You are on page 1of 10

www.divaina.

lk 42 jeks ldKavh 71 jeks m;%h 2023 uehs ui 15 jeksod i÷od wo msgq 10hs ñ, re'60 hs

fyd|u
m%xY mdka
zfnda rela y;r iurejg fmr''' iïudkh
wfma
fi,ajrdcdg
tauka;s udrfò 02 - msgqjg
;dhs,ka; fn!oaO ¥; msßi jevu lr'''

»Y£…w ƒ´~‹ ÷Y{zŠ R¥x‹?

ý»y£Šo»xpŠ fkdauka m,syjvk" msx;+r - ksu,a ohdr;ak


rdcH nqoaê wxYj,g ,enqKq f;dr;=re u;
fmf¾od ^13od& isg fld<U k.rhg ±ä /lj,a
ksyd,a ;,a¥j uy;d mejeiSh' fuu wdrCIl
jevms<sfj< jvd;a l%shd;aul fjkafka fld<U 07
;=kauq,a," fld<U úYajúµd, wjg m%foaYh"

l±‹’v»zŠ
ksoyia p;=ri%h" .d¨uqjfodr" fld<U fldgqj iy
fhdojd we;'
gjqka fyda,a m%foaYj, njo ksyd,a ;,a¥j uy;d
fuu wdrCIl jevms<sfj<g fmd,sish fukau
lSfõh' fï w;r fld<U k.rh ;=< ud¾.
fmd,sia úfYaI ld¾h n<ldh iy yuqodjo fhdojd
fidaÈis fufyhqïo jeälr ;sfí'
we;ehs fmd,sia m%ldYl fcHIAG fmd,sia wêldß

ysr f.j,a
yokak WUg neye
ys r f.org
.sks ksùug l=vq tk tl

ylŠ»{x‹
iQodkñka'''
msx;+r - ksu,a ohdr;ak 05 - msgqjg
kj;a;kak;a nE
fok fohla ld,d
weue;s 200 lska niaik nj lsõj;a fjk fohla n,df.k b|mka
lsßmsá ñ, wvq lsÍu .ek
fld<U kj ue.iska
wjika ;SrKhla kE nkaOkd.drfha úkh wxYfha
lsßmsá wdkhklrejkaf.a ixioh kshduljrfhl=g iy
m%§ma m%ikak iurfldaka iy fkdauka m,syjvk
02 - msgqjg ujg myr fohs
iuka u,a,jwdrÉÑ - ;%sl=Kdu,h ñkqjkaf.dv - fgdaks lreKdkdhl 08 - msgqjg

ishï Wmiïmodj ishï foaYfha isg


Y%S ,xldjg /f.k ú;a jir 270 la 225 u fudaLd úhre fjhsæ iu,sx.sl mk;
msÍu ksñ;af;ka Bfha ^14od& Wfoa
;%sl=Kdu,fha meje;aùug .sh Èhjkakdjg ² ld,.=fKka r;= ksfõokhla
² bÈß meh 24 ëjr
m%fõYfuka
W;aijhlg hdmkfha isg meñKs øúv
foaYmd,k mCIhl ksfhdað;hka ±ïud kï fjkafka
msßila ndOd lsÍug tfrysj ck;dj mßir ydkshla ú;rhs kdúl lghq;= tmd
yd NsCIQka jykafia,d úfrdaOh ±laùu
ksid ;%sl=Kdu,h k.rfha WKqiqï
ckm;s lshhs m%§ma m%ikak iurfldaka iy pñkao is,ajd 02-msgqjg
lghq;= l< hq;=hs
pñkao is,ajd" wls; fmf¾rd" rks,a O¾ufiak
;;a;ajhla Woa.; úh' 02 - msgqjg úu,af.ka ksfõokhla
miq.sh jif¾ rfÜ úYd, le<öula we;s fj,d
md¾,sfïka;=fõ 225 u Èhjkakd Thg odkak ´k m%Nd;a ú;dk
lsõjd' tfyu l<dkï fjkafka mßir ydkshla
iïnkaOka,d cd;sjdoh ú;rhs' md¾,sfïka;=j jglr,d w,a,.kak yok
±kg bÈßm;a lr ;sfnk iu,sx.sl (LGBT)
p¾hdjka wmrdO jrÈka ksoyia lsÍfï mk;a

jmqrd rg h<s
tl;a úi÷ula fkdfjhs' fï l%uh ilia lrkak

TiafÜ%,shdfjka YS% ,xldjg


flgqïm; ta wdldrfhkau iïu; jqfKd;a
ysgmq l:dkdhl lre chiQßh uy;d iuÕ l;d l<
iudchg n,j;a udkisl mSvkhla fukau
úg md¾,sfïka;= wëCIK ldrl iNd iy wfkl=;a
ixialD;sl w.;shla jk nj cd;sl ksoyia
wjq,kak yokjd ldrl iNdj,g ;reK ksfhdað;hka m;alrk f,i
lre chiQßh uy;d fmkajd ÿka nj;a ta fjkqfjka
ta uy;dg ia;=;s jka; jk nj;a ckdêm;s rks,a
rdclSh .=jka yuqod hdkhla fmruqfKa kdhl úu,a ùrjxY uy;d úfYaI
m%ldYhla lrñka wjOdrKh lrhs' 02 - msgqjg

f.ú`ÿ l=udr;=x. úl%uisxy uy;d mejiSh' 02 - msgqjg p;=r muqKqj 02 - msgqjg


p;=r muqKqj 02 - msgqjg <ud wmfhdaclhkag
nxfldf,d;a rg wka;¾cd,hg
f.dv.ekSug
úfoaY úksuh PdhdrEm ouñka bksu`.la
fldkafoais úrys;j fma%IK Y%jK W!k
mqoa.,hkag urK
ffjoH jika; nKavdr

isfuka;s iydh fokjd fvd,¾ ì,shk ;¾ck lr,d


tßla .dñKs cskm%sh
iu,sx.sl p¾hd iïnkaOfhka f.fkk mk;
ñ, re'150 lska ið;a fm%auodi 1'8;a mkS mß.Kl wmrdO
u.ska <ud wmpdr isÿ lrk mqoa.,hkag kS;sfhka
.e,ù hdyels ;;a;ajhla Wodjk nj foaYysff;IS

niaihs wls; fmf¾rd" rks,a O¾ufiak wxYhg meñKs,s lrhs cd;sl jHdmdrfha uyf,alï ffjoH jika;
m%Nd;a ú;dk 02 - msgqjg
nKavdr uy;d cd;sl ixúOdk tluq;=j úiska
m%§ma m%ikak iurfldaka
m%;sm;a;s kHdh yd o¾Yk u; úúO mriamr;d 02 - msgqjg meje;ajQ udOH yuqfõoS mejiSh' 02 - msgqjg
we;;a rfÜ fmdÿ hq;=lu bgqlsÍug tlg tl;=ùfï
fldÜghla ld,h t<U we;s nj;a tys,d ;k;=re ;dkak udkak ß<jqka lrk
re'2600 hs
fnod.ekSu fkdjk nj;a nxfldf,d;a rg tu
;;a;ajfhka f.dv.ekSug .kakd l%shdoduhg th ydksh .ek ÿïßh fiajlhkag myr§
² ;du;a
weue;slï ke;s
yskaod wdKAvqfõ
m%§ma m%ikak iurfldaka
lsf,da.%Eï 50 la
w.h lrñka Bg fldkafoais úrys;j iyh fok nj
úmlaI kdhl ið;a fm%auodi uy;d mjihs' 02 - msgqjg
ls;=,a ;f,hsukakdrfï§
fnda,j;a; iafÜIfï
m%n,fhda lÜáhla
úmlafI jdäfjkjd n/;s isfuka;s
fldÜghl ñ, Bfha ;reK m%cdj lDIsl¾udka;hg l¾udka;lrefjda
mdi,a isiqúhka 2la
meyer .ekSug
hld kegQ zfndkmdÜ,dZ
3 la w,a,hs
lshkafka''''
^14 od& uOHu rd;%sfha
² talfka lgqj,
ry ±fkk fldg isg remsh,a 150 lska fhduq lsÍug iyk Khla weue;s wurùrg
ÿl lsh;s
;e;a l<ehs ;reKfhda
fldÉprla lsh,kï wvq l< nj isfuka;s
f;d. fjf<÷kaf.a
m<uq Kh yïnkaf;dg 50 fokl=g 2la ßudkaâ m%§ma m%ikak iurfldaka" fkdauka m,syjvk iy
bjikako''æ@ weye,shf.dv - Wmd,s Èkfiak r;=.uf.a
ix.uh mjihs' 02-msgqjg u;a;, - os,sma chfialr 02 - msgqjg fm%au;s,l 02 - msgqjg 02 - msgqjg wls; fmf¾rd 02 - msgqjg
02 2023 uehs ui 15 jeksod iªod

iïnkaOka,d cd;sjdoh jmqrd 01 msgqfjka fudaLd úhre fjhsæ


rg h<s wjq,kak yokjd m%§ma m%ikak iurfldaka iy pñkao is,ajd

p;=r muqKqj
- f.ú`ÿ l=udr;=x. ;%sZuf,a r;afjhs uOHu kefÕkysr fnx.d, fndlal uqyqÿ m%foaYfha
mj;sk fudaLd w;sYh pKav iq<s l=Kdgqj ms<sn|j
ld,.=K úµd fomd¾;fïka;=j r;= ksfõokhla ksl=;a
;%sl=Kdu,h Trf,daiq lKqj wi,g /iajQ ck;dj iy ckjdß 23 Èk 1586 orK .eiÜ ksfõokh u.ska tu N+ñh lr ;sfí'
iïnkaOka yd iquka;srka tlaj kej; cd;sjdoh jmqrd NsCIQka jykafia,d iduldó md .uklska wod< W;aijh mqrd úµd wdrCIs; m%foaYhla f,i kï lr ;sfí' tu Bfha ^14 jeksod& fmrjre 11'30 g ksl=;a l<
rg wjq,lg m;a lsÍug W;aidy lrk nj md¾,sfïka;= meje;aùu kshñ; ia:dkhg meñfKñka isáhy' ia:dkh ms<sn`o 2003 lreKq wkdjrKh lf<a mqrdúµd tu ksfõokh bÈß meh 24 mqrd j,x.= nj tu
uka;%S f.ú`ÿ l=udr;=x. uy;d m%ldY lrhs' fmd,sish" hqo yuqodj yd úfYaI ld¾h n<ldh ud¾. .fõYlhl= jQ lka;f,a Ô' we,a' isßfiak uy;dh' we;eï fomd¾;fïka;=j mjihs'
;%sl=Kdu,fha ishï ksldfha ieureu i`oyd uq,skau yria lrñka tu md .uk j<ld,Sug W;aidy .;af;a øúv msßila tu N+ñh ;ukaf.a merKs fldaú,a m%foaYhla
úreoaO jQfha ;%sl=Kdu, Èia;%sla uka;%S wd¾' iïnkaOka iduh lvùfï isÿùï we;sfj;ehs mjiñks' f,i fmkajd fokakg m%h;ak .kakd nj ;%sZuf,a ta wkqj tu iq<s l=Kdgqj Bfha Wfoa 5'30 jkúg
uy;d nj;a fyf;u m%ldY lrhs' tfy;a wdrCIl wxY fj; Tjqka ±ä f,i ;;a;ajh fndaêrdcdrdudêm;s yd ;%sZu,h k.r lvj;ai;r 18'7N iy 91'5E wdikakfha flakaø.;j mej;=ks'
fï ft;sydisl ieureï keje;aùug l%shdlsÍu myod,Sugo m%h;ak .kq olakg ,eìKs' ta wkqj ndOl YdikdrCIl uKAv,fha f,aLldêldß w¨;aTh ioaOd;siai tu moaO;sh W;=rg nrj yd Bidk foig .uka
Tjqkf.a cd;sjd§ wruqKq fyd¢kau meyeÈ,s jk nj ueÈka bÈßhg weÿKq msßi wod< W;aijh meje;aùug kdysñfhda lSy' fï ms<sn`oj ish¨ ft;sydisl lreKq lrñka Bfha oyj,a jkúg .sksfldK È. nx.a,dfoaYh
l=udr;=x. uy;d lshhs' kshñ;j ;snQ ia:dkhg <Õdfjoa§ ta jkúg ta wi, ,sÅ;j n,OdÍkag fhduqlr we;s njo Wkajykafia lSy' yd W;=re ñhkaudr fjr< ;Srh yryd .uka lsÍug
fou< ikaOdkh kej; jghlska cd;sjdoh weú,Su ^fnda.i y;r ia:dkh bÈßmsg& øúv foaYmd,k ksfhdað; fuu ndOd lsÍï yuqfõ ;%sl=Kdu,h Èia;%sla YdikdrCIl kshñ;j ;sìKs'
ksid fï rfÜ cd;Ska w;r we;s iyÔjkho úkdY jk msßi mj;ajñka isá i;H.%yh w;yer oud t;ekska msgj n, uKAv,fha NsCIQka jykafia,d we;=¿ ck;dj tu bÈß meh 24 ;=< tu moaO;sfha n,mEu fya;=fjka
nj md¾,sfïka;= uka;%S l=udr;=x. uy;d wjOdrKh lr f.dia ;sìKs' ia:dkfha fjkuu W;aijhla meje;aùug miqj mshjr W;=re wlaIdxY 10 ;a 23 ;a w;r kefÕkysr foaYdxY 86
isà' ta jkúg ishï foaYfha isg Wmiïmodj isyslsÍug jevu .;ay' ;a 100 ;a w;r uqyqÿ m%foaYj, iq<fÕa fõ.h mehg
l< NsCIQka jykafia,d ;%sl=Kdu,h jrdfhka f.dv nei tys§ wkqYdikdjla l< ;%sl=Kdu,h Èia;%sla YdikdrCIl lsf,daóg¾ 180-190la muK jk w;r th úáka úg
;reK m%cdj lDIsl¾udka;hg isá w;r tys§ Wkajykafia,d uyd ix>r;akh" ;%sl=Kdu,h
uy Èidm;s wdrCIl wxY m%OdkSka úiskao ms<s.kq ,en
n, uKAv,fha f,aLldêldß w¨;aTh ioaOd;siai ysñhka
m%ldY lf<a tu W;aijh Èidm;s;=ud yd fiiq wd.ñl
mehg lsf,daóg¾ 210 la muK úh yels nj o tu
fomd¾;fïka;=j lshhs'
isáhy' wia.sß md¾Yjfha wkqkdhl fõ`vrefõ Wmd,s kdhlhka iuÕ taldnoaOj b;d iqyo;ajhlska ixúOdkh
fhduq lsÍug iyk Khla kdysñhkao Bg tlajQy' lr ;snqK;a cd;sjd§ iq¿;rhla úiska th lvdlmam,a l<
fï fya;=fjka tu uqyqÿ m%foaYj, kej; ±kqï
fok;=re hd;%d fkdlrk f,i ëjr yd kdúl m%cdjkag
Woa.;j ;snQ ;;a;ajh yuqfõ tu ksfhdað; msßi njhs' kuq;a wjqreÿ 2500 la bmerKs fn!oaO Wreuh tu fomd¾;fïka;=j ±kqï foa'
m<uq Kh yïnkaf;dg 50 fokl=g ;%sl=Kdu,h chiqukdrdu úydria:dkhg jevu fldg
miqj kqjr n,d jevu lr ;sfí'
fjkqfjka ck;dj;a NsCIQka jykafia,d;a fkdmels,sj
l%shdlrk nj;a isxy," fou<" uqia,sï cd;Ska ;=ku b;d
±kg uqyqÿ m%foaYj, ëjr lghq;=j, fhfok msßi
jydu f.dvìug fyda wdrlaIs; ia:dkhla
u;a;, - os,sma chfialr ;%sl=Kdu,h fnda.iay;r by< mqrdúµd jákdlula we;s iu.sfhka fjfik ;%sZu,fha h<s`ÿ cd;sjd§ úIîc
fj; meñfKk f,i o ±kqï foa'
ia:dkhls' f:rjd§ Wmiïmod mrmqr;a" iïnqoaO Ydikh;a me;srùug mgq zfoaYmd,kZ b;a;kag bvfkd§u wdKAvqfõ
j.d lghq;=j,g leue;af;ka miqjk ;reK ;re‚hka mßydkshg m;aj ;snQ lkao Wvrg rdcH iufha§ fuu j.lSula nj;a Wkajykafia lSy' fï fya;=fjka Èjhsk jgd uqyqÿ m%foaYj, ëjr
lDIsld¾ñl lghq;= i|yd Wkkaÿ lrùfï jevms<sfj<la fndarela y;r tys frdamKh lr ;sfí' ishï uyd ksldfhka iq¿ ck Pkao n,df.k foaYmd,kh lsÍug j;auka lghq;=j, fhfok úg wjOdkfhka lghq;= lrk f,i
jYfhka ;reK m%cdjg iyk fmd,S wkqmd;hla hgf;a m<uqjrg fuys jevu l< Wmd,s f;reka we;=¿ msßi m<uq ckdêm;sjrhd;a m%h;ak .ekSu lk.dgqodhl njo o ld,.=K úµd fomd¾;fïka;=j ëjr m%cdjf.ka
rdcH nexl= u.ska Kh uqo,a ,nd §u i|yd ueÈy;a jk jrg ms<s.kq ,enqfõo tu ia:dkfha§h' ú,andfõ uqykaÈrï Wkajykafia wjOdrKh l<y' b,a,d isà'
kue;af;l= tu W;aijh ixúOdkh l< nj lshefõ' 2009
f,i lDIsl¾u wud;H uyskao wurùr uy;d lDIsl¾u Èia;%slal 5 lg
wud;HdxYh hgf;a mj;sk jHdmD;s y;frys ks,OdÍkag
Wmfoia § ;sfí'
ta wkqj l=vd mßudK lDIs jHjidhl;aj iyNd.s;aj
225 u Èhjkakdjg '''''' kdh wk;=re wÕjhs
fï w;r" .d,a," ud;r" yïnkaf;dg" r;akmqr iy
jev igyk jHdmD;sh hgf;a yïnkaf;dg§ ;reK ckdêm;sjrhd fï nj m%ldY lf<a n;a;ruq,a, fjdag¾ lshdisáfha md¾,sfïka;= lghq;=j,g ndysßka ;reK l¿;r Èia;%slalj,g kdh hEfï wjodkï ksfõok ksl=;a
m%cdj lDIsl¾udka;hg Wkkaÿ lrùu i|yd wod< tÊ fydag,a mßY%fha meje;s md¾,sfïka;= wdxYsl wëCIK ksfhdað;hka f;dard.kakd f,dalfha m<uq wjia:dj fuh l< nj cd;sl f.dvkeÕs,s m¾fhaIK wdh;kh mjihs'
iyk Kh fhdackd l%uh wdrïN flßKs' fuu ldrl iNd i|yd iïnkaOùug f;dard .;a ;reK njhs' fï ksid fuh ft;sydisl wjia:djla nj;a th fï w;r whym;a ld,.=Kh iuÕ fírej, isg
jevms<sfj< hgf;a ishhg 6'5l wju fmd,S wkqmd;hla ksfhdað;hka ±kqj;a lsÍug fmf¾od ^13 od& meje;s W;aij m%fhdackhg .kakd f,i;a fyf;u ;reK m%cdj f.ka kdúl ie;mqï 8 la ÿßka uqyqfoa wk;=rg ,laj .sf,ñka
hgf;a yïnkaf;dg Èia;%slalfha ;reK ;re‚hka wjia:djg iyNd.s fjñks' b,a,d isáfhah' l%uh fjkia lsÍug kï l%uhg we;=¿ ;snQ nyqÈk hd;%djl isá ëjrhska 6 fokl= ksremøs;j
50lg remsh,a ñ,shkhla yd ñ,shk folla ne.ska Kh fuys§ ;jÿrg;a woyia olajñka ckdêm;sjrhd ùug wjYH nj o ckdêm;sjrhd jeäÿrg;a lshd isáfhah' uqod.;a nj kdúl yuqodj lshhs'
uqo,a m%odkh lsÍfï jevms<sfj<la wdrïN lrkq ,eîh'
lDIsl¾u wud;H uyskao wurùr uy;df.a
m%Odk;ajfhka wdrïN jQ fuu iyk Kh jevigyk
nxfldf,d;a rg '''''' weue;s 200 lska niaik nj lsõj;a
hgf;a Èjhsfka wfkl=;a m%foaYj, isák lDIsl¾udka;hg
lsßmsá ñ, wvq lsÍu .ek
m%cd;ka;%jdÈ l%ufõoh ;=< ff;%md¾Yaùh wdKavqlrKh wo wm rg .kakd fï l%shdj f,dalfha fiiq rgj,a yd
leue;a;la olajk /lshd úrys; ;reK ;re‚hkag o jk úOdhlh" jHjia:dodhlh iy wêlrKh ms<s.kakd ixixokh lr n,kúg f,dalfha fY%aKs.; lsÍïj,ska
;uka leue;s iqÿiq j.djla i|yd fyda i;aj md,kh nj;a tys n,h fn§ hEu ;sìh hq;= nj;a fï wdh;k 03 w;r ;dreKHhg m%cd;ka;%jd§ l%shdoduhlg iydh úug
i|yd fuu Kh fhdackd l%uh hgf;a Kh uqo,a
,nd§ug lghq;= fhdod we;ehs l=vd mßudK lDIs
jHjidhl;aj iyNd.s;aj jHdmD;sh mjihs'
ixprK iy ;=,k b;du;au jeo.;a nj;a mejiQ úmlaI
kdhljrhd wdxYsl wëCIK ldrl iNd 17 lg ;reK
;reKshka 530 la iyNd.s jkafka ixprK iy ;=,k
wjia:dj ,ndfok wxl 01 l%shdj,sh f,i ye¢kaúh yels
nj;a ta wñysß w;S;h u;la fkdl<;a thska mdvï bf.k
.; hq;= nj;a mejiQ úmlaI kdhljrhd lshd isáfha 2023
wjika ;SrKhla kE
l%shdj,sh ukd f,i l%shd;aul lsÍug nj;a mejiSh' fï l;d lrk lshk foa 1990 ;reK wiyk fldñIka
úmlaI kdhl ið;a fm%auodi uy;d fï nj lshd isáfha iNdj úiska bÈßm;a l< nj;a ta fhdackd .Kkdj,ska - lsßmsá wdkhklrejkaf.a ixioh
ÿïßh fiajlhkag myr§ wdxYsl wëCIK ldrl iNdj, ;reK ksfhdað;hka tlla fyda lshd;aul ùu ms<sn| i;=gg m;ajk njh'
fnda,j;a; iafÜIfï hld kegQ ±kqj;a lsÍfï jevuq¿jlg tlajQ wjia:dfõ§h' m%§ma m%ikak iurfldaka iy fkdauka m,syjvk

zfndkmdÜ,dZ 3 la w,a,hs isfuka;s ñ, ''''''


