SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

1/15

SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ

Bu el kitabı Pektaş fabrikasında uygulanan Sosyal Uygunluk Sistemini açıklamak, sosyal uygunluk gereklerini
şirket kültürü haline gelmesini hedeflemek ve sosyal uygunluk standartlarını bünyesinde uygulamak amacıyla
hazırlanmıştır. El kitabında açıklanan sistemler ve süreçler;

 Kurumsal Sosyal Uygunluk Politikası

 Misyon ve Vizyon
 Sosyal Uygunluk Organizasyon Şeması
 Sosyal Uygunluk Performans Alanları
 Paydaşlar ve Tedarikçiler ile İlgili Kurallar
 Müşteri Şikâyet Yönetimi
 Eğitimler

Pektaş sosyal uygunluk standartları ile çalışanın kanuni haklarının tam olarak sağlandığını,

İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymayı ve çevre kirliliğinin önlenmesi için uygun hareket etmeyi taahhüt eder.

Bu yönetim sistemi aynı zamanda TS EN ISO 9001 Kalite sistemini referans alır. Kalite yönetim sistemine atıf
yapılarak gerekli talimatlar bu sistem üzerinden yürütülür.

Güncelliği bu sistem üzerinden yapılır. Sürdürülebilir yönetim temeli sosyal sorumluluk politikası, çevre
politikası, iş sağlığı ve güvenliğine tam uyum ve kalite yönetim sisteminden oluşmaktadır.

Kuruluşumuzda sosyal sorumluluk uygulama stratejisinin ayrılmaz bir unsuru olarak bu sosyal yönetim
sistemi düzenlenmiştir. Bu sosyal yönetim sistemi, şirketin faaliyetlerinin sosyal etkilerini analiz eder ve kontrol
etmesini sağlayan süreçler ve prosedürleri içerir. Sosyal yönetim sistemi geliştirme ve uygulamasında insan
kaynakları, iş sağlığı ve güvenliği ve kalite ve uygunluk alanları rol alır. Kalite ve uygunluk alanları ISO 9001 kalite
yönetim sistemi ile yürütülür.
 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

2/15

PEKTAŞ GENEL TANITIM

 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

3/15

SOSYAL UYGUNLUK POLİTİKASI

 KANUNLARA VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERE UYUM

Yürürlükteki kanun ve yönetmelikleri, müşterimizin iş ortaklığı kurallarını ve gönüllü olarak uyguladığımız

yönetim sistemleri standartlarını sürekli olarak izlemeyi ve bunlara uygun şekilde faaliyet göstermeyi

 İŞ YERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Risk analizine dayalı bir yaklaşım benimseyip, tüm çalışanlarının iş sağılığı ve güvenliği uygulamalarına
katılımı sağlamayı ve çalışanların genel sağlığını ön planda tutan bir çalışma sistemi benimsemeyi

 AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ

Çalışanları ücretlendirme, eğitim imkânı, terfi ve emeklilik ile ilgili uygulamalarda ırk, dil, etnik köken, siyasi
görüş, medeni durum, sendika vb. örgütlere üye olma, yaş veya cinsiyet ayrımına göre değil, iş yapabilme
becerilerini esas alarak istihdam etmeyi, ayrıca sosyal yardım ve terfileri bu doğrultuda gerçekleştirmeyi

 ÜCRETLENDİRME

Normal çalışma süreleri, fazla mesai ve mesai farkları için ödenen ücretin yasalara belirlenmiş olan asgari
ücretin altında olmayıp belirlenmiş olan sosyal yardımları sağlamayı

 BİRLEŞME VE TOPLU GÖRÜŞME

Çalışanların bu konuda herhangi bir etki altında bırakılmadan kendi iradeleri ile hareket etmelerine saygı
göstermeyi

 ÇALIŞMA SAATLERİ

Çalışma saatlerin belirlenmesinde yürürlükteki kanun ve yükümlülükleri uygulamayı ve fazla mesaide

gönüllülük esasına uymayı

 ZORLA ÇALIŞTIRMA VE DİSİPLİN CEZA UYGULAMALARI

İş akdinin başlangıcında zorla çalıştırılmaya yönelik sözleşme yapma, depozit alma, şahsi kimlik belgelerine
el koyma gibi uygulamalar yapmamayı ayrıca kurumsal cezalandırma yapmamayı, sözlü, fiziksel ve
psikolojik taciz ve zorlamaya izin vermemeyi

