Факултет за информатика

Втор циклус - софтверско инженерство

Клауд vs Фог системи

Глоуд и медицина со глоуд системи

Паралелно процесирање

Проф. Леонид Џиневски Џавит Бекташи

Бр. Индекс: 13329

Февруари, 2016
Содржина
Апстракт ....................................................................................................................................................... 4
Вовед ............................................................................................................................................................ 5
КЛАУД КОМПЈУТИНГ ................................................................................................................................... 7
Ограничувања на Клауд Компјутинг ...................................................................................................... 8
ФОГ КОМПЈУТИНГ...................................................................................................................................... 10
КЛАУД VS ФОГ ............................................................................................................................................ 12
СЕРВИС МОДЕЛИ ....................................................................................................................................... 15
Infrastructure as a Service (IaaS) ............................................................................................................ 15
Platform as a Service (PaaS).................................................................................................................... 15
Software as a Service (SaaS) ................................................................................................................... 16
МОДЕЛИ ЗА ИСПОРАКА ............................................................................................................................ 17
Јавен клауд распоредувања ................................................................................................................. 17
Заеднички клауд распоредувања ........................................................................................................ 18
Хибрид клауд распоредувања ............................................................................................................. 18
Приватните клауд распоредувања ...................................................................................................... 19
КЛАУД КОМПЈУТИНГ БАЗИРАНИ НА ЗДРАВСТВЕНИТЕ УСЛУГИ ............................................................. 20
Управување со подадотци.................................................................................................................... 21
Телемедицина ....................................................................................................................................... 22
Лекарското откритие............................................................................................................................. 23
Дигитална библиотека .......................................................................................................................... 23
Виртуелни Медицински Универзитети ............................................................................................... 24
Менаџмент на информациони системи.............................................................................................. 24
Клиничка одлука за поддршка на системот ....................................................................................... 24
Општа здравствена едукација.............................................................................................................. 25
ЗАКЛУЧОЦИ................................................................................................................................................ 26
Референци ................................................................................................................................................. 26
 Паралелно процесирање 4

Апстракт

Глоуд компјутинг е најновата компјутерска парадигма што го праваат

компјутерските ресурси достапни преку интернет. Клоуд компјутинг нуди многу
предности на корисниците во однос на намалување на трошоците, елиминирање на
административните функции на системот, зголемување на флексибилноста, подобра
сигурност и независносна локација. Хостирање на глоуд дата податоците во интернет
создава големи и непредвидливи мрежни латенции и недефинирани безбедностни
проблеми и податоците сега се недоверливи на третото лице. Исто така независноста на
локацијата на обработка во клоуд компјутинг не може да биде пожелна за одредени
видови на мрежи, како што се мрежните сензори и интернет на нештата (Internet of
Things). Со цел да се надминат овие ограничувања, истражувачите предложиле нов
компјутерски модел наречен фог компјутинг каде клоуд компјутинг системот се наоѓа или
на крајот на приватната мрежа или многу блиску до тоа. Фог компјутинг е парадигма која
ја проширува клоуд компјутинг и услугите до крај на мрежата. Слично на глауг, фог
компјутинг имплементира спроведување на податоците, пресметување, складирање, и
релевантностата на услугите до крајните корисници. Во овој труд, ќе направиме изглед на
овие две технологии за да испитуваме дека, фог компјутинг може со сигурност да го
надмине ограничувањето на клоуд компјутинг и ефикасно да го замени и да стане модел
на клоуд компјутинг во иднина

Здравствена технологија е на ниско ниво, на пример, унапредувањето на

испораката на грижа на пациентите. Денес, на многу организации се користи медицинска
евиденција во хартиена форма и белешките се напишани со ракопис за информирање и
заклучоци околу пациентите. Во оваа време ние веќе може да добиеме дигитални
податоци; со користење на овој начин ние може да конструираме разговор помеѓу
одделенијата и пациентите. Ова не е ништо, освен спроведување на здравствената
заштита со користење на клоуд компјутинг. Во продолжение ќе разговараме за она што е
глоуд компјутинг и како се освои или се користи овој во здравствената заштита, а истотака
ќе разговараме и за моделите за испорака на глоуд, предизвиците и предностите во
здравство.

.
 Паралелно процесирање 5

Вовед

Kлоуд компјутинг ја има стекнато вниманието на корисниците и давателите на

услугите како најветуваната компјутерска парадигма, нема други програмски парадигми
кои дојдоа пред ова. Клоуд компјутинг прави компјутерски ресурси како што се хардвер,
платформа за развој на апликации и компјутерски апликации достапни како услуги преку
интернет. Услугите кои достапни на овој начин се најчесто познати како инфраструктура
како сервис (IaaS), платформа како сервис (PaaS) и софтвер како сервис (SaaS). Сликата
подоле ги покажува клоуд бизнис слоевите како тие се наредени едни со други.
Последните два слоја имено физички хардвер и виртуелизиран хардвер ги обезбедуваат
потребите на платформата, заедно со потребите на безбедност и изолација за повеќе
системи да работат истовремено.