fjf<`o wud;Hjrhd lsßmsá lsf,dajl ñ, remsh,a 200
lska wvqlrk nj mejiqjo lsßmsá ñ, wvq lsÍu
m%§ma m%ikak iurfldaka" fkdauka m,syjvk iy iïnkaOfhka fuf;la wjika ;SrKhla f.k ke;ehs
wls; fmf¾rd ta wkqj lsf,da 50 isfuka;s fldÜghl kj ñ, jkqfha ñ, mej;sfha remsh,a 800 jeks ñ,lgh' flfia fj;;a lsßmsá wdkhklrejkaf.a ixioh mjihs'
fjkakmamqj fnda,j;a; ÿïßh ia:dkfha fõÈldj u; remsh,a 2600 ls' wjia:d lSmhl§ by< .sh w;r wjika jrg isfuka;s lsßmsá ñ, wvq lsÍu iïnkaOfhka n,OdÍka iuÕ
fmf¾od ^13 od& rd;%S 7'00 g muK u;ameka mdkh lrñka óg jir ;=klg fmr lsf,da 50 isfuka;s fldÜhl fldÜghl ñ, jQfha remsh,a 2750 ls' idlÉPd lr wjika ;SrKh wo ^15 jeksod& fyda fyg
isá msßilg tfia fkdlrk f,ig ±kqï ÿka ÿïßh ^16 jeksod& m%ldYhg m;alrk nj tu ixiofha udOH
m%ldYl wfYdala nKAvdr uy;d zÈjhskZ g mejeiSh'
ia:dkdêm;sjrhd we;=¿ ld¾h uKav,fha isõ fofkl=g
tu uer lKavdhu úiska myr§ nrm;< ;=jd, isÿlr iu,sx.sl mk; '''''' lsßmsá ñ, wvq lrk .Kk iy ta ljod isgo hkak
.ek wo fyda fyg udOH yuqfõ m%ldY lrk njo ta
;sfí'
óg wu;rj fuu uerhka ÿïßh ia:dkfha cfka,aj,go iu,sx.sl p¾hdjka wmrdO jrÈka ksoyia lsÍfï ixfYdaOkhla we;=¿ l< yel' uy;d lshd isáfhah' fuys§ ;jÿrg;a l;d l< wfYdala
myr§ w,dNydks isÿlr we;' l%shdj,sh ;=< l<hq;= foa fukau fkdl< hq;= foa ms<sn`ojo iu,sx.sl újdy kS;s.; lsÍug lsisfia;au bv fkdfok nKAvdr uy;d fufiao mejeiSh'
myrlEug ,lajQ ÿïßh ia:dkdêm;sjrhd we;=¿ jyd wjOdkh fhduq l<hq;= nj ùrjxY uy;d mjihs' njg ish¨u foaYmd,k mCI kdhlhska iy mk; bÈßm;a fjf<o weue;s;=ud lsßmsá lsf,dajla remsh,a 200 lska
isõfokd 1990 iqjießh .s,ka r:hlska ó.uqj frday,g
fndfyda rgj,a fuu .eg¨jg wod<j b;d m%fõYfuka l< uka;%Sjrhd fukau Bg mCIj Pkaoh ,nd§ug wfmaCId wvqlrk nj lsõfõ ioaNdjfhka' fldfydu jqK;a
lghq;= lrkqfha udkqISh fya;= bÈßhg ;nñka iudch ì`o lrk uka;%Sjreka úiska rgg iy;slhla ,ndÈh hq;=h' ^ta f,dal fjf<ofmdf<a lsßmsá ñ, h<s by< hñka
we;=<;a l< nj ÿïßh idudkHdêldß tÉ' ta' ã' tia' jÜgk ixialD;sl wdl%uK yd n,fõ. tys msgqmi ms<sn`oj ;u u;h m%ldY fkdlr u. yeÍug bv ,nd§u
.=Kisxy uy;d zÈjhskZg mejiSh' ;sfnkjd' ta ksid m%Yakhla ;sfhkjd' kuq;a wms
l%shd;aul ùu ksid njo Tyq fmkajd fohs' u.ska wod< ldrKhg mCI fukau úmCI hk md¾Yaj mdßfNda.sl ck;djg iykhla ,ndfokak is;=jd' ta
fuu myr§fï isoaêhg iïnkaO iellrejka ;sfokl= tys,d .;hq;= mshjr 3 la o ùrjxY uy;d ;u m%ldYh folgu widOdrKhla isÿfõ'&
w;awvx.=jg .;a nj o fmd,sish mjihs' .ek wms wo idlÉPd lrkjd' fldúâ iuÕ wfma
u.ska i`oyka lr ;sfí' tu mshjr fufiah' LGBT lKAvdhï w;r Y,Hl¾u u.ska ,sx.sl fjkialï fjf<|fmd< lvd jegqKd' m%Yak ueo wdmq .ukla jqj;a
rd;%s ld,fha fnda,j;a; ÿïßh ia:dkh we;=¿ iu,sx.sl yeisÍï wmrdO jrÈka ksoyia lsÍug tlÕ i`oyd fm<Uùï we;s lsÍfï jdKsc jHdmdrhla f,dalfha
fõÈldj ;rula md¿ iajNdhla Wiq,k w;r fmf¾od mdßfNda.slhka fjkqfjka iykhla ,nd§ug wms
jk w;r <ud wmpdr we;=¿ tu yeisÍï m%p,s; lsÍu iy mj;sk neúka tjeks whq;= l%shd iajdNdúl hqla;shg bÈßfha§ lghq;= lrkjd'
rd;%sfha fuu iellrejka ÿïßfha hk uqjdfjka meñK Bg wod< m%o¾Ykd;aul yeisÍï kS;sh u.ska ;ykï l< mgyeks cdjdrula f,i i,ld Bg tfrysj kj kS;s
fõÈldj u; u;ameka idohla mj;ajñka isáh§ tfia hq;=h' ta i`oyd ±kg bÈßm;a lr we;s mk;a flgqïm;g mekùu'
fkdlrk f,i ÿïßh ia:dkfha ld¾h uKav,h wjjdo ß<jqka lrk ydksh .ek
lr we;s w;r tys§ fuu myr§u isÿj we;ehs fy<sjQ nj
fmd,sish lshhs'
<ud wmfhdaclhkag '''''' ls;=,a l¾udka;lrefjda
fï ms<sn|j fjkakmamqj uQ,ia:dk m%Odk fmd,sia
mÍCIl ;s<sK fyÜáwdrÉÑ uy;df.a Wmfoia u;
tysoS jeäÿrg;a lreKq ±lajQ ta uy;d fufiao mejiSh'
zzck;dj w¾nqohg m;aù ;sfnk fuu fudfyd; mdúÉÑ
rgj,aj, ;sfnk wdldrfha wudkqIsl mSvkhla fï rfÜ
keye' kuq;a tfia ;sfnkjd lshd Wml,amkh lrkjd kï weue;s wurùrg ÿl lsh;s
ks,OdÍyq lKavdhula jeäÿr mÍCIK isÿ lr;s' lrñka wdKavqj fkdfhla mk;a f.kú;a iïu; lr . ta i|yd 365 j.ka;shg iq¿ ixfYdaOkhla tla lsÍfuka th
ekSfï oeä W;aidyhl ksr; ù isákjd' wdKavqj iu,sx.sl l< yelshs' kuq;a fuu mk; u.ska 365 wd j.ka;sh weye,shf.dv - Wmd,s fm%au;s,l
fyd|u m%xY mdka p¾hdjka iïnkaOfhka o mqoa.,sl uka;S% fhdackdjla f,i
oKavkS;s ix.%yhg ixfYdaOk mk;la f.kú;a ;sfnkjd'
iïmQ¾Kfhkau bj;a lrkjdZZ
tu bj;a lsÍu ksid f,dalfha <ud wmpdr m%j¾Okh ß<jqka úiska isÿ lrk ydksh ksid furg fndfyda

iïudkh wfma fi,ajrdcdg iu,sx.sl p¾hdjka furg kS;sfha wmrdOhla f,i i|yka
jqj;a miq.sh ld,fha fmd,sish wêlrK ;Skaÿjla wkqj
o`vqjï oSfuka je<lS isáhd'
lrk tlu rg njg YS% ,xldj m;ajk nj mejiQ jika;
nKavdr uy;d ;jÿrg;a lshdisáfha fuu mk; ksid <ud
wmpdr isÿlrk ´kEu wfhl=g kS;sfhka .e,ù hd yels
m%foaYj, ls;=,a l¾udka;h uq¿ukskau úkdY ùfï
;¾ckhg ,laj we;ehs ls;=,a l¾udka;lrejka úiska
lDIsl¾u wud;H uyskao wurùr uy;dg meñ‚,s lr
fílßlrejka 175 la w;ßka iu,sx.sl p¾hdjka iïnkaOfhka f,dalfha fjk;a ;;a;ajhla ks¾udKh jk njhs' we;'
lDIsl¾u wud;Hjrhd weye,shf.dv yd r;akmqr
fyd|u fílßlre iïudkh Èkhs r;a.Õ m%foaYj, ls;=,a l¾udka;lrejkaf.a .eg¨
tauka;s udrfò TiafÜ%,shdfjka YS% ,xldjg rdclSh .=jka yuqod hdkhla fidhd ne,Sug bl=;a 12 od .ïudk /il l< ixpdrh
w;r;=r ls;=,a l¾udka;lrfjda fuu meñKs,s isÿ
m%xYfha meßia w. k.rfha isák È.e;s m%xY mdka p;=r muqKqj Y%S ,xldfõ iaffjÍ .=jka kdúl ksÍlaIK yelshdj l<y' ta iEu .ulu ls;=,a l¾udka;lrefjda ls;=,a
^ne.=fjÜ& ksmojk jif¾ fyd|u fílßlre iïudkh jeä ÈhqKq lsÍu i|yd TiafÜ%,shdkq rch úiska tu l¾udka;hg ß<jqkaf.ka t,a, ù we;s n,mEu iïnkaOj
fujr tu k.rfha fílßhla mj;ajdf.k hk Y%S ,dxlslhl= rdclSh TiafÜ%,shdkq .=jka yuqodjg wh;a KA350 wud;Hjrhdg lreKq bÈßm;a l<y'
m%odkh lrk nj ckdêm;s udOH wxYh mjihs'
jk ;¾Yka fi,ajrdcd uy;dg ysñ ù ;sfí' 2006 § Y%S King Air .=jka hdkhla Y%S ,xld rchg m%odkh lsÍug ;uka uy;a wiSre;d uOHfha ls;=,a u,a lmd me‚
,xldfõ isg m%xYhg ixl%uKh ù we;s ;¾Ykag fyd|u m%xY TiafÜ%,shdkq rch ;SrKh lr ;sfí' ,nd .ekSug lrk lghq;= ß<jqka úiska fudfyd;lska
mdka ksmojk fílßlre iïudkh hgf;a hqfrda 4000la ^Y%S úkdY lrk nj;a" we;eï úg ojig tl me‚
,xld remsh,a ,laI 3'59la& fukau m%xY ckdêm;s tudkqfj,a
uelafrdaka jdih lrk t,sis ckdêm;s ue÷f¾ wuq;a;kag
;f,hsukakdrfï§ mdi,a isiqúhka 2la meyer .ekSug fnda;,hla fyda ,nd .ekSug fkdyels jk mßÈ lmk
,o ls;=,a u,a lvd oud Bg t,a,d we;s rd uqÜá úkdY
jirl ld,hla m%xY mdka iemhSfï fldka;%d;a;=jo ysñj
we;' ;e;a l<ehs ;reKfhda 2la ßudkaâ lrk nj;a" ß<jqka oyia .Kkla fï jkúg tu
m%foaYj, ierirñka fuu úkdYh lrk nj;a tu
;udg meßia k.rfha jd¾Islj meje;afjk fuu Èkfiak r;=.uf.a th w;awvx.=jg f.k iellrejka fofokd iu.
fyd|u m%xY mdka ksmojk fílßlre iïudkh ysñùu
l¾udka;lrefjda mejiQy' tuksid flfia fyda fuu
;f,hsukakdru fmd,sishg Ndr § ;snq‚' úkdYh wjika lr fokakehs Tjqyq wud;Hjrhdf.ka
ms<sn|j udOHhg woyia olajñka ;¾Yka mjid we;af;a ;f,hsukakdru m%foaYfha§ mdi,a YsIHdjka fofokl=g
tu jdykh msgia;r m%foaYhl isg ukakdrug yd b,a,d isáhy'
fuu mqj; oek.kakg ,enqKq úg ;ud ye~Q njhs' rileú,s ,nd§ Tjqka rjgdf.k meyerf.k hEug ;e;a
;f,hsukakdrug jd‚cuh lghq;= i|yd meñ‚ njg ß<jqkaf.ka isÿjk ydksh iïnkaOj woyia m< l<
zzwm úfoaYslhka f,i m%xYhg meñ‚fha iïm%odhsl l<ehs fpdaokdj hgf;a w;awvx.=jg .;a ;reKhka
m%xY mdka ^ne.=fjÜ& ksmoùu bf.k .ekSughs' uu yqÕla fmd,sishg f;dr;=re ,enqKq kuq;a YsIHdjka fofokdf.a wud;Hjrhd lshd isáfha Ökfha fm!oa.,sl iud.ula
fofokd fï ui 19 od olajd ßudkaâ Ndrfha ;nk f,i;a
i;=gq fjkjd fujeks by< fmf<a iïudkhla ug ysñùu m%ldY u; tu jdykfha isá ;reKhka fofokd Tjqkaf.a i;afjdaoHdk i|yd furg ß<jqka ,nd fok
Tjqka mÈxÑ m<d;aj, fmd,sisj,ska Tjqka ms<sn|j
.ek' uu mdka yokafka fyd|u msá fhdodf.k fyd|u wêlrKhg bÈßm;a lsÍug ;f,hsukakdru fmd,sish f,i b,a,Sula lr we;s njhs' kuq;a we;eï mßir
jd¾;djla ,ndf.k tu jd¾;d wêlrKhg bÈßm;a lrk
wdydr jÜfgdarejlg wkqjhs' uf.a mdka iEu úgu mshjr .kakd ,§' ixúOdk oelajQ úfrdaOh ksid ;djld,slj tu jev
f,i;a ukakdru ufyia;%d;ajrhd úiska 13 od fmd,sishg
ksmojkqfha thg wdorh uqiq lrñka' mdka ksmoùfï§ flfia fj;;a mdi,a oeßhka fofokl= meyer ms<sfj< kej;S we;;a" mj;sk ffk;sl lghq;= úi|d
ksfhda. fldg ;sfí'
ieuúgu .dhkd lrñka" iskdfiñka th isÿ lrkjdZZ .ekSug ;e;a lf<a hehs lshk isoaêh;a iu.u .ekSfuka wk;=rej tu jevms<sfj< h<s wrUk nj;a
;uka fofokd n,y;aldrfhka Tjqkaf.a jdykhg
hehs 37 yeúßÈ ;¾Yka i|yka lr ;sfí' 2009 jif¾ isg ukakdrfï fndfyda mdi,aj,g wdrlaIdj imhd §ug weue;sjrhd mejiSh'
kxjd .ekSug W;aidy l< njg YsIHdjka fofokd
fílßlrejl= f,i l%shd lrk Tyq jir follg fmr zwjq hqo yuqodj iy fmd,sish lghq;= l<y'
fmd,sishg m%ldY ,nd § we;s w;r tu isoaêfhka miqj
f,úka foia mhsfrkSiaZ hkqfjka meßia k.rfha wjOdkfhka isá .ïjdiSka msßila wod< jdykh oel
;ukaf.au fílßhla wrUd we;'
fujr fuu iïudkh msßkud we;af;a 30 jeks j;djgh' fï jif¾ m<uq udi y;f¾
wka;¾cd,hg PdhdrEm ouñka Y%jK W!k
;¾Ykag fyd|u fílßlre iïudkh ysñj we;af;a
;r.hg bÈßm;a jQ fílßlrejka 175 fokl= w;=ßks'
mqoa.,hkag urK ;¾ck lr,d úfoaY úksuh fma%IK
fvd,¾ ì,shk 1'8;a mkS
fyd|u fílßlre f;aÍfï§ ksmojk mdkaj, fmkqu"
ksIamdokh lrk wdldrh" ñY%Kh" ri yd iqj| úksYaph
uKav,h úiska ie,ls,a,g f.k ;sfí' - mß.Kl wmrdO wxYhg meñKs,s lrhs
m%Nd;a ú;dk isáfhah'
m%§ma m%ikak iurfldaka Ndrÿka nj o weh lshd issáhdh' fï jif¾ ckjdß udifha§ úfoaY.;
úfYaI wjYH;d we;s mqoa.,hkaf.a fï jif¾ uq,a udi y;f¾§ úfoaY.;
Y%jK W!k;d iys; ldka;djkaf.a yd Y%ñlhka fvd,¾ ñ,shk 427'5 l uqo,la
ms ß ñka f .a PdhdrEm /f.k ta j d
PdhdrEm f.k wka;¾cd,hg uqodyßk Y%ñlhka furgg tjQ úfoaY fma%IK
mqoa.,hka ms<sn| f;dr;=re fõ kï 119 tjd ;sfnk w;r th ishhg 68'8 l
² fmd,a mef<a lkak wka;¾cd,hg uqodyßñka n,mEï yd urK m%udKh weußldkq fvd,¾ ì,shk 1'8
fmd,sia yÈis weue;=ï wxYhg meñKs,s j¾Okhls' fmnrjdß udifha§ úfoaY.;
yerefKa ljqo nx'''@ ;¾ck lsÍfï isoaê lSmhla iïnkaOfhka blaujd we;ehs lïlre yd úfoaY /lshd
lrk f,i o weh ck;djf.ka b,a,d isà' Y%ñlhka tjQ fvd,¾ ñ,shk 407'4 miq.
² wfka ukaod talkx''''' wmrdO mÍCIK fomd¾;fïka;=fõ mß.Kl weue;s ukQI kdkdhlaldr uy;d mejiSh'
úfYaI wjYH;d we;s mqoa.,hka f.a sh jif¾ fmnrjdß udihg idfmalaIj
yenehs wdKAvqfõ fyd`o wmrdO wxYhg f.dia meñKs,s l< nj fï jif¾ m<uq udi y;r ;=<§
whs;sjdislï iïnkaO ´kEu .eg¨jl§ ishhg 98'6 l j¾Okhls'
foag fyd`ohs lshkak tlai;a cd;sl úfYaI wjYH;d ixiofha úfoia.; Y%ñlhka fvd,¾ ñ,shk 1867'2
;u ixioh fmkS isák nj;a Tjqka iún, miq.sh ud¾;= udifha§ úfoaY.;
lfYareldjla iNdm;sks úfYaI wOHdmkfõÈks ufkdaúµd la furgg tjd we;s w;r wfma%,a udifha
.ekaùu yd iudkd;au;djh uq,alrf.k Y%ñlhka fvd,¾ ñ,shk 568'3 l uqo,la
;sfhkak ´kE''' talhs WmfoaYsld wdpd¾h wYdÈ fmf¾rd uy;añh muKla fvd,¾ ñ,shk 454 la tjd ;sfí'
Tjqka o rfÜ ixj¾Okhg odhl lr .ekSu tjd ;snQ w;r th miq.sh jirg
fyd`o foag fyd`ohs lsõfj zÈjhskZ g mejiqjdh' th miq.sh jif¾ wfma%,a udih iu.
ixiofha wruqK nj;a weh jeäÿrg;a idfmalaIj ishhg 78'5 l j¾Okhla njo
ls h , ið;a kï tf,i n,mEï yd urK ;¾ck ikaikaokh lr n,k úg ishhg 82'4 l
mejiqjdh' weue;s ukQI kdkdhlaldr uy;d i|yka
lshkjd''''æ iïnkaOfhka meñKs,s 8 la tu wxYhg by< hEula njo weue;sjrhd lshd
lf<ah'
2023 uehs ui 15 jeksod iªod 03
.ïfmd, ´lhs
we,amsáQ h
ye`vj
fÄojdpl
h wïud ÿka re'100;a ;;a;afõ
wdrlaIdj ;r lr,¨‍ fld<U fndf,a
wrka /lshdjg .sh fmd,sisfh yuqodfj wh yeu ;eku Èf<a
f.daGd kslx miqneiaig ;sh, ksf,a

*d;sud
rks,a <Õh wr., iqj lrk f;f,a
- wkqrdO

w;= lemSug hk f,i msyshlao /f.k fuu ;re‚h


miqmiska .uka .kakd wdldrh fufia leurdfõ
igykaj ;sîu yd Tyqf.a mriamr m%ldY ms<sn|j

w;ru.§
fmd,sish jeäÿrg;a mÍlaIK wrUd ;sfí'
fmd,sia mÍlaIKj,ska fy<s ù we;af;a fufia .uka
lrk ;re‚hf.a w;ska w,a,k fudyq weh ta wi,
;sfnk le,Eno fmd,a j;a;la ;=<g /f.k hdug
.ïfmd,fj, m%foaYfha W;aidy l< njhs'
ksjiloS iellre kuq;a ;re‚h thg úreoaOj Tyqg neK je§ isoaêh

ldud;=rhl=g
mshdg mjik nj mejiSu ksid Tyq wehf.a f., ñßl+
w;awvx.=jg nj;a ìu jegqKq wehg wehf.a l=vfhka fn,a,g wek
kS;s{jrfhl=;a we;s nj;a fmd,sish mjihs'
fuu isoaêfhka miqj fudyq fuu ;re‚h fmd,aj;a;
ksjfia b`o,d we;=<g /f.k f.dia Woe,a,la fidhd f.keú;a j<
oeuQ njo wkdjrKh ù ;sfí' ;re‚h fmd,a j;a;

ì,sjqKd
;=<g weof.k hdfï§ wehf.a w; ne£ Trf,daiqj o tu
;reKsh le,Ejg uÕ jeà ;sìh§ fmd,sish fidhdf.k ;snq‚'
bkamiq weh me<| isá mdjyka hq., o j;=r fnda;,h
weof.k hkak yooa§ we;=¿ wfkl=;a oE tu le,E m%foaYfha úúO ia:dk fj;
úreoaO jQ ksid Tyq úislr ;sfí'
*d;sudf.a foayh f.dv.kakd wjia:dj i|yd uykqjr
fn,a, ñßld l=vfhka wêlrK ffjoH ks,OdÍ wd¾ 'mS' chiQßh uy;d
wek urd je<¨jd we;=¿ msßila iyNd.S ù isá w;r tu wjia:dj i`oyd
;re‚hf.a mshd yd ifydaorhd fukau uj o iyNd.S
miq.sh bßod ^7od& ksjfia isg ish mjqf,a tlu .eyeKq orejd h' uj ù isáhy' u< isrer iuÕ wehf.a .uka nE.h o j,
isrer f.dv .ksoa§
fiajd ia:dkh fj; hñka isá fuu
;re‚h w;=reokaj isáhdh'
wikSm ;;a;ajfhka miqjqjo mshd fï
ish¨‍ lghq;= fidhd n,d we;'
ñkSurejd ;=<g oud ;snQ w;r tys wehf.a oyj,a wdydr fõ,

;reKshf.a u< isrer Èk yhla mqrd weh w;=reoykaj isá fuu msßi yd {d;Ska weh ms<sn|j mdfmdÉpdrKh lrhs iuÕ remsh,a oy ;=kl uqo,la iu. ;j;a WmlrK
lSmhla úh' tfiau weh fiajh l< T!IOyf,a h;=re
w;r weh fidhd .ïfmd, fmd,sish .ïfmd, fmd,sisfha fuu w;=reoyka le/,a, o tys úh'
iuÕ wehf.a .uka yd .ïjdiSka we,amsáh uyje,s .Õ ùu igyka lr ;snq‚' ta wkqj fmd,sish jydu ta ms<sn| fidhd neÆ úikaê lr ;snQ wehf.a cx.u ÿrl:kho tu j< ;=<
nE.h o oyj,a fomi jk frdoj,a yd {d;s ksjdi
mßlaId lr ;snq‚'
.ïfmd, fmd,sish wehf.a cx.u
ÿrl:k jd¾;d mjd .ekSug lghq;=
w;r tys§ fuu iellre kS;s{jrhl=
iu. tu ksjfia /£ isáh§ .ïfmd,
;sî yuqúh' uj úiska nia .dia;= f,i § ;snQ remsh,a
100 tys fkd;snq‚' weh j< oud ;snqfKa t;rï .eUqre
wdydr fõ, iuÕ *d;sud f.,sTh m%foaYfha T!IO lr ;snq‚' .ïfmd, fldÜGdi Ndr fmd,sia Ndrhg f.k ;snq‚' fudyqf. jQ j<l fkdfõ' tys Wv fldgfia mia w;ska bj;a
y,l fiajh lrñka isá w;r miq.sh jevn,k fmd,sia wêldß frdIdka
remsh,a oy ;=kla 7od nia .dia;= f,i ujf.ka remsh,a wurisxy uy;d .ïfmd, fmd,sia
ka m%Yak lsÍfï§ fuu >d;kfha iq,uq,
fy<sù ;sfí' iellre fuys§ u;aøjH
lsÍfï § tu isrer u;=jq‚' f.dv.;a isrer mYapd;a
urK mÍlaIK lghq;= i|yd uykqjr cd;sl frday,
iu. ;j;a WmlrK 100 lao /f.k we,amsáh m%foaYfha
isg md.ukska je,s.,a, olajd .uka
ia:dkdêm;s m%Odk fmd,sia mÍlaIl
,laisß m%kdkaÿ uy;d we;=¿ fmd,sia
Ndú;h iïnkaOfhka úúO m%ldY lr fj; /f.k hkq ,eîh'
;snqKo .ïfmd, fmd,sisfha úu¾Ykj,ska
lSmhla o T!IOyf,a lsÍfï § weh fufia w;=reokaj lKavdhula iu. weh fiùug fy<s ù we;af;a ;re‚h flf<iSfï
fuys§ .ïfmd, ia:dkSh wmrdO wxYfha ia:dkdêm;s
m%Odk fmd,sia mÍlaIl pïmsl úu,r;ak fmd,sia
h;=re le/,a, o ;snq‚'
ksjfia isg ógr 100la ÿßka msysá
ie,iqï lf<a mqoa.,hka lsysm
fofkl= ms<sn|j ;snQ ielh o iu.sks'
woyiska Tyq l%shd lr we;s njhs' mÍlaIl m%shka; nKavdr fmd,sia ierhkajreka jk
tfiau fudyq uqyqKq fmd; yryd o 12642 r;akdhl 21002 nkaÿ, ldka;d fmd,sia ierhka
wehf.a cx.u we,amsáh m,a,sfha iSiSàù leurdj, ta w;=ßka iSiSàù leurdfõ wehf.a u;aøjH Ndú;fhka miq fuu >d;kh 2972 bfkdald Wvf.or hk ks,OdÍyq úoHd;aul idlaIs
ÿrl:kho j< ;=< wehf.a rej igykaj ;snQ w;r bkamiq
lsisfjl= weh oel ;snqfKa ke;'
miqmiska hk mqoa.,hd ms<sn|j nqoaê
mÍlaIK wrUd ;snq‚' tu .fïu
isÿl< nj;a .u ;=< u;aøjH wf,ú lrk
mqoa.,hka isák nj m%ldY lr ;sîu;a
/ila o fidhd.kq ,eîh'
.ïfmd, fldÜGdi ndr jevn,k fmd,sia wêldß
;sî yuqù we; wehf.a ÿrl:kh mjd úikaê ù mÈxÑ wyuâ kue;s tlaore mshl= jQ ms<sn|j m%Yak lsÍfï§ tu m%ldYh ;ud frdIdka wurisxy uy;df.a Wmfoia u; .ïfmd,
;snQ w;r fiajd ia:dkfhka tÈk fudyq t¿jka ye§fï ld¾hfha ksr; isÿ l< tlla fkdjk nj;a .ïfmd, fmd,sia ia:dkdêm;s m%Odk fmd,sia mÍlaIl ,laisß
fmrjre 11g muK wehf.a ksjig jQfjls' fmd,sisfha ia:dkdêm;s ,laisß m%kdkaÿ m%kdkaÿ" wmrdO wxYfha ia:dkdêm;s fmd,sia mÍlaIl
.ïfmd< - iqrx. È,aydka l;d lr wE ms<sn|j úuiSu ksid fï w;r .ïfmd, fmd,sisfha uy;d bÈßfha m%ldY lr we;' tfukau l=udrisxy" fmd,sia mÍlaIl chka;" ldka;d fmd,sia
>d;kh lr j< oud ;sìh§ fidhd.;a weh w;=reoyka j we;s nj {d;Ska wmrdO wxYfha fiajh lrk fmd,sia fuu wyuâ hk whf.a mshd we;=¨‍ mjqf,a mÍlaIl risld" Wm fmd,sia mÍlaIl md,s;" fmd,sia
.ïfmd, je,s.,a, we,amsáh m%foaYfha oekf.k ;snq‚' mÍlaIl chka; uy;d fj; úfoaY {d;Ska úiska fuu >d;kh oekf.k mÍlaIl oikdhl" Wm fmd,sia mÍlaIl ;siai" fmd,sia
mÈxÑ 22 yeúßÈ *d;sud uqkjqjrd kue;s fiajd ia:dkh jk T!IOyf,a h;=r rglska weu;=ula ,eî we;s w;r bka ;snQ w;r th ieÕùu i|yd fkdfhl=;a ierhka 33128 Èidkdhl" fmd,sia fldia;dm,ajre jk
;re‚hf.a isrer .ïfmd, jevn,k mjd wE i;=j ;sî we;s w;r ta wkqj lsh ù we;af;a w;=reoka ;re‚h ie,iqï ilia fldg *d;sudf.a mjqf,a wh 101295 úu,iqf¾kaø" 101329 pkaøfiak" ldka;d fmd,sia
ufyia;%d;a rxð;a fma%ur;ak uy;d weh wksjd¾fhkau tu ia:dkhg hd we,amsáfha wyuâ hk wh iu. fkdu. heùu i|yd úúO m%ldY lr we;s fldia;dm,ajre jk 1937 m%§md" 9205 bIxld hk
bÈßfha {d;Ska úiska y÷kd .ekSfuka miq hq;=j ;sî we;' *d;sudg jeäuy,a .ïfmd,fj, m%foaYfha ksjil isák nj o fy<s ù we;' ks,OdÍyq mÍlaIK meje;ajQy'
f.dv.kq ,eîh' fidhqrka ;sfofkl=o isák w;r weh njhs' 24 yeúßÈ fuu iellre t¿jkag fld<
04 2023 uehs ui 15 jeksod i÷od

