22.

CIERPLIWOŚĆ

1. ROZMYŚLANIE NA WADAMI NIEPOSIADANIA (cierpliwości) I ZALETAMI

POSIADANIA (cierpliwości)
2. ESENCJA
3. KLASYFIKACJA
4. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE KAŻDEGO RODZAJU
5. POMNAŻANIE
6. DOPROWADZANIE DO CZYSTOŚCI
7. OWOCE

1. ROZMYSLANIE NAD WADAMI I ZALETAMI

WADY

Ktokolwiek rozwinął szczodrość i etykę, a nie ma cierpliwości będzie wpadał w złość.

Kiedy pojawia się gniew, cała prawość zebrana dzięki szczodrości i etyce, natychmiast się
skończy.

Jeśli brak cierpliwości:

 nie będzie radości, szczęścia, spokoju, ani spokojnego snu, tylko ból w umyśle
 inni wokół nas będą nieszczęśliwi i będą nas unikali
 osaczą nas mary
 nie uda się udoskonalić jednej z 6-ciu paramit, a więc nie osiągnie się przebudzenia

ZALETY

Jeśli ktoś posiada cierpliwość, jest ona najwyższa wśród wszystkich korzeni prawości.

Osiągnie się przebudzenie.

2. ESENCJA

Nie być wzburzonym przez przestawne okoliczności

(Umysł, który nie ulega gniewowi Ringu Tulku)

Bodhisatvabhumi (Atisia):
Kiedykolwiek umysł nie jest wzburzony, tylko współczujący nie przeszkadza mu nic. To jest
esencja cierpliwości bodhisatwy.

3. KLASYFIKACJA
 1. Cierpliwość (nie bycie wzburzonym) wobec tych, którzy nas krzywdzą
2. Cierpliwość znoszenia cierpień (nie pochodzących od innych osób)
3. Cierpliwość dążenia do zrozumienia 2-ch rodzajów pustki

Cierpliwość wobec tych, którzy nas krzywdzą, rozwija się poprzez badanie natury tego, kto
wyrządza nam krzywdzę.

Cierpliwość znoszenia cierpień, rozwija się poprzez badanie natury cierpienia.

Cierpliwość dążenia do zrozumienia 2-ch rodzajów pustki, rozwija się poprzez badanie natury
wszystkich zjawisk.

2 pierwsze praktykujemy na poziomie względnym, 3-cią na poziomie ostatecznym.

4. WYJASNIENIE CECH CHARAKTERYSTYCZNYCH

I. CIERPLIWOŚĆ WOBEC TYCH, KTÓRZY NAS KRZYWDZĄ

Cierpliwość wobec tych, którzy nas krzywdzą, rozwija się poprzez badanie natury tego, kto
wyrządza nam krzywdzę.

Praktykowanie tego rodzaju cierpliwości polega tym, że nie jesteśmy poruszeni, nie szukamy
zemsty i nie czujemy niechęci w umyśle.

Rozwija się ja poprzez kontemplowanie, że:

1. ci, który wyrządzają nam krzywdę nie posiadają wolności

2. wyrządzona nam krzywda jest wynikiem naszej karmy
3. jest to wynik posiadania ciała
4. jest to wynik posiadania umysłu
5. ja i sprawca mamy te same niedoskonałości
6. przynosi to pożytek
7. należy odczuwać wdzięczność
8. wszyscy Buddowie są zadowoleni
9. przynosi to dobroczynne skutki

1. Ci, który wyrządzają nam krzywdę nie posiadają wolności

1. Ta osoba nie ma żadnej kontroli nad tym co robi, nie ma więc powodu żeby szukać
zemsty.

2. Wyrządzona nam krzywda jest wynikiem naszej karmy

1. Jeśli to wynik naszych własnych działań, więc nie ma powodu szukać zemsty

3. Jest to wynik posiadania ciała

 1. Gdybyśmy nie mieli ciała nie odczuwalibyśmy bólu. Jeśli więc powodem bólu jest nasze
ciało (a nie kij), to nie ma powodu szukać zemsty.

4. Jest to wynik posiadania umysłu

1. Ponieważ krzywda powstaje w moim umyśle (gdy oślepiona przywiązaniem lgnę do

ciała), nie ma powodu, aby szukać zemsty.

5. Ja i sprawca mamy te same niedoskonałości

1. Jeśli ktoś w skutek niewiedzy wyrządzi jakieś zło, a ten drugi w skutek niewiedzy złości
się na niego, to czyja jest wina?

6. Przynosi to pożytek

1. Jeśli praktykuję cierpliwość wobec kogoś kto mnie krzywdzi negatywne czyny zostaną
oczyszczone
2. Oczyszczając negatywną karmę nagromadzę mądrość i zasługę, co doprowadzi mnie do
przebudzenia.

I tak, osoba, która mnie krzywdzi jest w rzeczywistości moim dobroczyńcą.

7. Należy odczuwać wdzięczność

Nie osiągniemy przebudzenia nie osiągnąwszy doskonałości cierpliwości, a nie moglibyśmy

praktykować cierpliwości nie mając wrogów.

