2nd GRADING PERIOD pakinig at maakit itong sumang-ayon.
FILIPINO REVIEWER
Dilma Rousseff
 Kauna-unahang pangulo ng Brazil.
 Nanumpa noong Enero 1, 2011
matapos manalo sa eleksiyon noong
2010.
 Isinilang noong Disyembre 14, 1947
sa Belo, Horizonte, Brazil.
 Kaniyang ama ay Bulagarian
habang ang kaniyang ina ay isang
Brazilian.
 Noong estudyante pa lamang ay
naugnay na siya sa isang
militanteng grupo na kung saan
nakasama niya si Carlos Araujo na
kinalaunan ay naging pangalawang
asawa.
 Nakulong ng tatlong taon si Dilma
noong 1970 dahil sa pakikipaglaban
sa diktaturyal.
 Habang siya’y na sa kulungan ay
mayroong mga labis na
pagpapakahirap tulad ng electric
shocks.
 Tinapos niya ang kaniyang pag-
aaral (1977) at pumasok sa lokal na
politika bilang kasapi ng Democratic
Labor Party.
 Sa loob ng dalawang dekada, siya’y
naging Consultant at mahusay na
tagapamahala ng partido.
 Nang mangampanya si Luis “Lula”
de Silva bilang pangulo noong 2002,
kinuha niya si Rousseff bilang
Consultant.
 Matapos ang eleksiyon hinirang siya
bilang Minister ng Enerhiya.
 Kinuha ni Pangulong “Lula” bilang
Chief of Staff noong 2005 hanggang
mapagdesisyon na maging kahalili
ni “Lula” noong 2010.
Talumpati
- isang sining ng paghahatid ng isang
mensahe o kisipan hinggil sa isang mabisa o
napapanahong paksa.
- dapat itong wasto, mabisa at
madamdaming pagbigkas.
Layunin ng Talumpati:
1. ) Makapagbigay ng kabatiran o kaisipan
- makapagdaragdag ng bagong
kaalaman.
2. ) Makapagturo at makapagpaliwanag
- makatutulong ito sa mga tagapakinig
upang makita ang paksa.
3. ) Makapanghikayat
- maaari itong mabago ang pananaw ng
4. ) Makapagpaganap o makapagpatupad
- ang isang talumpati ay puwedeng
makapaglahad ng isang adhikain, proyekto,
batas o ordinansang kailangan
mapalaganap o maipatupad.
5. ) Manlibang
- ang talumpati ay naglalayong maging
mabisa at kailangan maging mapang-akit at
mapanlibang.
Dapat tandaan sa Pagsulat ng talumpati:
1. ) Pagtukoy sa uri ng tagapakinig
2. ) Pagkakaroon ng malawak na kaalaman sa
paksa
3. ) Pagbuo ng isang mabisang balangkas
a) Pambungad ng talumpati (intro)
b) Katawan ng Talumpati (Paglalahad)
c) Pangwakas na Talumpati (Impresyon)
4. ) Pagsulat ng talumpati
Tula
- isang akdang pampanitikang naglalarawan
ng buhay, hinango sa guni-guni, pinararating sa
ating damdamin.
- ipinahahayag sa pananalitang may
angking aliw-iw.
Baki itinuturing na pinakamatandang uri ng
sining ng mga Pilipino ang tula?
- ito ay pinagmulan ng iba pang-uri ng sining
gaya ng awit, sayaw, at dula.
Ayon kay Abadilla, “bawat kibot ng kanilang
bibig ay may ibig sabihin at mayroong
katuturan”.
Sapagkat ito’y nangangailangan ng masusing
pagpili ng mga salita upang madama ang isang
damdamin o kaisipang nais ipahayag ng
manunulay.
Ano-ano ang mga paniniwala ng mga
sumusunod tungkol sa tula?
a. ) Lord Macaulay
b. ) Inigo de Magalado
c. ) Julian Cruz?
 Ang tula ay isang panggangagad.
 Ang tula ay kagandahan, diwa, katas,
larawan, at kabuuon ng tanong kariktang
makikita sa silong ng atin manglangit.
 Ang tula ay isang kaisipan naglalarawan ng
kagandahan, ng kariktan, ng kadakilaan.
Elemento ng Tula:
 Sukat - bilang ng pantig sa bawat
taludtod na bumubuo ng saknong.
- wawaluhin - lalabing-animin
- lalabindalawahin - lalabing-waluhin
 Tugma - magkakasintunog sa huling
salita. (rhyming words)
> Tugma sa patinig (ganap)
- a, e, i, o, u
> Tugma sa katinig (di-ganap)
Unang lipon - b, k, d, g, p, s, t
Ikalawang lipon - l, m, n, ng, r, w, y
 Talinhaga - di tiyakang tumutukoy sa
bagay na binabanggitan.
- ito’y isang sangkap ng tula na may
kinalaman sa natatagong kahulugan ng tula.
Gumagamit ng tayutay.
