T.C.

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

MAK-306 MAKİNE ELEMANLARI II

YIL İÇİ PROJESİ

AD SOYAD:Fatih Karapınar

ÖĞRENCİ NO: 1711014066

ÖĞRETİM/ŞUBE: NÖ/B

2021
 T.C.
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
MAK-306 MAKİNE ELEMANLARI II DERSİ
YIL İÇİ PROJESİ

İÇİNDEKİLER
Sayfa
İÇİNDEKİLER……………..…………….………………...……………..……..…………………………………….………………….….i
ÇİZELGE LİSTESİ………..…………….……………..….….…………………..……………………………………..………………....ıv
ŞEKİL LİSTESİ………….………………………...….….…………………..………….……….………………..………………………..v

BÖLÜM I
1. ELEKTRİK MOTORU…………………………………………………………..……..………..…………….…….……………..1
1.1 Proje Grubunun Belirlenmesi………………………………………………………………..………………………….……….1
1.2 Elektrik Motoru Seçimi………………….……………………………………………….…………………………………………2
1.3 Elektrik Motorunun Yaklaşık Maliyetinin Çıkarılması………..……………………………………………………….3

BÖLÜM II
2. KAVRAMA………………………………………………………………………………………………………………………………4
2.1 Kavrama Tipinin Belirlenmesi…………………………………………………………………………………………………...4
2.2 Kavrama Seçimi…………………….………………………………………………………………………………………………….5
2.3 Kavrama İçin Yaklaşık Maliyetin Çıkarılması………………………..…………………………….………………………5

BÖLÜM III
3. DİŞLİ ÇARKLAR…………………………………………………………………………………………………….……..…..……6
3.1 Kademe Hesabı……………………………………………………………………………………………………….…...……….….6
3.1.1 Dişli çarklar için malzeme seçimi………………………………………………………………………….…...……...…7
3.1.2 Dişli parametrelerinin belirlenmesi……………………………………………………………………….………...…..7
3.1.3 Mukavemet sınırının belirlenmesi…………………………………………………………………………....…….…..12
3.1.4 Modül tayini…………………………………………………………………………………………………………….…..…….13
3.2 Kademe Boyutlandırmaları……………………………………………………………………………………………...………14
3.2.1 Bölüm daireleri çapları…………………………………………………………………………………………......…….….14
3.2.3 Diş üstü daireleri çapları………………………………………………………………………………………..….…….….15
3.2.4 Diş dibi daireleri çapları……………………………………………………………………………………………..……….14
3.2.5 Temel daireleri çapları………………………………………………………………………………..……….…….…….…14
3.2.6 Diş genişlikleri………………………………………………………………………………………………….……….……….14
3.2.7 Eksenler arası mesafe…………………………………………………………………………………….………….…...…..15
3.3 Kavrama Oranı………………………………………………………………………………………………….…. ………………..15
3.4 Alt Kesilme Kontrolü……………………………………………………………………………………….……………….….…..15
3.4.1 Alt kesilmenin önlenmesi………………………………………………………………………….………………….….….15
3.4.2 V-Sıfır mekanizması ölçüleri…………………………………………………………………….…………………….…...16

i
4. MİL VE KAMALAR…………………………………………………………………………………………………..………..17
4.1 Mil Hesaplamaları…………………………………………………………………………………………………..…………..17
4.1.1 Miller için çap hesabı……………………………………………………………………………………………....……….17
4.1.1.1 Miller için malzeme seçimi………………………………………………………………………………..…..…………17
4.1.1.2 Miller için mukavemet hesabı…………………………………………………………………………..……..……….18
4.1.2 Miller için sehim hesabı…………………………………………………………………………………….…………..….21
4.1.2.1 Millerde sehimin tayini………………………………………………………………………………….…………..…….21
4.1.3 Miller için kritik devir hesabı………………………………………………………………………….………………...26
4.1.3.1 Eğilme kritik dönme devri………………………………………………………………………….…………………….26
4.1.3.2 Burulma kritik dönme devri…………………………………………………………………….…………………….....27
4.2Kama.Hesaplamaları…………………………………………………………………………………………………………...28
4.2.1 1. Bölge için kama hesabı ve seçimi…………………………………………………………….…………………….30
4.2.2 2. Bölge için kama hesabı ve seçimi…………………………………………………………………………………..30
4.2.3 3. Bölge için kama hesabı ve seçimi……………………………………………………………...…………………...30
BÖLÜM V
5. KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMASI………………………………………………………………………………………33
5.1 Kasnak Çaplarının Belirlenmesi……………………………………………………………………………....…………33
5.2 Kayış-Kasnak Hesaplamaları…………………………………………………………………………………..………….34
5.2.1 Kayış uzunluğu hesabı…………………………………………………………………………………………...………….35
5.2.2 Kayış miktarının belirlenmesi……………………………………………………………………………...………….36
BÖLÜM VII
6.YATAKLAMALAR………………………………………………………………………………………………………..........37
6.1Dişli Yataklamaları……………………………………………………………………………………………………..…....…..38
6.2MilYataklamaları……………………………………………………………………………………………….……........….…..39
6.3 Yatak Maliyetlerinin Çıkarılması………………………..……………………………………………..….………………40
6.3.1 Kaymalı yatak burcu fiyatı…………………………………………………………………………...………………...….40
6.3.2 Tek sıra eğik bilyalı rulman fiyatı……………………………………………………………………………………....40

ii__
8. SIZDIRMAZLIK VE YAĞLAMA…………………………..………………..………………………………..…….……….41
8.1 Sızdırmazlık Elemanları……………………………………………………………………….………………..….…….........41
8.1.1 Standartlara uygun sızdırmazlık elemanlarının seçilmesi…………………….……………..……...………...41
8.1.2 Sızdırmazlık elemanı maliyetinin çıkarılması……………………………………….…………..………………….42
8.2 Yağlama………………………………………………………………………………………………….………..…..…………...….43
8.2.1 Uygun yağ seçimi………………………………………………………………………...………….……........…………........43
8.2.2 Yağ miktarının belirlenmesi…………………………………………………………………….……...…….…………….44
8.2.3 Yaklaşık yağ maliyetinin çıkarılması………………………………………...……………………………….………...45
8.2.4 Maksimum yağ sıcaklığı ve viskozitesi…………………………………………………………………………………45
8.3 Yağ Kontrolü…………………………………………………………………………………….…………………………………..45
8.3.1 Yağ seviyesinin kontrol edilmesi…………………………………………………..…………………………………....45
8.3.2 Yağ niteliğinin kontrol edilmesi………………………………………………….….…………………………………..46
8.4 Bakım Şeması…………………………………………………………………………….……………………...………………….46
8.4.1 Yağ değiştirilmesi……………………………………………………………….…………..………………...……………….46
8.4.2 Yağ keçesi değişimi talimatı……………………………………………….……………...………………..………………47
BÖLÜM IX
9. İMALAT VE MONTAJ…………………………………………………………………………………………..……..…..…..54
9.1 Elektrik Motoru………………….………………………………………………………………………………..……..…….… 54
9.2 Kaplin……………………………….…………………………………………………………………………………..…..……….. 55
9.3 Dişli Çarklar……………………….…………………………………………………………………………………....…………..56
9.4 Mil………………………………………………………………………………………………………………………….……………57
9.5 Kama.……………………………………………………………………………………………………………….………………….58
9.6 Kayış-Kasnak Mekanizması…………………….……………………………………………………….…………………...59
9.8 Yataklar…………………………………………………………………………………………………….…………………………60
9.9 Rulman………………………………………………………………………………………………….……………………………61
9.10 Sızdırmazlık Elemanları……………………………………………………………………….………………………...….. 62
9.11 Elevatör Kovası……………….………………………………………………………………….…………………………...….63
9.12 Mekanizma Montaj Şeması…………………………………………………………………………………………………64
BÖLÜM X
10. Bakım Şeması………………………………………………………………………………………….………………..…..65
10.1 Haftalık Bakım ……………………………………………………………………………………………….……….....….….64
10.2 Aylık Bakım ………………………………………………………………………………………………………………………64
BÖLÜM XI

