila doi, ngh~ th~t chi co the la tieng dau kho kia
+Dan ba phai song vi con: udan thoat ra tu nhiing kiep lam than". Cu(>c doi nguoi
ba a thuyen chitng toi phai song dan ba hang chai bt hang danh chua bao gio biet
cho con chu khong phai song cho sQ, nhung bt gQi len toa thi lq_i sQ s~t den lq_. Sau khi
ntinh nhti atren ddt dtiQc". binh tinh lq_i, cht d(>t nhien ilrnat het cai ve be ngoai
khitnt nitm, SQ s~t khi 1n6i dtiQC gQi len a toa an
+ Neu bo chong: dan con cua cht huy~n vai di~u b¢ khac, ngon ngii: khac". Cht trut
se chtu canh bo vo, d6i khat vi het ru(>t gan tam Slf v6i Phung va Dau nhu v6i
khong c6 bo cling lam an de nuoi nhfrng nguoi than c~n, v6i nhfrng loi le chan tinh
con khon 16n. dUQC chiem nghiGm trong ca CUQC doi day lo toan,
vat va cua cht. Cht b(>c bq.ch: "Cac chit ddu co phai
la ngUdi lam an .. cho nen cac chit ddu CO hieu dtiQC
cai Vi~C CUa cac ngtidi la1n an lant lii, kho nhQC ... ".
Roi cht nhan mq_nh: uLa bai vi cac chit khong phai la
dan ba, chua bao gio cac chit bie't. nhti the' nao la noi
vat va cua nguoi dan ba tren m()t chiec thuyen
khong co dan ong ... "
Thit hai: cht muon thay dan con Nguoi dan ba da ke cau chuy~n CUQC doi minh,
CUa minh khon lor{ 'va VQ chong qua d6 gian tiep dua ra cac ly do vi sao cht nhat
khong phai h!c nao cling chi. c6 quyet khong bo nguoi chong vu phu. Vi theo cht
don roi. thi (long trdi sinh ra nguoi dan ba de con va nuoi
con khon lon". Cht quan ni~m: (IDan ba a thuyen
+ Hq_nh phuc nhat la khi dUQC chitng toi phai song cho con chu dau phai song cho
nhin thay dan con dUQC an no. minh nhti a tren dat dUQc". Va CUQC song chai lu6i
day nhfrng bat tr~c, kh6 khan, noi bien ca hay phai
+ va (lvQ chong cilng co lite hoa doi m?t v6i phong ba bao tap. HQ can c6 canh tay
thuQ,n, vui ve". nguoi dan ong de cheo chong moi khi bien d(>ng,
lam cho dva cho minh va cho ca dan con. V~y nen,
neu bo nguoi dan ong ay, cht phili doi m?t v6i bi

- Trang458-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph'I;Lc mon Ngit uiin Tnin Thuy Duong

kich khac khung khiep han nhieu Ian: la bi kich cua

Thu ba: doi v6i nguoi ch6ng chi c6 nhfrng dua con phai chiu canh d6i khat. Han nfra,
cai nhin cua m9t nguoi mang ham neu bo ch6ng chi se dtrQC giai thoat khoi nhfrng
an va day cam thong, thau hieu. tr~n don vo ly, nhung bat kY m9t cu9c hon nhan
tan va nao thi nguai bu6n dau nhat chinh la nhfrng
Mang on: dua con. Dua c6 bo thi mat m~, dua c6 m~ thi mat
bo, chia dan xe nghe, chia nam xe bay. Chi ng~m
+ Anh da cho chi m9t mai am gia ngui, m9t gia dinh h(ilnh phuc tru6c tien phai la gia
dinh, c6 day du ch6ng va nhfrng dinh day du cac thanh vien du dau d6 trong gia
dua con. M~c du chi la nguoi dan dinh van con nhieu khiem khuyet.
ba xau xi, lam 10. M~t khac, trong dau kho trien mien, nguai dan
ba ay van. chat lQC dtrQC nhfrng niem VUi nho nhoi,
Cdm thong va thau hieu: hiem hoi nhu chau ngQc, Ian dau tien tren khuon
m~t xau xi cua chi chQt frng sang len nhu m9t n\].
+ Vi gia dinh ngheo d6i, thuyen cuoi, chi n6i: "Vd lq,i, atren thuyen cilng co luc VQ
ch~t con dong "tren du:ai chvc chong con cai chung t6i song hoa thuQ,n vui ve, vui
aua, chen ch'uc nhau tren m¢t nhat la luc ngoi nhin aan con toi chung no aU:QC an
chiec thuyen nho" quanh nam lenh no". Niem h?nh phuc th~t nho nhoi, t9i nghi~p
denh tren bien. nhung v6i chi, n6 th~t thieng lieng, Ion lao va vi n6
rna chi san sang danh doi ffiQi thu de nang niu, gin
+ Vi ganh n~ng muu sinh va gifr. Ta bong nhu dUQC khai sang tu nhfrng lai le
khong tim dUQC each giai toa nao chan tinh cua nguai dan ba hang chai. Qua dung
khac: "C'ilng nhu: dan 6ng thuyen nhu Kalinime nh~n dinh: "Van hQc lam cho con
khac uong nlQU... Gia ma lao uong nguai them phong phu, tq,o khd nang cho con nguai
r'UQU ... thi toi con QO kho". llin len, hieu dugc con nguc1i nhieu han".
Con doi v6i nguai ch6ng vii phu, cht c6 m9t cai
¢ Nhu v~y, chi nhat quyet nhin day cam thong, chia se va doi chut ham on.

khong ly hon nguoi ch6ng vii phu Trong qua khu, chi von la m9t co gai xau xi, tho
vi chi hieu nguyen nhan vi sao: k~ch, da m9t Ian dang do, nho nhang, khong ai lay.
Tu m9t ga con trai "hien lanh", Va anh da den nhu m9t con gi6 cliu roi dai chi,
ch6ng cht tro thanh m9t nguoi anh cho chi m9t mai am gia dinh va nhfrng dua
vii phu. Tat ca ciing chi vi ganh con. Con gi h(ilnh phuc han doi v6i m9t nguai dan
n~ng com ao g(ilo tien, ganh n~ng ba Ia c6 m9t mai am de ve va c6 nhfrng dua con de
CUa CUQC song ffiUU sinh. yeu thuong. Chi vi thai chien, vi~c phai tron linh
trien mien khien cho gia dinh ngay cang tro nen
ngheo kho, tung quan. Nhfrng khi bien d9ng, ca
thang trai, ca nha phai an cay xuong r6ng lu9c
cham muoi cho qua bfra. Den khi each m(ilng ve,

- Trang459-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

Bi quytt Chinh ph1;tc mon Ngii van Trdn Thity Dr.wng

gia dinh cua hQ da tro thanh m9t ganh n~ng muu

sinh don het len vai nguoi chong. Chi ke: "Bat cu
Luc niw thay kho qua La Lao xach toi ra danh cilng
nhu: dan ong khac tren thuyen u6ng rtlQU. Gia TI'lll

Lao uong rU:Qu ... thi toi con do kho". Nguoi dan ba vo
hQC khong chi hieu cai khan kho lay Hit de b~p bao
kiep nguoi noi troi tren song ca dq.i duang, tham
thia cai muoi m~n CUQC d<Ji rna COn hieu va dim
thong cho ca nhfrng n9-n nhan CUa d6i ngheo va SlJ
tam toi nh~n thtrc. Chi hieu ch6ng chi danh vQ
cling dau don khong kern, th~m chi dau nhieu han
don roi ve the xac rna chi htrng chiu. Chi cam nh~n
duQc khi chong danh chi, cung la h1c anh tl! dan
v~t minh, cung nhan nh6, cling dau don, cling ren
xiet. N guoi chong ay danh VQ va coi d6 la le nhu
ffiQt le tl,f nhien, m9t dieu thuong tinh rna khong
m9t b9 lu~t nao trong tam thtrc c6 the ngan can
dUQC, Cai d6i, cai ngheo, cai kho da nhan chim, Ian
at di cai tinh nguoi trong ban chat, da day dQa the
xac va ca cim hon cua m9t con nguoi.
Qua nhfrng loi le cua nguoi dan ba hang chai,
nguoi chong vii phu cua chi hi~n len m9t each
toan di~n va chan thl,fc han. 6ng ta c6 le cung can
c6 cai nhin diu nh~ han thay vi nhfrng mui dao sac
nhQn chi vao chi trach hoi anh vl!a dang gi~n l?i
vua dang thuang, vl!a dang trach cling vua dang
cam thong, vtra dang bi trung phq.t nhung cung
vtra dang dUQC tha thtr. Boi ong vua c6 tQi lq.i vtra
c6 cong vdi gia dinh nay... Va d6 cling chinh la ly
do, vi sao nguoi dan ba hang chai du bi danh trien
mien, bi danh VO tQi V? nhung nhat quyet khong
chap nh~n giai phap ly hon ch6ng. Vi chi hieu
nguyen nhan vi sao tu m9t ga con trai "hien Lanh",
chong chi tro thanh m{>t nguoi vii phu. Tat ca cung
chi vi ganh n~ng cam ao g9-o tien, ganh n~ng cua
CUQC song mUll sinh.

- Trang460-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngft m'in Tnin Thuy Duong

Bai hQc nh~n thuc cho Phung van chuang khong chi giup ta nhq,n thuc lq,i
va Dftu tir tinh huong truy~n. "hi~n th1:(c doi song" ma con giup ta "nhq,n thuc lai"
chinh minh. Nhfrng loi giai bay chan thanh cua
Nh~n thtrc V~ con nguai va CUQC nguoi dan ba hang chai. t9i nghi~p da dan giup
diJi tlr Vf} chcJng hang chai: Phung va f)au hieu dUQC nhfrng di~u tuong nhu vo
ly nhfrng l9-i rat c6 ly. Hai anh nhu "bung tinh ng¢,
- Nhiing dieu tudng vo ly nhung m<)t cai gi m6i vua va ra trong aau vi Bao cong cua
ll!-i rat co ly: Phung va Bau bung cai ph6 huy~n vitng bien, Lite nay trong Dau rat
ng9 "rn¢t cai gi m6i va ra trong nghient nghi va day suy nghi". Nguyen Minh Chau
aau vi Bao cong cua cai ph6 huy~n th~t sau sac khi phat hi~n dang sau ve .b~ ngoai
vitng bien, Lite nay trong Dau rat xau xi, tho k~ch va hanh d9ng tuong chtrng nhu
nghient nghi va day suy nghi". ngu mu9i cua nguoi dan ba hang chai la m9t tam
h6n nhan h~u, vj tha, la st,r sau sac, am hieu, thau
+ Bang sau ve b~ ngoai xau xi, hieu le doi. Chj da nhin nh~n ve ch6ng minh m9t
tho k~ch va nhfrng hanh d9ng each toan di~n, da chi~U, de CO dUQC Sl,! danh gia
tUOng nhU U toi, ngu ffiUQi CUa chan tht,rc v~ ban chat con nguoi ay, tu d6 c6 each
nguoi dan ba hang chai la m9t trng xfr th~t r9ng luQng, bao dung. Bang sau ve
tam h6n nhan h~u, vi tha, sau sac that h<;>c, tam toi la tam long vj tha, thanh thi~n
va am hieu le doi. cua m9t nguoi lam m~, lam vQ. Chj chap nh~n m<;>i
thua thi~t, cay dang v~ minh vi di~u d6 giup chj c6
+ Bang sau ve that h<;>c, ngu the gin gifr dUQC mai am gia dinh, duy tri dUQC
mu9i la tam long bao la, giau due CUQC song cho nhfrng dtra COn thO dc;li va dam bao
hi sinh cua m9t nguoi lam m~. cho con c6 day du ca bo h1n m~ khi rna xa h9i chua
c6 nhfrng giai phap tht,rc st,r hi~u qua va kjp thai de
giup nhfrng nguoi vling bien nhu gia dinh chj on
djnh hon trong ngh~ ch8.i lu6i day bat trac.
- Long tot ua lu4-t pfuip phdi £t4t Cling tu cau chuy~n cua nguoi dan ba hang chai,
VaO th1:(C te, £t4t vao CUQC song chU da giup Phung va Bau nh~n thuc l9-i cai nhin cua
dung dung lc;r,i a ly thuyet. chinh minh. Nguoi dan ba that h<;>c da giang giai
cho hai vi tri thuc v~ nhfrng eo le, ngang trai rna
+ Cu9c song dUQC Dau, vt chanh con nguoi phai chap nh~n khi bj cam tu trong
an toa an huy~n nhin nh~n bang hoan canh d6i ngheo, cling ct,rc. Nhfrng ly le chat
st,r ranh r<;>i, cong bang cua lu~t phac nhung sac sao "thau tinh dq,t Ly" cua chj da
phap nhung chua du. lam ca hai hoi roi. Cu9c song dUQC Bau nhin bang
st,r ranh r<;>i, cong bang cua lu~t phap; Phung thi
+ Cu<)c song dUQC Phung, nguoi nhin nh~n vdi con mat cua m9t nguoi ngh~ si giau
ngh~ si nhin nh~n bang long tot long trac an. H<;> d~u c6 long tot va thi~n chi,
doi khi 19-i la sai lam. nhung vi quen tu duy m9t chi~u, gi<1n don nen hQ

- Trang461-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quye't Chinh ph'I:Lc mon Ngif van Tran Thity Duang

khong the nao hieu dUQC nhfrng nghjch ly trong

¢ V~y chung ta phai lam gi de
CUQC doi day trd treu, dau kho; hQ nong noi, phien
cham d{rt nhiing bi kjch cua con
di~n khi danh gia, nhin nh~n con nguoi va dua ra
nguoi trong cong CUQC xay d\ffig
cac giai phap khong phu hQp v6i thvc te doi song.
xa h{)i m6i?
H6a ra CUQC song von day nghjch ly va phap lu~t,
cong bang hay long tot ciing khong du de h6a giai
nhfrng dieu ngang trai. Chien tranh da qua di,
nhung nhfrng dau thudng dau da het. Chung ta c6
the chien thang ke thu hung b9-0 m{)t each ve
vang, nhung chung ta da lam dUQC gi va se lam gi
de cham d{rt nhfrng bi ktch cua con nguoi sau
chien tranh? D6la cau hoi nhtrc nhoi khong chi v6i
Phung, v6i Dau rna doi v6i tat ca chung ta!