Mga Tayutay:
> Pagtutulad (simile) - ito ay di tiyak o di
direktang paghahalintulad ng dalawang
magkaibang tao, bagay, hayop, o pangyayari.
- Maaari itong maging pantay o di pantay.
Mga salitang ginagamit sa pantay ay
magkasing, kasing, tulad ng at iba pa. Habang
ang di pantay ay ginagamitan ng mga salitang
mas _____ kaysa, mas _____ kumpara, higit pa
sa at iba pa.
Hal: Tila parang isang rosas ang ganda niya.
> Pagwawangis (metaphor) - ito ay tiyak na
paghahambing ng dalawang magkaibang bagay
Hal: Ang puso niya ay bato.
Ikaw ay isang ahas.
> Pagmamalabis (hyperbole) - ito ay
lagpalagpasang pagpapasidhi ng kalabisan o
kakulangan g isang tao, bagay, pangyayari,
kaisipan, damdamin, at iba pang katangian ,
kalagayan o kalayuan.
Hal: Namuti ang kaniyang buhok kakahintay
sa iyo.
Abot langit ang pagmamahal niya
saakin.
> Pagbibigay-katauhan (personification) - ito ay
nagbibigay buhay sa isang bagay na walang
buhay. Mga salitang pandiwa at pangngalan ang
ginagamit sa pagpa-pakilos nito.
Hal: Sumasayaw ang mga bulaklak
Nagwawala ang mga hangin.
> Pagpapalit - saklaw (synedoche) - isang
bagay, konsepto, kaisipan isang bahagi ng
kabuuan ang binabanggit.
Hal: Isinambulat ang order sa dibdb ng
taksil.
Walang bibig ang umasa kay Romeo.
> Pagtawag (apostrophe) - ang pagpapahayag
ay ginagawa sa pakikipag-usap sa mga bagay
na karaniwan na maaring may buhay o wala na
parang naroroon at kaharap niya ngunit sa
katotohanan ay wala naman ito.
Hal: halina, giliw ko’t gapos ko’y kalagin
kung mamatay ako’y gunitain mo.
> Pag-uyam - mga pananalitang nangungutya
sa tao o bagay sa pamamagitan ng mga
salitang kapag kukunin sa tiyakan ay tila kapuri-
puring mga pananalita ngunit sa tunay na
kahulugan ay may bahid na pang-uyam.
Hal: Kay kinis ng mukha mong butas-butas
sa kapipisil mo ng tigyawat.
 Larawang-diwa - mga salitang
binabanggit sa tula na nag-iiwan ng malinaw at
tiyak na larawan sa isipan.
 Simbolismo - hidden agendas (symbols)
- nagtatago ng makabuluhang kahulugan.
 Kariktan - maririkit na salita upang
masiyahan ang mambabasa.
 Saknong - isang grupo sa loob ng isang
tula na may dalawa o maraming linya.
2 linya - couplet 6 linya - sestet
3 linya - tercet 7 linya - septet
4 linya - quatrain 8 linya - octave
5 linya - quintet
 Sesura - light pause o pagtigil sa
gitnang bahagi ng taludtod.
Anyo ng tula:
i. Malayang taludturan
- isang tula na hindi at walang
sinusunod na patakaran.
ii. Tradisyunal na tula
- isang anyo ng tula na may sukat,
tugma, at mga salitang mayroong malalim
na kahulugan.
iii. May sukat na walang tugma
iv. Walang sukat na may tugma
- spoken word poetry, mayroong music,
mayroong damdamin, etc.
Mga Pokus
 Pokus sa tagaganap o aktor - kapag ang
simuno o paksa ang gumaganap ng kilos.
Hal: ang kapayapaan ay lumalaganap.
Paksa o simuno Pandiwa
 Pokus sa Layon - kung ang layon ay ang
paksa o ang binibigyang diin sa
pangungusap.
Hal: inuwi namin ang pagkaing natira.
 Pandiwa Paksa o simuno
 Pokus sa tagatanggap (benepaktib) - kung
ang pinaglaanan ng kilos ang siyang pokus
sa pangungusap.
Hal: ibinili ko ng nanay ng pasalubong.
Pandiwa Paksa o simuno
 Pokus sa ganapan o lugar (lokatib) - kung
ang paksa o pokus ng pangungusap ay ang
lugar o pinangyarihan ng kilos.
Hal: ang ilog ay ipinaglabanan ni Handiong.
Paksa o simuno Pandiwa
 Pokus sa direksyon - kung ang paksa ay
nagsasaad ng direksyon ng kilos ng
pandiwa.
Hal: pinasyalan namin ang parke.
Pandiwa Paksa o simuno
 Pokus sa gamit (intrumental) - kung ang
pokus ay ang kagamitang ginamit ng kilos.
Hal: ipinanungkit nila ng bayabas ang patpat.
Pandiwa Paksa o simuno
 Pokus sa sanhi - kung ang pokus ay ang
sanhi o dahilan ng kilos.