11.İŞ GÜVENLİĞİ ………………………………………………………………………………………………………………………69

11.2.1 Taşıma…………………………………………………………………………………………..…………………….….…...….69
11.2.2 Depolama………………………………………………………………………………………..…...………………….………69
11.2.3 Montaja başlamadan önce………………………………………………………………..….………………….………..69
11.2.4 Makine Montaj Ve İşletmeye Alınması…………………………………………….…..……………….…...………69
11.2.5 Elektrik bağlantıları…………………………………………………………………………..………………….…...…….70
11.2.6 Kullanım Talimatları…………………………..………………………………….…………………………..……...…..…70
11.2.7 Devreye alma………………………………………………………………………….…………………………………….….70
11.3 Emniyet Kuralları……………………………………………………………………………………………………………..…71
KAYNAKLAR……………………………………………………………………………………………………………….…………..…72
 ÇİZELGE LİSTESİ
Sayfa
Çizelge 1.1 Öğrenci numaraları son iki rakamlarının ortalamasına göre gruplar…...…………….…......1
Çizelge 1.2 Elektrik motorları – GÜÇLER tablosu………………………………………………...……………….…...2
Çizelge 2.1 Elastik kaplinler – Yıldız tip………………………………………………………………………………...…5
Çizelge 2.5 Siemens N-EUPEX B serisi elastik kaplin fiyat listesi……………………………………………….5
Çizelge 3.1 Sementasyon, yuvarlak formlu ve nitrojen çelikleri……..…………………………………………..7
Çizelge 3.2 Çap genişlik oranı………………………………………………………………………..…………………….......7
Çizelge 3.3 Modül genişlik oranı……………………………………………………………………..…………………….….8
Çizelge 3.4 İşletme faktörü……………………………………………………………………………..…………………….….8
Çizelge 3.5 Farklı yüklerde diş kalitesine bağlı yük düzeltme faktörleri…………….…………………........8
Çizelge 3.6 Genişlik faktörleri Tb ve Yb değerleri……………………………………………….…………………........9
Çizelge 3.7 Doğrusal yükte Tα ve Yα………………………………………………………………….………………….......9
Çizelge 3.8 Dış dişli taban gerilmesi hesabı düzeltme faktörü…………………………….………………….…..9
Çizelge 3.9 Gerilim Giderme Faktörü Tgg…………………………………………………………...……………………10
Çizelge 3.10 Eğim faktörü…………………………………………...…………………………………………………………10
Çizelge 3.11 Kavrama faktörü Tε, Yε………………………………………………………………...…………………….10
Çizelge 3.12 Bölüm silindirinde eğim açısı β……………………………………………………..……………………11
Çizelge 3.13 Elastiste faktörü YE………………………………………………………………………………………….....11
Çizelge 3.14 Diş dibi kırılmasına karşı emniyet gerilmeleri ve pitting teşekkülüne karşı emniyet
gerilmesi ve basıncı değerleri…………………………………………………………………………...………………….....12
Çizelge 4.1 Genel imalat çelikleri gerilme değerleri……………………...……………………………………........18
Çizelge 4.2 Büyüklük faktörü Kb………………………………………………………………………..…………………...19
Çizelge 4.3 Çentik faktörü Kç için genel ipucu değerleri……………………………………..…………………....19
Çizelge 4.4 Değişken zorlanmada emniyet katsayıları………………………………………..…………………...20
Çizelge 4.5 Eğimsiz (paralel yüzeyli) kalın kamalar…………………………………………...……………………29
Çizelge 6.1 V-kayışları ve Kasnakları (Normal)…………………………………………………...…………………..33
Çizelge 6.2 Kayış etken boyu Le………………………………………………………………………………………….......35
Çizelge 6.3 Yassı kayış değerleri…………………………………………………………………………………………….36
Çizelge 7.1 Bakır alaşımlı kaymalı yatak burçları……………………………………………...…………………….38
Çizelge 7.2 Eğik bilyalı yataklar………………………………………………………………………...……………………39
Çizelge 8.1 Radyal keçe………………………………………………………………………………………………………….41
Çizelge 8.2 Mineral yağ asgari özellikleri………………………………………………………………………………..43
Çizelge 8.3 Yağlama tablosu…………………………………………………………………………….……………………..43
Çizelge 8.4 Mineral dişli yağları çizelgesi………………………………………………………….……………………..44
Çizelge 8.5 Yağ miktarları………………………………………………………………………………………………………44
Çizelge 10.1 Giriş ve çıkış millerindeki delik toleransları………………………………...………………………65
Çizelge 10.2 Kontrol ve bakım periyotları……………………………………………………...……………………….69