Nh~n thtrc v~ ngh~ thu~t va Co y kie'n cho rdng: "Tac pham uiin hc;>c chan
cuc;>c dai tir btrc tranh thien chinh bao gio cilng ld st.£ ton uinh con nguoi qua
nhien "tu-y~t mi'' ma Phung vira nhiing hinh thitc ngh~ thu~t dqc dao", phai chang
thu dttqc: quy lu~t nghiem ng~t ay, ciing lap lanh ca vao btrc
tranh thien nhien "tu-y~t mi". Vi xet den cung, n6
+ Khoang each gifra cai d~p day cling la m{)t cong trinh ngh~ thu~t rna kh6 khan
chat thd cua ngh~ thu~t n1t xa so lam Phung m6i thu ho(;lch duQc, n6 la m9t bai hQc
Vdi hi~n tht)"C day nghi~t nga CUa nh~n thtrc VC ngh~ thu~t va CUQC doi, "ucin hQC la
CUQC doi, neu chung ta chi ngam CUQC doi, CUQC doi la dich de'n cua van hQC". Bdi moi
nhin n6 m{)t each mu quang. khi Phung ngam hue anh Itch nam d6 - btrc anh
thien nhien toan tinh v~t chi c6 hai mau den, trang
+ S\f th~t CUQC doi thi l(;li rat gan - Phung cu thay hi~n ve nhfrng sac mau va sv song
neu chung ta d~t minh vao no, d{)ng cua doi song, v6i "cai 1nau hong cua anh
nhin c6 m{)t each sau sac hdn, suong 1nai", va hinh anh nguoi dan ba hang chai v6i
ch~m rai hdn. bu6c chan di ch~m rai, vfrng chac. Phai chang, d6
la khoang each rat xa gifra cai d~p day chat thd cua
¢ Nguoi ngh~ si chan chinh:
ngh~ thu~t v6i hi~n thvc day nghi~t nga. Chiec
can phai gan ngh~ thu~t Vdi CUQC thuyen ngh~ thu~t thi d ngoai xa, nen ve d~p
doi, khdi d~y ttr CUQC doi va quay huyen ao, thd m{)ng. Nhung st;r th~t CUQC doi thi l(;li
trd }(;li CUQC doi. rat gan, n6 khong toan thi~n, toan mi nhu tam anh
chiec thuyen ngoai xa, rna la cai d~p cua con nguoi
"da aoan" trong CUQC doi "aa s'l;!". V6i truy~n ngan
nay, nha van Nguyen Minh Chau muon neu ra m{)t
dieu chiem nghi~m sau sac: Cdn phdi giln ngh~

- Trang462-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyit Chinh ph1;tc mon NgU: min Triin Thuy Duang

¢ Nguoi ngh~ si phai c6 tam thu4,t vai CUQC dai, biJi ngh~ thuQ,t chan chinh luon
long biet tdin tro v~ con nguoi, duqc khoi d4:y tit cuqc dai ud quay tro l~i cuqc dai.
phai dao xoi vao nhfrng tang sau Nguili ngh~ si khong dugc phep nhin sv; u4,t mqt
cua doi song de lam he 19 nhfrng each don gidn, de dai, phdi co tam long biet triin tro
"hq,t ngQc tam han" mang nhfrng ue con nguili, phdi ddo xai udo nhiing tang sau cua
lam hip cua cat bvi doi thuong. dai song de lam he lq nhiing "~t ngQc trong tam
hon" co the con mang nhiing lam lap cua cat bl;ti dai
thuilng. Ngh~ thu?t va CUQC song luon luon c6
quan h~ m?t thiet voi nhau. Neu ngh~ thu?t khong
bam sau vao doi song thi ngh~ thu?t se nhu cai cay
bj heo kho VI thieu nhfrng m9-ch nUOC ngam.
Ynghia nhan de trn:y~n ngan "Chiec thu:yen ngodi xa".
- Ynghia hi~n thv;c:
Tru:oc het do La m(>t chi tiet ngh~ thuqt xuat hi~n trong truy~n ngiin. Til chi tiet ngh~
thuqt nay, nha van da sang tq,o nen tinh huang truy~n 1nang tinh nhqn thuc. Nguai ngh~
St nhiep anh trong hanh trinh ai tim cai d~p dd bat gQ,p canh dat "trai cho", 111Qt VC d~p
thanh soma "toan bieh" giin voi m(>t chiec thuyen ngoai xa trong canh bien ntit suong. No
dem Lq,i cho nguai ngh~ St niem hq,nh phuc ki di~u khi dUQC song voi "khoanh khiic trong
ngan" cua tam han va cam nhQ,n 1n(>t each tham thia "cai d~p chinh La dq,o due". Nhung
khi Lq,i gan han voi chie'c thuyen nguyen mau thi anh 1n6i thay giua hinh dung va thv;c te
La 1n(>t khoang each.
- Ynghia bieu tugng:
"Chie'c thuyen" La hinh anh, doi tUQng cua S'lf, quan sat. "Chiec thuyen" khong chi bieu
tUQng cho bile tranh thien nhien ve bien macon La bieu tUQng cho CUQC song sinh hoq,t
CUa ngUOi dan hang chai, cho S'l! bap benh cua nhfrng than phQ,n, nhfrng CUQC aOi troi noi
tren song nuoc, bien khoi. Chiec thuyen khi angoai xa La hinh anh thi vi, Lang mq,n nhung
khi no den gan Lq,i chua d'lf,ng m(>t hi~n thv;c dil d(>i, day nhung nghich Li. Nhu vQ-y, "xa" va
"gan" khong chi do bang thuoc do dia Li rna La mile a¢ tiep cQ,n va tham nhqp, thau hieu
cua nguai ngh~ St. Khi nhin aoi tUQng til xa (dung ngoai aoi tUQng) se khong co dUQC
nhfrng hinh anh gan VOi thv;c te nen ngUOi ngh~ St can di sau vao CUQC song, CO cai nhin
aa di~n, nhieu chieu de phat hi~n ra ban chat thv;c sv; sau be ngoai cua hi~n tuQng. Nhu
vQ,y nhan de tac phantla m(>t khai quat gian dive moi quan h~ giua "ngh~ thuQ,t" va "cu(>c
aai", gifra ngUOi ngh~ St VOi hi~n thv;c CUQC song, VCt la m(>t an d'l! ve cai nhin ngh~ thuQ,t.
Cai han cua bile tranh ngh~ thuQ-t chinh Lave d~p rat doi binh di cua nhung con nguai
lam lil vat Va trong CUQC song thuang nhQ,t.

- Trang463-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngit van
3. H~ thong cac nhan v~t.
Nhan viJ,t nguoi dan ba hang chdi
a. So phiJ,n va CUQC doi
Ngo~i hinh:
+ Xau xi, tho k~ch: "Ngu<Ji dan ba
tn;tc ngoai bon ntuoi, than hinh
quen thui)c cita dan ba vung bien,
cao Lon v6i nhii:ng du<Jng net tho
k~ch, mgt chi chit nhii:ng vet ro".
+ Mang dang ve lam lii, cam
chiu: "Khuon mgt nt~t ntoi sau nti)t
dent thilc tning keo Lu6i, tai ngat
va du<Jng nhu dang buon ngit".
+ Mang S'l;l ngheo doi, nhech
nhac:- "Tam Lung ao bq,c phe'ch,
rach ru:6i, nila than du6i u6t silng ".
+La m()t nguoi dan ba vo danh:
khong ten, khi thi g<;>i la "ngu<Ji
dan ba hang chai", h1c lq.i g<;>i la
"nu;t", roi den "chi ta"...
¢ Ve b~ ngoai cho thay, a chi
la ca m{)t ve cam chiu, nhan nhvc
voi nhfrng lam Hi, nh<;>c nhan.
So phiJ,n: Co so .phiJ,n eo le, bat
h~nh, la ~n nhan cua cai ngheo
doi va b~o l'l;!c gia dinh.
+ :Eo le, bat ~nh: Khuon m?t xau
xi, chang chit nhfmg not ro do
tr~n d~u mua quai ac de lq.i. Vi xau
khong ai lay nen trot co mang voi
anh hang chai. Tu do, chi gan ca
doi minh voi vling song nuoc.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tn!n Thu:y Dud'ng
Neu Nguy~t trong "Manh triing cuoi rilng" duQc
khac h<;>a la m{)t nhan v~t hoan mi, ly tuang, d~p tu
ten g<;>i cho den doi got chan bong hong sq.ch se,
ttmg sQi toc sang lap lanh duoi anh trang thUQng
huy~n thi hinh anh nguoi dan ba hang chcli lq.i la
m{)t nguoi phl,l nCr khong ten, khong ffiQt chut
nhan sac, chi mang trong minh SO ph~n Va CUQC
doi th~t eo le, bat hq.nh. Xuyen suot toan b{) cau
chuy~n, ngu<Ji dQC khong h~ dUQC biet den ten gQi
cua chi, khi thi g<;>i la "ngu<Ji dan ba hang chai", luc
lq.i g<;>i la "nt'l;t", roi den "chi ta"... Chi xuat hi~n voi
ve b~ ngoai xau xi, tho k~ch: "Ngu<Ji dan ba trq,c
ngoai bon 1nuoi, mi)t than hinh quen thui)c cita dan
ba vung bien, cao Lon v6i nhii:ng duong net tho k~ch.
Khuon ntQ,t tai nhQt aay nhii:ng not ro chang chit.
Moi Lan m1;t khoc, nu6c mat dQng aay trong nhung
not ro, khuon ntQ,t cang nhQt nhq,t han". Cai dang ve
b~ ngoai cling gQi len ve lam h1, cam chiu cua m{)t
nguoi dan ba vung bien: "Khuon mQ,t 1n~t ntoi sau
nt()t dem dai thilc trang keo Lu6i, tai ngat va du<Jng
nhu dang buon ngit". BQ quan ao chi m?c voi "tam
Lung bq,c phe'ch, rach ru:6i v6i nhii:ng mieng va viu"
gQi ra S\f ngheo doi, nhech nhac. Nhfmg net chan
dung tlr ve b~ ngoai da he rna ffiQt CUQC d<Ji nhi~U
kho dau, bat trac cua nguoi dan ba hang chai, tuy
nhien cling hi~n len a chi la m{)t nguoi cam chtu,
nhan nhvc, quen voi nhfmg lam Iii, nh<;>c nhan cua
CUQC song.
Viet V~ CUQC dOi ngu<Ji dan ba hang chai tren
chiec ngoai xa, Nguyen Minh Chau da lia ngoi but
cua minh di sau vao tling ngoc ngach, vat ki~t bau
mau nong trong trai tim de the hi~n no. Ngu<Ji dan
ba hang chcli, co le da song trQn m()t kiep d<Ji eo le,
bat hq.nh, bai chi khong chi la n9-n nhan cua cai
ngheo, cai doi rna con la nq.n nhan cua bq.o l\fc gia
dinh. Tq.i sao lq.i n6i nguoi dan ba hang chcli mang
- Trang464-
 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii: viin Trd.n Thuy Duong

+ N~n nhan cua ngheo d6i:
"thuyen chQ.t con dong, phiii an
suang rang lu()c chti1n muoi" song
qua ngay.
+ N~n nhan cua n~n b~o hanh
gia dinh: Vi ngheo d6i, tung quan,
that hQC, l~c h~u rna lao chong chj
tu "m()t anh con trai hien lanh" tro
thanh m<)t "ke vil phu lO mang ".
Han mang vQ ra danh de giai toa
nhfrng be tac trong CUQC song "ba
ngay m()t trQ.n nh~, na1n ngay 1n()t
trQ.n nQ,ng".
¢ M~c du, CUQC song c6
ngheo kho, bj danh d~p thuong
xuyen nhung "nguoi dan ba vai ve
cant chiu day nhan nhv,c khong he
keu m()t tieng, khong chong trii,
cilng khong ti1n each tron chQ,y''.
b. Nhiing phdm chat tot d~p an Neu cac nganh khoa hQC nghien Clru coi con
sau trong nguoi aan ba hang chai. nguoi nhu m<)t sinh v~t cao cap, thi van hQc nghG
thu~t l~i tim den con nguoi de kham pha nhfrng
- La mqt nguoi ph¥ nii cam chju,
pham chat tot d~p an sau trong 16p da thjt tran
nhan nh¥c.
doi. v nhiing pham chat tot d~p an sau trong
so kiep "eo le, bat hc;tnh", vi doi v6i m<)t nguoi phv
nfr, khuon m~t la cai de hQ tv tin nhat vao ban than
nhung di~u ddn gian ay chj cling khong CO dUQC.
Cai xau da deo bam chi nhu m<)t djnh IDGnh, tr~n
d~u mua quai ac hoi nho da de l~i nhfrng not ro
chang chjt tren khuon m~t chj. Vi xau rna khong ai
1<1y nen chf da trot c6 mang v6i anh hang chai. Tu
day, chi gan ca doi minh v6i vung song nu6c. Sau
khi lay chong, chi con la n~n nhan cua cai ngheo
cai d6i, thuy~n ch~t con dong "nhieu lan bien d()ng
phiii an xuang rang lu()c cham 1nuoi" song qua
ngay. C6 le, cai ngheo d6i se chcing la gi neu chi c6
duQc nguoi chong yeu thuong chi het long, nhung
khong chong cht l~i la nguoi dan ong vii phu. Sau
nhfrng dem dai thuc trang keo lu6i, han trut nhfrng
tr~n don hung ho nhu li'ra chay len tam lung gay go
cua chj. Vi ngheo d6i, tung quan, ca n~n that hQC,
l~c h~u rna lao chong chi tlr "nt{)t ga con trai hien
lanh" tra thanh m<)t "ke vil phu, lO mang". Danh VQ
nhu com bfra: "Ba ngay m()t tr(in nhf;, nam ngay
TI1Qt tr(in nQ,ng", do la each duy nhat de han CO the
giai toa nhfrng be tac trong CUQC song. M~c du,
CUQC song ngheo kho, bi chong danh d~p thU<Jng
xuyen nhung "nguoi dan ba hang chai khong he keu
than m()t tieng, khong chong trii, cilng khong tim
each tron chc;ty ". Vi sao nguoi dan ba hang chai l~i
coi sv nhan nhvc, cam chiu cua minh nhu sv Iva
chQn toi uu phat ra tu trai tim cua m<)t nguoi m~?
Ai d6 da ttrng n6i: "Co nhiing sv; thv;c uo le khien ta
dang long" la vi v~y! Boi d6 la m<)t nguoi dan ba
mang trong minh nhfrng pham chat tot d~p, rat
dang kham phvc.
a

