Professional Documents
Culture Documents
Chuyên đề 7. Góc - HHKG
Chuyên đề 7. Góc - HHKG
O
d'2
d2
Từ O dựng các đường thẳng d1' , d 2' lần lượt song song ( có thể tròng nếu O nằm trên một trong hai đường
thẳng) với d1 và d 2 . Góc giữa hai đường thẳng d1' , d 2' chính là góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 .
Lưu ý 1: Để tính góc này ta thường sử dụng định lí côsin trong tam giác
b2 c 2 a2
cos A .
2bc
Cách 2. Tìm hai vec tơ chỉ phương u1 , u2 của hai đường thẳng d1 , d 2
u1.u2
Khi đó góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 xác định bởi cos d1 , d 2 .
u1 u2
Lưu ý 2: Để tính u1 u2 , u1 , u2 ta chọn ba vec tơ a, b, c không đồng phẳng mà có thể tính được độ dài và góc
giữa chúng,sau đó biểu thị các vec tơ u1 , u 2 qua các vec tơ a, b, c rồi thực hiện các tính toán.
Câu 1. (Mã 101 - 2021 Lần 1) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có tất cả các cạnh bằng. Góc giữa
đường thẳng AA và BC bằng
A' C'
B'
Trên d chọn điểm B khác A, dựng BH vuông góc với (P) tại H. Suy ra AH là hình chiếu vuông góc của d
trên mặt phẳng (P).
.
Vậy góc giữa d và (P) là góc BAH
Nếu khi xác định góc giữa d và (P) khó quá ( không chọn được điểm B để dựng BH vuông góc với (P)), thì
ta sử dụng công thức sau đây. Gọi là góc giữa d và (P) suy ra:
d M , P
. sin
AM
Ta phải chọn điểm M trên d, mà có thể tính khoảng cách được đến mặt phẳng (P). Còn A là giao điểm của d
và mặt phẳng (P).
B'
C'
A
D
B
C
0 0 0
A. 30 . B. 45 . C. 60 . D. 900.
Câu 2. (Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Cho hình chóp S .ABCD có đáy là hình vuông cạnh 3a , SA
vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2a . Góc giữa SC và mặt phẳng (ABCD ) bằng
A C
6 3
A. 6. B. . C. 3 . D. .
6 3
Câu 28. (Chuyên Biên Hòa - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a , O là
giao điểm của AC và BD . ABC 60 ; SO vuông góc với ABCD và SO a 3 . Góc giữa
SB và mặt phẳng SAC bằng
A. 25 ; 27 . B. 62 ; 66 . C. 53 ; 61 . D. 27 ;33 .
Câu 29. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S. ABC có tam giác ABC vuông tại B , có AB a 3 ,
BC a , SA vuông góc với mặt phẳng ABC và SA 2a . Góc giữa đường thẳng SC và mặt
phẳng ABC bằng
A. 45 . B. 30 . C. 60 . D. 90 .
Câu 30. (Sở Quảng Bình - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , biết
SA ⊥ ABCD và SA a 2 . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 6 0 ˚ . B. 45˚ . C. 30˚ . D. 9 0 ˚ .
Câu 31. (Chuyên Tuyên Quang - 2021) Cho hình chóp S. ABCD có đáy là hình thoi tâm O , tam giác
3a 2
ABD đều cạnh bằng a 2 , SA và vuông góc với mặt phẳng đáy. Góc giữa đường thẳng
2
SO và mặt phẳng ABCD bằng
A. 600 . B. 450 . C. 300 . D. 900 .
Câu 32. (Chuyên Vinh - 2021) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC có AB a , AA a 2 . Góc
giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABBA bằng
A. 45o . B. 75o . C. 60o . D. 30o .
Câu 33. (Cụm Liên Trường Hải Phòng 2019) Cho khối chóp S.ABC có SA ABC , tam giác ABC
vuông tại B , AC 2a , BC a , SB 2a 3 . Tính góc giữa SA và mặt phẳng SBC .
A. 45 . B. 30 . C. 60 . D. 90 .
Câu 34. (Chuyên Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy là hình thang vuông tại 1 và B .
AB BC a , AD 2 a . Biết SA vuông góc với đáy ( ABCD ) và SA a . Gọi M , N lần lượt là
trung điểm SB , CD . Tính sin góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ( SAC )
5 55 3 5 2 5
A. B. C. D.
5 10 10 5
2 3 2 1
A. B. C. D.
2 3 3 3
Câu 39. (Mã 104 - 2019) Cho hình chóp S. ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ABC , SA 2a , tam
giác ABC vuông cân tại B và AB a 2 (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường thẳng SC
và mặt phẳng ABC bằng
Câu 45. (HSG Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp S. ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật,
AB a , AD a 3 . Mặt bên SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt
đáy. Cosin của góc giữa đường thẳng SD và mặt phẳng SBC bằng
13 3 2 5 1
A. B. C. D.
4 4 5 4
Câu 46. (Sở Hà Nội 2019) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vuông tại C , CH vuông góc với
AB tại H , I là trung điểm của đoạn HC . Biết SI vuông góc với mặt phẳng đáy,
ASB 90 .
Gọi O là trung điểm của đoạn AB , O là tâm mặt cầu ngoại tiếp tứ diện SABI . Góc tạo bởi
đường thẳng OO và mặt phẳng ABC bằng
A. 60 . B. 30 . C. 90 . D. 45 .
Câu 47. (Sở Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a và ABC 60 .
Hình chiếu vuông góc của điểm S lên mặt phẳng ABCD trùng với trọng tâm của tam giác
ABC , gọi là góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng SCD , tính sin biết rằng SB a .
3 1 1 2
A. sin . B. sin . C. sin . D. sin .
2 4 2 2
Câu 48. (Sở Bình Phước - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình vuông cạnh a , SA ABCD ,
SA x . Xác định x để hai mặt phẳng SBC và SCD hợp với nhau góc 60 .
3a a
A. x 2a . B. x a . C. x . D. x .
2 2
D C
A B
3 3 1 3
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 7
Câu 55. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2020) Cho hình chóp S . ABCD có SA vuông góc với
mặt phẳng đáy, SA a 3 , tứ giác ABCD là hình vuông, BD a 2 (minh họa như hình bên).
Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng SAD bằng
A
B
D' C'
A' B'
3 6 3 2
A. . B. . C. . D. .
3 3 2 2
Câu 62. (Mã 104-2022) Cho hình lập phương ABCD. ABCD ( tham khảo hình vẽ bên dưới).
Giá trị sin của góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ( ABCD ) bằng
3 2 3 6
A. . B. . C. . D. .
3 2 2 3
Để tìm góc giữa hai mặt phẳng, đầu tiên tìm giao tuyến của hai mặt phẳng.
Sau đó tìm hai đường thẳng lần lượt thuộc hai mặt phẳng cùng
vuông góc với giao tuyến tại một điểm.
Góc giữa hai mặt phẳng là góc giữa hai đường thẳng vừa tìm.
Trường hợp 2: Hai tam giác ACD và BCD bằng nhau có chung cạnh CD.
Dựng AH CD BH CD .
Vậy góc giữa hai mặt phẳng (ACD) và (BCD) là góc
AHB .
Trường hợp 3: Khi xác định góc giữa hai mặt phẳng quá khó, ta nên sử dụng công thức sau:
Câu 1. (Chuyên KHTN - 2021) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC có cạnh đáy bằng a và
3a
cạnh bên bằng . Góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABC bằng
2
A. 30 . B. 60 . C. 45 . D. 90 .
Câu 2. (Chuyên Quốc Học Huế - 2021) Cho hình lập phương ABCD. ABCD có O, O lần lượt là tâm
của các hình vuông ABCD và ABCD . Góc giữa hai mặt phẳng ABD và ABCD bằng
A.
AAD . B.
AOC . C.
AOA .
D. OA A .
Câu 3. (THPT Thanh Chương 1- Nghệ An - 2021) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có cạnh đáy
bằng 2a cạnh bên bằng 5a . Góc giữa mặt bên và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 . B. 30 . C. 70 . D. 45 .
Câu 4. (Chuyên Quốc Học Huế - 2021) Cho hình lập phương ABCD. ABCD có O, O lần lượt là tâm
của hình vuông ABCD và ABC D . Góc giữa hai mặt phẳng ABD và ABCD bằng
A.
AOA .
B. OA A . C.
ADA . D. AOC .
Câu 5. (Chuyên Lê Khiết - Quảng Ngãi - 2021) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông
a 6
cân tại A , cạnh AC a , các cạnh bên SA SB SC . Tính góc tạo bởi mặt bên ( SAB) và
2
mặt phẳng đáy ( ABC ) .
A. . B. . C. arctan 2 . D. arctan 2 .
6 4
Câu 6. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , SA vuông
góc với mặt phẳng ABCD và SA 3a. Gọi là góc giữa hai mặt phẳng SBC và ABCD .
Giá trị tan là
3 6 3
A. 3. B. . C. . D. .
3 2 2
Câu 7. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S .ABCD có đáy ABCD là hình vuông, SA vuông góc với
mặt phẳng (ABCD ) . Góc giữa hai mặt phẳng (SCD ) và mặt phẳng (ABCD ) là
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 17
Blog: Nguyễn Bảo Vương: https://www.nbv.edu.vn/
A. SDC .
B. SCD .
C. DSA .
D. SDA .
Câu 8. (Sở Sơn La - 2021) Cho hình chóp S . ABC có đáy tam giác đều cạnh a . Cạnh bên SA a 3
vuông góc với mặt đáy ABC . Gọi là góc giữa hai mặt phẳng SBC và ABC . Khi đó
sin bằng
3 2 5 2 3 5
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Câu 1. (Đề Tham Khảo 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC . A B C có AB 2 3 và AA 2.
Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm các cạnh AB, AC và B C (tham khảo hình vẽ bên). Côsin
của góc tạo bởi hai mặt phẳng ABC và MNP bằng
17 13 18 13 6 13 13
A. B. C. D.
65 65 65 65
Câu 2. (Mã 101 2018) Cho hình lập phương ABCD. ABC D có tâm O . Gọi I là tâm của hình vuông
ABC D và M là điểm thuộc đoạn thẳng OI sao cho MO 2 MI (tham khảo hình vẽ). Khi đó
côsin của góc tạo bởi hai mặt phẳng ( MC D) và ( MAB ) bằng
7 85 17 13 6 13 6 85
A. B. C. D.
85 65 65 85
Câu 3. (Chuyên Hùng Vương - Gia Lai - 2020) Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với mặt
a 3
phẳng ABC , SA , tam giác ABC đều cạnh bằng a (minh họa như hình dưới). Góc tạo
2
bởi giữa mặt phẳng SBC và ABC bằng
a 2 a 3
A. x a . B. x . C. x a 2 . D. x .
2 3
Câu 16. (Chuyên Vinh - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , mặt bên
SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ABCD . Gọi G là
2 39 3 2 39 13
A. . B. . C. . D. .
39 6 13 13
Câu 17. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình lập phương ABCD. AB C D có cạnh bằng a . Số đo của
góc giữa BAC và DAC :
A. 90 . B. 60 . C. 30 . D. 45 .
Câu 18. (Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thang
vuông tại A và D , AB AD 2a , CD a . Gọi I là trung điểm cạnh AD, biết hai mặt phẳng
3 15a 3
SBI , SCI cùng vuông góc với đáy và thể tích khối chóp S . ABCD bằng . Tính góc
5
giữa hai mặt phẳng SBC , ABCD .
A. 30 . B. 36 . C. 45 . D. 60 .
Câu 19. (Chuyên Vĩnh Phúc - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có AA AB AC 1 và
BAC 1200 . Gọi I là trung điểm cạnh CC . Côsin góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABI
bằng
370 70 30 30
A. . B. . C. . D. .
20 10 20 10
Câu 20. (Sở Ninh Bình 2020) Cho hình chóp S. ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B , độ dài
cạnh AC 2 a , các tam giác SAB, SCB lần lượt vuông tại A và C . Khoảng cách từ S đến mặt
phẳng ( ABC ) bằng a . Giá trị cosin của góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SCB) bằng
2 2 1 2 5
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
Câu 21. (Sở Bắc Ninh - 2020) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình thoi cạnh
a,
ABC 1200 , SA vuông góc với mặt phẳng ABCD . Biết góc giữa hai mặt phẳng SBC và
SCD bằng 600 , khi đó
a 6 a 6 a 3
A. SA . B. SA a 6. C. SA . D. SA .
4 2 2
Câu 22. (Sở Bình Phước - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có đáy là tam giác cân đỉnh A .
Biết BC a 3 và ABC 30o , cạnh bên AA a . Gọi M là điểm thỏa mãn 2CM 3CC . Gọi
là góc tạo bởi hai mặt phẳng ABC và ABM , khi đó sin có giá trị bằng
66 481 3 418
A. . B. . C. . D. .
22 22 22 22
3 2 1
A. . B. . C. 0 . D. .
2 2 2
Câu 28. (Mã 101-2022) Cho hình lăng trụ đứng ABC. A B C có đáy ABC là tam giác vuông tại B ,
AC 2 , AB 3 và AA 1 (tham khảo hình bên).