iv
 ŞEKİL LİSTESİ
Sayfa
Şekil 1.1 Elektrik motoru fiyatı…………………………………………………………………….……………………..…...3
Şekil 2.1 Proje şemasında verilen kavrama…………………………………………………….…………………..….....4
Şekil 2.2 Wülfel-Elco kavraması……………….………………………………………………………………………..…….4
Şekil 3.1 Proje şemasında verilen dişli çark konstrüksiyonu…………………………..…………………………6
Şekil 3.2 Dişli çark mukavemet hesapları……………………………………………………….………………………13
Şekil 3.3 Modül hesabı………………………………………………………………………………….……………………….13
Şekil 3.4 Bölüm dairesi çapları hesabı…………………………………………………………….……………....…...…14
Şekil 3.5 Diş üstü dairesi çapları hesabı………………………………………………………….……………...……….14
Şekil 3.6 Diş dibi dairesi çapları hesabı………………………………………………………….……………..…….…..14
Şekil 3.7 Dişli temel dairesi çapları hesabı…………………………………………………….…………….....…….…14
Şekil 3.8 Diş genişlikleri hesabı…………………………………………………………………………………...…………14
Şekil 3.9 Eksenler arası mesafe hesabı………………………………………………………...……………...….………15
Şekil 3.10 Kavrama oranı hesabı………………………………………………………………...……………...…………..15
Şekil 3.11 Pratik öteleme faktörü hesabı………………………………………………………………….….………….15
Şekil 3.12 Profil öteleme sonucu dişli büyüklükleri hesabı………………………...…………….……..……….16
Şekil 3.13 Örnek redüktör………………………………………………………………………...………….…………..……16
Şekil 4.1 Mekanizma şeması……………………………………………………………………...……….…………………..17
Şekil 4.2 Aks ve mil malzemeleri………………………………………………………………..…….…………………….17
Şekil 4.3 Millerin hesapları………………………………………………………………………..…..……..………………..18
Şekil 4.4 Burulma emniyet gerilmesi formülü……………………………………………...…………..…………….20
Şekil 4.5 Aks ve miller için standart çaplar………………………………………………...……………….…….……20
Şekil 4.6 Giriş milinin teğetsel ve eksenel yöndeki yatak kuvvetleri…………………………………..…….21
Şekil 4.7 Giriş mili üzerine gelen kuvvet hesabı………………………………………….…………………………...22
Şekil 4.8 Aks ve millerde sehim………………………………………………………………….…………..………………22
Şekil 4.9 Dairesel kesit için mukavemet değerleri……………………………………….………………..…………23
Şekil 4.10 Giriş mili atalet momenti hesabı……………………………………………………………………...……..23
Şekil 4.11 Giriş mili sehim hesabı…………………………………………………….………...…………………………..23
Şekil 4.12 Çıkış milinin teğetsel ve eksenel yöndeki yatak kuvvetleri……………..………………….…….24
Şekil 4.13 Çıkış mili üzerine gelen kuvvet hesabı………………………………………………..………………….25
Şekil 4.14 Çıkış mili atalet momenti hesabı.………………………………………………………….………..……….25
Şekil 4.15 Çıkış mili sehim hesabı…………………………………………………………………………….……...……..25
Şekil 4.16 Farklı mil ve aks yataklamaları……………………………………………………………………...……….26
Şekil 4.17 Eğilme kritik dönme devri……………………………………………………………………………..………26
Şekil 4.18 Burulma kritik dönme devri………………………………………..…………….…………………..……….27
Şekil 4.19 Burulma kritik dönme devri hesabı………………………………….……….…………………..………..27
Şekil 4.20 Proje mekanizma şeması…………………………………………………….…….………………..………….28
Şekil 4.21 Federin mukavemet hesabı………………………………………………………………….…….…………..29
Şekil 4.22 1. Bölge için kama hesabı…………………………………………………………………….…..……………..30
Şekil 4.23 2. Bölge için kama hesabı…………………………………………………………………..….…..……………30

v
Şekil 5.1 Proje şemasında verilen kayış-kasnak bağlantısı……………………….…...……………….………….33
Şekil 5.2 V-kayışlarda hesaplar……………………………………………………………………..…………….………….34
Şekil 5.3 Döndürülen kasnak çapı ve eksenler arası mesafe hesabı….……….…………………..……………34
Şekil 5.3 Etken kayış boyu hesabı…………………………………………………………………...………….……………35
Şekil 5.4 Kayış mukavemet hesabı…………………………………………………………………..………..…………….36
Şekil 6.1 Mekanizma şeması………………………………………………………………………..….………..…………….37
Şekil 6.2 Kaymalı yatak kol burcu fiyatı……………………………………………………….…...………..…………….40
Şekil 6.3 7304 eğik bilyalı rulman 20x52x15 fiyatı………………………………………..…..……..………………40
Şekil 8.1 Mekanizma şeması……………………………………………………………………………..…..………………..41
Şekil 8.2 Radyal keçe fiyatı……………………………………………………………………………….…………………….42
Şekil 8.3 Yağ fiyatı……………………………………………………………………………………………...…...……………..45
Şekil 9.1 Elektrik motoru teknik resmi………………………………………………..…………..……...……………….48
Şekil 9.2 Elektrik motoru katı model resmi…………………………………………….……...…………...……………48
Şekil 9.3 Kaplin teknik resmi………………………………………………………………………………………..…………49
Şekil 9.4 Kaplin katı model resmi…………………………………………………………….……………………….……..49
Şekil 9.5 Dişli çarklar teknik resmi……………………………………………………….……...…………………….……50
Şekil 9.6 Dişli çarklar katı model resmi……………………………………………….………….…………………….….51
Şekil 9.7 Gövde katı model resmi……………………………………………………….………………..………………….52
Şekil 9.8 Millerin teknik resmi……………………………………………………….…..….………………………………..52
Şekil 9.9 Mil katı model resimleri………………………………………………….………………………………..……….53
Şekil 9.10 Kamaların teknik resmi………………………………………………………….………………………….……54
Şekil 9.11 Kama katı model resimleri……………………………………………………………………………………...54
Şekil 9.12 Lamelli kavrama teknik resmi…………………………………………..…………………………………….55
Şekil 9.13 Lamelli kavrama katı model resmi………………………………………...………………………………..56
Şekil 9.14 Kayış – kasnak teknik resmi………………………………………………….….……………………………..56
Şekil 9.15 Kayış kasnak katı model resmi……………………………………………….…….………………………….57
Şekil 9.16 Kaymalı yatak burcu teknik resmi………………………………………….………………………………..58
Şekil 9.17 Tek sıra eğik bilyalı rulman teknik resmi……………………………….…………………………………59
Şekil 9.18 Kaymalı yatak burcu katı model resmi……………………………………………………………………..60
Şekil 9.19 Tek sıra eğik bilyalı rulman katı model resmi……………………………………………….…………60
Şekil 9.20 Radyal keçe teknik resmi……………………………………………………………………………..…………61
Şekil 9.21 Radyal keçe katı model resmi………………………………………………….………………………..……..62
Şekil 9.22 Mekanizma açık montaj resmi…………………………………………………………………………………63
Şekil 9.23 Mekanizma kapalı montaj resmi……………………………………………….……………………………..63
1. ELEKTRİK MOTORU
1.1 Proje Grubunun Belirlenmesi

Proje grubu, “MAKİNE ELEMANLARI II DERSİ YIL İÇİ PROJE ŞEMASI” üzerinden alınan aşağıdaki
çizelgeden belirlenecektir.

Yukarıda verilen çizelgeye göre, son iki hanesi 66 olan öğrenci numarası için proje
grubu III. Grup olarak belirlenmiştir.
Buna göre elektrik motoru gücü 5.5 kW olarak alınacaktır.
1.2 Elektrik Motoru Seçimi
Elektrik motoru aşağıda verilen çizelge üzerinden seçilecektir.

Yukarıda verilen çizelgeye bakıldığında, 5,5 kW güç ileten elektrik motoru için dört faklı
mil hızı olduğu görülmektedir. Proje ödev çizelgesinde motor mil hızının
tasarımcı/konstrüktör tarafından seçilmesi istenmektedir. Buna göre yukarıdaki çizelge
üzerinden yaygın kullanım koşullarını karşılayabilen, piyasada kolay bulunabilen,
ortalama mil hızına sahip (1500 d/d), 4 kutuplu,132 S 4 tipi, 3 Fazlı, kafes rotorlu, tam
kapalı (IP 55) Asenkron elektrik motoru seçilmiştir. Hesaplamalar bu motorun özellikleri
ele alınarak gerçekleştirilecektir. Ayrıca elektrik motorunun yaklaşık maliyeti
araştırılacaktır.
1.3 Elektrik Motorunun Yaklaşık Maliyetinin Çıkarılması

Yapılan araştırma neticesinde 5,5 kW güç ileten, 1500 d/d mil hızına sahip elektrik
motoru için GAMAK firmasının üretmiş olduğu GAMAK AGM2E 130 S 4 modeli uygun
görülmüş olup, KDV dahil yaklaşık fiyatı; ₺2400 ila ₺2600 arasında
olarak bulunmuştur.

