Professional Documents
Culture Documents
org
E-book is created by www.ShanYoMa.org
]]ထြမꨲ္ -ပꨓ္-ယူꨲ}}
1
E-book is created by www.ShanYoMa.org
လမ္းꨓ္ꨮး
1ꨵ မူိင္းꨡꨓ္တꨯးယꨤမ္ꨳ ꨬလꨳ ꨡꨤꨓ္းပူꨀ္းပြင္မဳး
2ꨵ ꨅꨱတ္း သြင္
3ꨵ ꨕိတ္းမူိဝ္ꨳတꨤင္းေꨕ
4ꨵ သုိပ္ꨲသꨱꨓ္ꨳꨕိတ္း
5ꨵ တꨤမ္ꨲ
6ꨵ ꨁုိင္ꨡꨤꨓ္းလြတ္ꨳလꨯꨳ
7ꨵ ဝꨓ္းꨓုိင္ꨳ
1998 – February
2
E-book is created by www.ShanYoMa.org
သုိပ္ꨲ
3
E-book is created by www.ShanYoMa.org
vkdef:
4
E-book is created by www.ShanYoMa.org
qAwf:JOgifJ
Joef:ekdif;J
rldif:tefwh:bmrf; sv; tef:yluf:ygifrK:/
rldif:wh:oQrf (Shan State) eh. qArfrldof;ylef.rK: 1200 yDyhmeef. wkdef:
yAefrldif:rD:ckef? qof;'K.zgif:irf:rK:? rldof;sw,rD;qof;'K.Odyf:Ogif(12)qof;? yAefrldif:
qof;'K.tefcof;avK:yK:w[; rldif:apKcrf:wh: ]]rldif:vmef.qof;}}(Nan Chao)eef.bl,
bof./ rldif:z[,qof;ref: tofumifq[qof;'K.auK.tkyf.yldif,wSyf:wwf:pif:acKaOwK.
wD;teftrf,olef. trf,wSyf:wwf:vh;pif:acKqif, ckdef;ql:qof;'K.vlif(qof;rgrf,)
auK.teftkyf.yldif,oh.(zhm,eldofqof;'K. 12 qof;)/ OifoK; qof;rgrf,trf,wSyf:wwf:
pAwf:Omif;vh;bof. Orf.ckdef;xkdifqof;apKcrf:/ yAefqof;'K.z[ref:zgif:irf:bl,aO
wK. auK.tkyf.ydlif,zhm,eldofxSif;auK;rD: Okef,pAwf:Omif;tkyf.yldif,xmif,pmif;auK;rD;oh.bl,
sv; rldif:wh:eh. yAefrldif:qof;'K.zgif:irf:auK;bK, wkdef:vh;oK;yAefrldif:Nrf;bl,Mrf:
uef(Federal State)rK:bl,qArfugef,tgefbof./
rldif:wh:oQrf tefvh;yAefrldif:qof;'K.zgif:irf:oh.bl,eh. vh;yAefe[:rldif:
vmef.qof;aOrof,uK: Orf.qrfyK:rldif:ydof,? rldif:yl:urf,sv; vh;yAefrldif:bl,Oof:su;umif
aO uyf:Okdyf,yK:rldif:apKcrf:zhm,qmef:(rldif:zhm,w[;)eh.yK:blk,/ rldefeif,rldif:yl:urf,(yk*H)
tefoK;eef. ulef:bl,Oof:e[:rldif:auK; pmrf.erfyAefwh:(ugyf;oK;wh:wkdef:bl,xK;oh.
qArfrldof;awrK:sw.ymefapKcrf: oa&acwå&m sv;qif,oK; waumif; yAefuGmrf:wh:
ygif,oK;wK;ugif,/) OhmOkdyf,zgif:irf:yl:urf,auK;yAefOhmOkdyf, ydof,qof;xD:/ ydof,qof;xD:
auK;yAefwh:ehqkdif rldif:yl:urf,tefoK;eef.auK; N.wkdef:yAefapKcrf:wh:eif,uof,/(Ohm
5
E-book is created by www.ShanYoMa.org
6
E-book is created by www.ShanYoMa.org
4.ymefOSefoD A.D1405-1752
5.ymefrldif:ehm: A.D1752-1948
7
E-book is created by www.ShanYoMa.org
9
E-book is created by www.ShanYoMa.org
10
E-book is created by www.ShanYoMa.org
11
E-book is created by www.ShanYoMa.org
12
E-book is created by www.ShanYoMa.org
(Okduf:vlrf;'K.yguf;Ogifeh. tif:udwf.cofyAefzhm,sy.aObgef.oK;qof;'K.cof
vh;tgefulef:rldif:wh:wkud f:qgh;rK:ehsv; tif:udwf.qif,rD:acK;ref;uSef,yefwD;qof;'K.
cofoh.rK;oK; ]]awqgh;xSrfyluf:ygifyefrldif:wh: qArfyhm:tkyf.yldif;? yhm:rmuf;rD:? yhm:uyf;Okdyf,
OAef;wmif:wdwf:awK,? yhm:yef,nK,aO OifoK;wArfxlef; ukrf,cSrf.vh;bof.sw. aw
yluf:wif;yAef vh;rldif:vkuf;ekdif;bof.eef. qif,awyefyAefrK: rldif:vgwf;vSof:vkuf;
ekdif;bl,? qlof;yh,vh;yAef rldif:vgwf;vSof:eh.qkdif awoh.yAefrldif:wlof,rD,eD,bmef,
(Dominion) (rldif:teftif:udwf. Nrfrkif:zgif:irf:oh.xK;)}}ehbl,bof./
vgif;eh. qof;'K.cofN.oh.aOwK. coftrf,vlif.vSif:ygif,xkdifql:ulef:rldif:rK:?
cofOgef,oh.oK;ulef:rldif:wh:eef. trf,yh,N.umefrldif:Oif? N.awvh;yAefrK:qgrf:eif,
qof;'K.cof qlof:tgefwSyf:wwf:pAwf:Omif;eef.ulnf:/ bgef.rmef;cofayK:ygh,qdrfcof;
rK:sO,bK.uof:oh.bl,e[:rldif:wh:eheef. qof;'K.cof trf,N.xkdifrK:/ yhm:Olef:wkrf?
wkrf.wldof.? Nrf;Mrf:ulef:rldif:eef.qof;'K.coftrf,Ogefoh. yAefvgif;vrf,vgif;/ qof;
'K.eif,uef tkyf,tlof:ilyf.idbl,pif:cof/ ckdifygifoh.bl,pif:coffee. cSef:yAefvgif;
tef ulef:rldif:vh;euf:q[xmif,xldrfrK: eldofcofeef.bl,bof./
rldof;Okduf:vlrf;'K. yguf;Ogifeef. bgef.qof;'K.cofauK; vh;cof;Mrf;wkduf:qgrf:
rK:sv; tdifvlnf;iof:vhm:ul;vgif;vgif;aO qof;'K.qif,vh;vAyf;pAef:pefxkdif umef
yhm:rldif:tefckdwf:qef.? yhm:tkyf,yldif,qof;'K.rldif:tK,Imyf.(Arab)sv; rpK,IK,uBK,
(Maharaja) rldif:FuK:vrf(India)/ vldofaOeef. vh;N.pefxkdifyK:rK: vguf;vhm:tkyf.
yldif,wD,rlof,caI,OD,sv; yhm:tkyf.yldif,rldif:wh:eh.auK; coftmef:vSuf;vhm;pKvgh;vhg;aO
ohm:vkdef:rK: tmef:yluf:ygifyAefrK: rldif:wh:wD,rlof,caI,OD,vkuf;ekdif;eef.bof./
rldof;zgif:Okduf:vlrf;'K.yguf;Ogifeef. rmef;qkrf:tefawyAefrK: z.O.y.v
sv; vkuf;tgef,ekrf,rldif:wh: qkrf:tefawyAefrK: I.y.vcof vh;Nrf;uefMrf:uB
ymef,aO wkduf:tif:udwf.rK:/ I.y.veh. yAefvkuf;tgef,qif,pKawb[,rK: tefbl,
e[:rldif:wh: tefN.vduf;rD;ydif,nK,wmef,wmef,/ pmrf.erftrf,qkdof;wh: yAefrmef;
tefchm.rK:bl,e[:rldif:wh: qArfymeftl;sr;yl,rgef,sv;xek? egif? wgif,Ol,qldof:eh.
bof./ cofqldof:eh.qif:yhm:tkyf.yldif, yldifqof;'K./ tdifvlnf;oK,wOlof,sO.vdwf.?
ukef,rBL,edwf. vh;zSofMwf;rK:e[:tguf:e[:q[oh.tdwf:tdwf:sv; cSef:vh;yAefvgif;urf.
xSrf pefxkdifqof;'K.cofeh.
