TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

KHOA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ

BỘ MÔN CÔNG PHÁP QUỐC TẾ

VỤ VIỆC TÀU RV VILHELMINA

CỘNG HOÀ TYRONE VS. VƯƠNG QUỐC MERON

BẢN BIỆN HỘ CỦA NGUYÊN ĐƠN

-CỘNG HOÀ TYRONE-

Hà Nội, 2023
2
 MỤC LỤC

I. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 5

II. SỰ KIỆN PHÁP LÝ ........................................................................................... 8

III. TÓM TẮT LỜI BIỆN HỘ ................................................................................ 15

IV. LỜI BIỆN HỘ ................................................................................................ 17

Mục 1. Thẩm quyền của Tòa ITLOS trong vụ việc ............................................. 17

A. Thẩm quyền tài phán của Tòa ITLOS theo quy định tại Điều 286 và 288... 17

B. Các quy định tại Mục 1 Chương XV không làm mất đi thẩm quyền tài phán
của Tòa ITLOS .................................................................................................. 22

C. Giới hạn và ngoại lệ quy định tại Điều 297 và 298 không được áp dụng trong
vụ việc này ......................................................................................................... 23

Mục 1. Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực
thi “các biện pháp phòng ngừa” của Meron là trái với quy định của Công ước.. 25

A. Từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực thi “các
biện pháp phòng ngừa”, Vương quốc Meron đã vi phạm nghĩa vụ của quốc gia
khi đối phó với đại dịch nghiêm trọng toàn cầu theo Điều lệ y tế quốc tế 2005
........................................................................................................................... 25

B. Vương quốc Meron từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và
đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” đã vi phạm nghĩa vụ bảo vệ và giữ
gìn môi trường biển........................................................................................... 27

C. Meron đe dọa sẽ thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay khi tàu RV
Vilhelmina đi vào lãnh hải đã vi phạm quy định về quyền đi qua không gây hại
của Tyrone theo Điều 17 Công ước luật biển 1982. ......................................... 29

Mục 2. Vương quốc Meron đã can thiệp bất hợp pháp vào các hoạt động đánh bắt
cá truyền thống của ngư dân Tyrone tại The Fern là không phù hợp với Công ước
.............................................................................................................................. 29

3
 Mục 3. Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt dây cáp ngầm, Vương
quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa Tyrone và các đặc quyền
của Cộng hòa Tyrone đối với CS Digit ................................................................ 35

A. Vương quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do đặt dây cáp ngầm của Cộng
hòa Tyrone ........................................................................................................ 35

B. Vương quốc Meron đã vi phạm các đặc quyền của Cộng hòa Tyrone đối với
CS Digit ............................................................................................................. 37

Mục 4. Vương quốc Meron đã xâm phạm quyền của Cộng hòa Tyrone trong việc
nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật quốc tế theo điều 238 UNCLOS ........ 40

V. KẾT LUẬN ........................................................................................................ 42

4
 I. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Các điều ước quốc tế và các văn kiện quốc tế

1.1 Hiến chương Liên hợp quốc

1.2 Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982

1.3 Điều lệ Y tế quốc tế 2005

1.4 Công ước về tìm kiếm và cứu nạn hàng hải, SAR-1979

Phán quyết của cơ quan Toà án/Trọng tài

1.5 Phán quyết năm 1999 của Tòa trọng tài trong Vụ phân định biển giữa Eritrea
và Yemen (Eritrea/Yemen - Sovereignty and Maritime Delimitation in the Red Sea
- Award of the Arbitral Tribunal in the Second Stage - Maritime Delimitation, 17
December 1999)

1.6 Phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài trong Vụ kiện Biển Đông giữa
Philippines và Trung Quốc (The South China Sea Arbitration (The Republic of
Philippines v. The People's Republic of China) -AWARD, 12 July 2016)

1.7 Phán quyết năm 1949 của Tòa ICJ trong vụ Eo biển Corfu giữa Anh và
Albania (Corfu Channel (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland v.
Albania)- Judgment of 9 April 1949)

1.8 Panama v. Italy (M/V Norstar case), Phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế về
Luật biển (ITLOS) năm 2019

1.9 Hà Lan v. Nga (Arctic Sunrise), Phán quyết của Tòa trọng tài được thành lập
theo phụ lục VII của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982

5
Tài liệu tham khảo học thuật

1.10 Vấn đề quyền đánh cá trong vụ kiện trọng tài biển đông; Khoa Luật Đại
học Duy Tân; https://khoaluat.duytan.edu.vn/goc-hoc-tap/van-de-quyen-danh-ca-
trong-vu-kien-trong-tai-bien-dong/(truy cập ngày 03/05/2023)

1.11 Vấn đề quyền đánh cá trong vụ kiện trọng tài biển đông (tiếp theo); Khoa
Luật Đại học Duy Tân; https://khoaluat.duytan.edu.vn/goc-hoc-tap/van-de-quyen-
danh-ca-trong-vu-kien-trong-tai-bien-dong-tiep-theo/ (truy cập ngày 03/05/2023)

1.12 Trần H. D. Minh; [78] Phán quyết ngày 12.7.2016 trong Vụ kiện Biển
Đông: Quyền đánh bắt cá truyền thống của ngư dân các nước ở Bãi Scarborough;
Luật pháp Quốc tế - Công pháp Quốc tế bằng tiếng Việt - (2017) https://iuscogens-
vie.org/2018/05/13/78/ (truy cập ngày 03/05/2023)

1.13 Trần H. D. Minh; [56] Thẩm quyền của các tòa án quốc tế: Tòa ICJ và Tòa
ITLOS; Luật pháp Quốc tế - Công pháp Quốc tế bằng tiếng Việt - (2017);
https://iuscogens-vie.org/2018/01/07/56/ (truy cập ngày 03/05/2023)

1.14 Trần H. D. Minh; [77] Phán quyết ngày 12.7.2016 trong Vụ kiện Biển
Đông: Lệnh cấm đánh bắt cá đơn phương của Trung Quốc – Thực tiễn của Việt
Nam; Luật pháp Quốc tế - Công pháp Quốc tế bằng tiếng Việt - (2017);
https://iuscogens-vie.org/2018/05/06/77/ (truy cập ngày 03/05/2023)

1.15 Trần H. D. Minh; [55] Cơ chế giải quyết tranh chấp của UNCLOS 1982;
Luật pháp Quốc tế - Công pháp Quốc tế bằng tiếng Việt - (2017); https://iuscogens-
vie.org/2017/12/31/55/ (truy cập ngày 03/05/2023)

1.16 PSG, TS. Nguyễn Hồng Thao; Khả năng sử dụng Tòa trọng tài quốc tế về
Luật Biển trong tranh chấp Biển Đông; Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp số 17(202)/Kỳ
1, tháng 9/2011; tr 22.

1.17 Hoàng Thị Ngọc Anh, Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao; Quy định
về Nghiên cứu Khoa học Biển theo Công ước Luật Biển năm 1982 và một số thực
6
tiễn liên quan; Bài viết được đăng trên Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, số 12(380)
năm 2019; http://www.visi.ac.vn/contents/vi/tin-tuc-su-kien/khoa-hoc-bien-bien-
doi-khi-
hau/Quy%20dinh%20ve%20NCKH%20theo%20UNCLOS%2082%20va%20mot
%20so%20thuc%20tien%20co%20lien%20quan?app=/Root/Sites/Default_Site/(ap
ps)/Article/Browse (truy cập ngày 03/05/2023

7
 II. SỰ KIỆN PHÁP LÝ

2.1 Cộng hòa Tyrone (Tyrone) khởi xướng vụ kiện này chống lại Vương quốc
Meron (Meron) vào tháng 9 năm 2021 khi Tyrone đã đệ trình một tuyên bố theo
Điều 287 của Công ước của Liên hợp quốc về luật biển năm 1982 (sau đây gọi là
UNCLOS). Tyrone chấp nhận quyền tài phán của Tòa án Luật biển quốc tế (ITLOS)
để giải quyết các tranh chấp liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng UNCLOS.
Ngoài ra, Meron cũng đã đệ trình một tuyên bố theo Điều 287 của UNCLOS, lựa
chọn ITLOS và Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) làm phương thức giải quyết tranh chấp
liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng UNCLOS, mà không nêu rõ thiết chế nào
được ưu tiên hơn.

2.2 Quốc gia Tyrone khởi kiện Vương quốc Tyrone nhằm nhận được các tuyên
bố từ Tòa về bốn vấn đề liên quan, đó là:

a) Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực thi
“các biện pháp phòng ngừa” của Meron là trái với quy định của Công ước;

b) Vương quốc Meron đã can thiệp bất hợp pháp vào các hoạt động đánh bắt cá
truyền thống của ngư dân Tyrone tại The Fern là không phù hợp với Công ước;

c) Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt dây cáp ngầm, Vương quốc
Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa Tyrone và các đặc quyền của Cộng
hòa Tyrone đối với CS Digit; và

d) Vương quốc Meron đã xâm phạm quyền của Cộng hòa Tyrone trong việc
nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật quốc tế.

Những vấn đề trên hoàn toàn liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng UNCLOS

2.3 Cộng hòa Tyrone là một quốc gia ven biển. Tyrone đã tuyên bố xác lập vùng
biển của mình: bao gồm cùng nước lãnh hải rộng 12 hải lý, vùng đặc quyền kinh tế
rộng 200 hải lý, thềm lục địa rộng 200 hải lý tính từ đường cơ sở. Tyrone sản xuất
và cung cấp hầu hết năng lượng tái tạo của thế giới. Người dân Tyrone rất tôn trọng
8
nghề đánh bắt cá truyền thống. Họ có một ngày không ăn chay trong lễ hội Ngày đại
dương hàng năm để tiêu thụ cá do những ngư dân Tyrone truyền thống đánh bắt.

2.4 Vương quốc Meron là một quốc đảo nằm trong cùng khu vực với Tyrone.
Meron có chủ quyền đối với đảo Merino và một cụm đá The Fern (Rocks) nằm cách
đảo Merino 140 hải lí về phía Đông. Vùng nước xung quanh cụm đá (với khoảng
cách xấp xỉ 16 hải lý tính từ đường cơ sở của nó) là ngư trường đánh cá truyền thống
từ lâu đời của ngư dân trong khu vực.

2.5 Feliz LightMonth Inc. là một công ty năng lượng tư nhân, có tư cách pháp
nhân, được thành lập ở Tyrone. Feliz sở hữu và vận hành nhiều trang trại gió ngoài
khơi bờ biển Tyrone và chịu trách nhiệm lắp đặt tất cả các thiết bị liên quan đến việc
cung cấp năng lượng cho nhiều khu vực trên thế giới. Feliz là chủ sở hữu và vận
hành Tàu nghiên cứu (RV) Vilhelmina và Tàu cáp (CS) Digit. Cả hai tàu này đều
được đăng ký và treo cờ Tyrone. Chiếc tàu RV Vilhelmina của công ty được mua
mới gần đây và được Feliz giới thiệu là “một phần tham vọng của Feliz Light Month
nhằm đóng góp cho sự bền vững trên biển”.