- Trang465-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii van
+ Bt chong danh "lao tritt con
giQ,n nhu lila chay bang each dung
chiec that lung. quQ,t toi tap viw
lung nguai dan ba, vua danh lao
vua tho hong h()c, hai hant rang
ng hien ken ket, cu moi nhat quat
xuong liio lq,i. nguyen rUa bang cai
giQng ren ri dau don: May che't di
cho ong nha. Chung may chet het
di cho ong nha!".
+ Nhung l?ng im, nhan nhvc
chtu don: "Nguai dan ba voi nt(jt
ve cant chiu day nhan nh~c, khong
he keu 111Qt tie'ng, khong chong trii,
cilng khong tim each chq,y tron".
¢ Phia sau ve cam chtu, nhan
nhvc lei m9t nguoi ph\1 nfr c6
khat vQng h?nh phuc, can dam,
cling coi.
- Lei nguai phy. nii co long t'l!
trQng, gidu vj tha, dQ ltt<Jng, gidu
due hi sinh.
Co long t'l! trQng:
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Dtte1ng
nguai dan bd hdng hdi chinh la "h~t by.i vang" md
Nguyen Minh Chau dang tim kiem. Nguai m~ bao
gia cilng gan vai s'f! cam chju, nMn nhy.c vd nguai
ddn bd hdng chdi ciing khong ngoQ.i 1~. Du bt chong
danh m(>t each da man nhung cht van khong h~
keu than, khong m9t loi trach m6c rna chap nh~n.
Cai each danh cua nguoi chong m6i x6t xa lam
sao! "... Chang n6i chang rang lao trot can giQ,n nhu
lila chay bang each dung chiec that lung quQ,t toi
tap vao lung nguai dan ba, lao vua aanh vua tho
hong h(jc, hai ha1n nlng nghien ken ket, cu moi nhat
quat xuong liio lc:;ti nguyen rila bang cai giQng ren ri
dau don: May chet di cho ong nha. Chung ntay chet
het di cho ong nha" ... Th~t kinh khung! Ay v~y rna
nguoi ph\1 nfr van im l?ng, nhan nhvc chtu don,
khong ne tranh, khong keu la, khong chong tra,
cling khong ch?y tron, cht chap nh~n n6 nhu m(>t
phan CUQC song cua minh. Nhtr CUQC doi nguoi di
bien danh ca can phai duong dau v6i song to gi6
Ion, muon ton t(;li phai chap nh~n. sv im l?ng chiu
d\].'ng cua chi khien nguoi chung kien la Phung
phai cam thay "ngq,c nhien, sung sot", con chung ta
l?i cam thay dau long. Cu<)c doi nguoi dan ba ay, la
chuoi nhiing ngay dang cay tui eve chi de chiu don
"ba ngay m(jt trQ,n nh~, na1n ngay nt(jt trQ,n n(tng"
thoi sao? Chac chan phai c6ly do nao th~t d?c bi~t
m6i khien nguoi dan ba nay c6 the trd nen "li don"
den the! Chi chap nh~n, cam chiu va nhan nhvc vi
chi la m(>t nguoi phv nfr c6 khat vQng h?nh phuc,
can dam va cling coi. Chi muon h1y S\1' nhan nhin
de Clru Ca the gioi va coi do la phep mau CUa h(;lnh
phuc, thu h(;lnh phuc hiem hoi mu9n mang nhu
ffi(;l.Ch nUde ngam ri tham vao manh dat kho can vi
nangh(;ln.
Ngay xua, nang Ki~u cling "than luan baa quiin
lam aau" de gifr J<}y S\1' trinh b(;lch, con nguoi dan
ba hang chai thi im l?ng chiu don de gifr lay nhi~u
- Trang466-
 Bi quyet Chinh pht;Lc mon Ngfr min Tnin Thuy DtU1ng

thu quan trQng han, rna truoc het la nhan each va

+ Chi cam chiu nhfrng tr~n don
nhu m9t le duong nhien, vi khong
muon ai biet, vi khong muon
nhfrng dua con ngay tho phai
chung kien canh bo danh m~.
+ Khi hanh d<)ng vii phu cua
chong bi Phac va nguoi khach 19-
chtrng kien, chi moi cam thay vtra
dau don vua xau ho, nhvc nha.
+ Khong tranh duQc cho con
khoi bi ton thuong: dau don, bat
Ivc, nhvc nha vi khong the bao v~,
che cho va cling khong the cho
con mQt CUQC song binh yen.
Vi tha va dQ luqng:
+ Chi hieu dieu gi da khien ga
con trai "c1;tc tinh nhung hien
lanh, khong baa gio danh dQ,p ai" each vo ly va cling khong chi cam chiu chi vi ly tri
lai
. tro thanh mot. ke doc
. dfr, tho hay de dam bao sv sinh song cho dan con. So di
b9-o, vli phu.
+ Vi nguoi dan ong ay la trv CQt long vi tha va s~ dQ luqng. Chi hieu dieu gi da
long tv trQng cua m9t nguoi lam m~, lam VQ. Chi
chap nh4n chiu nhung trij,n don nhu mQt le duong
nhien, vi khong muon ai biet chuy~n ndy, vi khong
muon nhfrng dua con ngay tho phai chtrng kien
canh bo danh m~. Chi im nhu tUQng da nh~n ve
minh mQi noi dau don de chong dUQC ha cOn gi~n,
de gia dinh con c6 nguoi cheo chong h1c phong ba
va cling nhau nuoi dan con "diJ,ng 1nQt sap tren
duai ch1;tc dua". Khi da -<; thuc duQc vi~c minh lam,
chi khong con thay dau nfra, chi khi hdnh d9ng vu
phu cua chong bi PMc Vel nguoi khach lq, chung
kien, ba:y gio chi moi cdm thily dau don, vtra dau
don vtra vo cling xau ho, nhvc nha. GiQt nuoc mat
dau kho cua nguoi dan ba h1c bay gio moi trao ra,
giQt nuoc mat x6t xa, an h~n, giQt nuoc mat cua
noi nhQC nhan tran ly. Chi khong muon ai chung
kien va thuong x6t minh, ke ca thang Phac, dua
con trai yeu qui cua chi va nhat la m9t nguoi 19-
nhu ngh~ si Phung. Chi khong kh6c va chua bao
gio kh6c vi bi chong hanh h9-, nhung dii khoc khi
khong the ndo che chiin duqc cho con khoi ton
thUong, khong the cho con mQt CUQC song binh yen.
Chi thuong con, muon t9- t<)i voi con, muon· n6
hieu dUQC nhfrng goc khuat trong CUQC doi va
dtrng cam thu bo, cling dtrng tro nen d<)c ac nhu
bo no. Trong CUQC mUU sinh nay, nguoi dan ba qua
khon kho vi phai che chan ca tram chieu giong bao
va cling th~t d~p, m9t ve d~p anh len ttr muon van
noi co eve dang cay, d6 la pham chat cua m9t
nguoi c6 long tv trQng.
Nguoi dan ba hang chai khong chi cam chiu m9t
chi c6 the chiu dvng deo dai va ben bi nhu v~y con
vi nguyen co sau xa va nhan h~u hon, do chinh la

- Trang467-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii van
cua ca ffiQt gia dinh ngheo, dong
con, CUQC song chen chuc tren
m9t chiec thuy~n nho troi d<;1t
tren bien.
+ Vi sv ngheo kh6, cd eve, lam Iii
khien nguoi dan ong bat l\fc tru6c
cu{>c doi vi ganh n~ng muu sinh,
nuoi dan con "tren du6i Ch\LC aUa".
+ Vi nhfrng luc khong the chiu
dvng duqc l(;li khong c6 each giiii
toa nao khac ngoai vi~c danh VQ.
Giclu due hi sinh:
+ Bang trai tim am ap cua nguoi
phv nfr, chj chap nh~n cho chong
danh minh de giai toanhfmg uan
lrC, ap h.fc trong CUQC song mUll
sinh nay.
+ Chj cam chju nhu m9t each
tra dn, vi du gi thi nho c6 lao, chj
m6i c6 m{>t gia dinh. Boi von xau
xi, 1<3 lang. Neu khong c6 lao, lam
sao chj c6 duqc nhfrng phut giay
"vCJ chong con cai co lite vui, nhat
La khi aU:CJC nhin thay chitng aU:CJC
an no".
+ Chi nhan nhvc, hi sinh ban
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Dtwng
khien ga con trai "c'l:Lc tinh nhu:ng hien lanh, khong
bao gio aanh aQ,p ai" tro thanh m9t ke d{>c dfr, tho
b<;lO, chi biet danh VQ. Vi nguoi dan ong ay la tn).
CQt cua ffiQt gia dinh ngheo d6i, dong con, song
bang ngh~ chai lu6i gifra bien khdi. Ca gia dinh
chen chuc tren m{>t chiec thuy~n nho, quanh nam
suot thang lenh denh, troi d<;1t tren bien. Nhfrng
khi bien d{>ng thi ca thang troi "v<J chong con cai
toan an cay xu:ong rong lui)c cham 1nuoi". sv ngheo
kh6, Cd Cl)'C, lam h1, nhQC nhan da in han tren chan
dung nguoi dan ba hang chai v6i nu6c da tai ngiit
vi m~t moi, d6i an, thieu ngu, thuc khuya keo lu6i
nhung nguoi dan ong cling kho so khong kern!
Chac ong ta cling phai h~n doi, h~n cho cai so kiep
troi day cua minh lam! Nhung h~n rna bat ll)'c. Neu
Chi Pheo h~n so kiep la thang con hoang rna tri~n
mien trong cac cdn ~say thi nguoi dan ong hang
chai l<;1i khong biet uong ruqu de rna say. V~y nen,
"nhilng lite khong the chiu av:ng du<Jc nila" lao l(;li
xach VQ ra danh de giai toa nhfrng nhQC nhan,
phi~n ffiUQn, nhfrng lo au, tran trd CUa ffiQt ngu<Ji
lam bo, lam chong.
Ngu<Ji dan ba ay hieu chong minh danh VQ
khong. phai VI thu ghet VQ rna VI khong COn each
nao khac de giai toa nhfrng uan uc, ap ll)'c trong
CUQC song muu sinh kh6 nhan nay. Chj thau hieu
di~u d6 va con hieu nhi~u hdn nfra khi trong ehj
due hi sinh luon ~p song hclnh vai nhjp ~P trcii
tim am cip eua m(jt nguoi lam m~. Chi cam chju lao
chong vt1 phu, vi du gi thi cling nh<J c6 lao, chj m6i
c6 m{>t mai am gia dinh, c6 chong de cheo chong
luc phong ba, c6 con de yeu thuong. Boi von xau
xi, la lang, neu khong c6 lao, lam sao chj c6 duqc
nhfrng giay phut "v<J chong con cai co lite vui, vui
nhat La khi nhin thay aan con au<}c an no". N6i v~
nhfrng di~u nay, gudng m~t nguoi dan ba chqt frng
sang len m{>t nv cuoi h<;1nh phuc. H<;1nh phuc von
- Trang468-
 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii van Tran Thuy Duong

than vi dan con tho ngay cua chi: th~t muon mau, muon hinh V9-n tr9-ng, CO khi chi
"Dan ba tren thuyen chung toi can nho nhoi don gian nhu v~y thoi cling khien
phai song cho con chu khong song nguoi ta cam thay am long. Gifra CUQC song nhQC
cho 1ninh nhu tren nt<Jt dat duQc". nhan d6i kho tuong nhu chi biet den don roi, sv
b9-0 hanh, tho tvc, ta van thay anh len sac binh yen
h9-nh phuc CUa ngUOi dan ba hang chai la S1:( sinh
ban thiin ui nhiing dua con tho dq.i: "Dan ba tren
thuyen chung toi phai song cho con chit khong song
cho minh nhu tren m<Jt dat dUQC ". C6 le, d6 la cau
n6i hay nhat, gQi nhi~u suy nghl nhat tto'ng long
d<)c gia, the hi~n nhi~u nhat ve dGp tam h6n nguoi
dan ba hang chai nhat. Phai r6i, chinh vi tinh yeu
thuong vo bo ben voi nhfrng dua con rna chi chap
nh~n hi sinh, chap nh~n mang so ph~n cua m<)t
nguoi dan ba bat h9-nh. B6 cling chinh la bong
dang CUQC doi cua biet bao nguoi VQ, nguoi IDG,
nguoi phv nfr Vi~t Nam nhan n9-i cay dang rna van
trong treo m<)t tam long vi tha, giau nhan h~u, giau
- La nguoi phtJ. nii thuong con, due hi sinh.
thau hieu, trdi doi ud rat sau sac Nhin nguoi dan ba hang chai, ta thay d6 la m(>t
le doi. nguoi phv nfr que mua, that hQC. Va dung la chi rat
que mua, chi dau c6 dUQC hQC hanh. Ay v~y rna,
Thuongcon cUing sau ue que mua, that hQc d:y lei mi)t nguoi phtJ.
nii thuong con, thau hieu, trdi doi ud rat sau sac le
+ Chi sQ con bi in han dinh b9-o doi. f)oi VOi chi, CO le chi chang lam dUQC di~U gi
h,rc rna Ion len tro thanh ke vii han ngoai tinh thuong yeu ngQt ngao rna dang
phu. Nen chi glri n6 len bo o voi chat danh cho cac con, nhat la thang Phac, thang
ong ngo9-i. be giong bo nhu due. Chi SQ n6 bi in han canh bq.o
Ivc rna Ion len tro thanh ke vli phu nhu bo, nen da
+ Chi SQ con lam di~u d9-i d<)t voi glri n6 len bo o voi ong ngo9-i. Khi thay n6 phan
bo, nen chi da 19-y con de gifr khang vi bo danh mG, chi "Lqy con" de gifr cho
thang be khong phai suot doi an thang be khong phai suot doi an h~n vi m<)t Ian "U5i
h~n vi m<)t Ian "tOi dqo Lan1 con". dqo Lam con". Chi luon day dlit noi m;)c cam khi
chua lam trQn bon ph~n cua m<)t nguoi lam IDG, vi
khong the che cho cho tam hon non not ay tranh
dUQC nhfrng vet thuong long. Tuoi tho cua con da
vinh vit~n b! danh cap, ni~m tin cua con da va Vl.,ln

- Trang469-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh phvc mon Ngii van Tran Thuy Du<1ng

nhtr cat hL;ti dtrdi doi ban chan tran be nho, vi canh
Thdu hieu, trdi dai ud rat sau sac b(;lo Ivc gia dinh.
ze aai: Ngoai tinh mau ti'r thieng lieng cao quy, d chi
con la S'l:( thatt hieu, trai dai ua rat sau sac le dai.
Du bi ch6ng danh d~p thuong xuyen nhung trong
+ Chj hieu ch6ng va thuong suot cau chuy~n dai dang d?c cua doi minh, day
ch6ng, chi cho rang: Chung quy ray nhfrng kh6 khan, dau kho nhung nguoi dan ba
chong chi ciing 1<1 n(;ln nhan cua ay khong rnQt loi ban trach chong, ngtrQC lC;li con
Slf d6i ngheo Vel n(;ln that hQC rna benh VlfC ch6ng truoc quy toa. Chi cho rang:
ra. Bdi rang, "truac kia la m()t gd Ch6ng chi khong xau, chung quy l(;li ciing la n(;ln
con trai hien lanh nhu:ng eve tinh". nhan cua Slf ngheo d6i va n(;ln that hQC rna ra. Bdi
Tlr ngay lay chi vi CUQC song khon truoc kia "chong chi la nt()t anh con trai hien lanh
kh6, vat va. cho nen lao rn6i danh chi hoi eve tinh, khong baa gia danh dQ,p ai". Tu
chi nhu rn9t phuong thuc giai toa ngay lay chi Vi CUQC song khon kh6, vat va cho nen
"cu ntoi lan thay kho qua la lao lq,i rnoi vii phu, moi danh chj nhu rn9t phuong thuc
xach toi ra aanh". duy nhat de giai toa nhfrng buc bi, "bat ke luc nao
thay kho qua la lao xach toi ra danh, cilng nhu dan
+ Vi chi de nhieu, thuyen ch~t
ong thuyen .•-:khac.~ug_ rU:QU ... , Gia ma lao uong
con dong nen CUQC song kh6
khan, ch~t v~t ciing tu chi rna ra. rtl<JU ... thi toi con da kho". Va chj cling khong quen
nh~n loi ve minh, loi cua chj la de nhieu: "cai lOi
Chi chap nh~n loi, chap nh~n mQi
phan thua thi~t ve rninh nhu m9t chinh la da1n dan ba (J thuyen de nhieu qua, thuyen
le duong nhien "cilng tq,i dan ba o lq,i chQ,t. Gia toi de it di, hoQ,c sa1n du<)c nt(jt chiec
thuyen chung toi de nhieu qua... thuyen r()ng han". Gia dinh da ngheo, thuyen da
ch~t con l(;li dong nen CUQC song da ch~t V~t l(;li
gia nhu: chung toi de it di".
cang ch~t v~t hon.
Trdi dai:
ca cu9c doi hon bon rnuoi tuoi, trai qua hon ni'ra
+ Khi dtrQc Phung va Dau giup gia doi nguoi gan v6i vung song nUde. Chi con dieu
des, "chi earn an cac chu. Long cac
gi rna khong hieu? V~y nen, khi dtrQc Phung va Dau
chu tot", r6i ciing thang than, giup da, chi "cant an long tot cua cac chit" nhung
chan th~t phe binh "nhung cac roi chi ciing thang than, chan th~t phe binh: "Long
chu aau co phai la nguai la1n an, cac chu tot nhung cac chit dau co phai la ngu:ai la1n
cho nen CQC chit MU CO hieu dU:QC an... cho nen cac chit aau co hieu aU<)c cai vi~c cua
cai vi~c cua nguai lam iin lam lil, ngu:ai lam an la1n lil, kho nhQc ... ". Khong chi v~y,
kho nhQc". chi con nhan m(;lnh: "La boi vi cac chit khong phai
la dan ba, chua baa gio cac chu biet nhu the nao la
noi vat vacua nguai dan ba tren m(jt chiec thuyen
+Chi nhan rn(;lnh: "La boi vi cac