Şekil 1.1 Elektrik motoru fiyatı [2]

2. KAVRAMA
2.1 Kavrama Tipinin Belirlenmesi

Bu projemizde kavrama tipi olarak kauçuk yaylı elastik çözülemeyen kavrama

seçilmiştir. Bu kavrama
ise Şekil2.1’de verilen 1600 mm’ye kadar dış çap ve 53700 Nm’ye kadar
maksimum döndürme momenti iletiminde kullanılabilen Wülfel-Elco kavramasıdır.

Şekil 2.1 Wülfel-Elco kavraması [3]

Ancak maliyet ve piyasada bulunabilirlik açısından burada elastik kavrama

kullanılacaktır.
2.2 Kavrama Seçimi

Çizelge 2.1 Elastik kaplinler – Yıldız tip [4]

Buna göre yukarıda verilen çizelge üzerinden sistem için seçilen elektrik motoru
gücünün (7,5 HP) 1,8 katı alınarak; 7.5*1,8 =13.5 HP ≈15 HP güç iletebilen
C180 kaplin’i seçilmiştir.
2.3 Kavrama İçin Yaklaşık Maliyetin Çıkarılması

Çizelge 2.5 Siemens N-EUPEX B serisi elastik kaplin fiyat listesi [5]

Yapılan araştırma neticesinde Siemens firmasına ait kaplin fiyat kataloğuna

rastlanılmış olup, seçilen kavramaya denk olarak B Serisi Elastik Kaplin listesinden
B 180 kaplin seçilmiş olup fiyatı €240 olarak bulunmuştur.
3. DİŞLİ ÇARKLAR

Proje de verilen dişli çark sisteminin tek kademeli

silindirik düz alın dişli çark konstrüksiyonu olduğu görülmektedir. Dişli kutusunun
içindeki çarklardan Üstteki (döndüren,pinyon, çark 1) basit alın dişli çark ve alttaki
(döndürülen, müteharrik, çark 2) ise yine düz alın dişli çarktır.

Evolvent profilli düz alın dişli çark kullanılacaktır (α = 20°).

Hesaplamalara başlamadan önce bilinenler ise;

P=5,5 kW, n1=1500 dev/dak, Z1=10 ve i=2,15 dir.

NOT: Dişli çarkların güç aktarım verimi η = 1 olarak kabul edilecektir.

Buna göre döndürülen dişlinin diş sayısı ve moment tayini aşağıda verilmektedir.
3.1 Kademe Hesabı
3.1.1 Dişli çarklar için malzeme seçimi

Çizelge 3.1 Sementasyon, yuvarlak formlu ve nitrojen çelikleri [6]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden dişli çark malzemeleri için 16MnCr5 seçilmiştir. Buna

göre σk = 640 N/mm2, σak = 590 N/mm2 ‘dir.

3.1.2 Dişli parametrelerinin belirlenmesi

1. Genişlik oranı (ψd):

Çizelge 3.2 Çap genişlik oranı [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden z2/z1 ≈ 1 alınarak ve yeterli yataklanmış kabul edilerek

ψd = 0,8 olarak belirlenmiştir.

2. Modül genişlik oranı (ψm):

Çizelge 3.3 Modül genişlik oranı [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden ψm = 20 olarak belirlenmiştir.

3. İşletme faktörü (Ki):

Çizelge 3.4 İşletme faktörü [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Ki = 1,25 olarak seçilmiştir.

4. Dinamik faktörü (Kd):

Çizelge 3.5 Farklı yüklerde diş kalitesine bağlı yük düzeltme faktörleri [7]
Yukarıda verilen çizelge üzerinden td = 1 ve K = 0,15 alınarak Kd = 1+td.K.nç = 1+1.0,15.0,85

Kd ≈ 1,1 olarak belirlenmiştir

5. Diş genişlik faktörleri (Tb ve Yb):

Çizelge 3.6 Genişlik faktörleri Tb ve Yb değerleri [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Tb = 1,24 ve Yb = 1,3 olarak belirlenmiştir.

6. Alın yük dağılım faktörleri (Tα ve Yα):

Çizelge 3.7 Doğrusal yükte Tα ve Yα [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Tα = 1,1 ve Yα = 1,2 olarak belirlenmiştir.

7. Form faktörü (TF):

Çizelge 3.8 Dış dişli taban gerilmesi hesabı düzeltme faktörü [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden TF = 3,7 olarak belirlenmiştir.

8. Gerilim giderme faktörü (Tgg):

Çizelge 3.9 Gerilim Giderme Faktörü Tgg [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Tgg = 1,7 olarak belirlenmiştir.

9. Eğim faktörleri (Tβ ve Yβ):

Çizelge 3.10 Eğim faktörü [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Tβ =1 ve Yβ =1 olarak belirlenmiştir.

10. Kavrama faktörleri (Tε ve Yε):

Çizelge 3.11 a) Kavrama faktörü Tε [7]

 Çizelge 3.11 b) Kavrama faktörü Yε [7]

Yukarıda verilen çizelgeler üzerinden Tε = 1 ve Yε =0,82 olarak belirlenmiştir.

11. Yuvarlanma Faktörü (Yy):

Çizelge 3.12 Bölüm silindirinde eğim açısı β [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden Yy = 2,5 olarak belirlenmiştir.

12. Elastiste faktörü (YE):

Çizelge 3.13 Elastiste faktörü YE [7]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden YE = 188,9 √N/mm2 olarak belirlenmiştir

3.1.3 Mukavemet sınırının belirlenmesi

Çizelge 3.14 Diş dibi kırılmasına karşı emniyet gerilmeleri ve pitting teşekkülüne karşı

Yukarıda verilen çizelge üzerinden diş emniyet gerilmesi σe.em = 210 N/mm2 ve
yuvarlanma basınç gerilmesi σHP em = 880 N/mm2 olarak belirlenmiştir
3.1.4 Modül tayini

Şekil 3.2 Dişli çark mukavemet hesapları

Yukarıda verilen Çizelge 3.2’ den yola çıkılarak modül değeri aşağıda hesaplanmıştır.

Şekil 3.3 Modül hesabı

Buna göre modül değeri standart olarak m = 5 mm olarak belirlenmiştir.

3.2 Kademe Boyutlandırmaları

3.2.1 Bölüm daireleri çapları

Şekil 3.4 Bölüm dairesi çapları hesabı

3.2.3 Diş üstü daireleri çapları

Şekil 3.5 Diş üstü dairesi çapları hesabı

3.2.4 Diş dibi daireleri çapları

Şekil 3.6 Diş dibi dairesi çapları hesabı

3.2.5 Temel daireleri çapları

Şekil 3.7 Dişli temel dairesi çapları hesabı

3.2.6 Diş genişlikleri

Şekil 3.8 Diş genişlikleri hesabı

3.2.7 Eksenler arası mesafe

Şekil 3.9 Eksenler arası mesafe hesabı

3.3 Kavrama Oranı

Şekil 3.10 Kavrama oranı hesabı

Yukarıda verilen şekilde hesaplanan kavrama oranı εα = 1,47 > 1 olduğu için
UYGUNDUR.
3.4 Alt Kesilme Kontrolü

z1 = 10 olduğundan alt kesilme vardır.

