Pag-aari ng Pamahalaan

HINDI IPINAGBIBILI

NOT
9
Filipino
SANAYANG PAPEL
Ikalawang Markahan

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

Filipino – Ikasyam na Baitang
Ikalawang Markahan, SANAYANG PAPEL: Mga Pangyayari at Kaugnayan Nito
sa Lipunang Asyano
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (awit, kuwento, tula, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak
o trademark, pelikula, atbp.) na nagamit sa aklat na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng
mga iyon. Pinagsusumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang
karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa sanayang papel na ito ay kailangan
ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang parte ng
materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbagsa anomang paraan nang walang
pahintulot sa kagawaran
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Sangay ng Bukidnon

Mga Bumubuo ng Modyul para mga Mag-aaral

Manunulat: Rosalinda P. Ponce

Mga Editor:
Tagasuri: Amelia L. Tortola, EdD

Mga Tagapangasiwa
Tagapangulo: Randolph B. Tortola
Tagapamanihala ng mga Paaralan
Kagawaran ng Edukasyon, Sangay ng Bukidnon

Mga Katuwang na Tagapangulo

Elbert R. Francisco, PhD Chief CID

Shambaeh A. Usman, PhD Katuwang ng Tagapamanihala
Sangay ng Bukidnon
Amelia L. Tortola Tagamasid Pansangay sa Filipino
Maria Stella K. Virtudes, PhD Tagamasid Pampurok
Rejynne L. Ruiz Tagamasid Pansangay-LRMDS Manager
Jenny B. Timbal Project Development Officer II
Shella O. Bolosco Division Librarian II

Printed in the Philippines by

Department of Education – Division of Bukidnon
Office Address: Fortich Street, Sumpong, Malaybalay City 8700 Bukidnon
Telefax: 088-813-3634
E-mail Address: bukidnon@deped.goc.ph
 9
Filipino
Ikalawang Markahan – Linggo 5-10
Maikling Kwento: Niyebeng Itim
Dula: Munting Pagsinta

Ang Sanayang Papel na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng

mga guro sa Filipino ng Sangay ng Bukidnon. Hinihikayat namin ang mga
guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na magpadala ng kanilang puna
at mungkahi sa email na bukidnon@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

 Talaan ng mga Kasanayang Pampagkatuto

Most Essential Learning Competencies Bilang ng

Koda Linggo
Nasusuri ang maikling kuwento batay sa F9PN-IIe-f-48 Linggo 5 at 6
estilo ng pagsisimula, pagpapadaloy at
pagwawakas ng napakinggang salaysay
Nahihinuha ang kulturang nakapaloob sa F9PB-IIe-f-48 Linggo 5 at 6
binasang kuwento
Nabibigyang-kahulugan ang mga imahe at F9PT-IIe-f-48 Linggo 5 at 6
simbolo sa binasang kuwento
Napaghahambing ang kultura ng ilang F9PD-IIe-f-48 Linggo 5 at 6
bansa sa Silangang Asya batay sa
napanood na bahagi ng teleserye o
pelikula
Naisasalaysay ang sariling karanasan na F9PS-IIe-f-50 Linggo 5 at 6
may kaugnayan sa kulturang nabanggit sa
nabasang uwento
Naisusulat ang isang paglalarawan ng F9PU-IIe-f-50 Linggo 5 at 6
sariling kultura na maaaring gamitin sa
isang pagsasalaysay
Nagagamit ang mga pahayag sa F9WG-IIe-f-50 Linggo 5 at 6
pagsisimula, pagpapatuloy ng mga
pangyayari at pagtatapos ng isang
kuwento
Nauuri ang mga tiyak na bahagi at Linggo 7 at 8
katangian ng isang dula batay sa
napakinggang diyalogo o pag-uusap F9PN-IIg-h-48

