የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ምክር ቤት

መ ተ ዳ ደ ሪ ያ ደ ን ብ

ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ ቁ ጥ ር 1 / 2 0 1 1 / 1 4 4 0 )

በኢትዮጵያ ሙስሊሞች ተቋማዊ ለውጥ የጋራ ኮሚቴ አስተባባሪነትበመዋቅር ንዑስ-ኮሚቴ የቀረበ ረቂቅ መዋቅርና መተዳደሪያ
ደንብ(ሕገ-መጅሊስ)

መ ጋ ቢ ት 2 0 1 1 1440ዓ.ሒ2019አዲስአበባ

"በአላህ ስም እጅግ በጣም ሩህሩህ በጣም አዛኝ በኾነው"

መ ግ ቢ ያ
በዘውዳዊው ሥርዓተ-መንግስት ዘመን ተጠንስሶ የሀገሪቱን ታሪክ በቀየረው የ 1966 ቱ የኢትዮጵያሙስሊሞች ፈር - ቀዳጅ
የተቃውሞ ትዕይንተ - ህዝብ ማግስት በተመሰረተው አብዮታዊ የሴኩላርሥ ር ዓት መባ ቻ ላይ መ ጋ ቢ ት 28 ቀ ን
1967( ረቢ ዑ ል አወል 12 ቀን
1395 ዓ . ሒ ) የኢ ትዮ ጵ ያ እ ስ ል ም ና   ጉ ዳ ይ   ከ ፍ ተ ኛ   ም ክ ር ቤ ት   በ ሚ ል   ስ ያ ሜ   በ ሕ ዝ በ - ሙ ስ ሊ ሙ   በ ይ ፋ  
የ ተ መ ሰ ረ ተ ው መጅሊስ በዘመነ - ውልደቱ የወጠናቸውን ዓላማዎች፣ያነገባቸውን እሴቶች፣የተለማቸውን
ግቦችናያለ ማቸ ው ን ራዕ ዮ ች ከ ወ ቅ ቱ ተጨ ባ ጭ ጋ ር በማ ጣ ጣ ም የአ ባ ቶ ቻች ን ን አ ደ ራ ተ ረክ በን በተ ሻለ አቅምና አማና
ለመፈጸም በማሰብ፤ይ ህ በ ጎ እ ሳ ቤ ይሳ ካ ዘን ድ መ ጅ ሊ ስ ላለ ፈው ግማ ሽ ም ዕ ተ - ዓመ ት የ ተጓ ዘባ ቸ ው ን
መ ስመ ሮች ፣ ያለ ፈባ ቸ ው ን ው ጣ - ው ረዶ ች እ ና የ ተጋ ረ ጡበ ትን ተግ ዳሮ ቶ ች ከ ህዝ በ - ሙ ስሊ ሙ አብ ራክ
በ ወጡ ም ሁ ራ ን   በ ማ ስ ፈ ተ ሸ   እ ና   በ ማ ስ ጠ ና ት   ጠ ን ካ ራ   እ ና ደ ካ ማ ጎ ኑ ን አ ን ጥ ሮ   መ ለ የ ት   እ ና   ሰ ፊ ው ን ሙስ
ሊም በሂደቱ ማሳተፍ ለዘላቂ ሁሉን-አቀፍ መፍትሄ ሁነኛ ዘዴ መሆኑን በማመን፤በሕገ - መንግስቱ እውቅና የተሰጠውን የእምነት
ነጻነት፣ በመንግስት ዘንድ የሃይማኖት እኩልነትእና የሴኩላር ሥርዓት መርሆዎች አፈጻጸም ላይ የተስተዋሉትን ጉልህ ጉድለቶች
ለመቀነስና
እናት ግ በ ራ ቸ ው ን   ለ ማ ሻ ሻ ል   የ ወ ቅ ቱ   የ ሪ ፐ ብ ሊ ኩ   መ ን ግ ስ ት   ተ ጨ ባ ጭ   እ ን ቅ ስ ቃ ሴ ዎ ች   ማ ድ ረ ግ መጀመሩን
በማበረታታትና የኢትዮጵያ ሙስሊሞች ተቋማዊ ለውጥ የጋራ ኮሚቴ
እንዲመሰረትኃ ላ ፊ ነ ት   የ ተ ሞ ላ በ ት   እ ገ ዛ   ማ ድ ረ ጉ ን   በ ማ ድ ነ ቅ ፤ የ ተ ቋ ማ ዊ   ለ ው ጥ   ኮ ሚ ቴ ው ም   ከ መ ጅ ሊ ስ
አመራሮች፣ከአንጋፋ ዓሊሞች፣ ከማህበረሰቡና ከባለ ድርሻ አጋር አካላት ጋር በመቀናጀት የጋራተቋሙ ( መጅሊስ )
ከሀገራዊው ለውጥጋር የተናበበ ተመጣጣኝ አመለካከት፣ ስያሜ፣
አደረጃጀት፣አ ወ ቃ ቀ ር   እ ና ቁ መ ና   እ ን ዲ ኖ ረ ው   ለ ማ ስ ቻ ል   ፋ ታ - የ ለ ሽ   ያ ለ ሰ ለ ሰ   ጥ ረ ት   ማ ድ ረ ጉ ን  
በ አ ግ ባ ቡ በመገንዘብ፤ይ ህ መ ን ፈ ሳ ዊ   ድ ር ጅ ት   የ ሀ ገ ራ ች ን   የ ሕ ግ   ማ ዕ ቀ ፎ ች ና   አ በ ይ ት   ፖ ሊ ሲ ዎ ች   የ ያ ዙ ት ን   ት ሩ ፋ
ትበተሟላ አኳኋን እንዲጠቀምና በሕገመንግስቱ የታመነው ከታሪክ የተወረሰ የተዛባ
ግንኙነትት ቶ ት   ያ ለ ፈ ው   ሁ ለ ገ ብ   ጠ ባ ሳ ን   አ ክ ስ ሞ   ተ ግ ባ ራ ዊ   እ ኩ ል ነ ት ፣ ሀ ገ ራ ዊ ት ድ ግ ና   እ ና   ህ ዝ ባ ዊ ብ
ልጽግናለማስገኘት የማህበረሰቡን የትጋትና የጥናት ውጤት ሥራ ላይ ማዋል ጊዜ የማይሰጠውመሆኑን በማመን፤የሉ ዓ ላዊ ው እ ና
የ ታላ ቁ የ ኢትዮ ጵያ ሕ ዝብ አካ ል የሆ ነው ሰ ፊው ሙ ስሊ ም - ማ ህበ ረሰ ብ እ ን ደ ማንኛውም ዜጋ ከሚያስተዳድረው
መንግስት እና ሀገር ከሚጋራው ማሕበረሰብ ጋር በተፈጥሯዊ

ቁርኝት የተፈጠረውን ዜግነታዊ ትስስርና ሰብዓዊ ጉድኝት ለማሳለጥ እና ከባለ ድርሻ አካላት ጋርበሚ ኖር መስ ተጋ ብር በ ስኬ ታማ
ው ክ ልና ጠን ካ ራና አው ራ ሰ ብ ሳቢ ተ ቋም ሆኖ የአ ስተ ባ ባ ሪ ነ ትሚ ና ው ን እ ን ዲ ወ ጣ የህ ዝበ ሙ ስሊ መን አ መኔ ታና
ሕገ መ ን ግ ስታ ዊ ይሁ ን ታ ማ ግኘ ት ቁ ል ፍ መሳሪያ መሆኑን
በማጤን፤አ ው ራ   ተ ቋ ሙ   በ ህ ዝ ባ ዊ   ቅ ቡ ል ነ ት   እ ን ዲ ዋ ጅ ና   የ ተ ከ ታ ዮ ቹ ን   አ መ ኔ ታ   እ ን ዲ ላ በ ስ   በ ኢ ስ ላ ማ ዊ ፖሊሲ
በመመራት በየደረጃው ያለው የማንኛውም የመጅሊስ አገልጋይና አባል መላ ሙስሊምንበሸ ሃ ደ ተ ይን ገ መድ ያ ለመ ድሎ
የሚ ያስ ተሳ ስር ፣ በመ ሃ ባ የሚ ያ ቅ ፍ እና በኢ ስላ ማዊ ው
መ ርህ በ ቀ ጥ ታ ና   በ ተ ዘ ዋ ዋ ሪ   በ ው ሳ ኔ   ሰ ጭ ነ ት   የ ሚ ያ ሳ ት ፍ   ተ ቋ ማ ዊ   ሥ ር ዓ ት   መ ዘ ር ጋ ት   መ ሰ ረ ታ ዊ ፍላጎት
መሆኑን በመረዳት፤ይህንኑ ዓላማ ለማሳካትም ተቋሙ በሃይማኖታዊ ዒልም፣በዓለማዊ ዕውቀት እና በጥልቅ ግንዛቤየደረጁ፣ለልዕለ
ሃያሉ ጌታ የተገዙ እና ለወከሏቸው ሙስሊሞች የታመኑ አገልጋይ ስብዕናዎችንብቻ እንዲያቅፍ አድርጎ መቅረጽ ወሳኝ መሆኑን
በማወቅ፤በሥራ ላይ የነበሩትን የቀድሞ ሕገ - ደንቦችና መተዳደሪያ ሕግ - ነክ ሰነዶች ተቋማዊ እንደራሴውየሚጠበቅበትን
ከባድ አደራ እና ከፍተኛ ሀገራዊ ኃላፊነት በልማታዊ ስሜትና በማይባክን ምጥንህዝባዊ ሀብት ለመከወን በሚያስችል አኳኋን
መደራጀት እንዳለበት በማስታወስ፤መ ላው
የ ኢትዮ ጵያ   ሙስ ሊሞ ች   በ ሃ ይ ማኖ ታዊ   እ ን ደ ራ ሴዎ ቻቸ ው ና   በ በቁ   ዓ ሊ ሞ ቻቸ ው   በ ኩል አዲሱ መጅሊሳቸው
በአላህፈቃድና ችሮታ ይተዳደርበት ዘንድ ይህንን ሕገ - መጅሊስ በቀድሞውመተዳደሪያ ደንብ አንቀጽ .. ፣ በሪፐብሊኩ
ሕገመንግስት አንቀጽ 27(2) እና ኢትዮጵያ
ተቀብላባ ጸ ደ ቀ ቻ ቸ ው   ድ ን በ ር   ዘ ለ ል   የ ሰ ብ አ ዊ   መ ብ ት   የ ቃ ል ኪ ዳ ን   ሰ ነ ዶ ች   መ ሰ ረ ት   እ ን ደ   ሀ ገ ራ ች ን አቆ
ጣ ጠ ር በዛ ሬ ው ዕ ለት … . ፤ ... ቀ ን 2011(E.C) ወ ይ ም … ቀ ን 1440 ዓ . ሒ . በአ ዲስ አበ ባ በተደረገ ጉባኤ …..
ድምጽ ፀድቋል።

ክ ፍ ል - ፩ - አ ን ድ

ጠ ቅ ላ ላ ድ ን ጋ ጌ ዎ ች

አ ን ቀ ጽ 1 አጭር ር ዕ ስ

ይህ ሕገ - መጅሊስ በ 1967 የተመሰረተውንና በ 1988 እንደገና የተደራጀውን የኢትዮጵያ

እስልምናጉ ዳ ይ   ጠ ቅ ላ ይ   ም / ቤ ት   ለ ማ ጠ ና ከ ር   እ ና   መ ተ ዳ ደ ሪ ያ   ደ ን ቡ ን   ለ ማ ሻ ሻ ል   የ ወ ጣ   " የ ኢ ት ዮ ጵ ያ
እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ምክር ቤት ሕገ-መጅሊስ ቁ.1/2011" ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል።

አ ን ቀ ጽ 2 ት ር ጓ ሜ

የቃሉ አገባብ ሌላ ትርጉም ካላሰጠው በስተቀር በዚህሕገ-መጅሊስ መሰረት፡-1. " መጅሊስ " ማለት በየደረጃው የሚገኝ
" የኢትዮጵያውያን ሙስሊሞች ምክር ቤት " መዋቅር የወልመጠሪያ ነው።2. "ጠቅላላ ጉባኤ" ማለት የህዝበ ሙስሊሙ ተመራጭ
እንደራሴዎች፣ተሿሚ የመጅሊስ ሃላፊዎች፣የዑለማ ምክር ቤት አባል አሊሞችና የባለድርሻ ሙስሊም አካላት
ተወካዮች በተሰብሳቢ አባልነትአቅፎ በየደረጃው የመጅሊስ መዋቀር የተደራጀ የየእርከኑ ከፍተኛው የስልጣን አካል የሆነ
ጉባኤነው።3. " ቋሚ ጉባኤ " ማለት የሙስሊሙ ቀጥተኛ ተመራጭ እንደራሴዎች፣የመስጅድ አስተዳደር
ኮሚቴአባላት፣የመስጅድ ዑለማ ንዑስ ጽ / ቤት አባል አሊሞችና የባለድርሻ ሙስሊም አካላት ተወካዮችበተሰብሳቢ አባልነት
አቅፎ በአካባቢ መስጅድ ጠቅላላ ጉባኤ የተሰየሙ በታችኛው መጅሊስ ብቻየ ተደ ራጀ ከ መ ስጅ ድ አ ካ ባ ቢ ነዋ ሪ
ሙ ስሊ ሞ ች ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ቀ ጥሎ ከ ፍ ተኛ ው የስ ል ጣ ን አ ካ ል የሆነ ጉባኤ ነው።4. " የሥራ አመራር ቦርድ " ማለት በዚህ
ሕገ - መጅሊስ በተደነገገው አኳኋን ከመጅሊስ ጠቅላላ ጉባኤአባላት መካከል ከፍተኛ የሥራ አመራሮችን፣ የአማካሪ ቦርዱን፣
ዋነኛ የሥራ ፈጻሚ
ተቋማትንእ ን ዲ ቆ ጣ ጠ ር ና   በ የ ም ር ጫ   ዘ መ ኑ   በ ቋ ሚ ነ ት   እ ን ዲ ያ ገ ለ ግ ል   የ ሚ መ ረ ጥ   በ ሀ ገ ራ ዊ   ደ ረ ጃ   ዘ ጠ ኝ በ ክ ል
ል መ ዋ ቅ ር ደ ግ ሞ ከ አ ም ስ ት እ ስከ ሰ ባ ት የሚ ደ ርሱ አባ ላት ን ያ ቀ ፈ ዋ ና የ ቁ ጥ ጥ ር አ ካ ል የሆነ ቦርድ ነው።5.
" የአ ስተ ዳደ ር መዋ ቅ ር " ማ ለት ማዕ ከ ላ ዊነ ትን የሚ ያ ሳ የ ው ን የብ ሄራ ዊው ላ ዕ ላ ይ መዋ ቅ ር እ ና የመ ጨ ረ ሻው እ ርከ ን
የ ሆነ ው ን የአ ካ ባ ቢ መስ ጅ ድ መዋ ቅ ር ን ጨምሮ በኢትዮጵያ
የ ፌዴ ራል ና የ ክ ል ል   መ ን ግ ስ ታ ት   ሕ ጎ ች   ለ አ ስ ተ ዳ ደ ር   መ ዋ ቅ ር ነ ት   በ የ አ ካ ባ ቢ ው   እ ስ ከ   ወ ረ ዳ   ከ ተ ዘ ረ ጋ
ው የመዋቅር እርከን ጋር በትይዩ የተደራጀ ሲሆን የክልል ወይም የከተማ መስተዳድር፣ የዞን ወይምየልዩ ዞን ወይም የክ/ከተማ፣ የወረዳና
የልዩ ወረዳ የአስተዳደር እርከኖችን ያካትታል።6. " ሙስ ሊ ም " ማ ለት በ ደ ፈ ና ው ( በ ሙጥ ለቅ ) ኢ ስ ላም ን በ እ ም ነ ትነ ት
የ ተቀ በለ ወ ይም የእ ስ ልም ና ሃይማኖት ተከታይ የሆነ በተለይም የአላህን ብቸኛ አምላክነት ተቀብሎ በነብዩ ሙሐመድ(ሰለሏሁ

ዓ ለ ይ ሒ   ወ ሰ ለ ም )   የ መ ጨ ረ ሻ   የ አ ላ ህ   መ ል እ ክ ተ ኛ ነ ት ና   ነ ብ ይ ነ ት   አ ም ኖ   የ መ ሰ ከ ረ   ማ ን ኛ ው ም የተፈጥሮ ሰው
ነው።7 . " የ ኢ ት ዮ ጵ ያ ሙ ስ ሊ ም ወ ይ ም ም ዕ መ ን " ማ ለ ት የ ኢ ት ዮ ጵ ያ ዜ ግ ነ ት ያ ለ ው ወ ይ ም ት ው ል ደ -
ኢ ት ዮ ጵ ያ ዊ   የ ሆ ነ   ወ ይ ም   ከ ኢ ት ዮ ጵ ያ ዊ   የ ተ ወ ለ ደ   ወ ይ ም   ከ ት ው ል ደ   ኢ ት ዮ ጵ ያ ዊ   የ ተ ወ ለ ደ ሙስሊም
ሆኖ የመጅሊስ አገልግሎት ከማግኘት አኳያ በኢትዮጵያ ውስጥ የሚኖርን ማንኛውንምሙስሊም ይጨምራል።8. " ጀ መዓ " ማለ ት
ከ መስ ጅ ድ ጀ ም ሮ በ የአ ስተ ዳደ ር መዋ ቅ ሩ የሚ ገ ኝ ወ ይም የሚ ኖ ር የ ሙስ ሊ ም ማ ህ በ ረ ሰ ብ   ነ ው ። 9 .   " መ ስ ጅ ድ "
ማለት በመላ ሀገሪቱ የሚገኝ ቋሚ ኢማም ወይም አሰጋጅና ሙአዚን ያላቸው፣አምስት ወቅት ሶላት
ለ ሁ ሉ ም ሙ ስ ሊ ም ክ ፍ ት ሆ ነ ው ሶ ላ ት ወ ይ ም ስ ግ ደ ት የ ሚ ከ ወ ን በ ት ኢ ስ ላማ ዊ የአ ም ል ኮ ቦ ታ ሆኖ
በ መጅ ሊስ ፣ በ ተቋ ማጽ ፣ በ ወቅ ፍ እ ና በግ ለሰ ቦች የሚ ተ ዳደ ሩ ት ን የሚ ጨ ም ር ሲ ሆን በዚ ህ ሕ ገ - መጅ ሊ ስ ለተ ደ ነ ገ ገ ው
የ ታች ኛው የ መስ ጅ ድ የ መጅ ሊስ መዋ ቅ ር ለማ ደ ራ ጀ ት ግ ን በ ሥ ራ ቦ ታዎ ች፣ በም ግ ብ ቤቶ ች፣ በት ም ህ ርት
ተ ቋማ ት፣ በአ ው ሮ ፕላ ን ና
በ ሌላ የ ት ራ ን ስ ፖ ር ት   ጣ ቢ ያ ዎ ች ፣ በ እ ስ ር   ቤ ቶ ች ፣   በ መ ስ ሪ ያ ቤ ቶ ች   እ ና   በ ኢ ም ባ ሲ ዎ ች   የ ሚ ገ ኙ መ
ስጅዶችን አያካትትም።1 0 . " የ መ ስ ጅ ድ አ ካ ባ ቢ መ ጅ ሊ ስ " ማ ለ ት በ ኡ ማ ው ና በ እ ስ ል ም ና ጉ ዳ ዮ ች ዙ ሪ ያ
ከ ወ ረ ዳ መ ዋ ቅ ር በ ታች የሚ ገ ኝ ና የሙ ስሊ ም ቀ ጥ ተ ኛ ተሳ ትፎ የሚ ደ ረግ በት በአ ን ድ መ ስጅ ድ አ ካ ባ ቢ
የሚ ኖሩ ሙ ስ ሊ ሞ ች   ተ ሰ ባ ስ በ ው   በ ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ   አ ባ ል ነ ት   የ ታ ቀ ፉ በ ት   የ መ ጅ ሊ ስ   የ መ ጨ ረ ሻ ው
ና ለማህበረሰቡ ቅርብ የሆነው የታችኛው እርከን ነው።11." የሙስሊሙ ወይም የጀመዓው እንደራሴ "  ማለት የአካባቢ
መስጅድ የመጅሊስ እርከን የጠቅላላጉ ባ ኤ   አ ባ ል   ህ ዝ በ -
ሙስሊም  ወይም   አጠቃላይ  ጀመዓ  ከአባላቱ  መካከል  እ ንዲወክላቸው የሚመርጡት የምዕመናን 
ወኪል ሲሆን በእየእርከኑ መጅሊስ ጠቅላላ ጉባኤ እየተመረጠበሀገራዊው መጅሊስ ጠቅላላ ጉባኤ 
አ ባ ል   የ ሆ ነ ን ም   ተ መ ራ ጭ   ያ ካ ተ ተ   የ ህ ዝ በ   ሙ ስ ሊ ሙ እንደራሴ ወይም ወኪል
ነው።1 2 .   " ኢ ስ ላ ማ ዊ   ቦ ታ   ወ ይ ም   ተ ቋ ም "   ማ ለ ት   መ ስ ጅ ድ ፣ መ ድ ረ ሳ ፣ የ እ ስ ል ም ና ጉ ዳ ይ   የ ሚ ከ ወ ን በ ት
ጽ / ቤት፣ ቁርአን ቤት፣ የአውቃፍ ተቋማት፣ ኢስላማዊ የምርምር፣ የጥናትና የባህል ማዕከል፣የ ገ ጠ ር ዛ ው ያ ፣ ሃ ሪ ማና
ኸ ላዋ ፣ እ ስል ም ና ን መሠ ረት ያ ደ ረገ የል ማት ድር ጅ ት ወ ይም የሲ ቪክ ማህበር ይዞታ፣ኢስላማዊ እድር፣መረዳጃ እና መሰል
ቦታን እና ተቋማትን ያጠቃልላል።13." የመጅሊስ ንዑስ ተቋም " ማለት በየደረጃው ባለው የመጅሊስ የአስተዳደር፣የልማትና
የተራድኦመ ዋ ቅ ር   የ ተ መ ሰ ረ ቱ ና   የ የ ራ ሳ ቸ ው   የ ተ ደ ራ ጀ   አ መ ራ ር ና   የ መ ጅ ሊ ስ   አ ስ ተ ዳ ደ ር   ያ ላ ቸ ው
ተጠሪነታቸው እና ባለቤትነታቸው በየደረጃው ለሚገኝ የአስተዳደር መዋቅር ወይም ለሀገራዊውመጅሊስ የሆኑ መንፈሳዊ
ማህበራትና የመረዳጃ ስብስቦች፤ ዘመናዊና ባህላዊ የአዳሪና የተመላላሽሃይማኖታዊ የትምህርት ተቋማት፤ የገጠር የቂርዓት
ማዕከሎች፤ ዛውያዎች፣ ቋሚ
የመንፈሳዊስ ል ጠ ና   እ ና   የ ዒ ል ም   ቦ ታ ዎ ች   ( ኸ ል ዋ ዎ ች ና   ሃ ሪ ማ ዎ ች ) ፤   የ ል ማ ት ና   የ ተ ራ ድ ኦ   ድ ር ጅ ቶ ች ፤