 ÇOCUK İŞÇİ YASAĞI

18 yaşın altında işçi çalıştırmamayı

 ÇEVRE VE ÇEVRE GÜVENLİĞİ

Yürürlükteki çevre mevzuatına uyarak çevre kirlenmesini önlemeyi

 ETİK DAVRANIŞLAR
 Hem işletme içinde hem de tedarik zincirindeki faaliyetlerimizde herhangi bir yolsuzluk, dolandırıcılık,
zimmete para geçirme ve her çeşit rüşveti ve çıkar çatışmalarını önlemeyi

 YÖNETİM SİSTEMLERİ

İşletmemiz sosyal uygunluk, iş sağılığı güvenliği ve çevre yönetimi faaliyetlerini gönüllü olarak uygulanan
sosyal sorumluluk yönetim sistemi ile yürütmeyi, devamlılık sağlamayı ve sürekli geliştirmeyi taahhüt eder.

SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

4/15

Vizyonumuz:
 Faaliyet gösterdiği konularda sürekli gelişme anlayışı ile kaliteli ürün ve hizmetler sunan; öncü, dinamik
ve lider şirketlerden biri olmak
 Tekstil sektöründe uyguladığımız sosyal sorumluluk ilkeleriyle uluslararası alanda belirleyici olmak

Misyonumuz:
 Müşteri odaklı hizmet anlayışını benimseyen, güvenilir, verimli yenilikçi bir şirket olmak.
 Katılımcı, adil ve demokratik bir yönetimle, kurumsallaşmanın gerekliliğini kavramış, öğrenen ve
eleştiriye açık bir organizasyona sahip olmak. Huzurlu bir çalışma ortamı oluşturarak, takım ruhunu
desteklemek, çalışanlar arası sinerjiyi yaratmak ve arttırmak.
 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

5/15
SOSYAL UYGUNLUK EKİBİ ORGANİZASYON ŞEMASI

SOSYAL UYGUNLUK EKİP LİDERİ

İŞ KALİTE BORDRO VE
GÜVENLİĞİ İŞYERİ İŞÇİ EĞİTİM ÇEVRE
HEKİMİ TEMSİLCİSİ UZMANI YÖNETİM UZMANI ÖZLÜK İŞLERİ
UZMANI UZMANI UZMANI
 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

6/15

Sosyal Sorumluluk Yönetim Sisteminde Performans Alanları

Performans alanları işletmeye sürekli bir iyileştirme yolu tamamlar. Planla, uygula, kontrol et ve önlem al
döngüsü içinde ilerler. İşletmemizin öz değerlendirme yapmasına yardımcı olur. Henüz başlamadı, süreç devam
ediyor, zaten uygulanıyor yanıtlarından en doğrusu seçilir.

1) Sosyal yönetim sistemleri ve kademeli etki

Bu performans alanı için yönetim sistemi oluşturmuştur. Sistemin başında ekip lideri bulunmaktadır.

Sosyal performans değerlendirilmesinin izlenmesinde başarılı olmak adına tanımlı kişinin karar alma gücü ve
bütçesi bulunmaktadır. Aynı zamanda tanımlanan kadrosu ile iş ortaklarının performans kayıtları, paydaşların
izlenmesi, sosyal politika ve prosedürler, şikâyet mekanizması, denetim mekanizması tanımlanmıştır.

2) İşçilerin dahil olması ve korunması

Bu performans alanında çalışanlar sisteme dahil edilir. İşe girişlerde çalışanların işe giriş eğitimleri

verilir. Çalıştığı bölümde işle ilgili eğitimler de verilir. Kişisel koruyucu donanımlar temin edilir. Kullanımı teşvik
edilir. Şikâyet mekanizması hakkında bilgilendirme yapılır. Şikâyet mekanizmasının yazılı kanıtı mevcuttur.
Çalışan temsilcilerinin yapılan toplantılara katılması sağlanır. Güvenlik personeli gibi hizmetlerin istihdam
sözleşmeleri, çalışanlar için eğitim takvimi, eğitim doğrulamaları, eğitim yetkinliğinin sorgulanmasını içerir.

3) Örgütlenme özgürlüğü ve toplu sözleşme hakları

Ayrıca her çalışan için işe alım ve işten çıkarma ile ilgili bütün işlemler kanunlarda belirtiği şeklinde

yapılır. Bütün özlük dosyaları kanunda belirtiği süre kadar arşivlenir. Çalışanlar ile ilgili bütün giriş, çıkış ve diğer
işlemleri kanunlar temel alınarak yapılır. Bütün çalışanlara işe girişte oryantasyon eğitimi verilir.