3.4.1 Alt kesilmenin önlenmesi

Proje istenildiği gibi alt kesilme, profil öteleme metodu ile önlenecektir. Bu
işlem sonucunda V-Sıfır mekanizması oluşturulacaktır. Pratik profil öteleme faktörü
aşağıda verilen şekil üzerinde hesaplanmıştır.

Şekil 3.11 Pratik öteleme faktörü hesabı

3.4.2 V-Sıfır mekanizması ölçüleri
V-dişli çarklarda eksenler arası mesafe değiştirilmeden farklı mekanizmalar
yapılmaktadır. Bölüm dairesi ve imalat dairesi aynı temel dairesi üzerindedirler.
Eksenler arası mesafe değişmeyecek şekilde hesaplanan dişli büyüklükleri aşağıdaki
şekilde verilmektedir.

Profil Şekil 3.12 Profil öteleme sonucu dişli büyüklükleri hesabı

4. MİL VE KAMALAR

4.1 Mil Hesaplamaları

Yukarıdaki mekanizma şemasına bakıldığında konveyör mili için mil kullanıldığı

görülmektedir. Ayrıca miller çok yüksek çap değerlerine sahip olmadığından, içi dolu
olarak seçilmesi öngörülmektedir.

4.1.1 Miller için çap hesabı

4.1.1.1 Miller için malzeme seçimi:

Şekil 4.2 Aks ve mil malzemeleri [10]

Yukarıda verilen şekilden yola çıkılarak mil malzemeleri için piyasada kolaylıkla
bulunabilen ve sınırlı zorlanma olduğu için St 44 genel imalat çeliği seçilmiştir.
Buna göre Çizelge 2.3. üzerinden St 44 malzeme için akma gerilmesi σAk = 275 N/mm2
ve
çekme gerilmesi σç = 410 N/mm2 olarak okunmaktadır.
4.1.1.2 Miller için mukavemet hesabı:
Belirli bir yük altında çalışan millerin genel olarak eğilme ve burulma gerilmelerine
maruz kaldıkları bilinmektedir. Bu konstrüksiyonda da her iki mil de bir döndürme
momenti ile çalıştıklarından eğilme ve burulma gerilmelerine maruz kalmaktadırlar.
Ancak burada eğilme gerilmelerini hesaplamak oldukça zordur. Bu nedenle Şekil 4.2’
de verilen açıklama dikkate alınarak hesaplamalara devam edilecektir.

Şekil 4.3 Millerin hesapları

Buna göre mil boyutlandırmaları sadece burulma gerilmelerine göre yapılacaktır.

Maksimum burulma gerilmesi aşağıda verilen çizelgeden belirlenecektir.

Çizelge 4.1 Genel imalat çelikleri gerilme değerleri [11]

Yukarıda verilen Çizelge 4.1 üzerinden St 44 malzeme için τD ≈ 120 N/mm2 olarak
Belirlenmiştir. Millerin çalışma esnasında dinamik zorlanmaya maruz kaldıkları kabul
edilecektir. Bunun için yüzey faktörü (Ky), boyut faktörü (Kb), ve çentik faktörü (Kç) ve
emniyet (S) katsayılarının bilinmesi gerekmektedir.
 Şekil 4.3 Yüzey düzgünlüğü faktörü Ky [12]

Çizelge 4.2 Büyüklük faktörü Kb [12]

Çizelge 4.3 Çentik faktörü Kç için genel ipucu değerleri [12]

 Çizelge 4.4 Değişken zorlanmada emniyet katsayıları [12]

Buna göre yukarıda verilen çizelge ve şekiller üzerinden Ky = 0,85, Kb = 0,85, Kç = 1,55
ve S = 1.5 olarak belirlenmiştir. Burulma emniyet gerilmesi aşağıda verilen şekil
üzerinden hesaplanacaktır.

Şekil 4.4 Burulma emniyet gerilmesi formülü

Şekil 4.5 Mil çapları hesabı

 Şekil 4.5 Aks ve miller için standart çaplar

Yukarıda verilen şekil üzerinden mil çapları standart olarak giriş mili çapı d1 = 26 mm ve

çıkış mili çapı d2 = 34 mm seçilmiştir.

4.1.2 Miller için sehim hesabı

Miller üzerlerinde taşıdıkları makine elemanlarının kütlelerine, dönme hızlarına ve
taşıyıcı elemanın malzemesine bağlı olarak dönme eksenleri boyunca yaylanarak
elastik olarak şekil değiştirmekte ve burulmaktadırlar. Kuvvetin, taşıyıcı elemanlara
uygulama şekillerine göre titreşimli ve değişken esnemelere maruz kalmaktadırlar.

4.1.2.1 Millerde sehimin tayini:

Burada ilk olarak mil elemanlarının maruz kaldıkları kuvvetler bulunmalıdır.

Şekil 3 mile etkileyen teğetsel yöndeki yatak kuvvetleri

 Şekil 4.6 b) Mile radyal yöndeki yatak kuvvetleri

Milin üzerine gelen kuvvetler yukarıda verilen şekiller üzerinde gösterilmektedir.

Mesafeler konstrüksiyon gereği rasgele verilmiştir. Mil üzerine gelen toplam kuvvet,
teğetsel ve radyal kuvvetlerin bileşkesi olup, aşağıda verilen şekil üzerinde
hesaplanmaktadır.

Şekil 4.7 Giriş mili üzerine gelen kuvvet hesabı

Buna göre sehim değerleri aşağıda verilen şekilden yararlanılarak
hesaplanacaktır.

Şekil 4.8 Aks ve millerde sehim [13]

Giriş mili için atalet momentinin hesaplanması:

Şekil 4.9 Dairesel kesit için mukavemet değerleri [14]

Yukarıda verilen şekilden hareketle atalet momenti aşağıda
hesaplanmaktadır.

Şekil 4.10 Giriş mili atalet momenti hesabı

Buna göre giriş mili için Şekil 4.7’den hareketle hesaplanan sehim değeri ve yaylanma
karakteristiği aşağıda verilen şekil üzerinde verilmektedir.

Şekil 4.11 Giriş mili sehim hesabı

2. Çıkış mili:

Şekil 4.12 a) Çıkış milinin teğetsel yöndeki yatak kuvvetleri

Şekil 4.12 b) Çıkış milinin radyal yöndeki yatak kuvvetleri

Çıkış mili üzerine gelen kuvvetler yukarıda verilen şekiller üzerinde gösterilmektedir.
Mesafeler konstrüksiyon gereği rasgele verilmiştir. Mil üzerine gelen toplam kuvvet,
teğetsel ve radyal kuvvetlerin bileşkesi olup, aşağıda verilen şekil üzerinde
hesaplanmaktadır.
 Şekil 4.13 Çıkış mili üzerine gelen kuvvet hesabı

Çıkış mili için atalet momentinin hesaplanması:

Şekil 4.8’den hareketle çıkış milinin atalet momenti aşağıda verilen şekil üzerinde
hesaplanmaktadır.

