Oczyszczalnia ścieków 

– zespół urządzeń i obiektów technologicznych oraz obiektów towarzyszących

(niezbędnych dla dostarczenia energii, stworzenia odpowiednich warunków pracy obsługi, przebiegu,
kierowania i kontroli procesów technologicznych) służących do usuwania zanieczyszczeń zawartych
w ściekach. Do zadań oczyszczalni należy również przeróbka i unieszkodliwianie osadów ściekowych (lub
innych zanieczyszczeń stałych) powstających w trakcie oczyszczania ścieków[1].

Rodzaje oczyszczalni ścieków

Ze względu na rodzaj oczyszczanych ścieków oczyszczalnie dzielą się na:

 oczyszczalnie ścieków komunalnych Przystosowane do oczyszczania mieszaniny ścieków

bytowych ze ściekami przemysłowymi i/lub wodami opadowymi i roztopowymi.
 oczyszczalnie ścieków przemysłowych Przystosowane do oczyszczania ścieków powstających w
wyniku prowadzonych procesów przemysłowych.
 oczyszczalnie o przeznaczeniu specjalnym Nie można ich zaliczyć ani do grupy typowych
oczyszczalni komunalnych ani oczyszczalni przemysłowych. Przykładami mogą być: zespoły
urządzeń urządzenia służących do oczyszczania ścieków deszczowych
odprowadzanych kanalizacją deszczową, zespoły urządzeń służących do oczyszczania ścieków
pochodzących ze szpitali.

Procesy (stopnie) oczyszczania ścieków

I stopień oczyszczania – oczyszczanie mechaniczne (wstępne)
proste operacje mechaniczne (np. cedzenie) procesy fizyczne mające na celu usunięcie ze ścieków
zanieczyszczeń[3] takich jak:

 większe ciała stałe pływające i wleczone

 cząstki ziarniste (piasek)
 zawiesiny łatwo opadające (osady wstępne)
 oleje i tłuszcze
Ponadto na tym etapie można przeprowadzić również odświeżenie ścieków (poprzez ich napowietrzanie lub
ew. chlorowanie).
II stopień oczyszczania – oczyszczanie biologiczne (lub równorzędne chemiczne)
oczyszczanie biologiczne
Oczyszczanie ścieków metodami biologicznymi polega na rozkładzie zanieczyszczeń w procesach
biologicznego utleniania, tzn. dominującym udziale mikroorganizmów.
oczyszczanie chemiczne
Chemiczne oczyszczanie ścieków polega na dodawaniu do nich koagulantów, tj. związków żelaza lub glinu
oraz niekiedy flokulantów, celem przeprowadzenie procesu koagulacji objętościowej[3]. W uzasadnionych
przypadkach do ścieków dodaje się również związki wapnia.
III stopień oczyszczania (nieobowiązkowy) – odnowa wody
Procesy oczyszczania ścieków w tym stopniu mają na celu zapewnienie, że ścieki będą mogły być ponownie
użyte jako woda nadająca się do spożycia przez ludzi lub do potrzeb gospodarczych. Jest to tzw. odnowa
wody.
Największe oczyszczalnie ścieków w Polsce to:

1. Oczyszczalnia Ścieków „Czajka” – Warszawa: przepustowość 515 000 m³/d

2. Grupowa Oczyszczalnia Ścieków Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej (GOŚ-ŁAM): przepustowość 332 000
m³/d
3. Zakład Oczyszczania Ścieków Płaszów – Kraków: przepustowość 328 000 m³/d
4. Centralna Oczyszczalnia Ścieków w Koziegłowach – Poznań: przepustowość 260 000 m³/d
5. Oczyszczalnia Ścieków Janówek – Wrocław: przepustowość 170 000 m³/d
Ścieki to wody zużyte w gospodarstwach domowych, przemyśle, rolnictwie, medycynie czy transporcie. Woda
staje się ściekiem jeśli zmieniają się jej parametry jakościowe, skład i temperatura. Do ścieków nie zaliczamy wód
pochodzących z hodowli ryb.
Rodzaje ścieków
Ścieki można podzielić na kilka grup:
Ścieki bytowe  to wszystkie pochodzące z gospodarstw domowych (z toalety, zlewów czy pryszniców).
Ścieki przemysłowe pochodzą z zakładów przemysłowych i różnią się znacznie składem od ścieków bytowych.
Szerszym określeniem mogą być ścieki miejskie  pochodzące z aglomeracji miejskich. W ich skład wchodzą ścieki
bytowe, przemysłowe i wody opadowe dopływające do oczyszczalni kanalizacją ogólnospławną.

Jak działa miejska oczyszczalnia ścieków?

Przewodnik krok po kroku:
1. Najpierw ścieki dopływają do miejskiej oczyszczalni ścieków głównym kolektorem wielkości samochodu.
2. Pierwszy, wstępny stopień oczyszczania ścieków nazywa się oczyszczaniem mechanicznym. Ścieki najpierw
przepływają przez komorę, gdzie osadza się najcięższa frakcja - żwir. Następnie trafiają na sita o różnej gęstości
aby usunąć odpadki takie jak zapałki, niedopałki papierosów czy nieprzetrawione odpadki kuchenne.
3. Kolejnym etapem jest piaskownik, w którym osadza się piasek. Jest on następnie tak jak żwir usuwany na
składowisko odpadów.
4. Następnym etapem jest sedymentacja w osadnikach wstępnych. Ściek dopływa pod osadnikiem w centralnej
części. Ramię zgarniacza posuwa się po krawędziach osadnika z prędkością 4 cm/s. Ponieważ zawiesina ma
szybkość opadania większą niż prędkość przepływu pionowego, do koryta odpływowego przelewa się wstępnie
oczyszczony ściek.
5. Oczyszczanie właściwe to proces biologiczny i opiera się na bakteriach, które żywią się związkami węgla, azotu i
fosforu i w ten sposób oczyszczają ściek. Proces ten jest prowadzony w dużych, zazwyczaj betonowych
zbiornikach.
Obumarłe bakterie i masa organiczna tworzą osad biologiczny.
6. Osad nadmierny jest odpompowywany do zagęszczaczy osadu skąd trafia do komór fermentacyjnych gdzie
podlega dalszym procesom oczyszczania.
7. W komorach fermentacji osad jest podgrzewany i mieszany. W odpowiednich warunkach przez bakterie
beztlenowe wytwarzany jest biogaz. Służy on do produkcji ciepła i energii elektrycznej, która jest konsumowana
przez oczyszczalnie ścieków.
8. Osad po procesie fermentacji trafia do stacji odwadniania gdzie osiąga odpowiedni poziom zawartości suchej
masy. Następnie poddawany jest suszeniu gdzie finalnie powstaje bezpieczny higienicznie granulat. Osad może
trafić na składowisko odpadów lub być wykorzystany w rolnictwie do nawożenia upraw przemysłowych.
9. Mieszanina oczyszczonego ścieku oraz osadu biologicznego trafia do osadników wtórnych gdzie oczyszczony
ściek finalnie zostaje odseparowany od reszty osadu.
10. Finalnym etapem jest kontrola jakości ścieku. Podczas kontroli ściek sprawdzany jest pod kątem stopnia
zanieczyszczenia a następnie trafia do odbiornika.

Źródło: www.hydrotech-group.com