TÀI LIỆU DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG HỌC SINH KHÁ – GIỎI
O
d'2
d2
Từ O dựng các đường thẳng d1' , d 2' lần lượt song song ( có thể tròng nếu O nằm trên một trong hai đường
thẳng) với d1 và d 2 . Góc giữa hai đường thẳng d1' , d 2' chính là góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 .
Lưu ý 1: Để tính góc này ta thường sử dụng định lí côsin trong tam giác
b2 c 2 a2
cos A .
2bc
Cách 2. Tìm hai vec tơ chỉ phương u1 , u2 của hai đường thẳng d1 , d 2
u1.u2
Khi đó góc giữa hai đường thẳng d1 , d 2 xác định bởi cos d1 , d 2 .
u1 u2
Lưu ý 2: Để tính u1 u2 , u1 , u2 ta chọn ba vec tơ a, b, c không đồng phẳng mà có thể tính được độ dài và
góc giữa chúng,sau đó biểu thị các vec tơ u1 , u 2 qua các vec tơ a, b, c rồi thực hiện các tính
toán.
Câu 1. (Mã 101 - 2021 Lần 1) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có tất cả các cạnh bằng. Góc giữa
đường thẳng AA và BC bằng
Trang 1
Chọn C
Vì AA / / BB nên AA, BC BB, BC B BC
BC
Ta có: tan B BC 1 B BC 450 .
BB
Câu 2. (Mã 103 - 2021 - Lần 1) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có tất cả các cạnh bằng nhau
(tham khảo hình bên dưới).
C
A
A' C'
B'
A' C'
B'
Trang 2
Ta có: CC ' // BB ' . Nên A ' B ; BB ' =
A ' B ; CC ' = A ' BB ' (
A ' BB ' là góc nhọn). Mặt khác,
tam giác A ' BB ' là tam giác vuông cân ( A ' B BB ' và A ' B BB ' ) suy ra
A ' BB ' 45 . Vậy
góc giữa hai đường thẳng A ' B và CC ' bằng 45 .
Câu 3. (Mã 102 - 2021 Lần 1) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có tất cả các cạnh bằng nhau
(tham khảo hình bên).
Trang 3
Góc giữa hai đường thẳng AB ' và C C ' bằng
A. 30 . B. 90 . C. 60 . D. 45 .
Lời giải
Chọn D
Ta có B B ' // C C ' (do B B ' và C C ' là cạnh bên của hình lăng trụ).
Suy ra
AB ', CC '
AB ', BB ' .
Tứ giác ABB ' A ' là hình vuông (do ABC . A ' B ' C ' là lăng trụ đứng có tất cả các cạnh bằng
nhau) nên
AB ' B 45 .
Vậy
AB ', CC '
AB ', BB '
AB ' B 45 .
Câu 5. (Đề Tham Khảo 2018) Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đôi một vuông góc với nhau và
OA OB OC . Gọi M là trung điểm của BC (tham khảo hình vẽ bên dưới). Góc giữa hai
đường thẳng OM và AB bằng
Trang 4
Đặt OA a suy ra OB OC a và AB BC AC a 2
a 2
Gọi N là trung điểm AC ta có MN / / AB và MN
2
Suy ra góc
OM , AB
OM , MN . Xét OMN
a 2
Trong tam giác O M N có ON OM MN nên O M N là tam giác đều
2
600 . Vậy
Suy ra OMN OM , AB
OM , MN 600
Câu 6. (Chuyên Long An - 2021) Cho hình lập phương ABCD.EFGH . Góc giữa cặp véc tơ AF và
EG bằng
A. 30 . B. 120 . C. 60 . D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Trang 5
1 SA SB .BC
SI .BC SA.BC SB.BC
Ta có: cos SI ; BC 2
SI .BC BC
.BC BC 2
2
SB.BC SB.BC.cos135 SB.SB 2.cos135 2.cos135 1
2
2
2
.
BC BC 2 SB 2 2
Suy ra: SI ; BC 120 SI ; BC 60 .
Câu 8. (THPT Nguyễn Đức Cảnh - Thái Bình - 2021) Cho hình lập phương ABCD. A1 B1C1 D1 có
cạnh a . Gọi I là trung điểm BD. Góc giữa hai đường thẳng A1D và B1 I bằng
A. 120 B. 30. C. 45 . D. 60 .
Lời giải
Chọn B
Do đó A1 D, B1 I B1C , B1 I IB1C 30.
Câu 9. (THPT Lê Quy Đôn Điện Biên 2019) Cho tứ diện ABCD với
3 DAB 600 , CD AD . Gọi là góc giữa hai đường thẳng AB và CD .
AC AD, CAB
2
Chọn khẳng định đúng về góc .
Trang 6
3 1
A. cos B. 300 C. 600 D. cos
4 4
Lời giải
Chọn D
Trang 7
Gọi P là trung điểm AC , ta có PM //CD và PN //AB , suy ra
AB, CD PM
, PN .
Dễ thấy PM PN a .
PM 2 PN 2 MN 2 a 2 a 2 3a 2 1
Xét PMN ta có cos MPN
2 PM .PN 2.a.a 2
1200
MPN
AB, CD 1800 1200 600 .
Câu 12. (Chuyên Lương Văn Chánh Phú Yên 2019) Cho hình lập phương ABCD. ABC D ; gọi M
là trung điểm của B C . Góc giữa hai đường thẳng AM và BC bằng
A. 45 . B. 90 . C. 30 . D. 60 .
Lời giải
B
C
A
D
B'
M C'
A' D'
Gọi N là trung điểm đoạn thẳng BB . Khi đó, MN //BC nên AM , BC AM , MN .
a2 a 5
Xét tam giác ABM vuông tại B ta có: AM AB2 BM 2 a 2 .
4 2
5a 2 3a
Xét tam giác AAM vuông tại A ta có: AM AA2 AM 2 a 2 .
4 2
Trang 8
a 5 BC a 2
Có AN AM ; MN .
2 2 2
9a 2 2a 2 5a 2
2
MA MN AN 2 2 2
4 6a . 4 1
cos
AMN 4 4
2
.
2.MA.MN 3a a 2 4 6a 2 2
2. .
2 2
Suy ra
AMN 45 .
Vậy AM , BC AM , MN
AMN 45 .
Câu 13. (Chuyên Hạ Long - 2018) Cho hình chóp S . ABC có độ dài các cạnh
SA SB SC AB AC a và BC a 2 . Góc giữa hai đường thẳng AB và SC là?
A. 45 . B. 90 . C. 60 . D. 30 .
Lời giải
Ta có BC a 2 nên tam giác ABC vuông tại A . Vì SA SB SC a nên hình chiếu vuông
góc của S lên ABC trùng với tâm I của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
Tam giác ABC vuông tại A nên I là trung điểm của BC .
AB.SC
Ta có cos AB, SC cos AB, SC AB.SC
.
Trang 9
Câu 14. (Chuyên Đh Vinh 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC có AB a và
AA 2 a . Góc giữa hai đường thẳng AB và BC bằng
Ta có AB.BC AB BB BC CC AB.BC AB.CC BB.BC BB.CC
a2 3a 2
AB.BC AB.CC BB.BC BB.CC 0 0 2a 2 .
2 2
3a 2
AB.BC 1
Suy ra cos AB, BC 2
AB, BC 60 .
AB . BC a 3.a 3 2
Câu 16. (Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - 2018) Cho hình lập phương ABCD. ABCD . Gọi M , N
lần lượt là trung điểm của AD , BB. Cosin của góc hợp bởi MN và AC ' bằng
Trang 10
3 2 5 2
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 4
Lời giải
Câu 17. (Cụm 5 Trường Chuyên - ĐBSH - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình chữ nhật,
AB 2a , BC a . Hình chiếu vuông góc H của đỉnh S trên mặt phẳng đáy là trung điểm của
cạnh AB , góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng 600 . Tính cosin góc giữa hai
đường thẳng SB và AC
2 2 2 2
A. . B. . C. . D. .
7 35 5 7
Lời giải
Trang 11
60
SC , ABCD SC , CH SCH 0
.
SB. AC
cos SB, AC
SB. AC
SB. AC SH HB AB BC SH . AB SH .BC HB. AB HB.BC
1
HB. AB HB.BC AB 2 2a 2
2
a 6.
AC a 5 , CH a 2 a 2 a 2 , SH CH .tan SCH
2
SB SH 2 HB 2 a 6 a 2 a 7 .
SB. AC 2a 2 2
cos SB, AC .
SB. AC a 7.a 5 35
Câu 18. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có đáy ABCD là hình
vuông, E là điểm đối xứng của D qua trung điểm SA . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của
AE và BC . Góc giữa hai đường thẳng MN và BD bằng
A. 90 . B. 60 . C. 45 . D. 75 .
Lời giải
Trang 12
Gọi P là trung điểm của CD .
Ta có: NP // SC MN , SC MN , NP .
a a a 2
Xét tam giác MNP ta có: MN , NP , MP
2 2 2
a2 a2 a2
MN 2 NP 2 MP 2 MNP vuông tại N
4 4 2
90 MN , SC MN , NP 90 .
MNP
Câu 20. (Sở Quảng Nam - 2018) Cho hình lăng trụ ABC . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại
A , AB a , AC a 3 . Hình chiếu vuông góc của A lên mặt phẳng ABC là trung điểm H
của BC , AH a 3 . Gọi là góc giữa hai đường thẳng AB và BC . Tính cos .
1 6 6 3
A. cos . B. cos . C. cos . D. cos .
2 8 4 2
Lời giải
3a 2 9a 2
CD AC 2 AD 2 3a 2 4a 2 a 7 ; CK CE 2 EK 2 a 3.
4 4
Trang 13
BC BK 2 CK 2 3a 2 3a 2 a 6.
BD 2 BC 2 CD 2 4a 2 6a 2 7 a 2 6
cos CB D .
2.BD.BC 2.2a.a 6 8
Câu 21. (Sở Yên Bái - 2018) Cho tứ diện đều ABCD , M là trung điểm của cạnh BC . Tính giá trị của
cos AB, DM .
3 3 1 2
A. . B. . C. . D. .
2 6 2 2
Lời giải
Trang 14
a 3
Ta có: AH AH và AH BC , AH BC BC AAH BC AA
2
hay
BC BB . Do đó: BCC B là hình chữ nhật.
a 3 a 6 a 2 .6 22
Khi đó: CC AA . 2 BM a 2 a .
2 2 16 4
3a 2
Xét: AA.BM AA. BC CM 0 AA.CM
4
.
3a 2
4 33
Suy ra cos AA, BM .
a 6 a 22 11
.
2 4
Câu 23. (Sở Hà Tĩnh - 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.MNP có tất cả các cạnh bằng nhau.
Gọi I là trung điểm cạnh AC . Côsin của góc giữa hai đường thẳng NC và BI bằng
6 15 6 10
A. . B. . C. . D. .
4 5 2 4
Lời giải
Trang 15
Câu 24. (Chuyên Biên Hòa - Hà Nam - 2020) Cho tứ diện đều ABCD , M là trung điểm của cạnh
BC . Khi đó cos AB, DM bằng
2 3 1 3
A. . B. . C. . D. .
2 6 2 2
Lời giải
Chọn B
2 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
5 5 3 3
Trang 16
Lời giải
Chọn B
SAB ABCD
Trong SAB , kẻ SH AB tại H . Ta có: SAB ABCD AB SH ABCD .
SH SAB , SH AB
Kẻ tia Az // SH và chọn hệ trục tọa độ Axyz như hình vẽ sau đây.
a.cos300 a 3 .
Trong tam giác SAB vuông tại S , SB AB.cos SBA
2
a 3.
3a và SH BH .sin SBA
Trong tam giác SBH vuông tại H , BH SB.cos SBH
4 4
3a a a a a 3
AH AB BH a H 0; ;0 S 0; ; .
4 4 4 4 4
a a
M 0; ;0 , D a; 0; 0 , N ; a;0 .
2 2
a2
a a 3 a SM .DN 1
4
Ta có: SM 0; ; , DN ; a;0 cos SM , DN .
4 4 2 SN .DN a a 5 5
.
2 2
Câu 26. (Đề minh họa 2022) Cho hình hộp ABCD ABC D có tất cả các cạnh bằng nhau (tham
khảo hình bên).
Trang 17
Dạng 2. Góc của đường thẳng với mặt phẳng
Góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng (P) là góc giữa d và
hình chiếu của nó trên mặt phẳng (P)
Gọi là góc giữa d và mặt phẳng (P) thì 0 90
Trên d chọn điểm B khác A, dựng BH vuông góc với (P) tại H. Suy ra AH là hình chiếu vuông góc của d
trên mặt phẳng (P).
