Serce

ogólne informacje:

Serce osoby dorosłej ma kształt zbliżony do stożka

spłaszczonego od przodu ku tyłowi, którego wierzchołek
zwrócony jest ku dołowi i w lewo. Kształt ten jednak jest
zmienny w zależności od faz skurczu serca, faz oddy-
chania, położenia i budowy ciała oraz wieku, wreszcie na
kształt i położenie serca mogą wpływać różne sprawy
toczące się w jego sąsiedztwie (np. ucisk). Większa część
serca (2/3) leży po stronie lewej. Serce jest skręcone
dokoła osi długiej w ten sposób, że do przedniej ściany
klatki piersiowej skierowana jest głównie komora prawa.
Komora lewa rzutuje się jedynie na niewielką powierzch-
nię przedniej ściany klatki piersiowej.

powierzchnia serca:

Powierzchnia serca jest gładka dzięki pokrywającemu ją nasierdziu, pod

którym w miejscach zagłębień leżą nieduże skupienia tkanki tłuszczowej,
wyrównujące powierzchnię narządu. Podstawa serca, zwrócona ku górze,
ku tyłowi i nieco ku stronie prawej, leży na wysokości V-VII kręgu
piersiowego, oddzielona od kręgosłupa przełykiem, aortą i przewodem
piersiowym, które leżą w śródpiersiu tylnym. Na sercu wyróżniamy
powierzchnię mostkowo-żebrową, powierzchnię przeponową i powierzchnię
płucną, stykające się z odpowiednimi narządami. Powierzchnię
przeponową oddziela od mostkowo-żebrowej brzeg prawy serca, utworzony
przez komorę i przedsionek prawy. Brzeg biegnący wzdłuż komory jest
cienki i zaostrzony, nosi też nazwę brzegu ostrego. Przedsionki są
oddzielone od komór bruzdą wieńcową, w której przebiegają naczynia
ściany serca. W prawo od początku pnia płucnego leży początkowy odcinek
tętnicy głównej (aorty). Komory są oddzielone od siebie bruzdą
międzykomorową przednią i tylną. Przy koniuszku serca obie bruzdy
łączą się, tworząc w prawo od koniuszka wcięcie. W ten sposób cały
koniuszek należy do komory lewej.

jamy serca:

Wnętrze serca jest podzielone na cztery przestrzenie.

Bliżej podstawy leżą przedsionki prawy i lewy,
oddzielone od siebie przegrodą międzyprzedsionkową.
Komory są oddzielone od siebie przegrodą
międzykomorową. Jej niewielka część górna,
łącznotkankowa, to część błoniasta. Część błoniasta
przegrody oddziela obie komory tylko w swym
dolnym odcinku, górny odcinek natomiast leży na
pograniczu lewej komory i prawego przedsionka. Z
tego względu nazywamy go przegrodą
przedsionkowo-komorową. Dolna, silna i gruba część
przegrody nosi nazwę części mięśniowej. Między
przedsionkami a komorami istnieją otwory, zwane
ujściami przedsionkowo-komorowymi prawym i le-
wym.
Jamy serca są wysłane cienką, gładką błoną, zwaną
wsierdziem. Przylega ono dokładnie do powierzchni tych jam
i pokrywa znajdujące się w nich twory. Na granicy
przedsionków i komór wsierdzie tworzy fałdy, które formują
w obu ujściach przedsionkowo-komorowych zastawki
przedsionkowo-komorowe lewą i prawą.
Między komorą lewą a początkiem tętnicy głównej (aorty)
istnieje otwór, zwany ujściem aorty lub ujściem aortowym.
Podobnie otwór wiodący z komory prawej do pnia płucnego
nosi nazwę ujścia pnia płucnego. W obu ujściach znajdują
się zastawki: w ujściu aorty - zastawka aorty, w ujściu pnia
płucnego - zastawka pnia płucnego. Zastawki te są
utworzone przez wsierdzie komorowe od strony komór, a od
strony pni tętniczych przez ich błonę wewnętrzną. Między
obu tymi tworami błoniastymi znajduje się cienka warstwa
tkanki łącznej.