ኢስላማዊ የኪነጥበብ፣የመዝናኛና የሚዲያ ተቋማት፤ የዘካ፣የወቅፍ፣ የሂባ እና የወስያማዕከ
ሎ ች ፤   እ ን ዲ ሁ ም   ተ መ ሳ ሳ ይ   ባ ህ ሪ   ያ ላ ቸ ው ን   ሌ ሎ ች   በ ስ ሩ   የ ሚ ገ ኙ   ሃ ይ ማ ኖ ታ ዊ አደረጃጀቶች
ን ይጨምራል።14. “ ፈትዋ” ማለት በህብረተሰቡ ውስጥ ለሚነሱ ሃይማኖታዊ ጥያቄዎች የሃይማኖቱን
መሠረታዊም ን ጮ ች   መ ሰ ረ ት   በ ማ ድ ረ ግ ና   ኢ ስ ላ ማ ዊ   አ ስ ተ ም ህ ሮ ቶ ች ን   በ ግ ብ አ ት ነ ት   በ መ ጠ ቀ ም   በ ዓ ሊ ም ወይም
ዑለማ(የሃይማኖት ሊቃውንት) የሚሰጥ ኢስላማዊ ብይን ነው።15. “ ወ ቅ ፍ ” ማለ ት ማ ን ኛ ው ም በጎ አድ ራጊ ሰ ው ወ ይ ም
ተ ቋም ወ ይም ድ ርጅ ት ን ብረ ቱን ወይ ም ከንብረቱ የሚገኝን ጥቅም ወይም ፋይዳ በቅድሚያ ተለይተው ለተጠቀሱ
ተጠቃሚዎች ወይምየአጠቃቀም ሥርዓቶች ለአገልግሎት እንዲውል ስጦታ የሚደረግበት ኢስላማዊ ሥርዓት ነው።16. “ ዘ ካ ት ”
ማ ለት ማን ኛው ም ሙ ስሊ ም በ ህጋ ዊ መንገድ ካ ፈራ ው ከ ሚ ን ቀ ሳ ቀ ስና
ከ ማይ ን ቀ ሳቀ ስ ሀ ብ ት ና   ን ብ ረ ቱ   ላ ይ   በ ሃ ይ ማ ኖ ቱ   በ ተ ደ ነ ገ ገ ው   መ ጠ ን ፣ ሥ ር ዓ ት ና   ጊ ዜ   ለ ሚ ገ ባ ቸ ው   ወ ገ ኖ ች የ
ሚሰጥ የአምልኮ አካል የሆነ የግዴታ ገንዘብ ነው። 1 7 . “ ሰ ደ ቃ ፣ ሂ ባ ፣ ወ ሲ ያ ” ማ ለ ት ሙ ስ ሊ ሞ ች በ ግ ል ም ወ ይ ም
በ ጋ ራ በ ህ ይ ወ ት ዘ መ ና ቸ ው ወ ይ ም ከህልፈታቸው በኋላ ተፈጻሚ የሚሆን ለበጎ አድራጎት እና ለመሳሰሉት ሰብዓዊ ዓላማዎች
ድጋፍየሚያደርጉባቸው ግዴታ ያልሆኑ የተለያዩ ኢስላማዊ የንብረት ልገሳ ወይም የስጦታ ሥርዓቶችናቸው።18."ሪፐብሊክ"
ማለትየኢትዮጵያፌዴራላዊዴሞክራሲያዊሪፐፕሊክነው። 19."ሕገ-መንግስት" ማለት የሪፐብሊኩ ሕገ-መንግስት
ነው።2 0 .   " መ ን ግ ስ ት "   ማ ለ ት   በ ግ ል ጽ   የ ሌ ላ   ሀ ገ ር   ስ ለ መ ሆ ኑ   ካ ል ተ ገ ለ ጸ   በ ስ ተ ቀ ር   እ ን ደ   ሁ ኔ ታ ው በሪ
ፐብሊኩ የተቋቋሙት የፌዴራል መንግስት ወይም የክልል መንግስት ማለት ሲሆን
የአዲስአ በ ባ ና   የ ድ ሬ ዳ ዋ   መ ስ ተ ዳ ድ ሮ ች ና   በ ው ጭ   ሀ ገ ር   የ ሚ ገ ኙ   የ ሪ ፐ ፕ ሊ ኩ   ኢ ም ባ ሲ ዎ ች ን
ም ይጨምራል።2 1 . " ክ ል ል " ማ ለ ት በ ሕ ገ መ ን ግ ስ ቱ የ ተ ጠ ቀ ሱ ት ና አ ግ ባ ብ ባ ለ ው ሕ ግ ወ ደ ፊ ት
የ ሚ ፈ ጠ ሩ ት የሪፐብሊኩ አባል ክልሎች ሲሆኑ የአዲስ አበባ እና የድሬዳዋ መስተዳድሮችንም ይጨምራል።2 2 . " ተ ግ ባ ር
( a c t i o n ) " ወ ይ ም " ሥ ራ " ወ ይ ም " ድ ር ጊ ት " ማ ለ ት አ ን ድ ን ነ ገ ር መ ፈ ጸ ም ን ወ ይ ም ማድረግን
(commission) እና ከመፈጸም ወይም ከማድረግ መቆጠብንም (omission) ያካትታል።

አ ን ቀ ጽ 3

ስ ያ ሜ እ ና ዳ ግ ም ም ስ ረ ታ

1 .   " የ ኢ ት ዮ ጵ ያ   እ ስ ል ም ና   ጉ ዳ ዮ ች   ጠ ቅ ላ ይ   ም ክ ር   ቤ ት "   በ አ ጭ ር   አ ጠ ራ ር   " ሀ ገ ራ ዊ   መ ጅ ሊ ስ " በኢ

ት ዮ ጵያ እ ስል ም ና ን እ ና ሙ ስሊ ሙን በሚ መለ ከ ት በመ ጅ ሊ ስ መዋ ቅ ር የተ ሟ ላ መን ፈሳ ዊ ስልጣንና ኃላፊነት ያለው
የህዝበ ሙስሊሙ የበላይ የሃይማኖት አስተዳደር ተቋም ሆኖ በአዲስገፅታ ተደራጅቶ ተቋቁሟል።2. በ ሪ ፐ ብሊ ኩ አ ባ ል
ክ ልሎ ችና በ የአ ስተ ዳደ ር መዋ ቅ ሩ በዚ ህ ህገ - መ ጅ ሊ ስ መ ሰ ረ ት የ ተቋ ቋ ሙ ት የአስተዳደር እና የኡለማ መዋቅር ያላቸው
የመጅሊስ እርከኖች በሚገኙበት የአስተዳደር ክልልውስጥ እስልምናን እና ሙስሊሙን በሚመለከት በዚህ ሕገ-መጅሊስ
በተደነገገው የስልጣን ክልልውስጥ የተሟላ መንፈሳዊ ስልጣንና ኃላፊነት ያላቸው ላዕላይ የሃይማኖት አስተዳደር
ተቋማትሆነው ተደራጅተዋል።3. በመላው ሀገሪቱ የሚገኙ ሙስሊም ዜጎች በየመኖሪያ አካባቢያቸው በሚገኝ መስጅድ
በአባልነትተ መዝ ግበ ው የጠ ቅ ላ ይ ጉ ባ ኤ አ ባ ል የሚ ሆ ኑበ ት የ “ አ ካ ባ ቢ መ ስጅ ድ ነዋ ሪ ሙ ስሊ ሞ ች ም ክ ር ቤት”
የመጅሊስ የመጨረሻው ታህታይ እርከን ሆኖ በዚህ ህገ-መጅሊስ የተቋቋመ ሲሆን መስጅድበሌለበት አካባቢ የሚኖሩ ሙስሊሞች
ደግሞ በሚኖሩባቸው ቦታዎች “የመስጅድ አልባ
ሙስሊምነ ዋ ሪ ዎ ች   አ ካ ባ ቢ ያ ዊ   ም ክ ር   ቤ ት ”   አ ቻ   የ መ ጨ ረ ሻ   የ መ ጅ ሊ ስ   ተ ተ ኪ   ጊ ዚ ያ ዊ   እ ር ከ ን   ሆ ኖ በተ
መሳሳይ ስልጣን ተቋቁሟል።

አ ን ቀ ጽ 4

የ ሕ ግ ሰ ው ነ ት

1. ሀ ገ ራ ዊው መ ጅ ሊ ስና እ ስከ ታች ኛ ው የ አካ ባ ቢ መስ ጅ ድ ድ ረስ የተ ደ ራጀ ው የ አስ ተዳ ደ ር
መዋቅርእ ን ዲ ሁ ም   በ መ ጅ ሊ ስ   ሥ ር የታቀፉ ተቋማት እና ንዑስ ተቋማት
በ ተ ለ ይ ም   መ ስ ጅ ዶ ች ፤ የገጠርና የከተማ ኢስላማዊ ማዕከሎች፤ ራሳቸውን ችለው የተቋቋሙ የተመላላሽ
ና   የ አ ዳ ሪ የዒ ል ም ( የእ ው ቀ ት )  እ ና   የ መን ፈሳ ዊ   ሰ ል ጠ ና   ቦ ታዎ ች ( የደ ረስ ነት   ዛ ው ያ ዎ ች   እ ና   ኸ ል ዋ ዎ ች ) ፤ በ የ እ ር ከ ኑ
የ ተ ቋ ቋ ሙ የ መ ጅ ሊ ስ ጽ ህ ፈ ት ቤ ቶ ች እ ና የ እ ስ ል ም ና ጉ ዳ ይ ም ክ ር ቤ ቶ ች ወ ይ ም ጉ ባ ኤ ዎች እ ና ተ መሳ ሳ ይ
የ አስ ተዳ ደ ር መ ዋ ቅ ሮች ፤ በመ ጅ ሊ ሱ ሥር የ ተቋ ቋ ሙ ና
የሚ ቋቋ ሙ መ ን ፈ ሳ ዊ   ማ ህ በ ራ ት   እ ና   ዘ መ ና ዊ   እ ና   የ ሚ ሲ ዮ ን   የ እ ስ ል ም ና   ት ም ህ ር ት   ቤ ቶ ች   ወ ይ ም
መ ድረ ሳዎ ች እ ና ከ ፍ ተኛ የ ትም ህር ት ተ ቋማ ት፤ የወ ቅ ፍ ፣የ ዘካ ፣የ ወ ስ ያ ና የሂ ባ ሰ ብሳ ቢ መ ስሪ ያ ቤ ቶ ች እ ን ዲሁ ም
የ ልማ ትና የ ተራ ድኦ ተቋ ማት አ ደ ረ ጃጀ ቶ ች ፤ሃ ይማ ኖት ቀ መ ስ ሙ ዚየ ሞ ች ና የባህል ማዕከሎች እንዲሁም መሰል በሕግ -
ነክ ሰነዶቹ የተደነገጉ አደራጃጀቶች በሪፐብሊኩ ሕገመ ን ግ ስ ት   አ ን ቀ ጽ 9(1)፣ 27፣ 31
እ ና   3 8 ( 4 )   ከ እ ነ ዚ ሁ   የ ሀ ገ ሪ ቱ   የ በ ላ ይ የ ሕ ግ   ሰ ነ ድ ድንጋጌዎች ጋር ተጣጥመው በሚተረጎሙት በ 1952
በወጣው የኢትዮጵያ የፍትሐ ብሔር ሕግመ ጽ ሐ ፍ ፩ አ ን ቀ ጽ ፫ ም ዕ ራ ፍ ፩ ቁ ጥ ር 3 9 8 እ ና 3 9 9
ድ ን ጋ ጌ ዎ ች ፣ እ ን ዲ ሁ ም በ ክ ል ል ና በ ፌዴ ራል መ ን ግ ስት የ ሸሪ ዓ ፍ / ቤቶ ች ማጠ ና ከ ሪ ያ አ ዋ ጆ ች በ ተለ ይም
በ ፌዴ ራሉ አ ዋ ጅ ቁ ጥር 188/1992 አንቀጽ 17(1)(2) እና የሰብአዊ መብት ኮሚሽን ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር
110/1992

ለ . የ ቁር ዓን ም ስ ል ኖ ሮት በ መስ ጅ ዱ ም ስ ል ክ ብ አና ት ላይ “ ቢስ ሚ ላ ሂ አ ረህ ማኒ አ ረሂ ም ” የሚ ል የተጻፈበት።ሐ.
በቁርአኑ ምስል ግራና ቀኝ የዘንባባ ዝንጣፌ ያለው ነው።3. የዓርማው ትርጉምም:-ሀ. ክብ ቀለበቱ ዓለምን የሚያመለክት ሆኖ እስልምና
ዓለም አቀፍ ሃይማኖት መሆኑን
ይጠቁማል።ለ .  የመ ስጅ ድ   ሚ ና ራ ዎች   የ ኢስ ላም   ዋ ነ ኛ   መ ነሻ ና መ ሠረ ትመ ስጅ ድ መ ሆ ኑን ና በ መ ስጅ ድና   በ አም ል ኮ ቦታዎች
የሚደረግ የዒባዳ ተግባርና ክንውን አላህን ብቻ በመገዛት የሚፈጸም መሆኑን ያሳያል።ሐ . በ ቁ ር ኣኑ ም ስል ላ ይ “ በአ ላህ ስ ም
እ ጅ ግ በጣ ም ሩ ህ ሩ ህ በ ጣ ም አ ዛ ኝ ” የሚ ል ትር ጉ ም ያ ለ ው የአረብኛ ጽሑፍ መቀመጡ ኢስላም ለመላው የሰው ዘርና
ፍጡራን መለኮታዊ እዝነት መሆኑንበማ መላ ከ ት   ኢ ስላ ም   ለ ሁ ሉ ን -
አ ቀ ፍ   ፍ ቅ ር ፣ለ ሰ ብ አዊ   ወ ን ድ ማማ ችነ ትና ለ አ ብሮ ነት ያ ለው ን የ ላቀ ተቀዳሚ ቦታ የሚያሳይ
ነው።መ .   ከ ቁ ር ኣ ኑ   ም ስ ል   ግ ራ ና   ቀ ኝ   የ ሚ ታ ዩ   ት ይ ዩ   ሁ ለ ት   የ ዘ ን ባ ባ   ዝ ን ጣ ፊ ዎ ች   የ
ኢ ስ ላ ም ኃይማኖታዊነት በእምነትና በልማት ጣምራሁለገብ ብልጽግና እና ትድግና ላይ አተ
ኩ ሮ የሚ ን ቀ ሳቀ ስ መ ሆኑ ን እ ና አብ ይ ሚ ና ው ና ገ ጽ ታ ው ከ ሠ ላም አ መን ጭነ ት ተ ፈጥ ሯ ዊ ባ ህሪ ው ተነጥሎ
እንደማይታይ ያመላክታል።

አ ን ቀ ጽ 7

የ ዋ ና መ ስ ሪ ያ ቤ ት ና የ ክ ል ላ ዊ እ ር ከ ን መ ቀ መ ጫ እ ና የ ቅ ር
ን ጫ ፍ ጽ / ቤ ቶ ች መ ገ ኛ

1 የሀ ገ ራዊ ው መ ጅ ሊ ስ ዋ ና መቀ መጫ የ ሪፐ ፕሊ ኩ ዋ ና መና ገ ሻ ካ ል ተቀ የረ በ ስተ ቀ ር አዲ ስአ በባ ሲ ሆ ን የከ ተ ማ
መ ስተ ዳድ ር ፤ የክ ልል፤ የ ዞን ፣ የልዩ ወረ ዳና የ ወ ረ ዳ መጅ ሊ ስ መቀ መጫ ደ ግ ሞ የ የመ ዋ ቅ ሩ አስ ተዳ ደ ር ዋ ና ከ ተ ማ
ሲ ሆን የአ ካ ባ ቢ መ ስጅ ድ መጅ ሊስ ደ ግ ሞ የ መስ ጅ ዱ ቅ ጥ ር ግቢ ነው።2. የመስጅድ አልባ ሙስሊም ነዋሪዎች
የአካባቢመጅሊስ የሥራመከወኛ ቦታ በአቅራቢያው
ወይምበ አ ካ ባ ቢ ው   በ ሚ ገ ኝ   ም ቹ   በ ሆ ነ   ቢ ሮ   ወ ይ ም   ጽ / ቤ ት   ወ ይ ም   ተ መ ሳ ሳ ይ   ቦ ታ   በ ጊ ዚ ያ ዊ ነ ት
ይጠቀማሉ።3 .   ሀ ገ ራ ዊ   መ ጅ ሊ ሱ   ለ ሥ ራ ው   አ ስ ፈ ላ ጊ   ሆ ኖ   ሲ ገ ኝ ና   ሁ ኔ ታ ዎ ች   ሲ ፈ ቅ ዱ   በ ዚ ህ ሕ ገ -
መ ጅ ሊ ስ በ ተደ ነገ ገ ው   አ ኳኋ ን   ከ ሀ ገ ርው ጪ   የ ዲያ ስፖ ራ   ኢ ትዮ ጵ ያ ዊ   ሙ ስሊ ሞ ች   ቅ ር ን ጫ ፍ   የመ ጅ ሊ ስ ጽ/ቤት ሊከፍት
ይችላል።

ክ ፍ ል ፪ መ ሰ ረ ታ ዊ መ ር ሆ ዎ ች ና ዓ ላ ማ ዎ ች

አ ን ቀ ጽ 8

ተ ቋ ማ ዊ ተ ል ዕ ኮ

መጅሊስ እንደ አሰባሳቢ መሪ ተቋም በኢስላማዊ አስተምህሮት የሚመራ፣በሥነምግባር የታነፀ፣ከአድሎ የጸዳ እና ችሎታን
መሰረት ያደረገ ዘመናዊ የአስተዳደር ሥርዓት በመዘርጋት የተደራጀ፣

ን ቃ ተ - ህ ሊ ና ው   የ ዳ በ ረ   እ ና   ብ ቁ   ሙ ስ ሊ ም   ማ ህ በ ረ ሰ ብ   በ መ ፍ ጠ ር   የ ኢ ት ዮ ጵ ያ   ሙ ስ ሊ ሞ ች ን መንፈሳዊ፣
ኢኮኖሚያዊ እና ማህበራዊ ጥቅሞችን የማስከበር ተልዕኮ አለው።

አ ን ቀ ጽ 9

ተ ቋ ማ ዊ ራ ዕ ይ

የ መጅ ሊስ ተ ቋማ ዊ ራ ዕይ ኃላ ፊነ ትን የሚ ሸከ ም እ ና አ ን ድ ነቱ ን የጠ በቀ ፤ ኢ ስላ ም ን የሚ ኖር ፣ኢ ኮኖ ሚ ያ ዊና
ማ ህበ ራዊ ግ ን ኙ ነ ቱን ያጠ ነከ ረ እ ና በ ሀ ገ ሪቱ ሁ ለን ተና ዊ ል ማ ት የሚ ሳ ተፍ ን ቁ ኢትዮጵያዊ ሙስሊም ማህበረሰብ በአላህ
ፈቃድ ተፈጥሮ ማየት።

አ ን ቀ ጽ 1 0

አ ብ ይ እ ሴ ቶ ች
መጅሊስ ተቋማዊ ተግባራቱን የሚያከናውነው የሚከተሉትን አብይ እሴቶች መሰረት አድርጎ ነው፡-
1. መንፈሳዊነት፡- ከአላህ ምንዳ መፈለግንና ኢስላማዊ ኃላፊነትን መወጣትን ማዕከል
በማድረግአገልገሎትመስጠት፤2 .   አ ገ ል ጋ ይ ነ ት ና   በ ጎ - ፈ ቃ ደ ኝ ነ ት ፡ -   በ አ ገ ል ጋ ይ ነ ት   መ ን ፈ ስ ና   በ በ ጎ -
ፈ ቃ ደ ኝ ነ ት   ላ ይ   ተ መ ስ ር ቶ አገልግሎት መስጠት፤3. እኩልነትና ፍትሃዊነት፡- ሕዝበ ሙስሊሙን
በእኩልነትናበፍትሃዊነትመንፈስማገልገል፤4. ልህቀት፡- በላቀ የአሰራርና የአገልግሎት አሰጣጥ ሥራን
ማከናወን፤5 .   ት ብ ብ ር ና ወ ን ድ ማ ማ ች ነ ት ፡ -   በ ኢ ስ ላ ማ ዊ   መ ተ ሳ ሰ ብ ፣   ት ብ ብ ር   እ ና   ወ ን ድ ማ ማ ች ነ ት   መ ን ፈ ስ መ
ሥራት፤6. ታማኝነት፡- ሕዝበ ሙስሊሙን በጽናትና በታማኝነትማገልገል፤7. አደራጠባቂነት፡-በአደራ ጠባቂነትና በአማና ስሜት
ማገልገል፤8 .   አ ካ ታ ች ነ ት ና   አ ሳ ታ ፊ ነ ት ፡ -   ከ አ ግ ላ ይ ነ ት   በ ፀ ዳ   መ ል ኩ   ሁ ሉ ን ም   ሙ ስ ሊ ሞ ች   አ ካ ታ ች ነ ት ን
፣ አቃፊነትን እና አሳታፊነትን የተላበሰ ተቋማዊ አሰራርን መተግበር፤9. ግልፅነትና ተጠያቂነት፡- አገልግሎትን በግልፅነትና በተጠያቂነት
መንፈስ መሥራት ናቸው።

አ ን ቀ ጽ 1 1

ተ ቋ ማ ዊ የ አ ሰ ራ ር መ ር ሆ ዎ ች   P r i n c i p l e s )

መጅሊስ የሚከተሉትን አጠቃላይ የአሰራር መርሆዎች መሰረት በማድረግ ተግባራቱን ያከናውናል፡-

1.

ቁርኣንና ሀዲስን፤ ኢጅማእና ቂያስን መሰረት አድርጎና ተከትሎ መተግበር፤

2.

ከ ፖ ለቲ ካ ዊ ዓላ ማ እ ና ከ የ ትኛ ው ም ወገ ን ተኝ ነት የጸ ዳ ሃ ይማ ኖታ ዊ እ ና መን ፈሳ ዊ ተግ ባ ራ ትን ማከናወን፤

3.

ኢስላማዊ ሥነ-ምግባሮች እና እሴቶች በማህበረሰቡ ውስጥ እንዲሰርፁ በአርአያነት መሥራት፣

4.