Software as a Service Layer

Platform as a Service Layer Cloud Business Layers

Infrastructure as a Service Layer

Virtualized Hardware Layer

Cloud Infrastructure Layers
Physical Hardware Layer

Layers of Cloud Computing

Клауд компјутинг нуди многу предности за корисниците во споредба со

традиционалните купувања, се сопственици на вашиот сопствен модел на компјутерски
системи. Главните предности на клауд комлутинг во текот на традиционалните
компјутерски парадигми се економските предности и отстранување на компјутерски
системи административни задачи и трошоци. Корисниците можат да имат пристап во
клауд услуги и да плаќаат само за услугите достапни врз основа на комуналните трошоци.
Комунални услуги, како што се електричната енергија, вода, гас и телефонија се користат
од страна на клиентите, и плаќаат само за износот на услугите.
 Паралелно процесирање 6

Иако клауд компјутинг има толку многу предности, исто така страда од некои
недостатоци. Овие недостатоци вклучуваат потребата на висок капацитет (bandwidth)
клиент пристапен линк, висока латентност и безбедност. Овие ограничувања имаат тешки
последици за одредени видови на компјутерски потреби како мрежниот сензор, а
посебно на новите парадигми на интернет на нештата која се предвидува да го има секој
уред на Интернет. Со цел да се надминат ограничувањата на клауд компјутинг за да ги
задоволи потребите на новите компјутерскии модели и парадигми, нов вид на клауд
компјутинг модел е предложен од страна на истражувачите. Со овој нов модел, уредите
кои одговарат и процесот на барање на клиентот се хостирани или на крајот на локалната
мрежа или многу блиску до тоа, наместо далеку во непозната локација во средината на
интернет облакот. На овој вид на клауд компјутерски модел и е дадено името Фог
компјутинг. Во продолжение ќе видиме како овој предложен нов модел на клауд
компјутинг може да се намали или елиминира ограничувањата на сегашниот модел клауд
компјутинг и да одговори на барањата на корисниците и новите програмски парадигми.

Здравствениот сектор традиционално има ниско ниво на технологијата, како начин

за унапредувањето и дополнување на испораката на грижа на пациентите. Дури и денес,
организациите се уште пишуваат на хартија за медицинската евиденција и за напишаните
белешки за да се информираат и да достигнуваат заклучоци. Податоците помеѓу
одделенијата и апликациите, пристапот до податоците на пациентите се тешки, ако не су
незамисливни. Овој недостиг на пристап до трошоци на здравствената индустрија им
кошта милиони секоја година во дуплирање и губење време. Споделување на
информации за пациентите кај лекарите, одделенијата и дури кај пациенти е
невообичаена и сложена. Затоа денес пациентите се повеќе вешти за одржување на
здравјето; тие се повеќе обучени за нивните болести и се повеќе им е потребен пристап
до најновите технологии. Во исто време, тие бараат најдобра нега на најдобра цена. Како
ефект, барањата за пристап до лични податоци на пациентите се зголемува и организации
треба да продолжуваат со усовршувањето. Кога граѓаните имаат пристап до банкарските
сметки од било каде во светот, да привлечат пари и да вршат плаќања, и тоа ли е тешко за
нив да се овозможи да имаат универзален пристап до нивните заштитени здравствени
податоци.
 Паралелно процесирање 7

КЛАУД КОМПЈУТИНГ
Клауд компјутинг ја трансформирал начинот на набавка на компјутерските ресурси,
како се користени и платени. Пред доаѓањето на клауд компјутинг, компјутерските
ресурси, вклучувајќи хардверот и софтверот се набавени и инсталирани во една куќа (за
податоци) одржувани од страна на организацијата. Хардверските ресурси изнајмени од
центри за податоци се од фиксен капацитет сличен како на хардверот инсталиран во
објектот без оглед на употребата. Недостатоците на овој вид аранжман се, повеќе од
времето на тоа што е набавено или изнајмено на неактивен хардвер го трошат вашето
драгоцено финансиски капитал што можел да се инвестираат на некои други ресурси или
основни бизнис операции. Ако хардверот е маломерен, ефикасноста ќе страдаа за време
на висока побарувачка на периоди што резултира со незадоволни клиенти повторно да
влијае на профитабилноста и бизнисот на долг рок. Оттука од капацитетот, како и под
капацитетот ќе влијае на профитабилноста на деловните операции. Од друга страна,
хардвер изнајмен од вашиот обезбедувач на клауд услуга не бара никакви однапред
инвестиции и трошоците се базирани на употребата. Оттука и клиентот добива речиси 100
проценти поврат на своите инвестиции (плаќање). Како што не постои почетна
инвестиција на компјутерските ресурси и само трошоците за користење треба да се
платат, клауд компјутинг ќе ги претвори капиталните расходи во оперативни трошоци,
ослободувајќи го ограничениот финансиски капитал за инвестиции на основни бизнис
активности и за подобрување на оперативните капацитети на бизнисот. Динамичниот
ресурс кој обезбедува сопственост на клауд компјутинг овозможува обезбедување на
ресурсите да го следат моделот на побарувачката динамички дури и во краткорочни
флуктуации со додавање и отстранување на виртуелните системи.

Другата предност на клауд компјутинг е неговата слоевит архитектура која им

овозможува на клиентите да набавуваат услуги на различни нивоа на апстракцијата
попознати како IaaS, PaaS и SaaS. Како и во традиционалните лизинги на компјутерските
ресурси од центарот за информации од јавен карактер, од корисниците не се бара да ја
лизираат хардверот и да ја инсталират целиот свој софтвер во систем. Клиентите можат да
набавуваат компјутерски ресурси на ниво на хардверот, на ниво на платформа или на
ниво на апликацијата во зависност од нивните барања. Набавувањето на ресурси на ниво
на хардвер, како IaaS дава целосна слобода и контрола во системот на корисникот,
вклучувајќи го видот на оперативниот систем и да се стави крај на корисничките
апликации што треба да бидат инсталирани. PaaS и обезбедува на програмерите на
апликации готова платформа состоен со оперативен систем, развој и тестирање на
алатки, апликации, управување со проекти и алатки за примена кои можат да бидат
 Паралелно процесирање 8

прилагодени да одговараат на нивните барања. Од друга страна SaaS и овозможува на

корисниците готови веб-базирани апликации кои може да се персонални и да се користат
речиси веднаш.

