СОУ Гимназија „Добри Даскалов“ - Кавадарци

Матурска проектна задача по информатика

на тема:
„Системи во облак“

Ментор: Изработил:

проф. м-р Зоран Милевски Име Презиме Ix

Кавадарци, ноември 2022

1
Содржина

Вовед за системите во облак ....................................................................................................... 3

Што значи зборот облак? .......................................................................................................... 4
Видови облаци........................................................................................................................... 4
Приватен облак ...................................................................................................................... 4
Јавен облак ............................................................................................................................. 5
Хибриден облак ..................................................................................................................... 5
Како работат системите во облакот? .......................................................................................... 6
Облак за складирање ................................................................................................................ 6
Предности за користење на складирачки облак .................................................................... 7
Трите најдобри складирачки облаци ...................................................................................... 9
Dropbox ................................................................................................................................... 9
iCloud ....................................................................................................................................... 9
Google Drive .......................................................................................................................... 10
Причини за користње облак за складирање ............................................................................ 10
Заклучок ....................................................................................................................................... 12
Користена литература................................................................................................................. 13

2
Вовед за системите во облак
Поимот системи во облак претставува систем кој што е базиран на Интернет
и кој што обезбедува споделување компјутерски ресурси и податоци до други
компјутери и уреди по барање на корисникот.

Со развојот на Интернетот, посебно во делот на постојаното зголемување на

брзината со која корисникот презема или прикачува содржини, се креираат одлични
можности за алтернативен начин на пренос на податоците. Преносот на податоци
секако може да се направи и со физички уреди како што се CD, DVD, USB и др.
слични уреди. До неодамна, корисникот кој што користи Интернет имаше можност
да испраќа кратки пораки во форма на email што се карактеризира со ограничена и
лимитирана големина на ресурсите (обично 20 MB). За пренос и споделување на
поголеми ресурси неопходно било користење на гореспоменатите уреди, секако се
до појавата на овие системи во облак.

Причината за изборот на темата за проектна задача е токму желбата да

истражам повеќе за овие т.н „системи во облак“ (анг. Cloud Systems), за нивната
практична примена и различните системи кои што се појавија на Интернет и кои што
се користат од голем број на корисници.

Системите во облакот и решенијата за меморија им придонесуваат на

корисниците и претпријатијата различни можности да ги зачувуваат и обработуваат
нивните податоци во приватна сопственост, или во центри за податоци на трети
лица кои можат да бидат лоцирани далеку од корисниците.

Голем број на корисници ги користат системите во облак, бидејќи им

овозможуваат да ги избегнат инфраструктурните трошоци (на пример - купување
сервери).

Операторите кои што го администрираат облакот обично го користат

моделот „плати, па користи“. Тоа ќе води до неочекувани големи потрошувачки ако
администраторите не се прилагодат на цените на облакот.

3
Што значи зборот облак?
Зборот облак е метафора што се однесува на мрежи, посебно на интернетот,
кои веќе некое време се застапени во областа на инженерството и мрежните
цртежи. Во реалноста, облак е најновиот концепт кој бил именуван во минатото како
ASP(Application service provider), на барање нови компјутери и како услуга (Софтвер
како услуга, Инфраструктура како услуга).

Еден базен од компјутерски извори (сервери, меморија, апликации и

гласовни услуги) кој е предвиден како баран во бизнисот од операторот, ја
елиминира потребата од купување опрема на лице место, одржување и
управување. Технологијата на облак им овозможува на информатичките оддели да
ги зголемат или надоградат способностите кои им се потребни без купување на
опрема и софтвер и да ги обучат вработените да ја поддржуваат и да го користат
просторот во канцелариите.

Видови облаци
Постојат три различни видови на облаци. Трите вида на облаци се: приватен
облак, јавен облак и хибриден облак.