Nasusuri ang binasang dula batay sa F9PB-IIg-h-48 Linggo 7 at 8

pagkakabuo at mga elemento nito
Napaghahambingang mga napanood na F9PD-IIg-h-48 Linggo 7 at 8
dula batay sa mga katangian at elemento
ng bawat isa
Naisusulat ang isang maikling dula tungkol F9PU-IIg-h-51 Linggo 7 at 8
sa karaniwang buhay ng isang pangkat ng
tao sa ilang bansa sa Asya

iv
Nagagamit ang mga angkop na pang- F9WG-IIg-h-51 Linggo 7 at 8
ugnay sa pagsulat ng maikling dula
Naipahahayag ang damdamin at pag- Linggo 9 at 10
unawa sa napakinggang akdang orihinal
F9PN-IIi-j-49

Naipaliliwanag ang naging bisa ng F9PB-IIi-j-49 Linggo 9 at 10

nabasang akda sa sariling kaisipan at
damdamin
Nabibigyang- kahulugan ang mahihirap na F9PT-IIi-j-49 Linggo 9 at 10
salita batay sa konteksto ng pangungusap;
ang matatalinghagang pahayag sa
parabola; ang mga salitang may
natatagong kahulugan; ang mga salita
batay sa kontekstong pinaggamitan; ang
mahihirap na salita batay sa
kasingkahulugan at kasalungat na
kahulugan;
Naisusulat ang sariling akda na F9PU-IIi-j-52 Linggo 9 at 10
nagpapakita ng pagpapahalaga sa
pagiging Asyano
Nagagamit ang linggwistikong kahusayan F9WG-IIi-j-52 Linggo 9 at 10
sa pagsulat ng sariling akda na
nagpapakita ng pagpapahalaga sa
pagiging isang Asyano

v
 Talaan ng mga Kasanayang Pampagkatuto

Mga Pahina

TAKIP NG PAHINA
PAHINA NG KARAPATANG-ARI
PAHINA NG PAMAGAT
TALAAN NG MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO

Maikling Kwento
Niyebeng Itim ……………………………… 1-8
Dula
Munting Pagsinta ……………………………… 9-14
Pag-ugnay ……………………………… 15
Pangwakas na Output
Maikling Kwento
Niyebeng Itim ……………………………… 16-18
Dula
Munting Pagsinta ……………………………… 19-21
Panuring na Panuri at
Pang-abay ……………………………… 22
Sanggunian ……………………………… 23

vi
Baitang : FILIPINO 9
Kasanayang Pampagkatuto: Nasusuri ang maikling kwento batay sa estilo
ng pagsisimula, pagpapadaloy at pagwawakas ng
napakinggang salaysay

GAWAIN 1
Panuto: Ibigay ang sumusunod na sangkap ng maikling kwento batay sa binasang
akda.
1. Tauhan
2. Tagpuan
3. Paksa/Tema

GAWAIN 2
Panuto: Pagsunud-sunorin ang mga pangyayari sa kwento. Lagyan ng bilang 1 sa una
hanggang sa 10 bilang panghuling pangyayari sa akda.

____ Nakabangga nila ang matabang lalake na si Hepeng Li.

____ May mga araw na wala siyang masyadong nabenta.

____ Ibinigay na kay Huiquan ang pwesto niya at nagsimula na siyang magtinda.
____ Nailigtas ang balat ng apat na karpinterong bumili ng kasuotang panlamig na nagbigay
inspirasyon sa kanya.
____ Hindi naaprobahan ang kanyang aplikasyon ng lisensya sa kariton at pagtitinda ng
prutas.
____ Nilibot niya ang buong bayan upang maghanap ng mga parte na kailanagn niya para
sasakyan ng paninda.
____ Yumuko si Huiquan isang ugaling natutunan niya noong nabilanggo siya sa kampo.
____ Naging sentro ng atensiyon ang sasakyan niya ng paninda dahil ito’y kakaiba.
____ Nagpakuha ng labinglimang litrato si LI Huiquan kasama si Tiya Lou.
____ Sumigla si Li Huiquan ng nakabenta sa kanyang unang araw.