Клауд компјутинг, исто така обезбедува независносна локација како корисник

може да пристапите на системот или апликација од било каде со интернет конекција и
стандарден веб прелистувач. Независностата на локацијата овозможува дополнителен
корист на широка соработка меѓу корисниците низ голема географска област, без оглед на
тоа каде физички живеете или работите. Оваа можност е многу корисна за развивачите
(програмерите) на апликациите, како што е можно да се има мултинационална работна
сила којашто работи на еден проект без да го остават нивното место на потекло.

Клауд компјутинг, исто така може да се смета за посигурен отколку во системите

што се одржуваат во куќи, бекап и справување со катастрофи, генерално, се дел од
понудата на давателот на услугата. Достапноста и работењето на бекап и справување со
катастрофските системи се транспарентни до крајните корисници. Поставување на
непотребните сајтови за целите на бекап и справување со катастрофи е релативно
полесно и помалку скапа како на вкупните трошоци на оваа инфраструктура може да се
шири низ голем клиент база.

Ограничувања на Клауд Компјутинг

Иако калуд компјутинг обезбедува неколку предности за корисниците и

давателите на услуги во споредба со традиционалните програмски парадигми, тоа има
одредени ограничувања. Калуд компјутинг вклучуваат барање на брз сигурен интернет
конекција, а понекогаш и на мултихоминг1 да се избегне недостапност или намалување
на квалитетот на услугата (link outages), висока латентност, недефинирана безбедност и
така натаму. На новите трендови во вмрежување како што се големи дистрибуираните
интернет поврзани со сензор во мрежи, интернет на нештата (IoT), мобилни мрежни
податоци и исто така реално време стриминг апликации (real streaming applications) имаат
карактеристики кои не можат да бидат задоволни од клауд компјутинг.

Од кога клауд компјутинг е интернет базирана, тие мора да имаат сигурна

интернет конекција со доволно пропусен опсег за пристап до услугите. Ако се случи
прекин на врската, поради некоја причина целиот систем ќе биде недостапен.
Multihoming низ повеќе интернет конекции може да го намали ефектот на link outages, но

1
multihoming – уреди, компјутери конектирани на повеќе од еден мрежен компјутер
 Паралелно процесирање 9

тоа е многу скапа и технички повеќе се вклучени во создавање на Multihoming

компјутерските мрежи.

Одкога клауд компјутинг се наоѓа во рамките на интернет, што е голема хетерогена

на мрежи со голем број на видови, топологии, брзини и технологии без централна
контрола. Поради нехомогена и лабаво се контролира карактерот на интернет, постојат
многу прашања, особено оние поврзани со квалитетот на услугата остануваат нерешени.
Еден таков проблем кој влијае на квалитетот на услугата е мрежната латентност.
Апликациите во реално време преку кои корисниците можат директно да комуницират се
тешко погодени од одложување и спонтантно одложување предизвикано од латентноста
во мрежи. Тоа е многу тешко да се контролира одложувањето и спонтантно одложување
предизвикано од латентноста во мрежи на Интернет скала. Што е најважно, на интернет
архитектура е првично дизајнирана да биде квалитетот на услугата и безбедност
агностиката. Сепак голем дел од принципите на оригиналниот дизајн на интернетот
останува недопрена и нема да се промени во иднина, освен ако постои општа промена на
дизајн и имплементација на новиот интернет. Значи тоа е безбедно да се каже дека
латенцијата и проблемите предизвикани од латентност нема да се реши во блиската
иднина.

Друг голем проблем на кој ќе се соочат клауд компјутинг е безбедноста и

приватноста. Од кога клауд системот се наоѓа со интернет, барањата на корисниците,
преносот на податоци и систем одговорите треба да минуваат низ голем број на средни
мрежи во зависност од растојанието помеѓу корисниците и системи. Кога податоците за
клиентите се во јавниот облак (клауд), постои опасност од нивно компромитирање на
нивниот интегритет и доверливост. Колку подлабоко се податоците во интернет, е
повисок ризикот, поради што податоците мора да патуваат долга дистанца до крајот од
компјутерот на корисникот до клауд системот, дури и ако податоците се енкриптирани.
Достапноста во калуд системот исто така може да биде нападнато со користење на
различни методи. Така може да се види дека клауд системите во моментов се соочуваат
со различни безбедносни закани поради самата природа на нивното спроведување во
рамките на интернет во комбинација со независносната локација.
 Паралелно процесирање 10

ФОГ КОМПЈУТИНГ
Терминот "Фог Компјутинг" беше воведен од страна на Cisco Systems како нов
модел за да се олесни безжичениот пренос на податоци за да се дистрибуираат уреди во
мрежата на Интернет на нештата (IoT). Според Бономи за да го идентификуваат овој
модел фог е ништо друго туку облак кој е поблиску до земјата. Фог компјутинг е
виртуелизациска платформа која обично се наоѓа помеѓу крајните уреди на корисниците и
центрите за податоци во рамките на интернет. Така фог компјутинг може да обезбеди
подобар квалитет на услугите во однос на задоцнување (прекин), потрошувачка на
енергија, намалување на сообраќајот на податоци преку интернет, и така натаму. Главната
карактеристика на фог компјутинг е во неговата способност за поддршка на апликации
кои бараат ниска латентност, свеста локација и мобилност. Оваа способност е овозможена
од страна на фактот дека системите за фог компјутинг се распоредени многу блиску до
крајните корисници во широко распространет начин. Другите слични концепти каде што
беа предложени на компјутерските ресурси да се наоѓа поблиску до корисниците за
надминување на ограничувањата на клауд компјутинг вклучуваат cloudlets2 и edge
computing3.