.
Vậy góc giữa d và (P) là góc BAH
Nếu khi xác định góc giữa d và (P) khó quá ( không chọn được điểm B để dựng BH vuông góc với (P)), thì
ta sử dụng công thức sau đây. Gọi là góc giữa d và (P) suy ra:
d M , P
. sin
AM
Ta phải chọn điểm M trên d, mà có thể tính khoảng cách được đến mặt phẳng (P). Còn A là giao điểm của
d và mặt phẳng (P).
Câu 1. (Đề Minh Họa 2021) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABC D có AB AD 2 và AA 2 2
(tham khảo hình vẽ bên). Góc giữa đường thẳng CA và mặt phẳng ABCD bằng:
A'
D'
B'
C'
A
D
B
C
Vì A' A ABCD nên góc giữa đường thẳng CA và mặt phẳng ABCD bằng góc
ACA
Ta có AC AB 2 BC 2 2 2.
Trang 1
AA 2 2
Khi đó ta có tan
ACA 1.
AC 2 2
Vậy số đo góc
ACA 450.
Câu 2. (Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Cho hình chóp S .ABCD có đáy là hình vuông cạnh 3a , SA
vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2a . Góc giữa SC và mặt phẳng (ABCD) bằng
SA 2a 1 300
tan SCA SCA
AC 3a. 2 3
Câu 3. (Đề Tham Khảo 2020 Lần 2) Cho hình chóp S . ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ABC ,
SA a 2, tam giác ABC vuông cân tại B và AC 2a (minh họa nhứ hình bên). Góc giữa đường
thẳng SB và mặt phẳng ABC bằng
Lời giải
Trang 2
Chọn B
SB ABC B
Ta có AB là hình chiếu của SB trên mặt phẳng ABC
SA ABC
SB, ABC SBA
2
Do tam giác ABC vuông cân tại B AB2 BC2 AC2 2AB2 2a 2AB2 4a2 AB a 2.
Xét tam giác vuông SAB vuông tại A, có SA AB a 2 SAB vuông cân tại A
45.
SBA
Câu 4. (Mã 101 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a
, BC 2a , SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 15a (tham khảo hình bên).
S
A C
Lời giải
Chọn C
Do SA vuông góc với mặt phẳng đáy nên AC là hình chiếu vuông góc của SC lên mặt phẳng
đáy. Từ đó suy ra: SC
; ABC SC .
; AC SCA
SA 15a 60 .
Trong tam giác SAC vuông tại A có: tan SCA 3 SCA
AC 5a
Vậy SC
; ABC 60 .
Câu 5. (Mã 102 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vuông tại B ,
AB 3a, BC 3a, SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2a (tham khảo hình vẽ).
Trang 3
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 . B. 450 . C. 300 . D. 900 .
Lời giải
Chọn C
Ta có: SC; ABC SCA
SA 2a 3 300.
tan SCA SCA
3a 3a
AC 2 2 3
Câu 6. (Mã 103 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC và có đáy ABC là tam giác vuông tại B,
AB a, BC 3a; SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 30a (tham khảo hình bên). Góc
giữa đường thẳng SC và mặt đáy bằng
Lời giải
Chọn C
Do AC là hình chiếu vuông góc của SC trên mặt phẳng ABC nên
SC , ABC SCA
Ta có: AC AB 2 BC 2 a 10
SA a 30 600 .
Khi đó tan SCA 3 SCA
AC a 10
Trang 4
Câu 7. (Mã 104 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a ;
BC a 2 ; SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA a . Góc giữa đường thẳng SC và đáy
bằng
A. 900 . B. 450 . C. 600 . D. 300 .
Lời giải
Chọn D
.
Ta có : Góc SC và đáy là góc SCA
AC AB 2 BC 2 a 3
SA a 300 .
tan SCA SCA
AC a 3
Câu 8. (Mã 101 – 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABC D có AB BC a, AA 6a
(tham khảo hình dưới). Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng:
Lời giải
Chọn A
Trang 5
Ta có góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng góc giữa AC và AC và bằng
góc
ACA .
Ta có AC AB 2 BC 2 a 2 .
AA 6a
Xét tam giác ACA có tan
ACA 3
ACA 60 .
AC 2a
Câu 9. (Mã 102 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. A ' B ' C ' D ' có AB a , AD 2 2a ,
AA ' 3a (tham khảo hình bên). Góc giữa đường thẳng A ' C và mặt phẳng ABCD bằng
Lời giải
Chọn D
Ta có: AC AB 2 AD 2 3a .
A' A 3a 3
tan A ' CA
AC 3a 3
Trang 6
A ' CA 30 .
Câu 10. (Mã 103 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. ABCD , có AB AA a , AD a 2
(tham khảo hình vẽ). Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng
AA a 1
Do tam giác AAC vuông tại A nên tan AAC AAC 30 .
AC a 3 3
Câu 11. (Mã 104 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật ABCD. A BC D có
AB a, AD 3a, AA 2 3a (tham khảo hình vẽ).
Lời giải
Chọn C
Trang 7
Do A A ABCD nên AC là hình chiếu của AC lên mặt phẳng ABCD
suy ra góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABCD bằng ACA .
A A A A 2 3a
Có tan
ACA 3
ACA 60 .
AC 2
AB AD 2 2
2
a 3a
Câu 12. (Mã 103 2018) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vuông tại C , AC a , BC 2a ,
SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA a . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 B. 90 C. 30 D. 45
Lời giải
Chọn C
.
SB
, ABC SB
, AB SBA
SA 1
Khi đó tan SBA
AB
3
nên SB
, ABC 30 .
Câu 13. (Mã 102 - 2019) Cho hình chóp S. ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ABC , SA 2a ,
tam giác ABC vuông tại B , AB a và BC 3a (minh họa như hình vẽ bên).
Trang 8
A. 30 . B. 60 . C. 45 . D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Vì SA vuông góc với mặt phẳng ABC , suy ra góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng
.
ABC bằng SCA
SA 2a
Mà tan SCA 1.
AC a 3a 2
2
45 .
Vậy SCA
Câu 14. (THPT Phan Đình Phùng - Quảng Bình - 2021) Cho hình chóp S . ABC có SA vuông góc với
1
mặt phẳng ABC , SA a 2 , tam giác ABC vuông tại A và AC a,sin B (minh họ như
3
hình bên). Góc giữa đường thẳng SB với mặt phẳng ABC bằng
Lời giải
Chọn C
Ta có SA ABC SB, ABC SBA
1 2 AC 1
sin B cos B ; tan B AB a 2 Vậy tam giác SAB vuông cân tại
3 3 AB 2
A
450
Suy ra SB, ABC SBA
Câu 15. (THPT Hậu Lộc 4 - Thanh Hóa - 2021) Cho hình chóp S . ABC có SA ( ABC ) , SA a 3 ,
tam giác ABC vuông tại B có AC 2a ,
BC a . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phằng ( ABC ) bằng
Trang 9
Lời giải
Chọn D
S
A C
.
AB là hình chiếu vuông góc của SB lên ( ABC ) nên SB , ABC SB , AB SBA
45 .
AB (2a ) 2 a 2 a 3 SAB vuông cân tại A SBA
Câu 16. (Sở Lào Cai - 2021) Cho hình lập phương ABCD.ABC D . Gọi M , N lần lượt là trung điểm
AC và BC , là góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ABC D . Tính giá trị .
2 2 5 1 5
A. sin . B. sin . C. sin . D. sin .
2 5 2 5
Lời giải
Chọn B
Trang 10
Gọi O là tâm của hình vuông ABC D . Suy ra ON là hình chiếu của MN lên ABC D .
Do đó góc giữa MN và ABC D là góc giữa MN và ON .
1
Tam giác OMN vuông tại O có ON a , OM a nên
2
OM OM a 2 5
sin O NM .
MN ON 2 OM 2 a2 5
a2
4
Câu 17. (Sở Tuyên Quang - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , đường
thẳng SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2 a . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng
ABCD là . Khi đó tan bằng
2
A. 2 2 . B. 2 . C. 2. D. .
3
Lời giải
Chọn C
Ta có: .
SC ; ABCD SCA
SA 2a
Xét tam giác SAC vuông tại A có: tan SCA 2
AC a 2
tan 2 .
Câu 18. (Chuyên Thoại Ngọc Hầu - An Giang - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình vuông
ABCD cạnh bằng 3a , SA vuông góc với mặt đáy ABCD , SB 5a . Tính sin của góc giữa
3 2 2 34 4 2 2
A. . B. . C. . D. .
4 17 5 3
Lời giải
Chọn B
Trang 11
Do SA ABCD nên AC là hình chiếu của SC lên mặt phẳng ABCD . Do đó góc giữa
.
cạnh SC và mặt đáy ABCD là SCA
SA 4a 2 34
Xét tam giác SAC có sin SCA .
SC a 34 17
2 34
Vậy sin của góc giữa cạnh SC và mặt đáy ABCD bằng .
17
Câu 19. (Chuyên Lê Hồng Phong - TPHCM - 2021) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác
đều cạnh a , cạnh SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA 2a , gọi M là trung điểm của SC .
Tính cosin của góc là góc giữa đường thẳng BM và ABC .
7 2 7 21 5
A. cos . B. cos . C. cos . D. cos .
14 7 7 7
Lời giải
Chọn C
Trang 12
Trong mặt phẳng SAC , dựng MH AC tại H .
Suy ra:
a 3
BH 21
cos cos BM , ABC cos BM
, BH cos MBH
BM
2
2
a 3 2a 2
7
2 2
Câu 20. (Chuyên Hoàng Văn Thụ - Hòa Bình - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình vuông
cạnh a , SA ABC , SA a 2 . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 60 . B. 90 . C. 45 . D. 30 .
Lời giải
Chọn C
Trang 13
Câu 21. (Sở Yên Bái - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình vuông canh a , SA vuông góc với
mặt phẳng đáy và SA a 6 . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 60o. B. 45o. C. 90 o. D. 30o.
Lời giải
Chọn A.
SC , ABCD SA 3
tan SCA
SC , AC SCA SC , ABCD 600.
AC
Câu 22. (THPT Lương Thế Vinh - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình thoi tâm O , ABD
3a 2
đều cạnh a 2, SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA . Góc giữa đường thẳng SO và
2
mặt phẳng ABCD bằng
A. 45 . B. 90 . C. 30 . D. 60 .
Lời giải
Chọn D
D
A
B C
Trang 14
Lại có SA ABCD
SO, ABCD SOA
2
2 a 2 a 6
Xét ABO có: AO AB BO 2 2
a 2
2 2
3a 2
SA 60
Ta có: tan SAO 2 3 SOA
AO a 6
2
Câu 23. (THPT Đặng Thúc Hứa - Nghệ An - 2021) Cho khối lăng trụ đứng ABC. ABC có AA a 6
, đáy ABC là tam giác vuông cân tại B và BA BC a . Góc giữa đường thẳng AC và mặt
phẳng đáy bằng
A. 45 . B. 90 . C. 60 . D. 30 .
Lời giải
Chọn C
Ta có: AA ABC AC là hình chiếu của AC lên mặt phẳng ABC .
Khi đó
AC , ABC
AC , AC
ACA .
Ta có: AC AB 2 a 2 .
AA a 6
tan
ACA 3
ACA 60 .
AC a 2
Câu 24. (THPT Chu Văn An - Thái Nguyên - 2021) Cho chóp S . ABC có đáy là tam giác vuông tại B
. AB 3a, BC 3a . SA vuông góc với đáy và SA 2a . Góc giữa SC và đáy là
A. 90 . B. 45 C. 60 D. 30
Lời giải
Chọn D
Trang 15
AC 12a
2a 1
tan SCA
12a 3
300
SCA
Câu 25. (THPT Quảng Xương 1-Thanh Hóa - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình thoi tâm
3a 2
O , ABD đều cạnh a 2 , SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA . Góc giữa đường
2
thẳng SO và mặt phẳng ABCD bằng
A. 45 . B. 30 . C. 60 . D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Vì SA ABCD , suy ra OA là hình chiếu của OS lên mặt phẳng ABCD , suy ra:
.
SO; ABCD SOA
Trang 16
SA 3a 2 2 60 .
Ta có: tan SOA . 3 SOA
AO 2 a 6
Câu 26. (Trung Tâm Thanh Tường - 2021) Cho hình chóp S.ABC có SA ABC , SA a 3 , tam
giác ABC vuông tại B có AC 2a, BC a 3 . Góc giữa SB và mặt phẳng ABC bằng
A. 90 . B. 45 . C. 30 . D. 60 .
Lời giải
Chọn D
a 3
2a
A C
a 3
B
2
Ta có AB AC 2 BC 2 2a
2
a 3 a.
Dễ thấy SB; ABC SA a 3 3 SBA
. Khi đó tan SBA
SB; AB SBA 60 .
AB a
Vậy
SB; ABC 60 .