Şekil 4.14 Çıkış mili atalet momenti hesabı

Buna göre giriş mili için Şekil 4.7’den hareketle hesaplanan sehim değeri ve yaylanma
karakteristiği aşağıda verilen şekil üzerinde verilmektedir.

Şekil 4.15 Çıkış mili sehim hesabı

4.1.3 Miller için kritik devir hesabı

4.1.3.1 Eğilme kritik dönme devri:

Şekil 4.16 Farklı mil ve aks yataklamaları [13]

Yukarıda verilen şekil üzerinden mekanizmada kullanılan iki mil de b)’deki yataklama
türüne benzetilerek kritik dönme devri aşağıda verilen şekil üzerinden belirlenecektir.

Şekil 4.17 Eğilme kritik dönme devri [13]

Buna göre yukarıda verilen şekil üzerinden kritik dönme devirleri nkr1 = nkr2 = 1235
dev/dak olarak belirlenmiştir.
4.1.3.2 Burulma kritik dönme devri:

Şekil 4.18 Burulma kritik dönme devri [13]

Yukarıda verilen şekilden hareketle her bir mil için burulma kritik dönme devirleri
aşağıda verilen şekil üzerinde hesaplanmaktadır.

Şekil 4.19 Burulma kritik dönme devri hesabı

4.2 Kama Hesaplamaları

4Şekil 4.21 Federin mukavemet hesabı [15]

Kamalar için gerekli mukavemet hesapları yukarıda verilen şekilden yararlanılarak

yapılacak olup, aşağıda verilen çizelge üzerinden feder seçimi yapılcaktır.
Çizelge 4.5 Eğimsiz (paralel yüzeyli) kalın kamalar [16]
Çizelge 4.5 üzerinden d1 = 25 mm için kama genişliği b = 8 mm, yüksekliği h = 7 mm
ve tmin = 3,3 mm olarak seçilmiştir. C 45 malzeme için pem = 310 N/mm2 ve τem = 170
N/mm2 olarak belirlenmiştir [17]. Diğer hesaplar aşağıdaki şekilde verilmektedir.

Yukarıda verilen şekilde kama uzunlukları çok küçük çıkmıştır. Kama boyu l1 = 10 mm
olarak ve A tipi tercih edilmiştir. Buna göre kamanın standart gösterilişi:

Kama 147/9 – A 8x7x10 – C 45

5. KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMASI

Projede V-tipi kayış seçilmesi istenmektedir ve kayış-kasnak tahvil oranı i = 3,75

Olarak verilmiştir., tek parçalı normal V-kayış ve kasnak tasarımı yapılacaktır. Dar
kayış-kasnak sistemi genellikle tavsiye edilmediği için normal sistem tercih edilmiştir.

6.1 Kasnak Çaplarının Belirlenmesi

Çizelge 5.1 V-kayışları ve Kasnakları (Normal) [20]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden, konstrüksiyon gereği döndüren kasnak çapı D1 =

125 mm olarak varsayımsal olarak belirlenmiştir. Döndürülen kasnak çapı D2 ve diğer
hesaplar aşağıda verilen şekilden yararlanılarak Şekil 6.3’ de verilmektedir.
5.2 Kayış-Kasnak Hesaplamaları

Şekil 5.2 V-kayışlarda hesaplar [21]

Buna göre verilen tahvil oranına göre döndürülen kasnak çapı D2 ve eksenler arası
mesafe aşağıda verilen şekil üzerinde hesaplanmaktadır.

Şekil 6.3 Döndürülen kasnak çapı ve eksenler arası mesafe hesabı

5.2.1 Kayış uzunluğu hesabı
Yapılan hesaplamalar aşağıdaki şekil üzerinde gösterilmektedir.

Şekil 5.3 Etken kayış boyu hesabı

Kayış etken boyu L aşağıda verilen çizelge üzerinden belirlenecektir.

Çizelge 6.2 Kayış etken boyu Le [20]

Buna göre yukarıda verilen çizelge üzerinden Le = 2240 mm olarak belirlenmiştir

5.2.2 Kayış miktarının belirlenmesi
Kayış için emniyet gerilmesi ve sürtünme katsayısının belirlenmesi

Çizelge 5.3 Yassı kayış değerleri [22]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden, kayış için emniyet gerilmesi σç.em = 4 N/mm2 ve
sürtünme katsayısı μ = 0,34 olarak belirlenmiştir.
Buna göre kayış için Eytelwein formülü [23] kullanılarak kayış kuvvetleri, mile gelen
kevvet, gerdirme kuvveti ve mukavemet hesabı (çekme gerilmesi) üzerinden
kullanılması gereken kayış miktarının hesaplanması aşağıdaki şekilde verilmektedir.
 Şekil 5.4 Kayış mukavemet hesabı

Burada 1 adet kayış kullanılması yeterli bulunmuştur. Ancak kayış-kasnak

mekanizması redüktöre montaj yapılacağı için, başka diğer mekanizmalarda da
kullanılabileceğini ve istenilen kayış sayısıyla çalışılabileceğini göstermek amacıyla,
kasnaklar mekanizma
şemasında verildiği üzere altı kanallı tasarlanacaktır.
6. YATAKLAMALAR

6.1 Dişli Yataklamaları

Burada döndürülen dişli çarkın çalışabilmesi için aşağıda verilen çizelge üzerinden
kaymalı yatak burcu seçimi yapılacaktır.

Çizelge 6.1 Bakır alaşımlı kaymalı yatak burçları [24]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden çıkış mili çapı d1 = 25 mm için seçilen bakır alaşımlı
(CuSn8P) kaymalı yatak burcunun standart gösterilişi;

Burç DIN ISO 4382 – F 25x31x40 CuSn8P şeklindedir.

6.2 Mil Yataklamaları
Bu kısımda mil yataklamaları için bilyalı radyal yuvarlanmalı yatak seçimi yapılacaktır.
Mekanizma titreşimli ve dinamik yüklere maruz kalarak çalıştığından, tek sıra eğik
bilyalı rulman tercih edilecektir.

Çizelge 6.2 Eğik bilyalı yataklar [25]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden mil muylu çapları d = 25 mm kabul edilerek 7305B
20x52x15 rulmanı tercih edilmiştir. Her iki milin yataklanmasında bu rulman
kullanılacaktır.
6.3 Yatak Maliyetlerinin Çıkarılması

6.3.1 Kaymalı yatak burcu fiyatı

Şekil 7.2 Kaymalı yatak kol burcu fiyatı [26]

Yapılan araştırma neticesinde, yukarıda verilen şekilde de gösterildiği gibi burç fiyatı
$0,03 - $0,60 arasında olarak bulunmuştur

6.3.2 Tek sıra eğik bilyalı rulman fiyatı

Şekil 6.3 7304 eğik bilyalı rulman 20x52x15 fiyatı [27]

Yapılan araştırma neticesinde, 7304 20x52x15 rulmanı için adet fiyatı yukarıda verilen
şekil üzerinde de gösterildiği üzere ₺16,99 olarak bulunmuştur.
8. SIZDIRMAZLIK VE YAĞLAMA

8.1 Sızdırmazlık Elemanları,

Sızdırmazlık elamanı olarak radyal keçe tercih edilecektir.