Приватен облак
Приватниот облак е облак кој се користи исклучиво за една организација, без
разлика дали е управуван внатрешно или од трети лица, или дали е хостиран
внатрешно или надворешно. Преземањето на проект за приватен облак бара
значително ниво и степен на ангажираност за виртуелизација на деловното
опкружување, и бара организацијата да ги преиспита одлуките за постојните
извори. Кога ќе биде направено точно, може да го подобри бизнисот, но секој чекор
во проектот ги зголемува проблемите со безбедноста кои мора да се решат за да
се спречат сериозни слабости. Самоуправуваните центри за податоци се обично
капитално интензивни. Тие имаат значителни физички димензии, кои бараат
распределба на просторот, хардвер и контрола на животната средина. Овие
средства треба да бидат периодично обновувани, што резултира со дополнителни
капитални расходи. Тие привлекле критика затоа што корисниците сеуште треба да
купат, изградат и да управуват со нив, а со тоа немаат корист со помалку раце за
4
управување, евентуално недостасува економичен модел што може системскиот
облак да го направи интересен концепт. Како примери за приватни облаци може да
ги земеме: Еукалиптус (каде што е искористен неговата инфраструктура за
серверот на Убунту), Еластра.

Јавен облак
Облакот е наречен јавен облак кога услугите се извршени преку мрежа која
е отворена јавно. Услугите за јавните облаци може да бидат бесплатни. Технички
може да има малку или воопшто да нема разлика помеѓу архитектурата на јавниот
и приватниот облак, како и да е, безбедноста може да биде значително различна
за услугите (апликации, складирање и други средства) кои се ставени на
располагање од страна на давателот на услугата за јавната публика и кога
комуникацијата е извршена во текот на не доверлива мрежа.

Општо земено, давателите на јавни облак услуги како Amazon Web Services
(AWS), Microsoft и Google поседуваат и работат на инфраструктурата во нивниот
центар за податоци и пристапот до нивниот облак е само преку интернет.AWS и
Microsoft, исто така, нудат директни услуги на директно поврзување наречено "AWS
Direct Connect" и "Azure ExpressRoute" односно, како врска бара корисници да
купуваат или закуп на приватна врска со точка за споделување понудени од страна
на давателот на облакот. Примери за јавни облаци: Amazon Elastic Compute Cloud
(EC2), IBM's Blue Cloud, Sun Cloud, Google AppEngine и Windows Azure Services
Platform.

Хибриден облак
Хибридниот облак е спој од два или повеќе облаци (приватен облак, облак
заедница и јавен облак) кои остануваат различни лица, но врзани заедно, кои нудат
бенефити од повеќе распоредени модели. Хибридниот облак може да значи
можност за поврзување на колокација, управуван и/или посветен на услуги за облак
со извори. Gartner Inc. дефинира хибриден облак како системски облак со услуга
што е составена од комбинација од приватни, јавни и облак заедница услуги, од
различни даватели на услуги.

5
 Услугата за хибридниот облак минува низ изолација и граница на давателот
што не може едноставно да се стави во една категорија на приватниот, јавниот или
целокупната заедница. Таа му овозможува да се прошири или во капацитетот или
во способноста на облак услугата, од страната на агрегација, интеграција или
прилагодување со уште една услуга во облакот.

Како работат системите во облакот?

Во системите во облакот има значителен
обем на работна смена. Локалните компјутери
веќе не мораат да го работат цело тешко кревање
кога станува збор за тековните апликации.
Мрежата од компјутери што го создаваат облакот
се ракува со хардвер и софтвер со што се
намалуваат барањата од страна на корисникот
(сл.1). Единственото нешто што корисникот на
компјутерот треба да го работи е преку интерфејс
на системот во облакот, кој може да биде
сл. 1. Пренесување на податоци во
едноставен како веб пребарувач и мрежата на облакот

облакот да се погрижи за останатото.