bïrdka Ldka
wiSï uqkS¾
2023 uehs ui 15 jeksod i÷od

fínoaodf.a iqndrxÑh iy
.sks ksjk yuqodj
n, wr.,h
Y%S ,xldj ;u b;sydifha uq,a j;djg f,dal .sks
ksùfï Èkh Bfha fmrjrefõ§ iurk ,§' láka
ksl=;ajk .sks cd,dj iy nfâ .skaor wereKq úg
f,dalfha ´kEu .skakla ksùug fyda tfia ksùu
i|yd ueÈy;a ùug .sks ksjk yuqodjg mq¿jk' fï
wdh;kh wm%udK fiajhla lrk kuqÿ uyckhdf.a
ie,ls,a,g yiqjkafka ke;' lsishï ;ekl .skakla
yg.;a úg k,d msUf.k tys hk .sks ksjk r: p;=r muqKqj
oelSfï§ muKla ñksiqkag .sks ksjk yuqodj
hkqfjka tallhla ;sfnk nj isysm;a fõ' .sks
Nghd hkq ish Ôú;h b;d Rcq f,i wk;=rlg
ksrdjrKh lr.kakd ñksfils' tu wk;=r jQl,S
m iq.sh bßod Èk ,dfyda¾ kqjr mej;s /,shla
weu;+ ysgmq mdlsia;dk w.ue;s bïrdka
Ldka m%ldY l< lreKq lsysmhla ksid trg n,j;a
*hsia yóâ
bïrdkaf.a ys;j;d
ms<siaiS ñh hEuh' yenehs lgj,a j,ska ksl=;ajk
yuqodj l,n,hg m;aúh' ish fjä fkdjÈk
.skaor ksid ÿï fyda .sks o¨ fkdke.Su ñksiaiq w¿
jdykfha isg /iaj isá msßi weu;+ bïrdka mjid úh' ¨;skka fckrd,a
njg m;afj;s' .sks ksjk yuqodfõ fiajh we.hSu
i|yd .skaorg wu;rj .sks ksjk yuqodjlao fï
isáfha mdlsia;dk yuqodfõ nqoaê wxYfha fiajh
lrk fïc¾ fckrd,a *hsid,a kiS¾ fojrla ;ud yóâ Tyqf.a yuqodm;s
rfÜ ;sfnk nj rdcHh wxYh oekf.k isáh hq;=h'
Bfha meje;ajqKq f,dal .sks ksùfï Èk W;aijh
>d;kh lsÍug W;aidy .;a nj;a tfiau m%lg
udOHfõ§ w¾Ydâ Iß*a >d;kh lrkq ,enqfõ o
wfmalaIdjka .ek fl;rï
we;af;kau fï .egqu wjidk jQfha bïrdkag
u.ska .sks ksjk yuqodj ms<sn| rdcH wxYfha u;lh
hdj;ald,Sk lrkjd we;' hqo yuqodjg ;rïu È.=
fï fckrd,ajrhdf.a Wmfoia u; nj;ah' mYa;=ka úYajdifhka isáhdo h;a" Tyq ish w.ue;s ;k;=ro wysñ lrñks' miqj fYandIa
f.da;%sl ysgmq w.ue;sjrhdf.a m%ldYh yuqodfõ Iß*a f.a wdKavqj kj yuqodm;s f,i m;alrkq
b;sydihla .sks ksjk yuqodjgo ;sfí' f,dalfha
m<uqjk .sks ksjk yuqodj frdauka wêrdcH mej;s
weia r;=lrjkakla úh' tksidu rdj,amskaä wi,ajeis we*a.ksia;dkfha ,enqfõ bïrdka Ldka wleue;s fckrd,ajrfhls'
yuqod uQ,ia:dkh ier ksfõokhla ksl=;a lrñka
l%sia;= mQ¾j 300 § muK wdrïN ù hehs úYajdi bïrdkaf.a m%ldYh fy<d ÿgqfõh' ks,OdÍkag mjid ;snqfKa yuqodj Tyq fckrd,a wiSï uqkS¾ fõ' ;ud uehs 09 jeksod
w;awvx.=jg .kq ,enqfõo fl<skau yuqodm;sf.a
flf¾' fï ld,fha§ isÿjqfKa lsishï ;ekl .skakla
yg.;a úg jy¨ka úiska j;=r nd,aÈ f.kf.dia yuqodfõ ksfõokh ksl=;a l< Èkg miqÈk
tkï miq.sh w`.yrejdod ^uehs 09& bia,dudndoa
Ndrj isák ó<Õ mqoa.,hd Wmfoia u; nj bïrdkau mjid ;sì‚' îîiS
jd¾;dlrefjl= iuÕ l;d lrñka Ldka jeäÿrg;a
tu .skak ksùuh' f,dal b;sydifha my< jQ b;du
krl jHdNSpdß krm;shd jQ frdauka wêrdcHh
w.kqjr msysá uydêlrKh bÈßmsg§ bïrdka ;ud nj h' we*a.ksia;dkfha fuf,i mjid ;sì‚' fï w;awvx.=jg .ekSu msgqmi
w;awvx.=jg m;aúh' rEmjdysks o¾Ykj,ska isákafka tla ñksfils' ta yuqod m%Odkshd' yuqodfõ
kSfrda l%sia;= j¾I 65 § ixúOdkd;aul .sks ksjk
yuqodjla msysgqùh' Tyq fuu yuqodj msysgqjk ,oafoa
oelajqfKa" w;=re yuqod idudðlhka ish .Kkla ;f,andkajre n,h w,a,d .ekSu m%cd;ka;%jdohla ke;' fï isÿjk fohska yuqodj
bïrdka Ldka wêlrK ixlS¾K mßY%h ;=<§ Tyq wmlS¾;shg m;afjkjd hqo yuqodm;s lkiai,af,ka
frdaufha yg.;a uyd .skafkka miqjh' l%sia;= j¾I w;awvx.=jg .kakd whqrehs' fuh kdglhla yd msgqmi úfYaI ld¾hNdrhla bkafka uu n,hg wdfjd;a Tyqg m%Yakhla jk ksid
64 § fuu uyd .skak ;nk ,oafoa kSfrda úisks' tu
.skak l%sia;shdksldrhka úiska ;nk ,o .skakla
iudk úh' bïrdka w;awvx.=jg .ekSfuka miq
rg mqrd me;sr .sh m%pKav úfrdaO;d fya;=fjka
isÿflf<a fckrd,a yóâ fõ' fï ish,a, isÿjkafka Tyqf.ka iDcq ksfhda. u;hs'
ysgmq w.ue;sjrhd bia,dudndoa kqjr§ w;awvx.=jg
nj fmkajd l%sia;shdksldrhka iuQ,>d;kh lsÍug wju jYfhka mqoa.,hka 10 fokl= ñh .sh w;r .;a f¾kac¾ kï w;=re yuqodjg wK ,efnkafkao
kSfrdag wjYH úh' ta wkqj Tyq ish f.da,hka ,jd mqoa.,hka 2"000 la muK w;awvx.=jg f.k yuqodm;sf.a ksfhda. yrydh'
frdau k.rhg .sks ;eîh' tl, frdau k.rh ;sfí' miq.sh jif¾ uehs 09 jeksod Y%S ,xldjg
hkq oej j,ska ie¥ fma,s f.j,a oyia .Kklska bïrdka Ldka 1970 oYlfha isg oYl foll
w`ÿre Èkhla úh' uyu. uka;%Sjrhl= >d;kh ld,hla cd;Hka;r l%slÜ l%Svdfõ
iukaú; jQ ck >k;ajh b;d jeä k.rhls' fï jQ w;r ;j;a ksjdi yd foam< ish .Kkla bïrdkaf.a wdKavqj ck;djg
,E,s f.j,a ksid .skak me;sÍu b;d myiq úh' .skak úYsIag l%Svlfhls' Tyq ish fm!reI;ajh
.sksn;a flß‚' tfiau fï 09 jeksod mdlsia;dk ksis fiajhla lsÍug wiu;a ùu yd m%cd fiajh f,dj mqrd lS¾;shla
b;d id¾:lj oe,afjk nj oek.;a kSfrda ùKdjla b;sydifha m<uq jrg trg ck;dj yuqodjg úmlaIfha úfrdaO;d W;aikak ,nd we;' mdlsia;dkhg 1992 jif¾
jhñka i;=gq úh' frdau k.rh iïmQ¾Kfhkau w¿ tfrysj mdrg nei úfrdaO;d olajkakg jQjd ùu iu. n,j;a yuqodj w.ue;s f,dal l=i,dkh Èkd ÿka kdhlhd
jQ miq ish¨u l%sia;shdksldrhka ixydrh l< fï muKla fkdj yuqod l|jqrej,go myr fokakg flfrys l,lsÍug m;a jQ úg bïrdka Ldka nj fkdryils' 1992
ÿIag krm;shd ck;dj bÈßfha fmkS isg fujeks úh' mdlsia;dkfha yuqod l=uka;%K ;=klska ish,a, áflka ál fjkia ud¾;= udifha 25 jeksod TiafÜ%,shdfõ
.skakla h<s yg.;fyd;a ue`v,Su i|yd l%ufõohla trg n,h w,a,d .ekSug fckrd,ajre iu;a úh' jeo.;au foh kï ysgmq fu,an¾ka kqjr§ tlaÈk f,dal
wjYH nj lshñka jy¨ka fhdojd ixúOdkd;aul jqj;a ta lsisu wjia:djl uyckhd yuqodjg yuqodm;s fckr,a nÊjd iy l=i,dkh Èkd .ekSfuka miq Tyq
.sks ksjk yuqodjla ;ekSh' kSfrdaf.a ixl,amh tfrysj ù§ neiafia ke;' kuq;a fujr bïrdkaf.a ¨;skka fckrd,a *hsia yóâ w;r ñ,shk .Kkdjl l%Svdf,da,Ska yuqfõ
miqld,fha§ kùlrKh ù .sks ksùu hk l%shdj wdOdrlrefjda yuqodjg tfrysj ler,s .ikakg úrilhla j¾Okh úh' *hsia yóâ m%ldY lr isáfha l=ulao@
úoHd;aul l%ufõohla njg m;aúh' .sks ksjk úh' we;af;kau mdlsia;dkh fufyhjkafka bïrdkaf.a ys;j;d úh' ¨;skka
yuqodj hk ixl,amh iudc.; lsÍu i|yd kSfrda isú,a wdKavqj fkdj yuqodj nj m%lg lreKls' zzuf.a f,dalfha isysk folla
fckrd,a yóâ Tyqf.a yuqodm;s
fld;rï uykais jqjo tu f.!rjh wm Tyqg Èh hq;= tfy;a fuf,i yuqodjg tfrys ck;d úfrdaOhla ;snqKd' tlla ms<sld frda.fhka
wfmalaIdjka .ek fl;rï
ke;' thg fya;=j fïld rfcla jqjo lDDr jHdNSpdß lsisod isÿj ke;' fï úfrdaO;d bka§h udOH jvd fuf,dj yer .sh uf.a wdorŒh uj
úYajdifhka isáhdo h;a" Tyq wi,ajeis we*a.
l=Kq hflla ùuh' fï w;r ;j;a jeo.;a hula l=,au;aj jd¾;d lrkq olakg ,eì‚' mdlsia;dkh fjkqfjka ck;djg ms<sld frday,la bÈlr§u'
ksia;dkfha ks,OdÍkag mjid ;snqfKa yuqodj Ndrj
lsjhq;=h' bmer‚ frdaufha isá T.iagia krm;shdo wia:djr jkq oelSu bkaÈhdkq n%dyauKhkaf.a tlu wksl uf.a kdhl;ajfhka mdlsia;dkhg l%slÜ
isák ó<Õ mqoa.,hd ;ud nj h'
m%d¾:kh nj ryila fkdfõ' th fjku l;djls' f,dal l=i,dkhla w;alr §u' fï isysk folu
.sks ksùu i|yd lsishï l%shdj,shla ;sìh hq;=h we*a.ksia;dkfha ;f,andkajre n,h w,a,d .ekSu
tfy;a uehs 09 jeksod isÿjQ isÿùï mdlsia;dkh uf.a Ôú;fha ie|E iufha§ ienE lr.ekSug ug
hk wdl,amfha oejà isá wfhls' tfy;a Tyqg ;u msgqmi úfYaI ld¾hNdrhla isÿflf<a fckrd,a
ia:djr lsÍug fkdj wia:djr lsÍug fya;=jk nj yelshdj ,enqKd'ZZ Tlaia*¾â úYajúoHd,fhka
woyi yßhdldrj l%shd;aul lr.ekSug neßúh' yóâ fõ' kuq;a 2021 Tlaf;dan¾ udifha§ wka;¾
fkdlshdu neßh' yuqodj ke;sj mdlsia;dk rdcHh o¾Ykh" foaYmd,kh yd wd¾Ólh ms<sn|
fï woyi bÈßhg f.k hkafka kSfrdah' kSfrda fiajd nqoaê wxYfha ^whstiawhs& kj wOHlaI
mj;skafka ke;' WmdêOdßhl= jk bïrdka Ldka tjlg wka;¾cd;sl
l=Kq crd krm;shl= ksid .sks ksjk yuqodj kue;s ckrd,a m;a lsÍu iïnkaOfhka bïrdka Ldka iy
l%slÜ msáfha isá tlu WmdêOdßhd o jQfhah' tl
ixl,amfha f.!rjh ks;e;skau hd hq;af;a krm;s ljrla kuq;a ¥IK fpdaokd u; ysgmq w.ue;s mdlsia;dk yuqodj w;r .egqula u;= úh' Ldkag
wjia:djl bïrdka ish lKavdhu iu. bkaÈhdfõ
T.iagiagh' bïrdka Ldka w;awvx.=jg .ekSu kS;s úfrdaë nj wjYH jQfha ¨;skka fckrd,a *hsia yóâ È.gu tu
l< ixpdrhla w;r;=r fnd,sjqâ iskudfõ rx.khg
mdlsia;dk fYa%IaGdêlrKh bl=;a n%yiam;skaod ;k;=f¾ isàuhs' ta bÈß ue;sjrKfha ch ;yjqre
u;ameka ñ, .Kka my< oeóug rch wjOdkh tlajkakehs werhqï l< Ñ;%mg ksIamdoljreka o
Èkfha ;Skaÿ lr ;sì‚' ta wkqj bïrdka ksoyia lr .ekSu ms‚ih' kuq;a 2021 fkdjeïn¾ udifha§
fhduqlr we;ehs oek.kakg ;sfí' tfia ñ, úh' ta ish¨ werhqï Tyq b;d ldre‚lj m%;slafIam
lrkq ,enqj;a kej;;a Tyq w;awvx.=jg .ekSug ¨;skka fckrd,a k§ï wkacqï yuqod nqoaê wxY
wvqlsÍfï yelshdj .ek fidhdn,k f,i uqo,a lrkq ,enqfõ wehs bkaÈhdjg k¿jkaf.a wvqjla
bv we;s nj trg udOH lshhs' yuqodj kï m%Odkshd f,i m;alrkq ,enqfõ w.ue;sf.a u;h
rdcH wud;H rxð;a ishU,dmsáh úiska iqrdnÿ ;sfnkjd oehs iroï lrñks' Tyq 2018 j¾Ifha
bïrdkaf.a foaYmd,khg fldfy;au leu;s ke;' bj; ouñks' flfia fj;;a" yuqodjg ióm tla
fomd¾;fïka;=jg Wmfoia § ;sfí¨' fuh ish¨ cq,s udifha isg 2022 j¾Ifha wfma%,a udih olajd
miq.sh jif¾ wfma%,a udifha§ bïrdkag w.ue;s wdrxÑ ud¾.hlska oek.kakg ,enqfKa ¨;skka
fínoaokag iqn wdrxÑhla jkjd we;' .xcdldrhd mdlsia;dkfha w.ue;sjrhd f,i l%shd lf<ah'
;k;=r wysñ jQfhao yuqodfõ leue;a; Tyqg wysñ fckrd,a yóâ foaYmd,k{hkag n,mEï lsÍu
ks;r olsk isyskhla ;sfí' ta jQl,S jeä iSks lsß w.ue;s Oqrfhka fkrmd yeÍfuka miq" bïrdka
jQ ksidh' 2018 jif¾§ yuqodfõ jvd ysff;IS fyda úfõplhka ksy~ lsÍu jeks zz¥Is; l%shd˜
f;a uqyqol uialÜ keõ fma,shla meñŒuh' .xcd Ldka läkï ue;sjrKhla b,a,d úfrdaO;dj,
mqoa.,hd f,i ie,l+ bïrdka Ldka uE;l § Tjqkag M,odhs f,i yeisrúh yels wfhl= f,i i,lkq
.eiQ miq f,dl= uialÜ lE,a,la ld jeä iSks lsß ksr; úh' ue;sjrKh fï jir w. § meje;aùug
Ydmhla f,i u;= úh' 2018 fkdjeïnrfha§" ,enqjo" zzyuqodj fufyhùug˜ iqÿiq wfhl= f,i
f;a tlla ìõ úg *ka tl b;d jeäh' tfiau kshñ;h' mj;sk w¾nqoldÍ ;;a;ajh uOHfha jqjo"
mkacdí m%dka;fha bkaÈhdj iuÕ kj foaYiSud fkdie,flk njhs' bïrdka w.ue;s yd yuqodj
.xcdldrhdg iodl,sl m%Yakhla ;sfí' ta jQl,S — ñ,shk 230l ck.ykhla iys; mdlsia;dkh ;=<
yria ud¾.hla újD; lsÍfï W;aijhl§ § bïrdka w;r .egqu W;aikak jk wjia:djl udOHfõÈfhl=
wehs fohsfhda .,a ueõfõ˜ hkakh' .xcdldrhdf.a bïrdka Ldka w;sYh ckm%sh;ajhg m;aj isáhs' kuq;a
Ldka lshd isáfha ;u rch" ish¨u foaYmd,k yuqod nqoaê wxY m%Odkshd m;a lsÍu .ek ysgmq
mdofha .xcd .eg kñka f.ä j¾.hla yg.kS' yuqodj Tyqg wleue;sh' miq.sh fkdjeïnrfha§
mlaI yd wdh;k iy yuqodj —tlgu˜ isák njhs' yuqodm;s nÊjdf.ka m%Yak lr ;sì‚' tys§ Tyq zzuu
mhska weúÈk úg fmd,fõ we;s .,aj,g fï f.ä kef.kysr jisrdndoa k.rfha úfrdaO;d md.ukla
2020 §" w,a ciSrd iuÕ iïuqL idlÉPdjl§" Tyq ;uhs m%Odkshd"˜ wfma ld,h wjika fjkafka ljodo
mj;ajñka isáh § bïrdkaf.a r:fm<g t,a, jQ
;=jd, ù wêl fõokdjla fohs' fínoaodgo iodl,sl yuqodj iuÕ zzjvd;au iqyo iïnkaO;djla˜ we;s lsh,d uu ;SrKh lrkakï˜ hkqfjka mjid ;sì‚'
fjä m%ydrhlska Èú .,jd.ekSug ysgmq w.ue;s
m%Yakhla ;sfí' ta jQl,S wrlal= fuÉpr .Kka wehso njg Tyqf.a m%ldYh kej; wjOdrKh lf<ah' ta ms<s;=r wkqju w.ue;sg yuqodjg w;fmùug
iu;aúh' Tyqf.a r:hg t,a,jQ fjä m%ydrh
hkakh' wrlal= ñ, jeä fj;ehs wdrxÑ jQ ie‚ka fldfy;au neß nj fmks‚'
fya;=fjka Tyqf.a mdohg ;=jd, isÿúh' ñka tla
fínoaodf.a yoj; ll=,a fofla uymg weÕs,s f;la wfhl= ñh.sh w;r" wju jYfhka ;j;a miafokl=
.s,d niS' wrlal= ñ, fld;rï jeä jqK;a fínoaod ;=jd, ,nd ;sì‚' bïrdka fï m%ydrh msgqmi
fndk m%udKh wvq fkdlrhs' Tyq lrkafka f.org isákafka yuqodj nj fpdaokd lrhs' fï isoaêhg
jeh lrk uqo, ;jÿrg;a wvqlr iajlSh wrlal= iïnkaOj mdfmdÉPdrKh lrk mqoa.,fhl=f.a
mdvqj mshjd .ekSuh' fuhg wjqreÿ mkylg muK ùäfhdajla trg fmd,sish úiska ksl=;alr ;snqKq
fmr .,aTh ixj¾Ok uKav,h úiska .,a wrlal= w;r fjälalre mjid ;snqfKa zzTyq ñksiaiqkaj
kue;s t;fkda,a ñY% wrlal= j¾.h y÷kajdfok fkduÕ hjkj' ug Tyqj urkak ´fk jqKd' uu
úg thska fnda;,hl ñ, remsh,a 11'50 ls' wo .,a urkak yeÿjd"˜ hkqfjks' wd¾Ól jYfhka wia:djr
wrlal= fnda;,hla remsh,a 3000 g lsÜgqh' fï ksid mdlsia;dkh fï n, wr.,h ksid ;j;a w¾nqohg
remsh,a 1200 la § lismamq fnda;,hla ñ,g f.k ,lajk njkï fkdlshdu neßh'
wd;,a tlla .ekSug fínoafoda leu;s fj;s' wrlal=
î mqreÿ tldg rd .e¨ï folla ìõj;a wrlal=
fnda;,hl iQ¾ tl .ekSug neßh' rch wrlal= ñ,
by< ouk yeu úglu fínoaodf.a f.or orefjda
ÿlafj;s' thg fya;=j ish fínÿ mshd f.org fok
úhoï i,a,s wvqlrk nj ta orejka bkaf;arefjkau
okakd ksidh' wrlal= ñ, by< hEu;a iu.u
fínoafoda lismamq fj; keUqre fj;s' lismamqj,ska ÿñkao iy ohdisß hk fuu fokakd
i; myl noaola wdKavqjg ,efnkafka ke;' wrlal= nek .kakd whqre àùj, ÿkakd
hkq w;HjYH øjHhla fkdfõ' tfy;a ì%;dkH
wdKavqj j;=lr wd¾Ólh y÷kajd§u;a iu.u wrlal= ta ms<sn|j ;u woyi lrmskakd
w;HjYH NdKavhla njg m;alf<ah' is.rÜj, wd;d wfma fï úÈhg mjikakd
;;a;ajh;a fuhuhs' m%uqL;u fmky¿ ms<sld
ldrlh jQ is.rÜ ì%;dkH wêrdcHjd§ka úiska uq,§
fkdñf,a fnod ñksiqka tajdg mqreÿ jQ miq i,a,sj,g nek.;a;dg ÿñkao iy ohdisÍ
úl=Kkakg mgka .;af;ah' wjika m,fha§ is.rÜ tajd zfIdahZ rx.khka fndfyda msÍ
iy wrlal= hk folu w;HjYH NdKav ù wyjrh' ksoyia mlafI ;r flreur wrka ÈÍ
fï fudfydf;a§ rch wrlal= ñ, ixfYdaOkh
lsÍug mshjr .kafka kï tys lsishï wdldrhl
ffu;%Smd, fokakj lfâ wÍ
fyd|la we;s nj m%fhda.sl ñksiqka jYfhka wm
f;areï.; hq;=h' - uqKqnqrd
2023 uehs ui 15 jeksod i÷od
05