8.1.1 Standartlara uygun sızdırmazlık elemanlarının seçilmesi

Çizelge 8.1 Radyal keçe [28]

Yukarıda verilen çizelge üzerinden d1 = 25 mm mil muylu çapı için seçilen sızdırmazlık
elemanının standart gösterilişi;

Radyal keçe TS 868 – 25x35x7 – A şeklindedir.

8.1.2 Sızdırmazlık elemanı maliyetinin çıkarılması

Şekil 8.2 Radyal keçe fiyatı [29]

Yapılan araştırma neticesinde, 10 adet 20x35x7 mm boyutlarındaki radyal keçe fiyatı

yukarıda verilen şekilde gösterildiği üzere $7,17 olarak bulunmuştur.
8.2 Yağlama

8.2.1 Uygun yağ seçimi

Aşırı basınç (EP) katıklı ayrıca pası, korozyonu, aşınmayı, köpüğü ve oksidasyonu
önleyici katkıları olan nitelikli parafinik kökenli yağ olan mineral yağlar kullanılacaktır.
Banyolu veya basınçlı yağlamalı, yatay veya düşey konumlu kaymalı, rulmanlı yataklar
için de uygun yağlardır. [30] Kullanılacak mineral yağda olması gereken asgari değerler
aşağıda verilen çizelgede belirtilmiştir.

Çizelge 8.2 Mineral yağ asgari özellikleri [30]

Buna göre yukarıdaki çizelgeden hareketle aşağıda verilen çizelgeler üzerinden yağ
seçimi yapılacaktır.

Çizelge 8.3 Yağlama tablosu [31]

 Çizelge 8.4 Mineral dişli yağları çizelgesi [30]

Not: Yukarıdaki değerler ortalama 70°C yağ sıcaklığı dikkate alınarak

hesaplanmıştır. Gerçek yağ ömürleri daha kısa veya daha uzun olabilir. Genel
kural olarak 70°C’nin üzerindeki her 10°C’lik artışta yağ ömrünün yarı yarıya
azalacağı kabul edilir.

Yukarıda verilen çizelgeler üzerinden, ISO VG 220 viskozite sınıfına ait mineral yağ
seçilmiştir. Bu sınıfa ait çizelgeler üzerinde belirtilen herhangi bir firmanın üretmiş
olduğu yağ kullanılabilir.

8.2.2 Yağ miktarının belirlenmesi

Çizelge 8.5 Yağ miktarları [30]

Yukarıda verilen çizelgeden yararlanılarak, kullanılması gereken yaklaşık yağ miktarı

12-24Lt. arasında olarak belirlenmiştir. Ancak belirlenen değerler yaklaşık değerlerdir.
8.2.3 Yaklaşık yağ maliyetinin çıkarılması

Şekil 8.3 Yağ fiyatı [32]

Yapılan araştırma neticesinde, 18Lt. ISO VG 220 yağın fiyatı ₺475,64 olarak
bulunmuştur.

8.2.4 Maksimum yağ sıcaklığı ve viskozitesi

Yapılan araştırma sonucunda seçilen mineral yağının sıcaklığı şu şekilde bulunmuştur:

-20°C ile +60°C (kısa süreli +80°C)
9. İMALAT VE MONTAJ
Teknik resim ve katı modelleri AutoCAD 2020 – English ve SOLIDWORKS 2016
programları üzerinden oluşturulan her bir parçanın resimleri aşağıda verilmektedir.
9.1 Elektrik Motoru

Şekil 9.1 Elektrik motoru teknik resmi

Şekil 9.2 Elektrik motoru katı model resmi

9.2 Kaplin
 Şekil 9.3 Kaplin teknik resmi

Şekil 9.4 Kaplin katı model resmi

9.3 Dişli Çarklar

Şekil 9.5 Dişli çarklar teknik resmi

Şekil 9.6 a) dişli çark katı model resmi

9.5 Miller

Şekil 9.8 Mil teknik resmi

Şekil 9.9 a) Giriş mili katı model resmi

9.6 Kamalar

Şekil 9.10 Kamaların teknik resmi

Şekil 9.11 Kama katı model resimleri

9.8 Kayış-Kasnak Mekanizması

Şekil 9.14 Kayış – kasnak teknik resmi

Şekil 9.15 a) Kasnak katı model resmi

9.9 Yataklar

Şekil 9.16 Kaymalı yatak burcu teknik resmi

Şekil 9.18 Kaymalı yatak burcu katı model resmi

9.10 Rulman

Şekil 9.17 Tek sıra eğik bilyalı rulman teknik resmi

Şekil 9.19 Tek sıra eğik bilyalı rulman katı model resmi
9.11 Sızdırmazlık Elemanları

Şekil 9.20 Radyal keçe teknik resmi

Şekil 9.21 Radyal keçe katı model resmi

9.12 Elevatör Kovası

Şekil 9.21 Elevatör Kovası Teknik Resimi

Şekil 9.22 Elevatör Kovası Katı Modeli

9.13 Kovalı Elavatör Montaj Şeması

Şekil 9.23 Sağdan Görünüş

Şekil 9.24 4 Yönden Görünüşü
10. Bakım Şeması
d
HAFTALIK BAKIM

a) Rulmanlar kontrol edilir.

b) Bant gergi kontrolü yapılır,bantbol ise gerdirilir

c) Bakım esnasında Kovalı Elevatörün çalışmıyor olmasına ve Kovalı Elevatör

içinde ürün bulundurulmamasına dikkat edilir.

AYLIK BAKIM
a) Haftalık bakım tekrarlanır.
b) Rulmanlar kontrol edilip, yağlanır.
c) Elektrik panosu temizlenir.d)Bant gergi kontrolü yapılır,bantbol ise gerdirilir.
e) Elevatöriçerisinde aşınma olup olmadığı kontrol edilirf)Redüktör yağları kontrol edilir.
g) Bakım esnasında Kovalı Elevatörün çalışmıyor olmasına ve Kovalı Elevatör içinde
ürün bulundurulmamasına dikkat edilir.
Figure 1 Çalışma Saatine Göre Bakım Şekli
11. İŞ GÜVENLİĞİ
11.1 Makinenin Çalışma Talimatının Hazırlanması (Montaj Öncesi) [30]

11.1.1 Taşıma

Kovalı Elevatörlerin
kaldırılması esnasında zarar görmemesi için forklift veya vinç ile kaldırılmalıdır.

Yürütme esnasında ise makinenin altına yerleştirilecek tahtapaletve/veya

özel taşıma arabaları kullanılmalıdır.
.

11.1.2 Stoklama Şartları

Montaj öncesi makine bir alanda bekletilecek ise aşağıda yazılı şartlara uyulmalıdır.

a) Bekleme alanın çatısı kapalı olmalıdır.

.b) Bekleme alanında,makinenin su ile teması engellenmelidir.

.c) Bekleme esnasında yetkisiz kişilerin makineye ulaşması herhangi bir

müdahalede bulunmaları engellenmelidir.

.d)Makine yangın riski olmayan yerlerde bekletilmelidir.

11.2.MAKİNENİN MONTAJ VE İŞLETMEYE ALINMASI

Makinenin nihai çalışma alanına yerleştirilme işlemi müşteri firma tarafından

gerçekleştirilecektir.Kaldırma ve taşıma anında verilen kurallara uyulmalıdır.Aksi
takdirde doğacak problemlerden alıcı firma sorumlu olacaktır.