13
E-book is created by www.ShanYoMa.org
15
E-book is created by www.ShanYoMa.org
17
E-book is created by www.ShanYoMa.org
wwf:uefwD;vSefwwf:(vIdif;wuf)bmrf:vSofbif:wkduf.pefyAefvghtgefaO sp.uif;
yAefogif,zuf:wlwmif:uK:vwf:cofuGK,bl,aO eldofvghrD:oh.ugif:rl:vSefvdefvl:ugef,/ eh.
yAefvgif;wmif:Omuf;aO tefsevh;oK;rldif:qof;'K.wh: trf,Nrf;avK:e[:rldif:apKcrf:
rmef; eef.rK:bl,bof./ awK,xkdifymeftif:udwf.eef.auK; pmrf;wwf:oh.vgif;rmef;
ckdef;rK:rldif:wh:bl,/
rldof;Okduf:urf,'K,yguf;Ogifeef. qkrf:ulef:ekrf,at:OBL:rldif:wh:(tefaw
yAefrK:qkrf:I.y.v)eef. vAef;pAwf:auK.rmef;rK:aO rmef;wkdef:O[,sO;vdrf,yef
P;zl;tgefNofrldif:wh: ayK:vh;wSuf,tK;uefaO wluf:Okrf:ql:cofuGK,bl,eef.bof./
qof;'K.cofOrf. umefxlyf:rkdof:Nrf;rmef;eef.erfvldofaO qkrf:ulef:ekrf,e[:rldif:
wh:/ tif:udwf.sv; qof;'K.auK; wkdef:N.ygif,vgif;vguf:vhm: vdif,vSefuSuf:bguf:
rmef;erf? wkdef:arKvdrf,sv.ymef wKyldef;P;wluf:Okrf:ql:cofuGK,eef.auK; pefbl,
rldefeif,uGK,Mif.uBymef,rK: wkduf:tif:udwf.bof. zldof,tefN.oK;uBymef,awOkrf:Okduf:
eef. vSyf;awtrf,tdifykdif;vh;bof.ehaO ckdef:qlof:tgeftif:udwf.vrf:vlnf:uB
ymef,eheef. yAefoh.Omuf;aO,tefekdif;bl,bof./
rmef;eh.cofarKvhm:yIdsb,ydef,vguf:vhm: uof:qgrf:su;umifyldef;/ qof;'K.sv;
ulef:rldif:wh:Orf. tlef;tgef,zlduf,qkdef;aO Oifqldof.oK; Nrf;Mrf:qgrf:rldif:rmef;eh
sw. pAwf:NdofauK;wh:wkdef:awvlrf.vguf:vhm:rmef;bl,eh qof;'K.sv; tif:udwf.cof
N.oh.xK;bl,/ vgif;teftif:udwf.eh. wkdef:trf,Ogef,rmef;yAefulef:vDsv; se
qof;'K.cofoh.oK; ]]ref:yAeftl;r[:auK;bK, OifoK;ref:yAefrmef;bl,ehqkdif r[:wkdef:
bK,bkrf,ref:(If he is a Burmese, even if he is your father don't trust him)}}ehrK:
bl,/
qof;'K.cofauK; wkdef:Ogef,olef.N.oh.oK; Oifqldof.Nrf;Mrf:tofrldif:Nrf;rmef;
qkdif ohm:vkdef:rK:]]qldof.cldof:'dif;xkif:? vduf;vhm:? uGmrf:vmwf;wh:eh. rmef;wkdef:aw
tlrftkdefuGK, P;phmOAif;bof./ rldefrldof;ylef.rK: 70-80 yDbif:yh,rD:eef. wh:qldof:
tefqkdrf:cof;uGK,bl,rD;oh.e[:su;umifcofeef. coftlrftkdefphmuGK,OAif;aO xkdifrK:rldof;
vAof(1946eef.)trf,arKuGmrf:wh:? trf,N.'dif;xkif:wh:bof.}}eheef. yAefvgif;
tefqof;'K.cofN.xkdifvDimrf:aO vh;yAefacK;urf.xSrftef cofulofwkrf.wldof.qldof.cldof:
sv; trf,tmef:Mrf:qgrf:rmef;eef.bof./ vldofaOeef. rldefeif,yhm:rmuf;rD:? clof:
18
E-book is created by www.ShanYoMa.org
22
E-book is created by www.ShanYoMa.org
bgef.oK; tgif,Omef:wkuf:bgef:P;vh;tkyf,uefwif:zl;tgefNofrldif:Oefvgh
sv; rldof; 29-1-1947eef. zgif:rldif:vlifzhm,yhm:rldif:Oefvghqif,Omif.Olif,P;pmif;
pSef:rK: wK,awtkyf,uefwif: qgrfOkduf:tgif,Omef:yK:bl,eef.bof./ 3-2-1947
eef. qof;'K.cofwkdef:sw,pAwf:Omif;ymifukrfoh.bl,bof./ vgif;tefbldif:tmef:yluf:
wif;rldif:wh:pif:acKeef. cofwSyf:wwf:wK,awcgwf,zgwf;cgif,OD,qkdif;wh: tefulef:
rldif:sv; qof;'K.cof;yK:ckdif;uefeef.bof./ rldof; 3-2-1947 eef.wK,awpmif;
pAef:oh.eef. cofrguf,vmwf;xkdifoh.wD; ulef:rldif:qkrf:tefygifumefyhm:rldif:wh:eef.oK;
ayK:xkdif 15-2-1947 rK: awtgefuefvlif:pAwf:ymifukrfxSif;wD;wgif,uBD:sv; Okdyf,
ruf:ref;cgwf,zgwf;]]qkrf:cgif,OD,qkdif;wh:}}eef.bl,bof./
tK,eK,rldif:wh:tefqgrfqkdif;rldif: (tif:udwf.) bdyf:oh.rldefeif, idkef:ugifumif?
yhm:rhmrD;wwf:Odef? yhm:tkyf,yldifrldif:qldof:eh. tmef:bgef:tof P;rD:e[:rkdof:qkrf:ygifumef
cgif,OD,qkdif;wh:eh.bl,bof./ cgif,OD,qkdif;wh:eh.awyAefoh. cgif,OD,tkyf.yldif,rldif:wh:uGK,
bl,eef.bof./ ayK:oK;zgrf.Nrf;vh;q[uefqgrf:eif, acK;wSyf:wwf:eh.bof.auK; 4-
2-1947 eef. qof;'K.cofqif, whg,Ohmvlrf:ql:qgrfqkdif;rldif: vgif;oK;awpAwf:ymif
ukrf cgif,OD,qof;'K.aO tmef:vlduf;tofulef:rldif:cof;yK:cgwf,zgwf;pAwf: yAefrK:cgif,
OD,qkdif;wh:eheef.sv; xkdifrK:Ohmvlrf:qgrfqkdif;rldif: tefwgyf,rK:vgif;eh. rldof; 6-
2-1947 yAefoh. acK;pmrf;wwf:vgif;awcgwf, zgwf;cgif,OD,tefeh.aO zSofe[:rkdof:
qof;'K.cofrK: rldof; 7-2-1947 umifcrf; 7 rlif: wD;ymifvlifeef.bl,bof./
vgif;teftif:udwf.pmrf:eef. qkrf: I.y.vcof zdwf:q[pSif:eK,aO rldof;
eef.tl:xkef:rBdef.(vmif:cldof:)qif,pdse:qof;'K.oK;]]ukrf,uloftif:udwf.bl,sv; tif:
udwf.qif,vh;vlvhmrK:aO xkdifwD;ayK:vh;pmrf;xmwf:rK:vgif;eh.bof. cofpefxdkifoK;
ulef:rldif:wh:trf,rD:oh. zhm,qof;'K.sv; cofqif,pwf:sy.udefrK:rguf;eh.bof./}}eh.aO
q[.ulef:rldif:Omefcwf:setif:udwf.? q[.Mif.OSef,ayK: tlefeef;uGK,OAif;/
tdifvlnf;Ohmvlrf:tif:udwf.pmrf;wwf:eef. zSofrK:aO vh;yAefvgif;tef
qof'K.sv; I.y.vcofNrf;erf.q[uefuGK,sv; xkdifwD;tgefuefpAwf:ymif,ukrfxSif;rldof;
7-2-1947 umifcrf; ohm:aO Ohmvlrf:zSofbof.eef.sv; rldof;eef. qof;bAyf,'K.
yAefz;l eif;qkdif;? tl:uBK,yl.yAef zl;uSof:ymif(tcrf;tem;rSL;)bl,bof./ wD;ymifukrfeh.
cofqif,vlduf;wif;cgwf,zgwf;yAefrK: qkrf:]]cgif,OD,qkdif;wh:}}(Shan State Council)tef
23
E-book is created by www.ShanYoMa.org
acK;wSyf:wwf:
7-2-1947 umifoef: 1:00 rlif:eef. cmif? cBmif:? wh:(qof;'K.? I.y.v)
cof tkyf,ukrfuefaO wK,awtkyf,rmef;eef. wSyf:wwf:Nrf;acK;uefoh.bl,bof./
rldof;eef. qof;'K.cofurf;zgif; trf,zgrf.qgrf:eif, awtofvgwf;vSof:qgrf:qkrf:aw
tkyf,qgrfOkduf:tgif,Omef:eef. qof;'K.qldof:uwf.cAef,umefrldif:aO olef.oh.wK,rldif:
wh: rldof:eK;pif:acKeef. trf,cof;yK:qgrf:/ qkrf:tefcgwf,zgwf;oh.wK,tkyf,rmef;
eef.qkdif qof;qmrf,xkef:(qof;'K.rldif:ygef)? vkif:uBK,yl.)? OrK:wl:oK:Odef,oK:egif,?