Câu 27. (THPT Trần Phú - Đà Nẵng - 2021) Cho hình chóp tứ giác S . ABCD có đáy ABCD là hình
vuông tâm I , cạnh a . Biết SA vuông góc với mặt đáy ABCD và SA a 3 (tham khảo hình
vẽ bên). Khi đó tang của góc giữa đường thẳng SI và mặt phẳng ABCD là:
Trang 17
6 3
A. 6. B. . C. 3. D. .
6 3
Lời giải
Chọn A
1 a 2
Ta có: AI AC
2 2
SI ; ABCD (do tam giác SAI vuông tại A )
SI ; AI SIA
Vậy tan SI ; ABCD tan SIA
SA
6.
AI
Câu 28. (Chuyên Biên Hòa - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a , O là
giao điểm của AC và BD . ABC 60 ; SO vuông góc với ABCD và SO a 3 . Góc giữa
SB và mặt phẳng SAC bằng
Ta có :
ABC 60; ABC cân tại B nên ABC đều cạnh a .
a 3
Suy ra : BO .
2
.
Do OB ( SAC ) nên góc giữa SB và mặt phẳng SAC chính là góc BSO
BO 1 26,56 .
Ta có tam giác SOB vuông tại O nên tan BSO BSO
SO 2
Trang 18
Câu 29. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S. ABC có tam giác ABC vuông tại B , có AB a 3 ,
BC a , SA vuông góc với mặt phẳng ABC và SA 2a . Góc giữa đường thẳng SC và mặt
phẳng ABC bằng
A. 45 . B. 30 . C. 60 . D. 90 .
Lời giải
Chọn A
2a
C
A
a 3 a
.
Hình chiếu của SC lên mặt phẳng ABC là AC . Khi đó SC , ABC SC , AC SCA
2
Xét tam giác ABC vuông tại B có: AC AB 2 BC 2 a 3 a 2 2a .
SA 2a 45 .
Xét tam giác SAC vuông tại A có: tan SCA 1 SCA
AC 2a
Câu 30. (Sở Quảng Bình - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , biết
SA ⊥ ABCD và SA a 2 . Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng ABCD bằng
A. 6 0 ˚ . B. 45˚ . C. 30˚ . D. 9 0 ˚ .
Lời giải
Ta có: SA ⊥ ABCD nên AC là hình chiếu của SC trên mặt phẳng ABCD .
Do đó:
SC , ABCD
SC , AC SCA
Trang 19
SA a 2 45˚ .
Xét △ SAC vuông tại A , ta có: tan SCA 1 SCA
AC a 2
Câu 31. (Chuyên Tuyên Quang - 2021) Cho hình chóp S. ABCD có đáy là hình thoi tâm O , tam giác
3a 2
ABD đều cạnh bằng a 2 , SA và vuông góc với mặt phẳng đáy. Góc giữa đường thẳng
2
SO và mặt phẳng ABCD bằng
A. 600 . B. 450 . C. 300 . D. 900 .
Lời giải
Chọn A
A D
B C
Ta có AO là hình chiếu vuông góc của SO trên mp ABCD nên góc giữa giữa đường thẳng SO và mặt
phẳng ABCD bằng góc giữa SO và AO
3a 2 a 6
Xét tam giác SAO vuông tại A có SA ; AO
2 2
3a 2
SA
tan SOA 600
2 3 SOA
OA 6a
2
Vậy góc giữa giữa đường thẳng SO và mặt phẳng ABCD bằng 600 .
Câu 32. (Chuyên Vinh - 2021) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC có AB a , AA a 2 .
Góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABBA bằng
A. 45o . B. 75o . C. 60o . D. 30o .
Lời giải
Chọn D
Trang 20
Gọi M là trung điểm AB . Do tam giác ABC đều nên CM AB .
a 3
Ta có AC AA2 AC 2 2a 2 a 2 a 3 và CM .
2
a 3
MC 1
Trong tam giác vuông CMA , ta có sin MAC 2 MAC 30o .
AC a 3 2
Vậy góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ABBA bằng 30o .
Câu 33. (Cụm Liên Trường Hải Phòng 2019) Cho khối chóp S. ABC có SA ABC , tam giác ABC
vuông tại B , AC 2a , BC a , SB 2a 3 . Tính góc giữa SA và mặt phẳng SBC .
A. 45 . B. 30 . C. 60 . D. 90 .
Lời giải
SA BC
Vì
BC SAB BC AH .
AB BC
Trang 21
Mà SB AH do cách dựng nên AH SBC , hay H là hình chiếu của A lên SBC suy ra
AB 1
Tam giác SAB vuông ở A sin
ASB
ASB 30
SB 2
Câu 34. (Chuyên Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy là hình thang vuông tại 1và B .
AB BC a , AD 2 a . Biết SA vuông góc với đáy ( ABCD ) và SA a . Gọi M , N lần lượt là
trung điểm SB, CD . Tính sin góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ( SAC )
5 55 3 5 2 5
A. B. C. D.
5 10 10 5
Lời giải
Chọn C
Trang 22
Chọn A
.
Do SA ABCD nên góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng góc SCA
SA 1 SCA
Ta có SA 2a , AC 2a tan SCA 45 .
AC
Vậy góc giữa đường thẳng SC và và mặt phẳng đáy bằng bằng 45 .
Câu 36. (Mã 101 - 2018) Cho hình chóp S. ABCD có đáy là hình vuông cạnh a , SA vuông góc với mặt
phẳng đáy và SB 2a . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 45 B. 60 C. 90 D. 30
Lời giải
Chọn B
.
Do SA ABCD nên góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng góc SBA
AB 1 60 .
Ta có cos SBA SBA
SB 2
Vậy góc giữa đường thẳng SB và và mặt phẳng đáy bằng bằng 60 .
Câu 37. (Mã 101 - 2019) Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ABC , SA 2a ,
tam giác ABC vuông tại B, AB a 3 và BC a (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường
thẳng SC và mặt phẳng ABC bằng:
Trang 23
A. 450 . B. 300 . C. 600 . D. 900 .
Lời giải
Chọn A
.
Do đó SC , ABC SC , AC SCA
450 .
Do đó tam giác SAC vuông cân tại A nên SCA
Câu 38. (Đề Tham Khảo 2018) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có tất cả các cạnh bằng a . Gọi M
là trung điểm của SD (tham khảo hình vẽ bên). Tang của góc giữa đường thẳng BM và mặt
phẳng ABCD bằng
2 3 2 1
A. B. C. D.
2 3 3 3
Lời giải
Chọn D
Trang 24
a2 a 2
Gọi O là tâm của hình vuông. Ta có SO ABCD và SO a 2
2 2
Gọi M là trung điểm của OD ta có MH / / SO nên H là hình chiếu của M lên mặt phẳng
1 a 2
ABCD và MH SO .
2 4
.
Do đó góc giữa đường thẳng B M và mặt phẳng ( ABCD ) là MBH
a 2
MH 1
Khi đó ta có tan MBH 4 .
BH 3a 2 3
4
1
Vậy tang của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ABCD bằng
3
Câu 39. (Mã 104 - 2019) Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ABC , SA 2a ,
tam giác ABC vuông cân tại B và AB a 2 (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường
thẳng SC và mặt phẳng ABC bằng
Lời giải
Chọn D
Trang 25
Ta có SA ABC nên đường thẳng AC là hình chiếu vuông góc của đường thẳng SC lên mặt
phẳng ABC .
SA o
Suy ra tan SCA 1 nên 45 .
AC
Câu 40. (Sở Vĩnh Phúc 2019) Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có tất cả các cạnh bằng 2a . Gọi M
là trung điểm của SD Tính tan của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ABCD .
2 3 2 1
A. . B. . C. . D. .
2 3 3 3
Lời giải
.
Vậy góc tạo bởi BM và mặt phẳng ABCD là MBH
1 1 1 a 2
Ta có MH SO SD 2 OD 2 4a 2 2a 2 .
2 2 2 2
3 3 3a 2
BH BD 2a 2 .
4 4 2
MH 1
Vậy tan MBH .
BH 3
Câu 41. (Chuyên Bắc Giang 2019) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a và
a 6
SA ABCD . Biết SA . Tính góc giữa SC và ABCD .
3
A. 30 B. 60 C. 75 D. 45
Lời giải
Chọn A
Trang 26
Ta có AC a 2
Vì AC là hình chiếu của SC lên ABCD nên góc giữa SC và ABCD là góc giữa SC và
AC
a 6
3 3 . Suy ra SCA
Xét SAC vuông tại A, ta có: tan SCA 300
a 2 3
Câu 42. (Chuyên Hùng Vương Gia Lai 2019) Cho hình chóp S. ABCD có đáy ABCD là hình vuông
cạnh a , SA vuông góc với đáy và SA a 3 . Gọi là góc giữa SD và SAC . Giá trị sin
bằng
2 2 3 2
A. . B. . C. . D. .
4 2 2 3
Lời giải
DO AC
Gọi O AC BD . Ta có: DO ABCD .
DO SA SA ABCD
Trang 27
a 2 DO 2 .
Xét SOD vuông tại O : có SD 2a , OD sin sin DSO
2 SD 4
Câu 43. (Sở Bắc Giang 2019) Cho hình chóp tam giác S.ABC có đáy là tam giác đều cạnh a . Tam giác
SAB cân tại S và thuộc mặt phẳng vuông góc với đáy. Biết SC tạo với mặt phẳng đáy một góc
60 , gọi M là trung điểm của BC . Gọi là góc giữa đường thẳng SM và mặt phẳng ABC
. Tính cos .
6 3 3 1
A. cos . B. cos . C. cos . D. cos .
3 3 10 10
Lời giải
60 .
SC tạo với mặt phẳng đáy một góc 60 suy ra SCH
a 3 3a .
Có HC SH HC .tan SCH
2 2
, HM 1 a a 10 HM 1
Dễ thấy SMH AC SM cos .
2 2 2 SM 10
Câu 44. (THCS - THPT Nguyễn Khuyến 2019) Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có AB a , O là
trung điểm AC và SO b . Gọi là đường thẳng đi qua C , chứa trong mặt phẳng
a 14
ABCD và khoảng cách từ O đến là . Giá trị lượng giác cos SA , bằng
6
2a 2a a a
A. . B. . C. . D. .
3 4b 2 2 a 2 2
3 2 a 4b 2 2
3 2 a 4b 2
3 4b 2 a 2
2
Lời giải
Trang 28
Gọi là đường thẳng đi qua A và song song với . Hạ OH ' H ' . Do O là
a 14
trung điểm của AC và // ' nên d O, ' d O, hay OH .
6
Do S. ABCD là hình chóp tứ giác đều nên đáy ABCD là hình vuông và SO ABCD .
Do AH OH và AH SO nên, suy ra AH SH .
a 2
Do ABCD là hình vuông cạnh a nên AC a 2 , suy ra OA .
2
Áp dụng Định lí Pitago vào tam giác vuông AHO ta có OA2 OH 2 AH 2 , suy ra
2 2
a 2 a 14
2 2 a
AH OA OH .
2 6 3
Áp dụng Định lí Pitago vào tam giác vuông SAO ta có SA2 OA2 SO 2 , suy ra
2
2
a 2
2 2 2a 2 4b 2
SA OA SO b .
2 2
AH
Do // ' nên cos SA , cos SA , cos SAH
2a
.
SA 3 2a 2 4b 2
Câu 45. (HSG Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật,
AB a , AD a 3 . Mặt bên SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt
đáy. Cosin của góc giữa đường thẳng SD và mặt phẳng SBC bằng
13 3 2 5 1
A. B. C. D.
4 4 5 4
Lời giải
Trang 29
Gọi H , M lần lượt là trung điểm của AB , SB ; O là tâm của hình chữ nhật ABCD .
Ta có MO / / SD .
a 3
AM ;
2
1 1 2
AO AC a 3a 2 a ;
2 2
2 2
1 1 1 1 a 3 a
MO SD SH 2 HD 2 SH 2 HA2 AD 2
2
3a a .
2 2 2 2 2 2
AM 2 3a 2
MO 2 a2
d O; AM 16 13 .
sin
AMO 4
OM OM a 4
13
cos SD ; SBC sin
AMO
4
Câu 46. (Sở Hà Nội 2019) Cho hình chóp S. ABC có đáy là tam giác vuông tại C , CH vuông góc với
AB tại H , I là trung điểm của đoạn HC . Biết SI vuông góc với mặt phẳng đáy,
ASB 90 .
Gọi O là trung điểm của đoạn AB , O là tâm mặt cầu ngoại tiếp tứ diện SABI . Góc tạo bởi
đường thẳng OO và mặt phẳng ABC bằng
A. 60 . B. 30 . C. 90 . D. 45 .
Lời giải
Trang 30
Do
ASB 90 nên tâm O của mặt cầu ngoại tiếp tứ diện SABI nằm trên đường thẳng d đi qua
trung điểm O của đoạn thẳng AB và d SAB . 1
Trong mặt phẳng SCH kẻ IK SH tại K .