Y%S ,xldfõ ÈhqKqjg Tn l< jev .ek


;j jir 25lska l;d lrdú
md¾,sfïka;=fõ wdxYsl
wëlaIK ldrl iNdj,
;reK ksfhdað;hka oekqj;a
lsÍfï jevuq¿fõ§ ckdêm;s
rks,a úl%uisxy lshhs

wls; fmf¾rd" rks,a O¾ufiak ksfhdackh fï i|yd fhdod .kq ,enqfõ' wE;
w;S;fha fhdjqka md¾,sfïka;=j" cd;sl ;reK
Y%S ,xldj ÈhqKq rgla njg m;aj we;af;a tod
fiajd iNdj we;s lf<;a ckdêm;s rks,a úl%uisxy
;uka .;a mshjr ksidfjka nj ;j;a jir 25lska
ue;s;=ud' ;reK mrmqf¾ woyia yd fhdackd rfÜ
fï rfÜ ;reK ;re‚hkag wdvïnrfhka m%ldY
md,khg wjYHhs lsh,d t;=ud yeuodu l,amkd
l< yels jkq we;ehs ckdêm;s rks,a úl%uisxy
l<d' fï lghq;= id¾:l lr .kak;a
uy;d mejiSh'
md¾,sfïka;=fõ uy f,alï;=ud;a úYd,
ckdêm;s rks,a úl%uisxy uy;d fï nj i|yka
odhl;ajhla ,nd ÿkakd'
lf<a bl=;a 13 jeksod n;a;ruq,a, fjdag¾ia taÊys
úmlaI kdhl ið;a fma%uodi uy;d
mej;s md¾,sfïka;=fõ wdxYsl wëlaIK ldrl
fndfyda úg olskak ,efnk foaYmd,k
iNdj, ;reK ksfhdað;hka oekqj;a lsÍfï
flaIa;%fha l;dj tlla' l%shd;aul lsÍu ;j tlla'
jevuq¿fõ iudrïNl wjia:dj wu;ñks'
wdrïNh iqnjd§ jf.au" l%shd;aul lsÍfï§ fuu
tlai;a cd;Skaf.a ixj¾Ok jevigyfka
jevigyk m%nqoaOj" ld¾hlaIuj l%shd;aul jqfKd;a
^UNDP& iydh we;sj Y%S ,xld
wfma rfÜ yerjqï ,laIhlg wo Èkh m;a fjhs
md¾,sfïka;=j úiska fuu jevuq¿j ixúOdkh
lshd uu úYajdi lrkjd'
lrkq ,enQ w;r w.%dud;H
úmlaIh úÈyg fï l%shdoduh wm olskafka b;d
ÈfkaIa .=Kj¾Ok" l:dkdhl uyskao hdmd
iqnjd§jhs' úmlaIhla f,i rdcH md¾Yajfha
wfíj¾Ok" úmlaI kdhl ið;a fma%uodi" tlai;a

rg f.dv .kakd l%shdodufha§


wvqmdvqlï fmkajd ÿkak;a m%nqoaO foaYmd,k
cd;Skaf.a ixj¾Ok jevigyfka furg ks;H
l%uhla ;=< ksjerÈ" iqnjd§" yrj;a" Okd;aul
ksfhdað; wiqid l=fndagd hk uy;au uy;aóyq iy
fohla fjk úg ta Èyd m%Yxid fkdlr wyl n,ka

isÿjk hym;a foh w.h l< hq;=hs


wdxYsl wëlaIK ldrl iNdj,g f;aÍ m;a jQ
isáh fkdyelshs' fyd| foa fyd| hehs w.h lsÍug
;reK ksfhdað;hka fofofkl=o fuys§ oyia
lfYareldjla ;sìh hq;=hs'
oelajQy'
ckdêm;s;=ud we;=¿ fï ish¨‍fokd .;a fï
fuys§ jeäÿrg;a woyia oelajQ ckdêm;s rks,a
;SrKh b;d iqnjd§ fohla' nxfldf,d;a Y%S ,xldj
úl%uisxy uy;d fufiao mejiSh'
tu nxfldf,d;aNdjfhka f.dv .kakd
Tn ish¨‍fokd f;dardf.k we;af;a - úmlaI kdhl ið;a fma%uodi l%shdodufha § rgg hym;a fohla fjkjd kï th
md¾,sfïka;=fõ jevlghq;=j,g iyNd.Sùug'
lvd jeá,d' rg nxfldf<d;a fj,d' fï l%ufõoh lrkafka' fuh fld;eklj;a isÿ ù keye' w.h l< hq;=hs' ff;%hsmd¾Yaùh wdKavqlrKh jk
ksÍlaIlfhla f,i fkdfjhs" md¾,sfïka;= lñgqj,
iu. ;jÿrg;a wmg bÈßhg hd fkdyelshs lsh,d wms fu;kska fï jevlghq;= wjika lrkafka úOdhlh" jHjia:dodhlh iy wêlrKh
isák ;reK ksfhdað;hka f,ihs Tnf.a ta
is;=k wjia:djl úYd, m%;sjHqy.; lsÍula lrkjd' keye' wms fldfyduo ixj¾ê; rgla njg m%cd;ka;%jd§ l%ufõoh ;=< ms<s.kakjd' tys n,h
iyNd.s;ajh isÿ jkafka' uu ys;kafka f,dalfha
wfma wd¾Ólh m%;sjHqy.; lrkjd" úhoï wvq m;ajkafka' yeuodu ixj¾Okh fjñka mj;sk rgla fn§ hEu ;sìh hq;=hs' fï wdh;k ;=k w;r
m<uq j;djghs fujeks jev igkla l%shd;aul
lrkjd" w¨‍;a l%ufõo tkjd' oeka ñ, iQ;%j,ska fjkak neye' rgg fyd| wkd.;hla wjYHhs' ta ixjrK iy ;=,kh b;du;au jeo.;a' wo fï rfÜ
jkafka' Tn ish¨‍ fokd fï i|yd iyNd.S ù fuu
;uhs bkaOk ,nd§u isÿ jkafka' ta iuÕu wfma i|yd fydo wd¾Ólhla ;sfnkak ´k" kS;sh wdxYsl wëlaIK ldrl iNd 17 lg ;reK
jevigyk id¾:l lr .ekSfuka miqj wks;a
ixia:d .Kkdjla m%;sjHqy.; lsÍug ;sfnkjd' l%shd;aul fjkak ´k' ta i|yd Tfí woyia ;re‚hka 530 la iyNd.s jkafka tu ixjrK iy
msßi;a wmsg fï i|yd f;dard.; yelshs' Tng wo
w¨‍;a wOHdmk l%uhla .ek is;kak ;sfnkjd' ,ndfokak' úfYaIfhkau lrE chiQßh ue;s;=ud ;=,k l%shdj,sh ukdf,i l%shd;aul lsÍughs'
fuu wjia:dj ,eî ;sfnkjd' lsysm fofkl=g
úfYaIfhkau foaY.=‚l úm¾hdi ms<sn| ks;s 05la ckiNd mk; f.k tkjd iEu .%du fiajd wo fï .;a mshjr f,dalfha wksl=;a rgj,a
muKhs b;sydifha fuu wjia:dj ,enqfKa' uu
f.k taug wdKavqj ie,iqï lr ;sfnkjd' ldka;d fldÜgdihlu ckiNdjla we;s lsÍu ioyd' tu.ska iu. ixikaokh lsÍfï§ fï l%shdj fY%a‚.;
jdikdjka; jqKd jhi wjqreÿ 28 § md¾,sfïka;=fõ
whs;sjdislï .ek kS;s 03la" 04la f.k taug ;reK ;re‚hkag iyNd.súh yels ;j;a úfYaI lsÍula yeáhg .;fyd;a Y%S ,xldj bkafka m<uq
ksfhdacH weu;slula ,nd.ekSug' Bg fmr tjlg
n,dfmdfrd;a;= fjkjd' ;j;a kj kS;s .Kkdjla wjia:djla ysñ fjkjd' ia:dkfha' ;dreKHhg ijkafok" ;dreKH
úmlaI kdhl fÊ'wd¾' chj¾Ok ue;s;=ud iu.
;sfnkjd' tfiakï fï ms<sn| idlÉPd lsÍug Tng B<. md¾,sfïka;=j m;ajk ;=re n,d fkdisg m%cd;ka;%jd§ l%shdoduhgiyNd.S;ajh
md¾,sfïka;=jg meñ‚ ksid md¾,sfïka;=j flfiao
wjia:dj ,efnkjd' Tfí woyia m%ldY lrkak' oeka wjia:dj ;sfnkjd tlg tl;=ù fï ,nd fok f,dalfha m%Yia;u l%shdj,sh úÈyg fuh
l%shd;aul fjkafka lshd wmg oek.ekSug mq¿jka
Tn fldfyduo uqo,a úhoï lrkafka" wehs fï jevlghq;= isÿ lsÍug' tfiakï fï wNsfhda.h wms y÷kajkak mq¿jka'
jqKd' tfy;a fndfyda fofkl=g tu wjia:dj ,eî
úIhg uqo,a ,nd ÿkafka" wehs wks;a úIhhkag uqo,a Ndr .ksuq' ta i|yd id¾:l úi÷ï ,nd fouq' ;j;a tlai;a cd;Skaf.a ixj¾Ok jevigyfka furg
keye' wo tu wjia:dj Tng ,eî ;sfnkjd' thska
,nd fkdÿkafka fï ish,a, Tng oek .kak jir 25lska Tn ish¨‍fokdg lsj yelshs wms .;a ks;H ksfhdað; wiqid l=fndagd uy;añh
iïmq¾K m%fhdack ,nd .kak lshd uu lshkak
mq¿jka' Tng Woõ lsÍug oekg md¾,sfïka;=fõ mshjr ksid ;uhs wo ,xldj ÈhqKq rgla njg m;aj wdxYsl wëlaIK lñgqj, ;reK ksfhdað;hka
leu;shs' miq.sh jif¾ úYd, le<öula fï rfÜ
m¾fhaIK wxYhla ;sfnkjd' Bg wu;rj ;sfnkafka lsh,d' i|yd jQ jevigyfka fldgialrefjl=ùug ,eîu
;snqKd' tu wjia:dfõ§ ;uhs uu ysgmq l:dkdhl
md¾,sfïka;= wh jeh ld¾hd,h lsh,d w¨‍;a tlla w.%dud;H ÈfkaIa .=Kj¾Ok uy;d .ek uu i;=gg m;a fjkjd' m%cd;ka;%jdoh
lrE chiQßh ue;s;=ud iu. idlÉPd lf<a
wms we;s lrkjd' wksl=;a wud;HdxYj,skq;a iydh bÈß ,xldj f.dvke.su i|yd meyeÈ<s fmdaIKh lsÍu iy ;sridr ixj¾Okh m%j¾Okh
fudllao fuhg wms ,ndfok ms<s;=r lsh,d' fuhg
,nd.; yelshs' fÊ'wd¾' chj¾Ok flakaøh iyNd.S;ajhla ,nd§u cd;sl l¾;jHhla f,i lsÍfï§ jHjia:dodhlh úiska bgq lrkq ,nk
fmr lE .ymq tllgj;a ms<s;=rla ,enqfKa keye'
foaYmd,kh ms<sn| wOHdmkh ,ndfok flakaøhla is;kak' todisgu tlai;a cd;Skaf.a ixj¾Ok jeo.;a ld¾hNdrh ms<sn|j wms ;rfha úYajdi
md¾,sfïka;=fõ 225u Èhjkakd Thg odkak lsõjd'
njg m;alsÍug wms ie,iqï lr ;sfnkjd' jevigyk wm rgg úYd, iydhla ,nd foñka lrk ksid tlai;a cd;Skaf.a ixj¾Ok jevigyk
tfyu l<d kï fjkafka mßirhg ydkshla fjk
uu l:dkdhl;=udg fhdackd lrkjd iEu isákjd' tuiydh ;=<ska w¨‍;a iyNd.S;ajfha m%;sM, md¾,sfïka;= Yla;su;a lsÍfï uq,msÍï i|yd iydh
tl ú;rhs' fldfydu;a wks;a mlaIj,ska ;j 225la
udihlu fï lñgq /ia úh hq;=hs' /iaùug f.fkkakg yels fjkjd' wmg ch .kak ;sfnk olajkjd'
fu;ekg odkjd' ta ksid th we;a; jYfhkau
fkdyels jqjfyd;a ta iNdm;sjrhdf.ka lreKq wNsfhda. jeähs' wNsfhda. ch .ekSug Wkkaÿfjka" fuu wjia:djg uyd ix>r;akh m%uqL i¾j
úi÷ula fkdfjhs' f.j,a .sks ;shk tl;a úiÿula
úuish hq;=hs lsh,d' uka;%Sjreka meñfKkafka lemùfuka" wêIaGdkfhka odhl;ajh ,nd fokak' wd.ñl kdhlhka iy ue;s weue;sjreo"
fkdfjhs' md¾,sfïka;=j jg lr,d w,a, .kak
ke;akï th fidhd ne,sh hq;=hs' udi folla muK l;dkdhl uyskao hdmd wfíj¾Ok uy;d md¾,sfïka;= uyf,alï Oïñl oikdhl" ksfhdacH
yok tl;a úi÷ula fkdfjhs' tod m%Yak ;snqKd'
th isÿjkafka ke;akï ta wh udre lrkak' wm rfÜ foaYmd,k b;sydifha b;du;a jeo.;a l;dkdhl wð;a rdcmlaI" lñgqfõ ksfhdacH
wehs wms nxfldf<d;a rgla njg m;a jqfKa' wfma
ke;akï fï msßig ;sfnk wjia:d wysñ fjkjd' yerjqï ,laIhlg md¾,sfïka;=j iyNd.s ùu iNdm;s md¾,sfïka;= uka;%S wx.cka rdukdoka"
wd¾Ólhg fudllao jqfKa' ta m%Yak weiSug isÿ
fuu ,eî we;s wjia:dfjka Tn iïmq¾K m%fhdack i;=gg lreKla' b;sydifha m<uq j;djg ;uhs ;reKhka i|yd jk md¾,sfïka;= ixiofha iNdm;s
fjkjd'
,nd .kak' fuh ft;sydisl wjia:djla' m<uq fujeks jevigykla l%shd;aul fjkafka' fyaId ú;dkf.a hk uy;ajre we;=¿ wdrdê;
uu ys;kafka keye Tng fï ,eî ;sfnk
j;djghs md¾,sfïka;=jla fuf,i ksfhdað;hka m;a ckdêm;s;=udf.a ixl,amhlg wkqj ;uhs ;reK msßila iy ;reK ksfhdað;hka tlaj isáhy'
wjia:dj fjk lsisfjl=g ,efnhs lsh,d' wd¾Ólh

fyo úYajúµd,hla <Õ§ ìysjkjd iudcjdoS fyda fmdÿ foam< l%ufha


ysrù rg ixj¾Ohk lrkak neye
YS% ,dxlslhkaf.a ldreKsl nj ksid - md¾,sfïka;= uka;S% úu,ùr osidkdhl
fyo /lshd wmg ,efnkjd tßla .dóKs ðkms%h
;jÿrg;a iudcjdoS fyda fmdÿ foam,
l%uh ;=< /`oS isáïka rg ixj¾Ohk l<
;sh,d orejkaf.a fmd;aj,g .sks ;sh,d wms
we`osj; msáka wirKj bkak fldg ta
wirKlug úhre isky mdmq kS;s{hkq;a
isáhd'
úfoia.; Y%ñl fma%IK m%Odk wdodhï ud¾.h fj,d fkdyels nj md¾,sfïka;= uka;S% úu,ùr
osidkdhl uy;d Bfha ^12& YS% ,xld
fï jk úg wdKavqjg lrk nrm.,
fpdaokdjla ;uhs l=Kq fld,a,hg
fmdÿck fmruqKq uQ,ia:dkfha mej;s
- weue;s ukqI kdkdhlaldr udOH yuqfõ§ mejiSh' ta ms<snoj
wdKavqfõ foam, úl=Kkjd lshk tl' 1970
-77 ld,fha oS isÿl< cki;= lsÍï j,g
jeäÿrg;a lreKq meyeos,s l< ta uy;d wdYs¾jdo l< wfhla ;uhs uu' kuq;a wo
úfoia.; Y%ñlhka furgg tjk fufiao mejiSh'
fma%IK wo fï rfÜ m%Odk wdodhï okakjd tal jeroshs lsh,d' wfma fm!oa.,sl
ud¾.h ù we;s nj;a" jirla ;=< c.;a .sks Ng Èkfha miq.sh kjjeksod ïf,acap;ajfha j¾I
mQ¾Kh W;aijdldrfhka iurdú lsh,d
foam, l%uh j¾Ohk ùug bvÿkafka
keye' wms md¾,sfuka;= iudcjdohg .shd'
rfÜ wd¾Ólh fjkia lsÍug ú.
uksl Y%ñlhkag yelsjQ nj;a ieureï W;aijh ys;=jd' kuq;a tfyu fohla jqfha keye'
thg kdhl;ajh ÿkafka wmshs lsh,d
weußldj Ñkh jf.a rgj,a wo oshqKq
fj,d ;sfnkafka fm!oa.,sl foam,
lïlre yd úfoaY /lshd wud;H lshkak kdhl;ajh ÿkakq whg oeka l%uh yryd ;uhs' rg ixj¾Okh lsßug
cd;Hka;r .sks Ng Èkh Bfha ^14 od& W;aij YS%fhka ,ecachs jf.a' tu ïf,acaÉp m%ydrhg iydh
ukqI kdkdhlaldr uy;d m%ldY kï fm!oa.,sl foam, l%uh j¾Okh l<
fld<U ksoyia ukaÈrh wNshi§ meje;aúKs' fï tys ÿkakq kS;s{hka úYd, m%udKhla isáhd'
lf<ah' wud;Hjrhd fï woyia m< hq;=hs' tu ksid iudcjdoS fyda fmdÿ foam,
wjia:d lsysmhla zÈjhskZ leurd weig ,lajQ whqre' ;ukau ;uka úh;=ka lsh,d y`ÿkd .kakd
lf<a isx.mamQrefõ fyo jD;a;Sh isyskfha /`oSisàug fkdyelshs'
mska;+r - ksu,a ohdr;ak msßil=;a isáhd' wfma f.j,aj,g .sks
i|yd msg;aj hk m<uq YS% ,dxlsl
fyo msßig .=jka álÜm;a
msßkeófï wjia:djg YS% ,xld úfoaY
,dxlsl fyo ks,OdÍkag
/lshd wjia:d úYd, jYfhka ,efnkjd'
lsßn;af.dv isxy, Okj;a l;f.a ksjfia
fiajd kshqla;s ld¾hdxYfha§ tla fjñks'
tys§ woyia ±lajQ wud;Hjrhd fufiao
kuq;a .eg¨j ;sfhkafka fi!LH
wud;HdxYh u.ska Tjqka ksoyia lrkafka
fjf<| ix.uh fufyldßhf.a urKh wNsryila
m%ldY lf<ah'
YS% ,dxlslhkaf.a ldreKsl nj ksid
ke;s tl' tfyu ke;akï frday,aj,
ks,OdÍka wjYH ks¾foaY ,nd fokafka
mqj; .ek lreKq myohs
jeä jYfhka fyo /lshd ,dxlslhkag m%§ma m%ikak iurfldaka iy meñKs,a,la bÈßm;a lr ;sìKs'
kE' ,xldfõ fyÈhka úfoaY rgj, lsßn;af.dv fjila myka l+vq ;rÕfha cxcd,hla wekagka m%kdkaÿ weh fuu meñKs,a, fmd,sishg lrk
ysñfjkjd' ,xldfõ bkafka fyÈhka
frday,aj, fiajhg .shdu ;dCIKsl ±kqu ;Hd. uqo,a fkdÿkakehs ks¾udKlrejkaf.ka úg fufyldr ldka;dj fnd/,a,
38000 hs' fyo fyÈhka uÈ' wfma m%isoaO jHdmdßl ldka;djlf.a
wrf.k ;uhs wdmyq tkafka' ta fmd,sishg meñKs,s uefhka n%yiam;skaod ^11 od& m%foaYfha ksjil fufyldßhl f,i
frday,aj,g .e,fmk m%udKhg fyÈhka Èjhsk m;%fha 7 jeks msgqfõ m<jQ mqj; .ek lreKq je,slv rdc.sßh m%foaYfha msysá ksjfia
wdfhdackh hkafka ,xldfõ fi!LH fiajh lrñka isg we;ehs fmd,sish
jeä lrkak mq¿jka jqfKd;a wmsg mq¿jka myoñka lsßn;af.dv isxy, fjf<| ix.uh wm ;snQ rka uqÿjla we;=¿ rka NdKav lshhs'
fCIa;%hg' ta rgj, fyo fCIa;%h lsysmhla fidrd .ekSu iïnkaOfhka
jeä jYfhka fyo jD;a;slhka úfoaY fj; m%ldYhla tjd ;sfí' wod< jHdmdßl ldka;djf.a meñKs,a,
f.dvla ÈhqKqhs' je,slv fmd,sishg ielmsg /f.k ú;a
/lshdjg hjkak' miq.sh i;sfha fyo fuu ;r.fha ch.%dylhka f;aÍu isÿ lf<a wod< u; fjk;a ksjil fufyldr fiajfha
miq.sh ld,fha tl tl foaYmd,k m%Yak lrñka isá fufyldßhl yÈisfha
úYajúµd,hla wdrïN lrkak leìkÜ úksYaph uKav,fha ;SrKh mßÈh' Bg m%dfoaYSh fhÿKq fufyldßh 12 jeksod
mCI úfoaY .; Y%ñlhkag ,xldjg frda.d;=rù fld<U cd;sl frday,g
uKav,fha wkque;sh ysñ jqKd' ta u.skq;a f,alïjßh" ixialD;sl ks,Odß fom,la we;=<;a úh' w;awvx.=jg f.k je,slv fmd,sia
uqo,a tjkak tmd lsõjd' ljqre fldfydu ;jo Tjqka m%ldY l< mßÈ fuu l+vqj,g wod< we;=<;a lsÍfuka miq Ôú;laIhg m;aù
kj fyÈhka mqyqKq lr,d úfoaY ia:dkhg /f.kú;a ;sfí'
lsõj;a ta wh ,xldjg uqo,a tõjd' ;E.sj,g idfmaCIj l+vqj, È." m<," Wi fhdod.;a ;sfí' tys§ fmd,sish wod< isoaêh ms<sn|
/lshdj,g hjkak mq¿jka' tfyu fufia ñhf.dia we;af;a nÿ,a,
miq.sh jif¾ uehs udifhhs fï jif¾ wuqøjH wod< m%ñ;shg fkdue;s nj m%ldY lrk ,È' m%Yak lrñka isáh§ yÈisfha we;sjQ frda.S
ke;akï rg ;=< Health Tourism fofudaor mÈxÑj isá 42 yeúßÈ øúv
uehs udihhs .;a;u f,dl= fjkila' ta ;jo fuh keröug meñKs krUkakka yd ix.ufha ;;a;ajhla u; weh frday,a .; lsÍug
fCIa;%fha wdrïN lrkak mq¿jka' ldka;djla nj je,slv fmd,sish mjihs'
fjoa§ ,xldfõ NdKavd.dfru ;snqfKa idudðlhkao fï nj wmg ±kaúh' ta fya;=fldg fmd,sish mshjr f.k we;'
tu`.skq;a jeä jYfhka úfoaY úksuh f.k ;r.lrejkag §ug fmdfrdkaÿ jQ uqo,a wvqlr rdc.sßh msysá ksjiska rkauqÿj we;=¿
fvd,¾ ñ,shk 200 l uqo,la' kuq;a wo meñKs,a, l< jHdmdßl ldka;dj
Wmhd.kak mq¿jka' §ug úksYaph uKav,h iu. idlÉPd lr .kakd rkaNdKav fidrd .ekSu iïnkaOfhka tla;rd ld,hl rfÜ uy;a
udfilg úfoaY .; Y%ñlhka fvd,¾ fuu jHdmdßl ldka;dj je,slv
ÈhqKq rgj,a jk tx.,ka;h" ,È hhso tys ±lafõ' wdkafoda,khlg ;=vqÿka pß;hlao jQjdh'
ñ,shk 586 la tjkjd' wfma%,a udfia fmd,sish fj; miq.sh 11 jeksod
lekvdj" c¾uksh" weußldj jeks rgj,
;j;a jeäfjhs'
06 2023 uehs ui 15 jeksod i÷od

fougf.dv ffY,drdu úydrfha§


f.dapr ìu ;s%msgl yd md,s NdId mka;s
jiuq YS% iqux., .=KdkqiaurK iNdj u.ska jd¾Islj mj;ajk ;s%msgl O¾u yd

wk;=re
md,s NdId mÍCIKj,g fmkS isàug wjYH ;s%msgl yd md,s NdId yd Ndjkd
jevigyka fuu ui 21 jeksod breÈk fm'j' 8'30g fld<U 9" fougf.dv
fõ¿jk mdr ffY,drdu mqrdK úydria:dkfha§ wdrïN fõ'
t;eka isg iEu fikiqrdod yd bßod Èklu fm'j' 8'30 isg 10'30 ;a"

