PAGSASANAY c. Lihim na nagagalit si Adolfo kay Florante, kahit na gustong-gusto ni Floranteng makipagkaibigan.

I. Ibigay ang hinihingi: d. Simula pa lang ay hindi na magkasundo sila Florante at Adolfo dahil sa magkaibang kapaligirang
__________ 1. Buong pangalan ni Balagtas. pinaglakihan.
__________ 2. Petsa ng kapanganakan. 3. “Makaligtaan ko kayang di basahin
__________ 3. Lugar ng kanyang kapanganakan. Nagdaang panahon ng suyuan namin?”03 (Kay Selya)
__________ 4. Pangalan ng kanyang ama. a. Maalala ko pa kaya ang mga masasayang araw ng aming kabataan?
__________ 5. Pangalan ng kanyang ina. b. Madama ko pa kaya ang init ng kanayang pagmamahal?
__________ 6. Saan siya nanilbihan bilang katulong noong siya ay bata pa. c. Makalimutan ko kayang di alalahanin ang lumipas na pagmamahalan namin?
__________ 7. Unang dilag na bumihag sa kanyang puso. d. Maalis ba sa isip ko ang mga masasayang libangan namin?
__________ 8. Tawag kay Jose dela Cruz na tagaayos ng mga tula. 4. “Di ko akalaing iyong sasayangin
__________ 9. Buong pangalan ni Selya. Maraming luha mong ginugol sa akin.” 42 (Laura, Bakit ka Nagtaksil)
__________10. Katunggali sa pag-ibig ni Balagtas kay Selya.
a. Laging umiiyak si Laura kapag wala si Florante.
__________11. Pinakasalan ni Balagtas.
b. Hindi nanghihinayang si Laura sa mga panangis niya.
__________12. Edad ni Balagtas noong siya ay ikinasal.
c. Sayang pa ang mga pag-iyak ni Laura dahil magtataksil rin lamang siya kay Florante.
__________13. Dahilan ng pagkakakulong ni Balagtas sa ikalawang pagkakataon.
__________14. Edad ni Balagtas nang siya ay namatay. d. Ang pag-iyak na ginawa ni Laura ay nasayang lamang dahil may iba na si Florante.
__________15. Petsa ng kamatayan ni Balagtas. 5. “Ngayong namamanglaw sa pangungulila
II. Kilalanin ang mga sumusunod: Ang ginagawa kong pang-aliw sa dusa,
__________ 1. Pinakatampok na tauhan sa awit. Nagdaang panahon ay inaalala.” 05 ( Kay Selya)
__________ 2. Ang naging laman ng puso’t isipan ni Florante. a. Sa gitna ng aking pagdurusa, ikaw ay aking naaalala.
__________ 3. Ang muslim na siyang nagligtas kay Florante na nataboy sa gubat dala ng b. Ang gunita ng kahapon ang nakaaaliw sa aking pag-iisa.
matinding sama ng loob sa kanyang ama. c. Lalong naghihirap ang aking kalooban kung naaalala kita.
__________ 4. Ang kasintahan ni Aladin na siyang nagligtas kay Laura sa tiyak na kapahamakan d. Umaasa ako na kapag naaalala kita ay sasaya ako.
nito sa kamay ni Konde Adolfo. 6. “Nanlisik ang mata’t ang ipinagsaysay
__________ 5. Ang kababayan ni Florante na nagtangkang pumatay sa kanya at naging dahilan ng Ay hindi ang ditsong nasa orihinal.” 227 (Ang Dula-Dulaan)
kamatayan ng kanyang ama. a. Tumingin nang masama ay sinambit ang ga linyang hindi naman kabilang sa totoong iskrip.
__________ 6. Ama ni Florante. b. Tumingin ang matang nanliliit at hindi makapagsalita.
__________ 7. Ina ni Florante. c. Nag-apoy ang mata’t kung ano-ano ang sinabi
__________ 8. Ama ni Aladin na umagaw sa kanyang katipang si Flerida. d. Hindi maibulalas ang saloobin dahil sag alit na nararamdaman.
__________ 9. Guro ni Florante sa Atenas. 7. “Tapat ang puso mo’t di nagunamgunam
__________10. Nagligtas kay Florante sa tangkang pagpatay ni Adolfo. Na ang paglililo’y nasa kagandahan.” 41 (Laura, Bakit Ka Nagtaksil?)
__________11. Ang heneral na muslim na sumakop sa Krotona at natalo ni Florante. a. Ang magaganda pala ang hindi nagtataksil.
__________12. Nagligtas kay Florante sa kapahamakan noong siya’y musmos pa. b. Tapat si Laura kay Florante kaya hindi ito magtataksil.
__________13. Ama ni Laura at hari ng Albanya. c. Hindi akalain ni Florante na dahil maganda si Laura ay hindi ito magtataksil.
__________14. Muntik nang sumila kay Florante sa gubat na mapanglaw. 8. “Manalo na ako’y kung bagong nanasok
__________15. Ang kumuha ng kupidong dyamante sa dibdib ni Florante noong siya’y sanggol pa
Nakikita mo na’y may dala pang takot.” 49 (Laura, Bakit Ka Nagtaksil?)
lamang.
