ပုꨓ

ိ ္းၾꨕꨣးꨅဝ္ꨳေꨀꨣꨲမူိင္း ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း
By

laisaitai
– November 27, 2011Posted in: ပုꨓ
ိ ္း ဝꨱင္း, လိꨀ္ꨳတꨯး

ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨓ္ꨵꨓ္ꨮးမိူင္းꨕြမ္ꨵꨟူမꨳ္ မူိင္းမꨤꨓ္ꨳꨓꨯꨵပꨱꨓ္ဝꨱင္းꨡꨓ္ꨅိုဝꨳ္ သꨱင္ယ္ꨮꨲ ဝꨱင္းꨓိုင္ꨳယူꨲ။ ယြꨓ္ꨵ

ပိူဝ္ꨳသင္ေပꨣးဝꨣꨳꨓꨯ ꨀꨮꨤမ္းꨟဝ္းယꨤမ္ꨳဝꨣꨳဝꨯꨵ သꨤဝ္ꨟꨤင္ꨳလီသꨤဝ္သီꨲေပꨣꨵ ꨡမ္ꨲေꨁ်ꨣꨵသꨤဝ္ꨓမ္ꨵꨁမ္း ꨓꨯꨀꨯꨵꨡဝ္ လꨤတ္ꨳယြꨀ္ꨲ
ယဝ္ꨵꨀꨓ္ ꨓင္ꨲꨓꨯꨬလꨳ ꨅုိဝ္ꨳꨓမ္ꨵꨁမ္း ꨓꨓ္ꨵꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨟူꨵထိုင္ꨀꨓ္ယူꨲ။ ထꨰငꨳ္ ပိူင္ꨓုိင္ꨳသမ္ꨵ ပꨱꨓ္ဝꨱင္ ꨡꨓ္
တိတ္းꨅပ္းလꨰꨓ္လိꨓ္ မိူင္းꨬꨁꨲ၊ သမ္ꨵပꨱꨓ္ဝꨱင္းꨟꨤင္ꨳလီꨡꨓ္မီးꨟိမ္းꨕင္ꨲꨓမ္ꨵမꨤဝ္းေသ ပꨱꨓ္ဝꨱင္း ယ္ꨮꨲꨓ္ꨮးထုင္ꨵမꨤဝ္း
ဝꨱင္းꨓိုင္ꨳဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။

ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဗံုးဒဏ္ခံရေသာ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ မဟာမုနိဘုရားႀကီး

ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨓꨯꨵ ꨬတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ဝꨤꨓ္ꨳ မိူဝ္ꨳပီ ေꨀꨣးꨅꨣꨲ (1107) ꨓီꨳ၊ ပီꨁရိတ္ꨵ (1745) တမ္ꨳတီꨳꨟိမ္းꨕင္ꨲꨓမ္ꨵꨟြငꨳ္ ꨡြꨓ္ꨲ
ꨡꨓ္ꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨕြင္ ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨀꨣꨳꨀြꨓ္ꨲ တြꨓ္းꨡြꨓ္ꨟြင္ꨵဝꨣꨳ ဝꨤꨓ္ꨳꨓမ္ꨵꨁမ္းေသ
ꨕိူဝ္ꨲပꨱꨓ္ဝꨱင္းမꨣးꨅင္ꨲꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨟြငꨳ္ ꨓမ္ꨵꨡြꨓ္ꨲꨓꨓ္ꨵ ယြꨓ္ꨳပိူဝ္ꨳမီးꨁမ္းꨕြင္ေသ
ꨬတꨲꨅꨱမ္မိူဝꨳ္ ꨀြꨓ္ꨲ ေတꨣꨲထိုင္ ယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨀူꨓ္းေသးꨁမ္းတိꨀ
ု ္ꨵမီးယူꨲꨬလꨳ ꨅင္ꨲꨟြငꨵ္ ဝꨣꨳ ꨟြင္ꨳꨓမ္ꨵꨁမ္းꨕြင္ꨓꨯယဝ္ꨵ။
ꨓမ္ꨵ ꨁမ္းꨕြင္ꨓꨯꨵ လုꨀ္ꨵꨕꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္း လတ္းꨀꨤင္ဝꨱင္းေသꨅင္ꨲလꨯꨁ ဝ္ꨳꨀꨮꨣꨲ ꨓ္ꨮးꨓမ္ꨵမꨤဝ္းလူင္ယူꨲ။ ေတလꨯꨳဝꨣꨳ
ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨕြင္ꨓꨯꨵ ꨕꨣꨲတတ္းꨁꨰꨓ္ꨳꨡဝ္ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း ပꨱꨓ္ꨀꨮꨣꨲသြင္တြꨓ္ꨳ ꨕꨯꨤꨲ တ္ꨮꨳꨬလꨳ ꨕꨯꨤꨲꨓူိဝ္ꨓꨯယူꨲ။

