ND XÃ HỘI HỌC PL

2/ Vấn đề quảng cáo trên mạng hiện nay ntn ? Hoạt động quảng cáo trên
Youtube ở Việt Nam hiện nay: thực trạng và kiến nghị.
a. Quảng cáo trực tuyến là gì?
- Quảng cáo trực tuyến hay còn được gọi là quảng cáo online (Online
Advertising) là cách thức truyền tải thông tin tiếp thị, giới thiệu về sản
phẩm, thương hiệu đến người tiêu dùng thông qua mạng Internet. Người
dùng tiếp cận được với dịch vụ quảng cáo online thông qua việc truy cập
vào mạng bằng các thiết bị điện tử như: máy tính, laptop, điện thoại thông
minh,…
- Quảng cáo online không diễn ra một chiều từ chủ đầu tư hướng đến
khách hàng. Chúng tạo ra sự tương tác qua lại hai chiều, khách hàng vừa
có thể theo dõi thông tin, vừa có thể trao đổi cùng người bán và trực tiếp
mua hàng thông qua những cú click chuột.

b. Hoạt động quảng cáo trên Youtube

Quảng cáo trên YouTube là một hình thức quảng cáo thông qua mạng Internet
nằm trong hệ thống quảng cáo trên Google, thuộc quyền quản lý và phát triển
bởi Google. Tất cả các quảng cáo mà hiển thị trên nền tảng YouTube. Đây là
hoạt động quảng cáo có độ phủ sóng rất cao khi YouTube là kênh video số 1 tại
Việt Nam với 11,2 triệu IP người dùng mỗi tháng trên Desktop. Trung bình mỗi
ngày có 1.883.000 thành viên ghé thăm trang YouTube, tần suất thành viên ghé
thăm YouTube mỗi tháng là 10.1 lần. Thời gian truy cập YouTube của người
Việt Nam đứng thứ 3 khu vực châu Á – Thái Bình Dương (>8 triệu giờ/ngày),
chỉ xếp sau Thái Lan và Nhật Bản. Quảng cáo trên YouTube có thể tiếp cận tới
khách hàng ở từng khu vực hoặc trên toàn thế giới, hướng đến nhiều đối tượng
khác nhau về độ tuổi, giới tính, sở thích…
Quảng cáo trên YouTube được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau bao
gồm:
         - Youtube Homepage (Quảng cáo hiển thị trên trang chủ Youtube)
Đây là một hình thức quảng cáo xuất hiện ngay trên trang chủ YouTube rất bắt
mắt và thu hút người xem, có tính tương tác cao trong 24 giờ. Người xem dễ
nhìn thấy quảng cáo nên có lượt xem, tỷ lệ nhấp chuột cao và tùy chọn điều
chỉnh không giới hạn, đồng thời có thể tiếp thị lại.
          - YouTube Video Ads (Quảng cáo trong video của YouTube)
YouTube Video Ads bao gồm 04 dạng: Trueview In-Stream, In-Stream Non-
skippable, In-Stream Preroll Ads và In-Stream Select. Trueview In-Stream là
một định dạng quảng cáo tiếp cận khách hàng khi họ xem video, người xem chỉ
có thể bỏ qua sau 5 giây quảng cáo. Nhà quảng cáo chỉ phải trả tiền sau 30 giây
hoặc khi kết thúc video; In-Stream Non-skippable là dạng quảng cáo xuất hiện
trên các trang YouTube và các websites thuộc hệ thống Display của Google có
hỗ trợ quảng cáo video; In-Stream Preroll Ads là hình thức quảng cáo xuất hiện
không chỉ trên YouTube mà còn những trang embed video từ YouTube; In-
Stream Select là dạng quảng cáo xuất hiện trên YouTube và các websites chứa
link video từ YouTube, trong đó người xem có thể bỏ qua quảng cáo.
          - YouTube Display Ads (Quảng cáo hiển thị trên YouTube)
YouTube Display Ads bao gồm 04 dạng: TrueView In-Display on Watch page,
TrueView In-Display on Search Page, Standard Display và In-Video (Overlay).
TrueView In-Display on Watch page là dạng quảng cáo YouTube xuất hiện bên
cạnh một video khi người dùng đang xem. Nhà quảng cáo phải trả tiền khi
người dùng ấn vào thumbnail và xem video; TrueView In-Display on Search
Page xuất hiện khi người dùng tìm kiếm, nhà quảng cáo phải trả tiền khi người
dùng ấn vào thumbnail và xem video; Standard Display xuất hiện bên cạnh một
video khi người dùng xem hoặc trên YouTube search. Nhà quảng cáo phải trả
tiền khi người dùng ấn vào banner quảng cáo, link đích có thể là YouTube
channel, video hoặc website của người xem; In-Video (Overlay) xuất hiện trong
luồng khi bạn xem một video. Nhà quảng cáo phải trả tiền khi người dùng ấn
vào banner quảng cáo, link đích có thể là YouTube channel, video hoặc website
của người xem.
          - YouTube Brand Channel
Đây là một hình thức quảng cáo trên Youtube thông qua các trang mạng xã hội
giúp doanh nghiệp lưu trữ và truyền tải video đến đông đảo khách hàng, với
giao diện tùy chỉnh một cách chuyên nghiệp và đẳng cấp tạo nét cá tính riêng.