በ ዚህ   ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ   የ ተጣ ለበ ትን   መን ፈሳ ዊ፣ ኢ ኮ ኖሚ ያ ዊ ፣   ማህ በራ ዊ   እ ና   ሰ ብ ዓዊ   አ ገ ል ግሎ ት ለማህብረሰቡ የመስጠት
ኃላፊነት በመወጣት አገልግሎቱን ለሰፊው ህዝብ ለማድረስ ለማህበረሰቡቅርበት ላላቸው የታችኛው የመጅሊስ መዋቅር ሰፋ ያለ
ኃላፊነትና ሥልጣን መስጠት፤

5.ሙ ስ ሊ ሙ   ማ ህ ብ ረ ሰ ብ   ከ ሌ ላ   እ ም ነ ት   ተ ከ ታ ዮ ች   ጋ ር   የ ሚ ኖ ረ ው   ግ ን ኙ ነ ት   በ መ ከ ባ በ ር   እ ና በ አብ ሮ ነ
ት መር ህ ላ ይ የተ መሰ ረተ መሆ ኑን በመ ቀ በ ል ይህ እ ሴት ም እ ን ዲዳ ብር ግ ን ባ ር ቀ ደ ም ሚና መወጣት፤

6.ድህነት ቅነሳ፣ የሀገሪቱን ሰላም መጠበቅ ፣ ወንጀል መከላከልና በመሳሰሉት መላውን

የሀገራችንንህ ብ ረ ተ ሰ ብ   የ ተ ባ በ ረ   ጥ ረ ት   በ ሚ ጠ ይ ቁ   መ ስ ኮ ች   ሙ ስ ሊ ሙ   ማ ህ ብ ረ ሰ ብ   አ ር አ ያ ነ ት   ያ ለ ው ተ
ም ሳ ሌ ታ ዊ ፊ ተ ኛ ሚ ና እ ን ዲ ኖ ረ ው ማ ስ ቻ ል እ ና ማ ስ ገ ን ዘ ብ ሃ ይ ማ ኖ ታ ዊ መ ር ህ መ ሆ ኑ ን መቀበል፤
7.በሀገራችን ለዘመናት የዘለቁ ዲናዊ መሰረት የሌላቸውና ጎጂ የሆኑ ባህሎች በሂደት
እንዲወገዱኢ ስ ላ ማ ዊ   እ ሴ ቶ ች ን ና   መ ፍ ት ሄ ዎ ች ን   መ ሠ ረ ት   ያ ደ ረ ገ   የ ግ ን ዛ ቤ   ማ ስ ጨ በ ጥ   ሥ ራ   መ ሥ ራ ት ሃይማኖታ
ዊ ግዴታው መሆኑን በመቀበል፤

8.ተግባራቱን በግልጽነትና ተጠያቂነት መርህ ላይ ተመስርቶ ማከናወን እና ሙስሊሙ ማህብረሰብበ መ ረ ጠ ው የ መ ጅ ሊ ስ

አ ባ ል ላ ይ አ መ ኔ ታ ባ ጣ ጊ ዜ ው ክ ል ና ው ን የ ማ ን ሳ ት ሉ ዓ ላ ዊ ስ ል ጣ ን እንዳለው ተገንዝቦ መሥራት።

9.ኢ ስ ላ ማ ዊ   አ ን ድ ነ ቱ   የ ማ ይ ና ወ ጥ   እ ና   እ ው ቀ ት ና   ጥ ል ቅ   ግ ን ዛ ቤ   በ ማ ደ ር ጀ ት ኢ ስ ላ ማ ዊ   እ ሴ ቱ ን ከትውልድ
ትውልድ በላቀ ስኬት የሚያሻግር አርቆ አሳቢ ሙስሊም ማህበረሰብ በማስገኘት እሳቤመንቀሳቀስ።

አ ን ቀ ጽ 1 2

አ ብ ይ ዓ ላ ማ እ ና ተ ግ ባ ር

መጅሊስ እንደ ሃይማኖት አስተዳደር ተቋም የሚከተሉትአብይዓላማዎችና ተግባራትይኖሩታል፡-1. በሀገሪቱ ሙስሊሞች መካከል
ኢስላማዊ ወንድማማችነትን፣መተሳሰብን እና አንድነትን መገንባትየሚያሰችሉ ሥራዎችን ማከናወን፤2. ለ ኢ ት ዮ ጵ ያ
ሙ ስሊ ሞ ች ሃ ይማ ኖታ ዊ አገ ልግ ሎት መስ ጠ ት ፣የ ሐ ጅ እ ና ዑ ም ራ ጉ ዞ አገ ል ግ ሎት አሰጣጥ ቀልጣፋና ከአድሎ የጸዳ
እንዲሆን ማድረግ፤3. ከአንደኛ ደረጃ ጀምሮ እስከ ዩኒቨርሲቲ ድረስ ኢስላማዊ የትምህርት ተቋማትን እና መድረሳዎችንመገንባት
እንዲሁም ተገቢዉን ስርዓተ ትምህርት በመቅረፅ ሙስሊሙን ማህበረሰብ ማገልገል፤4 .
መ ስ ጅ ዶ ች ን   መ ገ ን ባ ት   እ ና   ማ ስ ተ ዳ ደ ር ፣ የ ዳ ዕ ዋ   ፕ ሮ ግ ራ ም   እ ና   ስ ር ዓ ት ን   ማ ቋ ቋ ም ፣ መ ን ፈ ሳ ዊ አገልጋዮችን
(ዳዒዎችን) እና ኢማሞችን ማሰልጠን፣ማብቃትና ማጠናከር፤5 .
የ ኢ ት ዮ ጵ ያ   ሙ ስ ሊ ሞ ች   ሃ ይ ማ ኖ ታ ዊ   መ ብ ት ና   ጥ ቅ ም   እ ን ዲ ከ በ ር   ከ መ ን ግ ስ ት   ጋ ር   በ ት ብ ብ ር መሥራት፤6.
እ ስልም ና ሃ ይ ማኖ ት በ ሀ ገ ራች ን እ ን ዲስ ፋፋ የ ዳዕ ዋ ሥ ራ መ ሥ ራ ት፤ በህ ጋ ዊ መ ን ገ ድ በ ዳዕ ዋ ሥራ የሚሳተፉ ግለሰቦችንና
ድርጅቶችን መደገፍ፤7. ሀገራችን በምታካሂዳቸው በትምህርት፣ በፋይናንስ፣በማህበራዊ ኑሮ እና በመሳሰሉት ዘርፈ
ብዙየ ል ማ ት   እ ን ቅ ስ ቃ ሴ ዎ ች   ው ስ ጥ   የ ሙ ስ ሊ ሙ   ህ ብ ረ ተ ሰ ብ   ተ ሣ ት ፎ   ይ በ ል ጥ   እ ን ዲ ጠ ና ከ ር

ጉ ባ ኤ ዎች በሀ ገ ራ ዊው መጅ ሊስ ለብ ቻ ከ ተ ያ ዙ ት የሥ ል ጣ ን ክ ል ል ው ጭ በ ሆኑ ትና ሀ ገ ር አ ቀ ፍ ይዘ ት በ ሌላ ቸ ው
ክ ልላ ዊ የእ ስል ም ና ጉ ዳ ዮ ች ላ ይ የየእ ርከ ና ቸ ው የመ ጨ ረ ሻ የሥ ል ጣ ን ባ ለ ቤት ናቸው።

አ ን ቀ ጽ 1 4

የ ህ ዝ በ ሙ ስ ሊ ሙ መ ብ ት እ ና ግ ዴ ታ

1. ማ ን ኛው ም የ ኢትዮ ጵያ ሙስ ሊም ማ ህበ ረሰ ብ አ ባ ል የሚ ከ ተሉ ት መብ ትና ጥ ቅ ሞ ቹ የተ ጠ በ ቁ ና የማይገረሰሱ
ናቸው፡-1 . 1 በ አ ካ ባ ቢ ው ም   በ ሚ ገ ኝ ም   ሆ ነ   በ ሪ ፐ ብ ሊ ኩ   የ ግ ዛ ት   ወ ሰ ን   ክ ል ል   በ ሚ ገ ኝ ማ ና ቸ ው ም  
መ ስ ጂ ድ የአምልኮ ተግባር እና ሃይማኖታዊ ተግባር መፈጸም፤1.2 በአካባቢው በሚገኝ በመጅሊስ ሥር ባለ መድረሳ
መጠቀም፤1 . 3 በ ተ ለ የ ያ   የ መ ጅ ሊ ስ   እ ር ከ ን ና   መ ዋ ቅ ር   የ መ ሳ ተ ፍ ና   መ ስ ፈ ር ቱ ን   አ ሟ ል ቶ   ሲ ገ ኝ   የ መ ም ረ ጥ ና የመ
መረጥ፣ እንዲሁም ለመጅሊስ መጠናከር የሚረዱ ሃሳቦችን፣ አስተያየቶችን በስብሰባዎች ላይየመናገር ወይም በጽሑፍ
መግለጽ፤1 . 4 በ አ ካ ባ ቢ ው   በ ሚ ሰ ሩ   የ መ ጅ ሊ ስ   የ ል ማ ት   ተ ግ ባ ራ ት   ላ ይ   ባ ለ ው   አ ቅ ም ና   ች ሎ ታ   መ ስ ፈ ር ቱ
ን ሲያሟላ ተቀጥሮ መሥራት፤1.5 ለመጅሊስ መጠናከር የእውቀት፣ የጉልበት፣ የቁሳቁስና የገንዘብ ድጋፍ ማድረግ፤1.6 ማንኛውንም
ሃይማኖታዊ አገልግሎት ከመጅሊሱ በህግ አግባብ ማግኘት፤1.7 የመጅሊሱን መታወቂያ ማግኘት፤ 1.8 ለሃይማኖታዊ ጥያቄዎች
በተገቢው አካል ፈትዋ
ማግኘት፤1 . 9 የ መ ጅ ሊ ስ   ዓ ላ ማ ዎ ች   መ ፈ ጸ ማ ቸ ው ን ፣ መ ር ሆ ዎ ቹ   መ ተ ግ በ ራ ቸ ው ን ፣   ደ ን ብ ና   ሥ ር ዓ ቶ
ች መከበራቸውን እና በአግባቡ ሥራ ላይ መዋላቸውንን የመከታተልና መረጃ የማግኘት መብት እናሌሎች ተዛማጅ መብትቶች
አለው።

2.በ አ ን ቀ ጽ 1 3 የ ተ ደ ነ ገ ገ ው ን የ ህ ዝ ብ ል ዕ ል ና እ ን ደ ተ ጠ በ ቀ ሆ ኖ መ ላ ው ሙ ስ ሊ ም ማ ህ በ ረ ሰ ብ በጋራና
በተናጠል የሚከተሉት ግዴታዎች አሉበት፡-
2.1.  በአባልነት በተመዘገበበት የአካባቢ መስጅድ መጅሊስ የአባልነት ወርሃዊ መዋጮ መክፈል፤

2.2.መጅሊሱ በሁሉም እርከን በሚያደርጋቸውን ሁለገብ እንቅስቃሴዎችና የልማት ሥራዎችላይ የጉልበት እና የዱዓ

እገዛን ጨምሮ በአቅም እና በችሎታው ልክ መርዳትና መደገፍ በተለይለልማት ዘመቻ ጥሪዎች እና ለቋሚና ተለዋዋጭ
የማህበረሰብ እገዛ መርሃግብሮች ላይ መሳተፍ፤

2.3.አ ቅ ም በፈ ቀ ደ መጠ ን መ ጅ ሊሱ በሚ ያዘ ጋ ጃ ቸ ው ሃ ይማ ኖታ ዊ፣ ማ ህበ ራዊ ና ት ም ህ ርታ ዊ ገለጻዎችና ስብሰባዎች

መሳተፍና ያገኘውን ግንዛቤና መረጃ ላልተገኙት ማስተላለፍ፤

2.4.በሙስሊሙ ማህበረሰብ መካከል ሸሪዓዊ መሠረት ከሌለው ክፍፍልና ውዝግብ ከሚፈጥርያልተገባ ተግባር መታቀብ፤

2.5.የ ሙ ስ ሊ ም   ወ ን ድ ሙ ን   ሁ ለ ገ ብ   መ ብ ት ና   ጥ ቅ ም ( ህ ይ ወ ቱ ን ( ደ ሙ ን ) ፣ ክ ብ ሩ ን ና   ን ብ ረ ቱ ን ) መጠበቅ፤

 ይህንን ሕገ መጅሊስ፣ የኡለማ የአንድነትና የትብብር የቃል ኪዳን ሰነድ እና

ሌ ሎ ች መ መ ሪ ያ ዎ ች ን   እ ን ዲ ሁ ም   በ ማ ና ቸ ው ም   የ መ ጅ ሊ ስ   አ መ ራ ር ፣   ኡ ለ ማ ና   ኢ ማ ም   በ ህ ግ   አ ግ ባ ብ የሚሰጡትን
ትዕዛዞች ሸሪዓውን እስካልተቃረነ ድረስ ማክበርና ለአፈጻጸማቸውን መተባበር፤

አ ን ቀ ጽ 1 5

ኢ ስ ላ ማ ዊ የ ን ጽ ህ ና ግ ም ት   I s l a m i c P r e s u m p t i o n
o f I n n o c e n c e )

1. ማ ን ኛው ም ሙስ ሊም ም ዕ መን ና ጀ መ ዓ ን ጹ ህና በ ጎ አ ማኝ ወ ይም ስ ብስ ብ እ ን ደ ሆነ ይ ቆጠ ራል ወይም
ይገመታል።2 .   ማ ን ኛ ው ም ም ዕ መ ን   ወ ይ ም   ተ ቋ ም   ተ ቃ ራ ኒ   ማ ስ ረ ጃ   ተ ገ ኝ ቶ በ ት   እ ና   በ ኢ ስ ላ ም   ሥ
ል ጣ ን በ ተ ሰ ጠ ው ና   ስ ል ጣ ኑ   በ ማ ያ ሻ ማ   ሁ ኔ ታ   በ ግ ል ጽ   በ ተ ደ ነ ገ ገ   አ ካ ል   ቀ ር ቦ   መ ል ስ   የ መ ስ ጠ ት ና የመደ
መጥ መብቱ በተጠበቀለት ሥርዓት በአግባቡ ተጣርቶና ተረጋግጦ አግባብ ባለው የኡለማአ ካ ል ሸ ሪ ዓ ው ን መሰ ረት አ ድር ጎ
ብ ይን ካ ል ተሰ ጠ በት በ ስተ ቀ ር በ ዚህ ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ በ ተደ ነገ ገ ው የተክፊር፣ የተብዲዕ እና የተዛማጅ የፍረጃ አስተሳሰቦች
እና እኩይ ድርጊቶች ሰለባ ነው ማለትአይቻልም።

አ ን ቀ ጽ 1 6

የ ሕ ግ የ በ ላ ይ ነ ት ኢ ስ ላ ማ ዊ መ ር ህ
በ የ ት ኛ ው ም   የ መ ጅ ሊ ስ   መ ዋ ቅ ር ና   ቅ ር ን ጫ ፍ   የ ሚ ገ ኝ   ማ ን ኛ ው ም   የ ተ ቋ ሙ   አ ባ ል ፣ አ ገ ል ጋ ይ ና ምዕመን
የሚፈጽሟቸው ሥራዎችና የሚያሳልፏቸው ውሳኔዎች ከኢስላም መሠረታዊ ሕግጋትእና ከዚህ ሕገ - መጅሊስ ድንጋጌዎች
ጋር የሚቃረን ሆኖ ከተገኘ ባጢል እና ውድቅ (Void) ሆኖተፈጻሚነትም አይኖረውም።

ክ ፍ ል ፫ የ ወ ል ድ ን ጋ ጌ ዎ ች

አ ን ቀ ጽ 1 7

የ ሕ ግ አተ ረ ጓ ጎ ም ሥ ር ዓ ት ና የ ፈ ት ዋ ስ ል ጣ ን

1. በዚህ ሕገ - መጅሊስ ለኡለማ ምክር ቤት የተሰጠው ሥልጣን እንዲሁም ከሕገመንግስታዊ ጉዳዮችጋ ር በተ ያ ያ ዘ ለ ሚ ነ ሱ

የ ትር ጉ ም ጥ ያቄ ዎች ና አለ መግ ባ ባ ቶ ች የፌ ዴሬ ሽ ን ም ክ ርቤ ትና የ ሌሎ ች መንግስታዊ የህግ ተርጓሚ ተቋማት የተሰጠው
ስልጣን እንደተጠበቀ ሆኖ ከኢስላማዊ የመጅሊስአሰ ራር ወ ይ ም ከ ሃ ይ ማኖ ት ለ በስ አ ስተ ዳደ ራዊ ተ ግባ ሩ ጋ ር በ ተያ ያ ዘ
የ ሕ ግ ጥሰ ት ተፈ ጽሟ ል የሚል የትርጉም አቤቱታ በምዕመኑ ወይም በመጅሊስ ማናቸውም አባል ሥነ ሥርዓቱን
ጠብቆአቤቱታ ሲቀርብ በአንቀጽ.... በተደነገገው መሰረት የመንፈሳዊ የግልግል ሸንጎ የሕግ ትርጉም እናብይን ወይም ውሳኔ
ይሰጣል።2. በንዑስአንቀጽ 1 የተጠቀሰው የትርጉም ጥያቄ የሚቀርብበትንና የሚስተናገድበትን ዝርዝርሥነ - ሥርዓት
የሀገራዊው መጅሊስ በጠቅላላ ጉባኤ መመሪያ ያወጣል።3. በንዑስ አንቀጽ 1 በተደነገገው የሕግ አተረጓጎም ላይ መደበኛ
ሕጎችና ውሎች በሚተረጎሙበትየ ሕ ግ መ ርሆ ና ፍ ል ስፍ ና ጋ ር በ ማጣ ጣ ም ና በ ማዋ ሃ ድ ለ መተ ርጎ ም ተገ ቢው ን ጥ ረት
መ ደ ረ ግ አለበት።

4 .   ከ አ ስ ተ ዳ ደ ራ ዊ   መ ጅ ሊ ስ   ነ ክ   የ ት ር ጉ ም   ጥ ያ ቄ ዎ ች ና በ መ ጅ ሊ ስ   አ ሠ ራ ር   ሂ ደ ት   ው ጭ ለ ሚ ነ ሱ ሃይማኖ
ታዊ እና መንፈሳዊ ጉዳዮች ( መስአላዎች ) ላይ ፈትዋ የመስጠት የማስተላለፍ ሥልጣንየኡለማ ምክር ቤት ነው።

አ ን ቀ ጽ 1 8

የ ግ ን ኙ ነ ት አ ው ታ ር ፣ የ መ ግ ባ ቢ ያ ል ሳ ን ና የ ሥ ራ ቋ ን ቋ

1.  ሁሉም የዓለምና የሀገራችን ሕዝቦች፣ ብሔሮችና ጎሳዎች በማንነት፣ በቋንቋም ሆነ በማናቸውምመንፈሳዊ መብትና ጥቅም
እኩል ሲሆኑ በዘር፣በቀለምና በሚከተሉት ኢስላማዊ አቋም ልዩነትእና መድሎ መፈጸም የተከለከለ ነው።2. የ ሁ ሉ ም
ሙ ስሊ ሞ ች ልሳ ኖች ና ቋን ቋዎ ች በመ ጅ ሊ ስና በ ሙስ ሊ ሙ ማህ በረ ሰ ብ መካ ከ ል በ ተቻ ለ መጠን የግንኙነትና የመግባቢያ
አውታር ሆነው ያገለግላሉ፤3. የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ም / ቤት የሥራ ቋንቋ የሪፐብሊኩ መንግስት የሥራ
ቋንቋነ ው ፤   ለ ው ጭ   ሀ ገ ር   ግ ን ኙ ነ ት   እ ን ደ   አ ግ ባ ብ ነ ቱ   አ ረ ብ ኛ ን   እ ና   እ ን ግ ሊ ዘ ኛ ን   በ ጣ ም ራ   ወ ይ ም በተና
ጠል ይጠቀማል።4. የመ ጅ ሊ ስፕ ሮጀ ክት ፕሮ ፖ ዛ ሎ ች፣ ጥ ና ታዊ   ዘ ገ ባ ዎች ና   የማ ስተ ዋ ወ ቂ ያ   ሥ ራዎ ች   ከ ሁ ለ ቱ   ዓለ ም -
አ ቀ ፍ ቋ ን ቋ ዎች በ ተጨ ማሪ በአ ፍሪ ካ ሕ ብ ረት ና በተ ባ በ ሩ ት መን ግስ ታት የ ሥ ራ - ቋ ን ቋ ዎች እ ና በ ሌ ሎ ች በ ስ ፋ ት
ተ ደ ራ ሽ በ ሆ ኑ ቋ ን ቋ ዎ ች ሊ ጠ ቀ ም ና ሀ ገ ራ ዊ ው ን የ ህ ዝ ብ ለ ህ ዝ ብ ግ ን ኙ ነ ት ሊያሳልጥበት ይችላል።5.  የክልልና
የበታች መጅሊስ የሥራ ቋንቋ መዋቅሮቹ የሚገኙበት የመንግስት የአስተዳደር መዋቅርየሚ ከ ተ ለው ን የ ሥ ራ ቋ ን ቋ
የሚ ገ ለ ገ ሉ ሲ ሆ ን በሌ ላ ክልል ከ ሚ ገ ኝ የ መጅ ሊ ስ መ ዋ ቅ ር ወ ይ ም ከ ሀ ገ ራ ዊው መ ጅ ሊ ስ ጋ ር በ ሚ ያ ደ ርጉ ት ግን ኙ ነት
የ ሪፐ ብሊ ኩን መን ግስ ት የሥ ራ ቋ ን ቋ / ዎች የሚጠቀሙ ሆኖ አረብኛንና እንግሊዘኛን በተጨማሪነት መገልገል ይችላሉ።

አ ን ቀ ጽ 1 9
 የ ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ ህ ት መ ት ፣ ስ ር ጭ ት እ ና አ ስ ገ ዳ ጅ ቅ ጅ

1.
መላውምዕመንመብትናግዴታውንእንዲያውቅናከላይእስከታችባለውየመጅሊስመዋቅርወጥሥርዓትበማስ ፈን   የተ ጠ ያ ቂ ነት ን ና   የግ ል ጸ
ኝ ነት አ ሰ ራ ርን   ለ ማጎ ልበ ት   እ ን ዲ ያግ ዝ   ይህ   የ ማዕ ከ ላ ዊ ሕ ገ - መጅሊስ የአማርኛ ቅጅ በተቻለ መጠን ብዙሀን ሙስሊሞች
በሚናገሯቸው ሀገር በቀል ቋንቋዎችእ ን ዲ ሁ ም   በ አ ረ ብ ኛ   እ ና   በ እ ን ግ ሊ ዘ ኛ   ተ ተ ር ጉ ሞ   እ ና   ታ ት ሞ   ለ ህ ዝ በ -
ሙ ስ ሊ ሙ   ከ ህ ት መ ት ወጭው ባልበለጠ ዋጋ እየተሸጠ በስፋት መዳረስ አለበት።2 .   በ ዚ ህ ሕ ገ -
መ ጅ ሊ ስ   የ አ ማ ር ኛ   ቅ ጅ   እ ና   በ ሌ ሎ ች   ቋ ን ቋ   በ ተ ዘ ጋ ጁ   ቅ ጅ ዎ ች   መ ካ ከ ል   የ ት ር ጉ ም ልዩነትቢያጋጥምየአማርኛውቅጅ
ተቀዳሚነትይኖረዋል።

አ ን ቀ ጽ 2 0

የ መ ጅ ሊ ስ የ ሥ ራ ዘ መ ን

1 .   በ ሁ ሉ ም   የ መ ጅ ሊ ስ እ ር ከ ን   ተ መ ራ ጭ   አ ካ ላ ት   ማ ለ ት ም   የ ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ ፣ የ ሥ ራ   አ መ ራ ር ና አስ ፈጻ ሚ
ኮሚ ቴ፣ የ አማ ካ ሪ ኮሚ ቴ ፣ የኦ ዲትና ኢን ስፔ ክ ሽ ን ኮሚ ቴ ፣ የዘ ካ አ ስተ ዳደ ር ቦ ርድ ና