Hal: ikinasakit ng tiyan niya ang bayabas.
Pandiwa Paksa o simuno
Mga talasalitaan:
1. ) kaligaligan - kaguluhan, gulo, pagkakagulo
2. ) padalos-dalos - pabaya; walang ingat;
walang bahala
3. ) kainaman - kagandahang-loob; kabutihan
4. ) naupos - allow the stab of a cigarette,
candle, etc. To burn out
5. ) naglisaw - lumakad o lumipat nang di-
nagbabago, na tila mahulog.
6. ) nakaririwasan - matiwasay, nakaangat,
maayos na pamumuhay, maykaya
7. ) hiyas - mamahaling bato (gems),
8. ) alitan - away o hindi pagkakaunawaan
9. ) unos - malakas at mahanging buhos ng
ulan.
10. ) ginunita - pagdiriwang, pagsasalubong,
celebration
11. ) lulan - tumapak, akyatin ang o pumasok sa
barko, salipapaw, tren, o ibang uri ng sasakyan
12. ) sigsa - lively enthusiasm
Sina Thor at Loki sa Lupain ng mga Higante
diyos: Thor - diyos ng kulog at kidlat; pinakamalakas
sa mga diyos ng Aesir
Loki - kasama ni Thor sa paglalakbay, may
kapilyuhan
higante: Skymir - naninirahan sa kakahuyan
Utgaro-Loki - hari ng mga higante
Logi, Hugi, at Elli - kabilang sa kuta ni Utgaro-
Loki
Mga tao: Thjalfti at Rosvka - anak na lalaki at babae
ng magsasaka
Patungo sa Utgaro (lupain ng mga higante) sina
Thor at Loki, kinaumagahan sila’y naglakbay sakay
ang karuwahe na hinihila ng dalawang kambing.
Nang abutan ng gabi ay nagpahinga sila sa isang
bahay ng magsasaka, kinatay ni Thor ang dalang
kambing at linagay sa kaldero na linuto at inihain sa
hapunan, inanyayahan ni Thor ang mga mag-anak
ng magsasaka nangangalang Thjalfi (lalaki) at
Roskva (babae) upang kumain. Inutos ni Thor si
Thjalfi na paghiwalayin ang buto ng kambing sa
balat nito, ngunit hindi ito sumunod, sa halip ay
kinuha niya ang bahaging pige at hinati ito gamit ang
kutsilyo. Kinabukasan ay nagising si Thor, kinuha
niya at tinaas ang kaniyang maso, tumayo ang mga
kambing subalit ang isa ay bali ang paa sa likod.
Napansin at nagalit si Thor ng husto, natakot ang
mga mag-anak kaya’t ang kapalit nito ang anak na
sina Thjalfi at Roskva na naging alipin nina Thor.
Nagpatuloy sa paglalakbay patungo sa silangang
bahagi sa lupain ng mga higante. Ng abutan ng dilim
ay pumunta sila sa malaking pasilyo at nagpasyang
manatili roon. Nagulat sila dahil nagkaroon ng
malakas na lindol. Maya-maya ay nakarinig sila ng
malakas na ungol. Kinaumagahan ay nakita nina
Thor sa labas ang isang higante. Balak pukpukin ni
Thor ng kaniyang maso subalit ito’y nagising.
Tinanong ni Thor ang kaniyang pangngalan, si
Skrymir. Nalaman na lamang ni Thor na ang
kanilang tinulugan ay ang hintuturo ng higante.
Pumayag si Thor na sumama ang higante sa
kanilang paglalakbay, napagkasunduan din nila na
ipagsama nalang ang kanilang mga baon sa isang
bag at binuhol ito. Tuwing umiinit ang ulo ni thor at
pag laging tulog si Skrymir ay pinupukpok nya ng
kaniyang maso ang ulo ni Skrymir upang ito ay
magising, dinala ni Skrymir sina Thor kay Utgaro-
Loki, ang hari ng mga higante, nakipag paligsahan
sila dito upang malaman kung gaano kalakas sina
Thor, ngunit sila ay natalo sa mga paligsahan na
kanilang sinalihan, pero ng totoo ay nilinlang lang
sila ni Utgaro-Loki dahil walang kapantay ang lakas
ni Thor at ayaw ni Utgaro-Loki na may makatalo sa
kaniyang lakas.
Mga paligsahan:
- pabilisan ng pagkain ng hiniwang karne (Loki vs
Logi) buto nalang natitira kay Loki ngunit wala ang
kay Logi
- pabilisang tumakbo (Thjalfi vs Hugo) batang
higante rin si Hugo at siya’y panalo
- pabilisan ng pag-inom (Thor vs Utgaro-Loki) panalo
si Utgaro-Loki
- buhatin ang pusa mula sa lupa (Thor) ngunit ahas
pala na malaki ang kaniyang buhat buhat kaya’t
hindi niya nakayanan