Theo giả thiết SI ABC suy ra SI AB . Từ SI AB và AB CH suy ra
AB SCH AB IK .
Từ IK SH và AB IK ta có IK SAB . 2
Từ 1 và 2 ta có IK d . Bởi vậy OO '; ABC d ; ABC IK ; ABC .
Vì SCH ABC nên IH là hình chiếu vuông góc của IK trên mặt phẳng ABC . Bởi vậy
IK ; ABC HSI
IK , IH HIK .
AB
Do tam giác ABC vuông tại C và SAB vuông tại S nên CO SO .
2
Xét hai tam giác vuông CHO và SHO có CO SO , cạnh OH chung nên
CHO SHO c.g.c , bởi vậy CH SH .
CH SH IH 1 HSI
30 .
Xét tam giác SIH vuông tại I có IH , ta có sin HSI
2 2 SH 2
Vậy
OO '; ABC 30 .
Câu 47. (Sở Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp S. ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a và
ABC 60
. Hình chiếu vuông góc của điểm S lên mặt phẳng ABCD trùng với trọng tâm của tam giác
ABC , gọi là góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng SCD , tính sin biết rằng SB a .
3 1 1 2
A. sin . B. sin . C. sin . D. sin .
2 4 2 2
Lời giải
Trang 31
Cách 1:
● Gọi O là trọng tâm của tam giác ABC . Dựng đường thẳng d qua O và d // SB , d cắt SD
tại K . Khi đó góc giữa SB và SCD chính là góc giữa OK và SCD .
● Vì SO ( ABCD ) SO CD .
60 ).
Ta lại có: ABC đều ( ABC cân tại B và BAC
AB CO CD CO
CD ( SCO ) ( SCD ) ( SCO ) .
OH SC
OH SCD . Do đó góc giữa SB và mặt phẳng SCD là: OKH .
OH CD
OH .
Ta có: sin sin OKH
OK
a 3 a 6 a 2
OC , SO OH .
3 3 3
OK DO 2 2 2
Vì OK // SB OK SB a .
SB DB 3 3 3
OH 2
Vậy: sin .
OK 2
Cách 2:
Trang 32
d ( B, ( SCD ))
Trước hết ta chứng minh được sin ( SB; ( SCD)) (như hình trên).
SB
a 3 a 6 a 2
Dựng OH SC suy ra OH ( SCD ) . Ta tính được OC , SO OH .
3 3 3
3 3 3a 2 a 2
Khi đó d ( B, ( SCD)) d (O, ( SCD )) OH .
2 2 2 3 2
a 2
2
Vậy sin ( SB; ( SCD)) 2 .
a 2
Câu 48. (Sở Bình Phước - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình vuông cạnh a , SA ABCD
, SA x . Xác định x để hai mặt phẳng SBC và SCD hợp với nhau góc 60 .
3a a
A. x 2 a . B. x a . C. x . D. x .
2 2
Lời giải
SB SD SA2 AD 2 = x2 a2 .
SDC SBC ; BM SC ; DM SC ; BM DM ; M SC .
SD.CD a x2 a2
SC SA2 AC 2 = x 2 2a 2 ; MD =
SC x 2 2a 2
SBC ; SDC
BM ; BD 60 .
Trang 33
2 2
60 MD BD a x a a 2 (vô nghiệm).
TH1: BMD
x 2 2a 2
2 2
120 BD MD 3 a 2 a 3 x a x a .
TH2: BMD
x 2 2a 2
Câu 49. (Sở Lào Cai - 2018) Cho hình chóp S . ABC có đáy là tam giác vuông tại B , cạnh bên SA vuông
600 và SA a 2 . Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng
góc với mặt đáy, AB 2a , BAC
( SAC ) bằng
A. 450 . B. 600 . C. 300 . D. 900 .
Lời giải
Do đó, SH là hình chiếu vuông góc của SB lên mặt phẳng ( SAC )
Suy ra, (
SB, ( SAC )) (
SB, SH ) BSH .
1
Mà ta có: SB a 6 , HB AB sin 600 a 3 sin( BSH ) BSH 450 .
2
Câu 50. (Chuyên Hạ Long - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , cạnh
bên SA vuông góc với mặt phẳng đáy, SA a 2 . Gọi M , N lần lượt là hình chiếu vuông góc
của điểm A trên các cạnh SB , SD . Góc giữa mặt phẳng AMN và đường thẳng SB bằng
A. 45o . B. 90o . C. 120o . D. 60o .
Lời giải
Trang 34
Ta có BC SAB BC AM AM SBC AM SC . Tương tự ta cũng có
AN SC AMN SC . Gọi là góc giữa đường thẳng SB và AMN .
Chuẩn hóa và chọn hệ trục tọa độ sao cho A 0;0;0 , B 0;1; 0 , D 1;0;0 , S 0; 0; 2 ,
C 1;1;0 , SC 1;1; 2 , SB 0;1; 2 . Do AMN SC nên AMN có vtpt SC
3 3
sin 60o .
2 3 2
Câu 51. (Sở Bắc Giang - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB a ,
BC a 3 , SA a và SA vuông góc với đáy ABCD . Tính sin , với là góc tạo bởi giữa
đường thẳng BD và mặt phẳng SBC .
7 3 2 3
A. sin . B. sin . C. sin . D. sin .
8 2 4 5
Lời giải
Trang 35
Đặt hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Khi đó, ta có A 0;0; 0 , B a; 0;0 , D 0; a 3;0 ,
S 0;0; a .
Ta có BD a; a 3; 0 a 1; 3;0 , nên đường thẳng BD có véc-tơ chỉ phương là
u 1; 3;0 .
Ta có SB a;0; a , BC 0; a 3;0 SB, BC a 2 3;0; a 2 3 a 2 3 1; 0;1 .
Như vậy, mặt phẳng SBC có véc-tơ pháp tuyến là n 1;0;1 .
Do đó, là góc tạo bởi giữa đường thẳng BD và mặt phẳng SBC thì
u.n 1 .1 3.0 0.1 2
sin .
u.n 2 2
3 02 . 12 02 12 4
1
Câu 52. (Chuyên ĐHSPHN - 2018) Cho hình chóp S . ABC có đáy là tam giác vuông tại B , cạnh bên
600 và SA a 2 . Góc giữa đường thẳng
SA vuông góc với mặt phẳng đáy, AB 2a , BAC
SB và mặt phẳng SAC bằng
A. 300 . B. 450 . C. 600 . D. 900 .
Lời giải
Mà BH SA BH SAC
.
Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng SAC bằng BSH
3
Xét tam giác ABH vuông tại H , BH AB.sin 600 2a. a 3
2
Trang 36
1
AH AB.cos 600 2a. a.
2
2
Xét tam giác SAH vuông tại S , SH SA2 AH 2 a 2 a2 a 3 .
Xét tam giác SBH vuông tại H có SH HB a 3 suy ra tam giác SBH vuông tại H .
450 .
Vậy BSH
Câu 53. (Chuyên Vĩnh Phúc - 2018) Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy bằng a , tâm O
. Gọi M và N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Biết rằng góc giữa MN và ABCD bằng
600 , cosin góc giữa MN và mặt phẳng SBD bằng:
41 5 2 5 2 41
A. . B. . C. . D. .
41 5 5 41
Lời giải
Gọi E , F lần lượt là trung điểm SO , OB thì EF là hình chiếu của MN trên SBD .
60 .
Theo bài ra: MNP
a 10 a 30 a 30
Suy ra: NP , MP NP.tan 60 ; SO 2 MP .
4 4 2
SB SO 2 OB 2 2a 2 EF a 2 .
Trang 37
1
Ta lại có: MENF là hình bình hành ( vì ME và NF song song và cùng bằng OA ).
2
.
Gọi I là giao điểm của MN và EF , khi đó góc giữa MN và mặt phẳng SBD là NIF
IK a 2 4 2 5
cos NIF . .
IN 2 a 10 5
Câu 54. (Chuyên Vinh -2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình bình hành, AB 2a ,
BC a ,
ABC 120 . Cạnh bên SD a 3 và SD vuông góc với mặt phẳng đáy (tham khảo
hình vẽ bên). Tính sin của góc tạo bởi SB và mặt phẳng SAC
D C
A B
3 3 1 3
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 7
Lời giải
Trang 38
d B; SAC d D; SAC
Ta có sin
SB; SAC .
SB SB
a 7.
Xét tam giác ABC ta có AC BA2 BC 2 2 BA.BC.cos BAC
BA2 BC 2 AC 2 4a 2 a 2 7 a 2 a 3
BO
2 4 2 4 2
BD a 3 và SB SD 2 BD 2 3a 2 3a 2 a 6 .
Xét tam giác ADC ta có
AD
AC AD.sin D a.sin120 21 .
sin C
sin D
sin C AC a 7 14
Mặt khác sin C
DK 2a. 21 a 21 .
DK DC.sin C
DC 14 7
a 21
SD.DK a 3. 6
Xét tam giác SDK ta có DI 7 a.
SD 2 DK 2 2 21 2 4
3a a
49
6
d D; SAC DI a 1
Vậy sin SB; SAC 4 .
SB SB a 6 4
Câu 55. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2020) Cho hình chóp S . ABCD có SA vuông góc với
mặt phẳng đáy, SA a 3 , tứ giác ABCD là hình vuông, BD a 2 (minh họa như hình bên).
Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng SAD bằng
Lời giải
Chọn B
Trang 39
Đáy ABCD là hình vuông có đường chéo BD a 2 nên cạnh AB a .
AB AD
Ta có: AB SAD SA là hình chiếu của SB trên mặt phẳng SAD
AB SA
.
SB
, SAD SB
, SA BSA
AB a 3 30 .
Trong tam giác vuông BSA , ta có: tan BSA BSA
AS a 3 3
Vậy, SB
, SAD 30 .
Câu 56. (Chuyên Thái Bình - 2020) Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có đáy là hình vuông tâm O ,
cạnh a . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Góc giữa đường thẳng MN và mặt
phẳng ABCD bằng 60 . Tính cos của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng SBD .
41 5 2 5 2 41
A. . B. . C. . D. .
4 5 5 4
Lời giải
Chọn C
Trang 40
Áp dụng định lý cosin trong INC ta có IN 2 CI 2 CN 2 2CI .CN .cos NCI
2
2
3a 2 a 2 3a 2 a 5a 2 a 10
IN 2. . .cos 45 IN .
4 2 4 2 8 4
IN IN a 10 1 a 10
Do MIN vuông tại I nên cos MNI MN : .
MN cos 60 4 2 2
Lại có AC BD, AC SO AC SBD .
Gọi E là trung điểm OB EN là đường trung bình của BOC EN // OC hay EN // AC
NE SBD hay E là hình chiếu của N trên mặt phẳng SBD .
Gọi F là trung điểm của SO MF là đường trung bình của SAO MF // AO hay
MF // AC
MF SBD hay F là hình chiếu của M trên mặt phẳng SBD .
Ta có MF // NE nên bốn điểm E , N , F , M cùng nằm trên một mặt phẳng.
Trong mặt phẳng ENFM gọi J MN EF J MN SBD (do EF SBD ).
90 ).
(do EJN
Suy ra MN
, SBD MN , EF EJN
1 1 a 2 1 1 a 2
Ta có EN OC AC ; MF AO AC EN MF , mà EN // MF
2 4 4 2 4 4
1 a 10
Tứ giác ENFM là hình bình hành J là trung điểm MN JN MN .
2 4
2 2
a 10 a 2
JE JN 2 EN 2 4 4 2 5
Vậy cos MN
, SBD cos EJN
JN JN
a 10
5
.
4
Câu 57. (Đô Lương 4 - Nghệ An - 2020) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có cạnh đáy bằng a , tâm
O . Gọi M và N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Biết rằng góc giữa MN và ABCD
bằng 60 , côsin của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng SBD bằng:
5 41 2 5 2 41
A. . B. . C. . D. .
5 41 5 41
Lời giải
Chọn C
Trang 41
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Đặt SO m , m 0 .
a 2 a 2 a 2 a 2 m
A ;0;0 ; S 0;0; m ; N ; ;0 M ;0; .
2 4 4 4 2
a 2 a 2 m
MN ; ; . Mặt phẳng ABCD có véc tơ pháp tuyến k 0;0;1 .
2 4 2
m
MN .k 3 15a 2 3m 2
sin MN , ABCD 2 m2 .
MN k 5a 2 m 2 2 8 4
8 4
a 30
2m2 15a 2 m
2
a 2 a 2 a 30
MN ; ; , mặt phẳng SBD có véc tơ pháp tuyến là i 1;0;0 .
2 4 4
a 2
MN .i 5 2 5
sin MN , SBD 2 cos MN , SBD .
