VẬT LÍ ĐẠI CƯƠNG

(ISV1005)

Phạm Đỗ Chung
phamdochung@gmail.com
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 VNU-IS
 Chương 2 Động học chất điểm
1. Các khái niệm cơ bản
• Độ dịch chuyển, khoảng cách, quãng đường
• Đại lượng vô hướng, vector hệ trục toạ độ
• Thời gian, vận tốc, tốc độ
• Gia tốc
2. Chuyển động thẳng, sự rơi
3. Các dạng đồ thị của chuyển động thẳng
4. Các phép biến đổi vector
5. Chuyển động trong không gian hai và ba
chiều

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 2
 1. Các khái niệm cơ bản

• Vị trí: xf; x0
• Độ dịch chuyển: Δx (có thể âm hoặc dương)
• Khoảng cách (distance) là độ lớn của độ dịch chuyển
• Quãng đường (distance traveled) là chiều dài tổng cộng để
di chuyển từ vị trí đầu tới vị trí cuối
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 3
 1. Các khái niệm cơ bản

• Xác định các đại lượng: độ dịch chuyển, khoảng

cách và quãng đường của chuyển động trên

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 4
 1. Các khái niệm cơ bản

• Đại lượng vector: toạ độ, độ dịch chuyển

• Đại lượng vô hướng:
1. Khoảng cách, quãng đường
2. Thời gian, khối lượng, số lượng, thể tích,…
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 5
 1. Các khái niệm cơ bản
• t: thời gian, thời điểm
• Δt=tf -t0 khoảng thời gian từ lúc bắt đầu đến
lúc kết thúc
• Vận tốc trung bình (Average velocity):
∆𝑟⃗
𝑣⃗ =
∆𝑡
• Vận tốc tức thời (Instantaneous velocity)
𝑑𝑟⃗
𝑣⃗ =
𝑑𝑡

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 6
 1. Các khái niệm cơ bản
• Tốc độ tức thời (Instantaneous speed) là độ
lớn của vận tốc tức thời: 𝑣 = 𝑣⃗
!
• Tốc độ trung bình là: 𝑣 =
∆#

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 7
 1. Các khái niệm cơ bản
• Gia tốc trung bình
(Average aceleration):
∆𝑣⃗
𝑎⃗ =
∆𝑡
• Gia tốc tức thời
(Instantaneous
acceleration)
𝑑𝑣⃗
𝑎⃗ =
𝑑𝑡

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 8
 2. Chuyển động thẳng, sự rơi
• Chuyển động thẳng hay
chuyển động trong không
gian một chiều.
• Chuyển động với gia tốc
không đổi:
a𝑡 %
𝑥 = 𝑥$ + 𝑣𝑡 +
2
• Sự rơi là chuyển động
thẳng với gia tốc bằng
&
𝑔⃗ = 9,8 !
!

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 9
 2. Chuyển động thẳng, sự rơi

x0 xt 0

• Chọn hệ trục toạ độ và gốc

• Xác định dấu của toạ độ, vận tốc và gia tốc.
• Thay các giá trị đã biết vào phương trình
chuyển động

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 10
 3. Các dạng đồ thị của chuyển động
thẳng
Chuyển động thẳng đều

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 11
 3. Các dạng đồ thị của chuyển động
thẳng
Chuyển động thẳng có gia tốc không đổi

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 12
 3. Các dạng đồ thị của chuyển động
thẳng

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 13
 4. Các phép biến đổi vector

A+B=B+A
A+B+C=C+A+B
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 14
 4. Các phép biến đổi vector

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 15
 4. Các phép biến đổi vector

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 16
 4. Các phép biến đổi vector

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 17
 5. Chuyển động trong không gian hai hoặc ba chiều

𝑥 = 𝑥! + 𝑣!" 𝑡
𝑎# $
𝑦 = 𝑦! + 𝑣!# 𝑡 + 𝑡
2
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 18
 5. Chuyển động trong không gian hai hoặc ba chiều

Vận tốc tương đối:

𝑣'( = 𝑣)* +𝑣*+
𝑣'( = 𝑣)* +𝑣*,- 𝑣,(

PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2020 19