j<ld .uq
m'j' 2'30-4'30 ;a mka;s meje;aùug iQodkï lr we;' fï i|yd iajdóka
jykafia,d" is,a uEKsjrekag yd .sys uy;au" uy;aókag iyNd.s úh yel'
wOHdmkh ,eìug leu;s wh tÈk ,shdmÈxÑ jk f,i imq.ialkao
rdcuyd úydrh" fougf.dv ffY,drdu mqrdK úydrh hk
úydria:dkhkayS wêm;s ishkE ydmsá.ï w¨;al+re fldar< ;=fkys wêlrK
nqÿ oyu olajkafka ;ukaf.a wdrlaIdj ;uka ix> kdhl Ndr;Skaø O¾u lS¾;s YS% ;smsgljd.SIajr orKd.u [dKisß
njhs' ;ukaf.a ÈhqKqj ;uka njhs' nqÿrcdKka iajdóka jykafia okajd isà' ;s%msgl Odß úYdro iajdóka jykafia,d iy
ixialrKh - ksYdka; wurisxy
jykafia foaYkd lrkq ,nkafka —iqoaê wiqoaê pansala.divaina@gmail.com O¾u Or .sys úoaj;=ka W.kajkq ,n;s'
mÉp;a;x kd[a[ u[a[x úfidaOfha˜ flkl=
msßisÿ lsÍu fjk wfhl= lrkafka ke;' th ;uka
i;= fohls' mqoa., kdhl;ajh wd.ñl o¾Ykh
;=<ska isÿ fõ kï th nqÿ oyu mu‚' nqÿrcdKka
lrhs' tys § fï wruqKq l=ula jqj;a fï bkaøsh
mskùug m%udKj;a fkdfjhs' th i;=g jvk" w;sYh
i;=g Wmojk" leue;s" m%sh" lduh Wmojk" ta wruqK
.ïmy fjila fmryer 59 fjks jrg;a
jykafia ;j flkl=f.ka hefmk l%u fõoh
fkdi,lhs' ta ta mqoa.,hd ta ta mqoa.,hdf.a ;=< we,sh yels wruqKq muKla ndr .kshs' fï ;=<
.ïmy iuQy-iqis,a rKuql
kdhlhd fjhs' — w;a; §md úyr: w;a; irKd we,Su" .e,Su we;s jQ úg mqoa.,hd úkdY fjhs' fmr
wk[a[ irKd˜ ;ukag ;uka myKla jkak" ld,fha j`ÿrka we,a,Su i`oyd wef,k iq¿ Èhr fjila W;aijhg iu.dój .ïmy
;ukaf.a wdf,dalh" ;ukaf.a ÈhqKqj ;uka fjhs' j¾.hla ouhs' th olsk j`ÿrd w;lska ta Èhr l=ula cd;Hka;r idu uyd úydria:dkfha 59 jk
;ukag msysg ;uka muKhs' wka whf.a msysgla oehs n,hs' túg w; wef,hs' ta w; .,jd .kakg jrg;a mj;ajk fjila uyd fmryer
,efnkafka ke;' wfkla w; Wmfhda.s lr .kshs' túg tu w;;a úydrdêm;s niakdysr m<d;a wêlrK ix>
ixhqla; ksldfha i;smÜGdk ixhqla;fha wïnmd,s wef,hs' w;a fol .,jd .ekSug ll=,aj,ska W;aidy kdhl ;,x.,af,a fidauisß ysñhkaf.a
j.a.fha il=K.a.S iQ;%h ;=<ska fï i`oyd wm fj; lrhs' ll=,a fol;a wef,hs' w;mh .<jd .ekSug wkqYdikd mßÈ bl=;aod meje;aúKs'
lÈu wjjdohla ,nd fohs' rdcd,sfhl= leg ysiska W;aidy lrhs' túg ysi;a wef,hs' túg j`ÿrka tys§ ux., yia;srdchd u; iOd;=l lr~qj
l=re,af,l= w,a,d .kshs' rdcd,shdg yiq jQ leg w,a,kakd meñK j`ÿrd w,a,d .kshs' mi`sÿrka mskjk ;ekam;a lsÍu .ïmy wdfrda.Hd frdayf,a
l=re,a,d ;ukagu fodia lshd .kshs' — uf.a wruqKq fï wef,k Èhr yd iudkhs' mi`sÿrka iNdm;s ffjµ wkqr is,ajd uy;d w;ska
mõldrlu" uf.a ld,lKakslu" uf.a f.dkalu mskùug W;aidy lrkakd j`ÿrd yd iudkhs' j`ÿrka isÿl< whqre PdhdrEmfhka ±lafõ'
wfma mrïmrdfjka wmg Wreu jQ f.dÿre ìfï fkd w,a,kakd udrhd yd iudkhs' mi`sÿrka mskùug w,s we;=ka 15 fofkl=f.ka yd Wvrg
yeisÍu ksid fï wk;=r we;s jQ njhs' túg rdcd,shd wruqKq ,enqK o" fkd,enqK o" mqoa.,hdf.a is; ;=< my;rg kegqï we;=¿ ixialD;sldx. rdYshlska
leg l=re,a,df.a l:dj wid kqU,dg;a mrïmrdfjka yg.kafka krl is;=ú,s h' ta krl is;=ú,s ksid iukaú; fuu fmryer .ïmy k.rh mqrd ùÈ
Wreu jQ f.dapr N+ñ ;sfí oehs weiS h' leg l=re,a,d WmÈk l%shdldrlï" jpk" is;=ú,s ish,a, mdmS fjhs' ixpdrh flßKs'
Bg ms<s;=re fohs' k.=,lska mia fmrf,k ;ekla túg udrhdg wjia:djla wruqKla ,nd fohs'
fmkajd t;ek ;ukaf.a mdrïmdßl f.dapr N+ñh tfiakï Ôj;a úh hq;= f.dapr ;ek f;d;k o" nqÿ
nj olajhs' rdcd,shd fufia lshhs' fï mqxÑ l=re,a,d rcdKka jykafia th olaj;s' f.dapr ;ek kï i;r
uf.a Yla;sh" cjh" n,h ms<sn|j fkdoek fufia
lshk njhs' fï leg l=re,a,d fld;ek isáho
i;smÜGdkhhs' ldhdkqmiaikdj" fõokdkq miaikdj"
Ñ;a;dkq miaikdj" Oïudkq miaikdj ;=< Ôj;a ùu bia,dï oyï orefjda mkai,a weú;a
w,a,d .; yels njhs' tfia is;d rdcd,shd leg f.dapr N+ñh fjhs' wm ;=< fofokla isáhs' ta lh
l=,a,d w;yßhs' rdcd,shd ;u mrïmrd.; f.dapr yd is; hk fofokdhs' wm lh fmdaIKh lrñka"
ìug f.dia Wcdrefjka isáhs' rdcd,shd o ;u ;shqKq msßisÿ lrñka" wdrlaId lrñka" ,iaik lrñka"
fk;ska ksjerÈ b,lalh f.k B .yl fõ.fhka w,xldr lrñka fjfihs' is; kkak;a;df¾ hkakg
leg l=,a,d fj; ,x úh' legl=re,a,d rdcd,shd ,x bv § we;' fï fofokdf.a m%n,hd is;hs' is;
fj;a u mia msve,a, hg ie`.ú‚' fõ.fhka wd ish,a,g uq,a fjhs' kdhl fjhs' wm lrk" lshk
rdcd,shd miamsve,af,a yemS urKhg m;a úh' ish,af,a W,am; is;hs' lh ÿn,hd fjhs' wm ÿn,hdg
fuhska meyeÈ,s jkafka ;ukaf.a f.dapr ìfuys .re i;a;jr iïudk olajhs' m%n,hd w;yer isáhs'
fjfia kï lsisu c.f;l=f.ka ;ukag lrorhla ta ksid wm wkdrlaIs; fjhs' m%n,hdg .re i;aldr
fkdjk njhs' rdcd,shd udrhd yd iudk fjhs' iïudk olajkafka kï Tyq ;=<ska wmf.a wdrlaIdj
ñksid ;uka Ôj;a úh hq;= ;ek Ôj;a fõ kï Tyqg ie,fihs'
wk;=rla isÿ fkdfjhs' ñksidg ;u Ôú;hg m%n,hdg .rei;aldr iïudk olajhs kï wm
ydkshla l< yelafla udrhdghs' mrïmrdfjka kshu ksrdhdifhka wdrlaIs; fjhs' lsisu c.f;l=g wmj nv,al=Uqr rú÷ .=K;s,l
jQ wf.dapr ìfuys jdih lrk úg Tyq udrhdg wdl%uKh l< fkdyelsh' th wmf.a f.dapr ìuhs' fmd;=ú,a uqia,sï foajia:dkfha oyï mdif,a isiqka
wjia:djla ,nd fohs' udrhdg wruqKla ,nd fohs' túg wm ÿn, fkdfjhs' ÿmam;a fkdfjhs' ´kEu msßila fjila W;aijh ksñ;af;ka bl=;a ^02od&
fudkjo Ôj;a ùug kqiqÿiq wfhda.H jerÈ c.f;l= mero úh yels h' ta f.dapr ìu jiuq ' fmd;=ú,a fndaêrdcdrdu mßY%h msßisÿ lsÍfï
wf.dapr N+ñ' ta m[ap ldu .=K N+ñhhs' mqoa.,hd wk;=re j<ld .uq' Y%uodkhl ksr; jQy'
;=< bkaøsh myla fjhs' ta wei" lK" kdih" Èj" úydrdêm;s fldf,dkaúkafka f¾j; iajdókajykafia
YÍrh hk myhs' mqoa.,hd fuu bkaøsh mskùug W!fõ ishï uyd kslfha uyd f,aLldêldß" úiska tu isiq orejkag f;a meka ix.%yhlao mj;ajk
rEm" Yío" .kaO" ri" iam¾Yh hk wruqKq m%d¾:kh ú,aTh m[a[d;s,l ia:úr ,o w;r fmd;=ú,a uqia,sï m,a,sfha ujq,ú;=ukao fuu
wjia:djg iyNd.S úh'

ixialrKh - Wmd,s o fiarï

wdu úI ksid yg .kakd


wd;rhsàia
j¾;udkfha wm fndfyda fokl=g n,md we;s
nrm;< .eg¨jla ù we;af;a wd;rhsàia frda.hg »y£Š[ ršh£ ÷~Yf tzr£p
u® YKrp
f.dÿreùu nyq, ùuh' ta wkqj jix.;hla yd ldáf,ac
iudk ;;a;ajhlg m;aj we;' bka frda.Skaf.a
ixLHdj Èfkka Èk by< hEug mgkaf.k we;'
jhia fNaohlska f;drj ldka;d msßñ ish¨ fokdg
yg.kakd fuu frda.h jeä jYfhka jhi wjqreÿ ldáf,ac
30 blaujQ úg ±lsh yelsh' úkdY ù
wd;rhsàia frda.hg n,mdk fya;= fï jkúg f,dj mqrd N+lïmk /ilau isák úg f;,a iys; nr wdydr .ekSu
isÿjQ wjia:d Èkm;d jd¾;d jkakg úh' wyslr njh' bka isref¾ fldf,iagfrda,a
wdhq¾fõohg iy foaYSh ffjµ m%;sldr l%uhg fujeks N+lïmk yuqfõ wm ìhg wêlj ;ekam;aùu" wê reêr mSvkh
wkqj m%fïy jd;h fyj;a mqrúÉpka ms<sld f,i m;ajkafka kej; iqkdñ ;;a;ajhla we;sfõ we;sùu" ;rndrejg m;aùu wdÈh isÿjk
y÷kajk wd;rhsàia frda.h we;s ùug m%Odk hehs is;ñks' nj ;yjqre lrf.k we;'
jYfhka n,mdkafka wmf.a wdydr Ô¾K moaO;sfha uyd RIs kdä ffjµjrekag wkqj tksid fujeks wjia:djl § wdydrhg
yg.kakd ÿ¾j,;djhkah' kSfrda.S ikaêhla wd;rhsàia frda.hg f.dÿre ù fmdf<dj hkq nysrjhdg wh;a iïm;ls' .ekSug kshu lrkq ,nkafka mf;da,"
fuu ÿ¾j,;djh ksid wm .kakd wdydr ksis nysrjhd hkq ñksidg fndfyda úm;a f.k jegfld¨" Èh ,nq" m,dj¾. t<j¿ wdÈhhs'
f,i Ô¾Kh fkdù wdu úIla yg.kS' ta i|yd fuys§ fláld,Sk m%;sldr l%u Ndú;h u.ska Èh yels wfhls' tksid Tyq ks;ru wl%shj fïjdfha we;s isrerg wys;slr fkdjk
n,mdkafka wlaudj" wdudYh" w.akHdih hk bkaøshhkaf.ka wd;rhsàia frda.h b;d blaukska iqj l< yelsh' ;eìh hq;=h' tkï ksødYS,Sj ;eìh hq;=h' fmdaIKh u.ska isref¾ m%;sYla;sh j¾Okh
ksmojk wdydr Ô¾Kh i|yd w;HjYH Y%djhka ksis f,i ta i|yd Èk 16 T!IO jdr 1 ;a 8 ;a w;r nysrjhdf.a wjÈùu;a iu. isÿlrk l%shd lrhs'
isÿfkdùu ksidh' wdydr Ô¾Kh ksis f,i isÿfkdùfuka yg ixLHdjla ,nd§fuka frda.h iqjm;a l< yelsh' ksid wmg fndfyda frda. mSvd f.k foa' frda.shd yqo,d lr .ekSfuka wka whg
.kakd wdu úI reêhg Wrd.kS' túg isrer mqrd reêrh iu. tys§ we;eï frda.Skag Èk 16 la T!IO jdrhla úfYaIfhka u jix.; frda. yd udkisl frda.h je<£fï we;s bvlv wyqrhs'
.uka lrkafka fuu wdu úIh' ,nd .kakd úg frda.h iïmQ¾Kfhka iqjfõ' frda. we;s lrhs' uyd RIs kdä ffjµjre tksid j¾;udkfha ÈhqKq iudchg
wm .kq ,nk wdydr ri" ;j;a whg jdr folla ;=kla .kakd mjik f,i nysrjhd isÿ lrk m%Odk Ôj;ajk wm iEu fohlau ;lafiare lr
rla;h" udxY" fïo wiaÓ" weg úg iqjh ,efí' l%shdj jkafka fmdf<dj fi,ùuh' túg we;af;a uqo,g iy ngysr wdl,amhg
ñÿ¿ iy Y=l% f,i ima; Od;= fuu T!IO u.ska wdydr Ô¾K bka we;sjk úm¾hdih ksid wmf.a wuk wkqjh' ffjµ m%;sldr wxYfhka ngysr
njg fldgia mylg fnfoa' moaO;sfha mj;sk fodaI ke;s lrhs' kdäh lïmkhg m;afõ' tfia ùfuka wm ffjµ l%uh b;d by< ÈhqKqjla ,nd we;s
ksis f,i wdydr Ô¾Kh fkdjQ th msßisÿ lrkq ,nhs' wdudYh ;=< wêl fldamh u;=fõ' túg is; ;=< nj ms<s.; hq;=h' kuq;a jir oyia .Kkla
úg wdu úI fuu ima; Od;= wlaudj" w.kHdih hk bkaøshhkays oreKq is;=ú,s my< fõ' ñksiqka lmd isg mej; tk ffjµ m%;sldr l%u w;yer
fldgia iu. isrer mqrd .uka Y%djhka ksIamdokhg wod<j mj;sk fldgd ±óu" urKhg m;alsÍu wd§ fkd±óu o fkdl< hq;=h' tksid tjeks
lrhs' .eg¨ ke;s lrkq ,nhs' l%shdjka isÿjkafka tksid nj uyd RIs ffjµ l%uj, mjid we;s Wmfoia o
tys§ wiaÓ Od;=j iu. fuu reêrh msßisÿ lrhs' ta wkqj kdä ffjµjre ms<sme§fuka wmg fndfyda frda. mSvdjka
wdu úI .uka lrk úg tajd frda.shdg mQ¾K iqjhla we;sùu i|yka lr ;sfí' f.ka je<lS È.= ld,hla ksfrda.Sj Ôj;aúh
wiaÓj, ;ekam;afõ' bkamiq tys u.ska wd;rhsàia frda.h ksÜGdjgu j¾;udkfha wmg ks;r wikakg ,efnk yelsh'
we;s ldáf,ac úkdY lsÍug iqjm;a l< yelsfõ' >d;k" isÿùï" myr §ï wdÈhg tla tksid .yfld<" i;d isõmdjd" jk jÿ,
mgka .kS' th È.= l,la isÿjk wd;rhsàia frda.Ska" uqrex.d" fya;=jla ù we;af;a ndysr n,mEï f,i ú," fmdl=Kq" fmdlalksh" lä;a;" we<"
úg oK ysi" je<ñg" j<¨lr uqrex.d fld<" uqrex.d fmd;=" ó ie,lsh yelsh' fod<" .x.d wmsßisÿ fkdlr wdrlaId lr
wd§ ikaê fõokdjg m;aùu" meKs" bÕ=re wdÈh Èkm;d wdydrhg óg wu;rj fmdf<dj lïmkh ksid .ekSu isÿ l< hq;=h' fjr¿" ox" udox"
bÈuqu ksis f,i ls%hd lsÍug .ekSu .=Kodhlh' túg w.aksh isÿjk ;rul fjkiaùï wkqj wmf.a weig ,djq¿" lgq wdfkdaod" cïnq" fmar" ishU,d
fkdyelsùu ysßjeàu wd§ wmyiq;d yg .kS' th È.= l,la we;sfõ' tuÕska wdydr .ekSfï reÑh jeäfõ' fkdfmfkk Ôùka il%Sh fõ' w;S;fha § jeks m,;=re j¾. ks;r wdydrhg .;
mej;Sfï§ m%Odk ikaêj, úlD;s yg .kS' .eiag%hsàia frda. ;;a;ajhka ke;sù hhs' fujeks frda.j,g mejiqfõ foúhkaf.a hq;=h' túg isref¾ m%;sYla;sh j¾Okh fõ'
túg je<ñg" oKysi" Wrysi" j<¨lr wd§ ikaêj, fuu f,v f,isks' j¾;udkfha ngysr ffjµ isreg wys;lr f,i isÿjk mßir ¥IKh o
úlD;s;d nyq,j ±l.; yelsh' jeä úia;r i|yd ÿrl:k wxl 0778985757
weu;sh yelsh' l%uhg wkqj mjik ffjri" nelaàßhd j<lajd .; yelsh'
tfia úlD;s;d yg.;a úg tajd ksis f,i ls%hd;aul lsÍug frda. hkq tu foúhkaf.a f,v lsysmhls' jeä úia;r i|yd ÿrl;k
fkdyelsfõ' ikaê ls%hd lrk úg zgliaZ jeks Yíohla we;sfõ' tkï mefmd," irïm" fvx.=" uef,aßhdj wxl 077- 6500677 weue;sh yelsh'
fuf,i we;sjk wmyiq;d miqlf,l fld÷ weg fm< olajdo wd§ frda. w;S;fha § ñksiqkag
.uka lrhs' túg fldkafoa fõokdj yg .kS' fld÷ weg fmf<ys je<÷kúg foúhkaf.a f,v hehs mjid
úlD;s;d u;=fõ' wdhq¾fõo" mdrïmßl"
w.=,dk ÿïßhfmd<
wka whf.ka yqol,d lr ;eîh' wdydr
wd;rhsàia i|yd we;s m%;sldr foaYSh i¾jdx. ri ffjµ mdk o f;dard fírd ,ndÿks' f;,a iys; mdr ,shkafj, RIs kdä
foaYSh ffjµ m%;sldr wkqj fï i|yd úI kik m%;sldr wdpd¾h ffjµ lEu wdydrhg ÿkafka ke;' tajd we;eï uOHia:dkfha RIs kdä
,ndÈh hq;=hs' ta i|yd ri fnfy;a j¾. Ndú;d lrhs' túg ikaê jðr Ôj ir;a l=udr wdydr f,i i|yka lr we;' ffjµ uydpd¾h
;=< ygf.k we;s úI T!IO u.ska ,ndfok úI m%;sldr u.ska Ôjn, fjoue÷r" wxl fï i|yd j¾;udkfha úµd;aulj ffjµ
;yjqre lr we;af;a jeä Èk .Kkla
kikq ,nhs'
bkamiq ikaê wdYS%;j ydkshg m;ajQ ldáf,ac kej; j¾Okh
46$2$4 kef.kysr udj;"
úfõlSj isrer fjfyijkafka ke;sj ðkisß ,hkafj,
lsß,a,j," lvj;'
lsÍu i|yd fmdaIKSh T!IO j¾. ,ndfoa'
2023 uehs ui 15 jeksod i÷od
07
ÿïßhg yd kdúl yuqodjg u,a ñgla nÿr,sfha nia r: folla .eà
weÕ¨ï fiaúldfjda 2la frdayf,a
iSudiys; Wmd,s mqj;am;a iud.fï udKav,sl udOH PdhdrEm Ys,amskS iqcd;d
chr;ak fukúhf.a leurd WmlrK yd wdïmkak /.;a nE.fha ;snqKq uqo,a" nexl=
ldâm;a" cd;sl ye÷kqïm;" ßheÿre n,m;%h yd ÿïßh jdr m%fõY m;%h we;=¿
,shlshú,s /ila miq.sh uehs 11 jeksod iji urodk ÿïßh ia:dkh mßY%fha§ fyda
urodk ÿïßh ia:dkfha kj;d ;sî fldgqj ÿïßh ia:dkh fj; .uka lsÍug
kshñ; jQ fldgqj - l=reKE., YS>%.dó ÿïßfha§ ke;sù ;snqKs' kkaok YS% fldaÜfÜf.dv - md,skaokqjr
fuu miqïìh wkqrdOmqrh-fldgqj YS>%.dó ÿïßfha jeisls<shla ;=< ;sî ;uka nÿr,sh m%foaYfha mdi,a isiqka /.;a ,x.u nia r:hla yd weÕ¨ï
úiska wiq,df.k fldgqj ÿïßh fufyhqï wxYh fj; ,nd§ug YS% ,xld kdúl fiaúldjka /.;a fm!oa.,sl nia r:hla uqyqKg uqyqK .eà isÿjQ
yuqod ks,Odßhl= ls%hdlr ;snQ w;r fuf,i bgql< jákd ls%hdj,sh ms<sn|j fulS wk;=rlska ,x.u nia r: ßheÿref.a mdo folu leã f.dia we;s
ish¨ fokdgu ish lD;{;djh m< lrk neõ iqcd;d chr;ak fukúh i|yka w;r weÕ¨ï fiaúldjka fofokl= ;=jd, ,nd we;'
l<dh' fuu miqïìh wyq,d.;a kdúl yuqod ks,Odßhd Ndr§fuka miq ÿïßh fuu wk;=r 12 jeksod fmrjre 6'00 g muK isÿù ;sfí'
fufyhqï wxYfha ks,Odß ,,s;a f,dl= úodk uy;d ysñldßhg meñK th Ndr ;=jd, ,enQjka nÿr,sh frday,g we;=<;a l< w;r ßheÿref.a
.kakehs ÿrl:kfhka okajd ;sìKs'
mdoj,g ±ä ydks isÿù ;snQ fyhska Tyqj fld<U cd;sl frday,g
udrelr hjd we;' nÿr,sh fmd,sish jeäÿr mÍCIK isÿ lr;s'