MN i a 2 a 2 30a 2 5 5
2 8 16
Câu 58. (THPT Nguyễn Viết Xuân - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. AB C có
AB AC a, BAC 120 . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của BC và CC . Biết thể tích
3a3
khối lăng trụ ABC. AB C bằng . Gọi là góc giữa mặt phẳng AMN và mặt phẳng
4
ABC . Khi đó
3 1 13 3
A. cos . B. cos . C. cos . D. cos .
2 2 4 4
Lời giải
Trang 42
Chọn D
3a 3 3a 2
Ta có: VABC . A ' BC ' CC .SABC CC a vì SABC .
4 4
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Ta có M O .
a 3a 3a a 3a a
M 0;0;0 , A ;0;0 , B 0; ;0 , C 0; ;0 ; A ;0; a ; N 0; ; .
2 2 2 2 2 2
Ta có: ABC Oz nên ABC có một vectơ pháp tuyến là k 0;0;1 .
a 3a a
Ta có MA ;0; a , MN 0; ; .
2 2 2
a a
Gọi v1 MA v1 1;0;2 , v 2 MN v2 0; 3;1 .
2 2
Khi đó mặt phẳng AMN song song hoặc chứa giá của hai vectơ không cùng phương là v1 và
v2 nên có một vectơ pháp tuyến là n v1 , v 2 2 3; 1; 3 .
k.n 3
Vậy cos cos k , n
k.n 4
.
Câu 59. (Chuyên Hạ Long - Quảng Ninh - 2020) Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông
cạnh bằng 2a . Tam giác SAB cân tại S và SAB ABCD . Biết thể tích của khối chóp
4a 3
S.ABCD là . Gọi là góc giữa SC và ABCD . Tính tan .
3
5 2 5 3 7
A. tan . B. tan . C. tan . D. tan .
5 5 3 7
Trang 43
Lời giải
Chọn A
4a 3
3V 3.
1 3 a.
Khi đó ta có: VS . ABCD .SH .S ABCD SH S . ABCD 2
3 S ABCD 2a
Mặt khác, do SH ABCD , H ABCD nên HC là hình chiếu của SC lên mặt phẳng
ABCD . Suy ra .
SC , ABCD SCH
SH a 5 .
Vậy, trong tam giác vuông SHC , tan tan SCH
HC a 5 5
Câu 60. (Chuyên Lê Hồng Phong - Nam Định - 2020) Cho tứ diện đều SABC cạnh a . Gọi M , N lần
lượt là trung điểm của các cạnh AB, SC . Tính tan của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng
ABC .
3 1 2
A. . B. . C. . D. 1.
2 2 2
Lời giải
Trang 44
S
A C
H
O
M
Chọn C
6
Vì SABC là tứ diện đều cạnh a nên h a.
3
1 6
Vì N là trung điểm của SC nên NH h a
2 6
Góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ABC là NMH
NH 6 3 2
Vậy tan
NMH a : a .
MH 6 3 2
Câu 61. (Mã 103 - 2022) Cho hình lập phương A BC D . A ' B ' C ' D ' (tham khảo hình bên). Giá trị sin của
góc giữa đường thẳng AC ' và mặt phẳng ABC D bằng
D C
A
B
D' C'
A' B'
Trang 45
3 6 3 2
A. . B. . C. . D. .
3 3 2 2
Lời giải
Chọn A
Ta có AC CC ' 2
Ta có
AC '; ABCD '
AC '; AC CAC
Câu 62. (Mã 104-2022) Cho hình lập phương ABCD. ABCD ( tham khảo hình vẽ bên dưới).
Giá trị sin của góc giữa đường thẳng AC và mặt phẳng ( ABCD ) bằng
3 2 3 6
A. . B. . C. . D. .
3 2 2 3
Lời giải
Chọn A
Hình chiếu của đường thẳng AC ' lên mặt phẳng ( ABCD ) là đường thẳng AC suy ra góc giữa
CC 3
Suy ra: sin
CA, ( ABCD ) sin CAC .
AC 3
Trang 47
Dạng 3 Góc của mặt với mặt
Để tìm góc giữa hai mặt phẳng, đầu tiên tìm giao tuyến của hai mặt phẳng.
Sau đó tìm hai đường thẳng lần lượt thuộc hai mặt phẳng cùng
Góc giữa hai mặt phẳng là góc giữa hai đường thẳng vừa tìm.
Trường hợp 1: Hai tam giác cân ACD và BCD có chung cạnh đáy CD.
Gọi H trung điểm của CD, thì góc giữa hai mặt phẳng
Trường hợp 2: Hai tam giác ACD và BCD bằng nhau có chung cạnh CD.
Dựng AH CD BH CD .
Trường hợp 3: Khi xác định góc giữa hai mặt phẳng quá khó, ta nên sử dụng công thức sau:
d A, Q
sin
d A, a
Với là góc giữa hai mặt phẳng (P) và mặt phẳng (Q). A là một điểm thuộc mặt phẳng (P) và a là giao tuyến
của hai mặt phẳng (P) và (Q).
Trường hợp 4: Có thể tìm góc giữa hai mặt phẳng bằng công thức S ' S .cos
Trường hợp 5: Tìm hai đường thẳng d và d' lần lượt vuông góc với mặt phẳng (P) và mặt phẳng (Q). Góc
giữa hai mặt phẳng là góc giữa d và d'.
Trang 1
Trường hợp 6: CÁCH XÁC ĐỊNH GÓC GIỮA MẶT PHẲNG BÊN VÀ MẶT PHẲNG ĐÁY
Bước 1: xác dịnh giao tuyến d của mặt bên và mặt đáy.
.
Bước 3: góc cần tìm là góc SHA
Với S là đỉnh, A là hình chiếu vuông góc của đỉnh trên mặt đáy.
Ví dụ điển hình: Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với đáy (ABC).Hãy xác định góc giữa mặt bên (SBC)
và mặt đáy (ABC).
BC SA
Vì BC SAH BC SH .
BC AH
.
Kết luận góc giữa hai mặt phẳng (SBC) và (ABC) là góc SHA
Câu 1. (Chuyên KHTN - 2021) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC. ABC có cạnh đáy bằng a và cạnh
3a
bên bằng . Góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABC bằng
2
A. 30 . B. 60 . C. 45 . D. 90 .
Lời giải
Chọn B
A' C'
B'
A C
M
B
a2 a 3
AM AB 2 BM 2 a 2
4 2
ABC , ABC
AMA
3a
AA
Lại có: tan AMA 2 3
AM a 3
2
Trang 2
AMA 60 ABC , ABC 60
Câu 2. (Chuyên Quốc Học Huế - 2021) Cho hình lập phương ABCD. ABC D có O, O lần lượt là tâm
của các hình vuông ABCD và ABC D . Góc giữa hai mặt phẳng ABD và ABCD bằng
A.
AAD . B.
AOC . C. AOA .
D. OAA .
Lời giải
Chọn C
A' D'
O'
B'
C'
A D
O
B C
ABD ABCD BD
Ta có AO BD
ABD ; ABCD
AO; AO
AOA
AO BD
Câu 3. (THPT Thanh Chương 1- Nghệ An - 2021) Cho hình chóp tứ giác đều S . ABCD có cạnh đáy
bằng 2a cạnh bên bằng 5a . Góc giữa mặt bên và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 . B. 30 . C. 70 . D. 45 .
Lời giải
Chọn A
Trang 3
Gọi O là tâm hình vuông ABCD . Khi đó SO ABCD .
CD
Gọi H là trung điểm cạnh CD . Ta có: OH CD và HD OH a.
2
.
Vậy góc giữa mặt bên SCD và mặt phẳng ABCD là góc SHO
OH a 1 60 .
Khi đó cos SHO SHO
SH 2a 2
Câu 4. (Chuyên Quốc Học Huế - 2021) Cho hình lập phương ABCD. ABC D có O, O lần lượt là tâm
của hình vuông ABCD và ABC D . Góc giữa hai mặt phẳng ABD và ABCD bằng
A.
AOA .
B. OAA . C. ADA . D.
AOC .
Lời giải
Chọn A.
A' D'
O'
B' C'
A
D
O
B C
ABD ABCD BD
Có AO BD
AO BD .
Câu 5. (Chuyên Lê Khiết - Quảng Ngãi - 2021) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông
a 6
cân tại A , cạnh AC a , các cạnh bên SA SB SC . Tính góc tạo bởi mặt bên (SAB) và
2
mặt phẳng đáy ( ABC ) .
A. . B. . C. arctan 2 . D. arctan 2 .
6 4
Trang 4
Lời giải
Chọn D
1 1
Gọi H là trung điểm của BC HA HB HC BC a 2 .
2 2
a 6
mà SA SB SC nên SH BC , SHA SHB SHC
2
suy ra SH ABC .
Kẻ HI AB
SAB , ABC SI .
, HI SIH
1 1 1
Ta có HI AB AC a (do tam giác ABH vuông cân tại H )
2 2 2
2 2
2
a 6 a 2
2
SH SC HC a .
2 2
SH a arctan 2 .
tan SIH 2 SIH
IH 1
a
2
Câu 6. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , SA vuông
góc với mặt phẳng ABCD và SA 3a. Gọi là góc giữa hai mặt phẳng SBC và ABCD .
Giá trị tan là
3 6 3
A. 3. B. . C. . D. .
3 2 2
Lời giải
Chọn A
Trang 5
S
3a
a
A D
B C
Ta có
SBC ABCD BC
SB SBC , SB BC
SBC , ABCD SB
, AB SBA
AB ABCD , AB BC
SA 3a 3
tan tan SBA
AB a
Câu 7. (Sở Cần Thơ - 2021) Cho hình chóp S .ABCD có đáy ABCD là hình vuông, SA vuông góc với
mặt phẳng (ABCD ) . Góc giữa hai mặt phẳng (SCD ) và mặt phẳng (ABCD ) là
A. SDC .
B. SCD .
C. DSA .
D. SDA .
Lời giải
Chọn D
Ta có (SCD ) (ABCD) = CD
Vậy góc giữa hai mặt phẳng (SCD ) và mặt phẳng (ABCD) là SDA .
Câu 8. (Sở Sơn La - 2021) Cho hình chóp S . ABC có đáy tam giác đều cạnh a . Cạnh bên SA a 3 vuông
góc với mặt đáy ABC . Gọi là góc giữa hai mặt phẳng SBC và ABC . Khi đó sin bằng
3 2 5 2 3 5
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Lời giải
Trang 6
Chọn B
C
A
Ta có SBC ABC BC ; gọi M là trung điểm BC (1), tam giác ABC đều nên AM BC
(2).
BC AM
BC SM (3).
BC SA
.
Từ (1), (2) và (3) ta có SM , AM SMA
2
2 a 3 a 15
2
SM SA AM 2
a 3 .
2 2
SA a 3 : a 15 2 5 .
sin sin SMA
SM 2 5
Câu 1. (Đề Tham Khảo 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC . A B C có AB 2 3 và AA 2.
Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm các cạnh AB, AC và BC (tham khảo hình vẽ bên). Côsin
của góc tạo bởi hai mặt phẳng ABC và MNP bằng
Trang 7
17 13 18 13 6 13 13
A. B. C. D.
65 65 65 65
Lời giải
Chọn D
AAQP IJ AQ IJ , PE IJ
MNP , AB C
AQ , PE
13 5 5
Ta có AP 3, PQ 2 AQ 13 QK ; PE PK .
3 2 3
KQ 2 KP 2 PQ 2 13
cos cos QKP .
2 KQ.KP 65
Cách 2
Trang 8
Gắn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ
P 0;0;0 , A 3;0;0 , B 0; 3;0 , C 0; 3;0 , A 3;0; 2 , B 0; 3; 2 , C 0; 3; 2
3 3 3 3
nên M ; ; 2 , N ; ; 2
2 2 2 2
1
Ta có vtpt của mp ABC là n1 AB, AC 2; 0;3 và vtpt của mp MNP là
2 3
n2 4;0; 3
89 13
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng ABC và mp MNP cos cos n1 , n2 13 25
65
Cách 3
Trang 9
Gọi Q là trung điểm của AA ' , khi đó mặt phẳng AB ' C ' song song với mặt phẳng MNQ nên
góc giữa hai mặt phẳng AB ' C ' và MNP cũng bằng góc giữa hai mặt phẳng MNQ và
MNP .
Ta có:
MNP MNQ MN
PE MNP ; PE MN MNP ; MNQ PEQ hoặc MNP ; MNQ 180 PEQ
0
QE MNQ ; QE MN
2
3 13
Tam giác A ' QE vuông tại A ' nên ta có: QE A ' E A ' Q 12
2 2
2 2
2
3 5
Tam giác PEF vuông tại F nên ta có: PE FP 2 FE 2 22
2 2
25 13
2 2 2 10
EP EQ PQ 13
cos PEQ 4 4
2.EP.EQ 5 13 65
2. .