24
E-book is created by www.ShanYoMa.org
zdwf:rldof;wmif:sz
vAuf;Nrf;rhmymifvlif
8-2-1947 Nofcrf; 6 rlif: qgrfOkduf:tgif,Omef:? tl:tgif,qmef,olnf,?
ylof,cdef,rgif,uav:? tl:az,cdef,? ylof,xkef:vK.coftgefuef zSofMwf;rK:ymifvlifbl,
bof./ ohm:aOwh:(qof;'K.sv; I.y.v)Nrf;uef wluf:vlif:ruf:ref;yAefoef:wh:bof.
qif, qgrfOkduf:tgif,Omef:sv; qkrf:qldof:rmef;cof zSofrK:ymifvlifbl,bof./
7th February eef. ruf:ref;qgrfydofwh:oh.bof.sv; sw,tof 8th February
rK:tofqgrfydofwh:yluf:wif;oh.urf:vAofbl,bof./ rldof;ugef,tgefylef.rK:eef. qgrfydofwh:
Nrf;ueftrf,bmrf;rD:rK:? rD:rK:qgrfydofrldif:v[rldif:eef. ulnf:aObmrf:vAofOrf.vh;rD:rK:
27
E-book is created by www.ShanYoMa.org
28
E-book is created by www.ShanYoMa.org
1.c[;zmwf,tguf,ckdef:rldof;v[P;vh;zmwf,tguf,ckdef:?
2.P;rD:Okef,vh;Okef,yAef zAif,yAif:uefwif:rmef;?
3.vduf;udefuSef, tgif,Omef:tSwf,wvD,eef. bK,P;rK:uyf:uhm,uefwif:ulef:cldof:Oef
vgh?
4.P;ruf:ref;yefrldif:cmif?
5.P;tofulef:Oefvghcof O[,qgrf:qkrf:vlifygifqkdif;eef. ekdif;rldif:ekdif;auK.(cmifekdif;
auK.? cBmif:ekdif;auK.? wh:ekdif;auK.)?
6.P;vh;tof]]cgif,OD,rldif:Oefvghzgrf.Nrf;uef}}eef. ckdef:zgif:irf:rldif:Oefvghpif:acK?
7.rldif:Oefvgh(cmif? cBmif:? wh:)P;vh;cgwf,zgwf;yAefrldif:zgrf.Nrf;bl,qgrf:uefvkuf;ekdif;?
8.zgif:wSef:(zgif:rldif:vlif 0efBuD;)tefawyK:qgrf:e[:qkrf:qgrfqkdif;rldif:eef. P;vh;
tofykef;zgef:zgif:irf: rldif:z[rldif:ref:pif:acKaOrof,uK:yhm:wyf.Okduf:? yhm:wdwf:awK,
uyf:Okdyf,eguf;rldif:? yhm:vlwf.'h:? yhm:cgef,qldof:eh. P;vh;N.pef? cwf:Omif;qgrf:vh;ul;
vgif;?
9.acK;teftif:udwf.sv;rmef; wluf:vlif:uefoh.pif:acKeef. awtrf,P;vh;uyf:uhm
uefwif:wh:sv;cmif?
10.wgef;wK,tkyf.yldif,rldif:wh: bK,P;rmef;cof;qdrfbK.uof:qgrf:Oif? ayK:trf,vh;tcGmif.
wD;ckefrldif:wh: rmef;awtrf,vh;ckdef;rK:?
11.vduf;vhm:? 'dif;? xkif:? uGmrf:vmwf;wh:sv; tduf,vlnf;ul;qmof:cldof:eef. awtrf,
vh;rD:vgif;vlvhmpmrf;wwf:?
qgrf:eif,acK;wmif,vmwf;qldof:eh. rldof; 10-2-1947 eef. tgif,Omef:
wluf:vlif:zgrf.yefvh;urf:vAofeef.qkdif-
1.bgef.yAefrldif:vkuf;vAofuefsv; Okef,vh;Okef,yAefN.awvh;zAif,yAif:uefbl,?
29
E-book is created by www.ShanYoMa.org
1.bgef.cmifwkuf:bgef:rldif:cmif/
bgef.vlnf;cmifeh. wkdef:yAefcldof:ulef: tefbl,Oof:qgrf:rldif:wh:rK:ulnf:?
xkdifymeftif:udwf.sw,ckdef;rK:rldif:wh: zgif:ckefOmif,wlef;pkif:vkuf.zdkef.apKcrf:rmef;
eef. cmifyAeftAefpSif:urf.wkduf:qgh;rK:? xkdifrldof;ckefOmif,yAefqof;'K.eef. cmifcof
wkuf:bgef: P;rD:Okef,cmiftkyf.yldif,pif:acKsv; 1892 eef.qif, tif:udwf.vh;ruf:
ref;yef Oefvghxkif.cmif? wl:oK:cmif? cgwf;zgwf;yefyK:zl;tkyf.yldifOefvghcmifrK:
ulnf:sv;wK,awvh;yAefrK:rldif:cmifeef. cmifcof qif,wkuf:bgef: pmof.pSif:bl,eef.
bof./ wK,awcgwf,zgwf; P;vh;yAefrK:rldif:cmifeef.Orf. ayK:trf,toftldif,omef;arK,
sv; rBdwf.uBD:eK:cof;avK:yK: trf,yAefvh;? ulnf:eK,wD:omef;arK,sv; rBdwf.uBD:eK:
eh.Orf. yAefwh:bl,Oof:oh.pmrf.erf/ qgrf:vlnf;rhmrD:qkdif;rldif: 1935eef. Ogiftldif,
eh.cof;yK:oh.e[:rldif:wgef;Ogif(rldif:Oefvghtefyhm: rldif:ckdwf:qef.Political Advanced)
aO pmrf;wwf:oh. vgif;awtofcof;avK:qkrf:rldif:wgef;ekdif;(rldif:Oefvghtefyhm:rldif:
trf,ckdwf:qef.Less Political Advanced)sv; qgrfOkduf:tgif,Omef:auK; trf,qmif;
Omefcwf:rl,yldifrhmrD: 1935 eef.aO wSyf:wwf:yefvh;P;yAefrK: rldif:cmif/
30
E-book is created by www.ShanYoMa.org
2.wgef;wK,awzmwf,tguf,cdkef:?
qof;'K.cofwe kd f:bldif:tmef: yluf:ygifrldif:pif:acKaOwK. rldof;tefrK:tkyf,
uefeef. cmif? cBmif:? I.y.vcofOrf. bldif:Nrf;Mrf:tofvgwf;vSof:qgrf:rmef;sv;rldof;
eef.qof;'K.cof qkrf:vAofxAiftrf,vh;aO qif,tofacK;]]c[;zmwf,tguf,ckdef:rldof;v[
P;vh;zmwf,tguf,}}eh. Okdyf,wkuf:bgef:pmof.pmof.pSif:pSif:? bgef.oK;ulofOkrf:rldif:qgrf:uGK,
yIdsb,yldef;sv; qof;'K.cofqif,wkuf:bgef:pSif:bl,bof./
vgif;eh.qgrfOkduf:tgif,Omef:Orf.oK;]]pof:bif:yh,vh; Nrf;Mrf:uefOlayK:vmwf;
vgif;awzmwf,tguf,ckdef:bl,eh. trf,yhOmif,xkuf,blof.}}ehsv; rldof;eef. qof;'K.
