Charakterystyka budowy kręgu

- trzon kręgu (oprócz kręgu szczytowego)- dźwiganie ciężaru

wyżej położonych narządów ciała

- łuk kręgu - ochrona dla rdzenia kręgowego

- wyrostki kolczyste (służą do przyczepu mięśni i więzadeł)

- wyrostki poprzeczne (łączą się z guzikami żebrowymi; są

miejscem przyczepu więzadeł i mięśni; w kręgach lędźwiowych
zastąpione wyrostkami żebrowymi)

- wyrostki stawowe (górne i dolne) - służą do stawowego

połączenia kręgów między sobą

- wcięcie kręgowe górne i dolne

 KRĘGI SZYJNE (vertebrae cervicalis)

- jest ich siedem, są najmniejsze, gdyż kręgosłup szyjny dźwiga

tylko ciężar głowy.

- Trzony są niskie o nieco siodełkowej powierzchni górnej i

dolnej.

- Otwór kręgowy jest duży o kształcie trójkąta z zaokrąglonymi

kątami.

- Wyrostki kolczyste - krótkie, rozdwojone i ustawione prawie

poziomo. Wyjątek stanowi wyrostek kolczysty siódmego
kręgu, długi, nie rozdwojony i wystający pod skórą na dolnej
granicy karku. Stąd kręg szyjny VII nosi nazwę kręgu
wystającego

- Powierzchnie wyrostków stawowych są ustawione nieco skośnie

pod kątem około 45°

- Wyrostki poprzeczne są stosunkowo krótkie, rozdwojone na

końcu w postaci guzka przedniego i tylnego. Najbardziej
charakterystyczną cechą wyrostków poprzecznych są otwory
wyrostka poprzecznegoprzeznaczone dla tętnic i żył kręgowych.
 KRĘG SZCZYTOWY (atlas)

- Dźwiga głowę bezpośrednio

- Nie ma w swej budowie trzonu, ale w zamian łuk przedni, ani

właściwego wyrostka kolczystego, tylko mały guzek tylny

- Dwa łuki kręgu, przedni i tylny, połączone są w obrębie

symetrycznych części bocznych kręgu.

- Na stronie górnej części bocznej znajdują się dołki stawowe

górne do połączenia z kością potyliczną czaszki

- Na stronie dolnej dołki stawowe dolne do połączenia z

kręgiem obrotowym.

- Na tylnej powierzchni łuku przedniego leży mała powierzchnia

stawowa - dołek zębowy, do połączenia z zębem kręgu
obrotowego.

- Na powierzchni przedniej łuku znajduje się mały guzek

przedni
 KRĘG OBROTOWY (axis)

- charakteryzuje się wydłużeniem trzonu ku górze w wyrostek

zwany zębem, zakończony tępym wierzchołkiem

- Ząb na przedniej stronie ma powierzchnię stawową przednią

do połączenia z dołkiem zębowym łuku przedniego kręgu
szczytowego, a na tylnej stronie powierzchnię stawową tylną
stykającą się z więzadłem poprzecznym kręgu szczytowego.

- Kręg obrotowy ma parzyste powierzchnie stawowe górne, do

połączenia z kręgiem szczytowym i wyrostki stawowe dolne, do
połączenia z III kręgiem szyjnym.

- Inne elementy budowy kręgu obrotowego nie odbiegają

zbytnio od budowy pozostałych kręgów szyjnych.
 KRĘGI PIERSIOWE (vertebrae thoracicae)

-dwanaście
różnią się od innych kręgów przede wszystkim obecnością dołków
żebrowych do połączenia z żebrami.

- Niepełne dołki żebrowe górne i dolne leżą na krawędzi górnej i

dolnej trzonów kręgów II-X.

-Sąsiadujące kręgi wraz z krążkiem międzykręgowym tworzą w ten

sposób wspólną powierzchnię dla głowy żebra.

- Na trzonach kręgów pozostałych - I. XI i XII, występuje jedna,

pełna powierzchnia stawowa.

- Na przedniej stronie wyrostków poprzecznych kręgów 1-X

położone są dołki żebrowe do połączenia z guzkiem żebra.

-Trzony są wysokie, ich powierzchnie górne i dolne mają kształt

serca karcianego o tępym koniuszku.

- Otwór kręgowy jest okrągły, o stosunkowo małej średnicy.

-Wyrostki kolczyste długie, rozdwojone na końcu, trójgraniaste w

przekroju, pochylone ku dołowi zachodzą na siebie dachówkowato.

- Wyrostki stawowe są ustawione płaszczyźnie czołowej, jedynie na

dolnych kręgach ustawiają się stopniowo płaszczyźnie strzałkowej.
 KRĘGI LĘDŹWIOWE vertebrae lumbales

- jest ich 5
- odróżniają się od innych - masywnymi trzonami o nerkowatym
przekroju, wyrostki stawowe oraz wyrostek kolczysty są bardzo
mocne.
- wyrostki stawowe są ustawione w płaszczyźnie strzałkowej

- Na każdym wyrostku stawowym górnym znajduje się mały owalny

guzek - wyrostek suteczkowaty

- wyrostki kolczyste mają kształt prostokątnych , krótkich płytek

kostnych, ustawionych względem siebie równolegle w płaszczyźnie
pośrodkowej
- miejsca wyrostków poprzecznych zajmują wyrostki żebrowe
- wyrostek dodatkowy - leży z tyłu u nasady wyrostka żebrowego
 KOŚĆ KRZYŻOWA os sacrum

- powstaje ze zrośnięcia 5 kręgów krzyżowych - wiek

20-25 lat
- kształt klina, leżącego pomiędzy tylnymi odcinkami obu
kości miednicznych

- część górna jest szeroka, masywna - podstawa

- część dolna wąska i cienka- wierzchołek

- do tyłu odchodzi łuk kręgu, który z trzonem ogranicza

trójkątny otwór prowadzący do kanału krzyżowego

- u nasady łuku - wyrostki stawowe górne - służą do

połączenia z ostatnim kręgiem lędźwiowym
-
- na częściach bocznych znajdują się powierzchnie
uchowate oraz guzowatość krzyżowa

- Powierzchnia przednia - wklęsła i gładka

- Powierzchnia tylna - grzbietowa- wypukła w kierunku
tylnym i szereg nierówności

- W linii pośrodkowej biegnie grzebień krzyżowy

pośladkowy, powstały ze zrośnięcia wyrostków
kolczystych
- grzebień krzyżowy pośredni - z połączenia wyrostków
stawowych
- najbardziej bocznie leży grzebień krzyżowy boczny
utworzony przez wyrostki poprzeczne
- między grzebieniem pośrednim a bocznym - otwory
krzyżowe grzbietowe

KOŚĆ GUZICZNA os coccygis

ogonowa

- powstała w następstwie kościozrostu 4 lub 5

szczątkowych kręgów
- kształt zbliżony do trójkąta - wierzchołek stanowi
zakończenie kręgosłupa
- poszczególne kręgi zachowały tylko trzon
- pierwszy kręg ma uwstecznione wyrostki
poprzeczne oraz resztki wyrostków stawowych
górnych - rożki guziczne