1
MGA SAGOT:
Sangkap ng maikling kwento:
Tauhan Tagpuan
Li Huiquan Red Place
Tiya Luo East Tsina Gate Consignment Store
Hepeng Li Chaoyong Gate Boulevard
Xiaofen
Tema
Di mahalaga ang kung ano ang iyong nakaraan basta magsumikap ka lamang para
sa iyong kinabukasan.
Lahat ng bagay ay pinaghihirapan.
Kung may tiyaga, may nilaga

Pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa kwento.

1. Nagpakuha ng labinglimang litrato si LI Huiquan kasama si Tiya Lou.
2. Hindi naaprobahan ang kanyang aplikasyon ng lisensya sa kariton at pagtitinda ng
prutas.
3. Nakabangga nila ang matabang lalake na si Hepeng Li.
4. Yumuko si Huiquan isang ugaling natutunan niya noong nabilanggo siya sa kampo.
5. Nilibot niya ang buong bayan upang maghanap ng mga parte na kailanagn niya para
sasakyan ng paninda.
6. Ibinigay na kay Huiquan ang pwesto niya at nagsimula na siyang magtinda.
7. Naging sentro ng atensiyon ang sasakyan niya ng paninda dahil ito’y kakaiba.
8. Sumigla si Li Huiquan ng nakabenta sa kanyang unang araw.
9. May mga araw na wala siyang masyadong nabenta.
10. Nailigtas ang balat ng apat na karpinterong bumili ng kasuotang panlamig na nagbigay
inspirasyon sa kanya.

2
 Baitang : FILIPINO 9
Kasanayang Pampagkatuto: Nahihinuha ang kulturang nakapaloob sa binasang
kuwento

GAWAIN 1
Panuto: Ilarawan ang lugar na kinabilangan ni Huiquan, gayundin ang kilos/gawi at
paniniwala.

Habang nasa loob ng Nakalaya na kasama ang Nagtitinda ng angora at iba

Huiquan
bilangguan kanyang Tiya Lou pa

MGA SAGOT:

Si LI Huiquan ay isang dating bilanggo sa

kampo na nakalaya na ay bilanggo pa rin
ang kanyang isip at damdamin sa
kalungkutan ng nakaraan

Natutunan niya ang yumuko sa mga tao

bilang paggalang at paghingi ng
paumanhin

Nakita ang pagpapahalaga sa pamilya at

mahahalagang tao sa buhay

Naging matiyaga at napakamapagkumbaba

dahil kahit walang bumibili sa kanya dahil
sa dating bilanggo, pinilit pa rin nyang
bumangon sa nakaraan

3
Baitang : FILIPINO 9
Kasanayang Pampagkatuto: Nabibigyang-kahulugan ang mga imahe at simbolo sa
binasang kuwento

GAWAIN 1
Panuto: Ibigay ang kahulugan na sinisimbolo inilalarawan ng salita o mga salita batay
sa binasang kwento.

Niyebeng Itim
Kariton at mga panindang damit
Mamimili/Karpintero

GAWAIN 2
Panuto: Punan ng salita na nasa loob ng panaklong ang bawat patlang para mabuo ang
kaisipan na hango sa kwentong binasa.

1. Kailangang palakasin niya ang kaniyang ___________; kung ididilat lamang niya ang
kanyang ___________ , paaandarin ang ___________ , at di-matatakot magtrabaho, maaayos
ang lahat. (utak , loob , mata)
2. Isa siyang ___________ o isang pirasong ___________ na nais magtago sa isang
___________ . (basahan , butas , basurahan)
3. Mas mabuting ____________ kaysa ____________ , dahil walang nakaaalam kung kalian
____________ ang oportunidad. (kakatok, maghintay, umayaw)

MGA SAGOT:
GAWAIN 1
(Batay sa Pagtatasa ng Guro)
GAWAIN 2
1. Kailangang palakasin niya ang kaniyang loob; kung ididilat lamang niya ang kanyang
mata, paaandarin ang utak , at di-matatakot magtrabaho, maaayos ang lahat.
2. Isa siyang basurahan o isang pirasong basahan na nais magtago sa isang butas.
3. Mas mabuting maghintay kaysa umayaw, dahil walang nakaaalam kung kalian kakatok
ang oportunidad.