Như vậy, bằng nhiều hình thức khác nhau, quảng cáo trên Youtube có thể dễ
dàng tiếp cận người dùng bất cứ đâu, bất cứ khi nào và bất kể đối tượng là ai , vì
Internet là toàn cầu và Internet hiện diện 24/24 – Internet không bao giờ ngủ.

c. Hoạt động quảng cáo trên Youtube ở Việt Nam hiện nay
Trong bối cảnh bùng nổ thông tin, cạnh tranh khốc liệt giữa các chủ thể kinh tế
như hiện nay, người dùng rất dễ dàng bắt gặp các quảng cáo trên Youtube, vì
đây là một hoạt động đóng vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực hoạt động kinh
doanh. Tuy nhiên, thời gian gần đây, người dùng Youtube không khỏi bức xúc
khi bắt gặp các quảng cáo (gây ảnh hưởng tiêu cực) vi phạm đạo đức trong kinh
doanh, ảnh hưởng bất lợi đến người tiêu dùng, xã hội và tác động xấu đến hình
ảnh cá nhân, thương hiệu doanh nghiệp xuất hiện một cách tràn lan trên
Youtube.
- Xâm phạm quyền tác giả
          Hiện nay, chỉ cần mở một vài video trên YouTube, chúng ta dễ dàng
bắt gặp các video quảng cáo có gắn “mác” hoặc Logo của các chương trình do
Đài truyền hình Việt Nam sản xuất như VTV1, VTV2 và VTV3. Thậm chí các
video quảng cáo này còn sử dụng hình ảnh của các biên tập viên, người dẫn
chương trình truyền hình đang làm việc tại Đài truyền hình Việt Nam. Những
video quảng cáo này phổ biến đến nỗi những câu nói của họ đã trở thành trào
lưu mới trong giới trẻ. Không những thế, những video quảng cáo này còn được
phát một cách tràn lan, bất kể người xem là ai, thuộc đối tượng, thành phần hay
lứa tuổi nào. Hành vi này đã xâm phạm đến bản quyền của các đài truyền hình
quốc gia, nghiêm trọng hơn là đưa thông tin quảng cáo sai lệch đến người xem.
Căn cứ vào các hành vi xâm phạm hiện nay, có thể phân loại video giả danh đài
truyền hình thành ba loại sau:
Một là, video sử dụng nội dung tự sản xuất sau đó gắn logo nhà đài.
Hai là, chủ sở hữu video nhái lại hình thức của nhà đài nhưng sử dụng tên khác.
Hiện một số quảng cáo thuốc đông y trên YouTube đang tự tạo các nhà đài
riêng.
Ba là, cắt ghép một bản tin có sẵn, lồng ghép hình ảnh và thông điệp riêng.
Những đơn vị kinh doanh các sản phẩm cần uy tín như thuốc, dịch vụ y khoa
thường sử dụng hình thức này nhằm tạo uy tín với mục đích đánh lừa người sử
dụng.