I. Panuto: Basahin ang sumusunod na pangungusap at unawain ang kahulugan ng a. Natutuwa si Laura kapag nababalitaang nanalo si Florante pero takot naman na baka
bawa’t isa. Piliin sa mga titik ang kasingkahulugan ng bawa’t pangungusap. Titik masugatan ang binata.
lamang ang isulat sa patlang. b. Umaaliwalas ang mukha ni Laura sa tuwing nagwawagi sa labanan si Florante.
________1. “Ay bago sa mundo’y walang kisapmata c. Kinakabahan si Laura na dahil nanalo si Florante ay baka gumanti ang kalaban.
Ang tao’y mayroong sukat ipagdusa.” 201 (Ang Alaala ng Kamusmusan) d. Laging nananalo si Florante sa digmaan kaya natutuwa si Laura.
a. Ang taong makasalanan lamang ang maghihirap sa mundong ibabaw. 9. “Ay, Laurang poo’y bakit isinuko
b. Ang lahat ng tao sa mundo aydaraas ng hirap. Sa iba ang sintang sa aki’y pangako?” 39 (Mga Hinagpis ni
Florante)
c. Ang mundo ay ibinigay sa tao para maghirap tayo.
a. Nais malaman ni Florante kung bakit umibig pa si Laura sa iba gayong magkasintahan na sila.
d. Masalimuot ang mamuhay sa mundo.
b. Nangako si Laura kay Florante na iibigin niya ang binata habang buhay.
_________2.“Puso ko’y ninilag na siya’y giliw
c. Nagdaramdam si Florante dahil sa pagtataksil ni Laura.
Aywan nga kung bakit naririmarim;
d. Iba na ang kasintahan ni Laura.
Si Adolfo nga’y gayundin sa akin,
Nararamdaman ko kahit lubhang lihim.” 214 (Pag-aaral sa Atenas) _______10. . “Nililigawan ko ang iyong larawan
a. Ninanais ni Florante at Adolfo na magustuhan ang isa’t isa ngunit sa hindi maipaliwanag sa makating ilog na kinalagyan” 10 ( Kay Selya)
na kadahilanan ay pareho silang nakararamdam ng inis sa isa’t isa, kahit ito ay ilihim. a. Hindi maalis sa isip ni Balagtas ang mukha ni Selya.
b. Unang kita pa lamang nina Florante at Adolfo ay ipinakita na agad nilang magkaaway b. Laging pumapasyal si Balagtas sa dati nilang pinapasyalan ni Selya.
talaga sila. c. Nakalarawan sa puso ni Balagtas ang ganda ni Selya.
d. Matagal na niligawan ni Balagtas si Selya.
 Mahahalagang tala ng Buhay ni Francisco Balagtas Mga tauhan ng Florante At Laura

Francisco (Kiko) “Balagtas” Baltazar kInilalang “ Ama ng Balagtasan” at itinuturing Florante: pangunahing tauhan ,protagonista (gerero)
na “Prinsipe ng mga Makatang Tagalog” ayon kina Mariano Ponce at Dr. Jose P. “Naririnig ko pa hangga ngayon,
Rizal. Para naman kina Jose N.Sevilla at Tolentino itinuri nilang isang “Makata ng 179 Palayaw na tawag ng ama kong poon
Wikang Tagalog at Hari ng mang-aawit” si Balagtas dahil na rin sa natatangi at Noong ako’y batang kinakandong-kandong,
dalubhasa niyang pagkakasulat ng Florante At Laura (isinulat niya ito noong Taguring Floranteng bulaklak kong bugtong.
nabilanggo siya sa maling paratang) na isang awit at korido. Ang Orosman at
Zafira , at La India Elegante y El Negrito Amante na isang satirikong tula ay mga “ di lubhang naglaon noong pag-alis mo,
hindi matatawarang akda ni Balagtas. Noong lumipat siya sa Balanga , Bataan taong O! sintang Florante sa Albanyang reyno,
1840 nakilala siya bilang manunulat ng komedya at moro-moro na pawing Narinig sa baya’y isang piping gulo
kinahihiligan at kinalilibangan ng panahong iyon. 375 Na umalingawngaw hanggang palasyo.
Laura : kasintahan ni Florante, anak ni Haring Linceo
Kapanganakan: Abril 02, 1788 sa Barrio Panginay, Bigaa, Bulacan
“ Isang binibini ang gapos na taglay
Mga Magulang: Juan Baltazar Na sa damdam nami’y tangkang pupugutan,
Juana dela Cruz Ang puso ko’y lalong naipit ng lumbay
375
Sa gunitang baka si Laura kong buhay.
Pinag-aralan: Pilosopiya, Huminadades Aladin: ang muslim (moro) na nagligtas kay Florante sa kamay ng dalawang
Teknolohiya , Canon Law leon na handing silain ang nakagapos na katawan ni Florante mula
sa mapanglaw na gubat
Mga naging guro sa Akademiya at pagsulat ng tula: “ ipinapahayag ng pananamit mo,
Padre Mariano Pilapil Taga-Albanya ka at ako’y Persyano,
Agapita Bernardo Rivera (guro sa sining at pagtula)
Jose dela Cruz (Huseng Sisiw)
149 Ikaw ay kaaway ng baya’t sekta ko,
Karibal : Mariano Kapule Sa lagay mo ngayo’y magkatoto tayo.