- Trang470-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph'~;!c mon Ngfr van
chu khong phai la dan ba, chua bao
gia cac chu biet nhu the nao la noi
vat vii cua nguai dan ba tren 1nQt
chie'c thuyen khong co dan ong ".
+ Chi Iy giai: "da1n dan ba hang
chai a thuyen chung toi can phai
co nguai dan ong de cheo chong
khi phong ba, de cung la1n an nuoi
nang dQ,ng m(>t sap con nha nao
cung tren ducii chv,c dua".
Sau sac le dO'i:
+ Chi nhat quyet khong bo
nguoi chong vii phu.
+ Vi chi hieu rang: Bat kJ m9t
CUQC han nhan tan VO nao thi
nguoi huon dau nhat chinh la
nhfrng dtra con. Dtra c6 bo thi mat
mG, dtra c6. mG thi mat bo, chia
dan xe nghe. M9t gia dinh h~nh
phuc truoc tien ph~H la gia dinh
day du cac thanh vien du dau d6
trong gia dinh van con nhi~u
khiem khuyet.
+ TriH qua biet bao g1ong to
cu9c doi: Tu chuy~n tinh dang do,
roi CUQC song bap benh, kh6 nhQC
den bi kich kho dau nen chi qua
hieu: "cu(>c dai nay von di khong
dan gian".
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thity Duong
khong co dan ong". Voi Phung va·Dau, long tot cua
cac anh la muon nguoi dan ba hang chai bo chong
de khang phai chiu canh don roi nfra. Nhung nguoi
dan ba trai doi kia da ly giai cho hQ: "Dam dan ba
hang chai athuyen chung toi can phai co nguai dan
ong de cheo chong luc phong ba, cung lam an nuoi
nang dQ,ng m(>t sap con nha nao cung tren ducii
chv,c aua". Nhu v?y, chi gong minh de ganh chiu
don roi cua chong cling vi chi can c6 m9t nguoi
dan ong "du han man nJ" nhu the nao, chi cling
chap nh?n. Boi chi va "sap con" cua chi se song the
nao khi khang c6 "nguai dan ong cheo chong luc
phong ba biio to". Gia sfr, chi c6 bo duQc nguoi
chong vii phu thi ph?n dan ba lam mG nhu chi lam
sao xung dang duQc cac con gQi la "m~", khi vi ban
than rna va tinh day nhfrng dtra con den cho the
tham cua CUQC song.
0 toa an huy~n, chi nhat quyet khang bo nguoi
chong vii phu, chi "chap tay vai lc;ty quy toa, quy toa
bat tQi con cung dtlQC, phq,t tu con cung dtlQC, difng
bat con bo no", vi 0 ch'f, la m(jt nguai rat sau sac ze
dai. Chi hieu rang: Bat kY m9t CUQC han nhan tan
va nao thi nguoi huon dau nhat chinh la nhfrng
dtra con. Dtra c6 bo thi khong c6 fiG, dtra c6 fiG thi
khang c6 bo, chia dan xe nghe. M9t gia dinh muon
h~nh. phuc, truoc tien phai la m9t gia dinh day du
cac thanh vien du dau d6 trong gia dinh van con
nhi~u khiem khuyet. Chi giong nhu con ga fiG xoe
dai canh che chO cho dan con trudc S\f tan cang
cua loai chim an thit. Chinh tinh mau tfr thieng
lieng, cao thuQng da chap canh cho chi, dua dan
con bay VUt len tren S\f CO C\fC, doi kern, nhQC nhan
va lam Iii. Da ttrng trai qua biet bao giang to cua
CUQC doi, ttr CUQC tinh dang dO, CUQC song ffiUU
sinh day bap benh, kh6 nhQC den bi kich kho dau
truoc sv hanh h~ cua nguoi chong, c6 le han ai
het, nguoi phv nfr vling bien nay da qua thau hieu:
-Trang 471-
 Bi quyit Chinh phv.c mon Ngfr van Tran Thuy Dtwng

+ M~t khac, trong dau kho trien Cu<)c d<Ji nay von di khong ddn gi<ln rna chua dvng
mien, gia dinh chi cling c6 nhfrng biet bao hiem nguy va c~m bay. Doi ngu<Ji dan ba,
giay phut h~nh phuc: "Va lq,i, a c6 dua con Ia niem an ui duy nhat, "6ng troi sinh ra
tren thuyen ciing co lite vQ chong nguoi dan ba lade de con, roi nuoi concho den khi
con cai chitng toi song hoa thu(Jn, khan lon, cho nen phai ganh lay cai kho". Sinh con,
vui ve. Vui nhat la lite ngoi nhin Io cho con, cham con, nuoi con 1£1 thien chuc cua
dan con toi chitng no dUQC iin no ... " ngu<Ji pht;t nfr va ngu<Ji dan ba hang chai ay da biet
ch~t chiu, gifr gin thien chuc cao quy cua d<Ji minh.
D6Ia niem vui binh di, ddn gi<ln khi "vQ chong con
cai hoa thuQ,n, vui ve. Vui nhat la lite ngoi nhin dan
con dUQC iin no", cho du khoanh kh~c ay Ia khong
nhieu trong CUQC song cua ch!. N6 nhu nhfrng anh
sao bang vvt sang qua bau trdi trong thoang choc,
de roi nhU<Jng cho h;li cho Slf tham tham, md m!t
cua vii trt;t. Song ngudi dan ba hang chai ay van ctr
nh<J, van Clr nang niu nhU diem tlfa tinh than cho
chi song va nuoi dan con.
Thong qua nhan v?t ngu<Ji dan ba hang chai, nha van Nguyen Minh Chau muon gill
toi ngu<Ji dQC m<)t thong di~p ve moi quan h~ giii:a "ngh~ thuQ,t" va "cu<)c doi": Cu<)c song
von muon hinh v~n tr~ng, chua d\ffig nhieu ngh!ch li cling nhu mau thuan. Neu chi
nhin tu m<)t phia thi se de dang dua ra danh gia I~ch I~c, phien di~n. V?y can phai c6
cai nhin da di~n, nhieu chieu de tlr d6 dua ngh~ thu?t VUdn toi chieu sau nhan ban:
"Ngh~ thu~t phdi gan li~n ubi 4o due" - "Ngh~ thu~t uj nhan sinh". Nha van khong the
CO cai nhin de dai tfUOC CUQC song rna phai biet nhin thau dUQC ban chat ben trong CUa
CUQC song. D6 m<Ji Ia ngu<Ji ngh~ si chan chinh. Den day ta cang tham thia hdn cau n6i
cua nha nhan d~o chu nghia Ion - Nam Cao: "Ngh~ thuQ,t khong cdn phdi lcl anh trang
l'lla dfii, ngh~ thuQ.t khong nen lcl anh trang l'lla dfii, ngh~ thu~t co the chi lcl ti~ng dau
tu
kho kia thoat ra nhiing ki~p lam than".
Ngh~ si, nhrep dnh gia Phung. Tinh huang trong truy~n ng~n "Chiec thuyen
ngoai xa" Ia tinh huang nh?n thuc, m<)t tinh huang
- Phung mang trong minh tam
bat ngo va day ngh!ch Iy. Tinh huang nh?n thtrc
hon ngh~ sin~')' cam ud sa~ me
nay Ia dUQC danh cho nhan v?t Phung. Phung Ia
cai d{/p, thcing hoa tn.coc cai d(/p.
ngh~ si nhiep anh, theo yeu cau cua truang phong,
anh toi m<)t vling bien t1rng Ia chien tru<Jng nam
+ Anh day cong san tim, pht;tc
xua cua anh de chvp nhfrng buc anh cho tam Itch
kich ca tuan trdi chi de cht;tp dUQC
ngh~ thu?t thuyen va bien. T~i day anh da nh?n
m<)t tam hinh ung y.
thtrc dUQC nhieu dieu. Cam xuc cua nhan v?t nay