Cloudlets се богати компјутерски ресурси или група од нив со можност за

виртуелизација и се наоѓат поблиску до мобилните корисници, така што тие можат да
одговорат на нивните барања брзо, додека одржуваат силна интернет конекција.
Cloudlets се специјално дизајнирани за да обезбедат услуги за корисниците на мобилни
уреди со ограничени локални ресурси, кои може да дејствуваат како слаби клиенти и
пристапуваат на cloudlet ресурси кои се само еден хоп4 далеку преку безжична мрежа.
Satyanarayanan тврдат дека мобилните уреди секогаш ќе останаат сиромашни во
споредба со фиксните уреди како десктоп, лаптоп и сервер ресурсите во споредба на
нивните барања, како што се помали димензии, мала тежина и подолго траење на
батеријата. Напротив, на новите апликации и парадигми, како што се интерактивните
медиуми, природна обработка на јазикот, препознавање на говор и така натаму, бара
голема сума на средства за обработка со минимална латенција. Оттука лоцирање на
ресурси со висок капацитет како најблизок што е можно до крајниот корисник е
единственото решение. Така cloudlet е поставен на вистинското место за да се справи со
овој вид на барања и потреби.

2
мал обем кој се наоѓа во крај на интернетот
3
притисок во граница на компјутерските апликации, податоци и услуги надвор од централизираната јазла на логичките крајности на
мрежа
4
посредна врска во низа на врски која врзува две уреди
 Паралелно процесирање 11

Edge computing се предвидува да им помогне на апликацииве, податоциве и

компјутерската моќ далеку од централизирана компјутерска јазла на крај на мрежата.
Edge computing, во прилог овозможуваат подвтор одговор до крајните корисници, исто
така, овозможува високо ниво на скалабилност, сигурност и грешка толеранција.
Предностите на еdge computing вклучуваат значително намалување на движењето на
податоци преку мрежата резултирајќи со намалување на застојот, трошоците и
латентност, елиминирање на bottlenecks5 кои произлегуваат од централизиран
компјутерски системи, подобрување на безбедноста на енкриптирани податоци, како што
тоа останува поблиску до крајниот корисник намалување на изложеноста на
непријателски елементи и подобрување на приспособливост кои произлегуваат од
виртуелниот систем. Предизвиците со кои мора да се управува кога имплементираме
апликации и системи во крај на мрежите вклучувајќи sandboxing6 за безбедност,
дистрибуирани load balancing7 и управување со ресурси, сметководство и наплата,
тестирање, дебагирање и мониторување.

Иако различни истражувачи го измислиле различни термини за опишување на

нивните имплементации високо виртуализечки, моќни компјутерски модели лоцирани
поблиску до крајните корисници, со цел да се задоволат барањата кои произлегуваат и
вмрежување, сите тие, всушност, имаат исти или слични карактеристики. Според тоа, сите
тие може да се сметат за едно и исто.

5
точка каде што протокот на податоци е оштетена или запре целосно
6
безбедносен механизам за одделување на управување со програми
7
уред кој делува како обратна прокси и дистрибуирана мрежа или апликација сообраќај низ голем број на сервери
 Паралелно процесирање 12

КЛАУД VS ФОГ
Може да се види дека технички фог компјутинг е многу слична на клауд компјутинг
во смисла дека и двете се создадени на виртуелни системи за обезбедување на
флексибилност на побарувачката за обезбедување на процесирање, складирање и
мрежни ресурси. Но во споредба со клауд, фог се спроведува многу блиску до крајните
корисници, ако идемо во подлабог поглед на сличностите и несличностите на овие две
технологии во однос на барањата на новите трендови во вмрежување. Табелата ги сумира
резултатите од споредбата. Од табелата, може да се види дека клауд компјутинг
карактеристиките имаат многу сериозни ограничувања во однос на квалитетот на услугата
барани од страна на апликации во реално време бара речиси итни мерки од страна на
серверот. Детално објаснување за споредба во однос на нивното влијание е дадена
подолу.

Requirement Cloud Computing Fog Computing

Latency High Low

Delay Jitter High Low
At the edge of the local
Location of server nodes Within the Internet
network
Distance between the client and
Multiple hops One hop
server
Security Undefined Can be defined
Attack on data enroute High probability Very low probability
Location awareness No Yes
Geographical distribution Centralized Distributed
No. of server nodes Few Very large
Support for Mobility Limited Supported
Real time interactions Supported Supported
Types of last mile connectivity Leased line Wireless

Cloud Computing vs Fog Computing

 Паралелно процесирање 13

IoT предвидува да се стави IP адреса на сите уреди кои се поврзени на интернет.

Коловозните мрежи, специјализиран вид на новите мобилни мрежи е важен дел од
предвидените IoT. Во однос на коловозните мрежи, комуникацијата ќе се одвива помеѓу
возила, возила до пристапни точки и помеѓу пристапните точки со цел пренесување на
важни информации меѓу овие објекти. Некои од поважните карактеристики на оваа
комуникација вклучуваат свестна локација, безжично поврзување, побрза обработка на
барања, ниска латентност, интеракција во реално време и мобилност. Со цел да се
исполнат овие барања мора да има голем број на обработка на јазли кои се наоѓаат многу
блиску до клиентите (возилата) кои можат да комуницираат со клиентите над ниските
одложување на безжичните врски. Така фог компјутинг е најсоодветен модел на
комуникација во споредба со клауд компјутинг, каде што обработката на информации се
одвива длабоко во интернет.