4
Baitang : FILIPINO 9
Kasanayang Pampagkatuto: Napaghahambing ang kultura ng ilang bansa sa
Silangang Asya batay sa napanood na bahagi ng
teleserye o pelikula

TANDAAN:
Sa loob ng mahabang panahon ay mayroon nang ugnayan ang
silanangang Asya sa mga bansang Kanluranin dahil sa mga sinaunang
pangkalakalan. Bunga nito, nabatid ng mga Kanluranin ang karangyaan ng mga
bansa sa Silangang Asya.

GAWAIN 1
Panuto: Paghambingin ang kultura ng dalawang bansa batay sa napanood na bahagi ng
teleserye o pelikula.

Bansang Tsina Bansang Taiwan

MGA SAGOT:

Bansang Tsina Bansang Taiwan

Sa Tsina nagsimula ang halos lahat
ng uri ng pananahanan.
Ang pagdiriwang ng mga pista at
iba pa.
Huwag mong gawin sa iba ang
ayaw mong gawin nila sa iyo.
Pagpapahalaga sa kagandahang-
asal, mga karunungan at angkop na
ugnayang sosyal batay sa
Cunfusian Ethics.
Ang hindi pagkakaroon ng pantay-
pantay na oportunidad sa mga
kalalakihan at kababaihan

5
Baitang : FILIPINO 9
Kasanayang Pampagkatuto: Naisasalaysay ang sariling karanasan na may kaugnayan
sa kulturang nabanggit sa nabasang kuwento

Panuto: Sa loob ng isang pangungusap ay ibigay ang nangyari sa mga tauhan sa akda.
Pagkatapos ay magsalaysay ng sariling karanasan/ sitwasyon na maaaring
maikonekta dito.
Sa ibabang bahagi ay punan ang pahayag na nasa loob ng kahon.

Li Huiquan- __________________________________________________________.
________________________________________________
Sariling Karanasan ________________________________________________.

Tiya Luo- __________________________________________________________.

________________________________________________
Sariling Karanasan ________________________________________________.

Hepeng Li- __________________________________________________________.

________________________________________________
Sariling Karanasan ________________________________________________.

Xiaofen- __________________________________________________________.
________________________________________________
Sariling Karanasan ________________________________________________.

Masasalamin sa akda ang kulturang Pilipinong,

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
___________________________________.

Baitang : FILIPINO 9

6
Kasanayang Pampagkatuto: Naisusulat ang isang paglalarawan ng sariling kultura
na maaaring gamitin sa isang pagsasalaysay

Panuto: Sumulat ng dalawang talatang pagsasalaysay ng ilang paglalarawan ng sariling

kultura.

___________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_____________________.

___________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
_____________________.

Pamantayan sa Pagmamarka

Nilalaman 40%
Organisasyon o maayos na pagkakasunod-sunod 30%
Gramatika at Retorika 30%

Kabuuan 100%

Baitang : FILIPINO 9

7
Kasanayang Pampagkatuto: Nagagamit ang mga pahayag sa pagsisimula,
pagpapatuloy ng mga pangyayari at pagtatapos ng isang
kuwento

GAWAIN 1
Panuto: Gamit ang ilang salitang naghuhudyat ng simula, gitna at wakas ay buuin ang
kwento batay sa mga larawang inilahad.