2.6 Vào tháng 4 năm 2000, Meron đã đóng cửa các khu vực ngoài 12 hải lý tính
từ cụm đá the The Fern. Kể từ đó, hoạt động đánh bắt cá truyền thống chỉ được
Meron cho phép trong phạm vi 12 hải lý tính từ The Fern. Từ tháng 4 năm 2000,
Tyrone đã gửi các công hàm ngoại giao để phản đối (sáu tháng một lần), tuyên bố
rằng các hạn chế đối với việc đánh bắt cá truyền thống là không phù hợp với quyền
của ngư dân Tyrone như đã được quy định trong UNCLOS và tập quán quốc tế.

2.7 Meron và Tyrone đã phê chuẩn Hiệp định song phương năm 2001 về giải
quyết tranh chấp một cách hòa bình, với điều kiện là bất kỳ cơ chế nào được Quốc
gia thành viên chấp nhận theo Điều 287 của UNCLOS cũng có quyền tài phán đối
với bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến nghiên cứu khoa học biển có thể phát sinh.

2.8 Tháng 1 năm 2020, Chính phủ Tyrone và Meron đã chấp thuận tạo điều kiện
thuận lợi cho việc đặt dây cáp ngầm nối các trang trại gió ngoài khơi của Tyrone với
Đảo Merino và mạng lưới năng lượng của nó. Các điều khoản của Bản ghi nhớ năm
9
2020 về Cáp điện ngầm (sau đây gọi là MoU) được ký kết bởi cả hai Chính phủ nêu
rõ “các bên cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp phép và lắp đặt dây cáp
ngầm đã đề xuất”.

2.9 Vào cuối tháng 1 năm 2020, Tyrone đã trao cho Feliz hợp đồng lắp đặt dây
cáp ngầm với sự hỗ trợ của CS Digit. Tháng 2 năm 2020 Feliz đã hoàn thành và đệ
trình lên cơ quan bảo vệ môi trường Tyroneian một nghiên cứu liên quan đến các bộ
phận của cáp điện ngầm sẽ được đặt trên thềm lục địa của Tyrone và trong Vùng.
Feliz đã đề xuất với chính quyền Tyrone là đoạn dây cáp ngầm đi qua thềm lục địa
của Meron nên đi theo một tuyến đường liền kề với cáp ngầm hiện có. Sau phiên
điều trần công khai ở Tyrone mà không đưa ra bất kỳ phản đối nào đối với dự án,
Chính phủ Tyrone đã ủy quyền cho Feliz sử dụng CS Digit và đặt dây cáp ngầm dọc
theo toàn bộ tuyến đường được đề xuất từ các trang trại gió ngoài khơi của Tyrone
đến ranh giới ngoài lãnh hải của Meron. Chính phủ Tyrone cũng cho phép đặt dây
cáp ngầm còn lại trong lãnh hải của Meron, miễn là Feliz và CS Digit tuân thủ mọi
giấy phép và các điều kiện khác do Meron thiết lập trong đó.

2.10 Theo Biên bản ghi nhớ năm 2020, Meron đã ngay lập tức ủy quyền cho
Feliz đặt dây cáp ngầm trên khắp các vùng biển của mình. Kèm theo đó là các điều
kiện sau: (a) dây cáp ngầm đi theo một hướng cụ thể qua lãnh hải Meron, (b) dây
cáp ngầm luôn cách tất cả dây cáp hoặc đường ống dẫn ngầm hiện có 30 mét trên
thềm lục địa của Meron, và (c) trong các vùng biển của Meron, CS Digit phải tuân
thủ tất cả các luật và quy định được Meron thông qua phù hợp với quy định của
UNCLOS và các nguyên tắc khác của luật pháp quốc tế Đính kèm giấy cho phép gửi
cho Feliz là một bản tóm tắt luật quốc gia của Meron. Luật Bảo vệ Môi trường năm
2005 của Meron trong bản tóm tắt này, bao gồm các quy định sau:

Điều 13

1. Công dân của Vương quốc Meron không được sở hữu, vận hành hoặc điều khiển bất
kỳ tàu nào tham gia vào việc đặt dây cáp hoặc ống dẫn ngầm dưới biển mà không có sự
cho phép rõ ràng trước của Vương quốc Meron.

10
 2. Khoản (1) áp dụng cho tất cả các vùng biển không nằm trong lãnh hải hoặc nội thủy
của Vương quốc Meron.

[...]

Điều 31

1. Mọi hành vi vi phạm Điều 13 đều là hành vi phạm tội và có thể bị kết án phạt tù với
thời hạn không quá 12 tháng.

2.11 Từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2020, khi tất cả các giấy phép đã hoàn tất, CS
Digit đã đặt dây cáp ngầm xuyên qua thềm lục địa của Tyrone, Vùng và thềm lục
địa và lãnh hải của Meron. CS Digit đã đặt dây cáp ngầm dọc theo tuyến đường mà
Feliz đã đề xuất ban đầu, và sau đó dọc theo tuyến đường cụ thể do Meron thiết lập
trong lãnh hải của quốc gia này.

2.12 Tháng 7 năm 2020, báo chí quốc tế cho rằng dây cáp do Feliz đặt đã vi
phạm các điều kiện do Meron đặt ra và nó được lắp đặt với sự tham gia của một công
dân người Meron. Công dân Meron trên đã bị kết án vắng mặt và một thẩm phán
người Meron đã ngay lập tức ban hành lệnh bắt giữ đối với công dân Meron này.

2.13 Ngày 5 tháng 1 năm 2021, cơ quan hàng hải của Meron đã tạo ra một khu
neo đậu ngoài khơi trong một vịnh có mái che tại The Fern cho các tàu thương mại
cách ly hoặc tàu thương mại quá cảnh gặp nạn. Do tính chất lây nhiễm cao của dịch
bệnh và sự cần thiết của việc theo dõi và truy vết y tế, Meron cũng đã đình chỉ mọi
hoạt động và tiếp cận – bao gồm cả hoạt động đánh cá lịch sử truyền thống – trong
khu vực lân cận khu neo đậu cách ly cho đến khi đại dịch toàn cầu được kiểm soát.
Tyrone một lần nữa gửi công hàm ngoại giao phản đối, khẳng định Ngày Đại dương
sẽ được tổ chức vào ngày 8 tháng 6 năm 2021 và kêu gọi “việc đình chỉ bất hợp pháp
của Meron được dỡ bỏ càng sớm càng tốt”.

2.14 Cuối tháng 1 năm 2021, Tyrone cũng gửi công điện ngoại giao tới Meron
với thông báo như sau: Nhằm tìm hiểu tác động môi trường của dây cáp điện, một
công ty năng lượng tư nhân đã đăng ký tại Tyrone – công ty Feliz hoạt động với mục
11
đích thực hiện các cuộc khảo sát ở các vùng biển thuộc quyền tài phán của Vương
quốc Meron. Công ty này sẽ tìm cách thu thập thông tin về cách thức hoạt động của
dây cáp tạo ra trường điện từ, nhiệt, rủi ro vướng víu, ô nhiễm và tác động đến rạn
san hô/khu bảo tồn. Tàu được sử dụng cho các hoạt động Nghiên cứu khoa học biển
(MSR) được đề xuất là Tàu nghiên cứu thuộc sở hữu của Feliz và được đăng ký tại
Cộng hòa Tyrone. Dưới đây là chi tiết của con tàu:

Tên R V Vilhelmina

Trọng tải 5.700 tấn

Độ dài 108 m

Chiều ngang 17 m

Năng lượng thiết lập Động cơ điện: 2 × 3000 hp mã lực

Máy phát điện: 4 × 1500 kW Diesel

Máy phát điện 2 × 1000 kW Diesel

Lực đẩy 2 azipod với cánh quạt bước cố định; 2 cánh mũi
đẩy

Phạm vi 5000 hải lý

Hành trình kéo dài 90 ngày

Nhân viên trên tàu 60

Phương tiện hàng không Sân đỗ trực thăng cho 1 máy bay trực thăng

12
 Thuyền và tàu đổ bộ mang 1 phương tiện tự động lặn sâu dưới nước
theo
(Dự án Tyrone-class xyz000)

Các cuộc khảo sát đã đề xuất được thực hiện dọc theo đường dây cáp hiện có nối
Meron với Tyrone, gần rìa các vùng biển thuộc quyền tài phán của quốc gia ven biển
Meron. Các cuộc khảo sát sẽ diễn ra từ ngày đầu tiên đến ngày cuối cùng của tháng
6 năm 2021. Vương quốc Meron được mời tham gia vào dự án này và tạo điều kiện
cho việc tiếp cận cảng của Meron để hỗ trợ RV Vilhelmina trong bối cảnh đại dịch
toàn cầu. Chính phủ Tyrone yêu cầu Chính phủ Meron làm rõ mọi điều kiện đối với
hoạt động MSR này, vì uỷ ban pháp lý của Tyrone không tìm thấy khung pháp lý áp
dụng

2.15 Chính phủ Tyrone hoàn toàn không nhận được thông báo chính thức nào từ
Meron về việc xác lập vùng thềm lục địa ngoài 200 hải lý cũng như việc Chính phủ
Meron chỉ định toàn bộ thềm lục địa ngoài 200 hải lý của mình là khu vực “trong đó
hoạt động khai thác và thăm dò chi tiết sẽ diễn ra ngay lập tức và cho đến khi có
thông báo mới”. Không có phản hồi chính thức nào từ Meron về các yêu cầu, điều
kiện tại mục 2.13 nên sau bốn tháng chờ đợi, Chính phủ Tyrone đã ủy quyền cho
Feliz triển khai RV Vilhelmina trong khu vực cách đường cơ sở của Meron 199 hải
lý – khu vực thực hiện các hoạt động nghiên cứu theo kế hoạch đã đệ trình. Vào
tháng 4 năm 2021, RV Vilhelmina đã triển khai một phương tiện dưới nước theo dõi
một số động vật có vú ở biển để quan sát hành vi của chúng ở khu vực lân cận dây
cáp ngầm. Sáu tháng kể từ khi yêu cầu gửi Meron và vẫn không có câu trả lời chính
thức, Chính phủ Tyrone đã ủy quyền cho RV Vilhelmina sử dụng phương tiện dưới
nước của mình để thực hiện công việc khoan gần hai dây cáp vào tháng 6 năm 2021
tại hai địa điểm khác nhau, một địa điểm cách đường cơ sở của Meron 199 hải lý và
địa điểm khác cách đường cơ sở của Meron 201 hải lý

2.16 Cùng lúc vào ngày 1 tháng 6 năm 2021, Meron quyết định cấm vô thời hạn
đối với tất cả hoạt động đánh bắt cá lịch sử truyền thống trong toàn bộ lãnh hải của

13
The Fern do lo ngại về dịch bệnh. Tyrone đã gửi một công hàm phản đối mới nhấn
mạnh về việc ngư dân truyền thống của họ không được tiếp cận với bất kỳ ngư
trường nào khác.