Добар пример за да покажеме дека имаме користено форма на системи во

облак до сега е со тоа што имаме отворено е-маил корисничка сметка што е веб
базирана услуга како Hotmail, Yahoo!Mail или Gmail, тогаш ние веќе имаме искуство
со добар облак од системи. Наместо работењето на е-маил програма на нашиот
компјутер, ние се најавуваме на веб е-маил корисничка сметка. Софтверот и
меморијата на нашата сметка не постојат на нашиот компјутер, туку тие се наоѓаат
во облакот.

Облак за складирање
Облак за складирање е модел на чување на податоци во која дигиталните
податоци се зачувани во логички базени, физичкиот простор се протега на повеќе
сервери (и чести локации), а физичката средина е обично во сопственост и

6
управувана од страна на хостинг компанијата. Овие даватели на облак скалдирање
се одговорни за чување на достапните податоци и физичката средина да биде
заштитена и да работи. Луѓето и организациите купуваат или позајмуваат капацитет
за складирање од давателите на услуги поврзани со облакот.

До услугите за облак складирање може да се пристапи преку ко-лоциран

компјутерски облак, веб услуга за програмирање апликации (API) или со апликации
кои користат API, како десктоп облак за складирање, облак складирање преку
портал или веб-базирани системи за управување со содржини.

Предности за користење на складирачки облак

 Претпријатијата и организациите често може да ги намалат годишните
трошоци со користење на облак складирање, кое чини околу 3 центи 1 по
гигабајт за складирање на податоците внатрешно. Корисниците може да
добијат дополнителни заштеди на трошоците, бидејќи тоа не бара внатрешна
сила за да ги зачува информациите од далечина.
 Претпријатијата со користење на облак за складирање може да ја намалат
потрошувачката на енергија до 70% што ги прави повеќе „зелен“ бизнис 2.
Исто така, на нивото на продавачот тие се занимаваат со повисоко ниво на
енергија, така тие ќе бидат повеќе опремени со управувањето со него, со цел
да ги задржат своите сопствени трошоци.
 Корисност - сите услуги за облак складирање имаат фолдери за компјутери,
со што им овозможува на корисниците со завлекување и пуштање на
датотеките од облакот во локалната меморија.
 Достапност - имаме пристап до сите зачувани податоци од било каде само
со пристап до Интернет.
 Справување од катастрофи - препорачливо е за претпријатијата да имаат
резервен план во случај на вонредна состојба. Скалдирањето во облак може
да се искористи како резервен план за претпријатијата со снабдување на

1
1цент~2денари
2
„Зелен“бизнис, или оддржлив бизнис е претпријатие кое има минимално негативно влијание на
глобалната или локалната околина, заедница, општество или економија.

7
 копија од важните податоци. Тие податоци се зачувани на локација која може
да се пристапи само со интернет конекција.

На следната Табела 1, можеме да ги видиме карактеристиките на најдобрите

складирачки облаци за 2016 година. Повеќето од нив се многу познати кај
корисниците на складирачки облаци.

Dropbox Box iCloud Google Microsoft Sugarsync iDrive

Drive Onedrive
Оценка
4★ 4.5★ 3.5★ 5★ 4.5★ 3★ 4.5★

Карактеристики Поврзување Поврзување со Корисници Соработка Соработка Едноставен Резервна

со други други уреди и на Apple за користење копија
уреди употреба на
уреди
претпријатијата
Лимит на 10GB 250MB/ 15GB 5TB 10GB Неограничено Неограничено
големината на 2GB
податокот
Бесплатна 2GB 10GB 5GB 15GB 5GB  5GB
Меморија
Онлајн       
Уредување
Андроид       
Апликација
IOS       
Апликација
Windows       
Апликација
Цена за $9.99 $4 $9.99 $1.99 $2 $7.49 $52.12
Премиум месечно месечно Месечно Месечно Месечно Месечно Годишно
+1TB +100GB +100GB +100GB
корисник3 +1TB +1TB +1TB
$9.99 $10 $9.99 месечно
месечно месечно +250GB
+1TB +1TB $24.99
Месечно
+500GB

Табела 1. Најдобри складирачки облаци за

2016 година

3
$1~58 денари

8
Трите најдобри складирачки облаци
Во овој дел направено е истражување со кое ќе ги дознаеме
карактеристиките на трите најдобри складирачки облаци. Тоа се Dropbox, iCloud и
Google Drive. Тие се и најкористените складирачки облаци во последните години.