- Trang472-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quy~t Chinh ph1;tc mon Ngii viin
+ Khi thu dUQC cai d~p cua thien
nhien t<;l.O V~t va con nguoi, anh VO
oa trong xuc d<)ng, ngo ngang
tnroc ve d~p tinh khoi c(Ia chiec
thtiyen luc binh minh. Anh kham
pha ra chan ly ngh~ thu~t: "Ngh~
thuQt aich thvc chinh la a<;to aile".
+ Anh mai me thuong him, vo
v~p nam bat, hao hue ghi vao ong
kinh dieu luy~n cua minh cai
khoanh khac tran ng~p tam hon,
do cai d~p tuy~t dinh cua ngo<;li
canh mang l<;li.
- 0 anh la mQt tam long da:y triin
ve so
trcl, lo au ph4,n con ngu:oi.
Phdn icng tru:bc cai ac:
+ Khi chling kien canh lao dan
ong VU phu danh VQ mQt each tan
b9-0, Phung bat ngo, sfrng sot,
"kinh ng<;tc" va anh btrc xuc "vilt
chiec may anh xuong aat ch<;ty
nhao tai" bao v~ nguoi dan ba
hang chai.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tn1n Thuy Duong
qua nhfrng phat hi~n da the hi~n n<)i tam cling nhu
suy nghi cua minh, giup nguoi d<;>c cam nh~n ve
d~p o con nguoi anh.
Truoc het, anh la nguoi ngh~ si mang trong minh
tam h6n nh<;ly cam va say me cai d~p, thang hoa
trUOC cai d~p. VOi mong muon tim dUQC canh phu
hQp moi n<)i dung b<) Itch, anh da day cong san tim,
ph\lC kich ca tuan troi mOi CO the Ch\lp dUQC mQt
tam hinh ung y. D6 la canh ban mai vling ven bien,
voi llmui thuyen in 1nQt net mo ho loe nhoe vao bau
suong 1nu trang nhu sua c6 pha doi chut ntau hong
hong do anh rnqt trai chieu vao ... Voi tam hon ngh~
si cua minh, anh mai me thuong lam, vo v~p nam
bat, ghi vao ong kinh dieu luy~n cua minh cai canh
"aat" troi cho. D6 la m<)t ..bile tranh m1;{c tau cita
danh hQa thai co . .R6i anh cam thay tran ng~p
niem h<;lnh phuc, lltnii tim nhu c6 gi a6 bop that
VCt0 Anh thay dUQC cai khoanh khac trong ngan
11
•
cua tam hon, cam nh~n dUQC "chan - thi~n - mi"
CUa CUQC doi. Anh cam thay tam h6n minh nhU
dUQC thanh l<;>c, trd nen trong treo va thanh khiet.
Tu d6, anh nh~n thtrc ..biin than cai af;p la a<;to aile ...
Bang con mat va tam hon ngh~ si cua minh, anh da
dua den cho nguoi d<;>c m<)t quan ni~m ve cai d~p.
D6 chinh la cai d~p phai c6 tac dt,Ing thanh l<;>c tam
h6n, huang con nguoi den sv hoan mi.
Nha phe binh nguoi Nga Belinxky tung n6i: "Tac
phdm ngh~ thuQ,t se chet neu no mieu td chi de
mieu td, neu no khong phdi la tieng thet kho dau
ha:y loi ca t'l~ng han hoan, neu no khong dij.t ra cau
hoi hoij.c trii lili nhiing cau hoi do." Khong chi la
nguoi c6 tam hon ngh~ si, Phung con la m<)t c6
tam long day tran tro, lo au ve so ph~n con nguoi.
Dieu nay dUQC the hi~n qua phat hi~n thtr hai cua
anh. Tu chiec thuyen d~p tuy~t mi kia, buoc ra
m<)t c~p vQ ch6ng lam lu, nh<;>c nhan, ngheo kh6.
Se khong c6 gi neu canh tUQng nghi~t nga nay
- Trang473-
 Bi qu:yit Chinh ph1,.tc mon Ngii van
+ Phan X(:l cua anh khi chung
kien canh b(:lo lvc la phan X(:l tv
nhien cua m<)t con nguoi c6 ban
cha't luong thi~n, tot d~p: Cam
ghet cai xau, S\f bat cong, tan b(:lO.
+ Anh da n6i chuy~n nay voi
chanh an toa an huy~n, la f)au -
b?n cua anh. Anh mong muon
minh c6 the giup gi dtrQc cho
ngtroi dan ba ngheo kho kia.
Chacing ucing sau cau chuy~n cua
nguifi aan bel hang chcli lJ toa cin:
+ Nguoi dan ba nhat quyet
khong bo nguoi chong vii phu, du
trong long dau don khi lien tvc bj
chong danh: "Ba ngay rn<}t trQ,n
nh~, niim ngay m<}t trQ,n nQ,ng ".
+ Phung cht'rng kien toan b<) cau
chuy~n: Tu bo danh m~ den phan
t'rng cua thang Phac trtroc hanh
d<)ng vii phu tan b(:lO cua bo VOi
m~, cling cau chuy~n d toa an cua
ngtroi dan ba nen thay doi nh~n
thlrC ve CUQC dOi, ve ngh~ thu~t
cua anh sau chuyen di. Nhat la cai
nhin va quan ni~m gifra "ngh~
thuQ,t" va "con ngudi".
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thu:y Dudng
khong xay ra trtroc mat anh. Nguoi chong danh
d~p vQ m<)t each da man, lao vl!a danh vl!a chili:
"May chet di cho 6ng nhd. Chung may chet di cho
6ng nhd". Nguoi vQ thi cam chju, nhan nhjn, khong
keu la, khong oan tranh, khong ch(:ly tron, cling
khong he phan khang l?i. Dua con vi thuong m~,
xong vao danh l?i bo thi bj an hai cai tat. M<)t canh
b(:lo l\fc gia dinh dien ra ngay truoc mat Phung.
M~c du da cht'rng kien biet bao earth dau thtrong
tren chien truong, nhung anh van khong khoi kinh
ng(:lc trtroc S\f vi~c nay. N6 hoan toan trai ngtrQC
voi canh d~p tho m<)ng noi day. Voi anh - m<)t
nguoi da trai qua bao nhieu gian kho, vtrQt qua thoi
ki kh6 khan cua chien tranh, anh khong the de
canh b(:lo hanh nay tiep tvc dien ra. Anh b(rc
xuc"vut chiec may anh xuong dat chc;ty nhao t6i"
bao v~ ngtroi dan ba hang chai. Phan X(:l cua anh
khi chung kien canh b?O lvc la phan X(:l tv nhien
cua m<)t nguoi c6 ban chat luong thi~n, tot d~p:
Cam ghet cai xau, S\f bat cong, tan b(:lO.
Anh da n6i chuy~n nay voi chanh an toa an
huy~n, la f)au - b(:ln cua anh. Anh mong muon
minh c6 the giup gi dtrQc cho nguoi dan ba ngheo
kho kia. Nhung cau chuy~n cua nguoi dan ba d toa
an huy~n l?i cang lam anh choang vang va tran trd
hdn. Ngtroi dan ba dtrQC giai quyet ly hon voi ngtroi
chong vii phu nhung chj nhat quyet xin khong
dtrQc bo chong: "Quy toa bat t<}i con cung duQc,
phc;tt tu con cung dUQC, ailng bat con bono". Ngtroi
dan ba khan kho ay da khong choi bo ngtroi chong
cua minh, du trong long dau don khi lien tvc bj
chong danh: "Ba ngay 1n<}t tr<ln nh~, niim ngay 1n<}t
trQ,n nQ,ng ". C6 nguoi da nh~n djnh: "'Chiec thuyen
ngoai xa' la hinh tttQ'ng co y nghia bieu tUQ'ng, nhu
ue d~p CUa m(jt hUe tranh toan bich, nhttng dang
sau hinh cinh thien nhien tUcJi d~p ay ld CUQC s6ng
d&.y khac nghi~t, die d(ji ud nhiing s6 ph4n con
-Trang 474-
 Bi quyet Chinh ph1;LC mon Ngfr viin
+ Anh lo au cho tuong lai cua
nhfrng nguoi trong cu<)c, d~c bi~t
la tuong lai cua nhfrng dua tre
nhu c~u be Phac.
¢Muon giai quyet duQc nq.n
bq.o hanh gia dinh, truoc het phai
giai quyet dUQC nq.n that hQC, giai
quyet dUQC vi~c lam, cai an cai
m~c cho nhan dan.
+ Nguoi ngh~ s1 phai nh~n ra sv
th~t an khuat sau ve dGp tuy~t m1,
lung lung, phai tiep c~n sv th~t de
nh~n ra y nghia dich thl)'c cua
CUQC song va COn ngudi.
Nhan vt!-t Dau - chanh an toa an
huy~n,nguai ~i di~n cho cong ljl,
phapluq,t.
- Dau hi~n len ld nguoi vui ue, gan
gili, co ly tuong ua quan tam din
ht;tnh phuc cua nguoi khac.
+ Ngh~ nghi~p: chanh an toa an
huy~n, nguoi dq.i di~n cho cong ly
va phap lu~t.
+Khat VQng cua anh la tiep tvc
nhi~m Vlf dau tranh cho hq.nh
phuc con nguoi trong thai binh.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Trcin Thuy Duong
nguiJi dang v4.t vii trong cong CUQC muu sinh". H6a
ra hanh trinh tim kiem hq.nh phuc khong h~ don
gh1n: nguoi dan ong Ida du eve sue nhung tren
chiec thuy~n phai c6 nguoi cheo chong luc phong
ba bao tap. Hq.nh phuc don gian chi la khi ca nha
quay quan trong bfra an tren chiec thuy~n "vui
nhat la khi auQc nhin dan con an no", cling du
khien nguoi dan ba hi sinh, nhan nhvc, chtu dvng
tat ca. Phung chtrng kien toan b<) cau chuy~n: ttr
canh bo danh fiG den phan trng cua thang Phac
tru6c hanh d<)ng vu phu tan bq.o cua bo voi mG,
cling cau chuy~n a toa an cua nguai dan ba. Nen
nh~n thuc v~ cu<)c dai, v~ ngh~ thu~t cua anh sau
chuyen di c6 Slf thay doi. Nhat la cai nhin va quan
ni~m gifra "ngh~ thuq,t" va "con nguai". D~c bi~t la
Slf lo au CUa anh danh cho the h~ tuong lai nhU C~U
be Phac. Cu<)c song von la v~y, van dGp nhu mau
hong cua anh ban mai, nhung neu khong c6 tam
long de nh~n ra nhfrng uan khuc so ph~n thi ve
dGp nao cung tra nen vo ngh1a. Nguai ngh~ Sl phai
nh~n ra Slf th~t an khuat sau man SUOng huy~n ao
kia, phai tiep c~n sv th~t de nh~n ra y nghia dich
thl)'C CUa CUQC song va con nguai.
- Nhan v~t Dau hi~n len la m9t nguai mang nhi~u
tinh each thuang thay a nhfrng nguai linh: vui ve,
gan gui, c6 ly tuang va quan tam den hq.nh phuc
cua con nguai. Anh hay "bong pheng" va "noi tieng
hay aua teu", Slf lq.c quan CUa nguai linh da an VaO
mau anh va xuyen SUOt ca CUQC hanh trinh tlr "dau
chan nguoi linh Truong Son" cho den khi tra v~
huy~n chai nay. Voi cuong vt la chanh an toa an
huy~n, nguai dq.i di~n cho cong ly nen khat VQng
Ion nhat cua anh la tiep tvc nhi~m vv dau tranh
cho hq.nh phuc cua con nguai trong thai binh. Ly
tuang song cua Dau th~t dang tran trQng va dang
ca ngQi biet bao. Dau b~n tram cong nghin vi~c,
cham chi, doc het long phvng sv cho binh yen cua
- Trang475-
 Bi quyit Chinh ph'f:lc mon Ngii van Tran Thity Dtwng

- Trong cuang uj mQt chanh an, nhan dan pho huy~n, anh "chui mili vao giii:a hang
Dau am hieu ue ltt4-t phcip, co tinh nui ho SO, nhii:ng Vl;i ki~n tvng, nhii:ng Vl;i an hinh Sl;l
than trach nhi~m cao, luon LQ,t vQ,t cilng co, nhii:ng vv nghient trQng cilng co".
nghiem tuc ud het long. Duoi g6c nhin ve con nguoi, Dau c6 trai tim nhan
eli Va quan tam den IDQi ngtr<Ji, thau hieu va se chia,
+ Anh het long vi binh yen, h?nh dam dau tranh cho h?nh phuc cua nhfrng con
phuc cua nguoi dan. nguoi bat h?nh - nhat Ia so ph~n nguoi phv nfr sau
chien tranh. Khi nghe cau chuy~n cua V<;l chong
+ Anh da hai Ian moi nguoi dan hang chai. Anh muon giai thoat cho nguoi dan ba
ba len toa an de giai thoat cho chi khoi nhfrng tr~n don bat cong, vo ly cua nguoi
bang giai phap Iy hon. ch6ng vii phu bang giai phap ly hon. Anh hao
hling, say me va tin tuong vao quyet dinh cua
minh. Anh buc xuc truoc vi~c nguoi dan ba bi danh
d~p thuong xuyen "ba ngay nt<)t tr(ln nh~, nant
ng ay lnQt tr(ln nQ,ng ".
- Dau co trai tim nhan ai ud quan Anh san sang bo qua CUdng vi cua m{>t chanh an
tam den so ph4n con ngtei1i, biet va "chit truong keu gQi hoa binh" de khuyen bao
thau hieu ud chia se, dam dau ngtr<Ji dan ba tQi nghi~p bo CUQC song gia dinh day
tranh cho ~nh phuc coo nhffng so dau kho, bat h?nh d6 di, chi voi mong muon chi c6
phij,n bat ~nh - nhat ld phy. nii. CUQC song tot d~p hdn va khong phai chiu dau don
ve the xac nfra. Nhung anh da lam! Long tot cua
+ Anh muon giai thoat cho nguoi anh da tro thanh phi thtJC te, kien thlrc sach VO rna
dan ba ly hon chong de khoi phai anh hQc dtrQc tro thanh vo nghia truoc nhfrng ly le
ht1ng chiu nhfrng tr~n don roi bat sau sac va day trai doi cua nguoi dan ba nha que,
cong, vo ly cua chong. that hQC. Anh bao V~ lu~t phap bang Slf thong hieu
sach vo, bang nhfrng ly le qua ranh fQi nen truoc
+ Anh hue xuc truoc vi~c nguoi CUQC song dich th\(C, anh CO the nong noi, chUa
dan ba thuong xuyen bi ch6ng hieu c~n ke het nhfrng nghich ly trai ngang cua
danh da man "ba ngay 1n<)t trQ,n cu9c duoi nhu nguoi dan ba dang ng6i truoc m~t
nh~, nam ngay m<)t tr(ln nQ,ng". minh. Chinh cau chuy~n cua nguoi dan ba o toa an
huy~n va nhling pham chat cao d~p cua chi da lam

+ Nhung anh da lam khi nghe
cau chuy~n Ve CUQC d<Ji CUa ngtr<Ji
dan ba hang chai.
cho Dau giac ng9 sau sac hdn ve each nhin doi,
nhin CUQC song "m(jt cai gi mai Vila Vd ra trong aau
vi Baa c6ng". SV va le ay vtra danh thuc nhfrng
quan ni~m gian don ve tinh yeu, h?nh phuc, ve
long nhan ai, S\f khoan dung... mang gia tri nhan
van nhan ban, vtra la nh~n thuc ve nhling nghich ly
trong CUQC dOi. Anh hieu ra rang: Doi khi con

- Trang476-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngfr Utin
+ Chinh cau chuy~n cua nguoi
dan ba lam cho f)au giac ng9 v~
each nhin doi, nhin cu9c song
"nt¢t citi gi vica moi va ra trong
dau vt Bao cong". SV vo le ay, vira
danh thuc nhfrng quan ni~m ddn
gian v~ tinh yeu, h(,lnh phuc, v~
long nhan ai, S\1' khoan dung...
mang gia tri nhan van nhan ban
sau sac vtra la S\1' nh~n thtrc V~
nhfrng nghich li trong cu9c doi.
¢ Doi khi con nguoi phai biet
chap nh~n chung, chap nh~n
nhfrng giai phap thiet thvc, chu
khong chi la thi~n chi ho?c cac li
thuyet d~p de nhung xa roi thvc
te cu9c song.
Nguoi dan ong hang chai.
- Ngoq,i hinh:
+ Mang d?c trung cua nguoi dan
chai luoi: "Lung rt)ng va cong nhu
m¢t chiec thuyen; mai toe to qu(t;
chan di chfr bat, buoc tung buoc
chile chan; hang lOng may chay
nang; hai con mat dt)c du ... "
+ Ngo(,li hinh he 19 V~ cu9c song
d6i ngheo, lam Iii, ch~t v~t in han
len dang ve khac kho.
- Hanhd(Jng:
+ Chua thay nguoi da nghe thay
th~~ng chili "cho len thuyen nhu
quat: CU: ngoi nguyen day. Di)ng
dQ,y la tao giet cii may di bay giiJ".
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Duong
nguoi phai biet chap nh~n chung - chap nh~n
nhfrng di~u phi ly trong m6 hon d9n cua cu9c
song nhi~u ngon ngang. Muon con nguoi thoat
khoi canh dau kho, can c6 nhfrng giai phap thiet
thvc, chu khong phai la thi~n chi, long tot, phap
lu~t hay ly thuyet d~p de tren sach Vd xa roi th\fC
te. Muon giai quyet duQc n(,ln bc;to hanh gia dinh, ·
trl16C het phai giai quyet dUQC nc;tn that hQC, giai
quyet dUQC vi~c lam, cai an cai m?c cho nhan dan.
Giong nhu M.Gorki n6i: "Moi con nguoi d~u
mang trong minh nhi~m V¥ ciia nguoi ngh~ si".
Nhan v~t Dau chinh la m9t nhan v~t tu tuong duQc
nha van Nguyen Minh Chau day cong xay dgng de
the hi~n quan ni~m cua nha van v~ con nguoi va
cu9c doi. TU Dau, nha van nhan gfri nhfrng mong
muon vao nhfrng nguoi dc;ti di~n cho cong ly ngay
gifra doi th~t, se c6 nhfrng giai phap thiet thgc d~
c<ru lay cu9c doi, mang lc;ti hc;tnh phuc cho nhfrng
nguoi bat h(,lnh chu khong chi la ly thuyet suong.
Nguoi dan ong hang chai la nguoi vo danh, khong
ten, khong tuoi, la nguoi gay ra bao dau kho cho vQ
con, cling la m9t trong nhfrng nhan v~t chinh cua
tac pham. 6ng xuat hi~n voi m9t than hinh d?c
trung cua nguoi dan chai luoi v6i "tam lung r¢ng
va cong nhu lung mi)t con thuyen". Tl.r con nguoi ay
toat len S\1' nh<;>c nhan, dfr dan, d9c ac, "ntai toe to
qu(t, chan di chfr bat, bu<Jc tung buoc chac chan,
hang lOng ntay chay nang rU xuong hai con 1nat aay
ve d¢c dfr, luc nao ciing nhin dan vao tam lung ao
b(tc phech va rach ru6i, nua than du6i uot sung cua
nguoi dan ba" ... Cai anh mat ay dUQC vi "nhu mt)t
con gau dang di tim nguon nuoc u6ng". Rieng cai
dang ve b~ ngo£li da he 19 V~ cu9c song d6i kho,
lam lu, ch~t v~t quan quanh, be tac cua ong.
Chua nhin thay nguoi, ta da nghe thay tieng ga
dan ong nay n6i ch6 len thuy~n nhu quat: "Cu ngoi
nguyen day. D¢ng dQ,y la tao giet cii 1nay di bay gio".
- Trang477-
 Bi quyet Chinh ph'f!C mon Ngii min Tran Thu:y Duang