Mga Natatanging Pag-ibig: Maria Asuncion Rivera (M.A.R.) 1835 Flerida: ang kasintahan ni Aladin na siyang nagligtas kay Laura sa tiyak na
Juana Tiambeng( asawa) kalapastanganan ni Konde Adolfo.
Mga naging anak: (R.I.P)Marcelo, Juan, Miguel, Josefa, Maria, Marcelina At Julia
(Mga nabuhay na anak)Victor, Isabel, Silverina, Ceferino “Sa isang Dukado ng Albanyang syudad,
Mga nahawakang posisyon panggubyerno: Juez mayor de sementra Doon ko nakita ang unang liwanag,
Tinente Primero Yaring katauha’y utang kong tinanggap
Ilang dulang likha: Mahomet at Constanza, Don Nuno Y Celinda, Orestes Y 175
Pilades, Buhay ni Gaptalim, Bayaseto Y Dorlisa, Nudo Gordiano, Rodolfo Y
Sa Duke Briseo , na ama kong liyag!
Rosamunda at Almanzor Y Rosalina
Kamatayan: Pebrero 20, 1862 Konde Adolfo kababayan/kamag-aral at karibal na nagtangkang pumatay
kay Florante at nagnasang maging asawa at maagaw si
Mahigpit na bilin sa asawang Juana na “ Huwag hayaang maging makata ang Laura ky Florante at sa kaharian
sinuman sa kanyang mga anak,Mabuti pang putulin mo ang mga daliri ng ating
mga anak kaysa maging bokasyon ang paggawa ng tula.” Sa kagustuhang hindi “” Saka nahalatang ako’y minamahal
na matulad pa sa kanyang sinapit……. Ng pinag-uusig niyang kariktan
Ang Konde Adolfo’y nagpapakamatay
Dahil sa korona’t kay Laura’y makasal

1 2
Duke Briseo: Ama ni Florante, tanungan ng Haring Linceo at kinikilalang
pangalawang puno ng kaharian ng Albanya
“” Sa isang Dukado ng Albanyang syudad
Doon ko nakita ang unang liwanag,
174 Yaring katauha’y utang kong tinanggap
Sa Duke Briseo, na ama kong liyag!
Reyna Floresca: ina ni Florante, mapagkandili at mapag-arugang ina.
“ Ngayong nariyan ka sa payapang bayan
Sa harap ng aking inanag minamahal,
Prinsesang Florescang esposa mong hirang
Tanggap ang luha kong sa mata’y nunukal
Sultan Ali-Adab: ama ni Aladin na naging kaagaw sa kasintahang si Flerida
“ Ang pagkabuhay mo’y yamang natalastas
Tantuin mo naman ngayon ang kausap,
175 Ako ang Aladin sa Persyang syudad
Anak ng balitang sultang Ali-adab
Antenor: guro/ maestro ni Florante sa Atenas at amain ni Menandro
“Pag-aaral sa akin ay ipinatungkol
Ng isang mabait at maestrong marunong,
Lahi ni pitako ngala’y Antenor
175
Lumbay ko’y sabihin ng dumating doon”
Menandro: kamag-aral/ kaibigang nagligtas mula tangkang pagpatay
Adolfo sa isang dula-dulaan
“Ako’y napahiga sa inilag-ilag
Sinabayng bigla ng tagang malakas,
Salamat sa yo ,O Menandrong liyag
175
Kundi sa liksi mo buhay ko’y nautas”.
Heneral Osmalik: ang heneral na Muslim na sumakop sa Krotona at nagapi
ni Forante mula sa labanan
“Humihingi ng tulong at nasa pangamba
Ang Krotonang reyno’y kubkob ng kabaka,
Ang pino ng hukbo’y balita sa sigla
Heneral Osmalik na bayaning Per’sya
Menalipo: pinsan ni Florante na nagligtas sa kanya sa tiyak na
kapahamakan mula sa isang ibon noong siya ay bata pa
“Sa sinigaw-sigaw ng ina kong mutya
Nasok ang pinsan kong sa Epiro mula,
Ngala’y Menalipo may taglay na pana
Tinudla ang ibo’t namatay bigla”
3 4
Alam mo ba kung ilang bahagi binubuo ang Florante At Laura?
Sagot: Tatlong bahagi
Ang Tatlong bahagi ng Florante At Laura
Tulang pag-aalay
Cay Celia
Sapagkat ang Florante At Laura ay tulang liriko, ito ay tulang damdamin, kung
saan ang mga hinaing ng pusong umiibig at nabigo ang naging tagapagturo ng mga
angkop na salitang maglalarawan ng nararamdaman ng may- Akda para sa kanyang pag-
aalayan na may inisyal na M.A.R. at maglalagay sa walang kamatayang pedestal.
