TEMA 1: MASYARAKAT, PEMERINTAHAN, PERTAHANAN DAN PERHUBUNGAN LUAR

SUBTAJUK HASIL PEMBELAJARAN SOALAN-SOALAN STPM LEPAS

1.6 Bentuk membincangkan struktur 1. Jelaskan struktur pemerintahan zaman khalifah

pemerintahan pemerintahan dan Uthmaniyah pada abad ke-16 dan abad ke-17 Masihi
pentadbiran pusat dan (soalan 2:UP2/2017)
wilayah
1.6.1 Pemerintahan
pusat dan wilayah zaman khalifah al-
Rasyidin (abad ke-7M)
zaman khalifah
Uthmaniyyah (abad ke
16-17M)

21/6/2021 Noorul/smkti2021
 Majlis Syura Institusi khalifah
 Badan penasihat tertinggi negara  Bermula semasa pelantikan Abu Bakar
STRUKTUR PENTADBIRAN PUSAT  Tempat rujukan utama khalifah dalam pentadbiran  Ketua negara Islam
 Diputuskan melalui kaedah syura  Tidak berkuasa mutlak
DAN WILAYAH ZAMAN KHULAFA  Penubuhan secara rasmi semasa pemerintahan  Al Quran dan hadis sebagai panduan
AR-RASYIDIN Umar al-Khattab  Peranan dalam PES

Ibu pejabat
 Tiada pejabat khusus
 Masjid Nabawi sebagai pusat pentadbiran
 Kota Madinah dan Kufah jadi ibu pemerintahan
Khalifah Ali

Pentadbiran ketenteraan
 Khalifah sebagai panglima tentera
 Sistem ketenteraan diperkemas: Umar al-Khattab
PUSAT
 Wujud Diwan al-Jund (Jabatan Ketenteraan )

Pentadbiran cukai
 Sumber pendapatan negara : zakat, jizyah, kharaj, ghanimah
 Wujud cukai bahru zaman Umar al-Khattab : Usyur

Jabatan kerajaan
 Diwan al-Jund, Diwan al-Kharaj, Jabatan Kehakiman Baitulmal
Noorul/smkti2021  Abu Bakar : lantik Umar sebagai Mu’awwin (penolong khalifah)  Abu Bakar: agih zakat dan jizyah
 Pegawai pusat : ketua setiausaha negara, pegawai pemungut cukai, agensi polis  Umar: baitulmal ditubuh rasmi, ada buku
(Syurtah), ketua hakim daftar negara
21/6/2021
 STRUKTUR PENTADBIRAN PUSAT DAN WILAYAH ZAMAN KHULAFA AR-RASYIDIN

Pembahagian wilayah
 Umar: bahagi 8 wilayah
 Mekah, Madinah, Jazirah, Syria, Basrah, Kufah, Mesir dan Palestin
 Seorang gabenor ketuai wilayah, jalankan tugas seperti khalifah

Pelantikan pegawai
WILAYAH  Pegawai wilayah dilantik
 Isytihar harta sebelum pelantikan utk elak salahguna kuasa
 Umar : jalankan pemisahan jawatan pentadbiran dan kehakiman
kerana wilayah yang amat luas

Baitulmal
 Didirikan di etiap wilayah
 Ditadbir urus oleh gabenor di bawah kuasa khalifah
 Urusan pungutan dan agihan cukai dikendalikan oleh gabenor dan pegawai
wilayah yang dilantik
21/6/2021 Noorul/smkti2021
 STRUKTUR PENTADBIRAN PUSAT DAN WILAYAH ZAMAN KHALIFAH UTHMANIYYAH

Pentadbiran
pusat
 Monarki/warisan Pentadbiran
 Khalifah: penerintah
tertinggi
Kehakiman dan  Di bawah kuasa pusat
 Perdana Mentari (wazir)
 Gabenor
 Pemerintahan liberal keadilan  Tadbir tanah kurniaan
Keagamaan  Lantik Syeikh al-Islam
 Mufti main peranan lantik Percukaian
 Kebebasan agama pegawai istana
 Perlindungan kepada  Pejabat Ufti di Istanbul- pusat wilayah  Multezim kutip cukai
Yahudi pentadbiran
 Hasil diserah kpd kerajaan
 Paderi banyak kuasa pusat

Ketenteraan
Percukaian Kehakiman
 Hierarki : Berlerbey, Bey,
 Cukai khusus dana perang Tentera Fiet
 Cukai yang lebih adil  Kadi sebagai ketua agama
 Jenis tentera : darat dan laut wilayah
 Peralatan : tombak, senjata,  Laksanakan hukuman
21/6/2021
pedang, panah Noorul/smkti2021 jenayah dan sivil