R6i ngu<Ji dan ong di sau VQ den ben chiec xe ra

+ Danh VQ ffiQt each da man: han
min. Khi ngu<Ji vQ vtra dling l?i, han bong "LQ,p tile
"quQt t6i tap, vua dcinh vua tha
tra nen hung ho, 1nqt do gay", 16ng len nhu m9t con
hong h(>c, hai ham rang nghien
thu dfr, han "rut chie'c that Lung va quQt t6i tap vao
ken ket, vua dcinh Lao vua nguyen
rita: Chung rnity chet het di cho
ong nho".
- Tinh each:
+ Truoc kia: la m9t ga con trai
"eve tinh nhung hien Lanh khong
bao gio dcinh ai", khong biet uong nghi~p. T?i sao nhu v?y? Di~u gi da khien ga con
ruQu; tron di linh ngvy.
+ Sau nay: tro nen dQC ac, tho
b<;1o; coi vi~c danh vQ nhu m9t
phuong thuc de gild toa nhfrng ap
lvc, kh6 khan trong CUQC song; gia
trudng Va dQC doan.
Lung nguoi dan ba, vua dcinh vua tha hong h(>c, hai
ham rang nghien ken ket. Cit TI'LOi nhcit quat xuong
Lao Lg.i nguyen rita bang ccii giQng ren ri dau dan:
May chet di cho ong nho. Chung 1nay chet het di cho
ong nho". Lao ch6ng vG. phu ay dang "trut can giQ,n
nhu lila chciy" VaO ngu<Ji VQ dang thUdng, tQi
trai "eve tinh nhung hien Lanh, khong bao gio danh
ai" trl!OC kia l(;li trd thanh ffiQt ke dQC ac, dfr dan,
VU phu, tho b<;lO VOi chinh ngu<Ji "dau g6i tay ap"
cua minh nhu v?y? Cai nhin cua ngu<Ji ngh~ si
Phung dua ta trd ve voi th6i quen trong nh?n thuc:
C6 the d6 la san pham cua che dQ cil chang?
Nhung khong, truoc lao ta khong di linh ngvy,
th?m chi lao con tron linh. Hay t?i ruQu cht\ co
b?C ma han tro nen nhu v?y? Cling khong not, vi
ngu<Ji VQ cua lao tung uoc "gia ma Lao uong ru:qu
thi toi con do kho". Hay t?i ban tinh? Cung khong,
vi truoc day lao hi~n lain! Chang le la do ganh n?ng
cdm ao g(;lo ti~n bua vay mahan tro nen tha h6a?
Dung v?y, ngu<Ji dan ong hien lanh nam xua, nay la
trtJ CQt mQt gia dinh ngheo, dong con, song bang
ngh~ chai hroi gifra bien khoi. Ca gia dinh "tren
du6i ciQ,ng m¢t sap con", chen chuc nhau tren ffiQt
chiec thuyen nho quanh nam suot thang troi d?t
tren bien. Nhfrng ngu<Ji dan ong chi biet cam dau
ra bien, v?t 19n voi song gi6, luc khong the chju
d\ffig dUQC hQ chi biet ho?c uong rllQU ho?c danh
VQ. Ma han khong biet uong rllQU thi danh VQ la
each duy nhat de lao giai toa nhfrng ap l\fc, kh6
khan trong CUQC song. NhU v?y, lao danh VQ khong
phai vi thu ghet VQ fficl vi lao khong COn ho?c
khong biet each nao khac de giai thoa moi "hQn

- Trang478-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph\f,c mon Ngii viin
- An :Y ciia tac gid:
+ N~n nhan cua CUQC song khon
kho, n~n that h<;>c nen cling quan
va tha h6a.
+ Len an n~n b~o h,rc gia dinh,
dli c6 tram ngan ly do de gh1i
thich nhung khong the tha thu
cho th6i b~o hanh trong gia dinh.
+ Nha van bao d<)ng ve tinh
tr~ng b~o h,rc gia dinh (dang c6
chieu huang gia tang).
c::> Hinh anh nguoi dan ong
hang ch:li, gQi nhac xa h<)i can
phai "each 1nQ,ng" ve d~o due, ve
van hoa phli hQp VOi CUQC song
hi~n d~i.
+ Hoan canh xau c6 the Ic1m
nguoi ta thay doi, bi tha h6a.
+ Lam the nao cho con nguoi
dUQC }(} nguoi IDQt each dung
nghia, de nhfrng con nguoi bi tha
hoa boi ap h,I'C CUQC song ffiUU
sinh c6 the thoat khoi canh dau
kho, tam toi?
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Trcin Thuy Duong
aoi" da dang den eve diem.
Bang cai nhin sau sac, nhieu chieu, bang ngh~
thu~t t~o dt,rng tinh huong truy~n d<)c dao va si'r
dt.;tng ngon ngfr tran thu~t linh ho~t. Nha van
Nguyen Minh Chau da xay dt,rng thanh cong chan
dung nguoi dan ong hang chai voi nhieu an y. Thu
nhat, ong ta Vlra la n~n nhan cua CUQC song khon
kho vua la thu ph~m gay nen bao noi dau kho cho
chinh nhfrng nguoi than trong gia dinh. Phai chang
ke bi danh da dau rna nguoi danh cling dau don
khong kern? Nhfrng uan uc, ap h,rc trong CUQC song
muu sinh khong duQc giai toa khien con nguoi ta
tro nen cling quan, tha h6a la vi v~y. Thu hai, hanh
d<)ng danh VQ cua nguoi dan ong tho b~O can phai
len an, dli c6 tram ngan ly do de ngt.;ty bi~n hay giai
thich cho S\1' cam thong cling khong the tha thtr
cho th6i b~o hanh trong gia dinh. Tuy nhien, xau
chuoi l~i cac S\1' ki~n, chi tiet, tim hieu tam li, tinh
each nhan v~t nay m<)t each tuong t~n, chung ta se
phan nao v<Ji bot di cai nhin cam phan de rna vlra
gi~n v-Lra thuong, v-Lra len an, v-Lra x6t xa, tran tro:
Phai lam sao de nang cao phan thi~n, phan nguoi
trong ke tho b~o ay? Khong chi dung l~i 0 d6, nha
van Nguyen Minh Chau con len an th6i vii phu va
gian tiep bao d<)ng ve tinh tr~ng b~o lvc gia dinh
dang CO chieu huang gia tang giup nguoi dQC thay
dUQC g6c khuat cua CUQC song. Hay nhin sau vao
tUng bi kjch Ct.;l the de tim ra trong nhfrng cai ta
dang len an c6 nhfrng dieu n1t can sv cam thong.
Nha van da chi ro cai xau, ccli ac khong phai la ban
chat rna n6 nay sinh tu bi kich khong loi thoat cua
con nguoi. Hinh anh nguoi dan ong hang chai, gQi
nhac xa h<)i can phai "each mQ,ng" ve d~o due, ve
van hoa phli hQp VOi CUQC song "hi~n aQ,i".
- Trang479-
 Bi quyet Chinh ph1;LC mon Ngii min Tran Thuy D11<1ng

Gia tri nhan d~o La 1n¢t giit tri ca ban cua tac phdm van hQc chan chinh. No auc;c tc;w
nen biJi niem CCUn thong sau sac aoi VOi noi dau kho CUa con ng11di, ao con [a S\( nang niu,
tran quy nhii:ng net dt;p trong tam han con nguc)i va cilng [a long tin vao khii nang vuan
dQ,y cua hQ. Dong thdi Len an nhii:ng the [1Jc tan bc;w, den toi da cha dc;tp [en quyen song,
quyen hc;tnh p hue va p ha1n gia con ngudi.
Bi~u hi~n ctia gia tri nhan d~o trong tac pham "Chie'c thuyen ngoai xa":

1. S1:( dong cam, niem xot thuong cua nhd van tl6i ubi CUQC s6ng cua ngui1' dan lao
aqng sau chie'n tranh: Do la ganh n~ng mtru sinh, Cdm ao gq.o ti~n da giam ham VQ
chong nguoi dan ba hang chai trong dinh tam toi, d6i kho, bap benh.
2. Nha van len an nt;tn bt;to hanh gia ainh cua ngtei1i chong vii phu, tho bt;to da vo tinh
lam ton thuong tam han ngay tho cua nhfrng dua con.
3. Nha van phtit hi~n ud nang niu, tran trQng tru6c nhfrng ue tlftp tam hon, pham
chat cao d~p cua con nguoi: D6 la long nhan h~u, vt tha, d9 luQng, giau due hi sinh cling
nhu sv thau hieu, tr~ii doi va sau sac le doi cua nguoi dan ba hang chai.
4. Nha van bay to quan ni~m ctla minh a6i ubi con ngtei1i ud cuqc s6ng: Tinh yeu ngh~
thu~t cua nguoi ngh~ Sl vlra la ni~m han hoan say me, vlra la noi dau ddn khac kho~H,
m<)t moi quan hoai thuong trvc v~ so ph~n, hq.nh phuc cua nhfrng nguoi xung quanh.
"Chie'c thuyen ngoai xa" la cau chuy~n buon cua m<)t gia dinh nguesi dan hang chai
bat hq.nh qua S\1' quan sat cua Phung - nguoi ngh~ si nhiep anh. Vdi cai nhin da chi~u,
sac sao da giup nha van Nguyen Minh Chau nh~n ra duong den vdi hq.nh phuc cua con
nguoi c6 biet bao di~u may rui, kh6 Iuong. 0 d6, hQ khong dUQC nang da bang sue
mq.nh cua sieu nhien nhu trong truy~n co tich, khong duQc bao v~ bang sv li tudng h6a,
lang ffi(;ln h6a nhu trong cac sang tac van hQC trudc thai kY doi mdi. Ma chinh ganh
n~ng muu sinh, ganh n~ng cdm ao gC;lo ti~n da giam ham doi vQ chong nguoi dan hang
chai trong dinh toi tam, d6i kho, bap benh. Di~u ay khien nguoi chong trd thanh m<)t
ke vii phu, tho bq.o. Nguoi vQ vi thtrdng con nen nhan nhvc, cam chju sv nguQc dai cua
chong rna khong h~ biet vi~c lam ay da lam ton thudng tam han ngay thd cua cac con.
Con c~u con trai vi thudng m~ nen thu djch Vdi bo, nhung roi li~u rang trong tUdng lai
c~u c6 the song khac b6 minh hay cling chi la m<)t ban sao - cling tan t~, vii phu nhu
bo? Den vdi con nguoi bang trai tim yeu thuong, sv khao khat thau hieu va chia se, nha
van Nguyen Minh Chau da thoi vao nhfrng trang van cua minh noi day dlit cho nhfrng
manh doi be nho. HQ phai nhan n(;li, chap nh~n m<)t CUQC song kho dau vdi biet bao bi
kjch, nghjch ly khong dang c6. Dong thai nha van con b<)c 19 m<)t cai nhin am ap, nhan
h~u, sv tran trQng, nang niu ve d~p cua tinh mau tfr thieng lieng, cao quy, sv bao dung
va can dam cua nguoi dan ba hang chai. D6 khong phai la ve d~p ch6i sang, hao hung
rna Ia nhfrng "ht;tt ngQC khuat tap", Ian trong lam lap doi thuong. Qua tac pham, nha van
muon bay to quan ni~m cua minh: Tinh yeu ngh~ thu~t cua nguoi ngh~ si vtra la ni~m

- Trang480-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngil viin Tran Thuy Dudng

han hoan say me, vua la noi dau don khac khoai, m<)t moi quan hoai thuong trvc v~ so
ph~n, h~nh phuc cua nhfrng nguoi xung quanh.

Bieu hi~n cua gia trj. nhan dq,o Theo "Til dien van hQc": "Noi tai gia trj. nhan
trong tac pham "Chiec thuyen dq,o la noi tai thcii di) ncua nguoi ngh~ si dclnh cho
ngoai xa": con nguoi can bdn la long yeu thuong
con nguoi." Con nguoi voi tat ca ni~m vui, noi
Bieu hi~n cua gia tq nhan d~o
buon, tam tu khat vQng, thanh d~t hay kho dau
trong tac pham "Chie'c thuyen
luon luon la doi tUQng trung tam cua van hQC, la
ngoai xa", dUQC nha van Nguyen
moi quan tam hang dau cua ngh~ si chan chinh.
Minh Chau nhan gfri qua tinh
Tinh yeu thuong doi voi con nguoi la nguon d<)ng
huang truy~n vo cling d~c sac,
lvc can ban nhat thuc day ngoi but cua mQi nha
t~o sv doi nghtch gifra cac chi tiet:
van chan chinh. Nha van Nga Tolstoy da tling viet:
£>6 la sv doi nghtch gifra buc tranh
"Mi)t tac pMm ngh~ thu~t la ket qua ciia tinh yeu".
thien nhien d~p tuy~t mi rna
nguoi ngh~ Sl Phung thu dUQC voi
Con Goethe thi n6i: "Nhiing dieu dau tien ma thien
nhien can la tinh yeu ndng nan aoi VOi CUQC song".
canh bc;to hfC gia dinh dang sau
Nfr van si Phap Elsa Trisolet thi dien ta tinh yeu ay
buc anh tuy~t mi d6.
bang hinh anh th~t Clf the: "Nha min la nguoi cho
sv: dang cdm, xot thuong cua nhd mau". £>6 la m<)t tinh yeu bao gom ca sv hi sinh to
van doi VOi CUQC dc}i ngUOi dan lao Ion. Tac pham chan chinh dung la san pham cua
di)ng sau chien tranh. tri tu~, trai tim, mo hoi va ca nuoc mat nfra cua
+ Cu<)c song ngheo kh6 cua gia nguoi ngh~ si, la ket qua cua qua trinh nem trai,
dinh hang chai tren "chiec thuyen nung nau, cam xuc dao d~t - cai rna nguoi ta gQi la
chQt ch<)i, dong con tren duai ch'f:Lc
cam hung trong sang ~o ngh~ thu~t. Khong ai lam
thd lam van trong tr~ng thai kho can, chai s~n xuc
dua, nhieu lan bien a<)ng phiii iin
cam. Cam ht'rng ay c6 the bat dau tu ni~m vui
suang rong lu<)c cha1n muoi" song
suong, tv hao hay tin tu<Jng, phan kh<Ji, nhung voi
qua ngay.
ngh~ sl chan chinh thi chang bao gio c6 ni~m vui
+ Vi ngheo d6i, tung quan, that hoi hQt, gian ddn. Boi vi CUQC song con nguoi,
hQC, lc;tc h~u, ap lvc CUQC song trong tinh hi~n thvc cua n6, ni~m vui luon luon di
muu sinh rna lao chong chi tu doi voi noi huon, anh sang luon ton t~i ben c~nh
"m<)t anh con trai hien lanh" tr<J bong toi, cai xau luon luon xen Ian ben c~nh cai
thanh "ke vii phu, lO mang". Han tot, h~nh phuc thuong di li~n voi kho dau, bat
coi "Danh vQ" la each duy nhat de h~nh ...Va nhfrng kho dau cua con nguoi xua nay
giai toa nhfrng be tac trong cu<)c von la noi nhuc nhoi, buc xuc nhat thoi thuc nguoi
song, bang nhfrng tr~n don roi "ba ngh~ sl cam but. nha van Xo viet V. Raxpuchin da
ngay m<)t trQ,n nh~, niim ngay m<)t dien d~t tinh cam ay m<)t each gian di chan thanh:
trQ,n nQ,ng". "Neu toi viet, a-y la vi toi cdm tha-y dau {J dau da-y

- Trang481-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph'f:l.C mon Ngiivan Tran Thuy Dttdng

+The nhung, "ngu:ai dan ba vai trong nguc1i". V6i Hugo thi be kho cua nhan loc.=ti la
Ve ca1n chiu day nhan nh'l;LC khong ham mo khai thac khong voi cq_n cua doi ong.
he keu 1nQt tieng, khong chong tnl, "Tru:y~n Kieu" la tieng khoc d{rt ru<)t; "Chi Pheo" la
cilng khong tim each tron chQ,y''. tieng thet phan uat doi quyen lam nguoi. .. Nhfrng
tac pham chan chinh, bat tfrv6i thoi gian thuong la
+ Chj nhan nhjn, chju don va
nhiing tac pham dien ta nhfrng xung d9t c6 khi day
cam chju canh bc.=to hanh cua
bi kjch gifra cai th~t va cai gia, gifra cai thi~n va cai
ch6ng. Boi chi hieu vi ganh n~ng
ac, gifra bong toi va anh sang, gifra. cai cao thUQng
COm ao g(.lo tien, vi ap h,rc CUQC
va cai thap hen, dang ghe tom ... Tuy nhien, "thanh
song ffilftl sinh, vi la nguoi tr\]. CQt
nam cham thu hut mQi the h~ van la ctii cao
trong gia dinh, duong dau v6i
thtte}ng, ctii tot dE;p, ca.i thiiy chung". D6 chinh la
song to gio Ion ngoai bien ca nen
kha nang nhan dq_o rna van hQC chan chinh CO the
nguoi ch6ng m6i "aanh vQ".
mang lc.=ti cho con nguoi.
DQc truy~n ngan "Chiec thu:yen ngoai xa" cua
nha van Nguyen Minh Chau, dieu dau tien tac gia
gieo vao tam h6n nguoi dQC chinh la S\f d6ng cam,
XOt thUOng CUa nha van doi Vdi CUQC doi ngu<Ji dan
lao d9ng sau chien tranh. Nguoi ngh~ si Phung v6i
nhi~m V\1 va niem dam me ngh~ thu~t da quay tro
lc.=ti vling bien - von la chien truong cii cua-anh thai
danh My de tht,rc hi~n m9t buc anh cho to ljch
thang 7 nam sau: Canh thuyen danh ca thu lu6i
vao h1c binh minh. V~n may da mim cuoi v6i nha
nhiep anh khi anh bat g~p ffiQt canh tUQng "trai
cho" tuy~t d~p: canh thuyen bien trong suong s6m,
giong nhU ttTitQt hUe tranh nt'l;!C tau cua 1nQt danh
hQa thai co, toan b() khung ciinh tic duang net den
anh sang deu hai hoa va d~p, nt()t ve d~p thvc don
giiin va toan bich". Chinh cai ve "tocln bich" ay
khien anh cam thay "ca.i dE;p chinh la dl;to due"
thanh lQC tam h6n va lam cho con nguoi thanh
thi~n hon.