Dropbox
Dropbox е еден од наједноставните и по елегантните складирачки облаци и
услуги за синхронизација на податоци. Ни овозможува достапност до нашите
податоци од било каде. Можеме да инсталираме Dropbox на кој и да е компјутер
или телефон по наш избор. За лично користење, тој работи едноставно и без
никаков напор. Тој го поддржува заедничка соработка на дадени документи и
ресурси, истите можеме да ги пристапиме и да ги уредуваме во исто време и да ги
видиме промените од другите кога ќе бидат направени. DropBox е одличен избор
за онлајн меморија, за жал тој за многу малку не води во конкуренција со Google
Drive и Microsoft OneDrive. На почетокот со бесплатната корисничка сметка
добиваме 2GB меморија, но сеуште можеме да добиеме меморија со покана на
пријатели (500MB за еден поканет пријател, па се до 16GB меморија) и други
активности како поврзување со Твитер, поврзување со камера на телефонот и
други. За добивање повеќе меморија, имаме уште една опција, а тоа е да платиме
во вредност од $9,99 месечно или $99 годишно за да добиеме 1TB меморија.

iCloud
Тој е дел од облакот со услуги за складирање на Apple кој започна во 2011
година. Овој облак ни овозможува да ги зачуваме нашите фотографии, видеа,
докумнети, музика и податоци од апликации. Не само што ни овозможува да ги
зачуваме сите наши податоци на едно место, но и ни овозможува достапност до
сите податоци од нашиот IOS уред, Mac и Windows компјутер и ги чува сите тие
податоци во фолдери сортирани според датум на сите уреди. Исто така, ни
овозможува да креираме нови податоци и папки. Можеме да зачуваме било каков
податок во iCloud драјв, се додека е помал од 15GB меморија и не ја поминува
ограничената меморија која ја имаме на нашиот облак. Ако се регистрираме на
iCloud, ќе добиеме бесплатно 5GB меморија за Меил, резерви, iCloud библиотека

9
со слики и iCloud драјв. Ако ни е потребна поголема меморија на нашиот облак,
можеме да наградеме до вкупно од 50GB за $0.99, 200GB за $2.99, 1TB за $9.99.

Google Drive
Google Drive е повеќе од облак наменет за меморија и услуга за
синхронизација. Исто така тој ни овозможува да создаваме, уредуваме, зачувуваме
и да соработуваме со документи. Услугата е навистина импресивна во тоа како
можеме да ги создаваме и уредуваме документите независно дали работиме сами
или како дел од тим. Овој облак е бесплатен за користење ако имаме своја Google
корисничка смета, а со тоа следува и меморија од 15GB. Податоците кои ги
создаваме со користење Google Docs, Sheets и други in-Drive апликации не ги
вбројува кон таа квота, дури ниту споделенети податоци. Други работи кои не
спаѓаат во таа квота се испратените е-маил прикачувања и примените Gmail
пораки. Ако сакаме да платиме за повеќе, добивањето повеќе меморија започнува
од цената по $1.99 месечно за 100GB меморија. За 1TB потребно е да се плати
$9.99 месечно и за 10TB меморија по цена од $99.99 месечно.

Причини за користње облак за складирање

Облаците за складирање со текот на годините стануваат се повеќе
користени. Причина за тоа е нивната ефикасност, едноставност и брзина. Овде се
наведени и други причини од корисници кои го предлагаат облакот за складирање
како ефикасен уред.