Noong unang panahon,

Makalipas ang ilang araw,

Pagkatapos,

Walang anu-ano’y,

Kaya mula noon,

Baitang : FILIPINO 9

8
Kasanayang Pampagkatuto: Nauuri ang mga tiyak na bahagi at katangian ng isang
dula batay sa napakinggang diyalogo o pag-uusap.

MGA DAPAT TANDAAN:

 Ang dula ay isang paglalarawan ng buhay na ginaganap sa isang tanghalan.
o Bahagi: Yugto, Eksena, Tagpo
o Katangian: Simula (Tauhan, Tagpuan, Sulyap sa Suliranin)
Gitna (Saglit na Kasiglahan, Tunggalian, Kasukdulan)
Wakas (Kakalasan, Wakas)

GAWAIN 1
Panuto: Pagpipili. Hanapin sa mga diyalogong napapaloob sa kahon ang tinutukoy na
bahagi at katangian nito.

“Shhhh… (Tatakpan ang bibig ni Borte) Wag kang sumigaw, wala akong gagawing
masama.”
“Anong saklap na mapiit sa kulungang malupit?”
“Ganang desidido ka na, sino ba ako para di-sumang-ayon sa iyong kagustuhan. Ang
iyong buhay naman ang nakataya rito.”
“Temujin, bilisan mo na riyan. Kailangan nating magmadali.”
“Siraulo ka ba? Niloloko mo ako no? Kabata-bata pa natin!”
“Ika’y siyam na taong gulang na, sae dad na iyan Temujin ay dapat ka nang pumili ng
iyong mapapangasawa.”
“Oo, pangako babalikan kita pagkatapos ng limang taon. Halika puntahan natin si
Ama.”
Pagkatapos mag-usap ni Borte at Temujin ay magkahawak kamay na naglakad
patungo sa ilog ang dalawa.
Sa maliit na nayong liblib na kinatatayuan ng ilang kabahayan
Tao laban sa tao

9
Kasukdulan
Baitang : FILIPINO 9

10
Kasanayang Pampagkatuto: Nasusuri ang binasang dula batay sa pagkakabuo at mga
elemento nito
GAWAIN 1
Panuto: Iayos ang mga ginulong titik upang matukoy ang elemeno ng dula.

1. Nagbibigay buhay sa iskrip mula sa pagpasiya sa kaayusan ng tagpuan, kasuotan ng mga

tauhan hanggang sa paraan ng ng pagganap ng mga tauhan.

t i d e
o r k r ____________

2. Anumang pook na pinagpasyahang pagdausan ng isang dula.

a a n t n
l g a h ____________

3. Sa kanila inilalaan ang isang dula.

n o d o
o a n m ____________

4. Pinakaluluwa ng isnag dula.

i r p
k i s ____________

5. Nagsasabuhay at nagpapakita ng iba’t ibang damdamin sa isang dula.

k r o a t
____________

11
GAWAIN 2
Panuto: Pagpapaliwanag.
1. Makatotohanan ba ang pagganap ng mga tauhan batay sa diyalogo? Patunayan.
2. Mahusay ba ang iskrip/banghay ng dula? Bakit?

MGA SAGOT:
GAWAIN 1
1. director 2. tanghalan 3. manonood
4. iskrip 5. aktor

GAWAIN 2
(Batay sa Pagtatasa ng Guro)

Baitang : FILIPINO 9

12
Kasanayang Pampagkatuto: Napaghahambingang mga napanood na dula batay sa
mga katangian at elemento ng bawat isa.

GAWAIN 1
Panuto: Gamit ang graphic organizer, paghambingin ang dulang “Munting Pagsinta”
at “Romeo at Juliet”.