ပိꨓ
ု ္းၾꨕꨣးꨅဝ္ꨳေꨀꨣꨲမိူင္း

ထိုင္မꨣးပီေꨀꨣးꨅꨣꨲ (1139) ꨓီꨳ၊ ပီꨁရိတ္ꨵ (1776-77)ꨓꨓ္ꨵ ꨅင္ꨲꨬမးꨁꨮꨤꨀ္ꨳဝꨤꨓ္ꨳꨓမ္ꨵ ꨁမ္း ꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း

ꨀꨮꨣꨲယဝ္ꨵ။ ꨀူꨓ္းမိူင္းꨅင္ꨲယုꨀ ္ꨵꨡဝ္ ပူꨲꨟꨱင္ေပꨣꨳသီးꨁုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ ꨀိꨓ္မိူင္း (မꨱဝꨵ္ ꨅꨣး) ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨀꨮꨣꨲယူꨲ။ ꨬမꨳေပꨣꨳသီးꨁဝ္ꨓꨯꨵ
ꨟိꨀ္ꨳꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨓꨤင္းꨁꨯꨲပြꨀ္ꨲ ၊ ယြꨓ္ꨵပိူဝꨳ္ ဝꨣꨳ ပꨱꨓ္ꨓꨤင္းယိင္း ꨕိဝꨁ
္ ꨤဝ္ꨟꨤင္ꨳလီ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨁꨯꨲတူမꨳ္ သုꨀ္းေသ ပြꨀ္ꨲပိူꨀ္ꨲꨁꨯꨲ
ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨅင္ꨲꨟိꨀ္ꨳꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨓꨤင္းꨁꨯꨲပြꨀ္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀိꨓ္မိူင္းလူင္ေပꨣꨳသီး ꨅင္ꨲꨡဝ္တꨯး ေꨀꨣꨵမꨓ္း ꨡꨓ္ဝ ꨣꨳေပꨣꨳ
လꨱꨀ္းꨓꨓ္ꨵ ꨓုငꨳ္ ꨅꨤင္းပꨱꨓ္ရꨟꨤꨓ္းေသ ꨅင္ꨲေတꨟꨱတ္းလူꨲပꨓ္ ꨀြၽင္းလင္ꨓိုငꨳ္ ၊ ꨕြင္းမိူဝ္ꨳꨅဝ္ꨵေသꨓꨓ္ꨵ ေထꨲရဝꨣꨲ
တသꨣꨲသꨓꨣꨲ မုꨓ္ꨁမ္းၾꨕꨣးေꨀꨣꨳ ꨕꨰဝ္ ထိုင္ဝꨯꨵ ꨓ္ꨮးꨡိူင္ꨲထုင္ꨵမꨤဝ္းယဝ္ꨵꨬလꨳ ꨓင္ꨲꨟိုဝ္သꨣꨲသꨓꨣꨲေပꨣးေတꨟူိဝꨳ္ ꨟူိင္း
ပိူင္းသ္ꨮꨓꨓ္ꨵ