8. Wszyscy Buddowie są zadowoleni

Najlepszy sposób odwdzięczenia się Buddom to szacunek dla istot

9. Przynosi to dobroczynne skutki

Okazując respekt Buddom (istotom?) wielu osiągnęło doskonałość

Wg Bodhisatvabhumi

Rozwijanie cierpliwości poprzez:

1. utrzymywanie bliskiego uczucia w stosunku do osoby, która wyrządziła mi krzywdę

2. zrozumienie, że all zależy od współzależnych warunków
3. świadomość nietrwałości
4. świadomość cierpienia
5. nieporzucanie czujących istot

1. W poprzednich żywotach ta osoba była naszym rodzicem, nauczycielem itp.

2. Osoba ta jest tylko złudnym zjawiskiem
3. Ta osoba też umrze (nie ma sensu jej zabijać)
4. Wszystkie istoty cierpią i należy kończyć te udręki a nie ich przysparzać.
5. Utrzymując w umyśle bodhisatwy all czujące istoty nie ma sensu szukać zemsty za
drobne krzywdy.
II. CIERPLIWOŚĆ ZNOSZENIA CIERPIEŃ

Cierpliwość znoszenia cierpień, rozwija się poprzez badanie natury cierpienia.

Głownie dotyczy:

 udręk związanych z praktyka ścieżki (słuchanie nauk, głoszenie Dharmy, recytowanie

długich modlitw, medytowanie rano i w nocy itp. itd.)
 cierpienia związanego z wysiłkiem pracy dla dobra istot (z etyczności)

Praktykując cierpliwości pokonujemy samsarę niszcząc prawdziwego wroga jakim są splamienia

emocjonalne, a nie jak zwyczajni wojownicy zabijając żywe trupy (tych co i tak umrą)

III. CIERPLIWOŚĆ DĄŻENIA DO ZROZUMIENIA 2-ch rodzajów

PUSTKI

Cierpliwość dążenia do zrozumienia 2-ch rodzajów pustki, rozwija się poprzez badanie natury
wszystkich zjawisk.

Gdy nie możemy urzeczywistnić pustki, mimo starań to wtedy łatwo popaść w irytację i wtedy
trzeba praktykować cierpliwość.

5. WZROST / POMNAŻANIE

Nawet niewielki akt cierpliwości bodhisatwa może przekształcić w duży:

1. Dzięki mocy MĄDROŚCI PIERWOTNEJ czyni go wzniosłym

2. Dzięki mocy PRADŻNI czyni go wielkim
3. Dzięki DEDYKACJI czyni go nieograniczonym

Moc mądrości pierwotnej – bez namtok – konceptu 3-ch kręgów

Pradżnia – zbiera się ogromną zasługę - jeśli praktykę cierpliwości wykonuje się:

 Z intencją aby prowadzić all czujące istoty ku oświeceniu

 Bez przywiązania do działania (cierpliwości)
 wolny od nadziei na jakikolwiek rezultat (doczesny! – jak np. bogactwo czy szczęście)

Dedykacja – zasługę należy dedykować nieprześcignionemu przebudzeniu dla dobra all istot –
staje się jak kropla która wpadanie do oceanu

6. SPRAWIANIE by cierpliwość BYŁA CZYSTA / (doskonała)

Santidewa, Siksasamuczczaja
  Działanie ucieleśniające pustkę i współczucie przynosi czystą zasługę
 Cierpliwość oparta na pustce nie może stać się przyczyną odrodzenia w samsarze
 Cierpliwość oparta na współczuciu nie może stać się przyczyną zejścia na niższą ścieżkę
 Dlatego stając się przyczyną tylko nieprzebywającej nirwany jest czysta

Oparta na pustce – oznacza, ze jest przypieczętowana 4-ma pieczęciami pustki – i tak należy
praktykować:

 Pustka wewnętrznego ciała (dającego)

 Pustka działania
 Pustka postrzegającego umysłu
 Pustka Dharmy przebudzenia (celu)

Wsparta na współczuciu – cierpliwość ze względu na to, ze nie możemy znieść cierpienia

pojedynczych czujących istot lub wszystkich ogółem.

7. OWOCE

1. Doczesne / Względne
2. Ostateczne

Na poziomie względnym

Dzięki praktyce cierpliwości:

 będziemy mieć ładna cerę

 będziemy żyli długo
 będziemy sławni
 osiągniemy stan Czakrawartina we wszystkich żywotach, nawet jeśli tego nie pragniemy

Na poziomie ostatecznym:

Osiągniemy nieprześcignione przebudzenie

----
Zmiana nazewnictwa klasyfikacji bodhiczity wg Rozgraniczenia

1. oparta na aspiracji
2. oparta na wyższej myśli/motywacji
3. w pełni dojrzała
4. pozbawiona zaciemnień

Medytacja na pustkę jednak NIE jest klasyfikowana jako szczodrość.

Cierpliwość – jeśli utrzymuję w umyśle skłonność do postawy nie chcę/ nie lubię to odrodzę się
w miejscu, które jest właśnie niechciane / nielubiane – bo świat zewnętrzny jest manifestacją
umysłu.
Gniew- zawsze prowadzi do cierpienia.
Ćwiczenie się w cierpliwości – najpierw powstrzymywanie od reakcji ciała, potem mowy i w
końcu umysłu.

Zewnętrzny wróg może mnie skrzywdzić tylko w tym życiu, mój gniew skrzywdzi mnie także w
następnych żywotach

Jeśli na krzywdę zareagujemy gniewem, to stworzymy nową karmę i utrwalimy skłonność

reagowania w ten sposób.

Nie mówienie źle o bodhisawtwach / innych istotach – ważna jest motywacja, aby nie było z
chęci wywyższenia siebie.