Bierny narząd ruchu

Dr n. med. Anna Orkwiszewska

 Anatomia

• nauka o budowie i kształcie żywego ustroju

• jest podstawową dziedziną wiedzy w naukach

przyrodniczych
Określenia orientacyjne w przestrzeni
 Pozycja anatomiczna

Położenie ciała w pozycji anatomicznej:

• postawa stojąca, wyprostowana
• głowa i wzrok zwrócone do przodu
• kończyny górne wzdłuż tułowia
• powierzchnie dłoniowe ręki zwrócone do
przodu
• pięty złączone

• W oparciu o pozycję anatomiczną powstały

miana położenia i kierunku, płaszczyzny i osie
ciała.
 Osie, płaszczyzny, kierunki
W celu określenia wzajemnego położenia części ciała i
narządów w stosunku do siebie stosuje się:
• osie,
• płaszczyzny,
• kierunki.
Główne osie ciała
Kierunki niezwiązane z głównymi osiami:

• powierzchowny (zewnętrzny) – położenie bliższe

zewnętrznej powierzchni ciała

• głęboki (wewnętrzny) – położenie dalsze zewnętrznej

powierzchni ciała
 Płaszczyzny ciała

• wyznaczone przez osie ciała

Hierarchiczna budowa ciała
Narządy
 Podział narządów

Układ nerwowy, Narządy

Narząd ruchu narządy zmysłów, wewnętrzne
powłoka ciała (trzewia)
Układy
Układ kostny
Elementy tworzące kość
 Podział kości
1. Długie – kości kończyn. Posiadają nasadę górną i dolną
(końce) oraz trzon z jamą szpikową.
2. Krótkie – kości nadgarstka i stępu

3. Płaskie – sklepienie czaszki, mostek, łopatka

3. Różnokształtne – kości twarzoczaszki, kręgi
4. Pneumatyczne – zatoki przynosowe w kości czołowej,
sitowej, klinowej i szczękowej
 Właściwości biologiczne kości

1. Zdolność regeneracji - okostna

2. Kość można przeszczepiać, dzięki czemu można zapełniać

większe ubytki kostne

3. Kość jest plastyczna i w dużym stopniu ma zdolność

dostosowywania się do warunków

4. Podatne na działanie prawie wszystkich elementów

przylegających do nich (mięśnie, naczynia krwionośne)
 Rola szkieletu

1. Bierny narząd ruchu

2. Podporowa (rusztowanie dla narządów)
3. Ochronna, amortyzuje wstrząsy
4. Nadaje kształt ciału
5. Krwiotwórcza (szpik czerwony)
6. Magazyn wapnia i fosforu
Podział szkieletu

1. Szkielet osiowy

2. Kości kończyny górnej

3. Kości kończyny dolnej

 Szkielet osiowy

• czaszka,

• kręgosłup,

• kości klatki
piersiowej
POŁĄCZENIA
 Rodzaje połączeń

Ścisłe Wolne
(stałe) (stawy)
 Połączenia ścisłe

Rodzaje

Więzozrosty Chrząstkozrosty Kościozrosty

WIĘZOZROSTY

Włóknisty
• więzadła kręgosłupa,
miednicy
• błona międzykostna
przedramienia, goleni

Sprężysty
• więzadła żółte
kręgosłupa
 Kościozrosty

Najmocniejsze połączenie kości, powstajece z wiekiem:

• kostnienie kręgów kości krzyżowej i guzicznej
• kostnienie kości miednicznej
• kostnienie szwów
Połączenia maziowe – stawy
 Budowa stawu

Elementy stałe Elementy niestałe

 Elementy stałe

Powierzchnie Torebka stawowa

stawowe Jama stawowa
(wydziela maź)
(główka i panewka
pokryte chrząstką
stawową)
 Elementy niestałe

Więzadła Krążki i łąkotki

Obrąbki stawowe
stawowe stawowe
 Podział stawów ze względu na kształt powierzchni
stawowych

1. Bloczkowe
2. Obrotowe
3. Śrubowe
4. Eliptyczne
5. Siodełkowe
6. Kłykciowe
7. Kuliste
8. Nieregularne
9. Płaskie
 Podział stawów ze względu na liczbę osi

• Jednoosiowe
• Dwuosiowe
• Wieloosiowe
 Podział stawów ze względu na liczbę kości

Stawy proste Stawy złożone