cofqif,oK;]]ayK:trf,rD:Okef,zmwf,tguf,ckdef:qkdif rldif:wh:pof:trf,tofvgwf;vSof:Mrf:
Olvh;}}ehaO vh;yAefvgif;xAifuefpmof.pmof.pSif:pSif:rK:bl,sw.sw.Jvgif;tefqof;
'K.cof tgefNofcmif? cBmif:aO pmif;pSef:y[.oh. qgrf:vlnf,acK;tefxkuf,vh;xkuf,yAef
sv; wkuf:bgef:oh.qldof:eh.yAef vgif;tefwkrf.wldof.umifq[ bldif:tmef:rmef;cofwif:
erf? qgrfOkduf:tgif,Omef:auK; ilyf.idtrf,vh;? qof;'K.auK; acK;c[;vh;c[;yAefqldof:
eef. trf,cmrf,bgrf:vlwf:vlif:vK:vK:sv; vh;yAefoh.acK;cAif;cSifql:uefbl,/
rldof;zgif:qgrfOkduf:tgif,Omef:sv; qof;'K.cofwkduf.cAif;cSifawK,uef tkyf,ukrf
ilyf.iduef trf,vh; vgif;Okef,zmwf,tguf,? Okef,tkyf.yldif,rldif:pif:acK? Okef,xmif,
pmif;vgif;vduf;vhm:? 'dif;xkif:? uGmrf:vmwf; z[ref:bl,eef. tgef,qhm:Okduf:apKqof;
crf:Odluf;(qof;Olnf,wSuf;)tefqkdof;Mif.oK; ]]thm;vSif(t,feD)}}cKOkduf:rmef;y[.sc,wlof
qgrfOkduf:tgif,Omef:eef. zdwf:pSrf.xkyf.wmyf,uefsv; cSef:xSif:pSif:Okuf.bkif;aO
tmif;awyAefymifqmof:cldof:zdwf:uefbl,bof./
bgef.vlnf;OifauK; trf,yAif:ayK:eif,q[ref:sv; rldof;eef. qgrfOkduf:
tgif,Omef: tmef:rldof:ckdef:bef,ukif,urf:vAof? q[.wsy:ref:pKOdkof. o[Ndof:rdefvl:
ugef,? bmrf:eef. qof;qmrf,xkef:(rldif:ygef)? tl:az,cdef,? ylof,xkef:vK.cofOrf.
tgefuefpmrf;? yefpSif:P;oh.q[b[,bmof: Okdyf,tkyf,ukrfuefawK,ayK:bof.vl:ugef,eh
sv; qgrfOkduf:tgif,Omef:trf,yAefrldof:ckdef:aO qif,vh;Okdyf,tkyf,ukrfuefwif: rldif:
Oefvghsv; xkdifwD;ayK:vh;pAwf:vduf;Nrf;rhmrK:bl,bof./ Oifqldof.yAefrldof:ckdef:qkdif
ykdef:rldif:qmif;yAefrK:bl,yldifekdif;pkdofJ`
31
E-book is created by www.ShanYoMa.org
35
E-book is created by www.ShanYoMa.org
36
E-book is created by www.ShanYoMa.org
2.qgrf:vlnf;Nrf;Mrf:uefqlof;uSyf.eh. awtrf,yefP;vh;yAefvgif;wkrf.wldof.wK,aw
zmwf,tguf, Nrf;Mrf:rldof:eK;?
3.rldof;vAofNrf;Mrf:aO rldof:eK;c[;zmwf,auK;vh;bl,?
4.wD;ymifukrfrlef.sr:yluf:wif;qkdif;rldif:eef. tgefuefwSyf:wwf:oK; trf,c[;Nrf;Mrf:
ehauK;vh;bl,?
5.rhmrD:tkyf.yldif,rldif:wh: awvh;rD:pif:acKaO Okef,tkyf.yldif,rD:vh;pif:acK/ awtrf,P;
rD:vgif;cof;qdrfbK.uof:vgif;Oif?
6.vduf;vhm:'dif;xkif:uGmrf:vmwf;wh:sv; tduf,vlnf;ul;qmof:cldof:eef. awtrf,yefP;
rD:vgif;vlvhmpmrf;wwf:OifaO qldof.aOyldif?
7.idkef:q[.qhm,wgef;wK, rldif:Oefvgh awP;vh;vldofwgef:rK:aO ymeftif:udwf.?
vgif;tefvh;pAwf: vduf;Nrf;rhmymifvlifNrf;uefrK:eef.sw. cmifcofvh;uGK,rldif:
vkuf;ekdif;(serldif:tefekdif;)vkrf:vkrf:? cBmif:auK;qef.bl,Oof:cofvh;OkifrK:? wh:
Orf.rD:erf.wgef:Oif` wkdef:rD:vgif;wluf:Okrf:rK:vhmvhmeef.ulnf:? Oifqldof.oK; zl;
tgefNofrmef;cof rD:erf.q[qSwf;qmif, tmef:c[;P;rldif:wh: cldof:wh:vDwgef:ckdef;b[,
bl,sw.sw.qkdif cofawtrf,txrf,rwkuf:bgef: Olef:aOK,tofrldif:wh: P;vh;eif,
uof,blof.? cofwkdef:tmef:tofrldif:wh:yAefvdefcof tmef:tofwh:pAwf:cK;Okrf:Okduf:
awK,coffee.ulnf:sv; qif,tof,yIdsb,sOblif:bK.uof: P;vh;rof:bmyf,bl,pmef.eh.
pkdofJ`/
auK.tefyAef cldif;rkdof:vlifcofrK:whg,? zK,? bK.P;zl;tgefNofwh:wSuf,yAefuGK,
Ogifqkrf:eef.sw.]]tl:az,cdef,}}bof./ bgef.ref: vsyf;awNnf:Mif.tofvh;qkrf:
ulef:ekrf,rldif:wh:sv; qgrfOkduf:tgif,Omef: qif,q[.ref:rK:ygifumefawK,rldif:wh:bl,
bof./ ohm:aO qgrfOkduf:tgif,Omef:auK; vh;cmrf,rgwf,Mh:wdefuGK,bof.eef.? tl:az,
cdef,auK.ekdif;auK; tl:ek.q[.ref:uGK,pAwf:zgif:cAofrldif:(oHtrwf-ygupöwef)wD;eguf;
rldif:rldof; August 1947 eef.xSif;urf:vAofbl,bof./ bgef.coftrf,c[;P; ulef:tefN.
37
E-book is created by www.ShanYoMa.org
38
E-book is created by www.ShanYoMa.org
39
E-book is created by www.ShanYoMa.org
zl;cof;yK:vlif:vhm:rkdof:vduf;Nrf;rhmymifvlif 12-2-1947
Okdyf,OAef;zdwf:
bgef.qof;'K.sv; zl;tgefNofrldif:wh:cof zgrf.Mrf:wluf:vlif:qgrf:rmef: oh.
eK,ylef.sv; tif:udwf.cofayK: ukdif.uif.tmrf:uGK,bl,bof./ qgrf:eif,vh;wluf:vlif:uef
oh.wif: qgrfOkduf:tgif,Omef: tmef:cgwf,zgwf;qkrf:qgyf,xmrfumifq[ulef:rldif:eef.qif,
ygh,tif:udwf.tgefNofaO rK:vAyf;pAef:umifq[ulef:rldif:Oefvghcof rldof; 11-4-1947
awK,xkdif 21-4-1947 eef.bl,bof./ rhmzdkefacK;wgyf,ulef:OefvghauK; Nyf;wkrf
acK;wgyf,sw. tgefuefoK; ]]Oifqldof.rmef;awzgrf.qgrf: acK;wluf:vlif:bl,qkdif aw
zgrf.tofvgwf;vSof:qgrf:rmef;}}ehsv; tif:udwf.auK; trf,qmif;pAwf:yefxSif;qldif.
pkdofaO xkdifwD;vh;urf.xSrfyef vgif;awNrf;Mrf:rmef;aO tofvgwf;vSof:uGK,eef.
ulnf:bl,bof./
40
E-book is created by www.ShanYoMa.org
bgef.eefsv; wh:auK;qif,vh;Nrf;cof;yK:rK:qkrf:tefwdkwf.qefrhmrD;qkdif;
rldif: 1947 eef.rK:bl,bof./ wK,awwkdwf.qefrhmrD;qkdif;rldif:eh. qgrfOkduf:tgif,
Omef: tgefNofqkrf: z.O.y.vcofaO sw,pmif;pSef:oh.xK; qArfrldof; 19-5-1947
awK,xdkif 23-5-1947 eef.bl,bof./ rldof; 20-5-1947 wD;ymifukrfz.O.y.v
cofaw sw,pmif;pSef:rhmyldifqkdif;rldif:eef. qgrfOkduf:tgif,Omef:Oif,vmwf;ulef:ref:oK;
]]ulef:qmof:clof:b[,tefoK;eef. yAefcdlof:ulef:tefrD:ykdef: rK:pkdifemef:aO qgrf:
vlnf;wD;bl,Oof:pkdifemef:rK:? uGmrf:vmwf;? yhm:rmuf;rD:? zSefvdef'dif;xkif: Nrf,vgrf.