Munting Pagsinta Romeo at Juliet

Tagpuan: Tagpuan:
Tauhan: Tauhan:
Pangyayari: Pangyayari:
Kaisipang Nangibabaw: Kaisipang Nangibabaw:
Kulturang Ipinakita: Kulturang Ipinakita:

Kongklusyon Batay sa Paghahambing:

Baitang : FILIPINO 9

13
Kasanayang Pampagkatuto: Naisusulat ang isang maikling dula tungkol sa
karaniwang buhay ng isang pangkat ng tao sa ilang
bansa sa Asya
Nagagamit ang mga angkop na pang-ugnay sa pagsulat
ng maikling dula

GAWAIN 1
Panuto: Hanapin at bilugan ang mga salita na may kaugnayan sa paksang “Pang-
ugnay”. Matapos na bilugan bumuo ng kahulugan ng pang-ugnay gamit ang mga salitang
nahanap sa kahon.

R E L A S Y O N S P
S A I T A U N I A A
K U S A L P P L L R
B I G E I A U A A I
G B P N T N K M U R
A S A P A G K A T A
E N R K A Y A N I L
Y U A N T O T H P A

UPANG RELASYON KAYA SALITA

SUGNAY SAPAGKAT PARIRALA PARA

Ang pang-ugnay ay
_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

14
GAWAIN 1
MGA SAGOT:
R E L A S Y O N S P
S A I T A U N I A
K U S A L P P L L R
B I G E I A U A A I
G B P N T N K M U R
A S A P A G K A T A
E N R K A Y A N I L
Y U A N T O T H P A

Ang pang-ugnay ay tawag sa mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang salita,

parirala o sugnay. Ilan sa mga halimbawang pang-ugnay ay para, sapagkat, upang,
para at iba pa.

GAWAIN 2

Panuto: Sumulat ng maikling dula tungkol sa karaniwang buhay ng tao sa alinmang

bansa sa Asya na ginagamitan ng mga pang-ugnay.
Isaalang-alang ang kasunod na krayterya sa paggawa nito.

Pamantayan Indikador Natamong

puntos
Pagsasaayos at Nakakapukaw ng pansin at nagtatatag
Pagkakabuo/ Nilalaman ng isang balangkas.
Ang impormasyon ay iniharap sa
25 pts isang lohikal na pagkakasunod-sunod
ng mga pangyayari
Paggamit ng Wika/ Pang- Ang mga teknikal na mga tuntunin o
ugnay terminolohiya ay maayos na natukoy
sa pamamagitan ng angkop na wika at
15 pts ang wastong paglapat ng pang-ugnay
Pagkamalikhain Orihinal ang ideya na gumagamit ng
masisining na mga salita upang
10 pts maipahayag ang nilalaman ng
konsepto
Kabuuan ____________
Baitang : FILIPINO 9

15
Kasanayang Pampagkatuto: Naipahahayag ang damdamin at pag-unawa sa
napakinggang akdang orihinal

Panuto: Sa dulang Ang Munting Pagsinta, magtala ng limang bahagi ng dula na

naglalarawan ng karaniwang pamumuhay at isaad ang sariling pananaw.

1.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________.

_____________________________________

Sariling Pananaw _____________________________________

2.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________.

_____________________________________

Sariling Pananaw _____________________________________

3.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________.

_____________________________________

Sariling Pananaw _____________________________________

16
 4.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________.

_____________________________________
Sariling Pananaw _____________________________________

5.
______________________________________________________________________
___________________________________________________________.

_____________________________________

Sariling Pananaw _____________________________________

Baitang : FILIPINO 9

17
Kasanayang Pampagkatuto: Naipaliliwanag ang naging bisa ng nabasang akda sa
sariling kaisipan at damdamin

GAWAIN 1
Panuto: Pagpapaliwanag. Sa akdang Niyebeng Itim, ibigay ang hinihingi sa ibaba:

Uri ng Akdang Tuluyan Aral na Nakapaloob

Ilang Mahalagang
Kaisipan
Pangyayari

Pag-uugnay ng mga
Pangyayari sa Lipunang
Pandaigdig

MGA SAGOT:

Maikling Kwento Maging positibo sa buhay, matiyaga at

Sumasalamin sa buhay ng isang dating huwag mawalan ng pag-asa
naligaw ang landas na nagbabagong-
buhay