Nha van phe phan, len an hclnh Nhung m9t canh tUQng ngang trai qua phii
dQng vii phu, tho bt;to. phang da xay ra khi chiec thuyen d~p nhu trong
- Canh nguoi ch6ng danh VQ tan mo ay dam thang vao bo, ngay cho nha nhiep anh
bq_o nhu m9t each giai toa nhfrng dUng. Con dau cai mau trang pha h6ng cua buc
kh6 khan CUa CUQC song: tranh toan bich khi doi vQ ch6ng nguoi hang chai

- Trang482-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph¥c mon Ngil viin
+ Lao "trut can gu;tn nhu Lica
chay bang each dung chiec that
Lung quqt toi tap vao Lung nguoi
dan ba, vita aanh vita tho hong
h{)c, hai hant rang nghien ken ket''.
+ Cu m<)t nhat quat l?i m<)t loi
nguyen rua: "May chet di. Chung
ntay che't het di cho ong nho!"
+ Danh vQ nhu com hfra: "Ba
ngay 1n()t trQ,n nh~, nihn ngay m()t
trQ,n nqng".
- Ben C?nh d6, nha van con the
hi~n noi lo au, khac khoai ve tinh
tn;1ng ngheo kho, tam toi cua con
nguoi. D6 la nguyen nhan sau xa
CUa n?n b?O hanh trong gia dinh
hanh chai.
- D6ng thoi nha van cling bay to
niem trac trd trl1dC CUQC song CUa
the h~ tuong lai nhu c~u be Phac.
Nhd uiin ca ngqi ud ruing niu, tn1n
trqng nhicng ue d~p tam hon,
pham chat cao d~p ciia con nguoi:
Do ld long nhiin hi).u, uj tha, di;
luqng, giau dice hi sinh C'ilng nhu
S1! thau hieu, trai doi ua sau sac le
doi ciia ngteoi dan ba hdng chdi.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tnin Thu:y Dtwng
bu6c ra tu con thuyen ay. Chua nhin thay nguoi,
da nghe thay tieng quat: "Cu ngoi nguyen day.
D()ng dQ,y La tao giet cii may di bay gio". Va r6i hQ
xuat hi~n tru6c mat anh la ffiQt nguoi dan ba xau
xi, tho k~ch, m~t chi chit nhfrng not ro, dang ve
"m~t ntoi sau 1TIQt dem thuc tning keo Luoi". Con
nguoi dan ong thi c6 than hinh d~c trung cua
nguoi dan chai "ta1n Lung r()ng, 1nai toe to quQ,, chan
di chil bat, hang LOng may chay nang ru xu6ng day
ve d()c dil". Khi nguoi dan ba dtrng l?i, nguoi dan
ong "LQ,p tuc tra nen hung ho, m(it do gay", 16ng len
nhu m<?t con thu dfr, han "rut trong nguoi chiec
that Lung, quQ,t toi tQ,p vao nguoi dan ba, vita quQ,t
han vita nguyen rita: Chung may chet het di cho ong
nho". Lao ch6ng vii phu ay dang "trut can giQ,n nhu
Lica chay" vao nguoi VQ dang thuong, tQi nghi~p.
Ganh n~ng com ao g?O tien, la nguoi tn;t CQt trong
gia dinh ngheo dong con: "Ca gia dinh dqng m()t
sap COn tren dUOi Ch\LC dUa, song chen chuc nhau
tren chiec thuyen nho troi di;tt tren bien; nhieu Luc
bien d{)ng thi ca thang trOi VQ chong con cai toa,n an
cay xuang rang cha1n mu6i" da khien nguoi dan
ong von "hien Lanh khong bao gia danh ai" nay trd
thanh nguoi dan ong vii phu, tho b?O. Nhfrng nguoi
dan ong chi biet cam dau ra bien, v~t 19n v6i song
gi6, luc khong the ch!u dl)ng dUQC, hQ chi biet
ho~c uong fUQU, ho~c danh VQ, nhung lao ch6ng
chi l?i khong biet uong rUQU, da CO luc ngtr<Ji dan
ba ay Udc: "Gia ma Lao uong ruqu thi toi dB kho ... ".
Nen lao danh VQ khong phai vi thu ghet VQ, rna d6
la each duy nhat ho~c khong tim ra each nao khac
de giai toa nhfrng chat chua trong long.
Van hQC khong chi don thuan mieu ta CUQC song,
van hQC khong chi the hi~n tinh thUong rna no con
phai cai t?O the gi6i nhu Th~ch Lam n6i: "Doi ubi
toi, uiin chuang khong phdi la mi;t each dem den
cho ngteOi dQC S1! thoat li hay S1! quen; trai lQ,i van
- Trang483-
 Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii min Tran Thuy Duong

chUang la mi)t thU khi giai thanh cao Vel aac h;tc mel
- 0 chi ld. tam long vi tha, di)
chung ta co, de vua to ccio vd thay doi mi)t cai the
lugng, gidu due hi sinh.
gic'1i gid doi vd tan ac, vt!a ld.m cho long ngui1i dugc
+ Khi bi chong danh, chi nhan them trong st:tch vd phong phu hon". Van hQc la
nhin, cam chiu, khong keu ca, m9t thu vU khi d?c bi~t, thu vU khi tinh than, lay
khong chong tra, khong ch?y tron SlrC ID?nh tinh than lam chinh, dUQC t?O nen boi
rna dling yen de chong danh. m9t thu chat li~u thanh cao la ngh~ thu?t, la cai
d~p chan chinh cua ngh~ thu?t, cua hinh tUQng va
+ Thtrdng con, x6t con vi da de ngon ngfr ngh~ thu?t. M?c dau the, van chuong
con ton thuong khi chung kien van la ffiQt "thU khi giai thanh cao Vel dac l'l;(c" trong
canh b?O h.rc; ngan can con khong cong CUQC dau tranh va cai. t?O xa h9i. Nam dUQC
cho con lam di~u "LOi dqo" voi bo. d?c trung CUa van hQC va hieu fO kha nang CUa no
CO the lam dUQC nhfrng gi trong CUQC song, viet
- Chi la ngui1i phy, nit sau sac, trdi "Chiec thuyen ngoai xa" nha van Nguyen Minh
di1i va tMu hieu le di1i. Chau con cat len giQng n6i cua m(>t nha van phe
phan, len an hanh dQng VU phu, tho b?O, n?n b?O
+ Khi duQc toa giai quyet li han
hanh trong gia dinh hang chai n6i rieng va nhfrng
nguoi chong vli phu, thi chi van
gia dinh dang rdi vao hoan canh nhu v?y n6i
xin: "Quy toa bat t¢i con cilng
chung. Nguoi dan ong hang chai v-Lra la n?n nhan
duqc, bo tiL con cilng duqc. Nhung
CUa CUQCSong khon kho vUa la thu ph?ID gay nen
dung bat con bono". Dang sau loi biet bao noi dau kho cho nhfrng nguoi than trong
van xin ay la tha thit~t, cau khan. gia dinh ong. Nhfrng uan UC, ap h,rc trong CUQC
song IDUU sinh khong dUQC giai toa khien ngu<Ji
+ Chi hieu nguyen nhan: Vi sao
chong cling quan va tha h6a, tlr llgii con trai hien
chong chi tlr ga dan ong "hien
tanh", lao tro thanh ke vli phu, danh vQ khong
tanh kh6ng bao gii1 danh ai" tro
thanh nguoi chong vli phu chi thucsng tiec. Hanh d9ng "aanh vq" cua nguoi dan
ong hang chai can phai len an, du c6 tram ngan li
biet b?O hf'C.
do de giai thich, bao chua hay ngl).y bi~n: Do cu9c
- Chi giau due hi sinh, chi hi sinh song qua khon kho, gia dinh qua ngheo, qua nhi~u
tat cd vi con: ap h,rc, do lao that hQC ... de rna cam thong nhung
cling khong the tha thu cho th6i b?o hanh trong
o
+ ~~Dan ba thuyen chung toi can gia dinh dUQC. Qua nhan v?t ngu<Ji dan ong hang
phiii co ngui1i dan 6ng de cheo chai va hanh dQng danh VQ nhU Cdffi bfra ba ngay
11

chong khi phong ba, de cung [am rn¢t trqn nhf{, nam ngay rn¢t trqn ni;ing "' nha van
an nu6i nang dQ,ng m¢t sap con Nguyen Minh Chau khong chi len an th6i vli phu,
nha nao cung tren duai ch-vc dila". bao d9ng v~ tinh tr?ng b?o h.rc gia dinh dang c6
chi~u huang gia tang rna con di thclng vao g6c

- Trang484-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh ph'I;Lc mon Ngii viin
+ Chj cling mq.nh dq.n n6i v~
thien chuc cua nguoi dan ba tuy
c6 phan lq.c h~u nhung lq.i dam
due hi sinh: "Dan ba a thuyen
chung toi phai song cho con chit
khong the song cho minh nhu a
tren aat auqc".
+ Chj hieu rang: neu chj li hon
chong thi cac con cua chj se kho,
se phai song canh moi dua m<)t
noi: dua c6 m~ thi khong c6 bo,
dua c6 bo thi khong c6 m~, tan
dan xe nghe.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tnin Thuy Duang
khuat CUa CUQC song va tinh each, tinh CClffi CUa
con nguoi de tim ra trong nhfrng cai ta dang len
an, c6 nhfrng di~u n1t can sv cam thong. Nha van
chi ro, cai ac khong phai la ban chat rna n6 nay
sinh tu bi kjch khong loi thoat cua con nguoi.
Hoan canh xau c6 the lam con nguoi ta thay doi, bj
tha h6a nhu nguoi dan ong nay: Ttr m<)t nguoi
"hien Lanh khong bao gio danh ai" rna hio tro thanh
ke VU phu, tho b?O, danh VQ ffiQt each da man,
cling chi vi ganh n~ng cu<)c song muu sinh.
"Moi con nguoi deu chua trong long nhiing net
d~p de, ki di~u den noi cd mqt aoi nguoi cilng chua
au nh4n thtcc, kham pha tat cd nhiing cai do". Vi
the Nguy~n Minh Chau cho rang: "Thien chtcc cua
nha van la SUOt aOi ai tim fu;tt ngQC an giau trong
be sau tam hon con ngu:oi". Dung v~y, c6 khi nhfrng
ve d~p cao quy, khong pho 19 rna khuat lap, an
tang th~m chi nhi~u luc con nuong nau duoi m<)t
cai vo xau xi, tho rap nhu hq.t ng<;>c an sau trong
long con trai. Nguoi ngh~ sl truoc het phai la
nhfrng con nguoi biet dan than, biet dq.p len nhfrng
djnh kien co hfru cua con nguoi va xa h<)i de nhin
con nguoi m<)t each nguoi nhat, boi: "Cong ui~c
cua nha viin la phat hi~n ra cai d~p c} cho khong ai
ngo toi, tim ccii d~p kin aao va che lap ella sv; u~t,
de cho ngteoi dQC mqt bai hQC trong nhin Va thteO'ng
thtcc". Nguyen Minh Chau voi con mat tinh te cling
da nhin thay nhfrng ve d~p khuat lap dang sau ve
ngoai tho rap, san sui kia. Kham pha con nguoi
trong moi quan h~ da chi~U, trong CUQC song ffiUU
sinh khong h~ thi vi, nha van Nguyen Minh Chau
da chi ra nhfrng nh<;>c nhan bat tnic va ca nhfrng ve
d~p Ian trong cai lap lam doi thuong - cai rna ong
be
da ttmg g<;>i la "nhiing ~t ngqc an dilu trong sau
tam hfin con ngu:oi". 6ng phat hi~n ra tu trong tam
toi van lap lanh nhfrng ve d~p tam hon sang len a
"Chiec thuyen ngoai xa" la ve d~p cua tinh nguoi
- Trang485-
Bi quyet Chinh ph1;tc mon Ngii van Tran Thuy Dttdng

sau sac, tinh mau tfr thieng lieng trong gia dinh
hang chai. Trong hinh anh nguoi mt;, dang sau ve
xau XI, tho nip CUa nguoi dan ba hang chai la Slf
nhan nhin, cam chiu t6i muc dang trach cling bao
pham chat tot dt;p. Khi bi nguoi ch6ng vii phu
danh m<)t each da man, nguoi dan ba ay khong he
keu ca, khong chong tra, khong ch~y tron rna dtrng
yen de ch6ng danh. Vi cht hieu n1ng, "aanh v<1" la
each duy nhat de ch6ng giai toa nhfrng ap llfc cua
CUQC song ffiUU sinh, CUa ganh n?ng Cdffi ao g9-0
tien, cua nguoi tr\1 c<)t trong gia dinh. Khi de thang
. con trai chang kien canh bo danh mt;, n6 da giang
chiec that lung "vung chiec khoa sat qugt viw gifla
khuon ngvc cua cha rninh", chi da "o1n chaJn Lay no
roi chap tay vai con" de con khong m<)t hin ph?m
"a(;ta Linn con". Chj khong kh6c va chua bao gio
kh6c khi bi ch6ng hanh h?, nhung da kh6c khi de
con ton thuong. Chi thuong con, x6t ch6ng, muon
t? t<)i v6i con, muon n6 hieu duQc nhfrng g6c
khuat trong CUQC doi va dUng cam thli bo, cling
dling tro nen d<)c ac nhu bo. Ngoai tinh thuong
bao la danh cho cac con, chi con la nguoi ph\1 nfr
vo cling sau sac va thau hieu le ddi. Khi dUQC toa
giai quyet cho ly hon nguoi ch6ng vii phu, chi chap
tay van xin: "Quy toa bat tQi con ciing dugc, phc~.t tu
con cung dugc, dicng bat con bo no". Song Vdi m<)t
ke vii phu "ba ngay rn¢t trQ,n nhE;, niirn ngay m¢t
trQ,n n(ing ", vf)_y rna nguoi ph\1 nfr ay chi ffiQt ffilJ'C
van xin dling bat minh bo ch6ng. T?i sao vf).y? T?i
vi chi hieu nguyen nhan lam lao chong chi thay doi
tinh tinh de rna tha thu, de rna x6t thuong, nhan
nh\IC. Nguoi ph\1 nfr ay c6 the tl! giai thoat khoi bi
kich gia dinh bang each li hon voi ch6ng, nhung
chi da coi bat h?nh cua minh la le duong nhien. Boi
CUQC song ffiUU sinh tren bien khong de dang gi,
can phai c6 nguoi dan ong cheo chong luc phong
ba bao to, cling nhau lam an nuoi Ion dan con

