Ο Αγχίσης, που αποτελεί το συνδετικό κρίκο του Αινεία με το παρελθόν του

και την κατεστραμμένη Τροία, αποκαλύπτει στο γιο του το μέλλον της φυλής
του υπό τη μορφή παρέλασης των ψυχών των Ρωμαίων αγέννητων ηρώων. Ο
επίλογος (847-853) διακηρύσσει το ειδικό καθήκον και τις ευθύνες της Ρώμης
προς τον υπόλοιπο κόσμο εστιάζοντας στο ιδανικό της ρωμαϊκής αποστολής
και του ρωμαϊκού ήθους.

σηματοδοτείται με το στίχο 854: ο Αγχίσης προσθέτει στον – μακρύ είναι η

αλήθεια – κατάλογό του δύο  ξεχωριστές μορφές, τον M. Claudius Marcellus,
ύπατο του έτους 222 π.Χ. και τον νεαρό Μάρκελλο (C. Claudius Marcellus),
γιο της Οκταβίας, αδελφής του Αυγούστου, που πέθανε σε ηλικία 20 ετών το
23 π.Χ. (854-886).  Ιδιαίτερα δραματικός είναι ο τρόπος με τον οποίο
εισάγεται η αναφορά στο νεαρό Μάρκελλο[10]. Στον αναγνώστη δίνεται η
δυνατότητα να αντικρίσει τη μορφή του νεαρού μέσα από τα μάτια του Αινεία
(863-866). Ο Μάρκελλος ενσαρκώνει το ρωμαϊκό ιδανικό της pietas και fides
(878), όπως ο Αινείας, αλλά ο πρόωρος θάνατός του θα στερήσει από τη
Ρώμη αυτόν το σπουδαίο άνδρα.

παρουσιάζει όμως ομοιότητες  και με τη συνάντησή του ομηρικού ήρωα με τον

Τειρεσία, εφόσον από τον πατέρα του ο Αινείας παίρνει τη διαβεβαίωση για τη
συνέχιση και τη μελλοντική δόξα της γενιάς του

ο Αινείας μαθαίνει και για το μέλλον της γενιάς του αλλά και για το μέλλον
των ψυχών, άρα θίγονται φιλοσοφικά και ιστορικά θέματα. Όταν ο ήρωας
έκπληκτος με τη συνάθροιση των ψυχών στον ποταμό ζητάει μια εξήγηση, η
απάντηση του Αγχίση συνδυάζει τη θρησκευτική και φιλοσοφική άποψη της
μετενσάρκωσης (713-15, 716-18). Αφού σκοπός του ποιητή είναι να
τελειώσει το έκτο βιβλίο με το πανόραμα της Ρωμαϊκής  ιστορίας το
θρησκευτικό θέμα πρέπει να προσεγγιστεί πρώτο.

διαβεβαίωση ότι όσο δύσκολος κι αν είναι ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά

τους θα καταφέρουν να φτάσουν στο στόχο τους αν δεν απογοητευτούν και
συνεχίσουν να αγωνίζονται.

Σαφώς πιο περιγραφικός όσο αφορά τον Κάτω Κόσμο είναι ο Βιργίλιος.
Δίνονται με λεπτομέρειες οι προϋποθέσεις που έπρεπε να πληροί ο ήρωας για
να επιχειρήσει επιτυχώς ένα τέτοιο ταξίδι (χρυσό κλωνάρι, ταφή Μισηνού,
θυσίες στους θεούς του Κάτω Κόσμου), περιγράφεται λεπτομερώς το ίδιο το
ταξίδι, τα μέρη από τα οποία διέρχονται και οι φιγούρες που συναντάνε ο
Αινείας και η οδηγός του Σίβυλλα. Ο Βιργίλιος δομεί με τάξη την εικόνα του
Άδη, την ίδια τάξη που επιθυμεί για τον επίγειο κόσμο να φέρει η ρωμαϊκή
imperium sine fine. Στις πύλες του βρίσκονται τρομερά θηρία (Πόλεμος,
Πείνα, Διχόνοια στ. 278-280) και πιο πέρα στη Στύγα, συναντούν το Χάροντα,
το βαρκάρη του Κάτω Κόσμου και τον Κέρβερο τον τρομερό φύλακα της
«ουδέτερης περιοχής» η οποία περιλαμβάνει πέντε ομάδες ψυχών: τα νήπια
(426-429), τους καταδικασθέντες άδικα σε θάνατο (430), τους αυτόχειρες
(434-439), τα θύματα του έρωτα (440-476) και τα θύματα πολέμου (477-
547)[14]. Βρίσκονται τώρα στο σημείο όπου ο δεξιός δρόμος οδηγεί στα
Ηλύσια πεδία, ενώ ο αριστερός στα Τάρταρα όπου τιμωρούνται αιώνια οι
ανόσιοι. Τα Τάρταρα είναι ένας τόπος χωρίς γυρισμό (Solmsen, 1990, 219).

Όλα αλλάζουν όμως στα Ηλύσια πεδία : υπάρχει μια απότομη μετάβαση (στ.
637) από θλιβερούς τόπους μαρτυρίου σε υπέροχους λαμπερούς κόσμους με
δικό τους ήλιο και αστέρια 

Τέλος η συνάντηση του Αινεία με τον πατέρα του σαφέστατα προοικονομεί όχι
μόνο το λαμπρό μέλλον της Ρώμης, αφού μπροστά μας παρελαύνουν οι ήρωες
που θα διαμορφώσουν τη ρωμαϊκή ιστορία μέχρι φυσικά τον Οκταβιανό
Αύγουστο (με τον οποίο άλλωστε ο Βιργίλιος παρομοιάζει τον Αινεία
εξυπηρετώντας με αυτό τον τρόπο την Αυγούστεια προπαγάνδα του), αλλά
και τη συνέχεια του έπους εφόσον η προφητεία του Αγχίση (στίχοι 872-882)
για το μέλλον του γιου του αλλά και της γενιάς των Τρώων δεν είναι απόλυτα
θετική περιέχοντας πολέμους, πόνο, βάσανα και θάνατο μέχρι την τελική (;)
επικράτηση[17].

Εκεί στην ελεύθερη πιά είσοδο υπάρχει μια διχάλα. Ο Δεξιός δρόμος οδηγεί
στα Ηλύσια πεδία και ο αριστερός στα Τάρταρα. Θα κατέβουν στα Ηλύσια
πεδία που τα διαρρέει ο Ηριδανός ποταμός και εκεί συναντούν τον πατέρα του
Αγχίση. Ο Πατέρας του θα του εξιστορήσει όλα όσα θα περάσει στην υπόλοιπη
ζωή του.

Μπροστά του ο Αινείας θα δει ένα ακόμη μεγάλο ποτάμι και στις όχθες του
εκατομμύρια ψυχές περιμένουν και κάθε τόσο πίνουν νερό από αυτό. Γεμάτος
απορία ρωτά τον πατέρα του τι συμβαίνει εκεί. Ο Αγχίσης του απαντά τότε ότι
είναι το ποτάμι της Λήθης και οι ψυχές περιμένουν τη σειρά τους πίνοντας το
νερό της ξεγνοιασιάς για να ξαναενσαρκωθούν στον κόσμο των ζωντανών.