Dating bilanggo si Li Huiquan

Matutong bumangon sa buhay na kung Kumuha siya ng aplikasyon ng lisensya sa kariton
ano man ang mga kamalian sa buhay ay at pagtitinda ng prutas
magagawang ituwid sa patuloy na
pakikibaka sa buhay May mga araw na mahina ang kanyang benta
Naging inspirasyon sa kanya ang naging karanasan
ng mga karpinterong nailigtas ang balat dahil sa
damit na kanyang ibinebenta

Lahat ay kaybilis manghusga ng hindi

tinitingnan ang mga pagbabagong
ginagawa ng isang tao para mabilang
ulit samundong ginagalawan
Baitang : FILIPINO 9

18
Kasanayang Pampagkatuto: Nabibigyang- kahulugan ang mahihirap na salita batay
sa konteksto ng pangungusap; ang matatalinghagang pahayag
sa parabola; ang mga salitang may natatagong kahulugan; ang
mga salita batay sa kontekstong pinaggamitan; ang mahihirap
na salita batay sa kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan;
GAWAIN 1
Panuto: Hanapin sa kahon ang kahulugan ng mga salitang may salungguhit sa
pangungusap. Isulat ang sagot patlang.
_______________ 1. Laging sumasagi sa isipan ni Timujin ang mga pangyayaring naganap
sa kanya kasama ang ama.
_______________ 2. Nagtatago sa kakahuyan si Borte upang maiwasan ang mga bubuyog
na naglipana sa loob ng kagubaatan.
_______________ 3. Si Marko ay nagbalik upang ituloy ang paghihiganti na magbubulid sa
tiyak na kamatayan ng mga taong nagpahamak sa kanya.
_______________ 4. Lalong pagniningasin ni Andrew ang galit ng mga mamayan sa
pamamagitan ng pag-uudyok niya sa nagpasimuno ng kaguluhan.
_______________ 5. Karunungan ang adhikain ng lalong pinakamaunlad na bayan.
_______________ 6. Ang pagpapaumanhin ay hindi lagging kabaitan at nagiging masama ito
kung nag-uudyok ng paniil.
_______________ 7. Tinuruan niya ng pangangamkam ang mga nasa pamahalaan upang
maghirap ang bayan.
_______________ 8. Tinuligsa ng Ama ang babaeng napili ng kanyang anak.
_______________ 9. Napaunat ako sa pagkakaupo at tila isang tigreng napakislot at handing
sakmalin ang panauhing dumating.
_______________ 10. Hindi sang-ayon ang mga kaparian sa lihis na hangarin.

napagalaw bumalik mali

panggigipit nagkalat magbibingit
pagsusulsol pag-aangkin pinuna
lupigin pagmamalupit hangarin

19
MGA SAGOT:

bumalik 1. Laging sumasagi sa isipan ni Timujin ang mga pangyayaring naganap sa kanya
kasama ang ama.
nagkalat 2. Nagtatago sa kakahuyan si Borte upang maiwasan ang mga bubuyog na
naglipana sa loob ng kagubaatan.
magbibingit 3. Si Marko ay nagbalik upang ituloy ang paghihiganti na magbubulid sa tiyak
na kamatayan ng mga taong nagpahamak sa kanya.
pagsusulsol 4. Lalong pagniningasin ni Andrew ang galit ng mga mamayan sa pamamagitan
ng pag-uudyok niya sa nagpasimuno ng kaguluhan.
hangarin 5. Karunungan ang adhikain ng lalong pinakamaunlad na bayan.
pagmamalupit 6. Ang pagpapaumanhin ay hindi lagging kabaitan at nagiging masama ito
kung nag-uudyok ng paniil.
pag-aangkin 7. Tinuruan niya ng pangangamkam ang mga nasa pamahalaan upang maghirap
ang bayan.
pinuna 8. Tinuligsa ng Ama ang babaeng napili ng kanyang anak.
napagalaw 9. Napaunat ako sa pagkakaupo at tila isang tigreng napakislot at handing
sakmalin ang panauhing dumating.
mali 10. Hindi sang-ayon ang mga kaparian sa lihis na hangarin.