ꨀိꨓ္မိူင္းလူင္ေပꨣꨳသီးꨬလꨳ မုꨓ္ꨅဝ္ꨳေပꨣꨳလꨱꨀ္းꨅင္ꨲေꨀꨣꨲꨟꨱတ္းꨟုꨓ္ꨲꨟꨤင္ꨳၾꨕꨣးသူꨲꨓုိင္ꨳ တꨤင္းသုင္ မီးမြꨀ္ꨳꨟူꨀ ္းသြꨀ္ꨲ၊

ၾꨕꨣးသူꨲꨓꨓ္ꨵမꨣးပꨱꨓ္ငဝ္ꨳꨀဝ္ꨵ မူꨲလၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမိူင္း ꨡꨓ္ꨡူ မုꨓ္ꨟူိင္းယူꨲ ꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ ꨀꨤင္ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းယꨤမ္းလꨱဝ္
ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။

မꨤꨀ္ꨲꨁဝ္ꨳတဝ္ꨳꨓမ္ꨵေꨀꨣꨳမꨤꨀ္ꨲꨀြꨓ္ꨳပူင္းမꨣးလိူဝ္ꨀ ဝ္ꨲꨬတꨵꨬတꨵꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ယုမ္ꨲယမ္ ဝꨣꨳ

ပꨱꨓ္လူꨉ္ꨳꨕုင္းသူိဝ္ꨕူိꨀ ္ꨲꨓꨯယူꨲ။ ယူꨲမꨣးပီယꨤဝ္းꨁꨤဝ္းꨟိုင္ေသ သိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲလူင္ေꨀꨣꨳꨅင္ꨲ ꨀꨮꨣꨲတꨯꨤတီꨳ
ꨟူဝ္ꨓꨣးပူꨲယꨤင္းထဝ္ꨳ ꨓꨯꨤးယꨤင္းထဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳꨓမ္ꨵꨓဝ္ꨳသိူဝ္ꨓꨓ္ꨵ ꨬလꨳꨓꨣးꨁꨣသြင္ေꨀꨣꨵ
ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁ ဝ္ꨳပူင္းꨟူင္းမꨤꨀ္ꨳလီꨀူꨳပီ꨸။ ဝꨯꨤးမꨣးꨁꨣသြင္ထဝ္ꨳꨅင္ꨲꨀꨮꨣꨲꨟꨓ္ သိူဝ္ꨕူိꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵတꨯꨤဝꨯꨵ ꨀုိတ္းလုပ္ꨲမꨓ္းꨀူꨉ္း။
ပူꨲယꨤင္းꨓꨯꨤးယꨤင္းထဝ္ꨳꨅင္ꨲဝꨣꨳ သင္ꨟဝ္း ꨟꨓ္မူိဝ္ꨳမ္ꨮးေတးတꨯꨤ ေတလꨯꨳꨡဝ္ꨓူိဝꨵ္ မ္ꨮးꨁꨯꨤ ေတလꨯꨳꨀိꨓ္ꨓိူဝ္ꨵမ္ꨮးယူꨲ၊
သင္မ္ꨮးတꨯꨤꨓဝ္ꨳတူꨲ ꨀုိတ္းဝꨯꨵ ꨓင္ꨟꨰငꨳ္ ေတလꨯꨳꨁꨯꨤေသ ပꨱꨓ္ငိုꨓ္းထꨰငꨳ္ တိုꨓ္းလꨤင္းꨟဝ္း၊ ယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨀူꨉ္းꨀိုတ္း
သဝ္းဝꨯꨵ လုပ္ꨲလꨯꨤ꨸ ꨡမ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵလ္ꨮ လိူဝ္ေသꨡဝ္ꨟꨱတ္း တီꨳမꨀ္းမꨯꨤတြင္းသူꨲယိူမ္ꨳ ꨓꨯေသ ꨅင္ꨲေတꨡဝ္ꨕင္ဝꨯꨵ
လီ꨸တီꨳꨟူဝ္ေတးꨓꨣးꨁꨣꨓꨯယဝ္ꨵ။

ꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ မဟာျမတ္မုနိဘုရား

ꨟꨱတ္းꨓꨓ္ေသ ꨁဝ္ꨓꨣးꨁꨣေꨀꨣꨳ ꨀꨯꨳယူꨲꨀꨯြꨳလီလိူဝ္မꨣးတိꨀ္း꨸ ꨁꨣသြင္ထဝ္ꨳယုမ္ꨲယမ္ဝꨣꨳ

ပꨱꨓ္လူꨉ္ꨳသိဝ
ူ ္ꨕိူꨀ္ꨲမꨣးတꨯꨤꨓꨯꨬလꨳ ꨅင္ꨲꨀꨯꨵ꨸ꨀꨮꨣꨲ ဝꨯꨳသꨣတီꨳꨁုမ္ပꨣꨲꨟꨱဝꨳ္ သိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ ꨅဝ္ꨳꨓꨣးတꨤင္ꨲꨅိူဝ္းေꨀꨣꨳ
မꨣးယိူင္ꨳꨁꨣပူꨲယꨣꨳꨬလꨳ ꨁဝ္ꨳꨁဝ္ꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳလꨯꨳꨟꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲ ꨓမ္မꨣးꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ပꨤꨓ္သိုပ္ꨲပꨤꨓ္
ꨅင္ꨲꨡြꨓ္ꨀꨓ္ လုမ္းလꨣးပꨣꨲꨟꨱဝꨳ္ သိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲမꨣး ေသ ယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨅင္ꨲပꨱꨓ္မꨣးꨀြင္းမူး ꨅဝ္ꨳသိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲယဝ္ꨵ။ ꨡြင္ꨳတီꨳ
ꨀြင္းမူးꨅဝ္ꨳသိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲ ꨓꨓ္ꨵ ယꨤမ္းလꨱဝ္ မီးဝꨯꨵꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ေ ꨀꨣꨲမိူင္းꨀꨯꨤယꨤꨓ္မြꨀ္ꨳ (300) ထတ္းယူꨲ။

ယြꨓ္ꨵပိူဝꨳ္ သိူဝ္တꨯꨤးေသ တူꨲꨓဝ္ꨳလꨤꨓ္ꨳꨬလꨳ ꨓမ္ꨵꨓဝ္ꨳမꨓ္း ထꨰငꨳ္ ပꨓ္ꨕုꨓ္ꨲꨓꨣး င္ꨮꨳလိꨓ္လီꨓꨯယဝ္ꨵ။

ေတꨣꨲထိုင္ယꨤမ္းလꨱဝ္ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းꨓꨯꨵ သင္ဝꨣꨳ ꨁုတ္းꨓမ္ꨵေမꨣꨲꨓꨯ ꨀꨯꨵ꨸ꨁုတ္းꨉꨣးꨓမ္ꨵေမꨣꨲ
ꨡꨓ္ꨡြꨀ ္ꨲꨡꨯꨤသꨰဝꨓ
္ မ္ꨵတူꨲꨓဝ္ꨳသိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲယူꨲ။ ꨓမ္ꨵေမꨣꨲꨟူိꨓ္း တ္ꨮꨳꨟူိꨓ္းꨓိူဝ္ ꨁꨰꨓ္ꨳꨀꨓ္ꨕꨣꨟူဝꨵ္ ꨀူꨉ္းေသတꨣꨵ
မꨤင္တီꨳꨓꨯꨵ ေမꨣꨲꨓိုင္ꨳꨀိꨓ္လꨯꨳ ေမꨣꨲꨓိုငꨳ္ မီးꨡꨯꨤတူꨲေသ ꨡမ္ꨲꨀိꨓ္လꨯꨳ။
ꨀပ္းꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳ သိူဝ္ꨕူိꨀ္ꨲꨓꨯꨵေသ ယꨤမ္းလꨱဝ္လꨯꨳꨟꨓ္ ꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨟꨤင္ꨳသိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲတူဝ္ꨓုိင္ꨳ ꨡိꨀ္ꨲလူꨉ္ꨳ
ဝိမꨓ္းသိူဝ္ꨕိူꨀ္ꨲလင္ꨓုိငꨳ္ ꨁုိꨀ္ꨵ꨸ꨁꨯꨤး꨸ယူꨲ။
သိုပꨲ္ ꨀုမ္းေꨀꨣꨲ ၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမိူင္း

ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲꨀိုꨓ္းမꨣးတိꨀ္း꨸၊ ထိုင္မꨣးပီေꨀꨣးꨅꨣꨲ (1226) ပီꨁရိတ္ꨳ (1864)

ပꨤꨓ္ꨀိꨓ္မိူင္းꨁုꨓ္သꨤင္ꨲယီꨳꨓꨓ္ꨵ ꨅင္ꨲꨬမးꨀုမ္းေꨀꨣꨲၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမိူင္း ꨟꨮ္ꨳသုင္ꨁုိꨓ္ꨳꨀဝ္ꨳသြꨀ္ꨲ ေသ ꨟြငꨵ္ ꨡဝ္ေမꨣမိုဝ္းꨬꨁꨲ
မꨣးꨟꨱတ္းꨀြၽင္းမုင္းလိꨓ္ေꨁꨣ၊ ꨀင္ꨳꨕꨣꨀင္ꨳပꨰꨓ္ꨳ၊ သိူဝ္ꨲꨁꨰပ္းမꨤꨀ္ꨲ ꨟိꨓ္ယဝ္ꨳ။

ꨟုꨓ္ꨲꨟꨤင္ꨳၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမူိင္း ꨓမ္ꨵꨁမ္း။ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ မဟာျမတ္မုနိဘုရားႀကိး

ဝꨯꨤးေသ ꨟꨱတꨀ
္ ြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ယဝ္ꨵ ꨅင္ꨲꨬမးမꨀ္းမꨯꨤဝꨤင္းꨀြၽင္းေသ ꨕုꨀ္ꨲဝꨯꨵတူꨓ္ꨳမꨯꨵꨉြငꨲ္ မꨯꨵꨟုင္းယဝ္ꨵ။
ပြꨯးꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ေꨀꨣꨲမိူင္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨟꨱတ္းꨓုိင္ꨳပီသြင္ပြꨀ္ꨳေသ ပꨱꨓ္မိူဝ္ꨳလိူꨓ္ (11) လြငꨳ္ (8)ꨁမ္ꨳꨬလꨳ
လိူꨓ္သꨲီ မူꨓ္းယဝ္ꨵ။ ပြꨯးလိူꨓ္ (11) လြငꨳ္ (8) ꨁမ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨟြငꨵ္ ဝꨣꨳ ပꨯြးသꨤဝ္းသꨤမ္ ꨓꨯယူꨲ။
ထုင္းꨘိင္ꨳꨓပ္ꨵꨡꨤꨓ္ꨲဝꨓ္းထိꨓꨓ္ꨵ ေတꨣꨲထုိင္လူိꨓ္မꨓ
ူ ္း ꨓꨓ္ꨵ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨓပ္ꨵꨡꨤꨓ္ꨲဝꨣꨳ လိꨓ
ူ ္မ္ꨮꨲ (15)
ꨁမ္ꨳꨓꨯေသတꨣꨵ ေပꨣးထိုင္လိူꨓ္လြင္ꨳꨁမ္ꨳ ꨓိုင္ꨳꨓꨓ္ꨵ မိူင္းထုင္ꨵမꨤဝ္းꨬလꨳ တꨯးမိူဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨓပ္ꨵꨡꨤꨓ္ꨲဝꨣꨳ (16)
ꨁမ္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ လိူꨓ္ လြင္ꨳ (8) ꨁမ္းꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္ꨀꨮꨣꨲ (23) ဝꨓ္းꨬလꨳ ပြꨯးလိꨓ
ူ ္လြင္ꨳ (8) ꨁမ္ꨳꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ ꨅင္ꨲ
ꨟိꨀ္ꨳꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ပြꨯးသꨤဝ္းသꨤမ္ ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ တꨰပ္းတတ္းပꨱꨓ္ ပꨤင္ꨲပြꨯးေသ
တီꨳꨓ္ꨮးꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူငꨓ
္ ꨯꨵေꨀꨣꨳ ဝꨓ္းသိꨓ္ပꨰတꨲ္ ꨁမ္ꨳ၊ လူိꨓ္လပ္းလိူꨓ္မꨓ
ူ ္း ꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ပꨤင္ပြꨯးၾတꨣးမꨣးတꨣꨲေသꨲယူꨲ။