2.17 Trong quá trình hoạt động trên biển, ba thuyền viên của tàu RV Vilhelmina
gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng với các triệu chứng của căn bệnh truyền nhiễm
do đại dịch toàn cầu. Việc thiếu các thành viên phi hành đoàn khỏe mạnh và có trình
độ có thể dẫn đến việc mất các thiết bị nghiên cứu vô giá và thảm họa môi trường,
Thuyền trưởng của RV Vilhelmina đã yêu cầu được tiếp cận cảng của Đảo Merino.
Cảng này là cảng khả dụng gần nhất và Thuyền trưởng của đã thông báo đầy đủ cho
cơ quan quản lý cảng về tình hình sức khỏe trên tàu, cũng như các mối lo ngại liên
quan. Cơ quan quản lý cảng ở Meron đã từ chối tàu nhập cảnh vào cảng và cũng
không đề cập đến việc cấp quyền tiếp cập khu neo đậu cách ly. Phản hồi của chính
quyền cảng đã được ghi lại để làm bằng chứng: “Meron không có lợi trong việc cho
RV Vilhelmina vào cảng và Meron sẽ thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay khi
RV Vilhelmina đi vào lãnh hải”.

2.18 Tháng 7 năm 2021, Tyrone đang cố gắng liên hệ với Đức Vua của Meron
để thúc đẩy một giải pháp hòa giải đối với các tranh chấp hiện phát sinh trong giai
đoạn 2020-2021. Đối với các ranh giới ngoài thềm lục địa Meron mới được thiết lập,
không có thông cáo báo chí công khai nào từ Cơ quan quản lý đáy biển quốc tế về
các giới hạn đó và do đó các giới hạn đó chưa phải là cuối cùng và không có giá trị
ràng buộc với Cộng hòa Tyrone.

2.19 Vào tháng 8 năm 2021, các nhà lãnh đạo của cả hai quốc gia đã ký Tuyên
bố chung năm 2021, trong đó khẳng định ý định quay trở lại những năm hợp tác
song phương hiệu quả và cùng theo đuổi giải pháp hòa bình cho tất cả các tranh chấp
còn lại, bao gồm cả việc sử dụng các biện pháp tư pháp.

14
 III. TÓM TẮT LỜI BIỆN HỘ

3.1 Cấu trúc chính của bản biện hộ này bao gồm 5 phần, đầu liên là Danh mục
tài liệu tham khảo; tóm tắt sự kiện pháp lý; tóm tắt bản biện hộ này; nội dung biện
hộ cho 4 yêu cầu, thẩm quyền của Tòa ITLOS và cuối cùng là kết luận. Các sự kiện
pháp lý, bối cảnh sự việc được mô tả trong phần II.

3.2 Mục 1 Phần IV chứng minh thẩm quyền của Tòa ITLOS theo Chương XV
của UNCLOS và các Điều ước giữa Tyrone và Meron. Trong phần này Tyrone sẽ
đưa ra những căn cứ chứng minh không phần nào trong Chương XV UNCLOS làm
mất đi thẩm quyền của Tòa ITLOS với vụ việc này.

3.3 Mục 2 Phần IV biện luận cho yêu cầu “Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp
cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” của Meron là
trái với quy định của Công ước”. Trong phần này Tyrone chứng minh hành vi của
Meron đã vi phạm Điều lệ y tế quốc tế, quyền con người, nghĩa vụ bảo vệ và giữ gìn
môi trường biển và cản trở quyền đi qua không gây hại của Tyrone trong lãnh hải.

3.4 Mục 3 Phần IV biện luận cho yêu cầu “Vương quốc Meron đã can thiệp bất
hợp pháp vào các hoạt động đánh bắt cá truyền thống của ngư dân Tyrone tại The
Fern là không phù hợp với Công ước”. Trong phần này Tyrone đưa ra các quan điểm
về quyền đánh bắt cá truyền thống, chứng minh Meron đã vi phạm các quyền này
của Tyrone và vi phạm nghĩa vụ giải quyết hòa bình các tranh chấp.

3.5 Mục 4 Phần IV biện luận cho yêu cầu “Việc quy định và thực thi các yêu cầu
về việc đặt dây cáp ngầm, Vương quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng
hòa Tyrone và các đặc quyền của Cộng hòa Tyrone đối với CS Digit”. Trong phần
này Tyrone sẽ chứng minh Meron đã vi phạm quyền tự do đặt dây cáp ngầm của
Tyrone và quyền tài phán của Tyrone đối với tàu CS Digit.

3.6 Mục 5 Phần IV biện luận cho yêu cầu “Vương quốc Meron đã xâm phạm
quyền của Cộng hòa Tyrone trong việc nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật
quốc tế”. Phần này Tyrone sẽ chứng minh Meron đã vi phạm các nghãi vụ về tạo
15
điều kiện thuận lợi cho nghiên cứu khoa học biển của Tyrone và vi phạm nghãi vụ
về hoạch định ranh giới thềm lục địa của quốc gia có bờ biển đối diện.

16
 IV. LỜI BIỆN HỘ

Mục 1. Thẩm quyền của Tòa ITLOS trong vụ việc

4.1 Trong các phần trước Tyrone đã trình bày các yêu sách và hành vi vi phạm
của Meron theo UNCLOS. Phần này sẽ chỉ ra rằng Tòa ITLOS có thẩm quyền đối
với yêu sách của Tyrone trên mọi phương diện.

4.2 Meron đã có các yêu sách và hành vi vi phạm các quy định của UNCLOS
đối với Tyrone. Mặc dù các bên đã nỗ lực đàm phán nhưng vẫn không đạt được một
cách giải quyết chung, do đó Tyrone nhận thấy cần phải viện dẫn đến các cơ chế giải
quyết tranh chấp của công ích để bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của mình.

4.3 Bằng cách phê duyệt công ước, cả Tyrone và Meron đều đã chấp nhận chịu
sự ràng buộc bởi các quy định của công ước, trong đó có các quy định tại Chương
XV, bao gồm các quy định về việc chấp nhận trước thẩm quyền tài phán của một cơ
quan tài phán mà một trong các bên đã đệ trình tranh chấp một cách hợp lệ.

4.4 Phần còn lại của mục này được chia làm ba phần. Phần i đề cập đến thẩm
quyền của Tòa ITLOS theo quy định tại các Điều 286 và 288 UNCLOS, đồng thời
chứng minh việc Meron chấp nhận thẩm quyền của cả Tòa ITLOS và Tòa ICJ theo
Điều 287 không ảnh hưởng đến thẩm quyền của Tòa ITLOS. Phần ii chỉ ra rằng
Tyrone và Merone đã tiến hành các cuộc trao đổi quan điểm, đồng thời Tuyên bố
chung 2021 cũng không cản trở việc thực thi quyền tài phán của Tòa ITLOS. Cuối
cùng, phần iii đề cập đến những hạn chế và ngoại lệ đối với quyền tài phán được quy
định tại các Điều 297 và 298, đồng thời làm rõ rằng không có nội dung nào trong cả
hai điều ảnh hưởng đến quyền tài phán của Tòa ITLOS đối với các yêu sách do
Tyrone đưa ra.

A. Thẩm quyền tài phán của Tòa ITLOS theo quy định tại Điều 286 và
288

4.5 Điều 286 và 288(1) đề cập đến những nội dung mà Tòa ITLOS có thẩm
quyền giải quyết:
17
 Điều 286
Phạm vi áp dụng mục này

Tuân theo quy định tại Mục 3, bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến việc giải thích
hoặc áp dụng công ước này, nếu không đạt được giải pháp nào bằng cách áp dụng
các quy định tại Mục 1, sẽ được đệ trình theo yêu cầu của bất kỳ bên tranh chấp nào
tới Tòa án hoặc cơ quan tài phán có thẩm quyền theo mục này.

Điều 288
Thẩm quyền

1. Một Tòa án hoặc cơ quan tài phán được đề cập trong điều 287 sẽ có thẩm quyền
đối với bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng công ước
này được đệ trình theo quy định của phần này.

Như vậy, Tòa ITLOS có thẩm quyền giải quyết tranh chấp giữa Tyrone và Meron
liên quan đến việc giải thích và áp dụng các quy định của UNCLOS. Như các phần
trước của bản bị vong lục này đã chứng minh đầy đủ, và chúng tôi sẽ trình bày chi
tiết hơn trong các phần dưới đây.

a. Những yêu sách của Tyrone đệ trình lên Tòa ITLOS liên quan đến
việc giải thích và áp dụng công ước

4.6 Giữa Tyrone và Meron tồn tại tranh chấp trên thực tế về việc sử dụng biển,
Các bên có quan điểm trái chiều và cùng đưa ra các yêu sách sách trái ngược nhau.

4.7 Nhấn mạnh, các yêu cầu của Tyrone chỉ liên quan đến việc giải thích và áp
dụng UNCLOS mà không đề cập đến việc xác định chủ quyền của bất kỳ thực thể
nào có liên quan trong tranh chấp.

4.8 Các yêu sách cơ bản của Tyrone gồm:

a) Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa
thực thi “các biện pháp phòng ngừa” của Meron là trái với quy định của Công
ước;
18
 b) Vương quốc Meron đã can thiệp bất hợp pháp vào các hoạt động đánh
bắt cá truyền thống của ngư dân Tyrone tại The Fern là không phù hợp với
Công ước;

c) Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt dây cáp ngầm, Vương
quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa Tyrone và các đặc
quyền của Cộng hòa Tyrone đối với CS Digit; và

d) Vương quốc Meron đã xâm phạm quyền của Cộng hòa Tyrone trong
việc nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật quốc tế.

4.9 Theo quan điểm của Tyrone, việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng
Đảo Merino và đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” là trái với quy định của
Công ước về các Điều 17, 24, 192 và 194. Hành vi đe dọa thực thi “các biện pháp
phòng ngừa” đã gây cản trở Tyrone thực hiện quyền đi qua không gây hại của mình
trong lãnh hải của Meron và vi phạm nghĩa vụ của Meron đối với Tyrone; ngoài ra
hành vi trên và hành vi từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng còn vi phạm nghĩa
vụ trong việc bảo vệ môi trường biển của quốc gia này khi các hành vi trên có thể
dẫn đến một thảm họa môi trường biển.

4.10 Như phân tích tại Mục 3, tồn tại một ngư trường đánh bắt cá truyền thống
của ngư dân trong khu vực tại vùng nước khoảng 16 hải lý tính từ đường cơ sở xung
quanh cụm đá The Fern. Tại đây, ngư dân trong khu vực nói chung và ngư dân
Tyrone nói riêng có quyền đánh bắt cá truyền thống và những quyền này được bảo
hộ theo quy định tại Điều 2(3) và các Điều 56(2), 62(3) của Công ước. Việc Meron
cấm các hoạt động đánh bắt cá truyền thống của ngư dân Tyrone là trái với các quy
định trên của UNCLOS. Ngoài ra, liên quan đến vấn đề này Tyrone còn đưa ra cáo
buộc với Meron về vi phạm quy định giải quyết hòa bình các tranh chấp tại Điều
279 UNCLOS.

