Szkielet osiowy

★ Szkielet osiowy tworzą czaszka, kręgosłup i klatka piersiowa.

1.Klatka piersiowa
Klatka piersiowa jest zbudowana z odcinka piersiowego kręgosłupa, 12 par
żeber oraz mostka.

★ Elementy klatki piersiowej są ze sobą połączone stawami i

chrząstkozrostami, dzięki czemu konstrukcja klatki piersiowej jest
mocna, a jednocześnie sprężysta.
★ Żebra, za wyjątkiem ostatnich dwóch par, są z jednej strony
połączone z kręgosłupem, a z drugiej – z mostkiem.
★ W zależności od tego, jak żebra łączą się z mostkiem, wyróżniamy:
○ żebra prawdziwe (7 par), łączące się z mostkiem bezpośrednio
za pomocą chrząstek,
○ żebra rzekome (3 pary), łączące się z mostkiem za pomocą
chrząstki siódmego żebra,
○ żebra wolne (2 pary), nie łączące się z mostkiem.
 ● Funkcje klatki piersiowej
Funkcje klatki piersiowej to:

★ ochrona serca i płuc,

★ miejsce przyczepu wielu mięśni,
★ umożliwianie wykonywania wdechów i wydechów.

2.Kręgosłup
Kręgosłup składa się z 33–34 kręgów, które sa połączone krążkami
międzykręgowymi.

● Z kręgosłupem łączą się inne elementy szkieletu: obręcze kończyn,

czaszka oraz żebra.
● W kręgosłupie wyróżniamy 5 odcinków, które różnią się wielkością i
liczbą kręgów.
 ● Budowa kręgu
Kręgi, z których jest zbudowany kręgosłup, różnią się kształtem i
wielkością. Jednak w większości nich można wyróżnić wspólne elementy.

★ We wszystkich kręgach znajduje się otwór, przez który biegnie rdzeń

kręgowy.
★ Pomiędzy kręgami znajdują się chrząstki, tzw. krążki międzykręgowe,
które amortyzują wstrząsy i nadają kręgosłupowi giętkość.
 ● Krzywizny kręgosłupa – lordozy i kifozy
Kręgosłup widziany z boku przypomina kształtem literę S. To dlatego, że
tworzy fizjologiczne krzywizny – lordozy i kifozy – dzięki którym może
wytrzymywać duże obciążenie.

★ Lordozy, czyli wygięcia kręgosłupa do przodu, występują w

odcinkach: szyjnym i lędźwiowym.
★ Kifozy, czyli wygięcia kręgosłupa ku tyłowi ciała, występują w
odcinkach: piersiowym i krzyżowym.
 ● Funkcje kręgosłupa
Funkcje kręgosłupa to:

★ podpieranie ciała i utrzymywanie czaszki,

★ miejsce przyczepu elementów układu ruchu:
○ innych części szkieletu – żeber i miednicy,
○ wielu mięśni,
★ ochrona rdzenia kręgowego i nerwów rdzeniowych.

3.Czaszka
Czaszka składa się z wielu kości, które mają różne kształty i rozmiary.
★ Czaszka składa się z mózgoczaszki i twarzoczaszki
(trzewioczaszki).

● Mózgoczaszka

1. Mózgoczaszka składa się z kości o dużej powierzchni.

2. Wszystkie kości mózgoczaszki są ze sobą połączone za
pomocą szwów, dzięki czemu czaszka tworzy zwartą, mocną
konstrukcję ochronną.
3. Część kości mózgoczaszki występuje pojedynczo, a część
występuje parzyście.

Kości pojedyncze to: kość czołowa, kość klinowa i kość

potyliczna.
Kości parzyste to: kości ciemieniowe i kości skroniowe.
 ● Twarzoczaszka
★ Część kości twarzoczaszki występuje pojedynczo, a część występuje
parzyście
Kości parzyste to kości: nosowe, jarzmowe, szczękowe i podniebienne.
Kości pojedyncze to żuchwa i kość gnykowa
★ Żuchwa jest kością ruchomą. Jest połączona z kośćmi skroniowymi
mózgoczaszki za pomocą stawów.

★ Kość gnykowa nie jest połączona z innymi kośćmi. Są na niej

zawieszone chrząstki krtani oraz kosteczki słuchowe.
 ★ Niektóre kości twarzoczaszki mają przestrzenie wypełnione
powietrzem, nazywane zatokami. Dzięki temu kości te są lekkie, a
jednocześnie wytrzymałe.

● Funkcje czaszki
Funkcje czaszki to głównie funkcje ochronne.

★ Czaszka ochrania mózgowie, narządy zmysłów i początkowe odcinki

układów: oddechowego i pokarmowego.
★ Żuchwa i kości szczękowe biorą udział w rozdrabnianiu pokarmu.
★ Zatoki mają wpływ na modulację głosu oraz uczestniczą w
ogrzewaniu i nawilżaniu powietrza docierającego do płuc.