Żarłacz biały

Żarłacz biały[15], rekin biały[16], rekin ludojad[17], żarłacz Żarłacz biały

ludojad[15] (Carcharodon carcharias) – gatunek ryby
Carcharodon carcharias[1]
chrzęstnoszkieletowej z rodziny lamnowatych (Lamnidae),
(Linnaeus, 1758)[2]
jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju
Carcharodon, jeden z największych rekinów drapieżnych.
Poławiany komercyjnie i sportowo.

Występowanie
Gatunek kosmopolityczny spotykany w większości ciepłych
(od tropikalnych do umiarkowanych) wód oceanicznych na
różnych głębokościach – w wodach szelfowych, od
przypowierzchniowych do głębokości ponad 1200 m.
Systematyka
Wpływa również do wód chłodniejszych. Starsze osobniki
spotykane są w wodach pelagialnych. Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Budowa Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Ciało krępe, wrzecionowate, silnie umięśnione, osiąga
przeciętnie długość do 6 metrów, przy masie do 2 ton (samice Gromada chrzęstnoszkieletowe
większe od samców). Maksymalna potwierdzona długość to Podgromada spodouste
7,2 m przy masie 3,4 tony[18]. Wcześniej – w 1870 i w 1930 –
Rząd lamnokształtne
zanotowano dwa osobniki o długości ok. 11 m jednak wyniki
te były później kwestionowane[19]. Żarłacz tygrysi osiąga Rodzina lamnowate
podobną długość przy mniejszej masie ciała. Żarłacz biały ma Rodzaj Carcharodon
krótki, tępostożkowy pysk, małe oczy i małą tryskawkę. Zęby
duże, trójkątne, o ostrych, piłkowanych krawędziach. Gatunek żarłacz biały
Wysokość zębów dochodzi do 5 cm a ich liczba do 128. Synonimy
Grzbiet ciemno- lub niebieskoszary, brzuch jasnoszary do
białego. Squalus carcharias Linnaeus, 1758[2]
Squalus caninus Osbeck, 1765[3]
Carcharias lamia Rafinesque, 1810[4]
Tryb życia
Carcharias verus Cloquet, 1817[5]
Squalus (Carcharias) vulgaris
Żarłacz biały ma bardzo czuły węch. Potrafi wyczuć jedną [6]
Richardson, 1836
kroplę krwi w 115 l wody. Pływa zwinnie i szybko, z
Carcharodon smithi Bonaparte, 1838[7]
prędkością sięgającą nawet 40 km/h. Żywi się dużymi rybami,
żółwiami morskimi, poluje na foki i delfiny. Samica rodzi do Carcharodon smithii Agassiz, 1838[8]
Carcharodon capensis Smith, 1839[9]
Carcharodon rondeletii Müller & Henle,
1839[10]
30 młodych o długości 36 cm. Jest jedynym rekinem Carcharias atwoodi Storer, 1848[11]
wystawiającym głowę ponad powierzchnię wody w celu Carcharias vorax Owen, 1853[12]
obserwowania ofiary.
Carcharodon albimors Whitley, 1939[13]

Kategoria zagrożenia (CKGZ) [14]

Ataki na człowieka
Żarłacz biały uważany jest za najbardziej niebezpiecznego z
rekinów. Opinię taką wzmacniają publikowane dane na temat
liczby ataków na terenach kąpielisk między innymi narażony na wyginięcie
południowej Australii, Nowej Zelandii, Stanów Zasięg występowania
Zjednoczonych i południowej Afryki, a więc na terenach
występowania tego gatunku. Analiza tych danych wskazuje
jednak, że człowiek nie jest "przysmakiem" żarłacza białego.
Odnotowywane ataki należy raczej traktować jako "pomyłki"
drapieżnika. Wskazuje na to sposób gryzienia w czasie ataku.
Rekin nie rozrywa ofiary, lecz gryzie i w większości
wypadków odpływa, pozwalając ofierze przeżyć. Nie należy
również wykluczać ataków powodowanych chęcią obrony
swojego terytorium.

Statystycznie, roczna liczba ataków ze skutkiem śmiertelnym dokonanych przez psy na terenie Stanów
Zjednoczonych jest większa od liczby podobnych ataków dokonanych przez żarłacze białe w ciągu
ostatnich 100 lat[20][21]. Na skutek połowów, oraz stosowania sieci chroniących kąpieliska, populacja
żarłacza białego maleje.