4.11 Tyrone có quyền tự do đặt dây cáp ngầm trong các vùng đặc quyền kinh tế
và thềm lục địa của Meron theo quy định tại Điều 58 và Điều 79 UNCLOS. Ngoài
ra, Tyrone có toàn quyền đối với tàu cáp CS Digit và các hoạt động diễn ra trên tàu.
19
Theo quy định tại Điều 27 thỉ Meron không có quyền tài phán hình sự với tàu CS
Digit trong trường hợp này trong lãnh hải của Meron, bên cạnh đó theo quy định tại
Điều 56 thì Meron không có quyền tài phán đối với tàu CS Digit trong vùng đặc
quyền kinh tế của nước này. Do đó việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt
dây cáp ngầm của Meron đã vi phạm các quyền tự do của Tyrone và các đặc quyền
của Tyrone đối với CS Digit.

4.12 Liên quan đến việc nghiên cứu khoa học, Tyrone đưa ra các yêu sách yêu
cầu Tòa công nhận Meron đã vi phạm các quyền được tạo điều kiện trong nghiên
cứu khoa học của Tyrone theo các Điều 246(3) và 255 UNCLOS. Ngoài ra Meron
còn vi phạm nghĩa vụ của các quốc gia có bờ biển đối diện trong hoạch định ranh
giới ngoài của thềm lục địa theo Điều 83 UNCLOS.

4.13 Như vậy, giữa Tyrone và Meron tồn tại các tranh chấp liên quan đến giải
thích và áp dụng Công ước tại các Điều 2, 17, 24, 32, 56, 58, 62, 79, 83, 192, 194,
245, 255 và 279, những tranh chấp này rõ ràng thuộc thẩm quyền của Tòa ITLOS.

b. Meron chấp nhận thẩm quyền của cả Tòa ITLOS và Tòa ICJ theo
quy định tại Điều 287 không ảnh hưởng đến thẩm quyền của Tòa ITLOS
trong vụ việc này

4.14 UNCLOS đã quy định rõ ràng, một quốc gia có quyền lựa chọn một hay
nhiều thiết chế được quy định tại Điều 287(1).

Nếu hai bên tranh chấp đã chấp nhận cùng một thủ tục để giải quyết tranh chấp,
thì vụ tranh chấp đó chỉ có thể được đưa ra giải quyết theo thủ tục đó, trừ trường hợp
các bên có thỏa thuận khác theo Điều 287(4).

Một Tòa án đề cập ở Điều 287 sẽ có thẩm quyền đối với bất kỳ tranh chấp nào
liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng công ước này được đệ trình theo quy định
của phần này theo Điều 288(1).

Điều 281(1) quy định các thủ tục được quy định trong Chương XV chỉ được áp
dụng khi các bên không đạt tới một giải pháp thông qua biện pháp hòa bình mà các
20
bên lựa chọn để giải quyết tranh chấp và thỏa thuận giữa các bên không loại trừ khả
năng tiến hành một thủ tục khác.

4.15 Tyrone đã đệ trình một tuyên bố theo Điều 287 UNCLOS 1982 lựa chọn
Tòa ITLOS để giải quyết các tranh chấp liên quan đến việc giải thích và áp dụng
UNCLOS 1982.

Meron cũng đệ trình một tuyên bố theo Điều 287 UNCLOS 1982 lựa chọn Tòa
ITLOS và Tòa ICJ để giải quyết các tranh chấp liên quan đến việc giải thích và áp
dụng UNCLOS 1982.

4.16 Hiệp định song phương năm 2001 về giải quyết tranh chấp một cách hòa
bình, các bên ký kết với điều kiện là bất kỳ cơ chế nào được Quốc gia thành viên
chấp nhận theo Điều 287 của UNCLOS cũng có quyền tài phán đối với bất kỳ tranh
chấp nào liên quan đến nghiên cứu khoa học biển có thể phát sinh.

4.17 Tuyên bố chung năm 2021 các bên ký kết không loại trừ bất kỳ thủ tục nào
tiếp theo, các bên theo đuổi tất cả các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh
chấp còn lại, bao gồm cả việc sử dụng các biện pháp tư pháp.

4.18 Tòa ITLOS cùng được Tyrone và Meron lựa chọn theo đúng thủ tục quy
định tại Điều 287. Sau khi tiến hành các cuộc hòa giải mà không đạt được giải pháp
cho các tranh chấp, các bên đã ký với nhau Tuyên bố chung 2021 chấp nhận tất cả
các biện pháp hòa bình mà không loại trừ thẩm quyền của bất kỳ thiết chế nào. Ngoài
ra trong Hiệp định song phương 2001 các bên chấp nhận thẩm quyền của mọi thiết
chế được chấp nhận theo Điều 287 trong giải quyết bất kỳ tranh chấp nào liên quan
đến nghiên cứu khoa học biển có thể phát sinh. Xuất phát từ các quy định của
UNCLOS 1982, hành vi thực tế của các bên và dựa trên sự tôn trọng nguyên tắc cơ
bản Pacta sunt servanda của Luật quốc tế, Tòa ITLOS hoàn toàn có thẩm quyền tài
phán đối với những yêu sách mà Tyrone đệ trình.

21
 B. Các quy định tại Mục 1 Chương XV không làm mất đi thẩm quyền
tài phán của Tòa ITLOS

4.19 Mục 1 Chương XV đưa ra các quy định chung liên quan đến thẩm quyền
giải quyết tranh chấp của Tòa án hoặc Tòa Trọng tài theo Điều 286. Cụ thể là quy
định tại Điều 281 và Điều 283. Thứ nhất Điều 281 quy định các thủ tục được quy
định trong Chương XV chỉ được áp dụng khi các bên không đạt tới một giải pháp
thông qua biện pháp hòa bình mà các bên đã thỏa thuận lựa chọn để giải quyết tranh
chấp và thỏa thuận giữa các bên không loại trừ khả năng tiến hành một thủ tục khác.
Thứ hai, Điều 283 quy định rằng trước khi áp dụng các thủ tục bắt buộc dẫn đến các
quyết định mang tính ràng buộc, các bên tranh chấp phải tiến hành trao đổi quan
điểm về cách giải quyết tranh chấp bằng thương lượng hay một biện pháp hòa bình
nào khác. Như những phân tích dưới đây thì không có điều khoản nào làm mất đi
thẩm quyền của Tòa ITLOS trong trường hợp này.

4.20 Điều 281 quy định về thủ tục phải tuân theo khi các bên không đạt đến một
cách giải quyết: “Nếu các quốc gia tham gia tranh chấp liên quan đến việc giải thích
hoặc áp dụng công ước này đã đồng ý tìm cách giải quyết tranh chấp bằng các biện
pháp hòa bình do họ lựa chọn, thì các thủ tục quy định trong phần này chỉ được áp
dụng khi không đạt được giải pháp nào bằng cách sử dụng các phương tiện đó và
thỏa thuận giữa các bên không loại trừ bất kỳ thủ tục nào khác”.

4.21 Xét các Điều ước, Hiệp định giữa Tyrone và Meron, hai bên không hề thỏa
thuận về một phương thức chung nào khác để giải quyết tranh chấp. Tuyên bố chung
2021 chấp nhận tất cả các biện pháp hòa bình mà không loại trừ thẩm quyền của bất
kỳ thiết chế nào. Các thỏa thuận trước đó của Tyrone và Meron trong Hiệp định song
phương 2001 hay Biên bản ghi nhớ năm 2020 cũng không đưa ra một phương pháp
hòa bình giải quyết tranh chấp chung, tuy nhiên cũng không loại trừ đi thẩm quyền
của Tòa ITLOS.

4.22 Như vậy giữa Meron và Tyrone không thỏa thuận đưa ra một biện pháp giải
quyết tranh chấp ràng buộc cụ thể nào, hai bên chấp thuận mọi biện pháp hòa bình
22
để giải quyết tranh chấp, kể cả biện pháp tư pháp mà không loại trừ đi khả năng áp
dụng của bất kỳ thiết chế nào, bao gồm Tòa ITLOS. Điều 281 không làm mất đi
thẩm quyền của Tòa ITLOS trong trường hợp này.

4.23 Điều 283(1) của UNCLOS quy định các quốc gia buộc phải tiến hành trao
đổi quan điểm trước khi sử dụng các cơ chế giải quyết tranh chấp nêu ở Mục 2
Chương XV của Công ước. Cụ thể: “Khi tranh chấp phát sinh giữa các quốc gia
thành viên liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng công ước này, các bên tranh
chấp sẽ nhanh chóng tiến hành trao đổi quan điểm về việc giải quyết tranh chấp
bằng thương lượng hoặc các biện pháp hòa bình khác.”

4.24 Tyrone đồng ý với quan điểm của Tòa Trọng tài vụ kiện Biển Đông: “Đối
với việc trao đổi quan điểm về việc giải quyết tranh chấp, hội đồng trọng tài cho
rằng điều 283 yêu cầu các bên trao đổi quan điểm về phương thức giải quyết tranh
chấp của họ, chứ không phải nội dung của tranh chấp đó.”1

4.25 Theo đó, trước khi đệ trình tranh chấp này tới Tòa ITLOS, Tyrone và Meron
đã tiến hành trao đổi quan điểm về phương thức giải quyết tranh chấp và đi đến ký
kết Tuyên bố chung 2021, hai bên chấp thuận mọi biện pháp hòa bình để giải quyết
tranh chấp, kể cả biện pháp tư pháp mà không loại trừ đi khả năng áp dụng của bất
kỳ thiết chế nào, bao gồm Tòa ITLOS. Như vậy, Điều 283 cũng không làm mất đi
thẩm quyền của Tòa ITLOS trong trường hợp này.

C. Giới hạn và ngoại lệ quy định tại Điều 297 và 298 không được áp
dụng trong vụ việc này

4.26 Trước đó Tyrone đã chứng minh thẩm quyền của Tòa ITLOS với vụ việc
này và các quy định tại Mục 1 Chương XV không làm mất đi thẩm quyền của Tòa
ITLOS. Tiếp theo Tyrone sẽ chứng minh không có giới hạn nào tại Điều 297 hay
ngoại lệ không bắt buộc nào tại Điều 298 làm ảnh hưởng tới thẩm quyền của Tòa
ITLOS.

1
Phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài trong Vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đoạn 160
23
 4.27 Điều 297 tự động giới hạn quyền tài phán mà một trọng tài có thể thực hiện
đối với các tranh chấp liên quan đến thực thi quyền chủ quyền và quyền tài phán,
nghiên cứu khoa học biển hoặc tài nguyên sinh vật của vùng đặc quyền kinh tế. Điều
298 quy định thêm các ngoại lệ đối với việc giải quyết bắt buộc mà một quốc gia có
thể kích hoạt bằng tuyên bố đối với các tranh chấp liên quan đến (a) phân định ranh
giới biển, (b) các vịnh và danh nghĩa lịch sử, (c) các hoạt động thực thi pháp luật và
(d) các hoạt động quân sự.

