instrumenty Greków: obój, flet, forminga, kitara, lira

realizm - prąd literacki charakteryzujący się:

Dbałością o szczegóły(szczegół realistyczny)
Świat przedstawiony jest wiarygodny
Jest on zgodny z zasadami które obowiązują w naszym świecie (logiki,
prawdopodobieństwa)

W utworze realistycznym nie występują elementy fantastyczne, nie magii, cudów

działalność bogów w Iliadzie nie kłóci się z realizmem przedstawienia, bo Grecy tak
właśnie wyobrażali sobie funkcjonowanie świata.
Motywacja bohaterów w utworze realistycznycm jest biologiczna (zgodna z
instynktami) bądź psychologiczna (zgodna z uczuciami, emocjami)
Świat w Iliadzie ma charakter realistyczny.

IV w. p.n.e. - Arystoteles, Poetyka - sformułował zasadę mimesis (naśladownictwo)

"świat przedstawiony w dziele ma być naśladowaniem świata rzeczywistego"
artysta naśladuje świat, w którym żyje.

świat fikcyjny - jest światem mimetyczny (naśladowczym)

Temat: Pożegnanie Hektora z Andromachą - postawa antycznego bohatera.

Opis sytuacji, w której znajduje się bohater:

- Troja, bohater zmierza ku Skajskiej Bramie, ktora prowadzi na zewnątrz, poza
mury, i tu dogania go żona Andromacha i synkiem Skamandriosem.
- jak się żegnają?
Andromacha pada na kolana płacząc i prosi by Hektor nie szedł na wojnę.
Andromacha pochodzi z rodu Kilichów
Hektor - Bierze na ręce syna, zdejmuje hełm, prosi bogów by jego syn stał się
wielkim rycerzem. Jest czuły dla żony, pociesza ją.
Hektor jest dzielny, zdeterminowany, bierze odpowiedzialność za obronę Troi.
Postawa greckiego rycerza (bohatera):
- kocha bliskich, jest im oddany,
- ale jest patriotą, nad wszystko stawia poświęcenie dla kraju,
- odpowiedzialny,
- znakomicie włada bronią,
- dzielny, dba o swoją sławę, ona jest dla niego ważna,
- panuje nad sobą, nie pozwala sobie na wzruszenie, nie poddaje sie uczuciom.
- jest dumny, zdecydowany, stanowczy,
- bywa pyszny,
- czasem ujawnia emiocje, ulega im, zwłaszcza w chwilach po walce, w momentah
wzruszających,
- cieszy się szacunkiem i podziwem otoczenia.
ethos greckiego rycerza
- zasady, dekalod, zbiór powinności, wartości
Temat: Topos homo viator - Odyseja Homera.

1. Geneza utworu.
- jest to epos opisuje wędrówkę powrotną odysa spod Troi do domu na Itace. Jest on
późniejszy od Iliady, powstał w VIII w. p.n.e.
-2. Budowa.
12 tys. heksametrów (12 tys. wersów) ułożonych w 24 księgi, pisany wierszem.
- pierwsze 4 księgi: Telemach wyrusza na poszukiwanie ojca;
- kolejne: przedstawiają losy Odysa, który przybywa do krainy Feaków na wyspy
Scherii, tam spotyka królewnę Nauzykaę. 10 lat trwa wędrówka powrotna.
3. Etapy podróży Odyseusza:
1. w krainie Lotofagów - żywią się lotosami, świta Odysa po posiłku zapomina o
celu podróży i nie chce płynąć dalej.
2. przygoda z cyklopem Polifemem.
 3. kraina króla wiatrów - Eola.
4. kraina ludożerców Lastygonów.
5. spotkanie z czarodziejką Kirke - towarzyszy Odysa zamieniła w świnie.
6. Odys w Hadesie u wieszczka Tejrezjasza, zobaczył matkę.
7. Wyspa syren - ich śpiew powodował szaleństwo marynarzy, okręty rozbijały się
o skały.
8. przepłynięcie mięzy Scyllą a Charybdą - morskie potwory.
9. wyspa Heliosa.
10. wyspa Ogygia - nimfa Kalipso, u której spędził 8 lat.
11. pobyt u Feaków w gościnie u królewny Nauzykai i jej ojca.
12. dotarcie do Itaki.
13. Tymczasem w Itace rozgościli się zalotnicy Penelopy, którzy, przekonani o
śmierci jej męża, żądali, by wybrała kogoś spośród nich na męża.
14. Penelopa szyła suknię ślubną, a nocą ją pruła.
15. Zawody w strzelaniu z łuku pozostawionego przez Odysa.
16. Potrafił go naciągnąć jedynie odyseusz przebrany za żebraka.
17. Rozprawił się z zalotnikami przy pomocy syna Telemacha.
18. Odys odzyskał zaufanie Penelopy po tym, gdy przypomniał jej, z czego
zbudowane jest ich małżeńskie łoże.

topos homo viator - człowiek drogi, pielgrzym, wędrowiec

via - droga
2 źródła kulturowe tego toposu: Odyseja i Biblia (życie ludzkie jest wędrówką do
domu Ojca)
życie jako wędrówka, pielgrzymowanie
topos - gr. topos koinos - miejsce wspólne, motyw poiwtarzający się w różnych
epokach i dziełach, w róznych postaciach i konfiguracjach, jest omn bardziej
podstawowy niż inne, ważniejszy.
zbiór toposów = topika
gr. topos koinos = łac. locus comunis
topoi = loci

motywy mitologiczne w języku:

- wierna jak Penelopa,
- mentor (Mentor) - rzeczownik odimienny - eponim - mistrz, opiekun,
- być między Scyllą a Charybdą - być między młotem a kowadłem, w sytuacji bez
wyjścia,
- przebiegły jak Odys,
- syreni śpiew - zwodniczy, niebezpieczny, chociaż urzekający,
- powrót do Itaki - do domu,
-odyseja - tułaczka,
- koń trojański - pułapka, podstęp,
- pięta achillesowa - słaby punkt,
- jabłko niezgody - przyczyna konfliktu,
- sąd Parysa-
- gniew Achillesowy - potężny.
mitologizmy
praca domowa - wypisać
inne mitologizmy(z innych mitów)(przynajmniej 10),
wypisać
biblizmy(przynajmniej 10),
Znaleźć kilka historyzmów (wyrażeń obowiązujących w kulturze, pochodzących z
historii)(przynajmniej 5)
Przeczytać dwa fragmenty odyseji (strony 140-146, 148-149)
KRÓL EDYP NA ZA TYDZIEŃ (12-13.1.2022)