Новите високо квалитетни мултимедијални апликации, вклучувајќи ги

дистрибуираните интерактивни игри, видео на деманд и стриминг голема побарувачка
брзина на пренос на податоци со ниско одложување, спонтантно одлагање и загуба на
пакетите. За да се постигне ова, потребно да се обработат овие апликации поблиску до
крајните корисници. Од кога клауд дата центрите генерално се лоцирани во рамките на
интернет, тешко е да се управуваат овие фактори. Оттука фог компјутинг е практично
решение за овој вид на чувствителни перформанси на апликации.

Безжичните мрежни сензори се широко распоредени во многу апликации

поврзани со животната средина. Овие мрежи генерално се карактеризира со ниска
потрошувачка на енергија, ниско пропусен опсег и ограничена способност за обработка на
јазли дистрибуирани низ широк географски области. Овие мрежи мора да бидат
поддржани од страна на ниска латентност, свесна локација и широко дистрибуирани
системи за обработка и дистрибуција на податоците. Овие се типични карактеристики на
фог компјутинг отколку на клауд компјутинг.

Безбедноста и интегритетот на податоците се двата најважни карактеристики

барани од страна на многу интернет апликации. Што повеќе податоците остануваат,
повеќе e ранливa за напади, дури и кога е криптирана. Значи тоа е секогаш пожелно да се
има неколку хопови помеѓу клиентите и серверите. Фог компјутинг обезбедува возможно
растојание, додека и обезбедува на сите други предности на клауд компјутинг. Оттука фог
компјутинг се претпочита во однос на традиционалните клауд компјутинг во такви
ситуации.
 Паралелно процесирање 14

Дури и достапноста на клауд компјутинг системите кои се во рамките на интернет

може да биде нападнат, со користење на различни Denial of Service (DoS) напад методи.
DoS нападите не треба да се вршат директно на крајот на самиот систем, па дури и
нападите насочени спрема посредните уреди како рутери, исто така може да бидат
подеднакво фатални. Оттука постојат многу можности за хакерите да го имат на цел клауд
компјутинг системот. Од друга страна фог компјутинг јазлите се високо распоредени во
близина на крајот на корисничките мрежи, со цел да ги нападне достапностите на овие
системи, потребно е да се изврши масовен напад на сите системи кои се во близина на
клиентот. Исто така, не постојат многу средни уреди кои можат да бидат насочени од
страна на напаѓачот и компјутерските јазли се наоѓаат многу блиску до крајните
корисници. Значи тоа може безбедно да се каже дека фог компјутинг системот е помалку
подложен на DoS нападите од клауд компјутинг системите.

Може да се види дека фог компјутинг повеќе одговора на потребите на

корисниците и од парадигмите на вмрежување одшто традиционалните клауд
компјутинг системите. Исто така, фог компјутинг се повеќе еластични, солидни и безбедни
одшто клауд компјутинг .

Од друга страна, исто така, мора да се напомене дека клауд компјутинг не е без
свои предности. Одкога фог компјутинг бара масивни географски дистрибуирани
имплементации, едниствените јазли не можат да имаат големи количини на средства
поради финансиски причини. Сепак скапите бизнис компјутери, како што се изведување
на серија на програми на компјутерот без рачна интервенција, ќе бара големи количини
на ресурси. Овие видови на работни места може да се справуват со употребата на
традиционалните клауд компјутинг системи одшто со фог јазлите. Оттука фог компјутинг
никогаш нема да може да го замени клауд компјутинг и да стане единствен клауд
компјутинг модел на иднината. Така, може слободно да се каже дека клауд и фог ќе
постојат рамо до рамо отслужејќи две различни заедници и да го дополнуваат едниот и
другиот каде што е потребно.
 Паралелно процесирање 15

СЕРВИС МОДЕЛИ
Infrastructure as a Service (IaaS)

IaaS обезбедува основна инфраструктура која се бара да работат на своите

трговски друштва. Ова може да вклучува вмрежување, компјутерски ресурси, како
сервери или складирање, како и бројот на вработени и експертиза. Обично во овие
случаи, системот има оперативен систем, апликации и рамки. На пример, во болница
може да се аплицира клауд за дијагностички слики обновување на катастрофи (види ја
сликата). Објектот ја зема во сопственост PACS8 и архивата, но таа ги набавува
складирањето и веб услугите до рутер, копија на податоци за давателот на клауд во
случај на изгубени податоци. Давателот на облак услуга има малку интеракции со
дневните настани во болницата и пристапот до овие информации е ограничена .

Platform as a Service (PaaS)

PaaS е модел на услуги на која корисниците управуват со распоредените

апликации, но не и на основната инфраструктура. Тоа повеќе е заеднички во развој на
софтверските апликации, каде инженери имаат пристап до развој на алатки, бази на
податоци и middleware9, како и софтвер инфраструктура. Здравствените работници со ИТ
развој на персоналот може да го влијаат овој модел за да се произведе локалната
електронска медицинска евиденција (види ја сликата).