Tulang nagtatakda ng tamang pagbasa
Sa Babasa nito
Layon niya rito ang mga pagtatakda hinggil sa kanyang likha na kung paano ito
babasahin at kung hindi ito lubos na maunawaan ay huwag itong baguhin at papalitan. Ni
ang basahin ito tulad ng pangkaraniwang akda lamang ay mahigpit niyang sinabi na
huwag gawin.
Tulang salaysay
Puno ng salita
Masasabing puno ng salita ang bahaging ito na kung saan ang simula ng
awit ay nagpapakita ng matagumpay na paglalarawan sa mapanglaw n gubat na
nagmistulang bilangguan at libingan ng kahabag-habag na sinapit ng binatang si
Florante. Metamorphosis o pagbabagong buhay ang bahaging ito sapagkat mula
sa sa kadilimang bunga ng mapait at masaklap na karanasan nangibabaw pa rin
ang paggunita sa higit na kagandahan ng buhay niya noon bago mangyari ang
mga ito.
“Malalaking kahoy ang inihahandog,
Pawing dalamhati, kahaposa’t lungkot,
Huni pa ng ibon ay nakalulunos,
2 Sa lalong matimpi’t nagsasayang loob”
“Makinis na balat na anaki’y burok,
Pilikmata’tkilay mistulang balantok,
Bagong sapong ginto ang kulay ng buhok,
10
Sangkap ng katawa’y pawing magkaayos.”
 Buod ng Florante at Laura
Kay Celia
            Kapag naaalaala ng makata ang nakaraan, iisang babae ang binabalikan niya sa
gunita, si Celia lamang.  Matamis ang kanilang pag-iibigan at masaya sila habang
namamasyal sa Ilog Beata at Hilom. Ngunt ngayo’y di mapigilan ng makata ang pagluha
kapag naiisip na baka naagaw na ng iba ang pag-ibig ni Celia.  Dahil sa kalungkutan,
natutong magsulat ng tula ang makata. Inihahandog niya ang tulang ito kay Celia, na ang
sagisag ay M.A.R.
Sa Babasa Nito
            Nagpapasalamat ang makata sa mga babasa ng kanyang awit. Ang kanyang akda
ay parang bubot na prutas sa unang tingin ngunit masarap kapag ninamnam. Hinihiling
ng makata na huwag babaguhin ang kanyang berso at pakasuriin muna ito bago
pintasan. Kung may bahaging di malinawan, iminumungkahi niyang tumingin lamang ang
mambabasa sa ibaba ng pahina at may paliwanag doon. Ipinakiusap din niya na huwag
babaguhina ng mga salita sapagkat sa halip na mapabuti ay baka sumama pa ang akda.
Sa Mapanglaw na Gubat
            Nagsisimula ang awit sa isang madilim at mapanglaw na gubat na di halos
mapasok ng sikat ng araw. Madawag ang gubat at maraming puno ng higera at sipres.
Maraming hayop dito, tulad ng ahas, basilisko, hyena, tigre at leon. Sa isang punong
higera sa gitna ng gubat, naktali ang paa, kamay at leeg ng isang guwapong binata, na
may makinis na balat at kulay gintong buhok. Sayang walang mga nimpa sa gubat na
makapagliligtas sa binata.
Ang Reynong Albanya
            Umiiyak ang binatang nakagapos. Sinabi niyang naghahari ang kasamaan sa
kahariang Albanya. Bawal magsabi ng totoo, may parusa itong kamatayan. Kagagawan ni
Konde Adolfo ang lahat, sapagkat ibig nitong mapasakanya ang kapangyarihan ni Haring
Linseo at ang kayamanan ni Duke Briseo na ama ng nakagapos.
Sawing Kapalaran
            Nakikiusap ang binatang nakagapos na ibagsak ng kalangitan ang poot nito at
parusahan ang masasama. Alam niyang lahat ng nangyayari ay sa ikabubuti ng lahat
kaya’t nakahanda siyang magdusa. Ang tanging hiling niya ay sana, maalaala siya ng
minamahal na si Laura. Kung naiisip niyang iniiyakan ni Laura ang kanyang pagkamatay,
para na rin siyang nagkaroon ng buhay na walng hanggan. Ngunit ang labis na
ipinaghihirap ng kanyang loob ay ang hinalang baka naagaw na ng kanyang karibal na si
Adolfo ang pagmamahal ni Laura.
Mga Hinaing ng Lalaking Nakagapos
            Larawan ng kalungkutan at pagseselos ang binatang nakagapos. Isinigaw niya sa
buong kagubatan ang kanyang sama ng loob dahil tila nalimot na siya ni Laura, ngayon pa
namang kailangan niya ito. Noon, kapag patungo sa digmaan, ang binata ay
pinababaunan ni Laura ng luha at ng bandang may letrang L at mahahalagang bato.
Pagkagaling sa labanan, munting galos ng binata ay huhugasan agad ni Laura ng luha. At
kung nalulungkot ang binata pinipilit siyang aliwin ni Laura.
Halina, Aking Laura
            Ibig ng binatang nakagapos na muling ipakita ni  Laura ang dating pag-aalaala sa
kanya. Ngunit natatakot ang lalaki na baka naagaw na ni Adolfo so Laura. Kaya’t nasabi
niyang pasasalamatan pa niya si Adolfo pahirapan man siya nang husto, huwag lamang
agawin si Laura. Lumuha ng lumuha ang lalaki hanggang sa siya’y mapayukayok.