4) Ayrımcılık yapılmaması
Hem istihdam hem de işe alma sürecinde potansiyel ayrımdan kaçınılmaktadır. Çalışanlar

ücretlendirme, eğitim imkânı, terfi ve emeklilik ile ilgili uygulamalarda ırk, dil, etnik köken, siyasi görüş, medeni
durum, sendika vb. örgütlere üye olma, yaş veya cinsiyet ayrımına göre değerlendirilemezler. İş yapabilme
becerilerini esas alarak istihdam etmeyi, ayrıca sosyal yardım ve terfiler de bu doğrultuda gerçekleştirilir.
 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

7/15

5) Adil ücretlendirme
Normal çalışma süreleri, fazla mesai ve mesai farkları için ödenen ücret, yasalarla belirlenmiş olan

asgari ücretin altında değildir. Şirket içinde belirlenmiş olan sosyal yardımlar da hiçbir ayrım gözetmeksizin
sağlanır. Bölge ve iş gücünün yaşam maliyetine dair bilgi toplanır. Bir insanın günlük ihtiyaçlarıyla ilgili gerek
duyabileceğinin altında ücretlendirmeyle ilgili potansiyel sosyal riskler tespit edilir. Bütün çalışanların bordroları
mevcuttur. Sosyal sigorta fonlarına güncel katkıları belgeye dayalıdır.

6) Makul çalışma saatleri

Makul çalışma saatleri haftada 45 saat ve günde 9 saattir. Fazla mesai gönüllük esasına dayanır.

Fazla mesai normal çalışma süresi olarak düşünülmez. Çalışanların sağlık ve güvenliğine yönelik fazla mesainin
getireceği riskler göz ardı edilemez. Fazla mesai limiti günde 11 saatten fazla olamaz. Fazla mesailerde
uygulanan prim oranı hafta içi %50 fazlasıdır. Hafta tatili ve resmî tatiller için %100 ödenmesi gereken fazla
mesai ücretleridir. Her çalışanın dinlenme molası hakkı vardır. Çalışanlara her yedi günde en az bir gün izin
yapma hakkı verilir. Bütün çalışanların çalışma süresi kayıtları mevcuttur.

7) İş sağlığı ve güvenliği

 Yürürlükteki İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) kanun ve yönetmeliklerine uyar. İşletmemizde tehlike

sınıfımıza uygun İSG uzmanımız mevcuttur. Düzenli olarak İSG Kurul toplantısı yapılmaktadır.
 Çalışanlara düzenli olarak İSG konusunda eğitim verilmektedir.
 Bölümlerde kullanılması gereken Kişisel koruyucu donanımlar (KKD) tespit edilmiş olup düzenli olarak
sağlanmaktadır. Ayrıca çalışanlar KKD kullanımı konusunda teşvik edilmektedir.
  İşletmemizde tüm aktiviteleri, makineleri, ekipmanları, kimyasalları, prosesleri ve özel çalışanları da
içeren risk değerlendirmesi mevcuttur.
 Bütün makinelerde kullanılan kimyasallara ait Güvenlik bilgi formlarının (MSDS) tablo halinde
düzenlenmiş şekilleri mevcuttur.
 İşletme yaşanan kazalar ve ramak kala olayları İSG uzmanı tarafından düzenli kayıt altında
tutulmaktadır. Riskleri en aza indirmek için gerekli eğitimler verilmektedir.
 İşletme içindeki uyarılar ve sinyaller potansiyel tehlikeleri çalışanlar ve ziyaretçiler için göstermeye
uygundur. İşletmede bütün çalışanların ulaşabileceği alanlarda tahliye planı mevcuttur.
 Elektrik sistem ve tesisatın güvenliği teknik ekip tarafından sağlanmaktadır. Açıkta elektrik kabloları
düzenli olarak kontrol edilmektedir. Elektrik kablolarına takılıp düşme tehlikesi en aza indirilmiştir.
Çalışma alanlarında uygun aydınlatmalar mevcuttur.
 İşletme içinde merkezi yangın ihbar sistemi mevcuttur. Yangın dolapları, yangın butonları vb.
mevcuttur.
 Makinelerin tüm koruyucu unsurları mevcuttur. Düzenli olarak kayış-kasnak koruyucuları, fanların
ızgaraları, acil durum kapatmaları kontrol edilmektedir.
 Çalışan için gerekli acil tıbbi mücadelenin yapılabileceği revir odası mevcuttur. Kanunda belirtilen
sayıda ilkyardım yapabilecek eğitimli çalışan mevcuttur.
 İşletme içinde gerekli alanlarda göz duşları ve acil durum duşları mevcuttur.
 İçme suyunda düzenli olarak gerekli testler yapılmaktadır.
 Makinelerde güvenlik için Fenni muayeneler yapılmaktadır.

SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

8/15

8) Çocuk işçiliğini önleme

16 yaşın altında çalışan bulunmamaktadır. Bu kontroller işe alım esnasında kişisel kimlik kartları

üzerinden yapılmaktadır. Herhangi bir sebepten ötürü 16 yaşın altında bir çalışana rastlanırsa Çocuk İşçi
İyileştirme Talimatı uygulanır.

9) Genç işçiler için özel koruma

İşletmemizde 18 yaşın altında genç işçi olması durumunda bu çalışanlar fiziki ve mental gelişimlerine

zarar vermeyecek hafif işlerde kanuna uygun olarak çalıştırılır.

10) Güvensiz çalışmayı Önleme

Bütün çalışanların istihdam güvencesi yapılan sözleşmeler ile sağlanmaktadır.

Bütün çalışanların görev tanımları mevcuttur. Belgelendirilmiş istihdam ilişkilerine göre görevlendirir.
 11) Borçların iş gücü ile ödenmesini Önleme

Çalışanlar zorla, borçlu, kaçak işçilik kapsamında veya gayri iradi işçilik çerçevesinde çalıştırılmaz.

Çalışanlar insanlık dışı veya aşağılayıcı muameleye, fiziksel cezalara, zihinsel veya fiziksel baskı ve/veya sözlü
tacize tabi tutulmamakta ve maruz bırakılmamaktadır.

SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

9/15
12) Çevrenin korunması
Çevreye olan etkiler bir öz değerlendirme ile incelenir. Bu anlamda çevre boyut analizi yapılır.

Çevre konusunda risk analizi hazırlanır. Çevre politikası mevcuttur. Çalışanlara politika bildirilmiştir. Çalışanlara
çevre eğitimi verilmektedir. Atık yönetimi ve tehlikeli madde yönetimi çevre ve şehircilik bakanlığı resmî sitesi
üzerinden yapılmaktadır.

ÇEVRE POLİTİKAMIZ
PEKTAŞ olarak belirlemiş olduğumuz çevre politikamız ile çevreyi koruma bilinci altında tüm süreçlerimizde;

1) Çevre ile ilgili olan tüm kanun/mevzuat ve diğer yükümlülüklere uymayı,

2) Ülkemizin doğal kaynaklarını korumayı ve en verimli şekilde kullanmayı,
3) Atıklarımızı mümkün olduğunca azaltıp, geri kazanmayı,
4) Tüm çalışanlarımıza çevreyi koruma ve tasarruf bilincinin arttırılması için eğitimler verip, sosyal
sorumluluk projelerinde yer almayı hedefliyoruz.
 13) Etik davranış
Pektaş işletmesi olarak faaliyetlerinde herhangi bir yolsuzluk, dolandırıcılık, zimmete para geçirme ve

her çeşit rüşvete karşıdır. Önemli yolsuzluk risklerinin nerelerde ortaya çıkacağı tespit edilir.

Çalışanlar ile karar alma yetkisine sahip alma olanlar arasında olumsuz davranışlar araştırılıp, bunlar
ortadan kaldırılmaya çalışılır.

İşletmemizin faaliyetleri ile bildirilen üretim hacimleri, işçilerin sayısı, çalışma saatleri gibi bilgiler doğru olarak
verilmektedir.

İş ortağı olarak herhangi bir yanlış beyanda bulunulmaz. Bilgide sahtecilik, hileli ve yanlış beyan, başka bir şahsın
doğrudan ya da dolaylı kazançlarına bilinçli olarak kayıp ya da zarar vermek için tasarlanan eylemlerden uzak
durulur.

Tedarik zincirinde rüşvet, sahtecilik veya yanlış beyanlar tespit edildiğinde ilgili tedarikçi yakından izlenir.
Gerekirse iş akdi fesh edilir.

Çalışanlara ait kişisel bilgi güvenliği kanunlar ile mevzuat gerekliliklerine uygun olarak toplanır ve muhafaza
edilir.

SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

10/15

BSCI (Ticari sosyal uygunluk girişimi) Açıklaması

Dünya çapındaki fabrikalarda çalışma koşullarını geliştirmeye odaklı şirketler için ticari temelli bir

girişimdir. Bu girişim 2003 yılında Foreign Trade Association tarafından oluşturulmuştur. Amacı tedarik
zincirinde sosyal uygunluk sağlamak için şirketlere ortak davranış kuralları ve bütünsel bir sistem sunulmasıdır.
BSCI Katılımcıları ve iş ortakları, BSCI Davranış kuralları 1/2014 sürümünü uygulamayı taahhüt etmişlerdir.

BSCI Davranış Kuralları, tedarik zincirinde sorumlu ticari uygulamalar için değer ve prensipler tanımlar. BSCI
Katılımcıları ve onların iş ortakları adım adım gelişim yaklaşımı içerinde, tedarik zincirindeki çalışma koşullarını
iyileştirmek için çalışırlar. BSCI Davranış kuralları ticari işletme kültürleri ile bütünleştirirler. Özenli şekilde
hareket ederler. Anlamlı diyalog ve taahhüt çerçevesinde, ilgili paydaşların desteği ile risk ve etkilerin erken
tespitine çalışırlar.
BSCI davranış kuralları kanunlara uyulmasını gerektirir. Tüm ülkelerde geçerli olan Uluslararası Çalışma
Örgütü’nün (ILO) Temel Konvansiyonları üzerinden ilerler. İş ve insan hakları konusunda B.M. Yönlendirici
Prensipleri ve benzer uluslararası standartları paraleldir.

Sadece üretim ortamları bulunan iş ortakları bu sistem içinde izlenebilir. Diğer iş ortakları davranış kurallarını
imzalamakla yükümlüdür.

Pektaş olarak BSCI sisteminde BSCI katılımcısının tedarik zincirindeki, üretim yeri bulunan iş ortağı olarak yer
almaktayız.

TEDARİK ZİNCİRİ HARİTALAMA

Tedarik zinciri haritalandırma aşamasında iş ortağı bilgileri, şikâyet mekanizması, değerlendirme, ticari
ziyaretler ve sosyal denetim raporları önemlidir.

İş ortaklığı yapılan tedarikçi, taşeron ve fason firmalar için davranış kurallarını da içeren iş ortağı bilgileri formu
firma tarafından doldurulur. Bu formlar gerekli durumlarda güncellenir. Her güncelleme sonrası karşı firma bu
kuralları kabul etmiş olur. İş ortaklarıyla böylece sosyal riskler ve kalite riskleri arasında bağlantı kurulmuş olur.
Tedarik zincirinde rüşvet, sahtecilik veya yanlış beyanlar tespit edilmelidir. Risk analizi yapılabilir.

Üretim yapılan olan iş ortakları denetlenebilir. BSCI kuralları ve uygulama şartlarını imzalamadan denetim
yapılamaz. Denetlenen iş ortakları “Düşük, orta ve yüksek” önem seviyesine göre sınıflandırılır. Bu kriter Hacim,
bağımlılık ve risklere bağlıdır.

Üretim yapılmayan iş ortakları denetlenmez. Denetlenmeyecek olan iş ortaklarıyla ilgili yakın etkileşim
sağlanmalıdır. Bu etkileşimle sosyal performansları düzenli olarak takip edilmelidir. Mevcut programlarını iş
ortaklar arasında paylaşılmalıdır. BSCI davranış kurallarını imzalanmalıdır.

PAYDAŞ HARİTALAMA
Paydaşlar, bir organizasyonun ürünleri, operasyonları, pazarları, endüstrileri ve neticelerinden

etkilenen ve bunları etkileyebilecek bireyler, topluluklar veya organizasyonlardır. Paydaşlar dahili (Ör: İşçiler)
veya harici (Ör: Müşteriler) olabilir.

Paydaşlar üç aşamada da tespit edilir.

1. Politika, kapsam ve değerlendirme yapabilmek adına iç paydaş olarak üst düzey yönetim, dış paydaş
olarak denetim firmaları
2. Harekete geçme ve bütünleşme adına iç paydaş olarak çalışanlar, satın alma bölümü, dış paydaş olarak
iş ortakları, devlet kurumları
3. Bilmek ve göstermek adına iç paydaş olarak kalite, iletişim, dış paydaş olarak iş ortakları, devlet
kurumları
 SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİM SİSTEMİ EL KİTABI

Doküman No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Sayfa No

11/15