ပီေꨀꨣးꨅꨣꨲ (1299) ꨁရိတ္ꨳ (1937) ပြꨯးꨅꨣးလူင္လုင္းꨕယီꨳ မꨤꨓ္ꨳဝꨱင္း ꨡꨓ္ယꨲူ တီꨳ မꨤꨓ္ꨳေမꨣꨲꨓꨓ္ꨵ

ꨅင္ꨲꨀꨮꨣꨲꨅꨤင္ꨳေမꨣမုိဝ္းမꨤꨓ္ꨳ ꨡူꨳတꨤꨓ္ꨲꨬꨁး မꨣးꨬမးꨀုမ္းေꨀꨣꨲ ၾꨕꨣးလူင္ ꨟꨮ္ꨳသုင္ꨁုိꨓ္ꨳ (12) သြꨀ္ꨲ ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး
ꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ေꨀꨣꨳꨁုိꨓ္းꨬမးꨀုမ္းေꨀꨣꨲ ꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ꨀြၽင္း ပ်ꨣꨵသꨤတ္ꨳလꨯꨤ꨸ꨟꨤꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။

သိꨀ
ု ္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲပြꨀ္ꨳသြငꨬ
္ လꨳ ၾꨕꨣးလူင္ေꨀꨣꨲမူင
ိ ္း

ထုိင္မꨣး ပီေꨀꨣးꨅꨣꨲ (1304-05) ပီꨁရိတ္ꨵ (1942) ꨕြင္းသိုꨀ္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲပြꨀ္ꨳသြင္ꨓꨓ္ꨵ ꨀ်ပꨤꨓ္ꨲꨁဝ္

မꨣးသိမ္းဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းဝꨯꨵေသ သိုꨀ္းမꨟꨣꨲမꨱတꨵ္ (သိုꨀ္းꨡေမꨲရိꨀꨤꨓ္ꨲ) ꨁဝ္ လုꨀ္ꨵ ꨡိꨓ္ꨲတိယ ꨁီꨲꨟူိဝ္းမိꨓ္
မꨣးလူင္းမꨤꨓ္ꨳေမꨣꨲ၊ လုꨀ္ꨵမꨤꨓ္ꨳေမꨣꨲꨁီꨲသိုꨀ္းမꨣး ꨓမ္ꨵꨁမ္း၊
ꨟူိဝ္းမိꨓ္မꨟꨣꨲမꨱတꨵ္ ꨁဝ္ေꨀꨣꨳ ꨡဝ္မꨤꨀ္ꨲပြမ္းလူင္ မꨣးပꨯြꨲသ္ꨮꨲꨓ္ꨮးဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း သမ္ꨵေပꨣး ယြꨓ္ꨳလူင္ꨀꨮꨣꨲသꨱငꨳ္ ။
မꨤꨀ္ꨲပြမ္းꨟူိဝ္းမိꨓ္ လုꨀ္ꨳꨓုိငꨳ္ မꨣးတူꨀ္းတꨰꨀ္ꨲသ္ꨮꨲꨓူိဝ္ꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္ ꨀꨤင္ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းꨓꨓ္ꨵေသ ꨀြၽင္းၾꨕꨣးလူင္
ပုတ္းပင္းလူꨵလꨰဝꨀ
္ ꨮꨣꨲသꨱငꨳ္ ယဝ္ꨵ။