oh.yAefrl,yAefqkrf: wkrfcgef:Nrf;vlnf;rldefuef yAefulef:cldof:vAofNrf;bl,qgrf:uefwif:
erfeef.bof./ ugyf;eef e[:rldif:rmef;eh. ulef:qmof:cldof:b[,tefoK;eef. rD:wh:
ulnf:/ cmif? cBmif:? bmif:vSif? bmif:zlduf,coffeef. coftrf,wArfxlef;vh;yldifqmof:cldof:
b[,}}ehoh.bl,/
rldof;eef. rmef;cofpmif;pSef:wkdwf.qefoh. rhmrD;qkdif;rldif:pkdifpK;oef:aO rhmrD;
wK,wmif,vmwf;ruf:ref;eef. cofwkdwf.qefoh.yldifuBmrf:? rD:(14)yldif? rhmrD;yldifuBmrf:
(ykdef.iof;)14 yldifeh. cgyf,rwD,tef]]OD;jr}}sv;]]OD;csefxGef;}}cofNrf;uefwkdwf.qef
oh.xK;bl,bof./ wK,qefrhmrD;qkdif;rldif:eh. OD;csefxGef; uGK, rldif:FuK:vrf(India)wD;ebl:
sw,vD(New Delhi)aO uGK,bgef:yhm:olef.rK:wD;]]OK,yD,tdefIGif:}}bl,bof./
xkdifwD;wmif,vmwf;rhmyldifqkdif;rldif:auK; yAefcofvmwf;? cofurf.xSrfaO wSyf:
wwf:pAwf:uGK,ulnf:? rldof;awwmif,qkdof;rldif:eef. rmef;cofvlduf;oh. Union(rldif:Nrf;uef)
eheef. qof;'K.sv;zl;tgefNofwh:cof trf,zgrf.? c[;P;wmif,Federal(rldif:Mrf:uef)
ehaOwK. qgrfOkduf:tgif,Omef:xAifaO xkdifwD;ayK:vh;wmif,yAefrK: Union eef.bl,
bof./ rldof;eef. qgrfOkduf:tgif,Omef:vmwf;oK; ]]trf,tofuGmrf:tif:udwf.yAefyldifiof:?
awtofuGmrf:rmef:yAef yldifiof:uGK,ulnf:sv; acK;tif:udwf.eef. trf,vrf,vgif;? acK;
rmef; jynfaxmifpk eef.ulnf:vrf.vgif;? acK;tefawOkdyf,qefwkdwf.rhmrD;qkdif;rldif:
auK; awtofacK;rmef; Okdyf,qefwkdwf.q[.wkdof:uGK,ulnf:}}oK;eh/
rldif:tefruf:ref; udefuSef,uefoh.oK;Okef, vh;Okef,yAefzAifyAif:ueftef
oK;eef. ugyf;OifOrf.awtofuGmrf:rmef;yAefyldifuGmrf:iof;rldif:` rldof;ymefeef. qof;
'K.sv;ulef:rldif:wh:cof trf,arKugmrf:rmef;vDvD? bgef.vh;bl,w[;tif:udwf.zgif:irf:oh.
41
E-book is created by www.ShanYoMa.org
44
E-book is created by www.ShanYoMa.org
Nuf.wkdwf.qefyefwK,qldof.cldof:qof;uof,vh;vDvh;yAef Okdyf,bmif;bl,Oof:uwf:bAef
qkdef;OK,uGK,rldof:eK; rldefeif,yldef;eef.pkdof`/
ohm:aOqgrfOkduf:tgif,Omef: wluf:Okrf:uGK,bof.eef. tif:udwf.cofauK; rK:
yefwif:pefxkdifcof vmwf;P;zl;tgefNofwh:xgeftguf,wD;ymifukrfwkdwf.qefrhmrD;eef.
aO rldof:ckdef:rldif:wh:? rldof:bl,yAefrldif:wlof,rD,eD,bmef,(Dominion)cofckdef:eheef.
qof;'K.cofc[;rldof:aOwK. I.y.vtrf,zgrf.? I.y.vcofOgef,oK; ]]zl;tgefNofpof:whm
uGK, pof:awwSuf,bhm;uefeef. trf,vD? qgrf:eif,zl;tgefNofpof: c[;pAwf:c[;yAef
eef. pof:xkuf,Okdyf,pAwf:uGK,ulnf:}}ehxSif;sv; ckdef:Okdyf,tgefuefOgef;w[;Nrf,irf:
]]tl:ek}}aO wkdwf.qefrhmrD;qkdif;rldif:rK:bl,bof./ wD;qof;qmrf,xkef:eef. ckdef:
bgif;tofqof;ckefcAof(qof;'K.rdlif:rdwf;)ckdef;ykwf;? ref:qof;trf,c[;bgrf:zgrf.rmef;rK:
aOwK. ]]umyf,rldof;trf,sy.zkifrof;}}aO vh;cof;Mrf:rK:sv; zldof,awygh,oh.eef.pAwf:
uGK,wlnf:qgrf:uGK;blofqmif;awcSef:aO ygh,oh.ySwf;vkrf:vkrf:ehqif,vh;Okdyf,tgefuef
bmif;qgrf:wSrf;yldifrldif:Nrf;wkrf tefrmef;c[;vh;c[;yAefeef awK,ayK:bof.wlof;uGK,bl,
bof./
wgef;wK,zmwf,tguf,ckdef:eef.sw. bgef.qof;'K.cofurf:urf:wkuf:bgef:
sv; qif,O[,oh.yefwD; uef;(10)ySuf;(202)yK:e[:rhmrD;qkdif;rldif:1947eef.rK:bl,
eif,uof,/ yldifrhmrD;qldif;rldif: 1947 eef. ckdef:tofyldifrhmrD;qkdif;rldif: 1947 eef.
wAifbK.ySwf;uGK,bof.sv; ayK:trf,uwf.cSef,sw.sw.qkdif awtofyldifv[urfwkdof:aO
Okdyf,pAwf:Omif;ckdifygif P;ayK:vh;ckdef:eif,tefc[;vh;c[;yAefeef.bof.vK,`/ ykdef:
auK,awOgefoh.yAefykdef:aO tmef:tofpAwf:tykrf,tdkef:uefegef:ulnf:auK; vh;bl,
pkdofJ`/
ohm:aOwkdwf.qefrhmrD;qkdif;rldif:bof.eef. ]]tl:ek}}Okdyf,pAwf:Omif,eK;umef
sv; 4-1-1948 rK: rmef;vh;vgwf;vSof:Oof:acKaO wh:Orf.yhm;chm.iof:teftif:
udwf.Nrf,rkif:oh.eef. uGK,Ogef:w[;rmef;Nrf;rkif:eef.rK:bl,bof./ ugyf;Oifsv;qif,vh;
vmwf;oK;yAefrldif:Ogef;w[;rmef;Nrf,rkif:ehqkdif bgef.zmifpmif;rldif:Nrf;wkrftefcgwf,
zgwf,oh.eef. ref:trf,qkdof;rldif:Nrf;wkrf tefqSwf;qmif,? wlof]]tl:cBmef,xkef:}}
auK.tefwkdwf.qefrhmrD;qkdif;rldif:oh.eef.auK.ckdef:vmwf;se]]rdwf.qwK,wSif:uK: (Mr.
Tinker)}}oh.oK; ]]rhmrD;qkdif;rldif:pof:eh. OazK:TwK:ref:yAefrldif:Nrf;wkrfaOwK. wD;
45
E-book is created by www.ShanYoMa.org
46
E-book is created by www.ShanYoMa.org
wmrf,
4-1-1947 rmef;vh;vgwf;vSof:wD;tif:udwf.aO wh:Orf.vkuf.wD;tif:udwf.
ckdef:chm.yAefrK:cK;rmef;? bgef.oK;zmifpmif;vguf:vhm:tefrmef;pAwf:awK,rldif:wh:rK:eef.
trf,qkdof;yldifrldif:bl,Nrf;vlnf;uef? cofoh.yAefeif,rldif:wh:yAefrldif:cK;coffee.vkrf:vkrf:
bof./ wh:trf,rD:Okef,vmwf;? Okef,pAwf:? Okef,wkuf:bgef:OifaOqldof.aOyldif/
qArfrldof;ohm:cofvh; vgwf;vSof:bof. OgifyDxkdifrK: 1950eefcofse:oK; sc,zlduf,cof;
rK:bl,Oof:Ogef;Nrf; qof;'K.rldif:wh:aOtmef:rK:tofrldif:wh: yAefwD;xifbl,Oof:bK.
uof:rdlif:rmef;ehsv; tofwyf.rmef; Burma Army eef.cdkef;rK:yuf:wyf.e[:rldif:wh:?
cofoK; wK,rK:wkduf:sc,zlduf,ehaOwK.auK; coftrf,wkduf:P;ughrlnf.uGK,sw.sw.eif,uof,/
coftofP;yAefvgif;wmif:wyf.rmef; rK:bif,pmuf;eAofref;oh.e[:rldif:wh:ulnf:/ bK,oK;sc,
zlduf,awphm wyf.rmef;(uGefjrLepf)cofbif:tgefuefckdef:rK:xifOof:xSif;vl:ugef,/\
47
E-book is created by www.ShanYoMa.org
48
E-book is created by www.ShanYoMa.org
vguf:vhm:umefrldif:
ohm:vgwf;vSof:bof. rldif:Nrf;wkrf tefrmef;zgif;irf:eef. tofvhm:wD,rlof,c
aI,OD, tkyf.yldif,rK:ehaOwK. qgrf:vlnf;rhmrD;vkwf.awK,tefcofO[,oh.eef. wh:vh;
wlluf:Okrf:Okef,vh;Okef,yAefrK:wif:erf/ qArfrldof; 1947awpAwf:rhmrD;qkdif;rldif:eef.