Ang Pagdating ng Gerero
Ang Pagdating ng Gerero
            Nagkataong dumating sa gubat ang isang mandirigma o gerero na sa pananamit ay
masasabing isang Morong taga-Persiya. Naupo ito sa lilim ng isang puno at lumuluhang
naghimutok. Nagbanta siya na sino mang umagaw sa pagmamahal ng babae ay
papatayin niya, maliban sa kanyang ama. Naihimutok ng gererong Moro na sadyang
napakalaki ng kapangyarihan ng pag-ibig. Kahit mag-aama’y nag-aaway nang dahil sa
pag-ibig.
Duke Briseo—Mapagkandiling Ama
            Nang huminto sa paghihimutok ang gerero, nagulat pa ito sa sumalit na buntung
hininga ng lalaking nakagapos. Moo’y ginugunita ng nakagapos ang amang mapagmahal
na ipinapatay ni Adolfo. Pinaghiwa-hiwalay ang ulo, katawan at mga kamay ng kanyang
ama at walang nakapangahas na ito’y ilibing. Ngunit hanggang sa huling sandali, tanging
kapakanan ng kaisa-isang anak ang nasa isip ng ama.
Panaghoy ng Gerero
            Naalaala rin ng gerero ang sariling ama na kaiba sa ama ng lalaking nakagapos ay
di nagpakita ng pagmamahal sa anak minsan man. Ang lalong masakit, ang kanyang ama
pa ang umagaw sa babaing kanyang pinakamamahal. Maagang naulila sa ina ang gerero
kaya’t di siya nakatikim ng pagmamahal ng magulang. Naputol ang iniisip ng gerero nang
marinig sa nakagapos na malibing man ito ay patuloy pa ring mamahalin si Laura.
Sa Harap ng Dalawang Leon
            Dalawang leon ang papalapit sa nakagapos ngunit parang naaawang napahinto
ang mga ito sa harap ng lalaki. Sa harap ng nagbabantang kamatayan sa pangil ng mga
leon, nagpaalam ang binata sa bayang Albanya na pinaghandugan ng kanyang
paglilingkod at kay Laura. Sinabi ng binata na ang lalong ipinaghihirap ng kanyang loob ay
ang pangyayaring haharapin niya ang kamatayan nang di angkin ang pag-ibig ni Laura.
Ang Pagliligtas sa Lalaking Nakagapos
            Hindi na natiis ng gerero ang naririnig na daing. Kaya’t hinanap niya ang
pinanggagalingan ng tinig. Pinagputol-putol ng gerero ang mga dawag hanggang
marating ang kinaroroonan ng nakagapos. Anyong sisilain na ng dalawang leon ang
binata na sa tindi ng hirap ay nawalan ng malay. Pinagtataga ng gerero ang dalawang
leon hanggang sa mapatay. Pagkatapos kinalagan nito at kinalong ang binata.
Sa Kandungan ng Gerero
            Nang matauhan ang binata, si Laura agad ang unang hinanap. Nagulat pa ito nang
mamalayang nasa kandungan siya, hindi ni Laura, kundi ng isang Moro. Ipinaliwanag ng
gerero na di niya natiis na di tulungan ang binata, sapagkat magkaiba man sila ng
pananampalataya, nakaukit din sakanyang puso ang pagtulong sa kapwa, gaya ng
iniuutos ng Langit ng mga Kristiyano. Sa halip na magpasalamat, isinagot ng binata na
higit pang ibig niyang mamatay sa laki ng hirap na dinaranas. Sa narinig na ito, napasigaw
ang gerero.
Paglingap ng Gerero
            Walang kibuan ang dalawa hanggang sa lumubog ang araw. Dinala ng gerero ang
binata sa isang isang malapad at malinis na bato. Dito pinakain ng Moro ang binata na di
nagtagal ay nakatulog sa kanyang kandungan. Magdamag na binantayan ng gerero ang
binata, na tuwing magigising ay naghihimutok. Nang magising kinaumagahan,
nakapagpanibagong lakas na ang binata. Itinanong ng Moro ang dahilan ng paghihirap ng
loob nito.
6
5
Kamusmusan ni Florante
            Isinalaysay ng binata ang kanyang buhay. Siya’y si Florante, nag-iisang anak ni
Duke Briseo ng Albanya, at ni Prinsesa Floresca ng Krotona. Sa Albanya siya lumaki at
nagkaisip. Ang kanyang  ama’y tanungan o sanggunian ni Haring Linseo at tumatayong
pangalawang  puno sa kaharian. Isang matapang na pinuno at mapagmahal na ama si
Duke Briseo.
            May ilang mahalagang pangyayari noong bata pa si Florante. Nang sanggol pa’y
muntik na siyang madagit ng isang buwitre ngunit nailigtas siya ng pinsang si Menalipo.