4.28 Điều 297 khoản 1 giới hạn các tranh chấp về “thực thi” quyền chủ quyền
và quyền tài phán của quốc gia ven biển được giải quyết theo thủ tục được trù định
tại Mục 2 Chương XV, khoản 2 quy định về thẩm quyền tài phán tồn tại đối với
tranh chấp liên quan đến nghiên cứu khoa học biển trừ trường hợp tại tiểu đoạn a(i)
và a(ii), khoản 3 quy định về thẩm quyền tài phán tồn tại với các tranh chấp về nghề
cá trừ trường hợp quốc gia ven biển không chấp nhận đối với cách giải quyết như
vậy về tranh chấp liên quan đến quyền chủ quyền đối với tài nguyên sinh vật tại
vùng đặc quyền kinh tế của mình.

4.29 Đối với yêu sách liên quan tới việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng
Đảo Merino và đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” của Meron, theo quy
định của Điều 297 tiểu đoạn 1(a) và 1(c) UNCLOS những tranh chấp này sẽ được
giải quyết theo quy định tại Mục 2 Chương XV UNCLOS.

4.30 Đối với yêu sách về quyền đánh bắt cá truyền thống của ngư dân Tyrone,
trong phạm vi 12 hải lý từ đường cơ sở của The Fern thì thẩm quyền của Tòa ITLOS
không bị giới hạn. Với 12 hải lý thuộc lãnh hải và 4 hải lý của ngư trường đánh cá
truyền thống nằm dưới chế độ của vùng đặc quyền kinh tế, Tyrone còn đưa ra các
cáo buộc với Meron về vi phạm quy định giải quyết hòa bình các tranh chấp quy
định tại Điều 279 UNCLOS, và không thuộc quy định về giới hạn của Điều 297.

4.31 Đối với yêu sách liên quan đến việc Meron đã vi phạm các quyền tự do của
Tyrone và các đặc quyền của Tyrone đối với CS Digit thuộc thẩm quyền của Tòa
ITLOS theo quy định của Điều 297 tiểu đoạn 1(a).
24
 4.32 Với các tranh chấp về nghiên cứu khoa học, giữa Meron và Tyrone đã ký
với nhau Hiệp định song phương năm 2001 về giải quyết tranh chấp một cách hòa
bình, các bên ký kết với điều kiện là bất kỳ cơ chế nào được Quốc gia thành viên
chấp nhận theo Điều 287 của UNCLOS cũng có quyền tài phán đối với bất kỳ tranh
chấp nào liên quan đến nghiên cứu khoa học biển có thể phát sinh. Dựa trên sự tôn
trọng đối với nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế, đặc biệt là nguyên tắc Pacta sunt
servanda, các tranh chấp liên quan đến nghiên cứu khoa học học biển giữa hai quốc
gia sẽ được giải quyết bởi bất kỳ cơ chế nào được các bên chấp nhận theo Điều 287
của UNCLOS. Như vậy thẩm quyền của Tòa ITLOS về nghiên cứu khoa học biển
không bị giới hạn bởi quy định tại Điều 297.

4.33 Liên quan đến quy định tại Điều 298, Tyrone và Meron đều không có các
tuyên bố loại trừ thẩm quyền của các thiết chế tại Mục 2 Chương XV về những tranh
chấp theo quy định của Điều này.

4.34 Như vậy quy định tại Điều 297 và 298 đều không làm mất đi thẩm quyền
của Tòa ITLOS đối với những yêu sách của Tyrone trong vụ việc này.

Mục 1. Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe
dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” của Meron là trái với quy định của
Công ước

A. Từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa

thực thi “các biện pháp phòng ngừa”, Vương quốc Meron đã vi phạm
nghĩa vụ của quốc gia khi đối phó với đại dịch nghiêm trọng toàn cầu theo
Điều lệ y tế quốc tế 2005

4.35 Công ước về tìm kiếm cứu nạn hàng hải định nghĩa về “gặp nạn” là: “tình
huống có sự chắc chắn rằng một người, một con tàu hoặc phương tiện khác đang bị

25
đe dọa bởi mối nguy hiểm nghiêm trọng sắp xảy ra và cần được hỗ trợ ngay lập
tức2”

Tình huống của Tàu RV Vilhelmina khi có 3 thành viên gặp các vấn đề sức khỏe
nghiêm trọng với các triệu chứng của căn bệnh truyền nhiễm do đại dịch toàn cầu
có thể đe dọa đến tính mạng con người được coi là “gặp nạn” theo định nghĩa này.

4.36 Theo Điều 19 về nghĩa vụ chung và Điều 20 quy định về cảng hàng không,
bến cảng của Điều lệ y tế quốc tế 2005 thì các nước thành viên WHO có nghĩa vụ
đảm bảo yêu cầu năng lực được quy định trong Phụ lục 1 đối với điểm nhập cảnh,
các sân bay và cảng:

“Trong trường hợp các sự kiện có thể gây ra tình trạng khẩn cấp về sức khỏe
cộng đồng gây quan ngại quốc tế: Các quốc gia phải cung cấp phản ứng khẩn cấp
về sức khỏe cộng đồng phù hợp bằng cách thiết lập và duy trì một kế hoạch dự phòng
khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng, bao gồm các điểm dịch vụ y tế công cộng, các dịch
vụ khác có liên quan tại các điểm nhập cảnh. Cung cấp việc đánh giá và chăm sóc
cho du khách hoặc động vật bị ảnh hưởng bằng cách thiết lập các cơ sở y tế và thú
y địa phương để cách ly, điều trị…. Cung cấp không gian thích hợp, tách biệt với
những du khách khác, và nếu cần thiết thì cách ly những khách du lịch bị nghi ngờ
nhiễm bệnh, tốt nhất là tại các cơ sở cách xa điểm nhập cảnh. Áp dụng các biện
pháp được WHO khuyến nghị như khử trùng, khử mùi, khử nhiễm… xử lý hành lý,
hàng hóa, thùng chứa, phương tiện vận chuyển, hàng hóa hoặc bưu kiện tại các địa
điểm được chỉ định và trang bị đặc biệt cho mục đích này…”

4.37 Cơ quan hàng hải của Meron đã thực hiện nghĩa vụ của mình theo khuyến
nghị trên của WHO bằng cách tạo ra một khu neo đậu ngoài khơi tại The Fern và
phân phát các vật tư cần thiết cho các tàu thương mại cách ly hoặc tàu thương mại
quá cảnh gặp nạn. Thế nhưng khi tàu RV Vilhelmina gặp nạn, thuyền trưởng của tàu
đã thông báo đầy đủ về vấn đề sức khỏe nghiêm trọng của ba thuyền viên và các lo

2
1.3 (13) chương I, Phụ lục, Công ước về tìm kiếm và cứu nạn hàng hải, SAR-1979
26
ngại về hậu quả của vấn đề này, sau đó đưa ra yêu cầu được tiếp cận cảng của đảo
Merino thì quản lý cảng ở Meron lại không đồng ý.

4.38 Trong UNCLOS dù không quy định rõ về quyền liên quan đến cảng nhưng
có quy định về các quyền ưu đãi và miễn trừ dành cho tàu nước ngoài trong trường
hợp bất khả kháng hoặc gặp nạn; hay việc đi qua không gây hại bao gồm cả dừng và
thả neo khi thấy cần thiết vì lý do bất khả kháng hoặc gặp nạn. Do đó, có thể suy ra,
sự cố hoặc trường hợp bất khả kháng được xem là một ngoại lệ đối với việc ‘không
có quyền vào cảng’, việc công nhận quyền của tàu bị nạn được vào nơi lánh nạn là
không có gì phải bàn cãi.

4.39 Trong Điều lệ y tế quốc 2005, Điều 28 quy định: “Tàu hoặc máy bay sẽ
không bị ngăn cản vì lý do sức khỏe khi ghé vào bất kỳ điểm nhập cảnh nào. Tuy
nhiên, nếu điểm nhập cảnh không được trang bị để áp dụng các biện pháp y tế theo
các quy định này, thì tàu hoặc máy bay có thể được lệnh tự chịu rủi ro để tiến tới
điểm nhập cảnh phù hợp gần nhất có sẵn cho nó, trừ khi tàu hoặc máy bay có hệ
thống hoạt động gặp vấn đề khiến việc di chuyển này không an toàn”.

4.40 Do lo ngại các vấn đề về sức khỏe nên Meron đã đình chỉ hoạt động trong
khu neo đậu kiểm dịch. Nhưng việc từ chối cho tàu RV Vilhelmina nhập cảnh vào
cảng Merino, cũng như việc cố tình không đề cập đến khả năng cho RV Vilhelmina
nhập cảnh vào khu neo đậu cách ly tại The Fern này là một hành vi vi phạm. Nó đã
vi phạm quy định về nghĩa vụ của quốc gia khi đối phó với đại dịch nghiêm trọng
toàn cầu theo Điều lệ y tế quốc tế 2005. Meron không có quyền ngăn cản tàu RV
Vilhelmina vì các lý do liên quan đến sức khỏe, nhất là việc ngăn cản này có thể dẫn
đến những thiệt hại về người và của.

B. Vương quốc Meron từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo
Merino và đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” đã vi phạm nghĩa
vụ bảo vệ và giữ gìn môi trường biển

4.41 Trước hết, Điều 198 của Công ước đã quy định “Quốc gia nào biết được
trường biệt môi trường biển đang có nguy cơ sắp phải chịu những thiệt hại hay đã
27
chịu những thiệt hại do ô nhiễm thì phải lập tức thông báo cho các quốc gia khác
mà mình xét thấy có nguy cơ phải chịu những tổn thất này cũng như cho các tổ chức
quốc tế có thẩm quyền”. Ở đây nhận thấy việc 3 thuyền viên gặp các vấn đề nghiêm
trọng về sức khỏe do đại dịch gây ra thì thuyền trưởng tàu RV Vilhelmina đã lo sợ
rằng việc thiếu các thành viên phi hành hành đoàn khỏe mạnh và có trình độ sẽ dẫn
đến việc thiếu mất các thiết bị nghiên cứu vô giá và dẫn đến thảm họa môi trường
nên thuyền trưởng đã thông báo đầy đủ cho cơ quản quản lý cảng về các mối lo ngại
này nên trước hết có thể thấy rằng tàu RV Vilhelmina của Tyrone đã trung thực và
hoàn thành nghĩa vụ thông báo kịp thời về nguy cơ ô nhiễm biển có thể xảy ra theo
đúng tinh thần của Công ước.

4.42 Thứ hai, về các biện pháp nhằm ngăn ngừa, hạn chế và chế ngự ô nhiễm môi
trường biển, Điều 194 của UNCLOS quy định:

1. Các quốc gia, tùy theo tình hình, thi hành riêng rẽ hay phối hợp với nhau, tất
cả các biện pháp phù hợp với Công ước, cần thiết để ngăn ngừa, hạn chế và chế ngự
ô nhiễm môi trường biển, sử dụng các phương tiện thích hợp nhất mà mình có, và
cố gắng điều hòa các chính sách của mình về mặt này.