8
Picture Archiving and Communication Systems
9
софтвер што ги поврзува софтверските компоненти
 Паралелно процесирање 16

Software as a Service (SaaS)

SaaS станува модел за здравствените услуги брзо се вклопува во новите технологии

без прекумерно капитални трошоци или напори подготвености (види ја сликата). SaaS им
овозможува на корисниците далечински пристап до апликацијата, обично преку интернет
пребарувач (WWW browser). Објектите не треба да се грижат за чување на податоците или
апликација за управување, само одредени параметри се овозможени за корисникот.
Дигиталната патологија, PACS па дури и е-мејл може да се користи низ клауд, каде
формирањето ќе се надомести само за користење на апликацијата: a pay-per-study или
gigabyte моделот. SaaS може да биде брзо распореден и да се користи без побарувачката
за сите капитални трошоци, постигнување на максимално време и да имаат придобивки
од оваа технологија.

Овие сервисни модели зборуват со она што можат да бидат доставени во клауд и
тие се подразбираат трошоците на клиентите - обично се зголемува како комплексноста
или бара зголемување. Само модели исто така може да бидат распоредени на начин кој
нуди различни нивоа на мајсторство.
 Паралелно процесирање 17

МОДЕЛИ ЗА ИСПОРАКА
Клаудот може да биде донесено во различни модели, секој се користат во
одредена средина и доставува различни бенефиции за корисниците. Преку овие модели
за испорака, здравствените установи може да изберат кои услуги најдобро одговараат на
нивните барања, било да е тоа на катастрофи или на апликациски распоредувања. Со
секој модел, постојат бенефиции и ризици на кои треба да се преземат во клауд
стратегија на објектот.

Јавен клауд распоредувања

Јавен клауд е најмал економски ефикасен модел на распоредување. Јавниот клауд

е отворена за пошироката јавност и е целосно управувана од страна на давателот на клауд
услугите. Примери на јавниот клауд се Amazon.com или salesforce.com. Корисниците ги
испраќат нивните податоци во една совршена средина. Хостот, складирањето и
вмрежувањето се дели меѓу сите корисници и апликациите се презентирани преку
интернет. Јавните клауд распоредувања се повеќе шпекулативни, како што тие се
отворени за сите, и перцепцијата е дека нарушувањата на безбедноста и приватноста се
предоминантни со јавниот клауд. Решавање за катастрофите во здравствените системи
може добро да се прилагоди со моделот на јавниот клауд, подеднакво имамо ограничени
точки за пристап до податоците, складирање е поефективно се управува и пристапот е
само во случај на вонредна состојба (види ја сликата).
 Паралелно процесирање 18

Заеднички клауд распоредувања

Клауд заедницата е јавен клауд на помала табличка (види ја сликата). Таа ќе им

помогне на повеќе организации кои имаат посебени заедници на корисници. На пример
Линукс клауд заедницата ќе им овозможи на програмерите да ги споделат алатките
заеднички со Линукс развојот. Системот не би требал да си направи трошкови за да се
купи традиционалниот софтверска лиценца, како што се практикува од страна на
развивачите. Истите опасности се поврзани со клауд заедницата како со јавниот клауд. Во
минатото, на продажби се предвидени катастрофи во обновување и долгорочното
архивирање на медицинските слики преку клауд заедницата.

Хибрид клауд распоредувања

Хибрид клаудот комбинира две или повеќе клаудови, само тие и понатаму
остануваат единствени ентитети. Хибрид клаудот ќе го расподелат технологијата, но
информациите, апликациите, и така натаму, ќе се чуваат одделно. Давателите на
здравствени услуги може да се распоредат во хибрид клаудот за решавање на
катастрофите на дијагностичките слики или клиничките системи (види ја сликата).
Употребата на хибрид клаудот воведува помал ризик за организациите, како учесници се
повеќе свесни за тоа кој е користач на услугите. Зголемувањето на ниво на мајсторство во
текот на податоците се повеќе манифестирани во хибридениот модел, со што
апликациите задржуваат ниво на поделба помеѓу објектите.
 Паралелно процесирање 19

Приватните клауд распоредувања

Приватните клауд се едноставни: приватниот клауд модел кој е под контрола на

еден раководно тело. Технологијата престојува во својот центар за податоци на
организацијата, и тие се способни за распоредување на ресурсите како што е потребно во
различните делови. Приватните клауд се очекува да бидат најдопатниот модел усвоен
од страна на давателите на здравствени услуги, до моментот кога клауд давателите
покажаа како да ги совладат многу други предизвици поврзани со другите модели на
клауд. Со приватните клауд способноста да се справи и да ги содржи чувствителни
информации на пациентот останува во внатрешноста на системот (види ја сликата).
Приватните клауди се поскапи. Сепак, довербата во распоредувањето е повисока.
 Паралелно процесирање 20

КЛАУД КОМПЈУТИНГ БАЗИРАНИ НА

ЗДРАВСТВЕНИТЕ УСЛУГИ
Здравствената индустрија користи нови технологии за да се насочат процесите,
испорача нови апликации за грижата на пациентите и на крајот да обезбеди подобрување
на здравствените услуги. И покрај употребата на ИТ решениите, здравствените
организации се соочуваат со предизвици како што се високите трошоци за
инфраструктура и управување, динамична употреба на компјутерските ресурси,
приспособливост на човечките ресурси, пристап насекаде, мулти-закуп и така натаму.
Овие клучни предизвици гарантират за воведување на клауд компјутинг во здравствените
установи. Пет основни карактеристики на клауд адекватно одговарат на овие предизвици.

• На барање на услугите: ресурсите може да се предвидуваат веднаш, без човечка

интервенција.
• Широка мрежа за пристап: услугите може да се пристапи од било која локација
во секое време.
• Ресурс здружување: неколку корисници можат да ги користат услугите
истовремено.
• Еластичност: ресурсите може да се додадат или отстрануваат за да одговараат на
потребите на организацијата.
• Мерени услуги: клиентите плаќаат само за она што тие го користат.