Isang araw, isang ibong arkon ang biglang pumasok sa salas at dinagit ang kanyang
dyamanteng kupido sa dibdib. Nang siya’y siyam na taon na, pinalili[pas niya ang
maghapon sa pamamasyal sa burol. Bata pa’y natuto na siyang mamana ng mga ibon at
iba pang hayop. Naging mapagmahal siya sa kalikasan.
Ang Laki sa Layaw
            Lumaki sa galak si Florante. Ngunit ngayon niya naisip na di dapat palakhin sa
layaw ang bata sapagkat sa mundong ito’y higit ang hirap kaysa sarap. Ang batang
nasanay sa ginhawa ay maramdamin at di makatatagal sa hirap.
            Alam ito ni Duke Briseo. Kaya’t tiniis nito ang luha ng asawa at masakit man sa
loob na mawalay sa anak, ipinadla siya ng ama sa Atenas upang doon mag-aral.
Pag-aaral sa Atenas
            Labing-isang taong gulang si Florante nang ipadala sa Atenas upang mag-aral. Ang
naging guro niya rito ay si Antenor. Isa sa mga estudyante rito ay ang kababayang si
Adolfo, na nang una ay nadama na si Florante na tila pakunwari lamang ang kabaitan ni
Adolfo. Anim na taon sa Atenas si Florante. Sa loob ng panahong ito, natuto siya ng
pilosopiya, astrolohiya at matematika.
Tangkang Pagpatay kay Florante
            Nanguna si Florante sa katalinuhan at dinaig niya maging si Adolfo. Napabalita ang
una sa buong Atenas. Dito na lumabas ang tunay na pagkatao ni Adolfo. Sa isang dulang
ginampanan nina kapwa ni Florante, pinagtangkaan nitong patayin ang huli. Salamat at
nailigtas siya ng kaibigang si Menandro. Kinabukasan din, umuwi sa Albanya si Adolfo.
Namatay si Ina
            Naiwan sa Atenas si Florante at nagtagal doon nang isang taon pa. isang araw,
tumanggap ng liham si Florante mula sa ama. Sinasabi sa sulat na namatay ang kanyang
ina. Nawalan ng malay si Florante sa tindi ng kalungkutan. Hindi nakabawas sa kanyang
kalungkutan ang tapat na pakikiramay ng guro at mga kamag-aral.
Mga Tagubilin ng Maestro
            Pagkaraan ng dalawang buwan ng matinding kalungkutan para kay Florante
dumating ang ikalawang sulat ng kanyang ama, kasama ang sasakyang sumundo sa
kanya. Bago umalis pinagbilinan si Florante ng gurong si Antenor na pakaingatan ng una
si Adolfo sapagkat tiyak itong maghihiganti. Idinagdag pang huwag padadala si Florante
sa magiliw na pakikiharap. Pinayuhan siyang lihim na maghanda nang hindi
nagpapahalata.
            Pinayagan ni Antenor si Menandro na sumama kay Florante. Ang magkaibigan ay
inihatid ng kanilang mga kamag-aral hanggang sa daungan.
Paghingi ng Tulong ng Bayang Krotona
            Di nagtagal nakarating sa Albanya ang magkaibigan. Pagkakita sa ama, napaluha si
Florante nang muling manariwa ang sakit ng loob sa pagkamatay ng ina. Noon dumating
7 8
ang sugo ni Haring Linseo, dala ang sulat ng Hari ng Krotona na humihingi ng tulong
sapagkat nilusob ang Krotona ni Heneral Osmalikng Persiya. Pangalawa ito ng bantog  na
si Prinsipe Aladin na hinahangaan ni Florante at ayon sa balita’y kilabot sa buong mundo.
Sa narinig, napangiti ang Moro at nagsabing bihirang magkatotoo ang mga balita at
karaniwang may dagdag na.
            Nagtungo sa palasyo ng Albanya ang mag-ama. Doon masakit man sa loob,
pumayag din ang ama ni Florante nang ito’y hirangin ng hari na heneral ng hukbo.
Ang Kariktan ni Laura
            Nakilala ni Florante ang anak ng hari na si Laura, isang dalagangkaagaw ni Venus
sa kagandahan, isang kagandahang mahirap isiping makapagtataksil.
            Sa harap ng kagandahan ni Laura, laging nagkakamali ng sasabihin si Florante
sapagkat natatakot siyang baka di maging marapat sa dalaga.
Paghahanda Patungong Krotona
            Tatlong araw ang piging ng hari para kay Florante. Sa loob ng panahong ito ay di
man lamang nakausap ni Florante nang sarilinan si Laura. Sa kabutihang-palad, isang
araw bago umalis sina Florante upang makidigma, nakausap nito ang dalaga at
pinagtapatan ng pag-ibig. Hindi sumagot ng ‘oo” ang dalaga ngunit lumuha siya nang
umalis si Florante patungong digmaan.
Madugong Paglalaban
            Dahil sa luhang pabaon ni Laura, natiis ni Florante ang kalungkutang bunga ng
pagkawalay sa minamahal. Pagdating sa digmaan, naabutan ng hukbo nina Florante na
halos mawasak na ang kaaway ang kuta ng Krotona. Ngunit magiting na nagtanggol si
Florante at ang kanyang mga kawal hanggang sa hamunin ni Osmalik si Florante na silang
dalawa ang magharap. Limang oras silang naglaban hanggang sa mapatay ni Florante si
Osmalik. Ipinagbunyi ng taong-bayan si Florante lalo nang malamang ito’y apo ng hari ng
Krotona. Ngunit nahaluan ng lungkot ang kanilang kagalakan nang magkita ang maglolo.