bgef.I.y.vc[;ylwf:wluf: qof;'K.sv; coftgefuefpmrf;wwf:oK; ]]qof;'K.bAef:
pAwf:trmwf;trf,vh;? ulef:rldif:pAwf:trmwf;qif,vD}}ehbl,bof./
I.y.vtrf,c[;yefqof;'K.yAefrK: qkrf:tkyf.yldif;sv;vmwf;uGK,aOwK.tl:ek
Orf.Ogef,olef.rSef; vguf:tefrmef;cof c[;vh;c[;yAef? zhm,ekdif;Orf.P;vh;yAefvgif;
Olef:toferf.q[qof;'K. tlef;awK,cofehsv; qif,tofqof;'K.O[,oh.yK:e[:vkwf.
awK,qmof:cldof: 25wD;aOpmrf;wwf:oh. wK,awckdef;yAefrK:trmwf;vkwf.awK,ulef:rldif:
(jynfolYvTwfawmf)bl,bof./
xkdifohm:vgwf;vSof:bof.Orf. bgef.trmwf;vkwf.awK,qmof:cldof: tefqof;'K.
cofvh;oh. 25 auK.eef. trf,rD:Okef,cof;vmwf;? cof;wSyf:wwf:qgrf:wD;vkwf.awK,
ulef:rldif:(jynfolYvTwfawmf)sv; Okef,vh;Okef,yAef rldif:wh:wluf:Okrf:rK:wif:erf/
]]ugyf;qof;'K. cofOkdyf,bgif,rof:tK,eK,eef.bof.}}eheh.Orf.ckdef:yAefacK;tefI.y.
vcofqlof:ulef:rldif:se:qof;'K.xSif;urf:ekdif;bl,bof./
rldif:Nrf;wkrftefrmef;tgefNofoh.eef. cofruf:ref;rD:oh.-
(1)vkwf.awK,qmof:cldof:(vlrsKd;pkvTwfawmf)?
(2)vkwf.awK,ulef:rldif:(jynfolYvTwfawmf)ehbl,bof./ wD;vkwf.awK,ulef:rldif:eef.
Orf.cofruf:ref;oh.oK;qgrf:eif, tAefpSif:cldof:ulef:erf? at,aOawvh;vlduf; trmwf;
erf? at,cof;yAefrK:qgrf:? Orf.oK;rmef;erfsv; trmwf;rmef;coftofwD;bl,e[:
vkwf.awK,ulef:rldif:oh.erfaOyldef;/ ulef:cldof:tefrmef;tlrftkdefO[,oh.avK:cldof:cof
eef. rD:oh.wif:erf/ qldof:vh;Ogefvmwf;uGmrf:rmef;aO trf,N.ckdef:uGmrf:qldof.cldof:tl;
sr; qof;uof,eef.auK; vh;cof;uGK,yK:Ohmrhmrmef;sv;N.uK; trmwf;rmef;erfbl,bof./
rldif:wh:eh.Orf. sevgif;wmif:ul;yldifyldifaO trf,rD:Nrf,vlrf;sv; trf,tofOhmrhmvh;eh
49
E-book is created by www.ShanYoMa.org
vkwf.awK,qmof:cldof:
50
E-book is created by www.ShanYoMa.org
ukif,rkefbgef.qof;'K.wh:auK.vh;yAef qgrfygifqkdif;rldif:rmef;auK.tgefwmif:Okwf:ehvl:
ugef,/
wD,rlof,caI,OD,rmef;
wD;rlof,caI,OD,rmef;tefoK;eef. rD:oh.eldofaq;ulnf:eif,uof,/ coftrf,
wgef.azK,erf.pmif;zmifqSwf;qmif,aOyguf;/ wD,rlof,caI,OD,tefoK;eef. awvh;rD:
vgif;xmif,pmif;olef.? xmif,pmif;wSrf;? xmif,pmif;vmwf;? xmif,pmif;pAwf:(e[:yldifrhmrD;)?
xmif,pmif;Olef:wkrfvh;ehaOwK.auK; wD,rlof,caI,OD,tefrmef;tgefeef.sw.trf,
yAefeif,eef? rD:vgif;pmrf;wwf:oh.bl, ul;qldof.ul;yldifeef.bof./
rldof;ymeftif:udwf.eef. rldif:wh:eh. qof;'K.coftofrhmrD;Odyf:ydlifaO tkyf.
yldif,rK:ulnf:auK; zl;vuf.? ulef:qlef? zl;vkuf.zkdef.tefoK;eef.auK;trf,wgef.rD:
rK:aOyguf;/ omef;rldif:uwf:bAefrK:bl,wK,aO,/ rhmrD;Odyf:yldifeef. I.y.vcoftgef
ulef:rldif:wh:oK; phm.eSef,ehawwK. bif:trf,yAif:rhmrD;wD,rlof,caI,OD,rmef;eef.vl:
ugef;/ xkdifrK:ymefrmef;zgif:irf:rldif:eef.sw. cofzSefumefaOK,Olef:O[,sO;ulef:
rldif:wh:eif,uef vh;pefzdwf:uef? xmif,xldrf,qif:uefrK: sw.sw.oK;oK;bof./
rldefeif,wgif,Ol,? yvgif;? tcK,(tD,auK;)? o? rl:Oldof:qldof:eh. vh;pefyldif;
eldofuefrK:? ulef:arKumefrldif:tgef,tdwf:tdwf:tgwf:tgwf:eef.ulnf:auK; cofO[,
tguf:O[,q[yef P;pof:eif,uefqif:uef? zdwf:uef? xAifuef? pSrfuefbl,wK,aO,/
coftofvSof:O[,yef P;pof:zef:uefckdef:bl,wK,aO,/ eif,pkdofrldif:wh: Okuf.bkif;
tlefuof:bl,wK,aO,eef.auK; cofwkdef:pKvguf:vhm: bK.uof:bl,aO,aO,/ ayK:aw
yAefauK.tefxAifcof? trf,xgrf,acK;Oif,vguf:vhm:coffeef.qkdif wkdef:Mif.uGK,rgwf,
ySwf; Mh:wdefref:urf:vAofbl,bof./
rhmrD;yuf:yldif wD,rlof,caI,OD,rmef;eef. vSuf;vhm;erfeSef,sv;tmef,yldif?
tmef,rAof:ref:ayK: trf,vh;bof./ ekdif;yguf;vhm;ekdif;yldif? ulef:rldif:wh: tefbl,uwf:
uwf:bAefbAefqldof:teftrf,wgef.Olefqdrfumefrldif:aOyguf;eef.auK; cofpdse:?
xmif,xdlrfoK; uyf:Okdyf,pAwf:auK. zl;cAefyAefq[ulef:phm.ehaO wdngyf:? xkyf.wmyf,?
pSrfwhmySwf;wif:erf/ q[.ulef:rldif:chm.omef;? ch.Olef? eif,pkdofawtlef;Orf. bK.uof:
52
E-book is created by www.ShanYoMa.org
53
E-book is created by www.ShanYoMa.org
yhm:rmuf;rD:rldif:wh:rldof;eef.
qgrf:vlnf;qgrfOkduf:tgif,Omef: yefacK;ref:uSef,oh.oK; idkef:q[.qhm,rldif:wh:
awtrf,yefP;bgrf:aO rldof;ymeftif:udwf.? awqmif;vldofwldof:rK:xSif;vl:ugef,ehaO
wK. ohm:vh;vgwf;vSof:bof.eef.sw. pAwf:rK:ydlifekdif;bl,bof./
e[:uK;rldif:tefcof;yK:avK: rldif:Nrf;wkrfuefwif:OAif;eh. rldif:wh:eh.yAefrldif:
tefyhm:rmuf;rD: cldif,crf.aOyldef;bl,bof./ yK,rh.? arK,sp;? ph;? eK:? Olef rofuK:cgif
xlduf;uK;b[,eldofvdef w[;vdefqldof:eh.yAefpSif:urf.xSrfwK,rldif:wh:vkuf:ref; vh;pif:acK
bl,sw.sw.? ulnf:eK,Okefyhm:rmuf;rD:teftguf,? tefvh;wD;rldif:wh:eh.rmef; tofuGK,
OAif;? wgef;wK,rldif:wh:sw. awK.sw.aqK.sq.vh;ulnf:/
yAefrldif:Nrf;wkrfuefsv; zmef,wK,rldif:eef. vh;oh.wD;vAofuefehaOidkef:
vh;wD;rldif:wh:eh. cofMyf;tofO[,uGK,e[:zmef,(Bank) rldif:Nrf;wkrfuef(jynfaxmifpk
bPf)bl,bof./ vkuf.wD;eef;qif, ckdef:qSuf,szyefrK:ckdef: eif,umifq[cofc[;yef
eef. cofbif:oK;cofvh;urf.xSrf? vAif.vlrldif:wh:vkrf:vkrf:ehvl:ugef,/
arK,sp;? OSif? qkdef:? idkef:? crf: teftguf,e[:rldif:wh:eh.auK; coftrf,
yefvlifygifqkdif;rldif:wh: rD:Okef,ckwf:? coftofrhmrD;qkdif;rldif:pmrf;wwf:oh.wK,Okef,vlif
ygifqkdif;wh:ckwf:? vldofaOvlifygifqkdif;rldif:Nrf;wkrfuefeef. z[wuf:awtrf,vh;ckwf:
oK;eh/
vlifygifqkdif;rldif:wh:tmef:pAwf: Nif:vSef:bK;cmof(pD;u&ufpuf&kH)auK;Orf.oK;
awtrf,vh;chmcof;ql: e[:rldif:rmef;ehvl:ugef,? cofauK;trf,vAif.tdrf,? awpKudefpif:
ulnf:auK; trf,zgrf.? ygifoK;qif,q[cKiSef:uefP;whm? phmrlnf.? tlef;tgefuGK,wduf:wduf:
eef.ulnf:bof./
54
E-book is created by www.ShanYoMa.org
57
E-book is created by www.ShanYoMa.org
ckdit
f mef:vgwf;vh;
bgef.ymefrmef;tgefNofrldif:Nrf;wkrf yldifwD,rlof,caI,OD,ohm:cofvgwf;vSof:bof.