1. ጠቅላላ ጉባኤው አስቸኳይና አጣዳፊ ድንገተኛ ጉዳይ ሲከሰትና ልዩ ጉባኤ በመጥራት

ይሰበሰባል።2 .   የ አ ስ ቸ ኳ ይ   ጉ ባ ኤ   ለ መ ጥ ራ ት   ም ክ ን ያ ት   የ ሚ ሆ ኑ   ጉ ዳ ዮ ች   አ ጣ ዳ ፊ ና   በ ቂ   ም ክ ን ያ ት   ና ቸ
ው የሚባለው፡-ሀ. መደበኛ ጉባኤው እስኪደረግ ቢጠበቅ በተቋሙ ላይ ከፍተኛ ጉዳት የሚደርስ ሲሆን፣ ወይምለ. ዋና ሙፍቲው
በኡለማ ምክር ቤቱ ሲታገዱ ወይም መልቀቂያ አቅርበው ሲሰናበቱ፣ ወይምሐ. ከግማሽ በላይ የሥራ አመራር ቦርድ ወይም የዘካ
አስተዳደር ቦርድ አባላት ሲለቁ፣ወይምመ . አ ጣ ዳ ፊ ሀ ገ ራ ዊ ክ ስ ተ ት ሲ ፈ ጠ ር ና በ ክ ስ ተ ቱ ም ክ ን ያ ት ው ሳ ኔ ማ ሳ ለ ፍ
አ ስ ፈ ላ ጊ እ ና ጉ ዳ ዩ ከሥራ አስፈጻሚ ቦርዱ ስልጣን በላይ ሆኖ ሲገኝ፤ረ. ሌሎች ተመሳሳይነት ያላቸው ተዛማጅ ከባድ ጉዳዮች
ሲያጋጥሙ።3. በን ዑ ስ አን ቀ ጽ 2 የተ ደ ነ ገ ገ ው ም ክ ን ያ ት መከ ሰ ቱ ተ ረጋ ግጦ በ ዋ ና ሙፍ ቲው ወ ይም
በ አራ ት የ ሙ ፍ ቲ ዎ ች ጉ ባ ኤ አ ባ ላ ት ወ ይ ም በ ስ ድ ስ ት የ ሥ ራ አ ስ ፈ ጻ ሚ ቦ ር ድ አ ባ ላ ት ወ ይ ም
በ አ ን ድ አ ም ስ ተኛ የጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው አባ ላት ወ ይ ም በአ ን ድ ሶ ስተ ኛ የ ኡለ ማ ም ክ ር ቤት አ ባ ላ ት ወ ይም የኦዲትና
ቁጥጥር ኮሚቴ በአብላጫ አባላት ድንገተኛ ጉባኤው እንዲጠራ ከተደገፈና በፊርማቸውአ ረ ጋ ግ ጠ ው ለ ሥ ራ አ ስ ፈ ጻ ሚ
ቦ ር ዱ እ ና ለ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ አ መ ራ ሮ ች በ ጣ ም ራ ካ ሳ ወ ቁ ጉ ዳ ዩ የ ደ ረሰ ው አ ካ ል በጋ ራ ድ ን ገ ተኛ ስብ ሰ ባ ው
በ አን ድ ወ ር ጊዜ ው ስ ጥ የሚ ደ ረ ግበ ትን ቀ ን ወ ስኖ ወዲያውኑ ጥሪውን ያስተላልፋል። ይሁንና ድንገተኛ ስብሰባ
እንዲጠራ የፈለጉት የጠቅላላ ጉባኤአንድ አምስተኛ አባላት ከሆኑ ጥያቄውን የሚያቀርቡት ለጠቅላላ ጉባኤው አመራር
አባላት ብቻነው።4 . በ ዚ ህ አ ን ቀ ጽ ን ዑ ስ አ ን ቀ ጽ 3 መ ሰ ረ ት ቅ ድ መ ሁ ኔ ታ ው ሲ ሟ ላ የ ሥ ራ አ ስ ፈ ጻ ሚ
ቦርዱናየጠቅላላ ጉባኤው አመራር ከስብሰባው በፊት መደረግ ያለበትን የጊዜያዊነት ባህሪ
ያ ላ ቸ ው ን ምክንያታዊ የጥንቃቄ እርምጃዎች ይወስዳል።

ን ዑ ስ - ም ዕ ራ ፍ ሁ ለ ት

የ ሥ ራ አ መ ራ ር ቦ ር ድ እ ና የ አ ማ ካ ሪ ቦ ር ድ

አ ን ቀ ጽ 3 3

የ ሥ ራ አ መ ራ ር ቦ ር ድ አ መ ሰ ራ ረ ት
1.የመጅሊስ የሥራ አመራር ቦርድን ሀገራዊው ጠቅላላ ጉባኤ ከአባላቱ መካከል መርጦ የሚሾመውዘጠኝ አባላት ያሉት አካል ሲሆን
ለኡለማ ምክር ቤት የተሰጠውን ሃይማኖታዊ ጉዳዮች ዉጭየመጅሊስ አስተዳደርንና ሙስሊሞችን በሚመለከቱ ጉዳዮችን
በተመለከተ ከጠቅላላ ጉባዔ ቀጥሎሁለተኛው የስልጣን አካል ነው።

2.ለ ሥ ራ አመራር ቦርድ አባልነት በአንቀጽ 34 የተቀመጠውን መስፈርት የሚያሟሉ

አባላትእስካሉ ድረስከዘጠኙ የቦርድ አባላት ዉስጥ ቢያንስ አምስቱ በ1999 የህዝብና
ቤ ት   ቆ ጠ ራ መ ሠረ ት ከ ፍ ተኛ ሕ ዝበ ሙ ስሊ ም ቁ ጥ ር ከ ሚ ገ ኝባ ቸ ው ክ ል ሎ ች ማ ለት ም ከ ኦ ሮ ሚ ያ ክ ል ል ፣ ከ ሶ ማ ሌ
ክ ል ል ፣   ከ አ ማ ራ ክ ል ል ፣ ከ ደ ቡ ብ   ብ ሔ ር   ብ ሄ ረ ሰ ቦ ች ና   ህ ዝ ቦ ች እ ና   ከ አ ፋ ር ክ ል ል ከተወከሉ የጠቅላላ ጉባኤ
አባላትመካከል ሊመረጡ ይገባል፡፡

3.ከ ቦ ር ድ አ ባ ላ ቱ ቢ ያ ን ስ ሰ ባ ቱ ( 7 ) ከ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ዔ ው የ እ ን ደ ራ ሴ እ ና የ ኡ ለ ማ አ ባ ላ ት መ ካ ከ ል መመረጥ
ያለባቸው ሲሆን ከባለድርሻ ሙስሊም አካላት ከሆኑት የጠቅላላ ጉባኤ አባላት ለሥራአስፈጻሚ ቦርዱ የሚመረጡት ከ 2
መብለጥ የለበትም። ይሁንና በዚህ ሕገ - መጅሊስ ስለመመዘኛየተደነገጉት ቢኖርም ቢያንስ አንድ የኡለማ ምክር ቤት አባል በቦርዱ
ውስጥ መካተት አለበት።

4.ቦ ር ዱ ን ስብሰባውን በየወሩ ቢያንስ አንዴ የሚያደርግ ሲሆን ወርሃዊ ደሞዝ ወይም
አ በ ል ይኖራቸዋል።

5.የመጅሊስ ጠቅላይ ሥራ አስኪያጅያለ ድምፅየቦርዱፀሐፊበመሆንያገለግላል፤

6.ዋና ሙፍቲው፣ ሁሉምምክትልጠቅላይ ሥራ አስኪያጆች፣ ዳይሬክተሮችየጽ / ቤት ሥራ አስኪያጅእ ና ማና ቸ ው ም ለጉ ዳዩ

ያ ስፈ ልጋ ል የተ ባ ለ ሰ ው በ ቦር ዱ ስ ብሰ ባ ዎ ች ላይ በ አስ ረጅ ነት ሲ ጋ በ ዝ ወይም ሲጠየቁ መገኘት አለባቸው።

አ ን ቀ ጽ 3 4

ለ ሥ ራ አ መ ራ ር ቦ ር ድ አ ባ ል ነ ት መ ስ ፈ ር ት ፣

የ ሥ ራ አመ ራር ቦር ድ አ ባ ላ ት በች ሎታ ቸ ዉ ና በሙ ያ ዊ ብቃ ታቸ ዉ የ ታወ ቁ ና ለመ ጅ ሊ ሱ አ መራ ር የተሻለ አስተዋጽዖ
ሊያበረክቱ የሚችሉ ሆነው የሚከተለው ማሟላት አለባቸው፡-

1.መሰረታዊ የዲን ዕውቀት ያለው

2.በእስልምና ሃይማኖት ግዴታ የተደረጉ ትእዛዛትን ተግባራዊ የሚያደርግ እና በግልጽከሚታወቁኃጢአቶችየጸዳ፣

3.የመስጊድ ም/ቤት አባል የሆነና መብትና ግዴታዎቹን የተወጣ፣

4.እደሜው 40 ዓመትና ከዚያ በላይየሆነው፤
5.በሃይማኖታዊ አልያም በመደበኛ ትምህርት ሁለተኛ ዲግሪ ያላቸው አልያምየመጀመሪያ ዲግሪና የስምንትዓመትየሥራልምድያላቸው፤
6.የፌዴራል መንግስቱን የሥራ ቋንቋ የሚያውቅ ሆኖ ቢያንስ ዓረብኛ ወያምየእንግሊዝኛ ቋንቋመናገር፣መጻፍና ማንበብየሚችል፤
7.ሕዝበ ሙስሊሙን ለማገልገልፈቃደኛየሆነ፤
8.ቢያንስ በወር አንዴለሚደረገውስብሰባ መገኘትየሚችል፤
9.ከጠቅላላ ጉባኤአባላትቢያንስ የአሥራአምስቱን የእጩነትድጋፍያገኘ፤
10.የትኛዉም የፖለቲካ ፓርቲ ወይም የመንግስት የፖለቲካ ሹመኛ ያልሆነወይምሹመኛ ቢሆንምስልጣኑን ለመልቀቅፈቃደኛ የሆነ፤
11.ለኢትዮጵያሙስሊምማህበረሰብ የሚቆረቆርና ራዕይያለው፣

አ ን ቀ ጽ 3 5

ከሥራአመራርቦርድአባልነትየሚያሰናብቱሁኔታዎች
1. ማንኛውም የቦርዱ አባል ከሚከተሉት ምክንያቶች በአንዱ ከቦርዱ አባልነት በጠቅላላ ጉባዔውበአስተዳደራዊ ውሳኔ ሊሰናበት
ይችላል፡-1.1.  ሥ ራ ው ን   በ አግ ባ ቡ   ከ መ ወጣ ት   የሚ ያ ቅ ብ   ማና ቸ ው ም   የጤ ና ች ግር   ካ ለ በት ፤

1 . 2 .   ከ ሥ ነ - ም ግ ባ ር ጋ ር ቀ ጥ ተ ኛ ቁ ር ኝ ት ባ ለ ው ወ ን ጀ ል ጥ ፋ ተ ኛ መ ሆ ኑ አ ግ ባ ብ ባ ለ ው አ ካ ል ከተረጋገጠ

1 . 3 .   የ መ ጅ ሊ ስ ን መ ል ካ ም ስ ም ና ዝ ና በ ሚ ያ ጎ ድ ፍ ተ ግ ባ ር   መ ሰ ማ ራ ቱ ታ ው ቆ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ዔ ው ጥፋተኛነቱን
ከታመነበት፤

1.4.  መሰ ረታ ዊ   ኢስ ላማ ዊ   የሥ ነ  ም ግባ ር   ህ ግጋ ትን ከ ጣ ሰ ፤

1.5. ኃላፊነቱን በብቃት መወጣት ካልቻለ፤

2. የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ 1 ድንጋጌ ቢኖርም የቦርዱ አባላት በሚከተሉት ምክንያቶች በክብርሊሰናበቱ ይችላሉ፤

2.1.  ለቦ ርዱ   ወይ ም   ለ ጠቅ ላላ   ጉ ባ ኤ ው   መ ል ቀ ቂ ያ   አቅ ርበ ው   በገ ዛ   ፈ ቃዳ ቸ ው   ሲ ለቁ ፤

2.2.  ዕድ ሜአ ቸ ው   ከ 70  ዓመ ት   በላ ይ   ሆ ኖ   በ ጡረ ታ   ከ ተሰ ና በቱ ፤

2.3. ከዚህ ዓለም በሞት ከተለዩ፣

2 . 4 .   ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ዔ ው   የ ቦ ር ድ አ ባ ሉ በ ሥ ራ ጫ ና ና በ መ ሳ ሳ ሉ ት ም ክ ን ያ ት ሚ ና ው ን አ ይ ወ ጣ ም ብሎ
ሲያስብና በሌላ ማናቸውም ምክንያት የክብር ስንብት ውሳኔ ሲያሳልፍ፤

አንቀጽ 36
የሥራአመራርቦርድስልጣንናተግባር
1.የ ሥ ራ አ መ ራ ር ቦ ር ዱ ተ ጠ ሪ ነ ቱ ለ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ዔ ው ሆ ኖ የ መ ጅ ሊ ሱ ን ስ ት ራ ቴ ጂ ክ ሥ ራ ዎ ች የሚመራና
የሚያስተባብር አካል ሲሆን በተለይ የሚከተሉት ስልጣንና ተግባራት ይኖሩታል፡-
1.1.  በጠቅላላ ጉባዔው የሚፀድቁ ፖሊሲዎች፣ስትራቴጂዎችና ውሳኔዎች አርቅቆ ያቀርባል። 1.2.   በ ጠ ቅ ላላ   ጉ ባ ዔው   የፀ
ደ ቁ   ፖ ሊሲ ዎች ፣ስ ትራ ቴጂ ዎ ችና ው ሳኔዎ ች በ ተዋ ረድ ባ ሉ የመ ጅ ሊ ስ አካላት ተግባራዊ መደረጉን ይከታተላል፤

1.3. ከኡለማ ምክር ቤት ጋር በቅንጅትና በትብብር ይሰራል፣የጋራ ስልጣኖችን
በ ህ ብ ረ ት ይተገብራል፣ ስልጣኑ ያልሆነን ወደ ተገቢው ተቋም ይመራል።

1.4. የዲሲፕሊን እርምጃ አወሳሰድ፣ የፋይናንስና የበጀት

አጠቃቀም፣ የሰራተኛ አስተዳደር፣የንብረት አስተዳደር የአፈጻጸም መመሪያዎችን፣ ማንዋሎችን ያወ
ጣ ል ፤   አ ፈ ጻ ጸ ማ ቸ ው ን ይከታተላል፤

1.5.  የጠ ቅ ላ ይ   ሥ ራ   አስ ኪያ ጁን   የ ሥ ራ   አፈ ጻ ጸ ም   ሪ ፖ ር ት   ያ ደ ም ጣ ል ፣   ይገ መግ ማል ፣   ል ዩ   ል ዩ ውሳኔ ያሳልፋል፤

1 . 6 .   የ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ዔ ው ን መ ደ በ ኛ ፣ ል ዩ ና አ ስ ቸ ኳ ይ ስ ብ ሰ ባ ዎ ች ከ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው አ መ ራ ር ጋ ር ይጠራል፤

1.7.  ለቦ ርዱ   ተጠ ሪ   ለ ሆነ ላቸ ው   አ ካ ላ ት   የዲ ሲ ፕ ሊ ን   ጉ ዳ ዮ ች   ላ ይ   ው ሳ ኔ   ያ ሳ ል ፋ ል ፤
1 . 8 .   ግ ል ጽ ነ ት ያ ለ ው የ ሸ ሪ ዓ ፍ ር ድ ቤ ት ዕ ጩ ዳ ኞ ች መ ም ረ ጫ መ ስ ፈ ር ቶ ች ን ከ ዑ ለ ማ ም ክ ር ቤት ጋር

ያዘጋጃል፣ በሥራ ላይ መዋሉን ይከታተላል፤

መ ጅ ሊ ስ   የ ድ ጋ ፍ   ደ ብ ዳ ቤ   የ ያ ዙ   እ ጩ ዎ ች   ብ ቻ   የ እ ድ ሉ   ተ ጠ ቃ ሚ   እ ን ዲ ሆ ኑ   ያ ደ ር ጋ ል ፣ አድሎአዊ
ና ህገ ወጥ አሰራርን ያስወግዳል፤

2.12. ዘርፉን በተመለከተ ጥናትና ምርምር ያካሂዳል፣ የማሻሻያ ሃሳቦችን ያመነጫል
፣ ለሚመለከታቸው የአቅም ግንባታ ስልጠና ያከናውናል፤

2 . 1 3 .   የ ሙ ስ ሊ ሙ   ማ ህ በ ረ ሰ ብ   የ ኑ ሮ ና   የ ባ ህ ል   ነ ፀ ብ ራ ቅ   የ ሆ ኑ   የ ወ ግ   እ ቃ ዎ ች ና   የ ዕ ደ - ጥ በ ባ ት ፈጠራ
ውጤቶችንያበረታታል፣ ይመዘግባል፤ የጥናት ግብዓት ያደርጋል፤

2.14.ኢስ ላ ማ ዊ   የ ጥ ና ት ና   የ ባ ህ ል   ማ ዕ ከ ል   እ ን ዲ ቋ ቋ ም ና   እ ን ዲ ጠ ና ከ ር   ጥ ረ ት   ደ ር ጋ ል ፣ የ ሙ ስ ሊ
ሙ ን   ማ ህ በ ረ ሰ ብ   ቅ ር ሶ ች   ሕ ዝ ብ   እ ን ዲ ጎ በ ኛ ቸ ው ና   እ ን ዲ ያ ው ቃ ቸ ው   ሙ ዚ የ ሞ ች ን በየአካባቢው በማቋ
ቋ ም   ሁ ኔ ታ ዎ ች ን   ያ መ ቻ ቻ ል ፣   ማ ዕ ከ ሉ   የ ራ ሱ ን   የ ገ ቢ   ም ን ጭ   ለ ማ ጎ ል በ ት ፕሮጄክቶችን ይቀርጻል፣ ሲፈቀድ ተግባራዊ
ያደርጋል፣ ይከታተላል፤

2.15. የሙስሊሙን ታሪክ በተመለከተ በጽሁፍ የሰፈሩ ሰነዶች እንዲሰበሰቡና እንዲደራጁ
ያደርጋል፣ የሙስሊሙ ታሪክ በባለሙያዎች እንዲጠኑ ጥረት ያደርጋል፣ የጥናት ውጤቶቹንምለተጠቃሚዎች ይፋ ያደርጋል፤

2.16. የኢትዮጵያ ሙስሊሞች ታሪክ ነክና ቅርስ ተኮር ኮንፈረንስ፣ ዎርክሾፕና የመወያያ
መድረኮችን በማዘጋጀትኢስላማዊ ቅርስና ታሪክ ለሀገሪቱ የቱሪዝም ልማት ግብዓት የሚሆኑበትንመንገድ ማጥናትና ሥራ ላይ እንዲውል
ግንዛቤ የመፍጠር ሥራ ያከናውናል፤

2.17.  ዘርፉን በተመለከተ ለሚቀርቡ አቤቱታዎችና ቅሬታዎች ተገቢውን ምላሽ ይሰጣል

2.18.  የሥራውን እንቅስቃሴ የሚያሳይ ሪፖርት ወቅቱን ጠብቆ ለዋና ሥራ አስኪያጁ ያቀርባል፤

2.19. ከለጋሽ ድርጅቶች እና ከበጎ አድራጊዎች

ጋ ር   ግ ን ኙ ነ ት   በ ማ ድ ረ ግ   አ ዳ ዲ ስ   መ ስ ጅ ዶ ች የሚ ገ ነቡ በት ን ና   ነ ባ ሮ ች   የሚ ጠ ና ከ ሩ በት ን   ሁ ኔ ታ   ያ መ ቻቻ ል ፣ ያ ስ
ተ ባ ብ ራል ፤ለ ሰ ብ አ ዊ   ልማ ትም ይሰራል፤

2.20.  ከዋና ሥራ አስኪያጁ የሚሰጡትን ሌሎች ተግባራት ያከናውናል።

አንቀጽ 45
የአስተዳደርና ልማት ጉዳዮች ምክትል ዋና ሥራ አስኪያጅ
1. የአስተዳደርና ልማት ጉዳዮች ምክትል ዋና ሥራ አስኪያጅ በሥራ አመራር ቦርዱ መልማይነትተወዳደሮ የሚሾም
ሆኖተጠሪነቱ ለዋና ሥራ አስኪያጁ፣

2.ም ክ ት ል   ዋ ና   ሥ ራ   አ ስ ኪ ያ ጁ   ከ አ ስ ተ ዳ ደ ር ፣   ከ ፋ ይ ና ን ስ ፣   ከ ሀ ብ ት   ስ ር ጭ ት ፣   ከ ዕ ር ዳ ታ ና   ገ ቢ ከሚያስገኙ
ወቅፎች ጋር የተቆራኙ ጉዳዮችንና በስሩ የተደራጁ ዳሬክቶሬቶችንና የሥራ ክፍሎችንያስተባብራል። ምክትል ዋና ሥራ አስኪያጁ
በተለይም የሚከተሉትን የዘርፉን ዋና ዋና ተግባራትያከናውናል፡-

2.1. የዘርፉን ዓመታዊ የሥራ፣ የሰው ኃይልና የበጀት

እ ቅ ድ   ወ ቅ ቱ ን   ጠ ብ ቆ   አ ዘ ጋ ጅ ቶ ያቀርባል፣ ሲፈቀድ ተግባራዊ ያደርጋል፤
2 . 2 .   ዘ ር ፉ ን በ ተ መ ለ ከ ተ ጥ ና ት ና ም ር ም ር ያ ካ ሂ ዳ ል ፣ የ ማ ሻ ሻ ያ ሃ ሳ ቦ ች ን ያ መ ነ ጫ ል ፣ የ አ ቅ ም ግንባታ
ስልጠና ያከናውናል፤

2.3. የክልሎች መጅሊሶች በዓመታዊ የሥራ እቅዳቸው ውስጥ ሙስሊሙን ማህበረሰብ
በማደራጀትና ከአባላት መዋጮ በመሰብሰብ እንዲጠናከሩ ለማድረግ ስልት ይቀይሳል፣ ለአፈጻጸሙአስፈላጊውን ድጋፍና እገዛ ያደርጋል፤

2 . 4 .   ለ መ ስ ጅ ዶ ች ና ለ ሙ ስ ሊ ሙ ማ ህ በ ረ ሰ ብ በ ወ ቅ ፍ የ ተ ሰ ጡ   ወ ይ ም የ ሚ ሰ ጡ ገ ቢ የ ሚ ያ ስ ገ ኙ ንብረቶች
በአግባቡ ተጠብቀው ለታለመላቸው ዓላማ መዋላቸውን ይከታተላል፣ ይቆጣጠራል፤

2.5. የፕሮጄክት ጥናቶች በባለሙያዎች እንዲጠኑ ያደርጋል፣ ሲፈቀድ ሥራ

ላ ይ እ ን ዲ ው ሉ ያ ደ ር ጋ ል ፣   አ ፈ ጻ ጸ ማ ቸ ው ን   ይ ከ ታ ተ ላ ል ፣   ይ ቆ ጣ ጠ ራ ል ፣   የ ፕ ሮ ጄ ክ ቶ ች   ክ ት ት ል ፣   ቁ ጥ ጥ ር ና ግምገ
ማ ስርዓት እንዲጠናከር ጥረት ያደርጋል፤