Baitang : FILIPINO 9

20
Kasanayang Pampagkatuto: Naisusulat ang sariling akda na nagpapakita ng
pagpapahalaga sa pagiging Asyano

Panuto: Gamit ang acronym na ASYANO AKO, gumawa ng isang tula gamit ang mga
titik sa pagsisimula ng bawat taludtod na napapatungkol sa likas na pigiging
Asyano.

A _________________________________
S _________________________________
Y _________________________________
A _________________________________
N _________________________________
O _________________________________

A _________________________________
K _________________________________
O _________________________________

Pamantayan Indikador Natamong

puntos
Pagkakabuo/ Kaugnayan sa Nakakapukaw ng pansin at nagtatatag ng
tema isang balangkas.
20 pts Naaayon sa ibinigay na tema.
Paggamit ng Wika Ang mga teknikal na mga tuntunin o
terminolohiya ay maayos na natukoy sa
15 pts pamamagitan ng angkop na wika
Pagkamalikhain Orihinal ang ideya na gumagamit ng
masisining na mga salita upang maipahayag
15 pts ang nilalaman ng konsepto
Kabuuan ____________
Baitang : FILIPINO 9

21
Kasanayang Pampagkatuto: Nagagamit ang linggwistikong kahusayan sa pagsulat
ng sariling akda na nagpapakita ng pagpapahalaga sa
pagiging isang Asyano

Panuto: Sumulat ng isang iskrip na may isang yugto na nagpapakita ng pagpapahalaga

sa pagiging Asyano gamit ang panuring na pang-uri at pang-abay. Isaalang
alang ang sumusunod na bahagi ng iskrip.

A. Tagpuan C. Diyalogo
B. Tauhan/Karakter D. Eksena o Tagpo

Pamagat

Pamantayan sa Pagbibigay ng Puntos

A. Makabuluhan 50%
B. Pagkamalikhain 30%
C. Daloy ng Kaisipan 20%
KABUUAN 100%

22
Peralta, Romulo N., et.al. Panitikang Asyano Kagamitan ng Mag – aaral sa Filipin 9.
Department of Education- Instructional Materials Council Secretariat, Pasig
City: Vibal Group Inc., 2013.

Internet:
https://m.youtube.com/watch?v=O7nrlfRo-sY

https://m.youtube.com/watch?v=avKZToVHNpU

https://www.google.com/search?q=niyebe&tbm=isch&hl=en-
US&tbs=qdr:w,itp:animated,isz:l&client=ms-opera-mobile&prmd=ivn&hl=en-
US&ved=2ahUKEwi5q4vKh8zqAhXjIaYKHaDTBTIQ3Z8EegQIARAC&biw=360&bih=532

https://www.google.com/search?
q=karpintero&tbm=isch&ved=2ahUKEwir_42SiMzqAhUKDJQKHdnrALQQ2-
cCegQIABAB&oq=karpint&gs_lcp=ChJtb2JpbGUtZ3dzLXdpei1pbWcQARgAMgIIADICCAAyAggAMgIIA
DICCAA6BAgeEAo6BAgpEAo6AggpOgQIABADOgQIABBDUMsUWPdAYIRKaABwAHgAgAHrAYgB8w-
SAQYwLjEwLjKYAQCgAQGwAQI&sclient=mobile-gws-wiz-
img&ei=ukkNX6u6JIqY0ATZ14OgCw&bih=532&biw=360&client=ms-opera-
mobile&prmd=ivn&tbs=isz%3Al&hl=en-US&hl=en-US

https://www.academia.edu/14888691/Diane

23