FILIPINO REVIEWER 10
LG1: Ang Aking Aba at Hamak na Tahanan
- Akda ni Nathaniel Hawthorne
- “My Low and Humble Home”
- Malayang salin ni Rogelio G.
Mangahas
MGA KOMENTO NG MAKATA SA TULA
Alejandro G. Abadilla - “Ang tula ay
kamalayang nagpapasigasig”
Julian Cruz Balmaceda - “Ang Tula ay isang
kaisipang naglalarawan ng kagandahan, ng
kariktan, ng kadakilaan—ang tatlong bagay
na magkakatipun-tipon sa isang kaisipan
upang mag-angkin ng karapatang matawag
na tula.”
Inigo Ed. Ragalado - “Ang tula ay isang
kagandahan, dula, katas, larawan, at
kabuuan ng tanang kariktang nakikita sa
sailong ng alin mang langit”
Nathaniel Hawthorne - Sinilang noong Hulyo
4, 1804, Salem, Massachusetts. Namatay
noong Mayo 19, 1864.
Mga magulang - Nathaniel Hathorne at
Elizabeth Clarke Manning
Nagdagdag ng titik “w” sa apelyido noong
siya’y dalawampung taong gulang para
hindi maugnay sa kamag-anak sa “Salem
Witch Trials” dalawampung tao ang
pinarusahan ng kamatayan dahil
napagbintangang mga mangkukulam.
Lumaki ng walang tatay, kapiling lamang
ang nanayang na nagmamahal nang labis
sa kaniya. Lumaking mahiyain, hindi
palakibo, mapag-isa, at palabasa si
Hawthorne.
Sumulat ng mga maikling kwento, tula,
nobela, at sanaysay. Pinakamahusay na
gawa - (maikling kwento) Young Goodman
Brown, (nobela) The Scarlet Letter
Chiefly About War Matters, My Low and
Humble Home - Sa paglalakbay niya nakita
ang mukha ng digmaan, sa iba’t ibang
estado sa Amerika, kung kaya’t nasulat ang
mga ito.
Bagamat hindi ganap na nasiyahan si
Hawthorne sa kanyang mga akda, isa siya
sa mga pinakadakilang Amerikanong
manunulat.
TULA AT MGA ELEMENTO NITO
Tula - Isang akdang pampanitikang
naglalarawan ng buhay, hinango sa
guniguni, ipinararating sa ating damdamin
at ipinapahayag sa pananalitang may
angking kariktan o aliw-iw.
Mga Elemento:
1. Sukat - Bilang ng pantig sa bawat
taludtod ng saknong.
Karaniwang sukat:
wawaluhin (8), lalabindalawahin (12),
lalabing-animin (16), lalabingwaluhin (18)
2. Tugma - Pare-pareho o halos
magkakasintunog na dulumpantig ng bawat
taludtod ng tula. Dulumpantig maaring
nagtataposa sa patinig o katinig.
Dalawang Uri ng Tugma
1. Tugmang Patinig - Mga salitang
nagtatapos sa iisang patinig, pare-parehong
bigkas na maaring mabilis o malumay
(walang impit) at malumi o maragsa (may
FILIPINO REVIEWER 10
impit). Magkatugmang patinig; tatlong
lipon: a-e-i at o-u; nagpapalitan e-i at o-u
2. Tugmang Katinig - Mga salitang
nagtatapos sa katinig.
Dalawang uri:
a) Tugmang malakas - Pare-parehong
patinig (a,e-i,o-u) nagtatapos sa mga
katinig na b, k, d, g, p, s, at t.
Halimbawa: alab, balak, palad, payag
b) Tugmang mahina - Pare-parehong
patinig (a,e-i,o-u) nagtatapos sa mga
katinig na l, m, n, ng, r, w, at y.
Halimbawa: halal, alam, bayan, halang
3. Saknong - Pagpapangkat ng mga
taludtod o linya ng tula. Dagdag ganda at
balanse ng tula, nagbibigay pagkakataon
magbago ng tono o paksa sa tula.
4. Larawang-diwa (Imagery) - Nag-iiwan ng
malinaw at tiyak na larawan sa isipan ng
mambabasa.
5. Simbolismo - Mga simbolo o mga bagay
na ginamit sa tulang may kinakatawang
mensahe o kahulugan at pagpapalalim sa
diwa o esensiyang taglay ng tula.
Halimbawa: bituin - pangarap
6. Kariktan - Ayon kay Julian Cruz
Balmaceda, bigkasin ang mga talatang
tugma-tugma, ang mga dulo at sukat-sukat,
mga bilang ng pantig ngunit hindi pa rin
matatawag na tula kung hindi nagtataglay
ng kariktan.
Matatalinghagang Pananalita - Mga
pahayag na ‘di tuwiran o ‘di literal na
kahulugang taglay, may nakakubling mas
malalim na kahulugan; karaniwan sa
panitikan sapagkat itinuturin ding elemento
ng tula.
Mga Idyoma - Karaniwang hango mula sa
karanasan ng tao, mga pangyayari sa buhay
at paligid subalit nababalutan nang higit na
malalim na kahulugan.
Mga Tayutay - Uri ng matatalinghagang
pagpapahayag kung saan sadyang
lumalayo ang nagpapahayag sa karaniwang
paraan ng pagsasalita upang higit na
mapaganda o mabigyang-halina ang
isinusulat.
Mga Uri ng Tayutay:
1. Pagtutulad (Simile) - Paghahambing ng
dalawang magkaibang bagay. Ginagamitan
ng pariralang katulad ng, gaya ng, at iba pa.
Halimbawa: Ang digmaan ay tulad ng
halimaw na sumisira sa bawat madaanan.
2. Pagwawangis - Naghahambing din
ngunit ito ay tiyakang naghahambing,
hindi gumagamit ng pariralang tulad ng,
gaya ng, at iba pa.
FILIPINO REVIEWER 10