Điều 35 Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT) năm 2005 đã được sửa đổi, bổ sung một số
điều năm 2009 và năm 2019 (Luật SHTT năm 2005) quy định về hành vi xâm
phạm các quyền liên quan như sau:
1. Chiếm đoạt quyền của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ
chức phát sóng.
2. Mạo danh người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát
sóng.
3. Công bố, sản xuất và phân phối cuộc biểu diễn đã được định hình, bản ghi
âm, ghi hình, chương trình phát sóng mà không được phép của người biểu diễn,
nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng.
4. Sửa chữa, cắt xén, xuyên tạc dưới bất kỳ hình thức nào đối với cuộc biểu diễn
gây phương hại đến danh dự và uy tín của người biểu diễn.
5. Sao chép, trích ghép đối với cuộc biểu diễn đã được định hình, bản ghi âm,
ghi hình, chương trình phát sóng mà không được phép của người biểu diễn, nhà
sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng.
6. Dỡ bỏ hoặc thay đổi thông tin quản lý quyền dưới hình thức điện tử mà
không được phép của chủ sở hữu quyền liên quan.
7. Cố ý hủy bỏ hoặc làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền
liên quan thực hiện để bảo vệ quyền liên quan của mình.

Như vậy, việc sử dụng, sao chép các đoạn video bắt đầu của các chương trình
phóng sự trên truyền hình, các thiết kế mỹ thuật ứng dụng của các chương trình
phóng sự như phông nền đằng sau biên tập viên, phông chữ, bảng thông tin hiển
thị trong quá trình phỏng vấn, logo của các kênh truyền hình đều là hành vi vi
phạm tài sản trí tuệ của nhà đài, được bảo hộ theo Luật SHTT năm 2005. Đây
là một hành vi vi phạm pháp luật, với hình thức trên, chắc chắn các video quảng
cáo này sẽ không được cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo thuốc theo quy
định của pháp luật và đương nhiên là không được bất kỳ cơ quan, chức năng
nào kiểm chứng về tính an toàn, hiệu quả của thuốc. Khoản 1 Điều 67 Nghị
định số 158/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn
hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo quy định: “Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến
10.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ
đặc biệt mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung
trước khi thực hiện quảng cáo theo quy định”.

Câu hỏi đặt ra, đây là một hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng nhưng tại
sao lại xuất hiện một cách tràn lan trên YouTube?

https://youtu.be/zpAGTXkrKMI

- Theo chính sách nền tảng, Google hạn chế quảng cáo những nội dung có liên
quan đến sức khỏe của người dùng. Tuy nhiên, trên thực tế những video quảng
cáo chữa bệnh, bán thuốc đông y không rõ nguồn gốc lại được YouTube phê
duyệt và xuất hiện rộng khắp. Liệu rằng có hành vi tiếp tay của Youtube vì
mục đích lợi nhuận bất chấp các hậu quả xảy ra với người dùng trên nền
tảng hay không và có bị xử lý vi phạm hay không? Hiện nay, cơ sở pháp lý để
cơ quan có thẩm quyền xử phạt các hành vi vi phạm về quảng cáo trên YouTube
là Luật Quảng cáo năm 2012, Nghị định số 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 của
Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên
mạng (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 27/2018/NĐ-CP). Tuy nhiên,
đây chỉ là các văn bản pháp luật điều chỉnh chung chung về hoạt động quảng
cáo và hoạt động sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Các vấn đề
cụ thể về hoạt động quảng cáo trên YouTube chưa được đề cập một cách đầy
đủ, hoàn chỉnh nhất.

- Kiến nghị: Trên mọi nền tảng truyền thông cần phải cân nhắc kĩ càng trước
khi duyệt đăng lên Internet, đặc biệt là các loại quảng cáo có liên quan đến sức
khỏe của người tiêu dùng. Tuyên truyền cho người dân đặc biệt là tại những
vùng sâu vùng xa khi có bệnh phải tìm đến các cơ sở y tế uy tín để điều trị
không nghe theo những quảng cáo trên mạng. Cơ quan chức năng phải xử thật
nghiêm khắc đối với các đối tượng mạo danh y sĩ, giả danh đài truyền hình.