2 . 6 .   የ ል ማ ት ጉ ዳ ይ ን በ ተ መ ለ ከ ተ ከ በ ላ ይ አ መ ራ ር ጋ ር በ መ መ ካ ከ ር ከ ዓ ለ ም አ ቀ ፍ ተ ቋ ሞ ች ፣ ከአቻ
ማህበራት፣ ከክልልና ከፌዴራል የመንግስት አካላት እንዲሁም ከግለሰቦች ጋር ግንኙነትያደርጋል፣ ተጨባጭ ውጤት
ለማምጣት ጥረት ደርጋል፤

2 . 7 .   የ መ ጅ ሊ ስ ን   ል ዩ   ል ዩ   የ ል ማ ት ና   የ እ ር ዳ ታ   ተ ቋ ማ ት   ያ ቋ ቁ ማ ል ፣   ይ መ ራ ል ፣ የ እ ር ዳ ታ ቁሳቁ
ሶ ችን ያሰ ባ ስባ ል እ ን ዲከ ማ ቹ ና እ ን ዲ ደ ራ ጁ ያ ደ ርጋ ል ፣ አ ስፈ ላጊ በ ሚ ሆ ን በ ት ጊዜ የእ ለ ት ደራሽ እርዳታዎች በወቅቱ
እንዲደርሱ ያስተባብራል፣ ይከታተላል፤

2 . 8 .   የ ሙ ስ ሊ ሙ   ማ ህ በ ረ ሰ ብ ኢ ኮ ኖ ሚ ያ ዊ ና   ማ ህ በ ራ ዊ ች ግ ሮ ች ን ለ መ ቅ ረ ፍ   በ ሀ ገ ር ው ስ ጥ ና በውጪ
ሀገር እርዳታና ድጋፍ እንዲገኝ ስርዓት ይዘረጋል፣ የመሰብሰቡን ተግባር ያስተባብራል፣ይ ከ ታ ተ ላ ል ፣ ከ ኢ ስ ላ ማ ዊ
እ ር ዳ ታ ሰ ጪ ና በ ጎ አ ድ ራ ጎ ት ድ ር ጅ ቶ ች ጋ ር የ ት ብ ብ ር ግ ን ኙ ኘ ት ያደርጋል፣ የጋራ መድረክ ይፈጥራል፣ በትብብር
ይሰራል፤

2.9. የክልል መጅሊሶች በእርዳታና ልማት ዘርፍ ለሚያከናውኑት ሥራዎች

አ ቅ ማ ቸ ው ን መገንባት፣ አቅጣጫ ማሳየት፣ የጋራ የአሰራር መመሪያ ማዘጋጀት፣ ሲፀድቅ በሥራ ላይ ማዋል፤

2.10.  ዘርፉን በተመለከተ ለሚቀርቡ አቤቱታዎችና ቅሬታዎች ተገቢውን ምላሽ ይሰጣል፤

2.11.   የ ሥ ራ ው ን   እ ን ቅ ስ ቃሴ   የሚ ያሳ ይ   ሪፖ ር ት   ወ ቅ ቱን   ጠ ብ ቆ   ለዋ ና ው   ሥ ራ  አ ስኪ ያ ጁ 2.12.  በስ ሩ   የተ ደ ራ ጁ   የ
ሥ ራ  ክ ፍሎ ችን   ያ ስተ ባ ብ ራል ፤ይ ቆጣ ጠራ ል ፤

2.13.  ከዋናሥራ አስኪያጁ የሚሰጡትን ሌሎች ተግባራትን ያከናውናል።

አንቀጽ 46
የማህበራዊአገልግሎት፣የበጎአድራጎትናልማትምክትልዋናሥራአስኪያጅ
1. የማህበራዊ አገልግሎት፣ የበጎ አድራጎትና ልማትምክትል ዋና ሥራ አስኪያጅ በሥራ አመራርቦርዱ መልማይነት
ተወዳደሮ የሚሾም ሆኖተጠሪነቱ ለዋና ሥራ አስኪያጁ ነው።
2. ምክትል ዋና ሥራ አስኪያጁ ከበጎ አድራጎት፣ከማህበረሰባዊ ልማትና ከማህበራዊ
ደህንነትጋርየ ተ ቆ ራ ኙ   ጉ ዳ ዮ ች ን ና   በ ስ ሩ   የ ተ ደ ራ ጁ   ዳ ሬ ክ ቶ ሬ ቶ ች ን ና   የ ሥ ራ   ክ ፍ ሎ ች ን   የ ሚ ያ ስ ተ ዳ ድ ር
ና የሚቆጣጠር ሆኖ በተለይም የሚከተሉትን የዘርፉን ዋና ዋና ተግባራት ያከናውናል፡-
2.1 የዘርፉን ዓመታዊ የሥራ፣ የሰው ኃይልና የበጀት
እ ቅ ድ   ወ ቅ ቱ ን   ጠ ብ ቆ   አ ዘ ጋ ጅ ቶ ያቀርባል፣ ሲፈቀድ ተግባራዊ ያደርጋል፤

2.2   ዋ ና   ሥ ራ  አ ስኪ ያጁ   የሚ ያ ሳል ፋቸ ው ን   ው ሳ ኔ ዎች   ተግ ባ ራ ዊ   ያ ደ ርጋ ል ፣

አንቀጽ 47
የዋናሥራአስኪያጅጽህፈትቤት
1 .   የ ዋ ና   ሥ ራ   አ ስ ኪ ያ ጅ   ጽ ህ ፈ ት   ቤ ት   ኃ ላ ፊ   በ ዋ ና   ሥ ራ   አ ስ ኪ ያ ጁ ተ መ ል ም ሎ   የ ሚ ሾ ም ሆ ኖ ተጠሪነቱም
ለዋና ሥራ አስኪያጁ ነው።

2. የዋ ና ሥ ራ አስ ኪያ ጅ ጽህ ፈት ቤ ት ኃ ላፊ በተ ለይ ም የሚ ከ ተሉ ትን የ ዘር ፉ ን ዋ ና ዋ ና ተ ግባ ራት ያከናውናል፡-
2.1.  ወደ   ዋ ና   ሥ ራ  አ ስኪ ያጁ   ጽ / ቤ ት   የሚ መጡ   እ ን ግዶ ችን   ያ ስ ተና ግዳ ል ፤ 2.2.   በ መጅ ሊ ስ   ኃ ላፊ ዎች   የሚ ጻ ፉ   ደ
ብ ዳቤ ዎ ችን   ለሚ መለ ከ ታ ቸ ው   ያደ ርሳ ል፣   ው ጤቱ ን ይከታተላል፤

2.3.  ከልዩ ልዩ መስሪያ ቤቶች ወይም የመጅሊስ ጽ / ቤቶች ለሚመጡ እንግዶች ከኃላፊዎች ጋርእንዲገናኙ ፕሮግራም ይይዛሉ፣

ያስፈጽማል፤

2.4.  የሀገራዊው መጅሊስ አካላትን እቅዶችና በጀት በአግባቡ መፈጸማቸውን ይከታተላል፤

2.5.  መያ ዝ   የሚ ገ ባ ቸ ው   አጀ ን ዳ ዎች ን   በ ማዘ ጋ ጀ ት   ለ ዋ ና   ሥ ራ   አስ ኪያ ጁ   ያ ቀ ር ባ ሉ ፤

2 . 6 .   ቃ ለ ጉ ባ ዔ ዎ ች ን ያ ደ ራ ጃ ል ፣ ው ሳ ኔ ዎ ች ን ለ ሚ መ ለ ከ ታ ቸ ው ያ ስ ተ ላ ል ፋ ል ፣ የ ው ሳ ኔ ዎ ች ን አፈጻጸም
ይከታተላል፤

2.7.  በዋ ና   ሥ ራ  አ ስኪ ያጁ   የሚ ሰ ጣ ቸ ው ን   ሌሎ ች   ተግ ባ ራ ት   ያ ከ ና ው ና ል ።

አ ን ቀ ጽ 4 8

የ ሕ ግ አ ገ ል ግ ሎ ት

1. የህግ አገልግሎት ክፍል ተጠሪነቱ ለዋና ሥራ አስኪያጁሲሆን የጠቅላይ ምክር ቤቱ ዋና የሕግአማካሪ ክፍል ነው።
2. የህግ አገልግሎቱ የሚከተሉትን ዋና ተግባራት ያከናውናል፡-

2 . 1 .   ሀ ገ ራ ዊ መ ጅ ሊ ሱ ን በ ህ ግ ጉ ዳ ይ ያ ማ ክ ራ ል ፣ ው ሎ ች ን ፣ የ ክ ር ክ ር ጽ ሁ ፎ ች ና ና አ ቤ ቱ ታ ዎ ች ን ጨምሮ
ማ ና ቸ ው ን ም ሕ ግ - ነክ ሰ ነዶ ችን ያ ረቃ ል፤ ያዘ ጋ ጃ ል ፤ ሲ ከ ሱ ም ሆ ነ ሲ ከ ሰ ሱ በ ዳኝ ነት እ ና በከ ፊል የዳ ኝነ ት አ ካ ላ ት
እ ን ዲሁ ም በአ ስተ ዳደ ር ተቋ ማት ተቋ ሞ ቹ ን ና ን ዑ ስ ተቋ ሞ ቹ ን ወ ክ ሎይሟገታል፣ ነገረ ፈጅ ይመድባል አስፈላጊ ሆኖ ሲገኝና
በዋና ሥራ አስኪያጁ ሲታመንበት ጠበቃይመድባል።

2.2. በመላ ሀገሪቱ በፌዴራልም ሆነ በክልል መንግስታት በወጡ እና

በሚወጡማናቸውምሕ ጎ ች  እ ና  ፖ ሊ ሲ ዎ ች   እን ዲ ሁ ም  መን ግ ስ ታ ዊ   ው ሳኔ ዎ ች፣  አሰ ራሮ ችና  የ ሌ
ሎ ች   አ ካ ላ ት አ ድራ ጎቶ ች የሕዝበ ሙስ ሊ ሙ ን ጥ ቅ ሞ ችን ስለ ማስ ከ በ ራቸ ው ይ ከ ታ ተላ ል ፤ ጥናት
ያ ደ ርጋ ል፤ ሃ ሳ ብ ና
  አ ስ ተ ያ የ ቱ ን   ይ ለ ግ ሳ ል ፣   የ ም ዕ መ ኑ ን   ጥ ቅ ም   የ ሚ ጎ ዳ ና   የ ህ ግ   ማ ዕ ቀ ፉ ን   የ ሚ ጥ ስ ማናቸውም
ድ ን ጋ ጌ፤ ፖ ሊ ሲ ፣ ው ሳኔና አሰ ራር ሲ ገ ኝም በ ማና ቸ ው ም ጊዜ ከ በ ላይ አ መራ ሩ ጋ ርበ መቀ ና ጀ ትና በመ መካ ከ ር
የሚ ስተ ካ ከ ሉ በ ትን መ ን ገ ድ ይ ጥራ ል፣ ይ ወተ ው ታ ል ፤ ያ ስተ ባ ብ ራል ፤አ ስ ፈላ ጊ ሆኖ ሲ ገ ኝና በዋ ና ሥ ራ አ ስኪ ያ ጁ
ሲ ታመ ን በ ት ወደ ህግ እ ና ሕ ገ - መን ግስ ት ተር ጓሚ አካላት በመውሰድ ያሳርማል፤

4. ሁሉም የጉባኤው ውሳኔዎች የሚፈጸሙት በግልጽ ሆኖ የሚስጥር ድምጽ አሰጣጥ አይፈቀድም።

5. የጉባኤው ውሳኔዎች የሚተላለፉት በአብላጫ ድምጽ ነው።

6 .   ሁ ሉ ም   ዓ ይ ነ ት   የ ቦ ር ዱ   ስ ብ ሰ ባ ዎ ች ና   ው ሳ ኔ ዎ ች ፣   ም ር ጫ ዎ ች ና   የ ም ር ጫ   ሂ ደ ቶ ች   ኢ ስ ላ ማ ዊ አደብን፣ መርህን
በተከተለ አኳኋን መደረግ አለበት።

7.  የቦርዱ አባላት ያለ ደሞዝ የሚያገለግሉ የበጎ ፈቃደኞች ስብስብ ሆኖ በትርፍ ጊዜ የክፍያ ቀመርለ ሥ ራ ው በ ተገ ኙ በት ና
ለ ው ይ ይት በታ ደ ሙ በት ጊዜ ልክ በቁ ርጥ ክ ፍ ያ ቀ መ ር አበ ል መክ ፈል ይቻላል።

አ ን ቀ ጽ 5 5

የ ዘ ካ አ ስ ተ ዳ ደ ር ተ ቋ ም

1.  የዘካ አስተዳደርተቋም ተጠሪነቱለዘካ አስተዳደርቦርድ የሆነ በሀገራዊው እና በወረዳ መጅሊስ ብቻየሚቋቋም ዘካ

ሰብሳቢና አከፋፋይ ተቋም ሲሆን ስልጣንና ተግባራቱም የሚከተሉት ናቸው፡-

1.1. ኢ ስላ ማዊ ደ ን ብ ና ሥ ርዓ ትን   በተ ከ ተ ለ   አኳ ኋ ን   ከ ዘካ ሰ ጭ ዎች በው ክ ል ና ለ ሚ ገ ባ ቸ ው ሰ ዎች እንዲደርስለት
የሚሰጠውን የዘካ ሀብትና ንብረት ተረክቦ ለሚገባቸው ዘካ ተቀባዮች ማድረስ፤

1.2. ዘካ ሰጭዎች ሲጠይቁ ስለአጠቃላይ የዘካ አፈጻጸም እና ዘካቸው ስለዋለበት ሁኔታ ማብራሪያመስጠት(በተለይ በቅድመ
ሁኔታ ዘካ የሰጡ ሰዎችን ሸርጣቸው ስለመፈጸሙ ማስረዳት)፤

1.3. ዓመታዊ የሥራ ዕቅድ እና የአፈጻጸም ሪፖርት ለዘካ አስተዳደር ቦርድ ማቅረብና በሚሰጠውአቅጣጫና አመራር መሰረት
ውሳኔውን መተግበር፤

2. ዘካ ሰጭዎች ለስርጭቱ ያስቀመጡት የአፈጻጸም ተገቢ ቅድመ ሁኔታ ( ሸርጥ ) ካልኖረ

በስተቀርከ የ ት ኛ ው ም   ወ ረ ዳ   የ ሚ ሰ በ ሰ ብ   ዘ ካ   ቢ ያ ን ስ   ስ ድ ሳ   በ መ ቶ ው   ዘ ካ ው
ለ ተ ሰ በ ሰ በ በ ት   አ ካ ባ ቢ   ዘ ካ ተቀባዮች መዋል ያለበት ሲሆን ቀሪው አርባ በመቶ ለሀገራዊው የዘካ አስተዳደር ተቋም
በመላክበሀገር አቀፍ ደረጃ ለዘካ ተቀባዮች ይከፋፈላል።

3. የዘ ካ ስ ርጭ ት በ ተቻ ለ መ ጠን ድህ ነት ን ለ ዘለ ቄ ታ ው በ ሚ ፈ ታ አ ኳኋ ን ና ዘ ካ ተ ቀ ባ ዮ ችን የ ሥ ራ ባህል በማላበስ ወደ
ዘካ ሰጭነት በሚያሸጋግር ዘዴ በምክር ታግዞ መተግበር አለበት።

4. የዘ ካ አ ስተ ዳደ ር ተ ቋሙ ለሚሰራቸው ሥ ራ ዎች ዘ መና ዊ የሂ ሳ ብ ና የ መዝ ገ ብ
አ ያያ ዝሳ ይን ሳዊ ሥ ር ዓ ቶ ች ን   መ ተ ግ በ ር ና   ዓ መ ታ ዊ   ኦ ዲ ት   ማ ድ ረ ግ   ያ ለ በ ት   ሲ ሆ ን   ለ የ ት ኛ ው ም   የ ገ
ን ዘ ብ እንቅስቃሴዎች የገቢ እና የወጭ ደረሰኝመስጠት አለበት፤
5 .   ተ ቋ ሙ   በ ን ዑ ስ   አ ን ቀ ጽ   3   የ ተ ጠ ቀ ሰ ው ን   ለ መ ተ ግ በ ር   ያ መ ቸ ው   ዘ ን ድ   በ ዘ ር ፉ   ሙ ያ ተ ኞ ች ሊያደራጅ
ይገባል።

6. ብ ሄራ ዊው የ ዘካ አ ስተ ዳደ ር ተቋ ም ከ የወ ረዳ ው የሚ ሰ በስ በው ን የ አር ባ በ መቶ ዘካ በ ሀ ገ ር አቀ ፍ ደረጃ በጥናት
ለተለዩየዘካ ተቀባይ አካባቢዎች እንደ አስፈላጊነቱ ይውላል።

7 .   የ ኡ ለ ማ   ም ክ ር   ቤ ቱ   በ ሚ ያ ወ ጣ ው   የ ዘ ካ   ፖ ሊ ሲ ና   መ መ ሪ ያ መ ሰ ረ ት   በ ወ ረ ዳ ና   በ ሀ ገ ራ ዊ   ደ ረ ጃ ይፈጸማል።

ን ዑ ስ - ም ዕ ራ ፍ ስ ድ ስ ት መ ን ፈ ሳ ዊ የ ግ ል ግ ል ሸ ን ጎ

አ ን ቀ ጽ 5 6

የ ሸ ን ጎ ው አ ባ ላ ት እ ና ተ ጠ ሪ ነ ት

1. ሸንጎው በሀገራዊውእና በክልል ጠቅላላ ጉባኤዎች በሀገራዊውና በክልል እርከን ብቻ የሚደራጅየሕገ - መጅሊስ፣የሥነ -
ሥርዓትና የምዕመናን ጉዳዮች አማራጭ የግጭት መፍቻ
የግልግልተቋምሲ ሆ ን   የ ሙ ፍ ቲ ዎ ች   ጉ ባ ኤ   እ ና   የ ኡ ለ ማ   ጽ / ቤ ት   አ ባ ል   ካ ል ሆ ኑ   የ ኡ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት ሶ
ስ ት ፣ በማ ህበ ረሰ ባ ዊ አገ ልጋ ይነ ታቸ ው   ከ ታ ወቁ   የሀ ገ ርሽ ማግ ሌ   አን ድአ ባ ል ፤ከ ሕ ግ ም ሁ ራን   ሁ ለት አባ ላት እና በጠቅላላ
ጉባኤአስፈላጊነቱ የታመነበት አንድ ሌላ አባል ያቀፈ የሰባት አባላት ስብስብ ሲሆንጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው ካ መ ነ በ ት ና የ ሥ ራ
ጫ ና ከ ተ ፈ ጠ ረ ተ ጨ ማ ሪ ስ ብ ስ ብ በ ተ መ ሳ ሳ ይ ተ ዋ ጽ ኦ ና ስብጥር ሊጨምር ይችላል።

2.  ሁሉም አባላቱ በተቻለ መጠን በቀደመ ሥራቸው በገለልተኝነትና በሚዛናዊነት የሚታወቁ ሆነውበእ ርቅ ፣ በ ግል ግል ና
በ ዳኝ ነት ተኮ ር ሥ ራዎ ችና በማ ህበ ራዊ አ በር ክ ቶ ዎች ል ም ድ ያ ላቸ ው ሆ ኖ ዕድሜያቸው ቢያንስ 40 ዓመት የሞላቸው
ሆኖ ሰብሳቢው ከኡለማ ምክር ቤትከታቀፉትአባላትመካከል ይመርጣሉ።

3. ሸንጎው ተጠሪነቱ ለጠቅላላ ጉባኤው ሆኖ ሥራውን ለማከናወን የሚያስችለውን ጽ / ቤትና የሰውሃይል ያደራጃል።

4. በሸሪዓ ፍርድ ቤት ቃዲዎች ምልመላና ስልጠና ክፍል እንዲሁም ከህግ አገልግሎት

ክፍልጋርበ መ ቀ ና ጀ ት   ሀ ገ ራ ዊ   ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ ው   የ ግ ል ግ ል   ሸ ን ጎ ው   የ ዕ ለ ት   ተ ዕ ለ ት   የ ግ ጭ ት   አ ፈ ታ ት የግል
ግል ሥራው የሚመራበትን የግልግል ሥነሥርዓት መመሪያ ሸንጎው ወደ ሥራ ከመግባቱበፊት ማውጣት አለበት።

5 .   ማ ና ቸ ው ም   የ ሸ ን ጎ ው   አ ባ ል   የ ሥ ነ ሥ ር ኣ ት   ጉ ድ ለ ት   ወ ይ ም   ጉ ል ህ   የ አ ቅ ም   ው ስ ን ነ ት   ወ ይ ም ኃላፊነትን
በብቃት ለመወጣት የማያስችል ሌላ ማናቸውም ምክንያት መኖሩ ሲታመን በኡለማም ክ ር ቤ ት ጠ ያ ቂ ነ ት በ ጠ ቅ ላ ላ
ጉባኤው ውሳኔ ሊሰናበት የሚችል ሲሆን የጉባኤው ስብሰባእስኪደርስ አባሉን ማቆየት ከፍተኛ ጉዳት
የ ሚ ያ ስ ከ ት ል   መ ሆ ኑ   ሲ ታ መ ን   የ ሸ ን ጎ ው   አ ባ ላ ት አቤ ቱታ ከ ቀ ረበ በት አ ባ ል ው ጭ የ ሆኑ ት በሁ ለት ሶስ ተኛ ድም ጽ
እ ስከ ቀ ጣ ዩ የጉ ባ ኤ ው ስብ ሰ ባ ከሥራ ሊያግደው ይችላል።

አ ን ቀ ጽ 5 7

የ ሸ ን ጎ ው ስ ል ጣ ን ና እ ና ተ ግ ባ ር

1.  የሸንጎው አባላት ለሸሪዓው፣ ለህገ - መጅሊሱና ለህሊናቸው ብቻ ታማኝ ሆነው በስልጣን ክልላቸውበቀረቡላቸው ጉዳዮች
ተወያይተው ፅኑ (አስገዳጅ) ውሳኔ ያሳልፋሉ።

2. በስልጣን ክልላቸው ሸንጎው የሚያሳልፋቸው ውሳኔዎች በሁሉም የመጅሊስ እርከን አመራሮች፣ሰራተኞች፣አባላትና

ውሳኔው በሚመለከተው ምዕመን መፈጸም አለበት።
3. የግ ልግ ል ሸ ን ጎ ው በ ሶስ ት ር ዕሰ - ጉ ዳዮ ች ማለ ትም በ ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ አ ተረ ጓጎ ም ፣ በ ሥ ነ - ሥ ር ዓታ ዊ ጥሰቶችና
በምዕመናን መካከል በሚነሱ መጅሊስ ተኮር አለመግባባቶች ላይ መርምሮና በማስረጃአጣርቶ የግልግል ውሳኔ ይሰጣል፤

4.  በሙስሊሙ ማህበረሰብ መካከል የሚነሱ አለመግባባቶችን በፈቃድ ላይ የተመሰረተ የእርቅ ሥራይሰራል፤

5. በሚከተሉት ጉዳዮች እንደ ጉዳዩ ባህሪ በሕገ-መጅሊስ ተርጓሚነት ወይም  በሥነ ሥርኣት
አስከባሪነት ወይም በአስታራቂ ገላጋይነት ያያል፡-
5.1.በየትኛውም መዋቅርና ደረጃ የሚገኝን ማናቸውም የመጅሊስ አባል፣ አመራርና አገልጋይአድራጎቶች 
ወ ይ ም   ው ሳ ኔ ዎ ች   ህ ገ - መ ጅ ሊ ሱ ን   ይ ቃ ረ ና ል   የ ሚ ል   ሥ ነ - ሥ ር ዓ ቱ ን   ተ ከ ት ሎ ና የበታች አስተዳደር አካላትን መፍትሄ
አሟጥጦ የሚቀርብን ጥያቄ ያያል፤

