1.

KN
- Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành động mạch. Huyết áp được
tính bằng đơn vị mmHg và được xác định bằng cách đo huyết áp. Huyết áp
có hai chỉ số:

 Huyết áp tâm thu thể hiện ở chỉ số trên, là huyết áp khi tim co bóp
 Huyết áp tâm trương thể hiện ở chỉ số dưới, là huyết áp khi tim bạn được thư giãn

- Hnay, tở chúc y tế thế giới thống nhất Tăng huyết áp là khi huyết áp tâm
thu >= 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương >= 90mmHg.

2. Nguyên nhân:
- 90-95% trường hợp tăng huyết áp không rõ nguyên nhân loại này thường do
di truyền và xuất hiện chủ yếu ở nam giới.

- CÒn lại là trường hợp tăng huyết áp thứ phát là hệ quả của một số bệnh
lý như: bệnh thận,
bệnh tuyến giáp,u tuyến thượng thận,
do tác dụng của một số loại thuốc gây ra như: thuốc tránh thai,
thuốc cảm, cocaine, cam thảo..
- Riêng  trường hợp trẻ em, nhất là các trẻ dưới 10 tuổi, mắc cao huyết áp thứ phát
thì nguyên nhân thường chủ yếu là do bệnh thận gây ra.
- Ở một số phụ nữ mang thai ở tuần thứ 20 cũng bị tăng huyết áp. Nguyên nhân của các
dạng tăng huyết áp thai kỳ có thể do nhiều nguyên nhân: tiền sử cao huyết áp, thiếu máu,
đa thai, đái tháo đường,...

3. Triệu chứng
- Đa phần các triệu chứng của cao huyết áp không có biểu hiện rõ ràng,
một số bệnh nhân cao huyết áp cũng có một số biểu hiện thoáng qua như:
đau đầu, khó thở, chảy máu cam.
- Bên cạnh đó một số bệnh nhân tăng huyết áp có các biểu hiện rõ ràng
hơn như: Nôn ói, hồi hộp, thở dốc, mặt đỏ bừng.... hay thậm chí là hốt
hoảng, đau nhói vùng tim.
 4. Thuốc điều trị hiện tại trên thị trường, cách sử dụng
VD: thuốc Amloda 5 armepharco

- Cách SD:

Ðể điều trị tăng huyết áp và đau thắt ngực: Liều phải phù hợp cho từng người
bệnh. Nói chung, khởi đầu với liều bình thường là 5mg, 1 lần cho 24 giờ. Liều có
thể tăng đến 10 mg cho 1 lần trong 1 ngày.

Nếu tác dụng không hiệu quả sau 4 tuần điều trị có thể tăng liều. Không cần điều
chỉnh liều khi phối hợp các thuốc lợi tiểu thiazid.

Lưu ý: Liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc
vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần
tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

5. Mục tiêu điều trị

Mục tiêu tối ưu cho việc điều trị tăng huyết áp (bệnh cao huyết áp) là làm
giảm tỷ lệ tử vong và giảm các biến chứng
 Biến chứng có thể gặp
- Các biến chứng tim mạch: nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành,
-Các biến chứng về não: tai biến mạch não (bao gồm cả xuất huyết
não và nhũn não);
- Các biến chứng về thận: đái ra protein; suy thận...
- Các biến chứng về mắt, tiến triển theo các giai đoạn, thậm chí có thể
dẫn đến mù lòa.

6. Cách chăm sóc bệnh nhân và cách hạn chế phòng ngừa
a) Cách chăm sóc:

- Thực hiện chăm sóc cơ bản

 Đặt bệnh nhân nằm nghỉ, tránh lao động trí óc căng thẳng, lo lắng quá độ, nên
tập thể dục nhẹ, đi bộ thư giãn, bơi lội.
 Động viên, trấn an bệnh nhân để an tâm điều trị.
 Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn, đặc biệt là tình trạng tăng huyết áp. Tuỳ theo
từng trường hợp cụ thể để theo dõi có thể từ 15 phút cho đến 2 giờ đo một lần.
 Luôn giữ ấm cơ thể bệnh nhân.
 Ăn uống đủ năng lượng, nhiều sinh tố và hạn chế muối dưới 5g muối, hạn chế
mỡ, các chất béo động vật, kiêng rượu, thuốc lá, chè đặc.
 Tránh các yếu tố kích thích cho bệnh nhân.
 Vệ sinh sạch sẽ: hàng ngày vệ sinh răng miệng và da để tránh các ổ nhiễm
khuẩn, phát hiện sớm các ổ nhiễm trùng để có hướng điều trị cho bệnh nhân.

- Thực hiện các y lệnh

- Theo dõi
- Giáo dục sức khỏe:
+ Giáo dục cho nệnh nhân và gia đình về các nguyên nhân, các yếu tố thuận
lợi làm tăng huyết áp
 + Giáo dục cho bệnh nhân và gia đình cách phát hiện các dấu chứng tăng
huyết áp, cách phòng, điều trị và theo dõi bệnh nhân tăng huyết áp.

b) Cách phòng ngừa:

Để phòng ngừa tăng huyết áp mọi người nên thực hiện lối sống tốt cho sức khỏe từ
sớm. Nhiều nghiên cứu cho thấy duy trì cân nặng lý tưởng, tập thể dục đều
đặn, chế độ ăn cho người bị tăng huyết áp phù hợp.

 Chế độ ăn uống: ít muối, hạn chế đồ ăn uống có tác dụng kích thích, ít béo

-Giảm muối, đồng thời ăn nhiều trái cây, rau, củ, quả, hạt

- hạn chế đồ ăn uống có tác dụng kích thích: không uống rượu bia, cà phê,
nước chè đặc

Dùng nước uống từ hatt sen, ngó sen, hoa hòe, nước ngô luộc

-dùng ít chất béo: giảm ăn thịt mỡ, nội tạng, thức ăn nhanh

 Chế độ sinh hoạt:

- Vận động hơn: thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày vào hầu hết các ngày trong
tuần, tăng cường vận động thể lực, chơi thể thao. Việc tập luyện thể dục giúp giảm
huyết áp, giảm cân hoặc giữ cho bạn cân nặng phù hợp, và giảm stress

-Cố gắng tránh những điều có hại

Không hút thuốc lá và tránh khói thuốc

Cân bằng cuộc sống, tránh căng thẳng

-Chú ý đến những thay đổi của cơ thê

Kiểm soát cân nặng, giảm cân nếu dư cân

 Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những mối nguy cơ có thể điều
chỉnh được