2. Các quốc gia thi thành mọi biện pháp cần thiết để cho các hoạt động thuộc
quyền tài phán hay quyền kiểm soát của mình không gây tác hại do ô nhiễm cho các
quốc gia khác và cho môi trường của họ và để cho nạn ô nhiễm nảy sinh từ những
tai nạn hay từ các hoạt động thuộc quyền tài phán hay quyền kiểm soát của mình
không lan ra ngoài các khu vực mà mình thi hành các quyền thuộc chủ quyền theo
đúng Công ước.

4.43 Như vậy Meron phải cùng với tàu RV Vilhelmina của Tyrone phối hợp với
nhau để ngăn ngừa, hạn chế xảy ra ô nhiễm môi trường biển cũng như thảm họa trên
biển. Như mối lo ngại mà Thuyền trưởng của tàu RV đã đề cập thì việc cho tàu tiếp
cận cảng là 1 trong những giải pháp vô cùng quan trọng để tránh xảy ra tình trạng ô
nhiễm biển. Nếu tàu được tiếp cận cảng để được hỗ trợ về y tế thì sức khỏe của các
thuyền viên được bảo đảm từ đó sẽ không thiếu người có chuyên môn để không xảy
28
ra tình trạng ô nhiễm hay thảm họa trên biển. Nên Merone không cho tàu tiếp cận
cảng và đe dọa thực thi các biện pháp phòng ngừa là trái với quy định của Công ước
về bảo vệ và giữ gìn môi trường biển.

C. Meron đe dọa sẽ thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay khi tàu
RV Vilhelmina đi vào lãnh hải đã vi phạm quy định về quyền đi qua không
gây hại của Tyrone theo Điều 17 Công ước luật biển 1982.

4.44 Meron đã đe dọa sẽ thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay khi RV
Vilhelmina đi vào lãnh hải. Tyrone khẳng định Meron đã áp dụng sai quy định của
UNCLOS 1982.

4.45 Căn cứ vào Mục 3, Chương II, UNCLOS 1982 quy định về đi qua không
gây hại trong lãnh hải, theo Điều 17, tàu RV Vilhelmina được hưởng quyền đi qua
không gây hại trong lãnh hải của Meron, và Meron không được cản trở quyền đi qua
không gây hại của tàu RV Vilhelmina theo quy định tại Điều 24. Meron có quyền
đòi hỏi tàu RV Vilhelmina đi qua không gây hại trong lãnh hải của Meron theo các
tuyến đường mà Meron đã ấn định và tàu phải tôn trọng cách phân chia các luồng
giao thông đó theo Điều 22.

4.46 Từ những lý do trên đã cho thấy bằng cách từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp
cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực thi “các biện pháp phòng ngừa” ngay khi tàu
đi vào lãnh hải, Vương quốc Meron đã vi phạm nghĩa vụ của mình đối với Cộng hòa
Tyrone.

Mục 2. Vương quốc Meron đã can thiệp bất hợp pháp vào các hoạt động
đánh bắt cá truyền thống của ngư dân Tyrone tại The Fern là không phù hợp
với Công ước

4.47 Vào tháng 4 năm 2000, Chính phủ Meron đã đóng cửa khu vực đánh bắt cá
truyền thống ngoài 12 hải lý tính từ cụm đá The Fern, khu vực này vốn đang được
dùng để phục vụ cho hoạt động đánh bắt cá truyền thống của người dân trong khu

29
vực, trong đó có ngư dân Tyrone. Chính phủ Tyrone đã ngay lập tức gửi công hàm
ngoại giao để phản đối (sáu tháng một lần) việc đóng của bất hợp pháp này.3

4.48 Vào ngày 5 tháng 1 năm 2021, Chính phủ Meron tiếp tục đình chỉ mọi hoạt
động xung quanh cụm đá The Fern, trong đó bao gồm hoạt động đánh bắt cá truyền
thống. Đây cũng chính là ngư trường đánh bắt cá truyền thống duy nhất của ngư dân
Tyrone. Vào ngày 1 tháng 6 năm 2021, Meron đã ra quyết định gia hạn đình chỉ mọi
hoạt động xung quanh The Fern thành lệnh cấm vô thời hạn đối với hoạt động đánh
bắt cá truyền thống.4

4.49 Trong vụ việc giữa Nicaragua và Colombia, Tòa đã khẳng định sự tồn tại
của quyền đánh bắt cá truyền thống và là một phần của tập quán quốc tế và Tòa có
thẩm quyền giải quyết vì quyền đánh bắt cá truyền thống này thuộc các quy định
khác của luật pháp quốc tế theo Điều 2(3) UNCLOS. Do đó, Tòa án hoàn toàn có
thẩm quyền để giải quyết vì có liên quan đến việc giải thích và áp dụng Công ước.

4.50 Đánh bắt cá truyền thống hay đánh bắt cá thủ công đã được thảo luận rộng
rãi trong vụ Trọng tài Eritrea kiện Yemen. Tòa trọng tài trong vụ kiện Biển Đông
giữa Philippines và Trung Quốc cũng trích dẫn trích dẫn chủ yếu phán quyết năm
1996 của Tòa trọng tài trong Vụ phân định biển giữa Eritrea và Yemen để định nghĩa
thế nào là đánh bắt cá thủ công, truyền thống. Theo đó, cả hai Tòa Trọng tài đều
nhận định, đánh bắt cá thủ công được định nghĩa là hoạt động đánh bắt cá sử dụng
các tàu cá nhỏ và ngư cụ đơn giản, với quy mô nhỏ khác với đánh bắt cá công nghiệp.
Ngư dân đánh bắt cá truyền thống có thể nâng cấp, cải tiến động cơ của các tàu cá
nhỏ, thay đổi kỹ thuật hàng hải, thông tin liên lạc hoặc kỹ thuật đánh bắt. Nhưng nếu
các cải tiến này khiến cho hoạt động đánh bắt cá vượt mức “thủ công”, trở thành
đánh bắt cá quy mô công nghiệp quy mô lớn và có tính chất thương mại thì sẽ không
được xem là đánh bắt cá thủ công, truyền thống.5

3
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.6
4
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone đoạn 2.13 và 2.16
5
Phán quyết năm 1996 của Tòa trọng tài trong Vụ phân định biển giữa Eritrea và Yemen, đoạn 105, 106; Phán
quyết năm 2016 của Tòa trọng tài trong Vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đoạn 795, 796, 797
30
 Ngoài ra Tòa Trọng tài vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc cũng
làm rõ thêm rằng đánh bắt cá thủ công được định nghĩa trong quan hệ với đánh bắt
cá công nghiệp, theo đó đánh bắt cá thủ công là hoạt động đơn giản, thực hiện với
quy mô nhỏ, sử dụng kỹ thuật đánh bắt được sử dụng lâu đời theo tập quán của từng
khu vực. Đánh bắt cá có tổ chức và tính chất công nghiệp đáng kể sẽ không còn được
xem là thủ công, truyền thống.6

4.51 Những ngư dân Tyrone đã đánh bắt cá tại khu vực quanh cụm đá The Fern
từ nhiều đời nay, hoạt động đánh cá này thuộc về một cộng đồng ngư dân với quy
mô nhỏ và phần lớn lượng cá đánh bắt được sẽ được sử dụng chủ yếu cho Lễ hội
Ngày Đại Dương. Chúng tôi có đủ căn cứ để xác định hoạt động đánh bắt cá của ngư
dân Tyrone tại khu vực quanh cụm đá The Fern là hoạt động đánh bắt cá truyền
thống, khu vực này cũng là ngư trường đánh bắt cá truyền thống của nhiều quốc gia
trong khu vực.

4.52 UNCLOS quy định về chế độ pháp lý của lãnh hải:

Điều 2
Chế độ pháp lý của lãnh hải và vùng trời ở trên lãnh hải cũng như đáy và lòng
đất dưới đáy của lãnh hải

3. Chủ quyền trong lãnh hải được thực hiện theo quy định của Công ước và các
quy định khác của luật pháp quốc tế.

4.53 Quyền đánh bắt cá truyền thống này chính là các quy tắc khác của pháp luật
quốc tế trù định. Trong UNCLOS có đề cập đến quyền đánh bắt cá truyền thống
trong Điều 51, nhưng quyền đánh bắt cá truyền thống này là ở trong vùng nước quần
đảo của quốc gia quần đảo, đây là điều khoản duy nhất của Công ước quy định về
quyền đánh bắt cá truyền thống. Tuy không đề cập ở một điều khoản cụ thể nào khác
trong Công ước nhưng UNCLOS cũng vẫn tôn trọng quyền đánh bắt cá truyền thống

6
Phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài trong Vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đoạn 797, 807
31
này như một tập quán quốc tế và được đề cập đến trong Điều 2(3) về các quy định
khác của pháp luật quốc tế trù định.

4.54 Trong vụ việc giữa Yemen và Eritrea, Tòa trọng tài đã khẳng định rằng
quyền đánh bắt cá truyền thống không phải là quyền lợi chung và cũng không phải
là quyền lợi để được chia sẻ mà đây là quyền cho phép các ngư dân được tự do ra
vào và đánh bắt cá trong vùng đánh bắt cá truyền thống7. Điều đó có nghĩa rằng, các
quyền này không hề thuộc về quốc gia mà nó hoàn toàn thuộc về ngư dân của cả
Tyrone và Meron. Trong phán quyết của Tòa trong vụ việc trên, Tòa chấp nhận sự
tồn tại quyền đánh bắt cá truyền thống tồn tại trong vùng nước chủ quyền của quốc
gia khác.

4.55 Trong vụ việc giữa Nicaragua và Colombia, để được coi là đánh bắt cá
truyền thống thì hành động phải đã được diễn ra từ lâu và có ảnh hưởng đến văn hóa
của quốc gia đó và không bị phản đối bởi quốc gia khác. Như đã đề cập ở trên, hoạt
động đánh bắt cá này của Tyrone là một nghề truyền thống và đã diễn ra từ rất lâu
đời quanh cụm đá The Fern. Và sự lâu đời này đã ảnh hưởng rất nhiều đến văn hóa
của người dân Tyrone, hằng năm họ có một ngày “Ocean day” để có thể tiêu thụ
lượng cá mà ngư dân truyền thống của họ đã đánh bắt. Thêm vào đó, việc đánh bắt
cá truyền thống này của ngư dân Tyrone không hề có sự phản đối nào của Meron
trong suốt một thời gian rất dài.

4.56 Trong vụ việc giữa Trung quốc và Philippines, Tòa trọng tài cũng đã khẳng
định rằng quyền đánh bắt cá truyền thống này là thuộc về ngư dân, không hề thuộc
về một quốc gia nào. Vì vậy, các quyền này không bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi về
biên giới, lãnh thổ hay chủ quyền. Nói cách khác, đây là quyền tư và quyền này gắn
liền với cá nhân, chứ không thuộc về quốc gia nào cả8, và quyền này vẫn sẽ tồn tại
cùng với sự tồn tại của cá nhân và cộng đồng có quyền đó.