5 . 2 . የ ት ር ጉ ም   ጥ ያ ቄ   በ ሀ ገ ራ ዊ   ጉ ዳ ይ   በ ቀ ጥ ታ   በ ክ ል ል   ጉ ዳ ዮ ች   ደ ግ ሞ   በ ይ ግ ባ ኝ   የ ሚ ከ ተ ሉ ት ን ጉሥነ-
ሥርዓቱን ተከትሎና የበታች አስተዳደር አካላትን መፍትሄ አሟጥጦ የሚቀርብን ዳዮችያያል፤

5.3. በ ማና ቸ ው ም የ ሀ ገ ራ ዊ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ወ ይም   የኡ ለማ ም ክ ር   ቤት ወ ይም የ ሥ ራ   አስ ፈጻ ሚ ቦ ርድ ወ ይ ም
የ አማ ካ ሪ ቦር ድ ወ ይም የዘ ካ አ ስተ ዳደ ር ቦ ርድ አባ ል የ ሥ ነ ም ግ ባ ር እ ና የ ሥ ነ ሥ ር ዓ ት ጥ ሰ ቶ ች ሲ ፈ ጸ ሙ ና
ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው በ ማ ና ቸ ው ም ም ክ ን ያ ት ወ ይ ም በ ዚ ህ ሕ ገ - መጅ ሊ ስ ጉ ዳ ዩ ን በ ዲሲ ፕሊ ን እ ን ዲ ያ ይ ስ ል ጣ ን
የ ተሰ ጠ ው አካ ል ጉ ዳ ዩ በሸ ን ጎ ው እ ን ዲ ታይ ሲወስን አቤት ባዩንና አቤቱታ የቀረበበትን አባል በማድመጥ ሥነ - ሥርዓታዊ
የግልግል ውሳኔይሰጣል፤

5.4.በየትኛው የሪፐብሊኩ የግዛት ወሰን በሚገኙ ሙስሊሞች መካከል የሚነሱ አለመግባባቶችበ ሌ ሎ ች
ባ ህ ላ ዊ የ ግ ጭ ት መ ፍ ቻ ስ ር ዓ ቶ ች ሳ ይ ፈ ቱ ቀ ር ቶ ወ ደ ሀ ገ ራ ዊ ጉ ዳ ት የ መ ሻ ገ ር አዝማሚያ የታየባቸውን
ጉዳዮች በገላጋይነት ማስታረቅ፤

5.5.ከሪፐፕሊኩ ከእርቀ-ሰላም እና የወሰን ኮሚሽን እንዲሁም ከሰላም ሚኒስቴር ጋር በመሆንሀ ገ ራ ዊ  
ግ ጭ ቶ ች   ሲ ኖ ሩ   በ አ ፋ ጣ ኝ   በ ሚ ፈ ቱ በ ት   ዙ ሪ ያ   በ ቅ ር በ ት   መ ሥ ራ ት ና   በ ጥ ና ት ና ምርምሮች
የእስልምናንና የሙስሊሞችን ተሞክሮ ማካፈል፤

5.6. በዚህ ምዕራፍ ስለ ሸንጎው ሥልጣንና ተግባር የተደነገጉት አናቅጽ ከአሰሪና ሰራተኛ ጉዳዮችጋር በተያያዘ አግባብ ባለው
ሕግ ለሌላ አካል የተሰጠን የዳኝነት ሥልጣን አይነካም፤

6. በማ ን ኛ ው ም የመ ጅ ሊ ስ እ ርከ ን በም ርጫ ፣ በ ም ድ ባ ም ሆነ በ ቅ ጥ ር በተ ለያ የ ኃላ ፊነ ት፣ አ ባ ል ነት ና የ ሥ ራ
የሚ ቀ ላ ቀ ል ማና ቸ ው ም ሰ ው በ ቅ ድ ሚ ያ በዚ ህ ሕ ገ - መጅ ሊ ስ ለመ መራ ትና የመ ን ፈ ሳ ዊ ሸንጎውን ውሳኔ ለማክበር
ስምምነቱን በጽሁፍ መግለጽ ያለበት ሲሆን የቅጥርና የምደባ ውሎችይህንኑ የሚገልጽ ድንጋጌ ማካተት አለበት።

7. ሸንጎው ለመጀመሪያ ጊዜ በሚያያቸው ቀጥታ ጉዳዮች ላይቅር የተሰኘ ወገን የግልግል ውሳኔውከተሰጠ በኋላ ለሚኖረው
ጠቅላላ ጉባኤውሳኔው እንዲከለስለትይግባኝ መጠየቅ የሚችሉ ሲሆንጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው በጉ ዳዩ ባ ህሪ ላ ይ የሚ መለ ከ ት
ቋሚ ኮሚ ቴ በማ ደ ራ ጀ ት ጉ ዳ ዩ ን በ መገ ም ገ ም የመጨረሻ ውሳኔ ይሰጣል።

ም ዕ ራ ፍ ሶ ስ ት

የ ሀ ገ ራ ዊ መ ጅ ሊ ስ የ ኡ ለ ማ መ ዋ ቅ ር ዝ ር ዝ ር አ ደ ረ ጃ ጀ ት
ን ዑ ስ - ም ዕ ራ ፍ አ ን ድ ሀ ገ ራ ዊ የ ኡ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት

አ ን ቀ ጽ 5 7

የ ኡ ለ ማ የ አ ን ድ ነ ት እ ና የ ት ብ ብ ር መ ተ ዳ ደ ሪ ያ የ ቃ ል ኪ ዳ ን ሰ
ነ ድ አ ስ ገ ዳ ጅ ነ ት

1. የ ኡለ ማ የአ ን ድ ነት እ ና የ ትብ ብር የቃ ል ኪዳ ን ሰ ነድ የዚ ህ ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ አካ ል የሆ ነና በመ ላው የመጅሊስ
መዋቅር እና በመዋቅሩ በሚሳተፍ ማናቸውም ኡለማና ሙስሊም ዘንድ አስገዳጅ ሕገ - ደንብ ነው።

2 . የ ዚ ህ ም ዕ ራ ፍ ድ ን ጋ ጌ ዎ ች ከ ዚ ሁ የ ኡ ለ ማ የ አ ን ድ ነ ት እ ና የ ት ብ ብ ር የ ቃ ል ኪ ዳ ን ሰ ነ ድ ጋ ር ተጣጥሞ
መተርጎም አለበት።

አ ን ቀ ጽ 5 8

የ ሀ ገ ራ ዊ ኡ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት አ መ ሰ ራ ረ ት

1.የሀገራዊ ዑለማ ምክር ቤት ሃይማኖታዊ እና መንፈሳዊ ተግባራትን የሚመራና የሚያስተባብርከሀገራዊ ጠቅላላ ጉባኤው
ቀጥሎ የመጅሊስ ላዕላይ ተቋም ነው።

2.የዑለማ ምክር ቤት የሥራ ዘመን ስድስት ዓመት ነው።

3.የዑለማ ምክር ቤት አባላት ቁጥር 35 ሆኖ ተዋፅኦውም እንደሚከተለው ነው፡-

3.1 ለሕዝበ ሙስሊሙ አንድነት ሲተጉ የነበሩት ሙፍቲ ሀጅ ዑመር እድሪስና ዶ / ር ጄይላንከድር

3.2 በሙፍቲ ሀጅ ዑመር እድሪስና ዶ/ር ጄይላን ከድር አስተባባሪነት ከእያንዳንዱ ክልልከሁለቱ ዋና አስተሳሰቦች በአንቀጽ 58
ለሀገራዊ ዑለማዎች ምክር ቤት ለአባልነትየተቀመጠውን መስፈርት የሚያሟሉ አንዳንድ የበቁ ዓሊሞችን በመምረጥ ማለትም
ከየክልሉሁለት ሁለት ዓሊሞችን በድምሩ 22 ዓሊሞች

3 . 3   የ እ ያ ን ዳ ን ዱ   የ ክ ል ል   የ ክ ል ሉ   መ ሪ   ሙ ፍ ቲ   ሆ ነ ው   የ ሚ መ ረ ጡ   አ ን ዳ ን ድ   ዓ ሊ ሞ ች በድምሩ 1
1 አባላት፤

4. ሀገራዊው ዋና ሙፍቲው የኡለማ ምክር ቤቱ ሰብሳቢ ይሆናል፣

5. የዑለማ ምክር ቤቱ ከአባላቱ መካከል የራሱን ምክትል ሰብሳቢ እና ጸሃፊ ይመርጣል፣

አ ን ቀ ጽ 5 9

ለ ሀ ገ ራ ዊ ዑ ለ ማ ዎ ች ም ክ ር ቤ ት የ አ ባ ል ነ ት መ ስ ፈ ር ት

የሀገራዊ ኡለማ ምክር ቤት አባል የሚሆኑ ሰዎች የሚከተሉትን መስፈርቶችን ማሟላት አለባቸው፡-

1. ዕድሜው ከአርባ ዓመት ያላነሰ፤

 

2. በኢስላማዊ ትምህርት ከታወቀ ኢስላማዊ ዩኒቨርስቲ ወይም ኮሌጅ ቢያንስ ሁለተኛ ( የማስተርስ ) ዲግ ሪ ያ ለው ወ ይ ም
በ ሀ ገ ር በ ቀ ል የቂ ርኣ ትና የዒ ል ም ማ ዕድ ተ መጣ ጣ ኝ እ ው ቀ ት ያ ለው ሆኖ ከአራቱ መዝሀቦች ቢያንስ አንዱን አጠቃሎ
ያወቀና የተማረ(የተዓለመ)፤

3. የቁርኣን ተፍሲር ያጠናቀቀ፣ የአረብኛ ቋንቋ ክህሎት ያለው፣ኩቱቡ ሲትታን ያጠናቀቀና ከአስርዓመት በላይ በማቅራት ላይ
የሚገኝ፤

4.በ ዚ ህ   አ ን ቀ ጽ   ን ዑ ስ   አ ን ቀ ጽ   2   የ ተ ደ ነ ገ ገ ው   የ ተ መ ጣ ጣ ኝ ነ ት   መ መ ዘ ኛ   በ ሀ ገ ር   አ ቀ ፍ   ደ ረ ጃ ተቀባይነት
ያላቸው የዓሊሞች ስብስብ መለኪያ ያወጣሉ።

5. በ ማ ና ቸ ው ም ቦ ታ ና ሥ ራ ከ ሥ ነ - ም ግ ባ ር ጋ ር በ ተ ያ ያ ዘ አ ቤ ቱ ታ ወ ይ ም ክ ስ ቀ ር ቦ በ ት ጥ ፋ ተ ኛ ያልተባለ፤

አንቀጽ 60
ከሀገራዊው የዑለማ ምክር ቤት አባልነት የሚያሰናብቱ ሁኔታዎች

1.ማ ን ኛ ው ም የ ዑ ለ ማ   ም ክ ር   ቤ ት   አ ባ ል ከ ሚ ከ ተ ሉ ት ም ክ ን ያ ቶ ች   በ አ ን ዱ   በ ኡ ለ ማ   ም ክ ር   ቤ ት ጠያቂነትበጠ
ቅላላጉባኤ በሚሰጥ አስተዳደራዊ ውሳኔ ሊሰናበት ይችላል፡-

1.1.ከደንብ መተላለፍ በላይ በሆነ በወንጀልጥፋተኛ መሆኑ በውሳኔ ከተረጋገጠ፤

1.2.  ለተሰማራበት ተምሳሌታዊ የኡለማ ሃላፊነት ተቃራኒ በሆነ ቦታና ሥራ ላይ ሲገኝና መጥፎአርአያነቱ ለምክር ቤቱ ስምና
ዝና የማይመጥንና ክብሩን የሚያጎድፍ ሲሆን፤

1.3.ኃላፊነቱን በብቃት ለመወጣት የሚያስችል ጉልህ የእውቀትና የአፈጻጸም ጉድለት
ሲስተዋልበት፤

1.4. እንዲሁም ተመሳሳይ ባህሪ ያላቸው ከባድ ጥፋቶች መፈጸማቸው ሲረጋገጥ እና 1.5.በኡለማ ምክር ቤቱ የሥነ ምግባር
ደንብ የተደነገጉ ሌሎች ጥፋቶችን ፈጽሞ ሲገኝ፤

2. የ ን ዑ ስ አ ን ቀ ጽ አ ን ድ ድ ን ጋ ጌ ዎ ች እ ን ደ ተ ጠ በ ቁ ሆ ኖ የ ዑ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት አ ባ ል ከ ሚ ከ ተ ሉ ት ምክንቶች
በአንዱ በክብር ከአባልነት ሊሰናበቱ ይችላል፡-

2.1. የስድስት ዓመት የሥራ ዘመናቸው ሲጠናቀቅና በዑለሞች መካከል ብቻ በሚደረገው በቀጣዩየዑለሞች ምርጫ
ሳይመረጡ ሲቀሩ።

2.2. ለዋና ሙፍቲው የመልቀቂያ ጥያቄ በጽሁፍ ሲያቀርቡ፤2.3. ከዚህ ዓለም በሞት ሲለዩና

2.4. መደበኛ ሥራን ቢያንስ ለመንፈቅ ዓመት በአግባቡ ለማከናወን የማያስችል ማናቸውም ህመምሲኖርበት፤

2.5. የኡ ለማ ም ክር ቤ ቱ ወ ይም ጠቅ ላላ ጉ ባ ኤ ው አ ቤቱ ታ የ ቀ ረ በበ ት አባ ል የ ዲሲ ፕሊ ን ጥ ፋት ቢፈጽሙም በክብር

እንዲሰናበቱ በሁለት ሶስተኛ ድምጽ ሲወስን።

3.በ ክ ብ ር   ለ ሚ ሰ ና በ ቱ   የ ኡ ለ ማ አ ባ ላ ት   ተ ገ ቢ ው   የ ም ስ ጋ ና   የ ኡ ማ   አ ገ ል ግ ሎ ት   የ ም ስ ክ ር   ወ ረ ቀ ት ይሰጣል።
4.በተሰናባች ዓሊም ቦታ ተገቢውን ሥርዓት ተከትሎ የዑለማ ምክር ቤትተተኪ አባል ይሰይማል።

5. ተሰናባቹ ዋና ሙፍቲው በሚሆኑበት ጊዜ ተተኪውን የሚሾመው ዋና ሙፍቲውን ከጅምሩየመምረጥ ስልጣን ያለው አካል ብቻ
ነው፡፡

አ ን ቀ ጽ 6 1

የ ሀ ገ ራ ዊ ዑ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት ስ ል ጣ ን ና ተ ግ ባ ር

1.  የዑለማ ምክር ቤት በተለይ በዒልም ነክ ጉዳዮች ድምጽን በድምፅ በአባላቱ ሙሉ ድምፅ የመሻርመብት ኖሮት ተጠሪነቱ
ለሀገራዊው ጠቅላይ ምክር ቤቱ ጠቅላላ ጉባዔ ነው።2 . በ ኡ ለ ማ መ ተ ዳ ደ ሪ ያ የ ቃ ል ኪ ዳ ን ሰ ነ ድ የ ተ ደ ነ ገ ገ ው
እ ን ደ ተ ጠ በ ቀ ሆ ኖ የ ኡ ለ ማ ም ክ ር ቤ ቱ የሚከተሉትን ስልጣንና ተግባራትን ያከናውናል፡-2.1. ለሃይማኖታዊ
ጥያቄዎች ተገቢውን ኢስላማዊ ህግና ደንብ ተከትሎ ብይን(ፈትዋ) ይሰጣል፤2.2.  ዓለም አቀፍ ተሞክሮዎችን በመቀመር
የትምህርትና ዳዕዋ አገልግሎት አሰጣጥና የዳዒዎችየስምሪት ስርዓት፣ ደንብና መመሪያ ያዘጋጃል፤ተግባራዊ ያደርጋል፣ ያስደርጋል

2.3. ብቃትና የላቀ ሥነ-ምግባር ያላቸው የሸሪዓ ፍርድ ቤት ዕጩ ዳኞችን በህግ

መ ሰ ረ ት በመመልመል ለፌዴራል ዳኞች አስተዳደር ጉባዔ በማቅረብ እንዲሾሙ ያደርጋል፤2 . 4 .   የ ሸ ሪ ዓ   ፍ ር ድ
ቤ ቶ ች   በ ሚ ሰ ጡ ት   አ ገ ል ግ ሎ ት   ሙ ስ ሊ ሙ   ማ ህ በ ረ ሰ ብ   ተ ጠ ቃ ሚ   መ ሆ ኑ ን ይከታተላል፤2 . 5 .   የ ሸ ሪ ዓ   ፍ ር ድ   ቤ ቶ
ች   በ ስ ል ጣ ን   ክ ል ላ ቸ ው   የ ሚ ሰ ሩ ባ ቸ ው ን   የ ሸ ሪ ዓ   ህ ጎ ች ( ኮ ድ )   በ መ ጽ ሃ ፍ መልክ ይሰንዳል(የኮዲፊኬሽንሥራ
ይሰራል)፤2.6.  ጥንታዊና ዘመናዊ ኢስላማዊየትምህርትማዕከላት እንዲጠናከሩ
ድጋፍ ያደርጋል፣ አዳዲሶችእ ን ዲ ቋ ቋ ሙ   ጥ ረ ት   ያ ደ ር ጋ ል ፣ ለ ወ ቅ ቱ   የ ሚ መ ጥ ን   ዘ መ ና ዊ   የ አ ሰ ራ ር   ስ ር ዓ ት   አ ዘ ጋ ጅ
ቶ ይተገብራል፤2 . 7 .
በመላ   ሀገሪቱ  በመጅሊስ  መዋቅር ስር  በተደራጁ   ኢስላማዊ  የቂርዓትና  የትምህርት ማዕከላትወ
ይ ም   የ ዒ ል ም   ቦ ታ ዎ ች   አ ን ድ   ወ ጥ   የ ት ም ህ ር ት   ስ ር ዓ ት   እ ን ዲ ኖ ር   ሀ ገ ራ ዊ ደረጃ(National Standard)
አዘጋጅቶ ያስፈጽማል፤2.8.

 ሀ

ገራዊ መስፈርትና ደረጃ(Standard) በማውጣት ለዳዒዎች፣ ለኢስላማዊመምህራን( ሙ ደ ሪ ሶ ች /
ኡ ስ ታ ዞ ች )   እ ና   ለ ኢ ማ ሞ ች   እ ው ቅ ና   ይ ሰ ጣ ል   እ ን ዲ ሁ ም   ለ ኢ ስ ላ ማ ዊ የትምህርትና የዒልም ተ
ቋ ማ ት እ ና   ለ ዳ ዒ ዎ ች   የ ማ ስ ተ ማ ር   ፈ ቃ ድ ና   የ ብ ቃ ት   ማ ረ ጋ ገ ጫ የምስክር ወረቀት
ይሰጣል፤2 . 9 .   ዳ ዒ ዎ ች ና   ዑ ስ ታ ዞ ች   መ ን ፈ ሳ ዊ   ት ም ህ ር ት   ለ ማ ስ ተ ማ ር   ወ ይ ም   ለ ዳ ዕ ዋ ሥ ራ   ሲ ን ቀ ሳ ቀ ሱ በ ኃ ላ ፊ
ነ ት   መ ን ፈ ስ   መ ፈ ጸ ማ ቸ ው ን   ይ ከ ታ ተ ላ ል ፣ ስ ህ ተ ት   ሲ ኖ ር ም   የ እ ር ም ት   እ ር ም ጃ ይወስዳል፤2.10.  ዑ ለ ማዎ ች
ን   በተ መለ ከ ተ   ከ መን ግስ ት   አ ካ ላ ት፣   ከ ሌ ላ   እ ም ነ ት   አቻ   ተቋ ማት ፣   ከ ህ ዝባ ዊና ከግል ድርጅቶችና ከግለሰቦች ጋር ግንኙነት
ያደርጋል፣ በትብብር ይሰራል፤

2.11.

የሙፍቲዎችጉባኤና የኡለማጽ/ቤትበስሩበማዋቀር በሥራቸውየተለያዩየሥራክፍሎችን ያደራጃል፤

2.12. የዋና ሙፍቲውን ጽ/ቤትንና ለሥራው አስፈላጊ የሆኑ የሥራ ክፍሎችን ያደራጃል፣
በሥሩያ ሉ   ዘ ር ፎ ች ን   የ ሥ ራ   እ ን ቅ ስ ቃ ሴ   ይ ከ ታ ተ ላ ል ፣   ሪ ፖ ር ታ ቸ ው ን   ይ ገ መ ግ ማ ል ፣   አ ቅ ጣ ጫ ያስቀምጣል፣ ውሳኔ
ያሳልፋል፤2.13.  በው ጭሀ ገ ር ኢስ ላማ ዊ   የ ትም ህር ት   ተቋ ማት ና ዩ ኒ ቨር ሲ ቲ ዎች   ተ ም ረ ው   የ መጡ   ተ ማሪ ዎች ለሚያቀርቡት
የትምህርት ማስረጃ የእውቅና የምስክርወረቀት ይሰጣል፤2.14.  የሃላል እውቅና ለሚያሻቸው ምርቶችና አገልግሎቶችተገቢውን
ክፍያ በማስከፈል የሀላልማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ይሰጣል፤2.15. በላቀ ሥነ ምግባር እና በሀገር ፍቅር የታነጸዜጋና ትውልድ
ለመፍጠር ከሌሎች የሃይማኖትተቋማትና እና ከመንግስት ጋር በመሆን በጋራ ይሰራል፣ ተማሪዎችን በግብረ-ገብ
ያንጻል፤2.16.  የኡለማ ምክር ቤቱ የተቋቋመለትን አላማና ግብ የሚያሳኩ ልዩ ልዩ ህዝባዊ ኮንፈረንሶች፣የምርምር አውደ
ጥናቶች፣ ኤግዚቢሽኖች፣ ሲምፖዚየምና ጉባኤዎችን ያከናውናል፤2.17. ልዩ ልዩ ጥናቶችን ያደርጋል፣ያስደርጋል፣
ያሰራጫል፤2.18. የራሱን የሥነ ምግባር እና የአሰራር ሕገ-ደንብ ደንብ ያወጣል፣ በሥራ ላይ
ያውላል፤2 . 1 9 .   ስ ለ   ኢ ስ ላ ማ ዊ   የ ኪ ነ   ጥ በ ብ   ሥ ራ ዎ ች   ዝ ግ ጅ ት ና   ህ ት መ ት   ፖ ሊ ሲ ና   መ መ ሪ ያ   ያ ወ ጣ ል ፣ እውቅና
ይሰጣል፤2.20.

በመላ ሀገሪቱ የሚገኙ ጥንታዊና ዘመናዊ የትምህርት፣የዒልምና የቂርኣትማዕከላት መረጃ ያሰባስባል፣ስታቲክስ ያደራጃል፣ ለጥናት አገልግሎትያውላል፤ የመረጃና የስታቲክስ ው
ጤቱን በግብአትነት ተጠቅሞየማጣናከሪያ ሥራዎችን ይሰራል።

2.21.