2 2
Do đó: cos
MNP ; AB ' C ' cos 1800 PEQ 13 .
cos PEQ
65
Câu 2. (Mã 101 2018) Cho hình lập phương ABCD. ABC D có tâm O . Gọi I là tâm của hình vuông
AB C D và M là điểm thuộc đoạn thẳng OI sao cho MO 2 MI (tham khảo hình vẽ). Khi đó
côsin của góc tạo bởi hai mặt phẳng ( MC D ) và ( MAB ) bằng
7 85 17 13 6 13 6 85
A. B. C. D.
85 65 65 85
Lời giải
Chọn A
Trang 10
Giao tuyến của ( MAB ) và ( MC D ) là đường thẳng KH như hình vẽ.
Gọi J là tâm hình vuông ABCD . L, N lần lượt là trung điểm của C D và AB .
Tương tự AB ( NJM ) AB MN MN KH .
Suy ra góc giữa hai mặt phẳng ( MAB ) và ( MC D) chính là góc giữa 2 đường thẳng ( MN , ML) .
10 34
Gọi cạnh hình lập phương là 1. Ta có LM , MN , NL 2 .
6 6
MN 2 ML2 NL2 7 85
Ta có: cos LMN .
2 MN .ML 85
7 85
Suy ra cosin của góc giữa hai mặt phẳng ( MAB ) và ( MC D) là .
85
Câu 3. (Chuyên Hùng Vương - Gia Lai - 2020) Cho hình chóp S . ABC có SA vuông góc với mặt phẳng
a 3
ABC , SA , tam giác ABC đều cạnh bằng a (minh họa như hình dưới). Góc tạo bởi giữa
2
mặt phẳng SBC và ABC bằng
Trang 11
A. 900 . B. 300 . C. 450 . D. 600 .
Lời giải
Chọn C
Trang 12
a 3
SA 450 .
Xét tam giác SAM vuông tại A có tan SMA 2 1 SMA
AM a 3
2
0
Vậy góc cần tìm là 45 .
Câu 4. (Sở Bắc Giang -2019) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB a ,
AD SA 2a , SA ABCD . Tính tang của góc giữa hai mặt phẳng SBD và ( ABCD ) .
5 1 2
A. . B. 5. C. . D. .
2 5 5
Lời giải
Ta có:
SBD ( ABCD) BD .
Hạ AH BD tại H .
AH BD
Ta có BD ( SAH ) BD SH .
BD SA
SBD ;( ABCD) HA, HS .
900 HA
SAH vuông tại A SHA , HS SHA
SA
tan SHA .
AH
1 1 1
2
2
.
AH AB AD 2
2 5
AH .
5
SA 2a
tan SHA 5.
AH 2a 5
5
Trang 13
Câu 5. (THPT Nguyễn Khuyến 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O , đường
a 6
thẳng SO vuông góc với mặt phẳng ABCD . Biết AB SB a , SO . Tìm số đo của góc
3
giữa hai mặt phẳng SAB và SAD .
A. 30 B. 45 C. 60 D. 90
Lời giải
Chọn D
a 3 2a 3
Xét SOB OB BD .
3 3
a 6 2a 3 1 a 3 1
Xét AOB OA OC . Xét SOC SC OM SC BD
3 3 2 3 2
Câu 6. (Sở Quảng Ninh 2019) Cho hình chóp S. ABCD có đáy ABCD là hình vuông có độ dài đường
chéo bằng a 2 và SA vuông góc với mặt phẳng ABCD . Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
Lời giải
Trang 14
Gọi O là tâm đáy, và K là hình chiếu vuông góc của O trên SC.
BD AC
Do BD SAC BD SO , suy ra góc giữa hai mặt phẳng SBD và ABCD là
BD S A
. Ta có tan SA 2 SA OA. 2 a.
góc SOA
OA
SC BD . Ta có
Do SC BK . nên góc giữa hai mặt phẳng S AC và SBC là BKO
SC OK
2 2 2
2. . 1 2
BO BO 2 BO 2 600 .
tan BKO 3 suy ra BKO
OK 1 SA. AC 1. 2
d A, SC
2 SA2 AC 2
Câu 7. (Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An 2019) Cho hình hộp chữ nhật ABCD . A ' B ' C ' D ' có mặt
AB 6
ABCD là hình vuông, AA ' . Xác định góc giữa hai mặt phẳng A ' BD và C ' BD .
2
A. 300 . B. 450 . C. 600 . D. 900 .
Lời giải
+ Gọi O là giao điểm của hai đường chéo hình vuông ABCD .
Trang 15
x 6
Đặt AB x BC x; AA ' .
2
2
x 6 2 x 10
A ' B A ' D x A ' BD cân A ' O BD .
2 2
2
x 6 2 x 10
C ' B C ' D x C ' BD cân C ' O BD .
2 2
+ A ' BD C ' BD BD
góc giữa hai mặt phẳng A ' BD và C ' BD bằng góc giữa A ' O và C ' O .
+ Tính
A ' OC ' .
2 2
2
x 10 x 2
2
A ' O C ' O A ' B BO x 2 .
2 2
A 'C ' x 2 .
Vậy góc giữa hai mặt phẳng A ' BD và C ' BD bằng 600 .
Cách khác: Gắn hệ trục tọa độ Oxyz vào hình hộp chữ nhật ABCD . A ' B ' C ' D ' để tìm góc giữa hai
mặt phẳng A ' BD và C ' BD .
Câu 8. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2018) Cho hình lăng trụ đứng ABC . ABC có đáy ABC
120 , cạnh bên AA a . Gọi I là trung điểm của
là tam giác cân, với AB AC a và góc BAC
CC . Cosin của góc tạo bởi hai mặt phẳng ABC và AB I bằng
11 33 10 30
A. . B. . C. . D. .
11 11 10 10
Lời giải
Trang 16
a 2 a 2 2.a.a. 1 3a2 BC a 3 .
Ta có BC 2 AB 2 AC 2 2 AB. AC.cos BAC
2
a2 a 5
Xét tam giác vuông IAC có IA IC 2 AC 2 a 2 .
4 2
a 2 a 13
Xét tam giác vuông IBC có BI BC 2 C I 2 3a 2 .
4 2
5a 2 13a 2
Xét tam giác IBA có BA2 IA2 2a 2 BI 2 IBA vuông tại A
4 4
1 1 a 5 a 2 10
S IBA AB. AI .a 2. .
2 2 2 4
2
1 1 a.a. 3 a 3 .
Lại có S ABC AB. AC.sin BAC
2 2 2 4
Ta có ABC là hình chiếu vuông góc của ABI trên mặt phẳng ABC .
a 2 3 a 2 10 30
Do đó S ABC S IBA .cos .cos cos .
4 4 10
Câu 9. (Chuyên Hùng Vương - Phú Thọ - 2018) Cho hình chóp S . ABC có SA a , SA ABC , tam
giác ABC vuông cân đỉnh A và BC a 2 . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của SB , SC .
Côsin của góc tạo bởi hai mặt phẳng MNA và ABC bằng
2 2 3 3
A. . B. . C. . D. .
4 6 2 3
Lời giải
Trang 17
Gọi I , K lần lượt là trung điểm của MN và BC .
Do đó
AMN , ABC AI , AK IAK
hoặc bù với góc IAK
BC a 2
ABC vuông tại A có AK là đường trung tuyến nên AK .
2 2
a2
2 2 a2
SK SA AK 2 a 6.
AI IK
2 2 2 4
2 2 2
a 6 a 2 a 6
2 2
IA AK IK 2
4 2 4 3
Xét AIK có cos IAK .
2 IA. AK a 6 a 2 3
2. .
4 2
Câu 10. (Chuyên Hoàng Văn Thụ - Hòa Bình - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có ABCD là hình thoi
a 6
cạnh bằng a và góc A bằng 60 , cạnh SC vuông góc với đáy và SC . Giá trị lượng giác
2
cô-sin của góc giữa hai mặt phẳng SBD và SCD bằng
6 5 2 5 30
A. . B. . C. . D. .
6 5 5 6
Lời giải
Từ SC ABCD SC BD .
Trang 18
BD SC
Từ BD SAC .
BD AC
Mặt khác CHK SBD HK và CHK SCD CK nên góc giữa hai mặt phẳng SBD
.
và SCD bằng CHK
1 1 1 1 1 5 a 3
2
2
2
2 2
2 CH .
CH CD SC a a 6 3a 5
2
a 3
Vì ABCD là hình thoi cạnh bằng a và góc A bằng 60 nên CO .
2
1 1 1 1 1 2 a
2
2
2
2
2
2 CK .
CK CO SC a 3 a 6 a 2
2 2
3a 2 a 2 a
HK CH 2 CK 2 .
5 2 10
HK a a 3 6
cos CHK : .
CH 10 5 6
6
Vậy, cô-sin của góc giữa hai mặt phẳng SBD và SCD bằng .
6
Trang 19
Câu 11. (Chuyên Ngữ - Hà Nội - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a ,
a 6
BD a . Cạnh SA vuông góc với mặt đáy và SA . Tính góc giữa hai mặt phẳng SBC và
2
SCD .
A. 60 . B. 120 . C. 45 . D. 90 .
Lời giải
2
2
a 6
2 2 10
Ta có SB SA AB a a.
2 2
3
Vì tam giác ABD đều nên AC 2. AO 2. aa 3.
2
2
a 6 2 3 2
2
Suy ra SC SA AC 2
a 3 a.
2 2
SC BD
Kẻ BH SC , ta có SC HD .
SC BH
SBC SCD SC
Như vậy BH SC
SBC , SCD .
DH SC
HC BC 2 SC 2 SB 2 a 2
Xét tam giác SBC ta có cosC HC .
BC 2 BC.SC 2
a 2
Suy ra HD HB BC 2 HC 2 .
2
HB 2 HD 2 BD 2 90 . Vậy
Ta có cos BHD
2 HB.HD
0 BHD
SBC , SCD 90 .
Câu 12. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B ,
AC 2a , tam giác SAB và tam giác SCB lần lượt vuông tại A , C . Khoảng cách từ S đến mặt
phẳng ABC bằng 2a . Côsin của góc giữa hai mặt phẳng SAB và SCB bằng
Trang 20
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
2 3 2 3
Lời giải
Chọn hệ trục tọa độ sao cho B 0; 0; 0 , A a 2; 0; 0 , C 0; a 2;0 , S x; y; z .
Ta có ABC : z 0 , AS x a 2; y; z , CS x; y a 2; z
Do AS . AB 0 x a 2 a 2 0 x a 2 , d S , ABC 2a z 2 a z 0
CS .CB 0 y a 2 a 2 0 y a 2 S a 2; a 2; 2a .
Ta có AS 0; a 2; 2a , CS a 2;0; 2a , BS a 2; a 2; 2a .
1 1
SBC
có 1 vtpt n 2;0;1 , SAB có 1 vtpt m 0; 2; 1 cos .
3. 3 3
Câu 13. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình lăng trụ đứng ABC . ABC có AB AC a , góc
120 , AA a . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của B C và CC . Số đo góc giữa mặt
BAC
phẳng AMN và mặt phẳng ABC bằng
3 3
A. 60 . B. 30 . C. arcsin . D. arccos .
4 4
Lời giải
Trang 21
a
Gọi H là trung điểm BC , BC a 3 , AH .
2
a a 3 a 3
Chọn hệ trục tọa độ H 0; 0; 0 , A ;0;0 , B 0; ;0 , C 0; ;0 ,
2 2 2
a 3 a
M 0; 0; a , N 0; ; . Gọi là góc giữa mặt phẳng AMN và mặt phẳng ABC .
2 2
3 1 3
AMN có một vtpt n AM , AN ; ;
2 4 4
3
n.HM 3
ABC có một vtpt HM 0; 0;1 , từ đó cos 4 .
n HM 1.1 4
Câu 14. (Chuyên Đh Vinh - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , cạnh
bên SA 2a và vuông góc với mặt phẳng đáy. Gọi M là trung điểm cạnh SD . Tang của góc tạo
bởi hai mặt phẳng AMC và SBC bằng
5 3 2 5 2 3
A. . B. . C. . D. .
5 2 5 3
Lời giải
Trang 22
Chọn hệ trục tọa độ và chuẩn hóa cho a 1 sao cho A 0; 0; 0 , B 0;1; 0 , D 1; 0; 0 , S 0; 0; 2
1
Ta có M là trung điểm SD M ;0;1 , C 1;1; 0 .
2
1 1
AM ;0;1 , AC 1;1; 0 , AM , AC 1;1; AMC có một vtpt n 2; 2;1
2 2
SB 0;1; 2 , SC 1;1; 2 , SB, SC 0; 2;1 SBC có một vtpt k 0; 2;1
n.k 5
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng AMC và SBC thì cos
n.n 3
1 2 5
Do tan 0 nên tan
2
1 .
cos 5
Câu 15. (Sở Thanh Hóa 2018) Cho tứ diện ABCD có AC AD BC BD a , CD 2 x ,
ACD BCD . Tìm giá trị của x để ABC ABD ?
a 2 a 3
A. x a . B. x . C. x a 2 . D. x .
2 3
Lời giải :
AE CD
Gọi E ; F lần lượt là trung điểm CD và AB (Tính chất tứ diện đều)
BE CD
Trang 23
Đồng thời BCD ACD CD 90
BCD , ACD BEA
CF AB
Ta có AB CFD
ABC , ABD CF
, FD
DF AB
AE AC 2 CE 2 a2 x2
Ta có EAB vuông cân tại E EF
2 2 2
a2 x2 a2 x2 a2 3
Vậy x x2 x2 xa .