မꨤꨀ္ꨲပြမ္းꨟူိဝ္းမိꨓ္လူင္ ꨟꨰင္းယ္ꨮꨲꨓꨣꨲꨬလꨳ ꨀြၽင္းလူင္တင္းလင္ လူꨵလꨰဝꨀ

္ ꨮꨣꨲေသတꨣꨵ ꨡꨓ္လီꨡꨤမ္းꨬတꨵ
ꨟုꨓ္ꨲꨟꨤင္ꨳၾꨕꨣးလူင္ ꨡꨓ္မီးယူꨲတီꨳ ꨀꨤင္ဝꨱင္းꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲလူꨵလꨰဝ္ေသ ꨡိတ္းေသ ꨀုိတ္းဝꨯꨵယူꨲတုꨀ္းသုꨀ္းꨓ္ꨮးꨬꨀꨳ
ꨀြၽင္းလꨰဝꨓ
္ ꨓ္ꨵယူꨲ။ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳꨡꨓ္ꨬꨓꨵဝꨯꨵꨓꨯꨵ သိꨀ
ု ္းမꨟꨣꨲမိတ္ꨵꨁဝ္ ꨕꨰဝ္မꨣးꨓ္ꨮးဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းေသ
ꨡြꨓ္ꨀꨓ္မꨣးလြမ္တူꨉ္းၾꨕꨣးလူင္ေꨀꨣꨲ မိူင္း ꨡမ္ꨲလူꨵꨡမ္ꨲလꨰဝ္ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨁဝ္ꨅင္ꨲထꨯꨲꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ သ္ꨮꨲꨓ္ꨮးလိꨀ္ꨳꨁꨤဝ္ꨲꨁဝ္
မိူဝ္ꨳပီ 1942 ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ေတလꨯꨳဝꨣꨳ ၾꨕꨣးလူင္ꨀꨤင္ဝꨱင္း ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းꨓꨯꨵ ꨕုင္းယ္ꨮꨲမꨣး ပꨤꨓ္ꨲ သုိပ္ꨲပꨤꨓ္ေသ
လြင္ꨳမꨤꨀ္ꨲတူꨀ္းသ္ꨮꨲေꨀꨣꨳ ꨡမ္ꨲတုမ္ꨵတူိဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္တီꨳလီꨡꨤမ္းပိူင္ꨓိုင္ꨳ ယူꨲꨬတꨵ꨸။

ပီ (1310) ပီꨁရိတ္ꨵ (1948) ပꨤꨓ္ꨀိꨓ္မိူင္းꨁိင္းလြꨯသꨰင္ꨓꨓ္ꨵ ꨀိꨓ္မိူင္းလူင္ꨅင္ꨲꨡြꨓ္ ꨟူဝ္ေသ

ꨬမးꨀုမ္းလုမ္းလꨣးꨁုိꨓ္း ꨀြၽင္းေတꨣꨲꨡꨓ္လူꨵလꨰဝ္ꨀꨮꨣꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။