Zobacz też
Ataki rekinów na ludzi
Ataki rekinów z New Jersey
Szczęki

Przypisy
1. Carcharodon carcharias (https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TS
N&search_value=159903), [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
2. C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera,
species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis (https://www.biodiversitylibrary.org/
page/727146). Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 235. (łac.).
3. P. Osbeck: Reise nach Ostindien und China (https://www.biodiversitylibrary.org/page/515139
78). Rostock: verlegts Johann Christian Koppe, 1765, s. 102. (niem.).
4. C.S. Rafinesque: Indice dittiologia Siciliana, ossia, Catalogo metodico dei nomi Latini,
Italiani, e Siciliani dei pesci, che si rinvengono in Sicilia: disposti secondo un metodo
naturale: eseguito da un appendice che contiene la descrizione di alcuni nuovi pesci
siciliani: illustrato da due piance (https://www.biodiversitylibrary.org/page/39037695).
Messina: Presso Giovanni del Nobolo, con approvazzione, 1810, s. 44. (łac.).
5. H. Cloquet: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des
différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos
connoissances, soit relativement à l’utilité qu'en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le
commerce et les artes (https://www.biodiversitylibrary.org/page/23024664). T. 7. Strasbourg;
Paris: F. G. Levrault; Le Normant, 1817, s. 69. (fr.).
 6. J. Richardson: Fauna boreali-americana, or, The zoology of the northern parts of British
America, containing descriptions of the objects of natural history collected on the late
northern land expeditions under command of Captain Sir John Franklin, R.N. (https://www.bi
odiversitylibrary.org/page/41527949). Cz. 3: The Fish. Londyn: John Murray, 1836, s. 288.
(ang.).
7. Ch.L. Bonaparte. Selachorum tabula analytica (https://www.biodiversitylibrary.org/page/9327
402). „Nuovi annali delle scienze naturali”. 2, s. 209, 1838. (wł.).
8. L. Agassiz: Recherches sur les poissons fossiles (https://www.biodiversitylibrary.org/page/37
25297). T. 3. Neuchatel: Petitpierre, 1833–1843, s. 91, ryc. F (https://www.biodiversitylibrary.o
rg/page/32033438) (fig. 3, 3a-3c). (łac.).
9. A. Smith: Illustrations of the zoology of South Africa, consisting chiefly of figures and
descriptions of the objects of natural history collected during an expedition into the interior of
South Africa, in the years 1834, 1835, and 1836; fitted out by "The Cape of Good Hope
association for exploring Central Africa": together with a summary of African zoology, and an
inquiry into the geographical ranges of species in that quarter of the globe (https://www.biodiv
ersitylibrary.org/page/41799191). Cz. 4. London: Smith, Elder and Co., 1845, s. ryc. iv. (ang.).
10. J.P. Müller & F.G.J. Henle: Systematische Beschreibung der Plagiostomen (https://www.biodi
versitylibrary.org/page/6352981). Barlin: Veit, 1839, s. 70. (niem.).
11. D.H. Storer. On a new species of Carcharias (https://www.biodiversitylibrary.org/page/887037
4). „Proceedings of the Boston Society of Natural History”. 3, s. 72, 1851. (ang.).
12. R. Owen: Descriptive catalogue of the osteological series contained in the museum (https://w
ww.biodiversitylibrary.org/page/19777165). Cz. 1: Pisces, Reptilia, Aves, Marsupialia.
London: Taylor and Francis, 1853, s. 94. (ang.).
13. G.P. Whitley. Taxonomic notes on sharks and rays (https://www.biodiversitylibrary.org/page/3
8926874). „The Australian zoologist”. 9 (3), s. 240, 1940. (ang.).
14. Carcharodon carcharias (https://apiv3.iucnredlist.org/api/v3/taxonredirect/3855), [w:] The
IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
15. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
16. Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.
ISBN 83-01-12286-2.
17. Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe
Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
18. Carcharodon carcharias. (https://www.fishbase.se/summary/751) (ang.) w: Froese, R. & D.
Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 28
stycznia 2009]
19. Size and age of the white pointer shark, Carcharodon carcharias (https://web.archive.org/we
b/20010506152046/http://homepage.mac.com/mollet/Cc/Mike_Cappo.html). [dostęp 2001-
05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (http://homepage.mac.com/mollet/Cc/Mike_Cappo.ht
ml) (2001-05-06)].
20. ISAF Statistics on Attacking Species of Shark (https://web.archive.org/web/2012083105390
6/http://www.flmnh.ufl.edu/fish/sharks/statistics/species2.htm). [dostęp 2012-08-31].
[zarchiwizowane z tego adresu (http://www.flmnh.ufl.edu/fish/sharks/statistics/species2.htm)
(2012-08-31)].
21. National Canine Research Council (http://www.nationalcanineresearchcouncil.com/)

Bibliografia
Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: GeoCenter, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.
 ISBN 83-01-12286-2.
Rigby C.L. i inni, Carcharodon carcharias (https://apiv3.iucnredlist.org/api/v3/taxonredirect/3
855), [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-01-28] (ang.).
Carcharodon carcharias. (https://www.fishbase.se/summary/751) (ang.) w: Froese, R. & D.
Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 28
stycznia 2009]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Żarłacz_biały&oldid=68338225”