2 2 3 3
Câu 16. (Chuyên Vinh - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , mặt bên
SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng ABCD . Gọi G là trọng
tâm của tam giác SAB và M , N lần lượt là trung điểm của SC, SD (tham khảo hình vẽ bên). Tính
côsin của góc giữa hai mặt phẳng GMN và ABCD .
2 39 3 2 39 13
A. . B. . C. . D. .
39 6 13 13
Lời giải
Trang 24
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Khi đó
3 a a a a
S 0;0; ; A ;0;0 ; B ;0;0 ; C ; a;0 ; D ; a;0
2 2 2 2 2
a 3 a a a 3 a a a 3
suy ra G 0;0; ; M ; ; ; N ; ;
6 4 2 4 4 2 4
Ta có mặt phẳng ABCD có vectơ pháp tuyến là k 0;0;1 , mặt phẳng GMN có vectơ pháp
a 3 a
tuyến là n GM ; GN 0; ;
24 4
1
n.k 2 39
cos 4 .
n.k 39 13
24
Câu 17. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình lập phương ABCD. AB C D có cạnh bằng a . Số đo của góc
giữa BAC và DAC :
A. 90 . B. 60 . C. 30 . D. 45 .
Lời giải
Do đó:
BAC , DAC BI , DI .
a 6
Tam giác BID có BD a 2 , BI DI .
3
Trang 25
BI 2 DI 2 BD 2 1
cos BI , DI 2.BI .DI
BI
2
, DI 120 .
Vậy
BAC , DAC 60 .
Câu 18. (Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - 2018) Cho hình chóp S . ABCD có đáy ABCD là hình thang
vuông tại A và D , AB AD 2 a , CD a . Gọi I là trung điểm cạnh AD, biết hai mặt phẳng
3 15a 3
SBI , SCI cùng vuông góc với đáy và thể tích khối chóp S . ABCD bằng . Tính góc
5
giữa hai mặt phẳng SBC , ABCD .
A. 30 . B. 36 . C. 45 . D. 60 .
Lời giải
1 1
Diện tích hình thang S ABCD AD AB CD 2a.3a 3a2 , CB AC a 5 .
2 2
3 15a3
3VS . ABCD 3.
5 3 15a
Độ dài đường cao SI 2
.
S ABCD 3a 5
Vẽ IH CB tại H BC SIH BC SH .
Ta có
SBC , ABCD IH .
, SH SHI
a2 3a 2 3a 5
S ICB S ABCD S IDC S AIB 3a 2 a2 IH .CB 3a 2 IH .
2 2 5
Trang 26
3a 15
SI 60 .
tan SHI 5 3 SHI
IH 3a 5
5
Câu 19. (Chuyên Vĩnh Phúc - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có AA AB AC 1 và
1200 . Gọi I là trung điểm cạnh CC . Côsin góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABI
BAC
bằng
370 70 30 30
A. . B. . C. . D. .
20 10 20 10
Lời giải
Chọn D
Câu 20. (Sở Ninh Bình 2020) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B , độ dài
cạnh AC 2a , các tam giác SAB, SCB lần lượt vuông tại A và C . Khoảng cách từ S đến mặt
phẳng ( ABC ) bằng a . Giá trị cosin của góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SCB) bằng
2 2 1 2 5
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
Lời giải
Chọn C
Trang 27
+ Gọi O, I lần lượt là trung điểm của AC , SB chúng ta có O là tâm của đường tròn ngoại tiếp tam
giác ABC và vì các tam giác SAB, SCB lần lượt vuông tại A và C nên I là tâm mặt cầu ngoại
tiếp tứ diện SABC do đó OI ( ABC ) .
+ Gọi D là hình chiếu của S lên mặt phẳng ( ABC ) ta có SD / /OI và SD 2OI suy ra O là trung
2a
điểm của BD . Từ đây ta có ABCD là hình vuông cạnh bằng a 2 và SD a .
2
+ Gọi H , K lần lượt là hình chiếu của D lên SC , SA ta có
SD ( ABCD) SD BC đồng thời ABCD là hình vuông nên BC DC từ hai ý này ta có
BC (SCD) BC DH , từ đó suy ra DH ( SCB) .
Chứng minh tương tự ta có DK (SAB)
+ Vì vậy góc giữa hai mặt phẳng (SCB) và (SAB) bằng góc giữa hai đường thẳng DK và DH .
a 6
+ Xét 2 tam giác vuông SAD, SCD bằng nhau ta có hai đường cao DK DH
3
HK SH SD 2 1 2a
+ Trong tam giác SAC ta có 2
HK , trong tam giác DHK có
AC SC SC 3 3
DH 2 KD 2 KH 2 2
cos HDK
2 DH .KD 3
Câu 21. (Sở Bắc Ninh - 2020) Cho hình chóp S . ABCD có đáy là hình thoi cạnh a,
ABC 1200 , SA vuông
góc với mặt phẳng ABCD . Biết góc giữa hai mặt phẳng SBC và SCD bằng 600 , khi đó
a 6 a 6 a 3
A. SA . B. SA a 6. C. SA . D. SA .
4 2 2
Lời giải
Chọn A
Trang 28
Gọi O là giao điểm của AC, BD. Gọi H là hình chiếu vuông góc của O trên SC . Khi đó
SC HBD vì SC BD, SC OH .
Vậy góc giữa hai mặt phẳng SBC và SCD là góc giữa hai đường thẳng HB, HD.
Vì SCD SBC HB HD.
Đặt SA x x 0 .
HB 2 BD2
HB 2 HD 2 BD 2
Ta có cos 600 HB 2 2 HB 2 BD 2 BD 2
2 HB.HD 2
HB 3
Câu 22. (Sở Bình Phước - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. ABC có đáy là tam giác cân đỉnh A . Biết
BC a 3 và
ABC 30o , cạnh bên AA a . Gọi M là điểm thỏa mãn 2CM 3CC . Gọi là
góc tạo bởi hai mặt phẳng ABC và ABM , khi đó sin có giá trị bằng
66 481 3 418
A. . B. . C. . D. .
22 22 22 22
Lời giải
Chọn D
Trang 29
Cách 1: Gọi O là trung điểm BC .
o BO a 3 a
Ta có: BO AB.cos30 AB o
a AC và AO AB.sin30o .
cos30 3 2
2.
2
Theo đề bài:
3 3 1 a
2CM 3CC CM CC CC C M CC C M CC C M .
2 2 2 2
SABC
Theo công thức diện tích hình chiếu ta có: S ABC SABC .cos cos .
SABC
1 1 a a2 3
Ta có SABC . AH .BC . .a 3 ; AB AB 2 BB2 a 2 a 2 a 2 ;
2 2 2 4
2 2
a 2 a 13 3a a 13
BM C M 2 BC 2 a 3
2
2
; AM AC 2 CM 2 a 2
2 2
.
a 13 a 13
a 2
AB BM AM 2 2 a 2 a 13 .
Khi đó p
2 2 2
a2 3
SABC 3 19 418
Vậy cos 24 sin 1 cos 2 .
SABC a 22 22 22 22
4
Cách 2:
Trang 30
Gọi O là trung điểm BC .
o BO a 3 a
Ta có: BO AB.cos30 AB o
a AC và AO AB.sin30o .
cos30 3 2
2.
2
Theo đề bài:
3 3 1 a
2CM 3CC CM CC CC C M CC C M CC C M .
2 2 2 2
Coi a 1 .
1 3 3
Gắn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ với O 0;0;0 , A 0; ;0 , B ;0;0 , C ;0;0 ,
2 2 2
3 3 3
B ;0;1 , M ;0; .
2 2 2
Khi đó ABC Oxy : z 0 ABC có một véc-tơ pháp tuyến là k 0;0;1 .
k.n ABM 2 3 3 19 418
Vậy cos sin 1 cos2 .
k . n ABM 1.2 22 22 22 22
Trang 31
Câu 23. (Tiên Du - Bắc Ninh - 2020) Cho hình chóp S . ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh a, SA
a
vuông góc với mặt phẳng ABC và SA . Góc giữa mặt phẳng SBC và mặt phẳng ABC
2
bằng
A. 45 . B. 90 . C. 30 . D. 60 .
Lời giải
Chọn C
Lời giải
Chọn C
Trang 32
Gọi M là trung điểm BC AM BC (1)
Có BC SA
BC AM
BC SM (2)
Lời giải
Chọn B
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz thỏa mãn: A O, B a;0;0 , D 0; a;0 , S 0;0; a (như minh họa hình vẽ),
a a a a
suy ra M ;0; và N 0; ; .
2 2 2 2
Trang 33
a a a a
Ta có AM ;0; , AN 0; ; nên mặt phẳng AMN có vectơ pháp tuyến là
2 2 2 2
a 2 a 2 a 2
n1 AM , AN ; ; .
4 4 4
SB a;0; a , SD 0; a; a nên mặt phẳng SBD có vectơ pháp tuyến là
n2 SB, SD a 2 ; a 2 ; a 2
a4 a4 a4
n1.n2 4 4 4 1 2 2
Khi đó cos sin 1 cos 2 .
n1 . n2 a4
a a 4 4 3 3
a4 a4 a4 .
16 16 16
Câu 26. (Chuyên Nguyễn Trãi - Hải Dương - Lần 2 - 2020) Cho hình lăng trụ đứng ABC. A ' B ' C ' có đáy
120o và cạnh bên BB ' a . Gọi I là trung
ABC là tam giác cân với AB AC a và góc BAC
điểm của CC ' . Tính cosin góc giữa hai mặt phẳng ABC và AB ' I .
3 30 30 10
A. . B. . C. . D. .
10 10 30 30
Lời giải
Chọn B
Trang 34
AD2 AC 2 CD 2 2. AC . CD .cos
ACD a 2 3a 2 2. a. a 3.cos150o 7a 2
AD a 7.
1 1
Ta có S ACD . CA . CD .sin
ACD . CH . AD
2 2
CA. CD .sin
ACD a . a 3 .sin150o a 21
CH .
AD a 7 14
a 2 3a 2 a 70
ICH vuông tại C IH IC 2 CH 2 .
4 28 14
CH 30
cos IHC .
IH 10
30
Vậy cos AB ' I ,( ABC ) .
10
Cách 2:
Gọi O là trung điểm của BC . Gắn hệ trục tọa độ như hình vẽ.
a 3 a
Ta có: OB AB sin 60 ; OA AB cos 60 .
2 2
1 3 3 3 1 3
Giả sử a 1 suy ra A ; 0; 0 , B 0; ; 0 ,C 0; ; 0 , I 0; ; , B 0; ;1 .
2 2 2 2 2 2
3 3
3 3 1
Ta có: n1 AB, AC 0; 0; và n2 AB , AI ; ;
2 4 4 2
n1.n2
3 30
Gọi là góc giữa ABC và AB I . Suy ra: cos .
n1 . n2 10 10
Câu 27. (Chuyên Sư Phạm Hà Nội - 2020) Cho hình lập phương ABCD. ABC D . Cosin góc giữa hai
mặt phẳng ABC và ABC bằng
Trang 35
3 2 1
A. . B. . C. 0 . D. .
2 2 2
Lời giải
Chọn D
Trang 36
2 2
a 6 a 6 2
AH 2 CH 2 AC 2 3 3
a
2 1
Xét tam giác AHC có cos AHC 2
2. AH .CH a 6 2
2.
3
1
cos cos
AHD .
2
Câu 28. (Mã 101-2022) Cho hình lăng trụ đứng ABC.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AC 2
, AB 3 và AA 1 (tham khảo hình bên).
Lời giải
Chọn A
ABC ABC BC
Ta có: AB BC tai B, AB ABC DoBC AABB
AB BC tai B, AB ABC
Suy ra góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABC là góc
ABA .
Xét AAB vuông tại A ta có:
AA 1
tan
ABA ABA 300 .
AB 3
Vậy góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABC là 300
Câu 29. (Mã 102 - 2022) Cho hình lăng trụ đứng ABC . ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B ,
AC 2, AB 3 và AA 1 (tham khảo hình bên dưới).
Trang 37
Góc giữa hai mặt phẳng ABC và ABC bằng
Lời giải
Chọn D
AB CC CC ABC
Ta có
AB C CB AB C B .
AB BC
C AB ABC AB
C B AB C AB; ABC
C B; BC C BC .
CB AB
C C 1
Trong tam giác vuông C BC , tan C BC 1.
BC 1
Do đó C BC 45 . Vậy C AB; ABC 45 .
Trang 38