±kaùuhs
1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úêúOdk& mkf;a 4 jk j.ka;sh
hgf;a ãt*aiSiS nEkala mSt,aiS úiska iïu; lr.kakd ,o fhdackdj ms<sn| ±kaùuhs
ãt*aiSiS nEkala mSt,aiS wOHCI uKav,h úiska fuys my; ±lafjk fhdackdj 2023 wfma%,a ui 26 jk Èk
fudrgqj fõ,aia l=uß úµd,fha YsIH kdhl ks, ,dxPk me<|ùu
talu;slj iïu; lr.kakd ,o nj 1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh whlr .ekSfï
fudrgqj fõ,aia l=uß
^úfYaI úêúOdk& mkf;a 8 jk j.ka;shg wkql+,j fuhska ±kqï fokq ,efí'
úµd,fha YsIH kdhl ks,
wOHCI uKav, fhdackdj
,dxPk ^m%d:ñl wxYh&
^ãt*aiSiS j¾Ok nEkala mSt,aiSys wkqm%dma;sl& ãt*aiSiS nEkala mSt,aiS kug m%isoaO fkd;dßia tÉ'tï'
fykakdhl úiska ish,a, ,shd iy;sl lrk ,o 2017-03-10 Èke;s wxl 6256 orK Wlia ne÷ïlrh" 2017-03-10
me<|ùu uydpd¾h rx.sl
Èke;s wxl 6258 orK Wlia ne÷ïlrh" 2017-03-10 Èke;s wxl 6260 orK Wlia ne÷ïlrh" 2017-03-10 Èke;s WfïIa y,aj;=r uy;df.a
wxl 6262 orK Wlia ne÷ïlrh" 2018-01-04 Èke;s wxl 6498 orK Wlia ne÷ïlrh iy 2021-09-27 Èke;s wxl m%Odk;ajfhka tu úµd,fha§
7169 orK Wlia ne÷ïlrh hk Wlia ne÷ïlrhka u; whúh hq;= f.ùï lsÍu" —huqkd fida ñ,a˜ hk kduh meje;aúKs'
wNsOdkh yd ú,dih hgf;a je,suv jHdmdrhla mj;ajdf.k hk ,shk rd,,df.a le¨ï ixÔj chfialr úÿy,am;s .hks ñÓ,d o
hk wh úiska meyer yer we;s fyhskao" is,ajd uy;añhf.a u. fmkaùu
2022 wfma%,a ui 30 jk Èkg tlS ,shk rd,,df.a le¨ï ixÔj chfialr hk whf.ka ãt*aiSiS nEkala hgf;a m%d:ñl wxY m%Odks
mSt,aiS fj; by; lS wxl 6256" 6258" 6260" 6262" 6498 iy 7169 orK Wlia ne÷ïlrhka u; remsh,a tlafldaá
wdpdßkS iq.kaêld fmf¾rd"
wiQtla ,CI mkiaoyia wiQy;rhs Y; yeg y;rl ^re' 18"150"084$64& uqo,la o" 2022 uehs ui 01 jk Èk isg
úlsKSfï Èkh olajd remsh,a yeg,CI ;siamka oyia y;aish oyhl ^re' 6"035"710$}& uqo, u; YS% ,xld uy YsIH kdhl ix.uh Ndr
nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg m;a lrkq ,nk iEu uilg jrla jevlrk m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh ^m%d:ñl wxYh& mS' mS' ã'
lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, lsÍfï ^m%;sfYdaOkh& Èkg fmrd;=j wjika i;s y;f¾ idudkH nr ;enQ uOH Oïñld ms%ho¾YkS" ã' ã' rejks
uQ,sl Kh fmd,S wkqmd;slhg (AWPR) by<ska wdikak by<;u 0'5] g jghkq ,nkakd jQ j¾Ihlg ud,sl w,aúia hk uy;au
ishhg yhla ^6]& jQ wkqmd;slh u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" remsh,a ;siay;a ,CI mkiaoyia ydrish uy;aókaf.a ixúOdhl;ajfhka
;siatlhs Y; wiQy;rl ^re' 3"750"431$84& uqo, u; j¾Ihlg ishhg wghs oYu kjhhs ;=kla ^8'93]& jQ iaÓr
wkqmd;h u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" remsh,a ye;a;Ewg oyia foish úis kjhhs Y; y;<sia wgl ^re' fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS fuh meje;aúKs' YsIHkdhl molalï ,enQ isiqúhka
fuys fj;s'
78"229$48& uqo, u; YS% ,xld uy nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg m;a lrkq ,nk iEu uilg jrla jevlrk kj fjkafoaislrefjla m;alsÍfï ksfõokh
m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, lsÍfï ^m%;sfYdaOkh& Èkg fmrd;=j wjika PdhdrEm( brx. .=Kj¾Ok - fudrgqj úfYaI
Kh wxlh' 2150886
i;s y;f¾ idudkH nr ;enQ uOH uQ,sl Kh fmd,S wkqmd;slhg (AWPR) by<ska wdikak by<;u 0'5]
ví'ã'wd¾' iurfldaka wekaâ ikaia ^m%hsjÜ& ,sñgâ
g jghkq ,nkakd jQ j¾Ihlg ishhg myhs oYu myla ^5'5]& jQ wkqmd;slh u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh
o" iy remsh,a ye;a;E mka,CI y;aoyia yhish úiswghs Y; y;<sia myl ^re' 7"507"628$45& uqo, u; mj;akd 2019 cQks 28 jeks Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;shla u.ska by; lS Kh .sKqu u; by; m%isoaO ±kaùuhs
2007 wxl 7 orK iud.ï mkf;a
wkqmd;h wkqj YS% ,xld uy nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg m;alrkq ,nk iEu uilg jrla jevlrk kï lrk ,o Khlre iy$fyda Wlialre úiska Kh f.ùu meyer yeÍu iïnkaOfhka 2019 m%isoaO oekaùuhs
9^2& j.ka;sh m%ldrj ne,alka
m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, lsÍfï ^m%;sfYdaOkh& Èkg fmrd;=j wjika cQks 7 jeks Èk jk úg re' 117"000"000$- l uqo,la wh lr .ekSu i|yd iy 2019 cQks 8 jk tlaiafm%ia ^mSùà& t,aàã ys kduh
2007 wxl 7 orK iud.ï mkf;a 9 ^2&
j.ka;sh m%ldrj iSudiys; iud.ul
jrg m%ldYhg m;a lrkq ,enQ idudkH nr ;enQ uOH uQ,sl Kh fmd,S wkqmd;slhg (AWPR SPOT) by<ska Èk isg úlsKSfï Èkh olajd ld,hg re' 117"000"000$- l uqo,la u; j¾Ihlg 15'74] ne.ska 2007 wxl 7 ork iud.ï mkf;a kduh fjkia lsÍu ms<sn| m%isoaO oekaùu'
j¾Ihlg ishhg y;hs oYu folhs myla ^7'25]& jQ wkqmd;h u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" whúh hq;=j jeäÿr jd¾Isl fmd<sh o iys;j m%pdrl lghq;= i|yd orK ,o úhoï iy fjk;a .dia;= we;=¿j 8 jk j.ka;sfha m%;smdokhkag my; i|yka iud.fï kduh 2007 wxl
iy ,eìh hq;=j we;s neúkao" wkql+,j fudfkjd ^mSùà& t,aàã 7 orK iud.ï mkf;a 8 jk j.ka;sh
Kh kej; f.ùu i|yd iqrlaIs;hla f,i nexl=jg Wliafldg we;a;djQo foam, ^2019 cQks m%ldrj 2023 uehs 9 jk Èk fjkia l<
;jo" tlS uqo, jk remsh,a tlafldaá wiQtla ,CI mkiaoyia wiQy;rhs Y; yeg y;rl ^re' 18"150"084$64& hkqfjka fjkia l< nj fufia
28 jk Èk iïu; lr.;a tlS fhdackd iïuq;shg fuys my; Wmf,aLKfha iúia;rj úia;r ±kqï fokq ,efí'
nj fufia oekqï fokq ,efí'
uqo,la o" 2022 uehs ui 01 jk Èk isg úlsKSfï Èkh olajd remsh,a yeg,CI ;siamka oyia y;aish oyhl fmr iud.ï kduh (
fldg we;a;djQo& m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys fmr iud.ï kduh ( wd¾h ,e.=ka l,amsáh ^m%hsjÜ& ,sñgâ
^re' 6"035"710$-& uqo, u; YS% ,xld uy nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg m;alrkq ,nk iEu uilg jrla ne,alka tlaiafm%ia ^mSùà& t,aàã
jevlrk m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, lsÍfï ^m%;sfYdaOkh& Èkg fmrd;=j
wOHCI uKav,h úiska 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh iud.ï wxlh ( mSù 86164
iud.ï wxlh ( ,shdmÈxÑ ld¾hd,h (
wjika i;s y;f¾ idudkH nr ;enQ uOH uQ,sl Kh fmd,S wkqmd;slhg (AWPR) by<ska wdikak by<;u wh lr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;ska mjrd we;s n,;, hgf;a n,h,;a fjkafoaislre zwd¾ tka tÉ yjqiaZ" wxl 622 î" fldaÜfg
mSù 00242059
0'5] g jghkq ,nkakd jQ j¾Ihlg ishhg yhla ^6]& jQ wkqmd;slh u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" jk whs' ví,sõ' chiQßh fj; n,h ,ndfokq ,enQ fyhska o ,shdmÈxÑ ld¾hd,h (
mdr" fldaÜfg'
iud.ï kduh (
remsh,a ;siay;a ,CI mkiaoyia ydrish ;siatlhs Y; wiQy;rl ^re' 3"750"431$84& uqo, u; j¾Ihlg ishhg by; lS 2019 cQks 28 jk Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;sh 2019 Tlaf;dan¾ 29 jk Èk o wxl 34 ta" n.;f,a mdr" fld<U 3' wefmlaia lkai,agkaÜia ^m%hsjÜ& ,sñgâ
wghs oYu kjhhs ;=kla ^8'93]& jQ iaÓr wkqmd;h u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" remsh,a ye;a;E wgoyia whs,kaâ" uõìu" iy ;skl=r,a Èkm;d mqj;am;aj, iy 2019 Tlaf;dan¾ 4 jk Èk rcfha .eiÜ kj iud.ï kduh ( wd¾ tka tÉ fyda,aäxia ^m%hsjÜ& ,sñgâ
foish úis kjhhs Y; y;<sia wgl ^re' 78"229$48& uqo, u; YS% ,xld uy nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg m;a fudfkjd ^mSùà& t,aàã iud.ï f,alïjre
m;%fha o m< lrk ,o fyhska o iud.ï kduh fjkia l< Èkh zwd¾ tka tï yjqiaZ
lrkq ,nk iEu uilg jrla jev lrk m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, lsÍfï
^m%;sfYdaOkh Èkg fmrd;=j wjika i;s y;f¾ idudkH nr ;enQ uOH uQ,sl Kh fmd,S wkqmd;slhg iy fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS' ys wOHCI uKav,h úiska 2019 cQks 28 jk Èk ( 2023 uehs 04 od wxl 622 î" fldaÜfg mdr
fldaÜfg
by; lS iïuq;sh iïu; lr .ekSfuka wk;=rej iy 2019 cQks 28 jk Èk tlS iïuq;shg fifldï ^m%hsjÜ& ,sñgâ" iud.ï
(AWPR) by<ska wdikak by<;u 0'5] g jghkq ,nkakd jQ j¾Ihlg ishhg myhs oYu myla ^5'5]& jQ f,alïjre
Èkh( 2023 uehs 11 od
wkqmd;slh u; .Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" iy remsh,a ye;a;E mka,CI y;aoyia yhish úiswghs Y; Wmf,aLKfha úia;r lrk ,o by; lS Wlia lrk ,o foam, m%isoaO fjkafoaishla u.ska 2023 uehs 08 od
y;<sia myl ^re' 7"507"628$45& uqo, u; mj;akd wkqmd;h wkqj YS% ,xld uy nexl=j úiska i;sm;d m%ldYhg úlsKSu th meje;aùug l<ska n,h,;a fjkafoaislre whs'ví' chiQßh 2022 iema;eïn¾ 16 jk
m;a lrkq ,nk iEu uilg jrla jevlrk m<uqjk Èkfha§ m%;sfYdaOkh lrkq ,nkakd jQ kej; ñ, Èk ñh.sh fyhska o
lsÍfï ^m%;sfYdaOkh& Èkg fmrd;=j wjika jrg m%ldYhg m;a lrkq ,enQ idudkH nr ;enQ uOH uQ,sl Kh ta wkqj 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk&
fmd,S wkqmd;slhg (AWPR SPOT) by<ska j¾Ihlg ishhg y;hs oYu folhs myla ^7'25]& jQ wkqmd;h u;
mk; hgf;a 2019 cQks 28 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk Wlia lrk ,o
.Kkh lrkq ,nk fmd,sh o" fyda úlsKSfï wjia:dj olajd thska fkdf.jd b;sßù we;s hï fldgila
whlr .ekSu i|yd tlS 1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh whlr .ekSfï ^úfYaI foam, fjkafoais meje;aùu msKsi" n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg
úêúOdk& mkf;a 13 jk j.ka;sfha kshuhka hgf;a Wlia ne÷ïlrhkaf.a m%{ma;s iu. wkql+,j ãt*aiSiS fjk;a mqoa.,fhl= fj; n,h ,nd§ug ±ka wjYH ù we;'
nEkala mSt,aiS úiska jehlr we;s ish¨ uqo,a o" m%pdrl .dia;= iy wfkl=;a wh lsÍï o iu. whlr .ekSu 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;
i|yd by; lS wxl 6256" 6258" 6260" 6262" 6498 iy 7169 ork Wlia ne÷ïlrhka u.ska ,shk rd,,df.a le¨ï hgf;a wjYH mshjr .ekSu iy 2019 cQks 28 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r
ixÔj chfialr hk wh úiska ãt*aiSiS nEkala mSt,aiS fj; Wlia lrk ,o my; úia;r lrkq ,nk bvu" lrk by; lS foam, m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug uyr.u" lgqjdj, mdf¾" wxl 30$83
f.dvkeÕs,a, iy hka;% n,h,;a fjkafoaislre chiQßh wekaâ chiQßh TlaIksh¾ia ^m%hsfjÜ& ,sñgâ ,jd orK ia:dkfha iy tfiau fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2 jk uyf,a" wxl 200 orK
m%isoaO fjkafoaisfha úlsKsh hq;= hhs 1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh whlr .ekSfï
ia:dkfha ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl TlaIksh¾ia hk kduh" ú,dih iy wdh;kh hgf;a yjq,a
^úfYaI úêúOdk& mk;ska Tjqka fj; mejÍ we;s n,;, wkqj ãt*aiSiS nEkala mSt,aiSys wOHCI uKav,h
fuhska fhdackd lrhs' jHdmdrhla mj;ajdf.k hk f,dl= nKavdfiakdkdhl" u.=refoksfha j,õfõ ;%sjxl pß;a
wxl 6256" 6258 iy 7169 orK Wlia ne÷ïlrhka u.ska fiakdkdhl iy .=ref.a iqukdj;S fiakdkdhl hk wh fj; n,h ,nd §ug 2023 ckjdß
Wlia lrk ,o foam< ms<sn| úia;rh 30 jk Èk mj;ajk ,o /iaùul§ fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h
W!j m<df;a nÿ,a, Èia;s%lalfha Wvqls| Wv m<d; fldarf<a je,suv m%dfoaYSh f,alï fldÜGdifha Èuq;=.u
úiska fuhska fhdackd iïu; lrkq ,efí'
.%du ks,Odß fldÜGdifha kq.;,dj .fï msysá" zfldlkf¾j;a;Z kue;s bvug n,h,;a ñkskafodare n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg zz;%sjxl wekaâ fiakdkdhl TlaIksh¾ia"
ví,sõ'î'ví,sõ' j,af.d,a, úiska idok ,o 1944-11-26 Èke;s wxl 257 orK msUqf¾ f,dÜ 01 jYfhka ,l=Kq by; lS wdfoaYlh yer 2019 cQks 28 jk Èk fldu¾,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI
fldg fnod fjka lrk ,o bvï fldgig udhsï W;=rg( m%Odk mdr" kef.kysrg( f,dÜ 2 o" ol=Kg( we, uKav,h úiska iïu; lr .;a by; lS fhdackd iïuq;sfha iy 2019 Tlaf;dan¾ 4 jk Èk
o iy niakdysrg( ví,sõ'î' ú,shï fmf¾rdg wh;a bvfï me, bksjeg o jYfhka udhsï jQ m%udKfhka rcfha .eiÜ m;%fha tlS iïuq;sfha m<lsÍu iy 2019 Tlaf;dan¾ 29 jk Èk o whs,kaâ" uõìu"
m¾pia úis wgla ^w0-rE0-m¾' 28& úYd, bvu" tys msysá ish¨ foa o iu. fõ' fuh nÿ,a, bvï ,shdmÈxÑ lsÍfï iy ;skl=r,a Èkm;d mqj;a m;aj, m<lsÍu ys wvx.= lreKq fkdfjkiaj mej;sh hq;af;ah'
ld¾hd,fha N 06/42 ys ,shdmÈxÑ lr we;' wOHCI uKav,fha ksfhda.h u.ska
uE;l§ isÿlrk ,o kej; uekSulg wkqj n,h,;a ñkskafodare tia'mS' r;akdhl úiska idok ,o 2002-02-05 wd¾'ta'mS' rdcmCI
Èke;s wxl 2153 orK msUqr m%ldrj by; bvu my; mßÈ úia;r flf¾' iud.ï f,alï
W!j m<df;a nÿ,a, Èia;s%lalfha Wvqls| Wv m<d; fldarf,a je,suv m%dfoaYSh f,alï fldÜGdifha Èuq;=.u Èkh( 30'01'2023
.%du ks,Odß fldÜGdifha kq.;,dj .fï msysá —fldlkf¾j;a;˜ kue;s bvug n,h,;a ñkskafodare
tia'mS' r;akdhl úiska idok ,o 2002-02-25 Èke;s wxl 2153 orK msUqf¾ f,dÜ 01 ^n,h,;a ñkskafodare
ví,sõ'î'ví,sõ' j,af.d,a, úiska idok ,o wxl 257 orK msUqf¾ f,dÜ 01 jk& jYfhka ,l=Kq fldg fnod
fjka lrk ,o tu ñkskafodarejrhd úiskau 2017-02-14 jk Èk udhsï ;yjqre lrk ,o bvï fldgig udhsï
fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS
W;=rg( m%Odk mdr" kef.kysrg( pkaødj;s ysñlï lshk bvu o" ol=Kg( we, o iy niakdysrg( pdkaokS
kj fjkafoaislrefjla m;alsÍfï ksfõokh
fmf¾rd ysñlï o jYfhka udhsï jQ m%udKfhka m¾pia úis wgla ^w0-rE0-m¾ 28& úYd, bvu" tys msysá ish¨ Kh wxlh' 2023258
foa o iu. fõ' fudyuâ biauhs,a fudyuâ wIar*a
wxl 6260 iy 6498 orK Wlia ne÷ïlrhka u.ska 2019 fkdjeïn¾ 29 jeks Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;shla u.ska by; lS Kh .sKqu u;
Wlia lrk ,o foam< ms<sn| úia;rh by; kï lrk ,o Khlre iy$fyda Wlialre úiska Kh f.ùu meyer yeÍu iïnkaOfhka
W!j m<df;a nÿ,a, Èia;s%lalfha Wvqls| Wv m<d; fldarf,a je,suv m%dfoaYSh f,alï fldÜGdifha Èuq;=.u 2019 Tlaf;dan¾ 18 jeks Èk jk úg re' 15"836"916'42 l uqo,la wh lr .ekSu i|yd iy
.%du ks,Odß fldÜGdifha kq.;,dj .fï msysá" —fldlkf¾j;a;˜ kue;s bvug n,h,;a ñkskafodare 2019 Tlaf;dan¾ 19 jk Èk isg úlsKSfï Èkh olajd ld,hg re' 14"843"691'05 l uqo,la u;
ví,sõ'î'ví,sõ' j,af.d,a, úiska idok ,o 1944-11-26 Èke;s wxl 257 orK msUqf¾ f,dÜ 02 jYfhka ,l=Kq j¾Ihlg 14] ne.ska jeäÿr jd¾Isl fmd<sh o iys;j m%pdrl lghq;= i|yd orK ,o úhoï
fldg fnod fjkalrk ,o bvï fldgig udhsï W;=rg( m%Odk mdr" kef.kysrg( ta'ã'tia' fmf¾rdf.a iy fjk;a .dia;= we;=¿j Kh kej; f.ùu i|yd iqrlaIs;hla f,i nexl=jg Wliafldg
bvfï me,bks jego" ol=Kg( we, o iy niakdysrg( f,dÜ 1 o jYfhka udhsï jQ m%udKfhka m¾pia we;a;d jQo foam, ^2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk iïu; lr.;a tlS fhdackd iïuq;shg fuys
úis wgla ^w0-rE0-m¾'28& úYd, bvu" tys msysá ish¨ foa o iu. fõ' fuh nÿ,a, bvï ,shdmÈxÑ lsÍfï
my; Wmf,aLKfha iúia;rj úia;r fldg we;a;djQo& m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug
ld¾hd,fha N 06/43 ys ,shdmÈxÑ lr we;'
fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h úiska 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl
uE;l§ isÿlrk ,o kej; uekSulg wkqj n,h,;a ukskafodare tia'mS' r;akdhl úiska idok ,o 2010-01-11
4 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh wh lr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;ska mjrd
Èke;s wxl 2153B orK msUqr m%ldrj by; bvu my; mßÈ úia;r flf¾'
we;s n,;, hgf;a n,h,;a fjkafoaislre jk whs' ví,sõ' chiQßh fj; n,h ,ndfokq ,enQ
W!j m<df;a nÿ,a, Èia;s%lalfha Wvqls| Wv m<d; fldarf,a je,suv m%dfoaYSh f,alï fldÜGdifha Èuq;=.u
fyhska o
.%du ks,Odß fldÜGdifha kq.;,dj .fï msysá" —fldlkf¾j;a;˜ kue;s bvug n,h,;a ñkskafodare
tia'mS' r;akdhl úiska idok ,o 2007-07-15 Èke;s wxl 2153/B orK msUqf¾ f,dÜ 01 jYfhka ,l=Kq fldg by; lS 2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;sh 2021 ud¾;= 16 jk Èk
fnod fjkalrk ,o tu ñkskafodarejrhd úiskau 2017-02-14 jk Èk udhsï ;yjqre lrk ,o bvï fldgig ,xld§m" fâ,sksõia iy ùrflaiÍ Èkm;d mqj;am;aj, iy 2021 ud¾;= 12 jk Èk rcfha .eiÜ
udhsï W;=rg( m%Odk mdr" kef.kysrg( ta'ã'tia' fmf¾rdf.a bvfï me,bks jeg o" ol=Kg( we, o iy m;%fha o m< lrk ,o fyhska o
niakdysrg( tu bvfï fldgila ^wxl 257 orK msUqf¾ f,dÜ 1& o jYfhka udhsï jQ m%udKfhka m¾pia iy fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS' ys wOHCI uKav,h úiska 2019 fkdjeïn¾ 29 jk
úisyhhs oYu y;rla ^w0-rE0-m¾ 26'4& úYd, bvu" tys msysá ish¨ foa o iu. fõ' Èk by; lS iïuq;sh iïu; lr .ekSfuka wk;=rej iy 2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk tlS
wxl 6262 orK Wlia ne÷ïlrh u.ska iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk ,o by; lS Wlia lrk ,o foam, m%isoaO fjkafoaishla
Wlia lrk ,o foam< ms<sn| úia;rh u.ska úlsKSu th meje;aùug l,ska n,h,;a fjkafoaislre whs'ví' chiQßh 2022 iema;eïn¾
pxp, msßh; hka;% iy WmlrK we;=<;aj iïmQ¾Kfhkau 16 jk Èk ñh .sh fyhska o
úia;rh m%udKh ta wkqj 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk&
w'n' 15 láx f,ka;a" fiÜ j¾la 03 mk; hgf;a 2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk Wlia lrk
[15 HP Cutting length, set work] ,o foam, fjkafoais meje;aùu msKsi" n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg
t,aà 20-w'n' tÉmS Ydmk¾ 01 fjk;a mqoa.,fhl= fj; n,h ,nd§ug ±ka wjYH ù we;'
[LT20-15Hp Sharpener] 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;
t,aà 15-w'n' 10 tÉmS Ydmk¾ 01 hgf;a wjYH mshjr .ekSu iy 2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha
[LT15-10HP Sharpener] úia;r lrk by; lS foam, m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug uyr.u" lgqjdj, mdf¾" wxl
isx.,a j¾ál,a - lsh;a;,01 30$83 orK ia:dkfha iy tfiau fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2 jk uyf,a" wxl 200 orK
[Single verticalre-saw) ia:dkfha ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl TlaIksh¾ia hk kduh" ú,dih iy wdh;kh hgf;a yjq,a
iy wu;r fldgia Wmdx. iy WmlrK o kq.;,dj" kqjrt<sh mdr" wxl 93 ork mßY%fha ±kg ;nd ;sfnk jHdmdrhla mj;ajdf.k hk f,dl= nKavd fiakdkdhl" u.=refoksfha j,õfõ ;%sjxl pß;a
hï wjia:djl yd l,ska .nvd lr fyda ;nd ;sìh yels fjk;a hï .=oul" .nvdjl fyda mßY%hla ;=< fiakdkdhl iy .=ref.a iqukdj;S fiakdkdhl hk wh fj; n,h ,nd §ug 2023 ckjdß
fyda u; ±kg ;sfnk fjk;a ish¨ pxp, msßh; hkaf;%damlrK" l,ska l, yd iEu l,aysu .nvd lr 30 jk Èk mj;ajk ,o /iaùul§ fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h
;nkq ,eìh yels mßY%hl ;sfnk iEu wdldrhlu yd ish¨ úia;rj,g wh;a jk Wlialref.a fjk;a
úiska fuhska fhdackd iïu; lrkq ,efí'
ish¨ pxp, msßh; hka;% WmlrK iy Wmdx. iy iEu l,aysu jßka jr tlS mßY%hg f.k tkq ,eìh
yels fyda ta mßY%hl ;nd ;sìh hq;= yd ;sìh yels Wlialref.a fjk;a ish¨ pxp, foam< iy ñka u;= n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2
hï wjia:djl iy jßka jr tys jHdmdrh fyda l¾udka;h fyda .nvdjg f.khkq ,eìh yels" jHdmdr jk uyf,a" wxl 200 orK ia:dkfha n,h,;a fjkafoaislrejka jk ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl
ia:dkj,g fyda jHdmdr ia:dkhlg fyda f.k tkq ,eìh yels" tlS jHdmdr pxp, msßh; hkaf;%damlrK by; lS wdfoaYlh yer 2019 fkdjeïn¾ 29 jk Èk fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys
wu;r fldgia iy Wmdx. fõ' wOHCI uKav,h úiska iïu; lr .;a by; lS fhdackd iïuq;sfha iy 2021 ud¾;= 12 jk Èk
wOHCI uKav,fha wK mßÈ" rcfha .eiÜ m;%fha tlS iïuq;sfha m<lsÍu iy 2021 ud¾;= 16 jk Èk ,xld§m" fâ,s ksõia
iud.ï f,alï" iy ùrflaiÍ Èkm;d mqj;a m;aj, m<lsÍu ys wvx.= lreKq fkdfjkiaj mej;sh hq;af;ah'
ãt*aiSiS nEkala mSt,aiS' wOHCI uKav,fha ksfhda.h u.ska
wd¾'ta'mS' rdcmCI
iud.ï f,alï
Èkh( 30'01'2023
08 2023 uehs ui 15 jeksod i÷od

m%S;smqr fjrf<a Èh kEug .sh id' fm< isiqjd zzWU ysr f.or yokak tkak tmdZZ
Èhje,lg yiqj .idf.k hoa§ fírd .efka

ysr f.j,a yokak WUg neyeZZ ysrf.org


ye`o, - fÊ' iageksia,ia mhia
j;a;, - ye|, m%S;smqr fjr< ;Srhg Èh
kEu i|yd fld<U fudaor yd íÆuekav,a
hk m%foaYj,ska meñ‚ wjqreÿ 17 jhfia

l=vq tk tl kj;a;kak;a nEZZ


miqjk mdi,a isiqka oi fokl= w;ßka tla
isiqjl= Èhje<lg yiqù .idf.k hEfï§
fírd .ekSug fmd,sia Ôú;drlaIl
lKavdhu iu;a ù we;'
bÈß i;s follska muK wdrïN ùug
kshñ; w'fmd'i' id$ fm< úNd.hg fmkS
isàug iQodkï jk tu isiq msßi Bfha
fikiqrdod 13od miajre 4'00g muK fjr<g
meñK miajre 5'00 g muK bka tl isiqjl=
fok fohla ld,d fjk fohla n,df.k b|mkaZZ
Èh je<lg yiqj óg¾ ;sia myla y;<syla
muK ÿrlg .idf.k f.dia we;'
tys§ jydu l%shd;aul jQ Ôú;drlaIl
ks,OdÍka isõ fokd wod< fiiq isiqkag
fld<U kj ue.iska nkaOkd.drfha úkh wxYfha
blaukska f.dvg meñfKk f,ig Wmfoia
§ .idf.k hk isiqjd fírd .ekSfï
lghq;af;ys ksr; ù we;' f.dvg .;a
kshduljrfhl=g iy ujg myr fo;s
fld<U yskaÿ úoHd,fha bf.kqu ,nk ñkqjkaf.dv - fgdaks lreKdkdhl
íÆuekav,a fmfofia mÈxÑ isjfkaYka
okQIka keue;s mdi,a isiqjdg uQ,sl
zzWU ysr f.or yokak tkak tmd' ysr
f.j,a yokak WUg neye' ysrf.org l=vq tk ldurfha isg f.hs id,hg wdmq
m%:udOdr ,nd§ foudmshka úfoaY.;j isák fyhska Ndrlre ñ;a;ksh fj; Ndr
§ug lghq;= lr we;' tys§ ;u uqKqnqrdf.a Ôú;h fírd §u ms<sn|j fmd,sia ierhka
pkaok ^57750& iy fmd,sia fldia;dm,ajreka jk cdkl ^90297& ,shkdrÉÑ
tl WUg kj;a;kak;a nE' fok fohla ld,d
fjk fohla n,df.k b|mkaZZ hehs ;¾ckh mq;dj Tjqka w,a,d .;a;d
lrñka fld<U kj ue.iska nkaOkd.drfha
^92776& iy j¾KiQßh ^92792& hk Ôú;drlaIK ks,OdÍkag ia;=;s lsÍug o wu;l
fkdlsÍu úfYaI;ajhls'
úkh wxYfha fiajh lrk ;reK
kshduljrhl= f.a ñkqjkaf.dv" jEf.dõj"
ldurhg /f.k f.k f.dia oK.iaijd myr ÿkakd
ñkqjkaf.dv
rdcisxymqr ksjig n,y;aldrfhka we;=¿ ù
- fgdaks lreKdkdhl uj lshhs
kshduljrhdg iy ujg myr § fidhqßhf.a
cx.u ÿrl:kh fmdf<dfõ .id úkdY l< udrisxy uy;a;hd lshd ksji bÈßmsg ksjig we;=¿ jqKq ;sfokd l¿ we|,d
iellrejka ;sfokd w;awvx.=jg .ekSu i|yd isg lsisfjl= l;d lrkjd weyqkd' uqyqKq wdjrKh lrk fy,auÜ me<|f.k
mq¿,a úu¾Ykhla wrUd we;ehs ñkqjkaf.dv fõ,dj mdkaor 4 g 4'30 g ú;r we;s' wms isáfha' tu uerhka ;sfokd ksfjig
fmd,sish mjihs' ksodf.k isáfha' mq;df.a hd¿fjla we;=¿ jQ ie‚ka uf.a iy ÿjf.a w; ;snQ
bl=;a 12 fjksod w¨hï ld,fha § l¿ celÜ fjkake;s lshd ud bÈß fodr wvla újD; cx.u ÿrl:k Tjqka Ndrhg .;a;d' tla
iy wdjrKh lrk ,o wdrlaIl ysiajeiqï l<d' t,sfha ysgf.k ysgmq ;sfokd udj;a wfhl= w; msiaf;da,hla ;snqKd' tu
me<| h;=remeÈhlska meñ‚ ;sfokl= ;,a¨ lrf.k f.g we;=¿ jqKd' ;sfokd mq;dj w,a,df.k ysig
kshduljrhdf.a ksjfia fodrg ;Ügq lr ldurfha isg f.hs id,hg wdmq mq;dj msiaf;da,hla ;nd ;¾ckh lrñka
ksjfia fodr újD; lrjdf.k we;s nj Tjqka w,a,d .;a;d' w,a,d ldurhg mq;df.a fow;a msgqmig lr flan,a ghs
fmd,sish lshhs' kshduljrhdf.a uj úiska /f.k f.k f.dia oK.iaijd myr tllska ysr lrkq ,enqjd' zzWUg ysrf.or
ksjfia fodr újD; lr we;s nj;a ksji ;=< ÿkafka hehs uerhka ;sfokl=f.a myr yokak nE' wfma foaj,aj,g weÕs,s
kshduljrhd Tyqf.a uj iy fidfydhqßh isg lEug ,la jQ fld<U kj ue.iska .ikak tmd' ;j;a úúO foa lshñka
we;s nj;a fmd,sish lshhs' nkaOkd.drfha úkh wxYfha ;reK ;¾ckh l<d' mq;df.a ysig iy uqyqKg
kshduljrhd ldurfhka t<shg meñ‚ kshduljrfhl= jQ ixL l=i,a udrisxy msiaf;da,fhka myr ȧ urŒh ;¾ckh
wjia:dfõ uerhka ;sfokd kshduljrhdg iy hk whf.a uj jk úfÊisxyf.a ,,s;d lrk wjia:dfõ ud mq;d fírd.kak
ujg myr§ kshduljrhdg udxpq oud uy;añh Bfha ^14od& tfia mejiqjdh' uy;a W;aidyhla .;a;d' tu uerhka
kshduljrhdj oK.iaijd PdhdrEm iy jeäÿrg;a woyia oelajQ ,,s;d uy;añh msiaf;da,fhka myr §u fya;=fjka uf.a
ùäfhda o¾Yk ,ndf.k ;¾ckh lr - wms mÈxÑ fj,d bkafka ñkqjkaf.dv T¿fõ f.ä mjd weú;a' tu uerhka w;r
h;=remeÈfhka m<d f.dia we;s nj fmd,sish fmd,sish wdikakfha jEf.dõj rdcisxy Wi uy; fofofklao ysáhd'
mjihs' mqr m%foaYfha' isoaêh jqfKa 12 jeksod'
myrlEug ,la jQ kshduljrhd ñkqjkaf.dv
frday,g we;=<;a lsÍfuka wk;=rej .ïmy m;d nkaOkd.dr ks,OdÍka wdrlaIdj i|yd fhdojd we;s nj
Èia;%sla uy frday,g we;=<;a lr we;s nj fmd,sish jeäÿrg;a nkaOkd.dr wdrxÑ ud¾. mjihs' fmd,sishg wu;rj nkaOkd.dr
i|yka lrhs' frday,a.;j isák kshduljrhdf.a Ôú; wdrlaIdj u.skao mÍlaIKhla wdrïN lr we;s nj nkaOkd.dr wdrxÑ ud¾.
mjihs'