Tüm makinelerin ilk montajı ve devreye alınması TDS Mühendislik A.Ş.’nin müşteriye
verdiği teknik resimlere,Yerleşim ve Akış Projesine uygun olarak
yapılmalıdır.Gerekli durumda Teknik destek talebinde bulunulmalıdır.Bunların haricinde
sözleşme şartları geçerlidir.Montajve tesisin devreye alınması esnasında güvenlik
ikaz ve uyarılara dikkat edilmeli,güvenlik kurallarına uyulmasının sağlanması müşteri
sorumluluğu altındadır.
11.2.1 Elektrik Bağlantıları
TDS Mühendislik A.Ş. tarafından verilen akış ve motor güç diyagramına uygun şekilde
müşteri tarafından Otomasyon mühendislik firmasına yaptırılır.Sorumluluk Otomasyon
firması ve müşteriye aittir.

11.2.2 Kovalı ElevatörKullanma Talimatı

Makinenin çalıştırılmasından önce etrafında, üzerinde çalışmayı engelleyecek herhangi
bir olumsuz durum olup olmadığını kontrol edin.

a) Elevatörü çalıştırmadan önce bant gergi ayarının yapılıp yapılmadığını kontrol

ediniz.

b) Bağlantı elemanlarının düzgün bağlantı yapılıp yapılmadığını kontrol ediniz.

c) Çalışması durumunda etrafına zarar verecek bir takım durumların olmamasına

dikkat ediniz

d) Kovalı Elevatörü çalıştırınız.

e) Elevatöre yeterli miktarda ürün gelip gelmediğini gözetleme pencerelerinden

kontrol edebilirsiniz.

11.2.3 Eğitim
Makineyi çalıştıracak ve kullanacak personel TDS Mühendislik A.Ş. tarafından
eğitilecek ve yetkilendirilecektir. Eğitilen kişilere eğitim aldıklarına dair bir belge
verilecek ve belgesiz kişilerin makine üzerinde çalışma yapması durumunda tüm
garanti koşulları ortadan kalkacağı gibi, ortaya çıkan hallerden TDS Mühendislik
A.Ş. herhangi bir yükümlülük taşımayacaktır.
11.3 Emniyet Kuralları

Hatalı montaj, yönetmeliklere aykırı kullanım, hatalı kullanım, güvenlik

uyarılarına uyulmaması, muhafaza parçaları ya da koruyucu kapakların izin
verilmeyen şekilde çıkartılması makine de yapısal değişiklikler ağır yaralanmalar ve
maddi hasarlara neden olabilir.

Ürün montajı, çalıştırılması ve bakımı yalnızca eğitim görmüş, yetkilendirilmiş

ve bu kılavuzdaki bilgilere sahip personel tarafından yapılabilir.

Elevatör çalıştırılmadan önce etrafındaki yaralanmalara sebep olabilecek

cisimler uzaklaştırılmalıdır.

Kovalı Elevatörler endüstriyel makinalarda ve tesislerde kullanılmak üzere

tasarlanmıştır. Sadece ürün kataloğunda ve etiket üzerinde verilen taşıma kapasitesi ve
çalışma sıcaklığı gibi değerlere uygun olarak kullanılmalıdır.

Standart olarak -5℃ ile +40℃ arasında çevre sıcaklığında çalışmaya

uygundur. Bu sıcaklık değerleri dışında kullanılacaksa gerekli önlemler için üreticiye
danışılmalıdır.

Kullanılan yağlar sağlığa ve çevreye zararlıdır. Yağ ile yoğun temastan

kaçınılmalı ve cilde sürülen yağ iyice temizlenmelidir. Yağ değiştirilmesi esnasında
üründen boşaltılan eski ve kirli yağlar uygun bir kaba doldurulmalı ve çevreye zarar
vermeyecek şekilde imha edilmek üzere yetkili kuruluşlara teslim edilmelidir.
Kirlenmiş ve yağlanmış temizlik elemanları da uygun şekilde saklanmalı ve çevreye
zarar vermeyecek şekilde imha edilmek üzere yetkili kuruluşlara teslim edilmelidir.

Kovalı Elevatör üzerinde yapılacak tüm taşıma, kurulum, montaj, bakım gibi
çalışmalar yalnızca sistem durmuş halde iken yapılmalıdır.
KAYNAKLAR

[1] https://faznotralgotur.net/agm2e-90-s-4-1500-d/dak-1.1-kw-3-fazli-motorlar-
tekhizli-
motorlar-ie2--kutup-aluminyum--4-kutuplu-motor-
18351?gclid=CjwKCAjw7e_0BRB7EiwAlHgoBvbLNNkV8VTr33zAyQTMufKiRqBM7tdff
bIH-
X3GEKQsG0itBGCYRoCS10QAvD_BwE

[2] https://www.pinarmuhendislik.com.tr/img/Siemens-Otomasyon-Fiyat-Listesi-
2019.pdf

[3] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 104.

[4] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 300.

[5] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 103.

[6] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 629-641.

[7] http://www.guven-kutay.ch/ozet-konular/08d_civata.pdf

[9] http://www.yr.com.tr/Res/docs/MDK/KKMCE0106_1212.pdf

[10] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 201.

[11] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 617.

[12] https://web.itu.edu.tr/~halit/Makel/Tables.pdf

[13] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 195-201.

[14] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 19.

[15] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 146

[16] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 74.

[17] https://steelpurchase.com/1045-s45c-c45-steel/

[18] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 310.
[19] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel
Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 150-151.

[20] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 100.

[21] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 331-332.

[22] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 628.

[23] Kurbanoğlu, C., MAKİNA ELEMANLARI Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel

Akademik Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 324-330.

[24] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 86.

[25] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 88.

[26] https://turkish.alibaba.com/product-detail/sliding-bearing-bushing-
sleevebushing 1647993501.html

[27] https://www.rulmancim.com/urun/7304-egik-bilyali-rulman-20x52x15

[28] Şen, İ.Z., Özçilingir, N., STANDART MAKİNE ELEMANLARI ÇİZELGELERİ, DE-HA
Yayımcılık, İstanbul 2015, s. 117-118.

[29]
https://tr.aliexpress.com/item/32813825432.html?spm=a2g10.search0302.3.86.51e0
5211W7V9Af&ws_ab_test=searchweb0_0,searchweb201602_0,searchweb201603_0,pS
witch_0&algo_pvid=a34c8f1f-a37e-4990-
95dfa8a79d649a44&algo_expid=a34c8f1fa37e-4990-95df-a8a79d649a44-11

[30]
https://www.dissan.com.tr/dissan/dosyalar/dosya/DNMF1_Kullanim_Kilavuzu.pdf

[31] https://urun.n11.com/diger-yaglar/mobil-vactra-oil-no4-iso-vg-220-18-lt-
kizakyagi-
P234141342?gclid=Cj0KCQjwwr32BRD4ARIsAAJNf_0cnDrHGTvSZ8o-
HDW0sEkUnzMZXnFUexzIt9uMzvLIbYTsdqIWK68aAkfLEALw_wcB&gclsrc=aw.ds

[32] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/03/20090303-4.htm