በላቀ-ሥነ-ምግባር የታነጸ ሙስሊም ለመፍጠር የደረጀ የተርቢያ ሥርዓትይፈጥራል፤

2.22.

የኡለማ፣የዱዓትና የኢማሞች ስልጠና ተቋም ያደራጃል፣ የማብቃት ሥራይሰራል፤
2.23.

የኡለማ የዱዓትና የኢማሞች የገቢ አቅም የሚዳብርበትን ሁናቴከሚመለከታቸ ውአካላትጋር ይሰራል፤
2.24.

ድንበር ዘለል ዓለም አቀፍ የኡለማ ግንኙነት በማድረግ የልምድልውውጥና የእውቀትሽግግር እንዲደረግ ይሰራል፤
2.25.

የሀገር አቀፍ ኡለማ አጠቃላይ ኮንፈረንስ በማዘጋጀት እውቀትና ክህሎትእንዲዳብር ይሰራል፤ ከመላውዓለምየተመረጡዓሊሞችን ይጋብዛ
ል፤
2.26.

ቁርዓንና ኢስላማዊ ድርሳናት ወይም ህትመቶች በሀገር በቀል ቋንቋዎችተተርጉመውተደራሽ እንዲሆኑያደርጋል፤
2.27. ከጠቅላላ ጉባዔው የሚሰጡትን ሌሎች ተግባሮች ያከናውናል።

2. በየወቅቱ አባላት የሚሰበሰበው መዋጮ ወደፊት በሚወሰን ምጣኔ (Ratio) ከመስጅዱ
የአስተዳደርና የሥራ ማስኬጃ ወጭ የሚተርፈው ለበላይ የበመጅሊስ እርከኖች በጀት መደጎሚያይሆን ዘንድ ከወረዳው
መጅሊስ መላክ ይኖርበታል፡፡

ን ዑ ስ ም ዕ ራ ፍ ሁ ለ ት የ መ ስ ጅ ድ አ ካ ባ ቢ መ ጅ ሊ ስ ጠ ቅ ላ ላ ጉ
ባ ኤ

አ ን ቀ ጽ 7 4 የ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው አ መ ሰ ራ ረ ት 1.

የመስጅድ አካባቢ መጅሊስ ጠቅላላ ጉባዔ በተቋቋመበት መስጅድ የመጅሊስ
 ከፍተኛውየስልጣን አካል ነው።

2.

የ መ ስ ጅ ድ   አ ካ ባ ቢ   መ ጅ ሊ ስ   ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ዔ   የ መ ስ ጅ ዱ ን   አ ካ ባ ቢ   ነ ዋ ሪ ( ጀ መ ዓ )   ም እ መ ና ን ፣ የመ
ስ ጅ ዱ ን ኢ ማሞ ች፣ ሙአ ዚ ኖ ች ና   ሌ ሎች   ቋሚ   ሰ ራ ተኞ ች (Staff  members )  ( በ ሌላ   መስ ጅ ድ ካልተመዘገቡ በስተቀር)
አባል ለመሆን ፈቅደው መመዝገባቸውና ወቅታዊ መዋጮን
መክፈላቸውሲ ረ ጋ ገ ጥ   የ እ ር ከ ኑ   ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ   አ ባ ል   የ ሚ ሆ ኑ   ሲ ሆ ን   የ ሚ ከ ተ ለ ው ን   ዝ ር ዝ ር   መ ስ ፈ ር ት ሳ
ይነጣጠል ያላንዳች ቅድመሁኔታ ማሟላት አለባቸው፡-

2.1.

ማንኛውም ኢትዮጵያዊ ሙስሊም፤

2.2.

እድሜው 18 አመትና ከዚያ በላይ የሆነ፤

2.3.

በ የወ ቅ ቱ የሚ ከ ፈለ ው ን መዋ ጮ የከ ፈለ ወ ይም ( አ ዲስ ገ ቢ ከ ሆነ ) ለ መክ ፈል ፈ ቃደ ኛ የ ሆነ ና ስምምነቱን በጽሁፍ
ያረጋገጠ፤3 .   መ ስ ፈ ር ቱ ን   ማ ሟ ላ ታ ቸ ው   የ ተ ረ ጋ ገ ጠ ላ ቸ ው   አ ባ ል   ም እ መ ና ን   የ አ ባ ል ነ ት   መ ዋ ጮ ና   ተ ገ ቢ ው የአገል
ግሎት ክፍያ ከፈጸሙ በኋላ መታወቂያ ከመሰጠቱ ሁለት ሳምንት በፊት ተቃራኒ የሕዝብአስተያየት ካለመጠበቅ ስም
ዝርዝራቸው በግልጽ በሚታይ የመስጅዱ ቅጥር ጊቢመለጠፍ ያለበትሲ ሆ ን መ ታወ ቂ ያ ከ መሰ ጠ ቱ በ ፊት ም ሆ ነ በኋ ላ የተ ሳ ሳ ተ
መ ረጃ የሰ ጠን ወ ይም መ ስፈ ርቱ ን ያ ላሟ ላ ሆኖ የ ተገ ኘን ተመ ዝጋ ቢ በ ጽ ሁ ፍ በሚ ሰ ጥ መግ ለጫ ወ ዲያ ው ኑ
ከ አባ ልነ ት እ ን ዲሰ ረ ዝ ይደረጋል።4. ዕድሜያቸው ለአስገዳጅ ዕለታዊ ሶላቶች የደረሱ ወይም 15 ዓመት የሞላቸው ወይም
10 ክፍልእ ና ከ ዚ ያ በላ ይ የሆ ኑ ታዳ ጊ ወጣ ት ሙስ ሊ ሞ ች እ ድሚ ያ ቸ ው 18 እ ስኪ ሞ ላ ድ ረስ የ መዋ ጮ ግዴታ
ሳይኖርባቸውና ድምጽ የመስጠትና ሃሳብ የመሰንዘር መብትን ብቻ በማስቀረት ለልምድልውውጥና ለማብቃት እንዲረዳ
በታዳጊ አባልነት ማሳተፍ ይቻላል።5.  በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ሁለት እና አራት የተደነገገው ቢኖርም በ 1992 በወጣው
በተሻሻለውየ ሪ ፐ ብ ሊ ኩ   የ ቤ ተ ሰ ብ   ሕ ግ   አ ን ቀ ጽ   7 ( 2 ) ፣ 3 1 0 ፣ 3 1 1 ፣ 3 1 2   እ ና   3 1 3   በ ተ ደ ነ ገ ገ ው   አ ኳ
ኋንዕድሚያቸው 14 እና ከዚያ በላይ ሆኗቸው ከሞግዚት አስተዳደር  ነጻ እንዲወጡ ውሳኔየ
ተሰጠባቸው ወይም ዕድሚያቸው ቢያንስ 16 ሆኗቸው ጋብቻ የፈጸሙ ለአካለ መጠን
You're Reading a Preview

እ ን ደ ደ ረ ሱ የ ሚ ቆ ጠ ሩ በ መ ሆ ኑ በ ዚ ህ ሕ ገ - መ ጅ ሊ ስ ስ ለ 1 8 ዓ መ ት ዕ ድ ሜ የ ተ ደ ነ ገ ገ ው ሁ ሉ ለእንዲህ
ዓይነቶቹ ያገለግላል።

አ ን ቀ ጽ 7 5 የ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው ስ ል ጣ ን ና ተ ግ ባ ር

1. የመስጅድ ጠቅላላ ጉባኤ ተጠሪነቱ ለመላው አባል ምዕመናን ሆኖ አባላት የመኖሪያ

አ ድ ራ ሻ ሲ ቀ ይ ሩ   መ ል ቀ ቃ ቸ ው ና   አ ዳ ዲ ስ   አ ባ ላ ት   በ ማ ና ቸ ው ም   ጊ ዜ   መ ግ ባ ታ ቸ ው   እ ን ደ ተ ጠ በ ቀ   ሆ ኖ የጉ
ባኤው የሥራ ዘመን ገደብ አልባና ያልተወሰነ ሲሆን አፈሹራውና አመራሮቹ የሥራ ዘመንግን አምስት ኣመት
ነው።2 .   ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ ው   በ ወ ረ ዳ   መ ጅ ሊ ስ   የ ሚ ወ ጡ   እ ቅ ዶ ች ና   ት ዕ ዛ ዞ ች ን   በ መ ስ ጅ ዳ ቸ ው   ተ ፈ ጻ ሚ ከ
ማድረግ በተጨማሪ የሚከተሉት ስልጣንና ተግባራትን ያከናውናሉ፡-2.1.በዚህ ሕገ -መጅሊስ ለእርከኑ መጅሊስ የተሰጠውን
ስልጣንና ተግባር ይፈጽማል፤2.2. የ በላ ይ   የ መጅ ሊ ስ   እ ርከ ኖች   በስ ል ጣ ን   ክ ል ላ ቸ ው   ለ እ ር ከ ኑ   መ ጅ ሊ ስ
የሚ ስተ ላል ፉት   ት ዕዛ ዝና መመሪያ መፈጸሙን
ይቆጣጠራል፤2 . 3 . የ ሥ ራ   ክ ፍ ሎ ች ን   ዕ ቅ ድ ና   በ ጀ ት   በ ቋ ሚ   ጉ ባ ኤ ው   ሲ ቀ ር ብ ለ ት   ገ ም ግ ሞ   ያ ተ ድ ቃ ል   ው
ሳ ኔ ሳልፋል፤2.4. የሥ ራ ክፍ ሎች ን የ ዕቅ ድና የ ጀ ት   አፈ ጻ ጸ ም   በቋ ሚ ጉ ባ ኤ ው ቋ ሚ   ኮሚ ቴ ዎች በኩ ል ሪ ፖ ርት እየሰማ
ይገመግማል፣ ተገቢውን
ውሳኔያሳልፋል።2 . 5 . የ በ ላ ይ   መ ጅ ሊ ስ   መ መ ሪ ያ ዎ ች ን   ባ ል ጣ ሰ   መ ል ኩ   በ መ ስ ጅ ዱ   አ ስ ተ ዳ ደ ር   ኮ ሚ ቴ   ም ር
ጫ ፣ በኢማም አሿሿምና በሙአዚን ምደባ ጉዳዮች ላይ የመጨረሻ ዉሳኔ ሰጭ አካላት
ናቸው።2 . 6 . ቋ ሚ   ጉ ባ ኤ ው   በ ው ክ ል ና ና   በ ቀ ጥ ታ   ስ ል ጣ ኑ   የ ተ ገ በ ራ ቸ ው ን   ው ሳ ኔ ዎ ች ን ና   አ ፈ ጻ ጸ ሞ ች ን በ
መገምገም ያጸድቃል፣ይሽራል ወይም ያሻሽላል።2.7. የቋሚ ጉባኤ አባላትን
ይመርጣል። 2 . 8 . በ ቋ ሚ   ጉ ባ ኤ ው   ተ መ ር ጠ ው   ወ ደ   በ የ ት ኛ ው ም   የ በ ላ ይ   የ መ ጅ ሊ ስ  
እ ር ከ ን   በ ደ ረ ሱ እንደራሴዎችላይእምነትሲያጣበዚህሕገመጅሊስበተደነገገውሥነሥርዓትመሰረትውክልናቸውንያነሳል፤ቋሚ
ጉባኤው ሌላ እንዲተካም ያስደርጋል።2.9.በቋሚ ጉባኤው የታገደን ኢማምና ሌላ አመራር ጉዳይ መርምሮ የመጨረሻ ውሳኔ
ይሰጣል።2.10. ሌሎች ከሥራው ባህሪ የሚመነጩ ስልጣንና ተግባራትን ያከናውናል።3. በጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው የሚ መ ረጠ ው
አ ፈ - ሹ ራ የእ ር ከ ኑ መ ጅ ሊ ስ ሰ ብሳ ቢ ሲ ሆ ን የ ቋ ሚ ጉ ባ ኤ ው ና የመስጅድ አስተዳደር ኮሚቴ መሪ ነው።

አ ን ቀ ጽ 7 6

የ ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ ው ስ ብ ሰ ባ ዎ ች

1. መደበኛ የመስጅድ ጠቅላላ ጉባኤ በየዓመቱ አንዴ በወርሃ ….. ይሰበሰባል።2. እ ጅ ግ ቢ ዘገ ይ ከ አራ ት ወ ር በ ላይ መ ዋ ጮ

ያ ላቋ ረጡ የጉ ባ ኤ ው አባ ላት ዝ ርዝ ር ው ስ ጥ ቢ ያ ን ስ ግማሹ በስብሰባው ከተገኙ ምልዓተ-ጉባኤ ይሆናል።

3.  የስብሰባ አጀንዳዎች በቋሚ ጉባኤው ቀድመው የሚዘጋጁ ሲሆን የተመረጠ እንደራሴን ለመመለስ (Recall) ካልሆነ
በስተቀር ሁሉም ውሳኔዎች የሚተላለፉት በአብላጫ ድምጽ ነው።4. የ ተመ ረጠ እ ን ደ ራ ሴን ለመ መለ ስ (Recall) የሚ ደ ረግ
ስ ብሰ ባ ም ልዓ ተ ጉ ባ ኤ የሚ ሆ ነው እ ጅ ግቢ ዘገ ይ ከ አ ራት ወ ር በላ ይ መ ዋ ጮ ያ ላ ቋ ረ ጡ የጉ ባ ኤ ው አ ባ ላ ት ዝር ዝር
ው ስጥ ቢ ያን ስ ሁ ለት ሶስ ተኛ ው በ ስብ ሰ ባ ው ከ ተገ ኙ ሆ ኖ በሶ ስት አ ራተ ኛ ድ ም ጽ ካ ል ተደ ገ ፈ በስ ተቀ ር የሚ ጸና
ው ሳኔ ማሳለፍ አይቻልም።5 .   በ ማ ና ቸ ው ም   ስ ብ ሰ ባ ዎ ች   እ ኩ ል   ድ ም ጽ   ሲ ያ ጋ ጥ ም   የ አ ፈ -
ሹ ራ ው   ድ ም ጽ   መ ለ ያ ( መ ቁ ረ ጫ ) ይሆናል።6. ስለሀገራዊው ጠቅላላ ጉባኤ ድንገተኛ ስብሰባ ምክንያቶች የተደነገጉት እንደ
አስፈላጊነቱ ለመስጅድጠቅላላ ጉባኤ አስቸኳይ ስብሰባ የሚያገለግሉ ሆኖ ድንገተኛ ስብሰባው እንዲጠራ በቋሚ ጉባኤውበኩል
ማቅረብ የሚችሉት ፡-6.1.ጥያቄው በቀረበበት ወቅት መዋጮን ያላቋረጡ አንድ አስረኛ የጠቅላላ ጉባኤ አባላት፤ ወይም 6.2.ጥያቄው
በቀረበበት ወቅት መዋጮን ያላቋረጡ አንድ ሶስተኛ የቋሚ ጉባኤ አባላት፤6.3. ቋሚ ጉባኤው በመደበኛ ወይም በድንገተኛ
ስብሰባው በአብላጫ ድምጽ ሲወስን፤ 6.4.የመስጅድ ኮሚቴ በአብላጫ ድምጽ ሲወስን በኢማሙ በኩል ወይም በኡለማ ንዑስ
ጽ/ቤት ዋናዓሊም በኩል በቀጥታ ቋሚ ጉባኤውን ማስፈቀድ ሳያስፈልግ ስብሰባውን ይጠራል።

አ ን ቀ ጽ 7 7

እ ም ነ ት የ ታ ጣ በ ት ን እ ን ደ ራ ሴ የ መ መ ለ ስ   R e c a l l ) ል ዩ ሥ
ነ ሥ ር ዓ ት

1. በየትኛውም የመጅሊስ እርከን በምርጫ ሰንሰለት የደረሰን ተመራጭ እንደራሴን

ከመመለስናእ ም ነ ት   ታ ጥ ቶ በ ታ ል   ከ ማ ለ ት ጋ ር   በ ተ ያ ያ ዘ   ው ሳ ኔ   ለ ማ ሳ ለ ፍ   የ መ ጣ በ ት ን ጀ መ ዓ የ መ ስ
ጅ ድ ጠቅላላጉባኤውሳኔየሚያስፈልግ ሲሆንጉዳዩንየስብሰባአጀንዳአድርጎ በአንቀጽ  74  መሰረት ውሳኔለማሳለፍ፡-1.1. የቋሚ
ጉባኤውሲሶአባላትለአጀንዳውየድጋፍፊርማለአፈ-ሹራው በጽሁፍ ሲያቀርቡ ወይም 1.2. ጥያቄው ሲቀርብ መዋጮ ያላቋረጡ የጠቅላላ
ጉባኤው አንድ ሶስተኛ አባላት በጽሁፍ
ሲጠይቁነው።2 .   ጠ ቅ ላ ላ   ጉ ባ ኤ ው   በ ጉ ዳ ዩ   ላ
ይ   ው ሳ ኔ   ከ መ ስ ጠ ቱ   በ ፊ ት አቤቱታየቀረበባቸውእንደራሴበም
ዕመኑዝርዝርየጽሁፍቅሬታዎችላይተገቢውንአስተያየተትናምላሽእንዲሰጡመደረግ አለበት።

ን ዑ ስ - ም ዕ ራ ፍ ሶ ስ ት

የ መ ስ ጅ ድ አ ካ ባ ቢ መ ጅ ሊ ስ ቋ ሚ ጉ ባ ኤ አ ን ቀ ጽ 7 8 የ ቋ ሚ ጉ
ባ ኤ ው አ መ ሰ ራ ረ ት

1. የመስጅድ አካባቢ መጅሊስ ቋሚ የጉባኤ አባላት ምርጫ የማያስፈልጋቸውን ተሰያ
ሚ ኢማሞችን፣ የኡለማ ንዑስ ጽ/ቤት አባላትንና ኮሚቴውን ጨምሮ በመስጅዱ ጠቅላላ ጉባኤ

2.  በእየእርከኑ የሚገኝ የኡለማ ተቋም የውስጥ ነጻነቱ እንደተጠበቀ ሆኖ የተዋረድ የሥራ ግንኙነትይኖራቸዋል፡፡ ከላይ ወደ
ታች በመዋቅራቸው ስፋት ልክ የስልጣን እርከኑም ይገደባል።

አ ን ቀ ጽ 8 4

የ ኡ ለ ማ ም ክ ር ቤ ት አ ስ ፈ ጻ ሚ ተ ቋ ማ ት

1 .   በ ሀ ገ ራ ዊ ው   ኡ ለ ማ   ም ክ ር   ቤ ት   በ ዋ ና   ሙ ፍ ቲ ው   የ ሚ መ ራ   የ ሙ ፍ ቲ ዎ ች ጉ ባ ኤ   የ ያ ዛ ቸ ው ን ስ ል ጣ ኖ ች 
በ ክ ል ል   ደ ረ ጃ   በ የ መ ዋ ቅ ሩ   የ ሚ ተ ገ ብ ር ና   የ ሀ ገ ራ ዊ ው ን   ፈ ት ዋ ዎ ች ና   ው ሳ ኔ ዎ ች የሚያስፈጽም ተቋም በሁሉም
እርከን ይዋቀራል።2. የሚከተሉት የኡለማ ጽ/ቤት አደረጃጀቶች ተዋቅረዋል፡-2.1. በክልል ደረጃ በሙፍቲ የሚመራ የሙፍቲ
ጽ / ቤት፤ 2.2.በዞን ደረጃ በዑለማ ሊቀመንበር የሚመራ የኡለማ ማዕከል፤2.3. በወረዳ ደረጃ በዑለማ ሰብሳቢ የሚመራ
ጽ / ቤት፤ 2.4.በመስጅድ ደረጃበዋና ዓሊም የሚመራ የመስጅድ ኡለማ ንዑስ ጽ/ቤትይደራጃል።
ክ ፍ ል ፮ ስ ድ ስ ት

የ መ ጅ ሊ ስ ሥ ር ዓ ተ - ም ር ጫ

አ ን ቀ ጽ 8 5

የ ም ር ጫ አ ስ ፈ ጻ ሚ ኮ ሚ ቴ

1.  የምርጫ አስፈጻሚ ኮሚቴ ከመስጅድ እስከ ሀገራዊው መጅሊስ ድረስ በተዋረድ በተዋቀረውየዑለማ ምክር ቤት አቅራቢነት
በየእርከኑ ባሉት ጠቅላላ ጉባኤዎች አጽዳቂነት ይሰየማል።2. በሁሉም የመጅሊስ እርከን በመስጅድ፣ በወረዳ፣ በዞን፣ በክልልና
በሀገራዊ ደረጃ የሚቋቋመውየምርጫ አስፈጻሚ ኮሚቴ የላቀ ስነምግባር ካላቸው የተለያዩ አካላት የሚሰባጠር ሆኖ
ከወጣት፣ከሽማግሌ፣ከምሁራንና ከዓሊሞች የተውጣጣ ሰባት አባላት ያሉት ሆኖ ከእነዚህ ውስጥ ሶስቱሴቶች መሆን
አለባቸው።3. በመስጊድ ደረጃ ለሚደረግ ምርጫ የምርጫ አስፈጻሚዎችን የመስጊዱ ኢማም፣ በመስጊዱየሚያቀሩ አንድ
ዓሊም፣በመስጊዱ የገንዘብ መዋጮ በማድረግ የሚታወቁ አንድ ግለሰብ፣ከመስጂዱ ጀመዓ አንድ ሽማግሌና አንድ ወጣት
በአጠቃላይ አምስቱ በኢማሙ መሪነት በጋራተማክረው ሕዝቡ ዘንድ ተቀባነት ያገኛሉ የሚሏቸውን ፩፬ ሰዎችን እጩ አድርገው
ለመስጅዱጀመዓ በማቅረብ በድምጽ ብልጫ ሰባት አባላትን ያስመርጣሉ።4.  የምርጫ አስፈጻሚ ኮሚቴ አባላት የየትኛውም
የፖለቲካ ፓርቲ ወይም የመንግስት ሹመኛመሆን የለባቸውም።