Muling nanariwa ang kirot ng pagkamatay ng ina ni Florante. Dito naisip ni Florante na
walang lubos na ligaya sa mundo.
            Pagkaraan ng limang buwan sa Krotona, nagpilit nang bumalik sa Albanya si
Florante upang makita si Laura. Ngunit nang malapit na at natatanaw na ang moog ng
Albanya, biglang kinutuban si Florante.
Tanggulang ng Syudad
            Hindi nagkamali ang kutob ni Florante. Nakawagayway sa Albanya ang bandilang
Moro. Pinatigil muna ni Florante ang kanyang hukbo sa paanan ng bundok. Mula roon
natanaw nilang tila pupugutan ng ulo ang isang babae. Dali-daling lumusob sina Florante
at ginapi ang mga Moro. Naligtas ang babae na walng iba kundi si Laura. Papupugutan ng
ulo ang dalaga sapagkat tinanggihan nito ang pag-ibig ng emir at ito’y sinampal pa. noon
binigkas ni Laura ang “sintang Florante.”
            Pinawalan ni Florante ang hari, ang kaniyang ama at ang iba pang bilanggong
kinabibilangan ni Adolfo. Lalong nainggit si Adolfo kay Florante hindi lamang dahil sa
papuring tinanggap kundi dahil nakamit pa niya ang pag-ibig ni Laura. Dahil dito, muling
nagbalak si Adolfo na ipahamak si Florante.
Ang Kasamaan ni Adolfo
            Pagkalipas ng ilang buwan, lumusob ang hukbo ng Turkiya sa pamumuno ni
Miramolin. Ngunit tinalo si Florante si Miramolin. Naging sunod-sunod ang tagumpay ni
Florante hanggang sa umabot sa 17 ang mga haring nagsigalang sa kanya.
 PAGSASANAY
            Isang araw, nasa Etolya si Florante at ang kanyang hukbo nang dumating ang sulat
III. Ibigay ang hinihingi:
ng hari na nagpapauwi sa kanya. Iniwan niya ang hukbo kay Menandro. Ngunit pagdating __________ 1. Buong pangalan ni Balagtas.
sa Albanya, nilusob siya ng 30,000 sandatahan at noon di’y ibinilanggo. Noon niya __________ 2. Petsa ng kapanganakan.
nalamang ipinapatay ni Adolfo si Haring Linseo at ang kanyang amang si Duke Briseo. Si __________ 3. Lugar ng kanyang kapanganakan.
Laura nama’y nakatakdang ikasal kay Adolfo. Labingwalong araw na ipiniit si Florante. __________ 4. Pangalan ng kanyang ama.
Pagkaraan, itinali siya sa gubat na kinatagpuan sa kanya ng gererong Moro. __________ 5. Pangalan ng kanyang ina.
Ang Paghihirap ni Aladin __________ 6. Saan siya nanilbihan bilang katulong noong siya ay bata pa.
            Nang matapos magsalaysay si Florante, nagpakilala ang Moro. Siya si Aladin mula __________ 7. Unang dilag na bumihag sa kanyang puso.
sa Persiya na anak ni Sultan Ali-Adab. Sinabi ni Aladin na yamang kapwa sila sawi ni __________ 8. Tawag kay Jose dela Cruz na tagaayos ng mga tula.
__________ 9. Buong pangalan ni Selya.
Florante, mamuhay na silang magkasama sa gubat. Noon isinalaysay ni Aladin ang __________10. Katunggali sa pag-ibig ni Balagtas kay Selya.
kanyang pinagdaanang buhay. Ikinuwento niya ang pakana ng sarili niyang ama upang __________11. Pinakasalan ni Balagtas.
maagaw sa kanya si Flerida. Ipinapakulong siya nito sa bintang na iniwan niya ang hukbo __________12. Edad ni Balagtas noong siya ay ikinasal.
sa Albanya kahit wala pang utos ng sultan. At nang mabawi ni Florante ang Albanya, __________13. Dahilan ng pagkakakulong ni Balagtas sa ikalawang pagkakataon.
hinatulang pugutan ng ulosi Aladin. Pinatawad siya sa kondisyong aalis siya sa Persiya __________14. Edad ni Balagtas nang siya ay namatay.
noon din. Bagama’t nakaligtas sa kamatayan, higit pang ibig ni Aladin na mamatay kaysa __________15. Petsa ng kamatayan ni Balagtas.
IV. Kilalanin ang mga sumusunod:
maagaw ng iba ang pagmamahal ni Flerida.
__________ 1. Pinakatampok na tauhan sa awit.
Ang pagtakas ni Flerida
__________ 2. Ang naging laman ng puso’t isipan ni Florante.
            Natigil sa pag-uusap ang dalawa nang marinig ang dalawang babaing nag-uusap.