Користењето на клауд, е сосема лесно да се добие на здравствени услуги преку

интернет со помош на веб прелистувач за голем број на уреди.

Сликата подоле , претставува клауд управуваниот модел на здравствените услуги.

Моделот може да се користи како референца за да им обезбеди различни услуги во
здравствената индустрија. Следниве се опис на овие клауд услуги за медицинската
индустрија која може да ги подобри традиционалните постапки за здравствената заштита
и намалување на управување и трошоците за ИТ-набавки
 Паралелно процесирање 21

Управување со подадотци

Управување со податоци е главниот проблем во здравствената индустрија. Точките

на центри за грижа, треба да ги зачуваат и одржуват податоците во врска со човечките
ресурси, датотеките и медицинска евиденција на пациентот, вклучувајќи ја историјата на
пациентот, дијагнозата, третманот, исхраната и така натаму. Традиционалниот пристап на
податоци за одржување настануваат голема инвестиција на ИТ персоналот и
складирањето на инфраструктурата. Исто така, случаите како што се губење на податоци,
кражба на податоци, достапноста на податоците и интегритетот на податоците и понатаму
се вообичаени во центарот за податоци.

Клауд складирањето и чување на податоци, како HDFS, Hive, HBase и така натамѕ нудат
евтино решение за проблемот со зголемена сигурност и лесно за управување. Во прилог
на ова, придобивките на клауд складирањето вклучуваат:

• Тоа ја зголемува достапноста на податоците. Лекарите можат да пристапат до

податоците 24/7 од било кое место што тие сакаат.
• Лекарите можат да ги споделат податоци со други специјалисти од целиот свет за
донесување на одлуки.
 Паралелно процесирање 22

• Стотици истовремен пристап на податоци може да се направи со користење на

секој уред кој има веб прелистувач.
• Клауд складирањето на податоци се разделува во природата, таму е брза постапка
• за складирање и пребарување.

Телемедицина

Неодамна информатичките и комуникациските технологии бараат да се поддржи и да

се обезбедат услуги за нега на пациентите надвор од медицинските центри.
Телемедицинските технологии како telesurgery, аудио/видео конференциите и
teleradiology донесе нов модел на соработка и комуникација меѓу различните засегнати
страни на здравството. Услугите на Telehealth грижата не само што им овозможат на
пациентите да се добие клинички третман без да го оставаат нивното место, но исто така,
им помога на медицинските специјалисти да ги споделат своите стручни мислења и да се
справат со сложените медицински случаи. Клауд базираниот софтвер може да се развива
за да им овозможи на лекар-пациент и лекар-лекарот интеракцијата, како олеснување на
пренос и архивирање на медицинските слики. Предложнте вакви системи обезбедуваат
третман за далечните пациенти на дерматологија. Клауд телемедицинските услуги ги
нудат следните предности:

• Нуди жива интеракција помеѓу учесниците, без да бидат на исто место.

• Пациентот медицинските податоци може да ги дели во реално време низ
географските граници.
• Флексибилен модел како што пациентите не треба да одат на лекар за добивање
на лекарска помош. Покрај тоа, хирурзите може да ги добиват архивираните
датотеки на пациентот во своето реално време и место.
• Таа ги спасува патничките трошоци и времето на пациентите. Медицински
специјалисти може да го донесат овој модел за да се намалат непотребните
посети на пациентите со тоа тие заштедат на време.
 Паралелно процесирање 23

Лекарското откритие

Лекарското откритие е процес на откривање на нови лекови, додека се обезбеди

неговата ефикасност и некакви несакани ефекти. Процесот бара масивни компјутерски
ресурси за да се идентификуваат потенцијалните состојки за дрога од трилиони можни
хемиски структури. Клауд спроти болестата, заедничко вложување на Molplex; Newcastle
University; and Microsoft Research, воведеле технологија на клауд во процесот на лекарско
откритие. Благодарение на IaaS клаудот , фармацевтите сега може да позајмуваат
компјутерска инфраструктура за да анализират. Оваа револуционерна технологија
драматично ги намалува трошоците и времето на лекарското откритие.

Дигитална библиотека

Библиотеките се главниот извор за подобрување на знаењата меѓу медицински

студенти, истражувачите и практичарите. Сепак, хартиената медицинска библиотека,
особено во земјите во развој, не се во состојба да ги задоволат потребите на заедницата
поради финансиските бариери. Клауд базираната дигитална библиотека се гледа како
можност. Клауд провајдерите може да понудат широк спектар на услуги во библиотеките
како чување на датотеки, услуга за индексирање, јазици за пребарување, хостинг сервис
и системи за управување со библиотеката. Клауд библиотечните услуги ги донесеа
следниве предности на заедницата:

• Институциите и поединците може да го искористат објектот на побарувачката.

• Неколку барателите на информации може да го читат литературата, истовремено.
• Информациите на располагање, како истражувачи не мора да тражат преку купот
на датотеки.
• Семантичките базирани пребарувања го прават процесот за пребарување
безплатно.
• Лекарите можат да се свесни за досегашниот напредок во медицинските домен, а
со тоа ја подобруват нивната работна пракса.
 Паралелно процесирање 24

Виртуелни Медицински Универзитети

Клауд компјутинг ги презела своите корени во академските институции како

резултат на неговата флексибилност и pay-as-you-go моделот. ИТ компании како Amazon,
Google, Microsoft, IBM и HP се во развој на апликации за на кампус и надвор од кампусот
поддршката. Медицинските универзитети може да го користат овој модел за реализација
на онлајн предавања, да спроведат семинари и да се зголеми соработката помеѓу
академските институции во целиот свет. Тоа може да им помогне на медицинските
установи, особено во земјите во развој, за да стигнат до поголем број на ученици по ниска
цена и помалку напор.