5. የምርጫ አስፈጻሚ አባላት ሀላፊነታቸውን ለአላህ፣ለህሊናቸውና ለህዝባቸው ታማኝ ሆነውከወገንተኝነት ነጻ ሆነው በገለልተኝነት

ተግባራቸውን የመወጣት ግዴታ ተጥሎባቸዋል።

አ ን ቀ ጽ 8 6

የ ም ር ጫ ጣ ቢ ያ ዎ ች / ማ ዕ ከ ሎ ች

1 .   የ ም ር ጫ ማ ዕ ከ ሎ ች ወ ይ ም ጣ ቢ ያ ዎ ች መ ስ ጅ ዶ ች ሲ ሆ ኑ   በ ወ ረ ዳ ው መ ስ ጅ ድ ከ ሌ ለ በ ቀ ር ሁልጊዜ ምርጫ
የሚደረገው በመስጊድ ቅጥር ግቢ በሚዘጋጅ ቦታ ዉስጥ ብቻ ነው።2. መ ስጅ ድ በ ሌለ በት ወ ረ ዳ ከ ም ርጫ ው በ ፊት ጉ ዳ ዩ ን
ከ ህዝ በ ሙስ ሊሙ ና ከ መን ግሥ ት አ ካ ል ጋር በመነጋገር ችግሩን ለመፍታት መሞከር ያለበት ሲሆን ከምርጫ በፊት
የመስጊድ
ስፍራከ ተ ገ ኘ ና   በ ስ ፍ ራ ው   ላ ይ   ድ ን ኳ ን   አ ል ያ ም   ጊ ዜ ያ ዊ   ዳ ስ   በ መ ሥ ራ ት   የ አ ካ ባ ቢ ው   ሙ ስ ሊ ም ነዋሪዎች
በወረዳው የነዋሪነት መታወቂያቸው እየተመዘገቡ ምርጫ ይደረጋል።3.  ምንም መስጅድ በሌለበት ወረዳ ከምርጫው በፊት
የመስጊድ ስፍራ ማግኘት ካልተቻለ ለአንድየምርጫ ጊዜ ብቻ እንዲያገለግል በወረዳው ባለ የቁርኣን ት/ቤት፣ዛውያ ወይም መድረሳ
ወይምኢስላማዊ ተቋም ይደረጋል።4. በወረዳው የቁርኣን ት / ቤት ወይም መድረሳ ወይንም ሌላ ኢስላማዊ ተቋም ከሌለ የዚያ
ወረዳምርጫ እንዲዘገይ ይደረጋል። ሆኖም ምርጫው ከተደረገ በኋላ የሚመረጡት የዞኑ፣ የክልልናየ ፌደ ራል መ ጅ ሊ ስ አመ ራሮ ች
ከ ሚ መለ ከ ተ ው የ መን ግሥ ት አ ካ ል ጋ ር በመ ነጋ ገ ር ከ ስድ ስት ወ ር ባ ል በ ለጠ ጊ ዜ ዉ ስጥ በ ወ ረ ዳው መስ ጊድ ስ ፍ ራ
እ ን ዲኖ ር በማ ድረ ግ ም ርጫ የሚ ደ ረ ግሲ ሆን ይህ የ ማይ ሳ ከ በት ሁ ኔ ታ ከ ተፈ ጠ ረ የ አከ ባ ቢ ው ሙ ስሊ ሞ ች ቀ ድ ሞ
በ ተመ ረጠ ና ይፋ በተደረገ በአውላላ ሜዳ፣በዛፍ ስር አልያም በተመረጠ ሌላ አመች ሥፍራ ይደረጋል።

አ ን ቀ ጽ 8 7

የ መ ራ ጭ ነ ት መ ስ ፈ ር ት

1. ማ ን ኛው ም 18 ዓመ ት የ ሞ ላ ው ወይ ም የሞ ላት ሙ ስሊ ም በ አባ ል ነ ት በተ መዘ ገ ገ በት መስ ጅ ድ ምርጫ የመሳተፍ
መብት አለው።2. ማንኛውም ሙስሊም በመኖሪያው አካባቢ በሚገኝና በአባልነት ተመዝግቦ መታወቂያ ባወጣበትናመዋጮ ያለማቋረጥ
በከፈለበትመስጅድ የመምረጥና መስፈርቱን አሟልቶየመመረጥ መብትአለው።3. የመኖሪያ አከባቢውን የሚቀይር ግለሰብ አካባቢውን
በቀየረ በሁለት ወር ዉስጥ ከቀድሞ መስጂዱየወሰደውን መታወቂያ ካርድ በመመለስ ከአዲሱ ሰፈር መስጂድ የአባልነት
መታወቂያ መውሰድይገባዋል።4. በማንኛውም መስጊድ መስገድና በኢስላማዊ ሂደት መሳተፍ መብት ቢሆንም ከአንድ በላይ
በሆነመ ስ ጂ ድ   በ አ ባ ል ነ ት   መ መ ዝ ገ ብ ፣ የ መ ታ ወ ቂ ያ   ካ ር ድ   ማ ው ጣ ት ፣ በ ም ር ጫ   በ መ ራ ጭ ነ ት ም   ሆ ነ በመተመራጭነ
ት መሳተፍ ፈጽሞ አይቻልም።5. መዋጮ የመክፈል አቅም እንደሌለው አሳማኝ ምክንያት ያቀረበ ሙስሊም በመዋጮ
አለመክፈልብቻ በምርጫ የመሳተፍ መብቱን አይነፈግም።

አ ን ቀ ጽ 8 8

የ እ ጩ ዎ ች ም ዝ ገ ባ

1. የእጩዎች ምዝገባ ከምርጫው እለት አንድ ወር ቀደም ብሎ ይጀመራል። ከምርጫ ቀን ሁለትሳምንት ቀደም ብሎ ይጠናቀቃል።2.
አንድ ሰው ራሱን አልያም መስፈርቱን የሚያሟላ ሌላን ሰው በእጩነት ማስመዝገብ ይችላል።3. አንድ ሰው እጩ ሆኖ ሲመዘገብ
የተቀመጡትን ቅድመ ሁኔታዎችን ስለማሟላቱ የማጣራትሀላፊነት የመዝጋቢዎቹ ሀላፊነት ነው።4. አንድ ሰው ራሱን አልያም ሌላን
ሰው እጩ ሆኖ አድርጎ ማቅረብ የሚችለው ቢያንስ ከመስጊዱየተመዘገቡ የጀመዓ አባላት የሠላሳ ሰዎችን የድጋፍ ፊርሚያ ሲያቀርብ
ነው።5. በእጩነት የተመዘገው ሰው ስሙ በጥቁር መዝገብ ስለመመዝገቡ የምርጫው አስፈጻሚኮሚቴዎች አጣርተው ከምርጫ አንድ
ሳምንት በፊት ይፋ ያደርጋሉ።

አ ን ቀ ጽ 8 9

የ እ ጩ ዎ ች መ ስ ፈ ር ት

1. ለመስጅድ ቋሚ ጉባኤ አባልነት የሚወዳደረውበአንቀጽ 77(2) የተደነገገውን ያሟላ ብቻ ነው።2. ለመስጅድ አስተዳደር
ኮሚቴነት በሚቀርቡ ዕጩዎች መሟላት ያለባቸው አስገዳጅ መስፈርቶች፡-2.1. በመስጊዱ አከባቢ የሚኖርና ቢያንስ
በመስጊዱ በጀመዓነት ለአንድ ዓመት የቆየ፤2.2. በሃይማኖታዊ አልያም መደበኛ የትምህርት ዝግጅት በከተሞች
ቢያንስ 10 ኛ ክፍል
የጨረሰ።በ ገ ጠ ር   አ ከ ባ ቢ   ደ ግ ሞ   መ ገ ኘ ት   እ ስ ከ ቻ ለ   ድ ረ ስ   ቢ ያ ን ስ   አ ን ደ ኛ   ደ ረ ጃ   ት / ት   የ
ተ ማ ረ ና ሀይማኖቱን የሚተገብር፤2.3. በበጎ ፈቃደኝነት ለማገልገል ዝግጁ እና የራሱ የሆነ የገቢ ምንጭ ያለዉ፤2 . 4 .
በ የ ት ኛ ዉ ም የ ፖ ለ ቲ ካ ፓ ር ቲ ባ ለ ስ ል ጣ ን ያ ል ሆ ነ ወ ይ ም መ ን ግ ስ ታ ዊ የ ፖ ለ ቲ ካ ሹ መ ት የሌለው፤2.5.
እድሜው 25 ዓመት እና ከዚያ በላይ የሆነ፤2.6. ያለማቋረጥ የአባልነት መዋጮ የከፈለ፤2.7. ኢስላማዊ ስነምግባር
ያለው።3 .   ለ ወ ረ ዳ   መ ጅ ሊ ስ   መ ሪ ነ ት   በ እ ጩ ነ ት   በ ሚ ቀ ር ቡ ት   ዕ ጩ ዎ ች   መ ሟ ላ ት   ያ ለ ባ ቸ ው   አ ስ
ገ ዳ ጅ መስፈርቶች፡-3.1. በወረዳው ዉስጥ ያለ መስጂድ አባልነት ያለዉ፤ 3.2. ዕድሜው 25 ዓመትና ከዚያ በላይ
የሆነ፤ 3.3. በየትኛዉም የፖለቲካ ፓርቲ ወይም መንግስታዊ የፖለቲካ ሹመኛ ያልሆነ፤ 3.4. በሃይማኖታዊ አልያም
በመደበኛ ትምህርት ቢያንስ ዲፕሎማ ወይም ተመጣጣኝ የት / ት
ደረጃያለዉ፤3 . 5 .   የ ጀ መ ዓ ሰ ላ ት   ከ ሚ ሰ ግ ድ በ ት   መ ስ ጊ ድ   ወ ይ ም   በ አ ከ ባ ቢ ው   ካ ሉ   ሁ ለ ት  
ታ ወ ቂ   ዓ ሊ ሞ ች የዕጩነት የድጋፍ ማረጋገጫ ማቅረብ የሚችል፤

2 . 3 . በ ሕ ዝ ብ የ ተ መ ረ ጠ የ ት ኛ ው ም የ እ ስ ል ም ና ጉ ዳ ይ አ ካ ል ሕ ዝ ቡ አ መ ኔ ታ ው ን ባ ነ ሳ በ ት ጊ ዜ ከ ስል ጣ ኑ
የ መል ቀ ቅ ግ ዴታ ያለ በት መሆ ኑና ይ ህን የሚ ቃ ረን መተ ዳደ ሪ ያ ደ ን ብ ፣ት ዕ ዛ ዝና መ መ ሪ ያ ማ ው ጣ ት የ ማ ይ ቻ ል
ሆኖ አንድ እርከን ከተመረጠ በኋላ በተዋረድ ካሉ
ቀ ጣ ይ የ መ ጅ ሊ ስ   እ ር ከ ኖ ች   አ መ ኔ ታ   አ ግ ኝ ቶ   የ ተ መ ረ ጠ   አ ካ ል   በ መ ጀ መ ሪ ያ ው   እ ር ከ ን   አ መ ኔ ታ በ ማጣ ቱ
ብ ቻ በተ ዋ ረ ድ እ ም ነት ያሳደ ሩ በ ት አ ካ ላ ት አ መኔ ታቸ ው ን ካ ላ ነሱ በ ቀ ር ከ ስ ል ጣ ኑ የማይለቅ መሆኑ፤2.4. ማንኛውም
ሙስሊም የምርጫውን መስፈርት እስካሟላ ድረስ በሚከተለው የዲን አመለካከቱምክንያት በመጅሊስ ምርጫ እጩ ሆኖ
እንዲያቀርብ ማድረግ
አለመቻሉ፤2 . 5 .   ከ መ ስ ጂ ድ   እ ስ ከ   ሀ ገ ር   አ ቀ ፍ   መ ጅ ሊ ስ   ድ ረ ስ   በ ሁ ሉ ም   እ ር ከ ኖ ች   የ ዱ ዓ ቶ ች ፣ የ ሴ ቶ ች ፣
የ ወጣ ቶ ች፣ የሙ ሁ ራ ን ፣ እ ና የሙ ስሊ ም ሞ ያ ተኞ ች ማ ህበ ራት ይደ ራጃ ሉ ። ተ ጠ ሪ ነታ ቸ ው በተዋረድ ላለው ጠቅላላ ጉባኤ
መሆኑ፤2.6. ከመስጂድ የአስተዳደር ኮሚቴ እስከ ሀገር አቀፍ መጅሊስ ያሉት በየአምስት ዓመቱ ምርጫያ ደ ርጋ ሉ ።
በ ማን ኛው ም ም ክን ያት የ ም ር ጫ ጊ ዜ ን ማ ራዘ ም ሆ ኖነ ገ ር ግ ን በጣ ም አስ ቸ ጋ ሪ ሁ ኔ ታ መከ ሰ ቱን የ ፌደ ራል መ ጅ ሊ ስ
ጠ ቅ ላ ላ ጉ ባ ኤ በ ሁ ለ ት ሦስ ተኛ ድም ጽ ካ ጸደ ቀ ው ብ ቻለ አን ድ ጊ ዜ ብ ቻ እ ስከ አ ን ድ ዓ መት ለ ሚ ደ ር ስ ጊዜ ድረ ስ
ብ ቻ የመ ርጫ ዘ መን ን ማ ራዘ ም ስለመቻሉ፤2.7. በየትኛውም እርከን ያለ የእስልምና ጉዳይ መዋቅር አንድን ሙስሊም
በሃይማኖታዊ ወይምፖለቲካዊ አቋሙ አልያም ሌላ ምክንያት አገልግሎት እንዳያገኝ መከልከል
አለመቻሉ፤2 . 8 .   በ የ ት ኛ ው ም   የ መ ጅ ሊ ስ   አ ካ ል   የ ህ ዝ በ   ሙ ስ ሊ ሙ ን   አ ን ድ ነ ት   የ ሚ ሸ ራ ር ፍ   ወ ይ ን ም   አ ን ድ ን ጀ
መዓ ወይም መዝሀብ ተከታይን የሚያገልወይም የሚያጠቃ መመሪያ ዉድቅ
መሆኑ፤2 . 9 .   የ የ ት ኛ ው ም   መ ስ ጊ ድ   አ ስ ተ ዳ ደ ር   በ መ ስ ጂ ዱ   ለ ሚ ሰ ግ ድ ና   የ አ ካ ባ ቢ ው   ነ ዋ ሪ   ለ ሆ ነ   ሰ ው የ
መ ስጂ ዱ ጀ መ ዓ አባ ል መሆ ኑን የሚ ገ ልጽ የ መታ ወ ቂ ያ ካ ርድ የመ ስጠ ት ግ ዴታ አለ በት ። በማንኛውም አቋሙና ማንነቱ
ምክንያት መታወቂያ መከልከል አለመቻሉ፤2.10. በሁ ሉ ም እ ርከ ኖ ች ያ ሉ የመ ጅ ሊ ስ መ ሪ ዎ ች የ መጅ ሊ ሱ ዋ ና ው ዓ ላማ
ኢ ስላ ም ን
መ ጠበ ቅ ፣ ማ ስ ፋ ፋ ት ና   የ ሙ ስ ሊ ሞ ች ን   መ ብ ት ና   ጥ ቅ ሞ ች ን   መ ጠ በ ቅ   መ ሆ ኑ ን   በ መ ረ ዳ ት   የ ቆ መ ው ና ወገንተኛነቱ
ለኢስላምና ለሙስሊሞች መሆኑን በተግባር ማሳየት ግዴታ ስለመሆኑ፤2 . 1 1 . ከ ወ ረ ዳ እ ስ ከ ፌ ደ ራ ል ያ ሉ የ መ ጅ ሊ ስ
አመራሮች በአካባቢያቸው ያሉ ሙስሊሞች ህ ጉ በሚፈቅደው መንገድ ሁሉ በ መደ ራጅ ት
ህ ብረ ተሰ ባ ቸ ው ን   እ ን ዲ ያገ ለግ ሉ ማገ ዝ
ግ ዴታ ቸ ው መ ሆ ኑ ና   የ ተ ደ ራ ጁ ት ን ም   አ ቅ ም   በ ፈ ቀ ደ ው   ሁ ሉ   እ ን ዲ ጠ ና ከ ሩ   ማ ገ ዝ   እ ን ዲ
ሁ ም የሚጠናከሩበትን መንገድ መፈለግ ግዴታቸው
ስለመሆኑ፤2 . 1 2 .   መ ጅ ሊ ስ   የ ህ ዝ በ   ሙ ስ ሊ ሙ   ጥ ላ ና   ወ ካ ይ   ድ ር ጅ ት   በ መ ሆ ኑ   ማ ን ኛ ው ን ም   በ ኢ ስ ላ ም ና
በ ሙ ስ ሊ ሞ ች   ስ ም   የ ተ ደ ራ ጁ ት ን ን   ስ ብ ስ ቦ ች ን   ሁ ሉ   ያ ለ ም ን ም   ል ዩ ነ ት   የ ማ ቀ ፍ ፣ የ ማ ገ ዝ መብትና
ነጸነታቸው እንዳይሸራረፍ ከጎናቸው መቆም ያለበት ስለመሆኑ፤

2.13. በሁሉም የእስልምና ጉዳዮች እርከኖች ዉሳኔዎች የሚወሰኑት በአብላጫ ድምጽ ሲሆንበ ድ ም ጽ
ብ ል ጫ ሀ ሳ ቡ ና አ ቋ ሙ ዉ ድ ቅ የ ሆ ነ በ ት ሁ ሉ የ ፈ ት ዋ ጉ ዳ ይ እ ስ ካ ል ሆ ነ ድ ረ ስ ለዉሳኔው ተገዢ የመሆን
ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ፤2.14. የእስልምና ጉዳዮች ምክር ቤቱ የታችኛው የመጨረሻ እርከኑ የመስጊድ ምክር ቤት
ሲሆንምርጫ ሁልጊዜ የሚደረገው በመስጂድ ቅጥር ግቢ ብቻ ስለመሆኑ፤2.15. ማንኛውም ሙስሊም በየትኛውም መስጊድ
የመስገድ፣ ትምህርቶችን የመከታተል መብቱንማን ም ሊ ገ ድበ ው   አለ መቻ ሉ ና ም ር ጫ መሳ ተፍ የሚ ችለ ው ግ ን በ መኖ ሪ ያ
ቤ ቱ አ ከ ባ ቢ ባ ለመስጊድ ብቻ ስለ መሆኑ የሚያወሱ ድንጋጌዎች ጥብቅ ናቸው።

አንቀጽ102

የ ል ዩ ማ ሻ ሻ ያ ሥ ር ዓ ት ጥ ብ ቅ ዓ ላ ማ ዎ ች

1.

  የ ዚ ህ   ም ዕ ራ ፍ   ድ ን ጋ ጌ ዎ ች   በ ዚ ህ   አ ን ቀ ጽ   ከ ተ ጠ ቀ ሱ ት   ጥ ብ ቅ   ዓ ላ ማ ዎ ች   አ ኳ ያ   መ ተ ር ጎ ም አለባቸው።

2.

 የዚህ ምዕራፍ ልዩ የማሻሻያ ሥርዓት መጅሊሳዊ ጥብቅ ዓላማዎች የሚከተሉት ናቸው፡-2.1. የኢስላምን ዲንንና የሙስሊሞችን
ጥቅሞች መጠበቅ፤ 2.2. የሙስሊሞችን አንድነትና ሕብረት መጠበቅ፤ 2.3. በሰላማዊ መንገድ ኢስላምን በሀገሪቱ
ማስፋፋት፤ 2 . 4 . ሙ ስ ሊ ሞ ች   ከ ል ጅ ነ ት   ጊ ዜ ጀ ም ሮ   ኢ ስ ላ ም ን   በ ጥ ል ቀ ት   የ ሚ ረ ዱ ና   የ ሚ ተ ገ ብ ሩ   እ ን ዲ ሆ
ኑ ማስቻል፤2.5. ሙስሊሞች ኢስላማዊና የሀገሪቱ ሕጎች በሚፈቅዱት መንገድ በፈለጉት መንገድ በግልም ሆነበተደራጀ መልኩ
በሀገሪቱ ሁለንተናዊ ጉዳዮች ሁሉ ንቁ ተሳታፊዎች እንዲሆኑ
ማስቻል፤2 . 6 . ሁ ሉ ን ም   ሙ ስ ሊ ሞ ች   በ ተ ለ ይ ም   የ ሙ ስ ሊ ሙ   ቁ ጥ ር   አ ና ሳ   በ ሆ ነ በ ት   አ ከ ባ ቢ ዎ ች   ሕ
ዝ በ ሙ ስ ሊ ሙ ን   በ ተ ለ ያ ዩ   መ ን ገ ዶ ች   ሃ ይ ማ ኖ ቱ ን   ለ ማ ስ ለ ቀ ቅ ከ ሚ ን ቀ ሳ ቀ ሱ   ማ ና ቸ ው ም   አ ካ ላ ት በመከላከል ጽኑ
ኢስላምን

 የተረዱና የሚተገብሩ እንዲሆኑ ማስቻል።

አንቀጽ103

ል ዩ የ ማ ሻ ሻ ያ ሥ ነ ሥ ር ዓ ት

በዚህ በምዕራፍ የተደነገጉት ልዩ የማሻሻያ ሥርዓት የሚፈልጉት ጥብቅ ጉዳዮችን የያዙ ጥብቅድንጋጌዎች የማሻሻያ ሃሳቦቹ
በአንቀጽ 85 መሰረት ቀርበው አጀንዳው በሀገራዊው ጠቅላላ ጉባኤበሁለት ሶስተኛ (2/3 ኛ ) ድምጽ ከተደገፈ በኋላ የሁሉም
ክልል መጅሊስ ጠቅላላ ጉባኤ በተናጠልበ ሚ ያደ ርጉ ት ስብ ሰ ባ እ ያ ን ዳ ን ዳ ቸ ው በሁ ለት ሦስ ተኛ ድ ም ጽ ሲ ያ ጸ ድቁ ት
ብ ቻ ነው ። የ ኡለ ማአ ን ድ ነ ትና መግ ባ ቢ ያ ሰ ነድ ግን በ መግ ባ ቢ ያ ሰ ነ ዱ ላይ በተ ቀ መ ጠ ው ደ ን ብ መሰ ረት ብ ቻ
ነ ው ሊሻሻል የሚችለው፡፡

ክ ፍ ል ፰ ስ ም ን ት

ል ዩ ል ዩ ድ ን ጋ ጌ ዎ ች

አንቀጽ104

የ ገ ቢ ም ን ጭ

የመጅሊስ የገቢ ምንጭ የሚከተሉት ናቸው፡-

1. ከአባላትመዋጮ፣

2.

ከውጪና ከሀገር ውስጥ በጎ አድራጊዎች የሚገኝ እርዳታና ስጦታ፣

3.

ከገንዘብ ማሰባሰቢያ ልዩ ልዩ ዝግጅቶች፣

4.

ከሐጅና ዑምራ ጉዞ መስተንግዶ የሚገኝ የአገልግሎት ክፍያ፣

5.

ከወቅፍና ከፕሮጄክት ዝግጅት ፕሮፖዛል ፈንድ ከሚገኝ ገቢ፣

6.

ዓላማውን ለማስፈጸም በሚስችል ሁኔታ ከሚኖር የንግድና የህንጻ ኪራይ

7.

መንግስታዊ ካልሆኑ ድርጅቶች የሚገኝ ድጎማ፣

አ ን ቀ ጽ 1 0 5

የ ሽ ግ ግ ር ጊ ዜ ድ ን ጋ ጌ

አንቀጽ107

በ ክ ብ ር ስ ለ ሚ ሰ ና በ ቱ የ ኡ ለ ማ ና የ አ ስ ተ ዳ ደ ር ከ ፍ ተ ኛ አ መ ራ
ሮ ች ል ዩ ጥ ቅ ም

በክብር ስለሚሰናበቱ የኡለማና የአስተዳደር ከፍተኛ አመራሮች ልዩ ጥቅምን በተመለከተ ጠቅላላጉባኤው ዝርዝር ድንጋጌዎችን
ያወጣል፡፡

አ ን ቀ ጽ 1 0 6

ደ ን ቡ ስ ለ ሚ ጸ ና በ ት ጊ ዜ

ይህ ሕገ-መጅሊስ በ………………. ከጸደቀበት እንደ ሀገራችን አቆጣጠር ከዛሬ------ ቀን 2011 ጀምሮ የፀና ነው።

ክ ቡ ር ተ ቀ ዳ ሚ ሙ ፍ ቲ ሐ ጂ ዑ መ ር ኢ ድ ሪ ስ የ ኢ ት ዮ ጵ ያ ሙ ስ
ሊ ሞ ች የ ተ ቋ ማ ዊ ለ ው ጥ የ ጋ ራ ኮ ሚ ቴ ሰ ብ ሳ ቢ