__________ 3. Ang muslim na siyang nagligtas kay Florante na nataboy sa gubat dala ng
Ayon sa isa, nang malaman niyang papupugutan ng ulo ang kanyang minamahal, matinding sama ng loob sa kanyang ama.
nagmakaawa siya sa sultan. Pumayag ang sultan na patawarin ang nobyo ng babae, kung __________ 4. Ang kasintahan ni Aladin na siyang nagligtas kay Laura sa tiyak na kapahamakan
papayag itong pakasal sa sultan. Walang nagawa ang babae kundi ang sumang-ayon. nito sa kamay ni Konde Adolfo.
Ngunit nakaalis ang kanyang nobyo nang di sila nagkausap. Nang gayak na ang kanilang __________ 5. Ang kababayan ni Florante na nagtangkang pumatay sa kanya at naging dahilan ng
kasal tumakas ang babae na nakadamit-gerero. Ilang taon siyang naglagalag sa mga kamatayan ng kanyang ama.
__________ 6. Ama ni Florante.
bundok at gubat hanggang sa mailigtas niya ang kausap.
__________ 7. Ina ni Florante.
            Noon biglang sumulpot sina Florante at Aladin. Sa di inaasahang pagtatagpong __________ 8. Ama ni Aladin na umagaw sa kanyang katipang si Flerida.
iyon, di masusukat ang kaligayahan ng apat na tauhan. __________ 9. Guro ni Florante sa Atenas.
Pagliligtas kay Laura __________10. Nagligtas kay Florante sa tangkang pagpatay ni Adolfo.
            Si Laura naman ang nagsalaysay. Ayon sa kanya, napapaniwala ni Adolfo na __________11. Ang heneral na muslim na sumakop sa Krotona at natalo ni Florante.
gugutumin ng hari ang taong-bayan kaya’t nagkagulo ang mga ito. Kasunod ng __________12. Nagligtas kay Florante sa kapahamakan noong siya’y musmos pa.
pagkakagulo, ipinapatay ni Adolfo ang hari at ang matatapat na alagad nito. Inagaw ni __________13. Ama ni Laura at hari ng Albanya.
Adolfo ang pagkahari at pinilit si Laurang pakasal sa kanya. Hindi nagpapahalata ng tunay __________14. Muntik nang sumila kay Florante sa gubat na mapanglaw.
__________15. Ang kumuha ng kupidong dyamante sa dibdib ni Florante noong siya’y sanggol pa
na niloloob, pumayag si Laura ngunit humingi ng limang buwang palugit upang
lamang.
magkapanahong mapauwi si Florante. Sa kasamaang-palad, nahulog si Florante sa II. Panuto: Basahin ang sumusunod na pangungusap at unawain ang kahulugan ng
pakana ni Adolfo at naipatapon. Handa nang magpakamatay si Laura nang dumating si bawa’t isa. Piliin sa mga titik ang kasingkahulugan ng bawa’t pangungusap. Titik
Menandro na siyang nakatanggap ng sulat ni Laura kay Florante. Tumakas si Adolfo, lamang ang isulat sa patlang.
tangay si Laura na pinagtangkaang abusuhin sa gubat na iyon. Siya namang pagdating ni ________2. “Ay bago sa mundo’y walang kisapmata
Flerida. Pinana nito si Adolfo na namatay noon din. Ang tao’y mayroong sukat ipagdusa.” 201 (Ang Alaala ng Kamusmusan)
Masayang Wakas e. Ang taong makasalanan lamang ang maghihirap sa mundong ibabaw.
             Matapos ang pagkukuwento ni Laura, dumating si Menandro na may kasamang f. Ang lahat ng tao sa mundo aydaraas ng hirap.
hukbo. Laking tuwa nito nang makita ang kaibigang si Florante. Ipinagbunyi ng hukbo ang g. Ang mundo ay ibinigay sa tao para maghirap tayo.
h. Masalimuot ang mamuhay sa mundo.
bagong hari na si Florante. Ipinagsama nina Florante sa Albanya sina Aladin at Flerida na
_________2.“Puso ko’y ninilag na siya’y giliw
kapwa pumayag na maging Kristiyano. Nakasal sina Florante at Laura at sina Aladin at Aywan nga kung bakit naririmarim;
Flerida. Umuwi sa Persiya sina Aladin at Flerida nang mamatay si Sultan Ali-Adab. Si Adolfo nga’y gayundin sa akin,
Nagpasalamat sa Diyos ang mga mamamayang nasisiyahan sa pamumuno nina Florante Nararamdaman ko kahit lubhang lihim.” 214 (Pag-aaral sa Atenas)
at Laura. c. Ninanais ni Florante at Adolfo na magustuhan ang isa’t isa ngunit sa hindi maipaliwanag
            Nagwakas ang awit sa hiling ng makata sa kanyang Musa na dalhin kay Celia ang na kadahilanan ay pareho silang nakararamdam ng inis sa isa’t isa, kahit ito ay ilihim.
d. Unang kita pa lamang nina Florante at Adolfo ay ipinakita na agad nilang magkaaway
kanyang “Ay!...Ay!”
talaga sila.

9 10
6
6