ပီ (1351) ပီꨁရိတ္ꨵ (1989) ꨓꨓ္ꨵ ယြꨓ္ꨵပိူဝꨳ္ ဝꨣꨳ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းေꨀꨣꨳ ꨀူꨓ္းꨀိုꨓ္းမꨣး တိꨀ္း꨸၊ ꨀူꨓ္းတီꨳꨅမ္တီꨳꨀꨯ
ꨡိꨀ္ꨲꨅꨱမꨀ
္ ူꨓ္းꨓြꨀ္ꨳမိူင္း ꨡꨓ္မꨣးဝꨯꨳၾꨕꨣးေꨀꨣꨳ မီးꨓမ္မꨣးယူꨲ ꨀူꨳဝꨓ္း꨸ꨬလꨳ ꨟူဝ္ပဝ္ꨳပုတ္ꨵထသꨣꨲသꨓꨣꨲꨓုꨀ္ꨵꨀꨟ
ꨁိင္းꨁမ္းꨅိုꨓ္ꨳေꨅꨣးမꨰတ္ꨳ ꨡြꨓ္ꨟူဝ္ ေသ၊ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ꨡိꨓ္ꨲꨀ်ိꨓ္ꨲꨓီꨲယꨣꨲ ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨅꨯꨤးေꨀ်ꨣꨲမိꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨅꨯꨤးသꨤမ္၊
ꨟူဝ္ပဝ္ꨳ ေꨀꨣꨲမတီꨲ တꨣꨲေတပူꨀ္းတင္ꨳꨀြၽင္းမ္ꨮꨲ လုင္းလꨣꨵꨀြၽꨯꨲ၊ ꨅင္ꨲꨡုပ္ꨲꨀုမ္ꨀꨓ္ေသ ꨀꨮꨣꨲꨟြင္ꨵေမꨣမိုဝ္း မꨤꨓ္ꨳ
လုင္းတꨤꨓ္ꨲꨁြၽင္း (ꨕူꨳꨡꨓ္ꨀုမ္းေꨀꨣꨲသိမ္ꨲလူင္ ꨅꨓ္ꨵꨅြမ္သꨣꨲသꨓꨣꨲꨅိုင္မူိင္း ဝꨱင္းလိူဝ္ꨲ) မꨣးꨬမးꨬလꨳ ꨅင္ꨲပꨱꨓ္မꨣး
ꨀြၽင္းမ္ꨮꨲယꨤမ္းလꨱဝ္ꨓꨯꨵယူꨲ။ ꨡိင္ပိုင္ꨳေꨅꨲꨅꨓꨣꨲ သတ္ꨵထꨣꨲꨀူꨓ္းမိူင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း ꨟူမꨳ္ လူꨉ္ꨳ တꨀꨣꨲတင္းꨓမ္ေသ
ꨬတꨲꨡဝ္ပီ 1989 ေတꨣꨲ ထုိင္ 2001 ꨓꨓ္ꨵလꨯꨳꨕင္တမ္းေမꨣꨳꨡုမ္ꨁမ္းꨀꨮꨣꨲ တီꨳꨓ္ꨮးသꨣꨲသꨓꨣꨲမုꨓ္ꨁ မ္းၾꨕꨣး ငိꨓ
ု ္း
(223) သꨰꨓ္လိူဝ္꨸ယူꨲ။

သူိဝ္ꨕူိꨀ္ꨲ ꨡꨓ္မီးတီꨳ ꨓမ္ꨵꨁမ္းလြင္ꨳꨡꨓ္ꨀုမ္းေꨀꨣꨲꨟုꨓ္ꨲꨟꨤင္ꨳ ၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမိူင္းလူင္ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္းꨓꨯꨵ လꨯꨤးꨀုမ္းမꨓ္း

ꨁုိꨓ္းꨬမးမမ္ꨲသ္ꨮꨲ ꨅꨓ္ꨵꨓြꨀ္ꨳမꨓ္းမꨣး ပꨤꨓ္သိုပ္ꨲပꨤꨓ္ယူꨲယဝ္ꨵ။ သင္ဝ ꨣꨳ ꨕူꨳလူလိꨀ္ꨳꨟဝ္း ꨁဝ္ သပ္ꨵသꨤင္းꨕꨰဝ္မꨣး
ဝꨱင္းꨁမ္းꨓꨯꨅုိင္ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္မꨣးပူꨲေꨅꨣꨲဝꨯꨳသꨣ ၾꨕꨣးေꨀꨣꨲမူိင္းလူင္ ဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း
ꨡꨓ္ယꨓ
ြ ္းသူးတꨱမ္ထူꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵေသꨀမ္း။

ꨡဝ္ꨓꨣးꨓ္ꨮး ꨅꨱငꨁ
္ မ္းလꨰင္း ပပ္ꨵမꨤꨯ (10)

ꨓမ္ꨵꨁမ္းꨕြင(္ ထုငꨵ္ မꨤဝ္း)