eef. trf,rD:vgif;zAif,yAif:? trf,yAefrK:qgrf:eif,acK;wluf:vlif:tefrD:oh.rK:eef.
aOyldifeh.sv; qof;'K.cofqif,olef.pefrSef;oK;]]Odyf:yDauK;qrfxkdifbof.? pof:xkuf,
pmif;pSef:wK,yluf:wif;rldif:pif:acKvkuf;ekdif;ulnf:bof.}}ehaOwK. I.y.vcofOrf.Ogef,
olef.oK; ]]bgef.qof;'K.cof tofoh.wD;trmwf;vkwf.awK, qmof:cldof: 25 wD;aO
Orf.trf,rD:Okef,ckdef;vmwf;vh;wD; vkwf.awK,ulef:rldif:sv; rldif:wh:vh;wluf:Okrf:
Okef,ul;vgif;vgif;rK:ulnf:? qof;'K.xkuf,qkef.tK,eK,aO vSuf;vhm;yAefulef:rldif:ckdef:?
wD;vkwf.awK,qmof:cldof:eef.auK; vlof,yAefP;ulef:rldif:vlduf;tofwD;oh.ulnf:}}ehxSif;
sv; awukdifpAwf:pkdofuGK,rldof:eK;eheef. wK,tkyf,ukrfueful;vgif;vgif;sv; rldof;
1954 awK,xkdif 1957 qof;'K.cof tgefNofpAwf:ymifukrfwD;rldif:bh Omrfyguf;/
wD;ymifukrfqldof:eh. qof;'K.cof olef.Ogef,rSef,oK; rldif:wh:eh. ukdif.uif.vSuf;
vhm;urf:vAof yh,vSyf;vh;? wkdef:wkduf.xkuf,tofymefqof;'K. zgif:irf:oh.xSif;uSyf.ekdif;
bl,? Oifqldof.oK; trf,rD:qof;'K.bof.aO tofulef:rldif:eif,uef zgif:irf:uefckdef:
qkdif ulofulef:rldif:wh:eh. trf,vSuf;vhm;bkrf,? xgrf,urf:vAof? zhm,ekdif;Orf. ayK:rldif:wh:
trf,rD:iof;rD:ugef:bof.qkdif rmef;awckdifphm.aOehpkdofJ`ehsv; qof;'K.cof yh,c[;
ylwf:ygh,tK,eK,ql:ulef:rldif:urf:vAof? ulef:rldif:tefckdef;ymifukrfqgrf:eef.auK; tgef
uefwSyf:wwf:ruf:ref;qgrf:sv; rldof; 1954 eef. coftgefuefwSyf:wwf:rK:oK;-
1.rldif:wh:eh. wK,P;qof;'K.ylwf:omif:tK,eK,eef. yh,xkdifcmof:bmrf:?(trf,ylwf:omif:
trf,oK; - ayK:xkdifcmof:bmrf:rK: awylwf:omif:bl,/)
2.eK;umefwgef;wK,rldif:wh: awwSyf:wwf:pAwf:Omif;pif:acK?
3.awyluf:wif;rldif:wh: tefqkuf:ref;pif:acK?
58
E-book is created by www.ShanYoMa.org
4.awzmwf,tguf,ckdef: e[:rldif:Nrf;wkrfrmef;/
rldof; 28-12-1956 eef.auK; qof;'K.sv;zl;puf.qldof.qmwf;omef;rldif:cof
pAwf:xSif;ymifukrfwD;rldif:bh/ rldof;eef.qkrf:rldif:wh:zgrf.Nrf;uef(&. y. n. z)coftgefNof
pAwf:Omif;ymifukrf? wD;ymifukrfeh. cofvh;acK:wSyf:wwf:oK;]]awzmwf,tguf, vkrf:vkrf:}}
ehbl,bof./ vgif;oK; awzmwf,tguf,eef. bgef.oK;-
1.rmef;cof;qdrfbK.uof: qgrf:yhm:tkyf.yldif,rldif:wh:? aOK,Olef:tD:yefP;I.y.v(I.y.v.
z)cof rdyf,P;q[.qof;'K.cof qkef.tK,eK,wduf:wduf:?
2.vgif;idkef:q[.qhm,wK,rldif:wh:eh. qgrf:eif,vduf;Nrf;rhmymifvlif wluf:vlif:uefeef.
rmef;trf,pAwf:rK:qgrf:? trf,yefzAif,yAif:ckdef:rldof;ymeftif:udwf.?
3.qgrf:vlnf;idkef:tefxkuf,vh; wD;clof:cgif,tguf,e[:rldif:wh:eh. vlifygifqkdif;rmef;trf,
yefP;wArfxlef; cofNyf;Odrf:tofuGK,OAif;OAif;?
4.vlifygifqkdif;rmef;bgef:uAyf:cgef,ikdef:cof;ikdef:tguf,ulef:rldif:wh:?
vgif;qldof:eh.yAefrK: vgif;tgefwkduf:Olef:yefP;rldif:wh:rD:vgif;c[;zmwf,tguf,
rK:bl,wduf:wduf:eef.bof./ ulef:rldif:wh:auK; tgefuefygif,q[rK:bl,vgif;trf,zAif,yAif:
uefeef. ul;rkdof.ul;oef:/ vldofaOeef. rmef;cofOrf. rK:cD;emyf,sy.ydefbl,wduf:
wduf:aOrof,uK: vdefrldif:wh:auK; tmef:cmwf,udeftofyAefidkef:cof;wK,rldif:cofehsv;
ulef:rldif:wh:vh;rD:Mh:qAyf:qwf.tK; rK:bl,e[:rmuf,Nofq[ul;rkdof.ul;oef:bl,wduf:wduf:bof./
7-2-1957qof;'K.sv;ulef:rldif:wh:cof tgefuefpAwf:ymifygh:]]oef:wh:}}wD;
rldif:bhsv;rldof;eef. ulef:rldif:rkdef,yhm,ckdef;Mwf;aO tgefuefwkuf:bgef:rK:oK;]]qof;
'K.trf,xkuf,qkef.tK,eK, ayK:pkdifOdyf:yDbof.? rldif:wh:P;zmwf,tguf,ckdef:}}bgef.
Okef,trf,zAif,yAif:uefsv; vh;oK;yAefrldif:vgwf;vSof:ehauK;bK. wgef;wK,rldif:wh:
sw. vh;oK;eK,aOyAefw[;tif:udwf.eef.sv; vgif;wK,zmwf,tguf,ckdef:eheef.
erf.q[pSif:eK,aO Olef:aOK,pAwf:ymifukrfxSif;sv; xkdifrK: 20-4-1957 eef.