7
Phán quyết năm 1996 của Tòa trọng tài trong Vụ phân định biển giữa Eritrea và Yemen, đoạn 87, 88.
8
Phán quyết năm 2016 của Tòa trọng tài trong Vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc đoạn 798.
32
 4.57 Như đã đề cập ở trên, quyền đánh bắt cá truyền thống đã được thừa nhận
và là hợp pháp qua các phán quyết trong các vụ việc liên quan. Tuy không tồn tại
trong UNCLOS một cách cụ thể nhưng thông qua các vụ việc trên, có thể thấy Tòa
công nhận sự tồn tại quyền đánh bắt cá truyền thống và nó tồn tại là các quy tắc khác
được pháp luật quốc tế trù định theo Điều 2(3) UNCLOS. Vì quyền đánh bắt cá
truyền thống không hề thuộc về quốc gia nào nên việc Meron đình chỉ quyền đánh
bắt cá truyền thống của ngư dân là hành vi vi phạm.

4.58 UNCLOS có quy định về các quyền, quyền tài pháp và các nghĩa vụ của
các quốc gia ven biển trong vùng đặc quyền kinh tế:

Điều 56
Quyền, quyền tài phán và nghĩa vụ của quốc gia ven biển trong vùng đặc quyền

2. Trong vùng đặc quyền kinh tế, khi thực hiện các quyền và làm các nghĩa vụ của
mình theo Công ước, quốc gia ven biển phải tính đến các quyền và nghĩa vụ của các
quốc gia khác và hành động phù hợp với Công ước này

4.59 Có thể thấy, lần lượt các hành động từ đóng cửa vùng đánh bắt cá truyền
thống ngoài 12 hải lý xung quanh cụm đá The Fern, đình chỉ rồi chuyển thành lệnh
cấm toàn bộ hoạt động đánh bắt cá truyền thống xung quanh The Fern là hành động
vi phạm Điều 56(2) UNCLOS vì Meron đã không tính đến quyền lợi của Tyrone khi
Tyrone là một nước tôn trọng nghề đánh bắt cá truyền thống và nghề cá này ảnh
hưởng lớn đến văn hóa của người dân Tyrone.

4.60 Ngoài ra, trong phạm vi 16 hải lý tính từ cụm đá The Fern, ngư dân Tyrone
nói riêng và ngư dân trong khu vực nói chung đã thực hiện quyền đánh bắt cá truyền
thống của mình trong suốt nhiều năm liền kể từ lúc Meron xác lập chủ quyền với
cụm đá The Fern mà không bị bất cứ sự phản đối nào của quốc gia này. Tuy nhiên,
từ tháng 4 năm 2000 Meron đã có một loạt các hành vi cản trở ngư dân Tyrone nói
riêng và ngư dân trong khu vực nói chung thực hiện các quyền đánh bắt cá truyền
thống của mình.

33
 4.61 Tháng 4 năm 2000, Meron đã đóng cửa các khu vực ngoài 12 hải lý tính từ
cụm đá the The Fern, vốn đang được phục vụ cho hoạt động đánh cá truyền thống.
Kể từ đó, cứ sáu tháng một lần Tyrone đã gửi các công hàm ngoại giao để phản đối,
tuyên bố rằng các hạn chế đối với việc đánh bắt cá truyền thống là không phù hợp
với quyền của ngư dân Tyrone như đã được quy định trong UNCLOS và tập quán
quốc tế.

4.62 Tháng 1 năm 2021, Meron cũng đã đình chỉ mọi hoạt động và tiếp cận –
bao gồm cả hoạt động đánh cá lịch sử truyền thống – trong khu vực lân cận khu neo
đậu cách ly tại cụm đá The Fern cho đến khi đại dịch toàn cầu được kiểm soát.
Tyrone một lần nữa gửi công hàm ngoại giao phản đối, khẳng định Ngày Đại dương
sẽ được tổ chức vào ngày 8 tháng 6 năm 2021 và kêu gọi “việc đình chỉ bất hợp pháp
của Meron được dỡ bỏ càng sớm càng tốt”.

4.63 Ngày 1 tháng 6 năm 2021, Meron quyết định gia hạn việc đình chỉ mọi hoạt
động trong khu neo đậu kiểm dịch của The Fern thành lệnh cấm vô thời hạn đối với
tất cả hoạt động đánh bắt cá lịch sử truyền thống trong toàn bộ lãnh hải của The
Fern. Tyrone đã gửi một công hàm phản đối mới nhấn mạnh về việc ngư dân truyền
thống của họ không được tiếp cận với bất kỳ ngư trường nào khác.

4.64 Từ những hoạt động trên có thể thấy, dù Tyrone đã cố gắng giải quyết tranh
chấp bằng các biện pháp hòa bình theo tinh thần của UNCLOS và pháp luật quốc tế,
tuy nhiên Meron đã không hợp tác và các hành động của quốc gia này lại làm leo
thang thêm căng thẳng giữa Tyrone và Meron.

4.65 UNCLOS quy định về giải quyết hòa bình các tranh chấp:

Điều 279
Nghĩa vụ giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình

Các quốc gia thành viên sẽ giải quyết bất kỳ tranh chấp nào giữa họ liên quan đến
việc giải thích hoặc áp dụng công ước này bằng các biện pháp hòa bình phù hợp

34
với Khoản 3 Điều 2 của Hiến chương Liên hợp quốc và, vì mục đích này, sẽ tìm kiếm
một giải pháp bằng các biện pháp nêu trong Khoản 1 Điều 33 của Hiến chương.

Trong đó Điều 33(1) Hiến chương Liên hợp quốc quy định: “Các bên đương sự
trong các cuộc tranh chấp, mà việc kéo dài các cuộc tranh chấp ấy có thể đe dọa
đến hoà bình và an ninh quốc tế, trước hết, phải cố gắng tìm cách giải quyết tranh
chấp...”

4.66 Như vậy việc kéo dài và làm leo thang căng thẳng của Meron đã vi phạm
vào nghĩa vụ giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình của UNCLOS và
pháp luật quốc tế.

4.67 Qua đó có thể khẳng định rằng, việc đình chỉ vùng đánh bắt cá truyền thống
quanh cụm đá The Fern của Meron là can thiệp bất hợp pháp.

Mục 3. Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt dây cáp ngầm,
Vương quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa Tyrone và các
đặc quyền của Cộng hòa Tyrone đối với CS Digit

A. Vương quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do đặt dây cáp ngầm
của Cộng hòa Tyrone

4.68 Các Điều 58 và 79 của UNCLOS quy định về quyền tự do đặt dây cáp của
các quốc gia khác tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của quốc gia ven biển.
Cụ thể Điều 58(1) quy định tất cả các quốc gia dù có biển hay không có biển đều có
quyền tự do đặt dây cáp trong vùng đặc quyền kinh tế theo quy định của Công ước.
Điều 79(1) và 79(3) quy định Tất cả các quốc gia có quyền đặt các dây cáp ở thềm
lục địa và tuyến dây cáp đi qua thềm lục địa không cần có sự thỏa thuận với quốc
gia ven biển.

4.69 Theo đó, trong các vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Meron,
Tyrone hoàn toàn có quyền tự do đặt dây cáp ngầm, trường hợp dây cáp ngầm được
đặt trên thềm lục địa của Meron cũng không cần thỏa thuận với quốc gia này về

35
tuyến đường đi của dây cáp ngầm đó. Meron không có quyền tài phán đối với việc
đặt dây cáp ngầm của Tyrone trong các vùng biển trên.

4.70 Tuy nhiên, Meron chỉ cho phép Tyrone đặt dây cáp ngầm trong các vùng
biển của mình với điều kiện CS Digit phải tuân thủ tất cả các luật và quy định được
Meron thông qua trong các vùng biển của Meron. Cụ thể hơn tại Điều 13(2) Luật
Bảo vệ Môi trường năm 2005 của Meron quy định: “Khoản 1 áp dụng cho tất cả các
vùng biển không nằm trong lãnh hải hoặc nội thủy của Vương quốc Meron”. Hay
Meron đã đặt ra điều kiện đặt cáp với Tyrone là “dây cáp ngầm luôn cách tất cả dây
cáp hoặc đường ống dẫn ngầm hiện có 30 mét trên thềm lục địa của Meron”.9

4.71 Điều 78(2) UNCLOS quy định: “Việc quốc gia ven biển thực hiện các quyền
của mình đối với thềm lục địa không gây thiệt hại đến hàng hải hay các quyền và
các tự do khác của các nước khác đã được công ước thừa nhận, cũng không được
cản trở việc thực hiện các quyền này một cách không thể biện bạch được”.

4.72 Phán quyết của ICJ trong Vụ eo biển Corfu (1949) giữa Anh và Albania,
tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã đưa ra khẳng định: “…trách nhiệm của mỗi quốc
gia không cho phép lãnh thổ đã được biết đến là của mình được sử dụng để cản trở,
chống lại những quyền của quốc gia khác”10

4.73 Điều kiện của Meron áp dụng chung và cũng quy định về cách đặt dây cáp
ngầm cho tất cả các vùng biển bao gồm cả vùng biển nằm ngoài đường biên giới
quốc gia trên biển. Như vậy, trong quá trình thực thi quyền chủ quyền của mình đối
với thềm lục địa, Meron đã vi phạm quyền tự do đặt dây cáp ngầm của Tyrone theo
quy định tại các Điều 58, 78 và 79 UNCLOS.

9
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.10
10
Phán quyết năm 1949 của Tòa ICJ trong vụ Eo biển Corfu giữa Anh và Albania, Tr. 22
36
 B. Vương quốc Meron đã vi phạm các đặc quyền của Cộng hòa
Tyrone đối với CS Digit

4.74 Tàu cáp CS Digit thuộc sở hữu của Feliz, được đăng ký và treo cờ Tyrone.
Feliz được chính phủ Tyrone ủy quyền cho sử dụng CS Digit và đặt dây cáp ngầm.
Tàu CS Digit đã tuân thủ mọi giấy phép và các điều kiện khác của Meron trước khi
tiến hành hoạt động đặt cáp.11

4.75 Tàu CS Digit chịu trách nhiệm lắp đặt cáp trong các vùng biển thuộc chủ
quyền và quyền chủ quyền của Meron và là tàu mang cờ của Tyrone - là tàu nước
ngoài. Do đó, Meron không có quyền tài phán hình sự ở trên tàu CS Digit trong lãnh
hải, trừ các trường hợp quy định tại Điều 27(1) UNCLOS, và không có quyền tài
phán hình sự với Tàu CS Digit trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo
quy định tại các Điều 56 và 77 UNCLOS.

Điều 27
Quyền tài phán hình sự trên một tàu nước ngoài
1. Quốc gia ven biển không được thực hiện quyền tài phán hình sự của mình ở trên
một tàu nước ngoài đi qua lãnh hải để tiến hành việc bắt giữ hay tiến hành việc dự
thẩm sau một vụ vi phạm hình sự xảy ra trên con tàu trong khi nó đi qua lãnh hải,
trừ các trường hợp sau đây:
a) Nếu hậu quả của vụ vi phạm đó mở rộng đến quốc gia ven biển;
b) Nếu vị vi phạm có tính chất phá hoại hòa bình của đất nước hay trật tự
trong lãnh hải;
c) Nếu thuyền trưởng hay một viên chức ngoại giao hoặc một viên chức lãnh
sự của quốc gia mà tàu mang cờ yêu cầu sự giúp đỡ của các nhà đương cục địa
phương hoặc
d) Nếu các biện pháp này là cần thiết để trấn áp việc buôn lậu chất ma túy
hay các chất kích thích.