 Заштита од хакери - Се повеќе и повеќе хакери ги следат претпријатијата од

сите големини. Се разбира дека секогаш постои начин да се заштитиме, но
облакот за складирање нуди заштита на сите наши податоци кои ќе бидат
зачувани на посебни сервери во облакот. Облакот за складирање нуди
посебно ниво на заштита што ќе ги оттргне хакерите од нашиот бизнис.
 Простор - Еден од најголемите предности на облакот за складирање е тоа
што тој може да се прилагоди според нашите барања. Ако останеме без

10
 меморија на нашиот облак, можеме едноставно да го надоградиме и тоа без
да мораме да одиме до продавница.
 Останете организирани - Немате потреба од зачувување цел хард диск на
облакот. Само најважните податоци, фотографии, бизнис портофолија и
многу други видови на податоци. Од нас зависи што ќе остане на облакот, а
што не. Оваа функција ќе ни помогне да останеме организирани со тоа што
може да креираме фолдери и самите да ги подредуваме нашите податоци.

Процент на корисници кои што ги користат облаците за зачувување и споделување податоци

70

60

50

40

30

20

10

0
Достапност на Олеснување во Заштита од губење Достапност на Достапност до
податоци од повеќе споделувањето на податоци голем простор за големи библиоетки
уреди или локации податоци со други меморија од музика и видеа
луѓе

Графикон бр.1-Статистика направена во 2014 година за тоа зошто луѓето

користат облак за складирање.

11
Заклучок

Со изработката на проектната задача на темата „Системи во облак“ и

истражувањето кое што го направив, заклучив дека овој начин на споделување на
ресурси и пристап до апликации допрва ќе се усовршува.

Големите компании кои што креираат софтвери и апликации веќе голем дел
од функционалностите од своите придукти ги поставуваат во облак. Така на пример,
компанијата Microsoft во облак го има поставено целиот пакет на добро познатите
канцелариски алатки Microsoft Office. Како што е прикажано во самата проектна
задача, дури и креираните документи како на пример Word документи, се сместени
во облакот и кон еден документ можат со наша дозвола да пристапат повеќе
корисници и директно да го уредуваат самиот документ. Истот важи и за
споредлувањето на ресурси.

Врз основа на гореизнесените карактеристики на облакот, како и неговите

предности може да се заклучи дека постоечките системи и уреди за чување
податоци стануваат се по несигурни и помалку корисни, додека складирањето на
податоци во облак се повеќе ќе се усовршува и ќе стане доминантен систем во
информатичката технологија.

12
Користена литература

 Cloud computing- https://en.wikipedia.org/wiki/Cloud_computing

 Deployment models-
https://en.wikipedia.org/wiki/Cloud_computing#Deployment_models
 How cloud computing works- http://computer.howstuffworks.com/cloud-
computing/cloud-computing.htm
 Сл.1- http://s.hswstatic.com/gif/cloud-computing-1.gif
 Cloud Storage- https://en.wikipedia.org/wiki/Cloud_storage
 Advantages of using cloud storage- http://bigdata-madesimple.com/5-
advantages-and-disadvantages-of-cloud-storage/
 Табела1- http://www.pcmag.com/roundup/306323/the-best-cloud-storage-
providers-and-file-syncing-services
 Dropbox- http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2343852,00.asp
 iCloud- http://www.pocket-lint.com/news/131058-apple-icloud-drive-explained-
what-is-it-and-how-does-it-work
 Google Drive- http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2403546,00.asp
 Причини за користење на облак за складирање-
https://www.rossbackup.com/blog/top-5-reasons-why-you-should-be-using-cloud-
storage.htm
http://revuezzle.com/cloud-backup/cloud-backup-articles/tips-usage2/top-5-
reasons-to-start-using-cloud-storage/
 Графикон бр.1- http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-
explained/index.php/File:Reasons_for_using_cloud_services,_EU-
28,_2014_(%25_of_individuals_who_used_internet_storage_space_to_save_or_
share_files).png

13