Halimbawa: Ang digmaan ay maitim na LG2: Ang Kuwento ng Isang Oras

usok ng kamatayan. - Akda ni Kate Chopin (Katherine
O’Flaherty)
3. Pagmamalabis (Hyperbole) - Lubhang - “The Story of an Hour”
pinalalabis o pinakukulang ang tunay na
kalagayan ng tao, bagay, o pangyayari.
Maikling kwento - Isang anyo ng panitikan
na may layuning magsalaysay ng mga
Halimbawa: Bumaha ng dugo sa pangyayari sa buhay ng pangunahing
nangyaring digmaan. tauhan; nag-iiwan ng kakintalan sa isip.

4. Pagbibigay-Katauhan (Personification) - Kate Chopin, Katherine O’Flaherty - Isinilang

Pagbibigay-katangian ng isang tao sa isang noong Pebrero 8, 1850, St. Louis, Missouri.
bagay na walang buhay.

Halimbawa: Ang baya'y umiiyak dahil ito'y

may tanikala.

5. Pagpapalit-saklaw (Synecdoche) -
Pagbanggit sa bahagi bilang pagtukoy sa
kabuuan.

Halimbawa: Maraming puso ang nadurog sa

kalagayan ng mga batang nabiktima ng
digmaan.

6. Pagtawag (Apostrophe) - Ang tila

pakikipag-usap sa karaniwang bagay na
malayo o wala naman.

Halimbawa: O Kamatayan, hayaan mong

mamuhay muna at yumabong ang
kabataan.

7. Pag-uyam (Irony) - Pangungutya sa

pamamagitan ng paggamit ng mga salitang
kapuri-puri ngunit kabaligtaran naman ang
kahulugan.

Halimbawa: Ang ating bayan ay malaya,

kaya't mga dayuhan ang namamalakaya.