11
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.9 và đoạn 2.11
37
 Điều 56
Các quyền, quyền tài phán và các nghĩa vụ của các quốc gia ven biển trong
vùng đặc quyền về kinh tế

1. Trong vùng đặc quyền kinh tế quốc gia ven biển có

b) Quyền tài phán theo đúng những quy định thích hợp của Công ước về việc:

i. Lắp đặt và sử dụng các đảo nhân tạo, các thiết bị và công trình;

ii. Nghiên cứu khoa học về biển;

iii. Bảo vệ và gìn giữ môi trường biển;

Điều 77
Các quyền của quốc gia ven biển đối với thềm lục địa

1. Quốc gia ven biển thực hiện các quyền thuộc chủ quyền đối với thềm lục địa về
mặt thăm dò và khai thác tài nguyên thiên nhiên của mình

4.76 Như vậy trong vụ việc này Meron không có quyền tài phán đối với tàu cáp
CS Digit, các quyền này hoàn toàn thuộc về Tyrone. Việc xét xử và kết án thành
viên tàu cáp CS Digit là công dân người Meron đã vi phạm các quyền miễn trừ tài
phán và đặc quyền của Tyrone đối với tàu CS Digit.

4.77 Tuy nhiên, vào tháng 7 năm 2020, Meron đã kết án đối với một người ở
trên tàu CS Digit - tàu treo cờ Tyrone.12

4.78 Trong phán quyết về Tàu M/V Norstar (Panama v. Italy) năm 2019, “các
quốc gia không chỉ bị cấm thực hiện quyền tài phán của mình ở biển cả lên tàu của
quốc gia khác mà còn cấm sự mở rộng thẩm quyền tài phán lên các hoạt động hợp
pháp diễn ra trên tàu nước ngoài ở biển cả”13. Điều này khẳng định rằng Meron
không có quyền tài phán với bất kỳ những gì diễn ra trên tàu CS Digit.

12
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.12
13
Panama v. Italy (M/V Norstar case), Phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế về Luật biển (ITLOS) năm 2019, đoạn
225.
38
 4.79 Trong phán quyết liên quan đến tàu Arctic Sunrise (Hà Lan v. Nga) năm
2015, Tòa khẳng định rằng những người có liên quan đến việc vận hành tàu và mọi
sự vật khác được coi là một14. Điều này được áp dụng bất chấp quốc tịch của người
đó đang được xem xét, và tương tự khi quốc tịch của người đang được xem xét là
quốc tịch của quốc gia ven biển đang thực thi luật của quốc gia đó hoặc bảo vệ quyền
và lợi ích của quốc gia đó trong vùng đặc quyền kinh tế15. Do đó, dù người thợ chính
mang quốc tịch Meron thì Meron cũng không có quyền tài phán hình sự đối với
người này.

4.80 Thêm vào đó, trong phán quyết về Tàu M/V Norstar (Panama v. Italy) năm
2019, Tòa khẳng định : “Ngay cả những hành động không liên quan đến can thiệp
vật lý hoặc cưỡng chế trên biển cả cũng có thể cấu thành vi phạm quyền tự do hàng
hải”.16 Như vậy, kể cả khi không có các hành động can thiệp vật lý hay cưỡng chế
thì việc kết án đối với thợ chính (người đang hoạt động trên tàu CS Digit) của Meron
là bất hợp pháp và đã xâm phạm đến quyền tài phán của Tyrone.

4.81 Ngoài ra, Meron cũng không thể viện dẫn những điều kiện, quy định vi
phạm quyền tự do đặt cáp của Tyrone làm căn cứ thực thi quyền tài phán với thành
viên tàu CS Digit trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa. Bên cạnh đó, với
việc đặt cáp trong lãnh hải của Meron, Tyrone đã thực hiện đầy đủ thủ tục xin phép,
bao gồm các giấy tờ liên quan theo quy định của Meron, trong đó có các giấy tờ về
tàu cáp CS Digit cũng như thành viên của tàu. Meron đã nhận được những giấy tờ
này và cũng chấp nhận ủy quyền cho Feliz đặt dây cáp ngầm trong lãnh hải của
mình. Do đó Meron đã biết và buộc phải biết việc một thành viên đoàn là công dân
Meron, hành động đồng ý và ủy quyền cho Feliz đặt dây cáp được coi là một sự cho
phép rõ ràng của Vương quốc Meron với việc Công dân Meron này tham gia vào
hoạt động lắp đặt dây cáp ngầm của Tyrone trên vùng biển của Meron. Như vậy,

14
Hà Lan v. Nga (Arctic Sunrise), Phán quyết của Tòa trọng tài được thành lập theo phụ lục VII của Công ước Liên
hợp quốc về Luật biển năm 1982, đoạn 160.
15
Hà Lan v. Nga (Arctic Sunrise), Phán quyết của Tòa trọng tài được thành lập theo phụ lục VII của Công ước Liên
hợp quốc về Luật biển năm 1982, đoạn 172.
16
Panama v. Italy (M/V Norstar case), Phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế về Luật biển (ITLOS) năm 2019, đoạn
223
39
việc xét xử và kết án thành viên tàu cáp CS Digit thuộc Tyrone của Meron kể cả
trong trường hợp Meron có quyền tài phán đối với tàu này cũng là vô lý và không
có căn cứ.

4.82 Cuối cùng chúng tôi kết luận, Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc
đặt dây cáp ngầm, Vương quốc Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa
Tyrone và các đặc quyền của Cộng hòa Tyrone đối với CS Digit.

Mục 4. Vương quốc Meron đã xâm phạm quyền của Cộng hòa Tyrone
trong việc nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật quốc tế theo điều 238
UNCLOS

4.83 Vào cuối tháng 1 năm 2021, Tyrone đã gửi công điện ngoại giao thông báo
về hoạt động nghiên cứu khoa học của tàu RV Vilhelmina để tìm hiểu cách thức hoạt
động của dây cáp tạo ra trường điện từ, nhiệt, rủi ro vướng víu, ô nhiễm và tác động
đến rạn san hô và khu bảo tồn. Bên cạnh đó, Tyrone cũng đã mời Meron tham gia
vào dự án này.17 Chính phủ Tyrone đã hoàn thành mọi nghĩa vụ cung cấp thông tin
của mình cho Meron theo Điều 248 UNCLOS và việc cung cấp thông tin này đã
được tiến hành qua con đường chính thức thích hợp theo quy định tại Điều 250
UNCLOS (trong trường hợp này, Tyrone đã gửi công điện ngoại giao để thông báo
cho Meron). Như vậy, trong trường hợp này, Meron phải cho phép việc Tàu RV
Vilhelmina tiến hành hoạt động nghiên cứu khoa học để phù hợp với nghĩa vụ tạo
điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu khoa học biển được UNCLOS quy định.

4.84 Sau bốn tháng chờ đợi, Merone không hề có phản hồi chính thức nào về
công điện của Tyrone. Vì Meron không phản hồi đối với các nghiên cứu khoa học
biển trong thời hạn bốn tháng kể từ khi nhận được các thông tin cần thiết về dự án
nghiên cứu khoa học biển quy định tại Điều 248 nên Tyrone coi như Meron đã chấp
thuận với dự án nghiên cứu khoa học biển đó (Điều 252) và cho tiến hành hoạt động
nghiên cứu khoa học tại khu vực cách đường cơ sở của Meron 199 hải lý.18 Tyrone

17
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.14
18 Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.15
40
khẳng định Meron đã vi phạm quyền nghiên cứu khoa học vì mục đích hoàn toàn
hòa bình của mình theo Điều 246(3) UNCLOS và vi phạm việc tạo điều kiện dễ dàng
cho việc nghiên cứu khoa học biển theo điều 255 UNCLOS.

4.85 Sau sáu tháng kể từ khi yêu cầu gửi Meron và không có câu trả lời chính
thức, tàu RV Vilhelmina đã được Chính phủ Tyrone ủy quyền tiến hành hoạt động
nghiên cứu khoa học diễn ra tại địa điểm cách đường cơ sở của Meron 201 hải lý.19
Hoạt động này của tàu RV Vilhelmina là hợp pháp vì hoạt động được thực hiện nằm
ngoài vùng biển mà Meron có chủ quyền và quyền chủ quyền, vì vậy Tyrone có
quyền tự do nghiên cứu khoa học biển.

4.86 Về thềm lục địa mở rộng mà Meron đã công bố rộng rãi, Meron đã bỏ qua
việc gửi các thông tin liên quan đến cho Cơ quan quyền lực một bản để lưu chiểu
theo quy định tại Điều 84(2) và Điều 134(3) UNCLOS. Do đó, Meron đã không
hoàn thành nghĩa vụ của mình để có thể có một thềm lục địa mở rộng ngoài 200 hải
lý. Thêm vào đó, Meron cũng đã không hề có sự thông báo hay trao đổi thông tin
với Tyrone về thềm lục địa mở rộng này. Tyrone và Meron là hai nước ở trong cùng
một khu vực và có bờ biển đối diện nhau, do đó, việc tuyên bố về thềm lục địa mở
rộng của Meron có thể sẽ ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của Tyrone. Như vậy,
Meron đã không hoàn thành nghĩa vụ thỏa thuận Tyrone về hoạch định ranh giới
thềm lục địa giữa các quốc gia có bờ biển tiếp liền hay đối diện nhau theo Điều 83
UNCLOS.

4.87 Qua các phân tích ở trên, khẳng định rằng Vương quốc Meron đã xâm phạm
quyền của Cộng hòa Tyrone trong việc nghiên cứu khoa học biển theo quy định của
UNCLOS.

19
Bản biện hộ của Cộng hòa Tyrone, đoạn 2.15
41
 V. KẾT LUẬN

Trên cơ sở các sự kiện và quy định của pháp luật được nếu trong bản bị vong lục
này, Cộng hòa Tyrone trân trọng yêu cầu Tòa phân xử và tuyên bố rằng:

a) Việc từ chối tàu RV Vilhelmina tiếp cận cảng Đảo Merino và đe dọa thực thi
“các biện pháp phòng ngừa” của Meron là trái với quy định của Công ước;

b) Vương quốc Meron đã can thiệp bất hợp pháp vào các hoạt động đánh bắt cá
truyền thống của ngư dân Tyrone tại The Fern là không phù hợp với Công ước;

c) Việc quy định và thực thi các yêu cầu về việc đặt dây cáp ngầm, Vương quốc
Meron đã vi phạm các quyền tự do của Cộng hòa Tyrone và các đặc quyền của Cộng
hòa Tyrone đối với CS Digit; và

d) Vương quốc Meron đã xâm phạm quyền của Cộng hòa Tyrone trong việc
nghiên cứu khoa học biển theo pháp luật quốc tế.

Tổng thống Cộng hòa Tyrone

42