Менаџмент на информациони системи

Здравствената индустрија почна со користење на информацииските системи за

управување да се насочат на протокот на информации во рамките на внатрешно и
надворшно од организацијата. Лекарите го користат системот за да обезбедат подобра
грижа за пациентот; корисниците го користат за доведување до услугите; администратори
го користат ова за да управуваат со човечките ресурси, платежна и финансии; Топ
менаџментот го користи за управување со системот за одлучување и прогнозирање.
Поради доверливоста на информациите, програмерите можат да го користат PaaS клаудот
за развој, тестирањето и имплементацијата на овој систем. PaaS обезбедува брза
соработка за развој, крос-платформска компатибилност и интеграција на системот со
други наследени системи.

Клиничка одлука за поддршка на системот

Тоа е експерт систем кој потсетува на знаење и однесување на лекар специјалист

за да се генерират совети по анализата на пациентските податоци. Лекарите и пациентите
може да ги користат овие системи за цел дијагностицирање и лекување. Клауд даватели
на услуги (CSP) можат да ги развијат овие интелигентни системи за поддршка на грижата
за пациентот. Напредок во паметните телефонски технологии со вграден сензор за
следење на пулсот на срцето, крвниот притисок и слични ги прави овие клауд системи
многу идеални во медицинска нега што пациентите може да ги испраќаат своите
податоци во системот и да добиат совети. Квалитетот на здравствената заштита може да
се подобри иако лекарите и пациентите ги користат овие системи за потврдување на
 Паралелно процесирање 25

процесот на лекување. Исто така, овие системи може да се користат за грижата за

пациентот во итни ситуации кога докторот не е на располагање.

Општа здравствена едукација

Веб е богатството на информации за масите да знаат за фитнес, здравје, исхрана и

санитарни прашања и така натаму. Поголемиот дел од луѓето добијат информации
поврзани со здравјето од интернет со користење на доверливи ресурси како што се веб
страници, помошни групи, и блогови на одредени види на болеста. Пациенти кои веќе
страдаат од одредена болест можат да ги споделат своите знаења, искуства, диететски
плани и лековниот процес со нови пациенти. Сепак, овие средства не треба да се гледат
како алтернатива за лекар.

Клауд услугите како PaaS и Saas може да се користат за да ги учат и ги обучуваат

нашите маси и за грижа за себе. Придобивките од оваа образована заедница се:

• Пациентите можат брзо да и одговорат на советот на лекарот бидејќи тие веќе

читале од интернет за нивната состојба и третман.
• Здравствена едукација на ниво на маса може да помогне да се спречи и да
контролира болестата.
• Тоа ги прави лекарите одговорни како и пациентите за да не на слепо да ги следат
советите на лекарот; тие може да се потврдат од другите пациенти со слични
болести.
• Лекарите и пациентите може да знаат за новите методи на лекови кои сеуште не се
широко во пракса.
 Паралелно процесирање 26

ЗАКЛУЧОЦИ
Во овој труд, направивме изглед на новопредложените клауд компјутинг моделите
познати како фог компјутинг. Од анализиве, може да се тврди дека фог компјутинг
перформира подобро отколку клауд компјутинг во исполнување на барањата на новите
парадигми. Но фог компјутинг не може целосно да го замени клауд компјутинг како што и
понатаму се користи за high-end серијата на работни места за обработка, кои се многу
чести појавени во светот на бизнисот. Оттука може да се заклучи дека фог компјутинг и
клауд компјутинг ќе се надополнуваат едни со други, додека ги имаат своите предности и
недостатоци. Додека фог компјутинг ќе се зголеми за да им помогне на новите мрежни
парадигми кои бараат побрза обработка со помалку одложување, клад компјутинг ќе им
служи на бизнис заедницата да ги исполни нивните барања за high-end компјутерските
намалувања на трошоците врз основа на корисен модел за цените.

Иако клауд компјутинг во здравството е на поголем интерес само неколку успешни

имплементации се уште постојат и многу документи само го користат терминот "клауд"
како синоним за "користење на виртуелни машини" или "мрежа базирана " без опишани
придобивки во парадигмата на клауд. Најголемата опасност за прием во областа на
здравството се врши со вклучување на клауд надворешните партнери, многу проблеми на
безбедноста и сигурноста на податоците се уште треба да се разработат. До тогаш, клауд
компјутинг [1] се фаворизира повеќе за во еднина, индивидуалните карактеристики како
што се флексибилноста, приносот за користење и широк пристап до мрежата.

Референци
[1] Borko Furht & Armando Escalante, “Handbook of Cloud Computing”
[2] Abah Joshua & Francisca N. Ogwueleka, “Cloud Computing with Related Enabling
Technologies”
[3] E. Abukhousa, Mohamed, N., & Al-Jaroodi, J.,, "e-Healthcloud: opportunity and
challenges"
[4] M. Kuo, A., "Opportunities and challenges of cloud computing to improve health
care services"
[5] K. Bakshi, "Considerations for cloud data centers: Framework, architecture and
adoption"
[6] F.Bonomi, R.Milito, J.Zhu, and S.Addepalli, "Fog computing and its role in the
Internet of Things"
[7] K. P. Saharan, Anuj Kumar, ”Fog in comparison to cloud: A survey”