leí - h;=remeÈ wk;=ßka


h;=remeÈh meojQ ;reKsh ureg kegqï lKavdhula /f.k .sh
lvqfj, - iq.;a fma%u;s,l
w;=re.sßh f.daúkak udj; wi,§ h;=remeÈhla
jEka r:hla yd,swe,§ .il j§
leí r:hl .eàfuka isÿjQ wk;=rlska h;=remeÈh
meojQ úis foyeúßÈ ;re‚hl ñhf.dia ;sfí' nKavdrfj, - lreKdr;ak
fikiqrdod WoEik isÿjQ fuu wk;=ßka ñh.sfha m,af,a.u iy yd,swe, - lms,
l%sIaK r;ak jdi, uqo,sf.a iÑks hfYdaOd keu;s pkaok l=remamqwdrÉÑ nÿ,a, tÉ'
fndaêrdc udj;" ynrlv mÈxÑ wfhls' tï' iurfldaka nKavdr&
weh ud,fí m%foaYfha fm!oa.,sl nexl=jl fiajh nÿ,a, fld<U m%Odk ud¾.
lrkakshls' WoEik h;=remeÈfhka ud,fí foig fha Odjkh fjñka ;snQ jEka
.uka lroa§ f.daúkak udjf;a isg m%Odk ud¾.hg r:hla yd,swe, .Kfoú
m%fõY fjñka ;snQ leí r:hl .eàfuka wk;=r isÿj fldaú, wdikakfha§ ud¾.fhka
;sfí' leí r:fha ßheÿre w;=re.sßh fmd,sish úiska bj;g mek .il je§fuka
w;awvx.=jg f.k we;' Bfha ^14od& WoEik 5'00 muK
tafldf<dia fokl= ;=jd, ,nd fokl= ldka;djka jk w;r ;sfokl=
nÿ,a, uy frday,g we;=<;a lr msßñ mqoa.,hka nj;a Tjqka nÿ,a,
we;ehs yd,swe, fmd,sish mjihs' m%foaYfha k¾;k wdh;khl isiq
fodaj rcuy úydria:dkfha mej;s msßila nj;a yd,swe, fmd,sish
fmryerg iyNd.s jQ kegqï mjihs' fufia ;=jd, ,enQ
lKavdhula /f.k nÿ,a, olajd mqoa.,hkaf.ka tla mqoa.,hl=f.a
Odjkh fjñka ;snQ jEka r:hla fuu ;;a;ajh nrm;< njo nÿ,a, frday,a
wk;=rg ,laù ;sfí'
hdmkh ;siai úydrfha fufia wk;=rg m;a msßfika wg
wdrxÑud¾. mjihs'

m%;sixialrKj,g ndOd merKs fmïj;d fjä ;nd


fkdlrkakehs úfrdaO;djla
uq,;sõ -
m%ikak m%§ma
jjqkshdfõ l;la >d;kh lrhs
hdmkh ;siai Tyq;a tu ;=jlal=fjkau fjä ;nd f.k ish Èú ydks lrf.k
úydrfha
Èkfiak r;=.uf.a
m%;sixialrKhkag
tfrysj fou< jjq k s h dfõ mrhdkd,ka l = , ï
foaYmd,k{hka kS,shdfudÜfÜ m%foaYfha§ 13 od
isÿ lrk mqo a.,hl= ldka; jlg fjä;nd
úfrdaO;djhka >d;kh fldg Tyqo tu ;=jlal=fjkau
fy<d olsñka tu fjä ;nd f.k ish Èú ydks lrf.k
úydria:dkfha we;ehs jjqkshdj mrhkd,kal=,ï
lghq;=j,g ndOd fkdlrk f,i b,a,ñka hdmfka fmd,sish m%ldY lf<ah'
isú,a jeishka msßila 13 od úfrdaOhl ksr; úh' fmd,sish úiska oekg fidhdf.k
Tjqka mjid isákafka wd.ñl ksoyi rfÜ iEu we;s f;dr;=rej,g wkqj ñh.sh
m%foaYhlu fiau W;=re m<d; ;=<o mej;sh hq;= njhs' ta
ldka;dj újdy ùug fmr fuu
wkqj W;=f¾ cd;sjd§ foaYmd,lhka fn!oaO
úydria:dkj,g tfrysj fufia lghq;= lsÍu ;uka oeä mqoa.,hd iu. fma%u iïnkaOhla
ms,sl=f<ka hq;=j fy<d olsk nj Tjqka fmkajd fohs' mj;ajd f.k f.dia w;s w;r miqj
wod< úfrdaO;dlrejka fuys§ hdmkh ;siai úydrhg weh fjk;a whl= iu. óg ld,hlg
fmr újdy ù ;sfí' ;sî ;=jlal=jlao fmd,sish úiska fidhd
meñK ;siai rcuyd úydrfha úydrdêm;s .xf;dg
kkaodrdu iajdóka jykafia neye oel fndaê mQcd fï jk úg tu ldka;dj tla ore f.k ;sfí'
msxlulg o iyNd.s úh' ujla jk w;r weh ish iajdñhd iu. isoaêfhka ñhf.dia we;af;a jhi
tys§ Wkajykafia hdmkfha isú,a ck;djg fi;a me;+ kS,shduqÜfghs .ïudkfha mÈxÑj isg wjqreÿ 26 l ldka;djla jk ksõgka
w;r úfrdaO;dlrejka mjikafka fou< cd;sjd§ we;s w;r mer‚ fmïj;do tu o¾YkS yd jhi wjqreÿ úis y;rl
foaYmd,lhka ;u meje;au Wfoid fufia cd;sjdoh yd .udkfhau Ôj;a fjhs' isjmd,ka iqcka;ka keu;s mqoa.,fhls'
wd.ïjdoh m;=rñka W;=f¾ fn!oaOhkaf.a wd.ñk fjä ;enQ mqoa.,hd ldka;djf.a fï jk úg u< isrere fol mYapd;a
ksoyi wysñ lrk njhs' fuu wjia:djg hdmkh isú,a ksjig meñK wehg fjä;nd urdoud urK mÍlaIK lghq;= i`oyd wêlrK
iudc flakaøfha iNdm;s wreka isoaOd¾:ka m%uqL hdmkh Tyq kS,shdfudÜfghs fldaú, wi,g ksfhda. u; jjqkshdj uy frday,
wïfn;ald¾ jHdmdrh hdmkh ldka;d fmruqK we;=¿ f.dia Tyqo tu ;=jlal=fjkau fjä fj; /f.k ú;a we;s w;r
ixúOdk ksfhdað;hka yd isú,a jeishka úYd, msßila ;nd f.k ish Èú ydkslrf.k ;sfí' mrhkd,kal=,u fmd,sish isoaêh
iyNd.s úh' ñh.sh mqoa.,hdf.a u< isrer wi, iïnkaOfhka mÍlaIK mj;ajd f.k
hhs'

wlaóuk f;a bvul§ >d;kh l< foore ujf.a >d;lhka jyd w;awvx.=jg .kak
,,s;a pdñkao iy tia' fla' l¿wdrÉÑ -
.d,a," ysksÿu - rùkaø pkaø,d,a m%foaYjdiSyq úfrdaO;djhl
wlaóuk mqyq,afyak m%foaYfha f;a bvul § mskak¥j k.rhg meñK úfrdaO;djfha ksr; jQy'
>d;kh lrkq ,enQ foore ujf.a >d;khg fufia >d;khg ,laj ;snqfKa ,ika;s .S.kf.a
iïnkaO iellrejka jyd w;awvx.=jg keue;s 53 yeúßÈ úfha miqjQ ldka;djls' weh ;u
.kakd f,i fmd,sishg n, lrñka f;a bvfï f;a o¨ fk<ñka isáh§ >d;khg
m%foaYjdiSka úiska ixúOdkh lrkq ,enQ ,laj ;snqKs'
úfrdaO;djhla wo ^14od& fmrjrefõ§ wehf.a f., m%foaYhg msgqmiska meñ‚ whl=
mskak¥j k.rfha§ meje;aú‚' úiska ;shqKq wdhqOhlska myr§ we;s njg
úfrdaO;dlrejka úúO igka mdG lshñka úu¾Ykj,§ wkdjrKh úh' flfia jqjo fulS
igka mdG iys; mqjre m%o¾Ykh lrñka >d;khg iïnkaO iellre w;aw;awvx.=jg .ekSu
fulS ldka;djf.a >d;khg iïnkaO iellrejka jyd w;awvx.=jg i|yd fmd,sish úiska ÿrl:k úYaf,aIK jd¾;d o ,ndf.k
.kakd f,i n,lrñka úfrdaO;djfha ksr; jQy' úu¾Ykhla wdrïN fldg we;'
úfrdaO;dlrejka wlaóuk mqyq,afyak m%foaYfha isg md.ukska
2023 uehs ui 15 jeksod i÷od 09
uef,aishdfõ§ ñh.sh isiqúhf.a
foayh ms<sn`oj mYapd;a urK mÍCIKhla
ufyia;%d;af.ka ksfhda.
ó.uqj - úu,a lS¾;s wd uD; foayh mYapd;a urK mÍCIKh i`oyd
ó.uqj frdayf,a uD;YÍrd.drh fj; /f.k
uef,aishdfõ úYAjúµd,hl wOHdmkh ú;a ;snQ w;r tu ia:dkhg meñK isÿl<
,nñka isáh§ wNsryia f,i ñh.sh 19 úhe;s ufyia;%d;a mÍCIKfhka wk;=rej jevn,k
fk;dId mSßia isiqúhf.a uD;foayh rd.u ufyia;%d;ajrhd fuu ksfhda.h lf<ah'
frdayf,a fjdaydßl ffjµ fomd¾;fïka;=fõ uef,aishdfõ úYAjúµd,hl ffjµ mSGfha
m%Odks fj; bÈßm;a lr mYapd;a urK mÍCIKhla f;jk jif¾ bf.kqu ,nñka isá fk;dId
mj;ajd tys jd¾;dj wêlrKh fj; bÈßm;a mSßia kue;s fuu ffjµ isiqúh fkajdisld.
lrk f,i ó.uqj jevn,k ufyia;%d;a bkaÈl o drh ;=< ñhf.dia ;sìh§ 10 Èk fidhdf.k
is,ajd uy;d ksfhda. lf<ah'
;sìKs'
uef,aishdfõ isg .=jka u.ska Bfha ^14od&
w¨hu lgqkdhl .=jka f;dgqm, fj; /f.k fuu isiqúh m%ùK rEm,djkH WmfoaYsld
;srdKs mSßia uy;añhf.a tlu ÈhKshhs'

isiqúh ñh.sh l¿;r miauy,a


f.dvkeÕs,a, wkjir bÈlsÍula
Y=N j¾Kh ;eô,s" ch wxlh 01' kS;s mshjr .kak weue;sf.ka ksfhda.

¨yq~q ±kaùï
pñkao is,ajd ixj¾Ok wêldßfha iNdm;s ksfïIa fyar;a
lkHd uy;dg Wmfoia § ;snqKs' ta wkqj tu
l¿;r k.rfha mdi,a isiqúhl weojeà
iq¿ .uka ìuka fhfoa' rdcldß j,§ wêldßfha l¿;r Èia;%sla ld¾hd,h u.ska
ñh.sh miauy,a f.dvkeÕs,a, kS;s úfrdaëj
;rula meg,s,s iys; fjhs' ;u {d;s úu¾Ykhla lr tu fydag,h kS;Hdkql+,j
bÈlr we;s nj;a Bg tfrysj läkñka kS;s
ñ;%d§ka talrdYsj l%shdlrhs' oyug bÈlr fkdue;s njg jd¾;djla ,nd§fuka
mshjr .kakd f,i;a kd.ßl ixj¾Ok yd
,eÈfjhs' isri.; frda. u;= lrhs' miq weue;sjrhd fuu mshjr f.k ;sfí'
ksjdi weue;s m%ikak rK;=x. uy;d kd.ßl
wxl 402 .d¨ mdr l¿;r ol=K hk
ku fyda jdi.u fjkia lsÍu uyck m%idohg m;ajk Èkls' Y=N ixj¾Ok wêldßhg Bfha ^14 od& Wmfoia §
ia:dkfha msysá fuu fydag,h j¾. óg¾ 300
j¾Kh fld," ch wxlh 06' we;' fï i|yd l¿;r k.r iNdfjkao
lska muK hqla; fõ' 2010 jif¾ bÈlsÍï
f.dvlfj, m%d' f,a' fldÜGdYfha ueoafoa.u .%du ;=,d wkque;sh ,ndf.k fkdue;s nj fy<sù we;'
wdrïN lr we;s fuu fydag,h 2014 § jev
tu fydag,h kshñ; m%ñ;shg bÈlrk ,o
fiajd jifï lr|yskak mÈxÑ lsßueKsl,f.a Y%shdks rdyq ld,h l%shdYS,S Èkls' hgm;aj ;snQ i;=re tlla ±hs fidhd n,d läkñka jd¾;djla
wjika lr we;s w;r wdmk Yd,djla yd
mqIm ux.,sld jk ud ñka bÈßhg w¨;af.or ,eÕ=ïy,la f,i mj;ajdf.k f.dia we;s
n,mEï biau;= fjhs' bjiSfuka ,nd fok f,i weue;s m%ikak rK;=x.
njg o weue;sjrhdg ,ndÿka jd¾;dfõ
lsßueKsfl,df.a mqIaml=udß w¨;a f.or hkqfjka l%shdl,hq;=hs' m%S;s ido jeksfoag iyNd.S uy;d úiska miq.sh 11 jeksod kd.ßl
Ndú;d lrk nj ,lajeis ieug fuhska ±kqï foñ' wo 07'24 isg 08'54 olajd i|yka lr we;'
fjhs' iakdhq.; frda. u;= lrhs' wd.ñl
fuhg w¨;af.or lsßueKsfl,df.a mqIaml=udß fyg 02'54 isg 04'24 olajd
w¨;af.or'
j;djka .relr l%shdlrhs' Y=N j¾Kh
iqÿ" ch wxlh 03' fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS'
kj fjkafoaislrefjla m;alsÍfï ksfõokh
ud;f,a Wl=fj, m%dfoaYSh f,alï fldÜGdYfha fïI jDYaÑl
Kh wxl' 1983574" 2145294 iy 2278101
kjr;akf.dv .%du ks,OdÍ jifï mÈxÑ jdfkalgqfõ l%shdYS,S rdcldß nyq, Èkls' ;rula iq¿fjka fyda ;u {d;s ñ;%d§ka tlaj ví'ã'wd¾' iurfldaka f,dðiaálaia ^m%hsjÜ& ,sñgâ
f.or ;=is; fyauka; m%idoa jk ud ñka bÈßhg je,súg wúfõlS njla f.kfohs' ;ukag l%shdlrhs' m%S;sidohl uqyqKqjrla u;=
2019 cQks 28 jeks Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;shla u.ska by; lS Kh .sKqï u; by;
lreKdkdhl uqÈhkafia,df.a ;=is; fyauka; m%idoa mejfrk jev id¾:lj bgqlrhs' lrhs' ñ, uqo,a jeh jk Èkls' iqyo;dj
j¾Okh jk Èkls' isri wdY%s; frda. u;= kï lrk ,o Khlre iy$fyda Wlialre úiska Kh f.ùu meyer yeÍu iïnkaOfhka 2019
hkqfjka Ndú;d lrk nj Y%S ,xld ckrchg;a wOHdmksl l%shdjkag Y=Nhs' ;r.ldÍ
lrhs' wd.ñl W;aij ixúOdkh flf¾' uehs 27 jeks Èk jk úg re' 244"229"320'44 l uqo,la whlr .ekSu i|yd iy 2019 uehs 28 jk
uyck;djg;a fuhska okajñ' l%shdjkaf.ka ch ,nhs' fiï nyq, ù
Y=N j¾Kh r;=" ch wxlh 02' Èk isg úlsKSfï Èkh olajd ld,hg re' 210"382"928'74 l uqo,la u; j¾Ihlg 15'74] ne.ska
frda. u;= lrhs' Y=N j¾Kh ks,a" ch jeäÿr jd¾Isl fmd<sh o iys;j m%pdrl lghq;= i|yd orK ,o úhoï iy fjk;a .dia;= we;=¿j
/lshd wenE¾;= wxlh 05' Okq Kh kej; f.ùu i|yd iqrlaIs;hla f,i nexl=jg Wliafldg we;a;d jQo foam< ^2019 cqks
jDIN Y=NM, u;= lrhs' iïuqL mÍCIK j,ska 28 jk Èk iïu; lr.;a tlS fhdackd iïuq;shg fuys my; Wmf,aLKfha iúia;rj úia;r
fÜ,¾jre wjYHhs l%shdldrlï nyq,jk w;r wi,ajeis ch ,nhs' /lshd ,dN ,eîï j,g fya;=hs' fldg we;a;d jqo& m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS
in`o;d nyq, fjhs' ;u wruqKq ;u {d;s ñ;%d§ka talrdYsj l%shdlrhs' ys wOHCI uKav,h úiska 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh
fÜ,¾ idmamqjl hqO yuqodfõ ks, we÷ï ueiSu i|yd wfkdkH in`o;d j¾Okh fjhs' i;=re
olaI fÜ,¾jreka wjYHhs' jegqm idlÉPd lr.; yel' fndfydafldg ch.kS' ;u jákdluo whlr .ekSfï ^úfYaI úêúOdk& mk;ska mjrd we;s n,;, hgf;a n,h,;a fjkafoaislre jk
m%o¾Ykh jk Èkls' oyugo ,eÈj n,mEï bj;a fjhs' mdoj, wdndO ikaê whs' ví,sõ' chiQßh fj; n,h ,ndfokq ,enQ fyhska o
ud,s iafgda¾ia" fkd( 44 ñhqia ùÈh fld<U 02' ÿrl:k frda. idohs' Y=N j¾Kh ,dly" ch
0774379834 l%shdlrhs' N+ñ iïm;a ,nhs' W!IaK frda. by; lS 2019 cqks 28 jk Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;sh 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk
u;= lrhs' Y=N j¾Kh ,doï" ch wxlh wxlh 09'
Èjhsk" fâ,sksõia iy ùrflaiÍ Èkm;d mqj;am;aj, iy 2019 wf.daia;= 30 jk Èk rcfha .eiÜ
04' ulr m;%fha o m< lrk ,o fyhska o
fydag,a
fld<U b;d m%p,s; ksõ nkdkd ,S*a *eñ,s
ñ:qk Y=NM, u;= lrhs' m%S;s W;aij fhfoa' iy fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS' ys wOHCI uKav,h úiska 2019 cqks 28 jk Èk
wúfõlS nj u;= lrhs' /lshd lghq;= .uka ìuka j,§ m%fõYu uekú' /lS by; lS iïuq;sh iïu; lr .ekSfuka wk;=rej iy 2019 cqks 28 jk Èk tlS iïuq;shg Wm
friafgdarkaÜ i|yd my; wenE¾;= msrùug we;' ) rCId ia:dk j, ;rula is;a pxp,
friafgdarkaÜ iqmjhsi¾jre ^jir 5l m<mqreoao& ) i`oyd jeä Wkkaÿjla olajhs' ndOl f,aLKfha úia;r lrk ,o by; lS Wlia lrk ,o foam< m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSu
uOHfha Wjo ojfia l%shdldrlï bgqlrhs' lrjk l%shd u;=lrhs' jHdmdrj, ÈhqKqj th meje;aùug l,ska n,h,;a fjkafoaislre whs'ví' chiQßh 2022 iema;eïn¾ 16 jk Èk
leIsh¾jre ^fldïmshqg¾ ±kqu we;s& ) iagqj¾âjre ) fmfka' jd;dêl frda." iakdhq frda.dÈhg
lspka fy,am¾ia ) phskSia l=la,d ^jir 5 l m<mqreoao& ) weiqrelrkakka w;r m%idohg m;afjhs' ñh.sh fyhska o
wu;r ,dN ,nhs' jd;dêl frda. u;= fya;=hs' Y=N j¾Kh ÿUqre" ch wxlh 08'
rEï fndahsjre ) cQia fïl¾jre' by; wenE¾;= i|yd ta wkqj 1990 ^ixfYdê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úêúOdk&
rcfha wkqu; §ukd iu. is;a.kakd iq¿ jegqma" lrhs' Y=N j¾Kh w¿meyeh" ch wxlh l=ïN mk; hgf;a 2019 cqks 28 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk Wlia lrk ,o
lEïîï$b÷ï ysgqï fkdñf,a' jhi wjq' 20 - 50 w;r" ÿ' 06' foam< fjkafoais meje;aùu msKsi" n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg
Y=NM, iys;hs l%shdYS,shs' m%fndaOu;aj
l' 0114961460 - 0117203845 - 0701223101' lgl /lshdj, fhfoa' yÈis ;SrK u; fjk;a mqoa.,fhl= fj; n,h ,nd§ug ±ka wjYH ù we;'
l%shdldß Èkls' ux., W;aij m%shido l%shdlsÍu Y=Njd§ fkdfõ' kjl ñ;=oï 1990 ^ixfYdê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úêúOdk& mk;
jeksfoag iyNd.sùfï wjia:d fhfoa' we;sfjhs' m%S;s W;aij fhfoa' fm%au hgf;a wjYH mshjr .ekSu iy 2019 cqks 28 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r
foam, iïnkaO meje;s m%Yak ksrdlrKh in`o;d j¾Okh fjhs' wdudY.; frda. lrk by; lS foam< m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug uyr.u" lgqjdj, mdf¾" wxl 30$83
fõ' i;=re n,mEï bj;a fjhs' yÈis ,dN j¾Okh fõ' Y=N j¾Kh oï" ch wxlh orK ia:dkfha iy tfiau fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2 jk uyf,a" wxl 200 orK
,nhs' isri.; frda. u;= lrhs' Y=N 03' ia:dkfha " ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl TlaIksh¾ia" hk kduh" ú,dih iy wdh;kh hgf;a
j¾Kh frdai" ch wxlh 07' ók yjq,a jHdmdrhla mj;ajdf.k hk f,dl= nKavd fiakdkdhl" u.=refoksfha j,õfõ ;%sjxl
pß;a fiakdkdhl iy .=ref.a iqukdj;S fiakdkdhl hk wh fj; n,h ,nd§ug 2023 ckjdß
isxy Y=NdY=N ñY%M, u;=lrhs' /lshdj,
Wkkaÿfjka fhfoa' Wiiaùï jeks foaj,g 30 jk Èk mj;ajk ,o /iaùul§ fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h
fmdf<dj wdY%s; l%shdjkaf.ka" úiska fuhska fhdackd iïu; lrkq ,efí'
lDIsld¾ñl l%shdjkaf.ka ch ,nhs' ;ud fya;=hs' fmdÿ fiajd lghq;= j,o fhfoa'
úfkdaockl lghq;= j, fhfoa' yÈis n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2
weiqßka ÿria:j isá {d;Ska ióm jk
,dN ,eîï j,g fya;=hs' isri.; frda. jk uyf,a" wxl 200 orK ia:dkfha n,h,;a fjkafoaislrejka jk ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl
l%shd fhfoa' l¾K frda." kdisld frda.
u;=lrhs' úfkdao .ukao fhfok Èkls' idohs' Y=N j¾Kh ;oly" ch wxlh 01' by; lS wdfoaYlh yer 2019 cqks 28 jk Èk fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI
uKav,h úiska iïu; lr.;a by; lS fhdackd iïuq;sfha iy 2019 wf.daia;= 30 jk Èk rcfha
.eiÜ m;%fha tlS iïuq;sfha m<lsÍu iy 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk Èjhsk" fâ,s ksõia iy
ùrflaiÍ Èkm;d mqj;am;aj, m<lsÍu ys wvx.= lreKq fkdfjkiaj mej;sh hq;af;ah'
wOHCI uKav,fha ksfhda.h u.ska
wd¾'ta'mS' rdcmCI
iud.ï f,alï
Èkh( 30'01'2023

fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS


kj fjkafoaislrefjla m;alsÍfï ksfõokh
Kh wxlh' 2241225
fldakf.or uqykaÈrï,df.a frdIdka ixÔj
2019 Tlaf;dan¾ 25 jeks Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;shla u.ska by; lS Kh .sKqu u;
by; kï lrk ,o Khlre iy$fyda Wlialre úiska Kh f.ùu meyer yeÍu iïnkaOfhka
2019 iema;eïn¾ 16 jeks Èk jk úg wefußldkq fvd,¾ 30"856'79 ^fyda Y%S ,xld remsh,a j,ska
Bg iudk& l uqo,la wh lr .ekSu i|yd iy 2019 iema;eïn¾ 17 jk Èk isg úlsKSfï Èkh
olajd ld,hg wefußldkq fvd,¾ 28"888'00 ^fyda Y%S ,xld remsh,a j,ska Bg iudk& l uqo,la
u; j¾Ihlg 7] ne.ska jeäÿr jd¾Isl fmd,sh o iys;j m%pdrl lghq;= i|yd orK ,o úhoï
iy fjk;a .dia;= we;=¿j Kh kej; f.ùu i|yd iqrlaIs;hla f,i nexl=jg Wliafldg
we;a;djQo foam< ^2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk iïu; lr.;a tlS fhdackd iïuq;shg fuys
my; Wmf,aLKfha iúia;rj úia;r fldg we;a;djqo& m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug
fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h úiska 1990 ^ixfYdaê; mßÈ& wxl
4 orK nexl= u.ska m%odkh lrk ,o Kh wh lr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;ska mjrd
iïm;a nexl=j mSt,aiS we;s n,;, hgf;a n,h,;a fjkafoaislre jk whs' ví,sõ' chiQßh fj; n,h ,ndfokq ,enQ
^iSudiys; iïm;a nexl=j kñka l,ska ye¢kajQ& fyhska o
2011 wxl' 01 iy 2011 wxl' 19 u.ska ixfYdaê; 1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk Kh whlr.ekSfï ^úfYaI
úêúOdk& mkf;a 04 fjks j.ka;sh hgf;a iïm;a nexl=j mSt,aiS wOHCI uKav,h úiska fhdackd iïu; lr.kakd ,o
by; lS 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk iïu; lr.;a fhdackd iïuq;sh 2021 wfm%a,a 05 jk Èk
iïuq;sh' ,xld§m" fâ,sksõia iy ùrflaiÍ Èkm;d mqj;am;aj, iy 2021 wfm%a,a 01 jk Èk rcfha .eiÜ
l÷rg fÜ%äka tackaisia ^m%hsjÜ& ,sñgâ m;%fha o m< lrk ,o fyhska o
.sKqï wxlh ( 0101 1000 0818
iy fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS' ys wOHCI uKav,h úiska 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk
iïm;a nexl=j mSt,aiS wOHCI uKav,h úiska 2023$03$28 fjks Èk mj;ajkakg fhÿk /iaùfï§ my; i|yka whqre
úfYaIs;j yd talu;slj fhdackd iïu; lr .kakd ,§'
Èk by; lS iïuq;sh iïu; lr .ekSfuka wk;=rej iy 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk tlS
iud.ï ,shdmÈxÑ wxl' mSlsõ 144 orK yd fld<U 02 Y%Su;a fÊïia mSßia udj; wxl' 110 yS ,shdmÈxÑ ld¾hd,h msysá iïm;a iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk ,o by; lS Wlia lrk ,o foam< m%isoaO fjkafoaishla
nexl=j mSt,aiS kñka uykqjr m%isoaO fkd;dßia ta ví,sõ tia l,aydß hk wh úiska ,shd iy;sl lrk ,o 2015 ud¾;= 18 u.ska úlsKSu th meje;aùug l<ska n,h,;a fjkafoaislre whs'ví' chiQßh 2022 iema;eïn¾
od;u yd wxl 727 orK iy 2016 ud¾;= 17 od;u yd wxl 1471 orK Wlia ne÷ïlr fol iy fld<U m%isoaO fkd;dßia 16 jk Èk ñh .sh fyhska o
iS t,a fjr¿msáh 2018 cq,s 25 od;u yd wxl 261 orK Wlia ne÷ïlr u.ska Wliafldg wemfldg fuys Wmf,aLKfha
uekúka úia;r fldg we;s foam< yd mßY%hka wemhg ;ndf.k ,ndÿka Kh uqo, wdmiqf.ùu Y%S ,xld m%cd;dka;%sl ta wkqj 1990 ^ixfYdê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk&
iudcjd§ ckrcfha ,shdmÈxÑ wxl PV 96990 orK iud.ï kS;Ska hgf;a ksisf,i ixia:d.; fldg we;s iud.ula jk mk; hgf;a 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r lrk Wlia lrk
l÷rg fÜ%äka tackaisia ^m%hsjÜ& ,sñgâ nkaOkodhS jYfhka yd frdIdka ;kQma uhsl,a me,afmd, Wlialre jYfhka meyer ,o foam< fjkafoais meje;aùu msKsi" n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg
we;s fyhskao" tlS wxl' 727"1471 iy 261 orK Wlia ne÷ïlr m%ldr whúhhq;= uq¿ uqo, jYfhka Y%S ,xldfõ j,x.= uqo,ska
fjk;a mqoa.,fhl= fj; n,h ,nd§ug ±ka wjYH ù we;'
remsh,a fofldaá úis ,laI mkia yh oyia y;aish folhs Y; wiQ kuhl ^re'22"056"702'89& uqo,la 2023 fmnrjdß 12 fjks
Èkg tlS iïm;a nexl=j mSt,aiS fj; ,eìh hq;=j yd whúh hq;=j we;s fyhskao" tlS remsh,a fofldaá úis ,laI mkia yh 1990 ^ixfYdê; mßÈ& wxl 4 orK nexl= u.ska Kh whlr .ekSfï ^úfYaI úê úOdk& mk;
oyia y;aish folhs Y; wiQ kuhl ^re'22"056"702'89& uqo,o" 2023 fmnrjdß 13 Èk isg wxl' 727" 1471 iy 261 orK Wlia hgf;a wjYH mshjr .ekSu iy 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk tlS iïuq;shg Wmf,aLKfha úia;r
ne÷ïlr u; whúh hq;= uq¿ uqo, mshjkq ,nk Èkh f;la" remsh,a tlafldaá mkia ku ,laI wkQ oyil ^re'15"990"000'00&
lrk by; lS foam< m%isoaO fjkafoaishla u.ska úlsKSug uyr.u" lgqjdj, mdf¾" wxl 30$83
uqo,la i|yd jd¾Islj ishhg oyhla ^10]& yd ;j;a remsh,a y;,sia ,laI oi oyil ^re'4"010"000'00& uqo,la i|yd jd¾Islj
ishhg kuhla ^9]& ne.ska jQ fmd<sho ±kaùï .dia;=o" orkakg isÿjq fjk;a úhoïo" ;okka;rj ,eî we;s hï uqo,la orK ia:dkfha iy tfiau fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2 jk uyf,a" wxl 200 orK
^fjf;d;a& tajd wvqfldg whlr .ekSu i|yd" wxl' 727" 1471 iy 261 orK tlS Wlia ne÷ïlr u.ska ,nd.kakd ,o tlS ia:dkfha" ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl TlaIksh¾iaZZ hk kduh" ú,dih iy wdh;kh hgf;a
Kh uqo, i|yd wem jYfhka tlS iïm;a nexl=j mSt,aiS fj; Wlia fldg we;s fuys Wmf,aLKfha uekúka úia;r fldg yjq,a jHdmdrhla mj;ajdf.k hk f,dl= nKavd fiakdkdhl" u.=refoksfha j,õfõ ;%sjxl
we;s mßY%hka yd foam<" fld<U n,h,;a fjkafoaislrejka jk mS fla B fiakdm;s ,jd m%isoaO fjkafoaisfha úl=Kd ,sh hq;=
hhs" 1990 wxl 04 orK nexl= u.ska m%odkh lrk Kh whlr.ekSfï ^úfYaI úêúOdk& mk;ska mejÍ we;s n,;, m%ldr
pß;a fiakdkdhl iy .=ref.a iqukdj;S fiakdkdhl hk wh fj; n,h ,nd §ug 2023 ckjdß
tlS iïm;a nexl=j mSt,aiS wOHCI uKav,h úiska fhdackd iïu; lr.kakd ,§' 30 jk Èk mj;ajk ,o /iaùul§ fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys wOHCI uKav,h
by; lS Wmf,aLKh úiska fuhska fhdackd iïu; lrkq ,efí'
uOHu m<df;a" uykqjr Èia;%slalfha md;ÿïnr Wv.ïmy fldarf<a md;ÿïnr m%dfoaYSh iNd iSudjka ;=< iy m%dfoaYSh uy n,h,;a fjkafoaislre ñh.sh whs'ví' chiQßh fjkqjg fld<U 12" y,a*aÜiafvdama ùÈfha" 2
f,alï ld¾hd, fldÜGdifha uvj, .%du ks<OdÍ fldÜGdih ;=< uvj, .%dufha msysá zzmsáfhf.or tiafÜÜZZ hhs lshkq
bvug n,h,;a udkl ;ek ví,sõ fla iqrùr hk wh úiska idok ,o 2012 iema;eïn¾ 29 od;u yd wxl 2012$50A orK jk uyf,a" wxl 200 orK ia:dkfha n,h,;a fjkafoaislrejka jk ;%sjxl wekaâ fiakdkdhl
msUqf¾ ksrEms; iSud ks¾Kh fldg fnodfjkafldg f,dÜ 2 jYfhka ,l=Kqfldg we;s bvï fldgig udhsï ( jhUg ( fuys by; lS wdfoaYlh yer 2019 Tlaf;dan¾ 25 jk Èk fldu¾I,a nEkala T*a isf,daka mS't,a'iS ys
f,dÜ 3" fldgqfõj;a; ys fldgila uvj, g jdúkakg mdr fjka flfrk ldkqj Bidkg ( n,h,;a udkl ;ek tÉ ã
wOHCI uKav,h úiska iïu; lr .;a by; lS fhdackd iïuq;sfha iy 2021 wfm%a,a 1 jk Èk
mS .=Kj¾Ok hk wh úiska idok ,o wxl 1303 orK msUqf¾ f,dÜ 2 ys fldgila .sKsfldkg ( fuu msUqf¾ f,dÜ 4 iy
ksß;g iy niakdysrg ( uvj, isg fria yefrda tiafÜÜ olajd m%dfoaYSh iNd mdr" fldgqfõ j;a; ys fldgila iy n,h,;a rcfha .eiÜ m;%fha tlS iïuq;sfha m<lsÍu iy 2021 wfm%a,a 05 jk Èk ,xld§m" fâ,s ksõia
udkl ;ek B ù isßiquk hk wh úiska idok ,o wxl 9406 orK msUqf¾ f,dÜ 1 hk udhsï ;=< msysá m%udKfhka rEâ iy ùrflaiÍ Èkm;d mqj;a m;aj, m<lsÍu ys wvx.= lreKq fkdfjkiaj mej;sh hq;af;ah'
folhs m¾pia úiaila (A:o R:2 P:20) fyda fylaghdr 0'2530 la úYd, bvï fldgi mi" .yfld<" j.djka f.dvke.s,s wOHCI uKav,fha ksfhda.h u.ska
iy tys msysá iEu ish¿ foa iu. tlS wxl 2012$50A orK msUqrg wkqj fj¿u$m;abrej L 31$140 hgf;a uykqjr bvï
,shdmÈxÑ lsÍfï ld¾hd,fha ,shdmÈxÑ fldg we;'
wd¾'ta'mS' rdcmCI
wOHCI uKav,fha wKmßÈ" iud.ï f,alï
iud.ï f,alï oskh( 30'01'2023
2023 uehs ui
15 jeksod i÷od

f,dal l=i,dk
iqÿiqlï ,eîug iy wka;¾ Èia;%sla

we*a.ksia;dkhg jhi wjqreÿ 23ka


my< ldka;d l%slÜ
;r.dj,sh

tfrysj 30 l ixÑ;hla
l=i,a cks;a - u;SI m;srK -ÿIdka fyauka; le|jhs
ol=fKa lsre< .d,a,g
Y%S ,xld l%slÜ wdh;kh úiska ixúOdkh lrkq
,nk wka;¾ Èia;%sla jhi wjqreÿ 23ka my< ldka;d
meje;afjhs'
iquqÿ ksixi,d

Bg wu;rj miq .sh Èk fofla meje;ajqKq wfkla


l%slÜ ;r.dj,sfha ol=Kq m<d;a ,S.a Y+r;djh m<d;a ;r.j,§ uykqjr" fmdf<dkakrej" uvl,mqj
Èkd.kakg .d,a, lKavdhu iu;a jQfhah' fld<U ol=K iy wkqrdOmqr hk lKavdhï
.d,a, lKavdhu ch.%yK ,nd .;af;ah'
uQ,sl jgfha Tjqka .d,a, iy ud;r"
iyNd.s jQ lsisÿ ud;r - 60$9 ^20&( ,laId wNsudks 3$14
;r.hla mrdchg .d,a, - 61$5 ^16'2&( iquqÿ ksixi,d 18" foaúkaÈ
m;ajQfha ke;' ridxckd 3$25
.d,a," ud;r" .d,a,g lvq¨ 5l chla
r;akmqr" fudkrd.," uykqjr iy ;%sl=Kdu,h"
nÿ,a, iy uykqjr - 130$2 ^20&( ixi,d jks.fialr 72"
yïnkaf;dg hk ;reIs ;;air‚ 26"
lKavdhï 6la ol=Kq ;%sl=Kdu,h - 48 ^14'1&( ksfïIsld
m<d;a fifkúr;ak 5$11" Yks,ald i;Hka.s 2$15
;r.dj,sh hgf;a ;r. uykqjrg ,l=Kq 82l chla
jeÿ‚' l¿;r iy fld<U ol=K"
fï ;r.dj,sh ;=< l¿;r - 98$6 ^18&( rIsks fmf¾rd 31" bu,aIs
W;=re ueo" W;=r" ol=K hidr 3$15
^W!j ¬ kef.kysr&" fld<U ol=K - 99$4 ^16&( Ysldß o is,ajd 35
uOHu iy niakdysr fld<U ol=Kg lvq¨ 6l chla
hk m<d;a 5la uQ,sl
jYfhka flakaø lr .ksñka Wm ;r.dj,s 5la

l=Idka iqnisxy ld,hlg miqjh' iuia; ,xld mdi,a fndlaisx ;r.dj,sfha Y+r;dj fmardfo‚hg
TiafÜ%,shdfõ§ miq.sh jif¾ meje;s mkaÿ jdr
l=i,a cks;a fmf¾rd" u;SI m;srK" ,laIdka i|leka" 20- 20 f,dal l=i,dk ;r.dj,sfhka miqj fï olajd wkqreoaO fyar;a nKavdr
ÿIdka fyauka; we;=¿ l%Svlhka 30 fokl=f.ka hq;a lsisÿ cd;Hka;r ;r.hla l%Svd lsÍug wjia:dj ysñ
uQ,sl ixÑ;hla 2023 f,dal l=i,dk l%slÜ ;r.dj,sfha fkdjQ fõ. mkaÿ hjk l%Svl ÿIauka; pór Y%S ,xld
Y%S ,xld mdi,a
iqÿiqlï ,nd .ekSfï ;r.dj,sh i|yd yd ,nk ui ixÑ;hla i|yd le|ùï ,en we;af;a udi 8 lg muK fndlaisx ix.ufha
uq, we*a.ksia;dkhg tfrysj meje;aùug kshñ; tlaÈk miqjh' fufyhùfuka lka;f,a
l%slÜ ;r.dj,sh i|yd kï lr we;s nj jd¾;d fõ' oiqka Ydklf.a kdhl;ajfhka hq;=j kï lr we;s § mej;s 47 jeks zzt,a'
o`. mkaÿ hjk l%Svl ÿIdka fyauka; miq.sh fuu ixÑ;h i|yd fcHIaG ms;slre wekacf,da ue;sõia ù' chùr l=i,dk˜
wh¾,ka;hg tfrysj mej;s fgiaÜ ixÑ;h i|yd o kï o ish ia:dkh h<s ;yjqre lrf.k we;' mdi,a fndlaisx
l< w;r Tyqg tys§ wjia:djla ysñ fkdjq‚' tfiau kjl l%Svlhka f,i kqjksÿ m%kdkaÿ" ;r.dj,sfha Y+r;djh
fõ. mkaÿ hjk l%Svl u;SI m;srK bka§h m%sñh¾ wfYaka nKavdr" ,is;a lDDiamq,af,a" iyka wdrÉÑf.a" ysñlr .ekSug rka
,S.a l%slÜ ñ,dka r;akdhl" kqjka ;=Idr ixÑ;hg le|jd we;s molalï 04 la iy
;r.dj,sfha § fpkakdhs iqm¾ lsx.aia lKavdhu w;r oÕ mkaÿ hjkafkl= f,i ,laIdka i|leka o f,dalv molalula Èkd
ksfhdackh lrñka úYsIag oialï olajñka isà' ixÑ;hg le|jd ;sfí' .;a fmardfo‚h uOH
we*a.ksia;dkhg tfrysj miq.sh jif¾ wf.daia;= we*a.ksia;dkh g tfrys ;r. ;=klska hq;a tla Èk uyd úÿy, iu;a úh'
ui Y%S ,xldj fjkqfjka mkaÿjdr úiaihs úiai ;r. ;r.dj,sh ,nk ui uq, wdrïN ùug kshñ; w;r rka molalï 03 la
hlg l%Svd lsÍu Tyqf.a m%:u iy fuf;la tlu f,dal l=i,dk ;r.dj,shg iqÿiqlï ,eîfï ;r.dj,sh
cd;Hka;r ;r. w;aoelSu fõ'
iy f,dalv molalï 02
isïndífõ foaYfha § ,nk ui ueo isg cQ,s ui 09 la Èkd .ekSug iu;a jQ
Wrysil isÿ l< Y,Hl¾ufhka miqj ksud jQ jeksod olajd meje;afõ'
kjiS,ka; ixpdrfha§ h<s cd;Hka;r msáhg msúis l=i,a lvq.kakdj cd;sl ia:dkhg ysñlï lSh' wkd.; n,dfmdfrd;a;= iys; kjl
kï lr we;ehs mejefik tu ixÑ;h fufiah' mdi,g wkq Y+r;dj ysñ l%Svlhka 400 lf.a iyNd.s;ajfhka mdi,a l%Svlhd f,i nKavdrfj,
cks;a fmf¾rd tu ;r. ixpdrfha § mkaÿ jdr 20-20 oiqka Ydkl ^kdhl&" me;=ï ksYaYxl" l=i,a cks;a
;r.dj,sh i|yd muKla Tyq l%Svd lf<ah' úh' l%shd;aul flreKq fujr ;r.dj,sfha uOH uyd úÿy, ksfhdackh l< tia'
fmf¾rd" l=i,a fukaäia" wekacf,da ue;sõia" kqjksÿ rka 02" ߧ 02 iy olaI;u l%Svlhd f,i ta' ví,sõ' ta' tï' ta' lú÷ m%fndaO kï flre‚'
ta wkqj l=i,a cks;a fmf¾rd tla Èk ;r. m%kdkaÿ" pß;a wi,xl" Okxch o is,ajd iër iurúl%u"
ixÑ;hla i|yd le|jd ;sfnkafka jir follg muK f,dalv 02 ne.ska ch;siai ^lvq.kakdj cd;sl mdi,& mdi,a 89 l iyNd.s;ajfhka
wfYaka nKavdr" wúYal m%kdkaÿ" ,is;a lDDiamq,af,"
iyka wdrÉÑf.a" pdñl lreKdr;ak" jksÿ yirx."
molalï Èkd .ksñka ;s<sK ,enQ w;r olaI;u mrdð;hdg l%shd;aul flreKq fujr
ÿIdka fyauka;" u;SI m;srK" kqjka ;=Idr" ÿks;a fldrfndrejdk uyd ysñ iïudkh tka' tï' ta' ryqudka ;r.dj,sfha § mdi,a 49 la w;f¾
fj,a,d,f.a" ,ysre l=udr" ÿIauka; pór" ä,aYdka úÿy, iy fld<U ^lgq.iaf;dg iysrd úÿy,& ysñ lr molalï fn§
uOqixL" liqka rdð;" ñ,dka r;akdhl" m%fudaoa uOqYdka" iysrd úÿy, iu f;jk .;af;ah' f.dia ;sîu lemS fmkq‚'
wis; m%kdkaÿ" uySIa ;SlaIK" rfïIa fukaäia" m%ùka

ke.Stk lKavdhu
chúl%u" ,laYdka i|leka'

isõjeks ch;a ,nhs


cmdkfha ;r. ixpdrhl ksr;j isák Y%S ,xld ke. tfy;a ;SIka ú;+Idka úiska *af,ñx.a ^33& ojd
Stk lKavdhu iy cmdk cd;sl lKavdhu iu. meje;s .ekSu;a iu. cmdk lKavdhfï lvd jeàu
isõjeks úiaihs-20 ;r.fhka ,l=Kq we/ôK'
46 l chla w;alr .;a Y%S ,xld ke.Stk lKavdhu fujr ;r.dj,sfha m<uq ;r.hg iyNd.sjQ ú;+Idka
;jÿrg;a ish wmrdð; Ndjh /l .ekSug Bfha mkaÿ jdr 4 l§ ,l=Kq 18 lg lvq¨ 3 la ojd .;a w;r
^14 jeksod& iu;ajQfõh' ,laIdka .uf.a" is;=ï Èidkdhl" fvf,daka mSßia lvq¨ 2
fï iuÕ ke.Stk lKavdhu úiaihs-20 ne.ska ì| fyÆy'
;r.dj,sh 4-0 la f,i fmruqK .;af;ah' Y%S ,xld ke.S tk lKavdhfï uq,a lvq¨ 3u ,l=Kq 27
idfkda cd;Hka;r l%Svdx.Kfha meje;s fuu l§ ì`o jeà ;sìh§ ÿks;a ch;=x. iy ysrka; chisxy
;r.fha§ m<uqj mkaÿjg myr ÿka Y%S ,xld ke.S tk tlaj Y%S ,xld ms,g isõjeks lvq,a, fjkqfjka ,l=Kq 22
lKavdhu mkaÿ jdr 19'5 l§ ,l=Kq 131 lg ojd,Sug la tla l<y' wk;=rej il=K ,shkf.a yfha myrla iy
cmdk mkaÿ hjkafkda iu;ajQy' fuys§ lemS fmkqKq y;f¾ myr 5 la iu.ska mkaÿ 19 l§ ,l=Kq 31 la o
fldfyhs l=fndagd ,l=Kq 23 lg lvq¨ 4 la iy uqkSí rkañ;a chfiak yfha myrla iy y;f¾ myr 4 la
isoaÈla ,l=Kq 28 lg lvq¨ 2 la ojd .;ay' iuÕska mkaÿ 27 l§ ,l=Kq 39 la o /ia l<y'
tu b,lalh yUd hEfï§ cmdk cd;sl lKavdhug Y%S Y%S ,xld ke.S tk lKavdhu mkaÿ jdr 19'5 l§ ish¨
,xld ke.Stk lKavdhfï mkaÿ heùu yuqfõ mkaÿ jdr fokd oeù ,l=Kq 131 hs - ^il=K ,shkf.a 31" rkañ;a
18'4 l§ ish¨ fokd oeù /ia lr.; yels jQfha ,l=Kq 86 chfiak 39" bï;shdia ia,did 10" is;=ï Èidkdhl 13"
la mu‚' ÿks;a ch;=x. 10" fldfyhs l=fndagd 23$3" uqkSnd isoaÈla
b,lalh yUd hEfï§ m<uq lvq¨ 2 u ,l=Kq 02 l§ ojd 28$2&
.ekSug fvf,daka mSßia iy is;=ï Èidkdhl iu;a jQy' cmdk cd;sl lKavdhu mkaÿ jdr 18'4 l§ ish¨ fokd
tfy;a f;jeks lvq,a,g msáhg tlajQ flkav,a *af,ñx.a oeù ,l=Kq 86 hs - ^flkav,a *a,fïx.a 22" wef,laia
iy wf,laia meÜfuda¾ ,l=Kq meÜfuda¾ 18" ;SIka ú;+Idka 18$3" ,laIdka
46 l iïnkaO;djla mj;ajñka wdrïNfha iu;ajQy' .uf.a 16$2" is;=ï Èidkdhl 08$2" fvf,daka mSßia 19$2&

fjd,sfnda,a fkÜfnda,a /ck fidmdhd oEia mshd .kSæ


1970 oYlfha Y%S ,xld cd;sl ldka;d fjd,sfnda,a lKavdhug
kdhl;ajh ,ndÿka fidmdhd O¾ufiak l%Säldj Ôjk .ukska iuqf.k
we;'
1938 iema;eïn¾ ui 23 Èk Wm; ,enQ fidmdhd ñkqjkaf.dv
kd,kaod úÿy,ska fjd,sfnda,hg w;a fmd;a ;enQ w;r 1973 jif¾§ Y%S
,xldjg meñ‚ bka§h flar< lKavdhu iu. mej;s f;jeks fgiaÜ
;r.fha§ Y%S ,xld lKavdhfï kdhl;ajfhka msÿï ,eîug o Nd.Hh
,eîh'
fjd,sfnda,a l%Svdjg wu;rj cd;sl fkÜfnda,a lKavdhuo
ksfhdackh l< fidmdhd 1963 j¾Ifha§ tx.,ka;fha mej;s m%:u
f,dal l=i,dk fkÜfnda,a Y+r;djfha§ Y%S ,xld lKavdhu ksfhdackh
l<dh' 1975 j¾Ifha§ Y%S ,xldjg meñKs isfI,aia cd;sl fkÜfnda,a
lKavdhu iu. mej;s fgiaÜ ;r. ud,dfõ§ Y%S ,xld lKavdhfï
kdhl;ajfhka msÿï ,eîug o weh iu;a jQjdh'
fidmdhd f.a foayh ms<sn| wjika lghq;= wo ^15 jeksod& iji
3'00 g fnd/,a, lk;af;a§ isÿlsÍug kshñ;h'

Wmd,s ksõiafmam¾ia ^m%hsjÜ& ,sñgâ úiska 2023 uehs ui 15 jeksod i÷od fydaud.u msysá Wmd,s uqøKd,fha uqøKh lrjd m%isoaO lrk ,oS'

You might also like