- Trang486-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)

 Bi quyet Chinh phl;Lc mon Ngfr min
Nhd viin t:!Q,t ra van d~ cap bach
cua xa h()i.
- Doi voi con nguoi:
+ "Long tot" la dang quy nhung
chua du va "Lu¢t phap" Ia can thiet
nhung phai di vao doi song thvc
tien cua con nguoi.
+ D6 Ia n~n b~o hanh gia dinh,
va lam the nao de giai ph6ng con
nguoi khoi bi k!ch gia dinh, bi ktch
CUQC song. 0 day can nhfrng giai
phap thiet thvc chu khong phai
chi la thi~n chi ho~c cac li thuyet
d~p de xa roi thvc te xa h<)i.
+ Tu n~n b~o hanh gia dinh rna
nhfrng pham chat tot d~p con
nguoi bi vlii l<l'p, bi cha dq.p.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thuy Duong
"dQ,ng m(>t sap tren duoi chvc dua". Ch! gang quen
di chuoi ngay eve nhQC, lam Iii kiem song rna chat
g~n niem vui hiem hoi nhu chau ngQc "a tren
thuyen cilng CO luc VQ chong con cai song hoa
thuQ,n, vui ve, vui nhat la khi nhin thay dan con
aUQC an no". Hon ai het, chi hieu doi, tham thia
nhfrng nhQC nhan cua kiep nguoi, thau hieu, cam
thong, chia se voi nguoi chong khon kho va y thuc
duqc thien chuc lam m~ la phai hy sinh cho con
cai: "Ddn bd tren thuy~n chung toi phdi song cho
con chu khong song cho minh". Va chi con sau sac
hon the, khi nghi: Bat kY m<)t cu<)c han nhan tan
va nao thi nguoi buon dau nhat chinh la nhfrng
dua con. Dua c6 bo thi khong c6 m~, dua c6 m~ thi
khong c6 bo, chia dan xe nghe. M<)t gia dinh muon
h~nh phuc, truoc tien phai la m9t gia dinh day du
cac thanh vien du dau d6 trong gia dinh van con
nhieu khiem khuyet.
"Tac pham chan chinh khong ket thuc i'1 trang
cuoi cung, khong bao gio het khd niing ke chuy~n
khi cau chuy~n v~ cac nhan v4.t aa ket thuc. Tac
pham nh4p vdo tam hon vd :Y thUc cua bC;tn tlQC, tiep
ty.c song va hanh a()ng nhu m()t h:Cc luqng n()i tam,
nhU S1;l dan vij,t vd anh sang cua luang tam, khong
bao gio tan tC;t nhu thi ca c11a s¥ th4.t." (Ai-ma-top).
Tac pham khong ket thuc khi trang sach dong l~i,
rna d6 Ia luc tic pham rna ra, de buoc vao CUQC
doi, de cai t~o CUQC doi. Tac pham ngh~ thu~t co
sue song lau dai phai la tac pham c6 ich cho xa h<)i.
The nao la c6 ich? D6 Ia tac pham phai lam con
nguoi tro nen tot d~p hon, phai thong qua moi con
nguoi de "dung l1;lc lugng v4.t chat aanh do l1;lc
lUCJng V~t chat", de cai t~O va lam CUQC song tUOi
d~p hon, dang song hon. Nha van nguoi Y Claudio
Magrid da ttrng n6i: "Vein chuang khong can nhiing
cau trd loi ma nha viin dem ll;l.i, van chuang chi can
nhiing cau hoi md nha viin t:!Q,t ra, md nhung cau
- Trang487-
 Bi quyet Chinh ph'I;Lc mon Ngil van
+ Dung de tre con song trong
b?O h_rc, phai doi Xlr Vdi chung
bang tinh yeu thuong: Vi "chi c6
yeu thUong VOi tQ,O ra S1,1 til te, con
bg,o l\CC chi tQ,O ra bQ,O l1,1c" rna thai.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tran Thity Dttdng
hoi ndy, luon ri)ng han bat ki ciiu trd lai tuang tq,n,
cij,n ke ndo". ViGc dua ra giai phap cua minh cho
cac van de CUa CUQC song khong gi trvc quan hdn
la thong qua tac pham, thong qua so ph~n nhan
v~t. D6 la luc van h9c c6 nhfrng nhan v~t c6 tuong
lai ttrdi sang, c6 nhfrng hanh d9ng dung cam thay
doi nghich canh, de Clru chinh ban than minh.
Hieu dtr<_jc dieu ay, trong tac pham, nha van
Nguyen Minh Chau da d~.t ra nhfrng van de cap
bach cua xa h9i. Chinh l<Ji giai bay chan tinh rna
SaU xa, ham chUa tinh mau tfr thieng lieng va S\1' hi
sinh den t~n cling cua nguoi m~ khan kho nhu la
"m<)t cai gi vila 1nai va ra trong dait cita vi Bao
C6ng cua cai pho huy~n vung bien". "Cai VUa mai
vii ra" trong dau Dau chinh la van de cap bach cua
xa hQi rna nha van Nguyen Minh Chau da dua vao
tac pham cua minh nhtr m9t l<Ji canh bao: D6 la
nghich ly cua doi song, nhfrng nghich li rna con
nguoi dau c6 biet cling bUQC phai chap nh~n. Boi
"long tot" cua Phung va Dau muon giai quyet ly
han cho nguoi dan ba hang chai thoat khoi ngu<Ji
chong vli phu la dang quy nhung chua du; "luqt
phap" la can thiet nhung can phai di vao d<Ji song.
Ca "luqt phap" va "long tot" deu phai dUQC di;it
trong hoan canh C\]. the, khong the ap d\].ng cho
ffiQi doi ttrQng va muon con nguoi thoat khoi kho
dau, tam toi can c6 nhfing giai phap thiet thvc chlr
khong phai chi Ia nhfing thiGn chi hoi;ic. cac Iy
thuyet sach vo xa r<Ji thvc tien. Tu cac nhan v~t
trong truyGn, nha van cang khac khoai hon v6i cau
hoi: Lam the nao de nhfrng pham chat con nguoi
khong bi cha d?p? Dau la CUQC song binh yen cho
nhfing nguoi ph\1 nfr lao d9ng ngheo kho? Dau la
ttrong lai dtrQC song trong yeu thUdng cho nhfrng
dua tre? Con mat lo au day trach nhiGm cua nha
van con htr6ng vao thang be Phac, c~u be se tro
thanh con nguoi the nao neu moi tru<Jng song
khong dtrQC thay doi theo chieu htr6ng tich C\l'C?
- Trang488-
 Bi qu:yet Chinh pht;tc mon Ngii min
- Doi uc1i ngh~ thuq,t:
+ Quan ni~m~i~a ."ngh~ thui~t"
va "cu¢c doi" - "Ngh~ thuq,t uj
nhan sinh": Ngh~ thu~t chan
chinh phai luon gan v6i cu(>c d<.Ji,
VI CUQC d<.Ji; ngu<.Ji ngh~ Sl can
phai c6 cai nhin toan di~n han v~
CUQC song.
+ Ngu<.Ji ngh~ sl phai d~t minh
vao CUQC song de thau hieu.
Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)
Tnin Thuy Duong
Du khong d6ng tinh v6i each bao v~ m~ cua n6,
song hinh anh thang Phac van khien ta xuc d(>ng
tru6c tinh thuong yeu m~ d~t dao. M~t khac, nhan
v~t nay lam ta tran tro dau x6t: Phac con qua nho
de nh~n ra minh dang lay cai ac de chong l~i cai.
ac. Nha van nhu muon nhac nho: Ngu<.Ji 16n dung
gieo vao nhfrng trcli tim non d0i gai nh9n va nQC
d(>c cua sv tan b~o, h~n thu! Ch6 de long tre tho
mang vet s~o dau thuong, boi "chi co yeu thuong
mOi tQ,O ra S\( tit te, con bq,o lv;c chi t(!.O ra bQ,O lv;c
md thoi".
To Hfru tung n6i: "Van hQC thy;c chat la CUQC dili.
Van hQC se khong la gi cd neu khong ui CUQC dili ma
c6. CUQC dili ld noi xuat phat ud cilng ld noi di tc1i
cua uan hQc". Van hQC va d<.Ji song c6 m9t moi
quan h~ gan b6, rn~t thiet va ch~t che. Ca hai phai
luon t6n t0i song song nhau va bo trQ cho nhau.
Van h9c lay chat li~u tu d<.Ji song de kham pha, tai
hi~n va nang CUQC song len rnQt tam cao m6i, de
tim den nhfrng gia tri "chan - thi~n- mi" CUa CUQC
d<.Ji. Ngh~ thu~t khong the xa rdi CUQC song, ngUQC
l0i ngh~ thu~t phai bam re th~t chac vao CUQC
song, hut lay rna rnau tuoi tot cua manh dat ay,
vuon len toa 6ng mat cho d<.Ji. Day cling la sv "vB
ra" cua ngh~ sl Phung v~ "d¢ chenh" gifra cai "d~p
tuy~t dinh cua ngoc;ti ciinh" rna anh vtra han hoan
thu vao ong kinh v6i CUQC song nhQC nhan khong
rn9t chut thi vi cua gia dinh hang chai. Nhan d~
"Chiec thuyen ngoai xa" giong nhu m9t sv gQi y v~
khoang each, Clf li ngarn nhin ddi song rna ngu<.Ji
ngh~ Sl can COi tr9ng. Khi quan sat tU xa, ngu<.Ji ta
khong the thay het nhfrng rnang toi, nhfrng g6c
khuat, nhfrng bi kich dang dien ra v6i nhfrng con
ngu<.Ji dang song ben trong con thuy~n d~p de, ml
rni~u kia. Ngh~ thu~t rna khong vi con ngu<.Ji thi
chi la thu ngh~ thu~t "vo ich". Nguoi ngh~ sl khi
thlfC Slf song v6i CUQC song, thlfC Sl,{ thau hieu con
- Trang489-
 Bi quyit Chinh ph1;Lc mon Ngii nan Trcin Thuy Duong

nguoi thi m6i c6 nhfrng sang t(;lo ngh~ thu?t c6 gia

tri dich thl.fC, gop phan cai t(;lO CUQC song.

Loi ket: V6i "Chiec thuyen ngoai xa", nha van Nguyen Minh Chau dem den
nhfrng nh?n thUC sau S~C ve COn nguc'Ji, ve CUQC dc'Ji, trai len nhfrng trang van cua
minh bang cai nhin da chieu. Nha van thu h~p ong kinh trong ph(;lm vi CUQC song .
m<)t gia dinh nhung l<;li mora nhfrng van de ldn lao, sau s~c khong kern phan nhuc
nhoi, chua dvng ca m<)t van de xa h~i - van de nhan sinh. Bieu thong nhat trong
hanh trinh sang t<;lO cua tac gia luon la noi lo au day khac khoai ve con ngu<Ji, ve CUQC
song. Bay cling la li do suot ca CUQC doi cam but nha van hi VQng: Van hQC sinh ra de
gifr gin trong tling con nguoi - m<)t eli gi het sue mong manh va luon run n3'y... MQt
cai gi d6 th?t la nhu v?y, nhung thieu n6 trong con nguoi thi y rang, con nguoi ay
khong the song gifra quan the loai nguoi dUQC.

Nhiing cclm nghi ciia Phung trubc cclnh chiec thuyen ngoai xa:
"Co Le suot m(jt doi cihn 1nay iinh chua baa gio toi dUQC thay nt(jt ciinh "dat" troi cho
nhu vqy: trnbc mqt toi La nt(jt bile tranh ntv;c tau cua 1n()t danh hQa thaico. Mili thuyen
in m(jt net nta ho Loe nhoe viw bau suong ntit trang nhu sua co pha doi chut ntau hong
hong do anh ntQ,t troi chieu vao. Vai bong nguoi Lbn Lan tre con ngoi irn phiing phac
nhu tUQng tren chiec mui khu1n khunt, dang hubng mQ,t vao bo. Tat cii khung ciinh ay
nhin qua nhii:ng cai ntat Lubi va tam Luoi nam giii:a hai chiec gQng vo hi~n ra duoi nt(jt
hinh thit y h~t canh nt(jt con dai, toan b(j khung ciinh til duong net den anh sang deu
hai hoa va d~p, 1n(jt ve ~p th'l,lc don giiin va toan bich khien dung trnbc no toi tro nen
boi roi, trong trai tint nhu co cai gi bop that vao? Chang biet ai doLan dau da phat hi~n
ra ban than cai d~p chinh La dc;to due? Trang giay phut boi roi, toi tuong chinh minh
VUa kha1n pha thay cai chan ly CUa S'l! toan thi~n, kha1n pha thay cai khoanh khac
trong ngan cita tam han".

DoQ.n van ket thuc tru~~n ngan the hi~n qua trinh t~;t y thuc ciia Phung:
"Khong nhii:ng trong b<) lich niint ay 1na mdi mdi ve sau, tam iinh chv,p cita toi van
con dUQC treo 0 nhieu nOi, nhat la trong cac gia dinh sanh ngh~ thuqt. Quai lc;t, tuy la
iinh den trang nhung 1noi lan nga1n ky, toi van thay hi~n len cai mau hong hong cita
anh suong mai luc bay gio toi nhin thay til bai xe tang hong, va neu nhin lau han, baa
gio toi cilng thay nguoi dan ba ay dang bubc ra khoi tam iinh, do la nt<)t nguoi dan ba
vitng bien cao lbn voi nhii:ng duong net tho k~ch, ta1n lung ao bqc phech co mieng va,
niia than dubi uot silng khuon 1nQ,t ro da nhQt trang vi keo lubi suot dem. MV- bubc
nhii:ng bubc chqm rdi, ban chan dqm tren mqt dat chac chan, hoa lan trong dant dong"

- Trang490-

Group: Diễn Đàn Khối D (Toán-Văn-Anh)