ckdef:vh;rguf,ymif: qof;'K.sv; ulef:rldif:wh:cof ckdef:pAwf:ymifukrfxSif;? qof;'K.sv;
59
E-book is created by www.ShanYoMa.org
(erf.crf:)zgif:wSef:yK,vDrmef,(qkrf:I.y.v.z)sv; tl:xkef:rBdef.(vmif:cldof:)cK
Orf. wmif,sewD;vkwf.awK,oK;]]qof;'K.cofxkuf,qkef.tK,eK,urf:vAofsv; pkdifOdyf:
yDbof.auK; rldif:wh:eh. trf,xkuf,yefzmwf,tguf,ckdef:}}ehbl,bof./
rldof;eef.qkrf:Oefvghrldif:wh:zgrf.Nrf;uef(&. w. p. n. z)tefqof;'K.rldif:
rdwf; qof;ckefcAoftgefNofoh.eef. Orf.wmif,bgef:vgif;wK,rldif:wh:P;vh;zmwf,tguf,
ckdef:/ bgef.qlof;bl,qgrf:uefrK:eef. acK;tefpmef.q[? yAif:q[? Okef,vh;Okef,
yAefyAif:ayK:uefeh. trf,bmrf;rD:rK:aOyguf;/ ulef:rldif:wh:Orf. yhmvh;xlyf:az:cAef
aO vlphmwhmbl,ul;rkdof.ul;oef:/ eK,vldof,aO rldof;ymefOkduf:vlrf;'K.yguf;Ogif tefuB
ymef,cof;rldif:rK:eef.sv; qgrf:eif,rD:oh.acK;wluf:vlif:uefoK; ayK:pkdifOdyf:yDbof.sv;
Oifqldof.oK;trf,pmef.q[? trf,yAif:ayK:eif,umifq[qkdifzmwf,tguf,vh;bl,ehsv; qof;
'K.tduf,vlnf;ulef:rldif:wh: qldof:puf.qldof.cdlof:omef;rldif:eef. qif,tgefuefwlif.wkdef,
rK:vgif;zmwf,tguf,eh.pmof.pmof.pSif:pSif:bl,bof./
Odyf:yDauK;wArfbof.? qof;'K.sv; ulef:rldif:wh:tefpuf.qldof.cldof:omef;rldif:
auK; wkuf:bgef:P;vh;zmwf,tguf,ckdef:sv; rldof;eef.vlifygifqkdif;rldif:rmef;tef]]tl:
ek}}tgefNofoh.eef. qif,pKvguf:vhm:ildif.so;ySwf;bl,bof./ wK,qefcmof:bmrf:P;vh;rD:
zgif:pmif;pSef:sv;qif, tofvgif;wmif:tefoK; qkrf:vlifygifqkdif;z.O.y.vcof trf,
rSef;uefwSuf,yAefrK: Ogifqkrf:]]wnfNrJ}}sv; ]]oefY&Sif;}}/ omef;rldif:auK; ulef:Okuf.
bkif;tlefuof:erfrK:eSef,bof.? vlifygifqkdif;auK; vh;wSuf,yAefOgifzmuf,? uGefjrLepf
auK;pSif:rK:? zl;vkuf.zkdef.wK,qmof:cldof:cofauK; rD:rK:erfeSefehaO trf,ukrf:xdif:
vh;rldif:bof.? xkuf,pAwf:ckdef:ygh:vlduf;wif; vlifygifqkdif;r[,ulnf:bof./ qlof;yh,vh;vlduf;ql:
tofckefy[.rldif:ukrf:xdif:xK;tofehaO 26-9-58 eef.]]tl:ek}}qif,wSrf;vduf;ql:
]]qof;Okduf:vlifae,odef:}}q[.P;tgefwyf.Odkuf:ref: ckdef;ukrf:xdif:y[.rldif:yefehsv;
xkdifrK: 29-9-58 eef. qof;Odkuf:vlif ]]ae,odef:}}qif,ckdef;yAefckefy[.rdlif:rK:bl,
bof./
ymefckefy[.rldif:
62
E-book is created by www.ShanYoMa.org
65
E-book is created by www.ShanYoMa.org
66
E-book is created by www.ShanYoMa.org
Joef:ekdif;J
iof:vhm:rldif:trf,qkdof;q[;sv; xkdifwD;qof;'K.ayK:vh;omif:tmyf;tK,eK,xmif,oK;
omef;rldif:awvDwgef:rK:aOuof,/ ulnf:uK;tl:ekckdef:ckdef;rK:xSif;? qkdifoK;trf,ukrf:rldif:
vh;? rmef;cofeif,uefauK;oK;trf,uBKduf;? ugyf;OifOrf.vlduf;vh;ref:yAefckefrK:xSif;`/
ayK:oK;tl:ekckdef:ckdef;yAefckefrK:bof.auK; rldif:wh:eh. ckdef:rldefckdef:ymefohm:vh;vgwf;
vSof:eef.cdkef:ulnf:/ ildef:q[.qhm,wK,rldif:wh:trf,yefwArfxlef;? ayK:bgef:Orf.oK;
]]pof:trf,rD:ykef;zgef:xkuf,yefOl? pof:c[;yefOluK;pkdofauK;vh;bof./ Olbif:vDwmif,
ukif,rkefpof:vl:ugef,tldof:}}ehvl:ugef,/
Orf.yhmse:oK; qof;'K.cof trf,yAif:ayK:q[bgef.trf,rD:tK,eK,bof.sv;
vuf.vgrfurf.xSrfOkduf:wh:? se:oK;wh:rD:erf.q[uSyf;aO bgef:yluf:wif;rldif:pif:acK/
yAefnmef,qof;'K.c[;vh;tK,eK,? c[;pdrftK,eK,ckdef:ehaOse: vgif;oK;wh:sv;qof;
'K.trf,vDbl,wK,aO,/ coftrf,olef.Ogef,ckdef:bgef.oK;cofauK;c[;vh;rldif:yluf:wif;pif:
acKsv; wkduf:tif:udwf.? wkduf:uBymef,aObgef:P;vh;rldif:rK:/ yhmrK:pdrfvdyf:pdrfvSif?
vSefvdif. tofvdefrldif:wh:yAefrK:w[;cof/
zl;tgefNofrldif:wh:sw. rmif,uldof:awvDaOsv;qif,Nrf;Mrf:pAwf:auK.cofrK:?
bldif:tmef:pAwf:auK.qlof;uSyf.ulnf:/ cofse:ulef:puf.qldof.cdlof:omef;rldif:wh:pof:yAefqdlof.
'ef:yaw,OIdwf. zl;bgif,rof:tK,eK,? wh:phm.? wh:vldif:eh tmef,yldifref:ayK:trf,
vh;/ cofOrf.cSef:yAef 'Dzldof.phm.vlifvkrf:vkrf:sw. coftrf,Ogef,olef.aOyguf;/
coftrf,wlnf:eK;wlnf:vifOifaO tofumifq[coftefvAofwSyf:wwf:pAwf:Omif;uGK,
wduf:wduf:sv; vgif;tefwh:vh;wluf:Okrf:? qAyf:OSyf,bgef.cofeef. rD:rK:wif:erf/
vgif;tefvh;qAyf:OSyf,? wluf:Okrf:rK:qldof:eh. cSef:xSif;pSif: vh;yAefacK;tefwkduf:
Olef:P;wh:c[;yluf:wif;rldif:pif:acK cdkef:wduf:wduf:eheef. coftrf,olef.Ogef,rK:aO
yguf;/ coftrf,bl,zhm,wh:aOwlnf:? cofbl,zhm,coftefvAofaOwlnf:ulnf:/ awvh;oK;
yAefckefrD:wKcgefvAofeef.rK:ulnf:/
coftrf,sr:rl,yldifcofrK:vh;cdkef:/ cofvmwf;yldifekdif;pAwf:yldifekdif;/ coftofrl,
yldif]]tkdeftofyldef;phmvhmaOtmef:c[;yAefrmef;qmof:cldof:b[,}} eef.aOwAuf:wAifwh:?
sy.ykef;wh:? pdrfvdyf;pdrfvSifclof:cgifrldif:wh:uGK,wif:erf/ oK,wtefcofc[;yAefqmof:cldof:
67
E-book is created by www.ShanYoMa.org
69
E-book is created by www.ShanYoMa.org
72
E-book is created by www.ShanYoMa.org
73
E-book is created by www.ShanYoMa.org
76
E-book is created by www.ShanYoMa.org
79
E-book is created by www.ShanYoMa.org
80
E-book is created by www.ShanYoMa.org
81
E-book is created by www.ShanYoMa.org
(cldof:OSef)
82
E-book is created by www.ShanYoMa.org
ykdif;tdif
1.jynfwGif;aomif;usef;rIorkdif; tydkif;(1?2?3?4?5?) 1990
2. &Srf;jynfb,fvJ/ OD;xGef;jrifh(awmifBuD;) 1995
3. wGJa&;cGJa&;jyóem / 1957
4. &Srf;jynfepfemcsufrsm; / 1957
5. jynfaxmifpkwGif;rS wef;wlaom&Srf;jynf / 1961
6. 1958-1962 jrefrmhEkdifiHa&;('k-w-p) June 1991
83
E-book is created by www.ShanYoMa.org
zef;
iK:ekdif;rAwf.trf,yAefref:
qldof:Olyf:cef:cofvmwf;
zmwf;zdwf;olef.vlbdkif;
ykdif:rAwf.ekdif;yAef ]]wlef;}}
Okdyf,xlef;qkdifvh; ]]wlduf,}}
zlduf,zSefwlof;ukif: ]]wkdif,}}
udkif,yAef ]]ref:}} erfyef
ugyf;eef- bK,ildif.iK:ekdif;rAwf.
ayqAwf.erf.vAofwgrf,
ekdif;rAwf.ekdif;wgrf,zgrf.tgrf,vgrf;qkdif
trf,pkdifyef;zef;pSif:ukdrf:ref;vh;bl,/
cldof:OSef
84