11 sYnYf FYZYK

9.
Sınıf KUVVET VE HAREKET FİZİK

Başlangıç (referans) Noktası :
Bir cismin hareketi belli bir noktaya göre tanımlanır.

Tanımlanan bu noktaya başlangıç noktası denir.
Mutlak anlamda sabit bir referans noktası yoktur. Çünkü

tüm sistemler birbirine göre hareket etmektedir.
Örneğin Dünya üzerinde bir noktayı düşündüğümüzde bu

nokta, Dünya ya göre hareketsizdir.
Ama Dünya'nın dışındaki bir gözlemciye göre (Ay,Güneş

gibi) bu nokta hareketlidir.
Hareketlinin hareketi , referans noktasının durumuna

Yolda giden bir arabanın, uçan bir kuşun, yürüyen bir
göre farklılık gösterir .
adamın hareketi öteleme hareketine örnektir.
Yani hareket göreceli bir kavramdır.
Hareket:
Cisimlerin başlangıç noktasına uzaklığı zamanla

eğişiyorsa bu cisimlere hareket ediyor denir.
Dünya'nın kendi ekseni ve Güneş etrafındaki hareketi,

dönme hareketine örnek olarak verilebilir.
47
www.fizikpenceresi.com
TİTREŞİM
İleri-geri salınan bir sarkacın hareketi, katıları oluşturan

atomların hareketi, bir sazın teline dokunduğumuzda
oluşan hareket, titreşim hareketidir.
Yörünge:
Hareket eden bir cismin hareketi sırasında geçtiği noktaları
birleştiren çizgiye yörünge denir.
Ali: “50 m doğudasınız’’
Ahmet: “20 m batıdasınız’’
Elif: “30 m güneydesiniz’’
Zeynep: “40 m kuzeydesiniz’’
Her kez yerimizi farklı tarif etmesine rağmen hepsi de aynı

Konum:
noktaya ulaştı.
Hareketlinin bulunduğu noktanın başlangıç noktasına
uzaklığına konum denir.
Yer Değiştirme:
Ankara’da bizi arayan birisine yerimizi tarif ederken şöyle

İki konum arasındaki uzaklığa yer değiştirme denir.
deriz:“Atakule’nin 100 m doğusundayım.’’
∆x⃗ile gösterilir.
Yön belirtmemiz gerektiğinden konum bir vektörel büyük-   

x  x2  x1
lüktür.
48
Datça’dan Milas’a hep aynı yolla mı gidilir? Soru 3.
Bir cisim A noktasından B noktasına şekildeki yörüngeyi

izleyerek geliyor. Cismin yer değiştirmesi kaç metredir?
Soru 1.
-10 m konumundan +15 m konumuna gelen şekildeki

cismin yer değiştirmesi kaç metredir?
Soru 2.
Birim zamanda yapılan yer değiştirmeye hız denir.


Vektörel büyüklüktür. v İle gösterilir.

 x
v
t
Birim zamanda alınan yola ise sürat denir.

Skaler büyüklüktür.
.
Tavşan havuca şekildeki yörüngeyi izleyerek ulaşıyor.
Not : Alınan yol yörüngenin uzunluğudur.
a) Tavşanın aldığı yol kaç birimdir?
b) Tavşan kaç birim yer değiştirmiştir?
49
Soru 4. Soru 6.
Antalya’dan kalkan bir otobüs 4 saatte konya’ya

320 km yol alarak varıyor. Antalya –Konya arası
kuş bakışı uzaklık 200 km dir. YGS 2016
A) Otobüsün sürati kaç km/h tir?
B) Otobüsün hızı kaç km/h tir?
Soru 5.
Anlık hız :
Cismin herhangi bir andaki hızına denir.
K noktasından harekete başlayan araç şekildeki yolu

izleyerek L noktasına gelmektedir.
𝒗𝟏
Cismin sürati V1, hızı V2 ise oranı kaçtır?
𝒗𝟐
50
Ortalama hız : Düzgün Doğrusal Hareket:
Cismin hareketi süresince toplam yer değiştirmesinin Doğrusal bir yolda sabit hızla hareket eden cismin yapmış
toplam süreye oranına denir. olduğu harekete denir.
a) (+) Yöne D.D.Hareket
x
tg   vort.
t
Yeşil Dalga Sistemi Nedir?
Birbirini takip eden sinyalize kavşaklarda sürücülerin verilen

hıza göre hareket ettiklerinde kırmızı ışığa yakalanmama
durumudur.
Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES)
Elektronik denetleme sistemi ortalama hızı tespit edip ona

göre işlem yapar.
51
b) (-) Yöne D.D.Hareket
Konum-zaman grafiğinin eğimi hızı verir.
x
tg  v 
t
Hız-zaman grafiğinin alanı yer değiştirmeyi verir.
x
v
t
x  v.t
Soru 7.
Bir hareketlinin konum-zaman grafiği verilmiştir.

Hareketlinin hızı kaçtır?
52
Soru 8. Soru 11.
Hız-zaman grafiği verilen hareketlinin yer değiştirmesi

kaç metredir?
B noktasından harekete başlayan adamınhız-zaman

Soru 9.
grafiği şekilde verilmiştir.
Her bölme arası 20 metre olduğuna göre 4. saniyede
adam hangi noktadadır?
Soru 12.
Konum-zaman grafiği verilen hareketlinin (0-2) saniye
aralığındaki hızı v1 , (2-6) saniye aralığındaki hızı v2dir.
𝒗𝟏
Buna göre, oranı kaçtır?
𝒗𝟐
Soru 10.
v-t grafiği şekildeki olan bir hareketlinin 25 s’ deki ortalama

hızı kaç m/s dir?
Konum-zaman grafiği verilen hareketlinin hız-zaman

grafiğini çiziniz.
53
Soru 13. Soru 15.
Soru 16.
Soru 14.
Soru 17.
54
Soru 18. Soru 22.
Soru 23.
Soru 19.
Soru 24.
Soru 20.
Soru 25.
Soru 21.
55
Soru 26. Soru 29.
Soru 27. Soru 30.
Soru 28.
Soru 31.
56
Soru 32. Soru 35.
Soru 36.
Soru 33.
Soru 37.
Soru 34.
57
Soru 38. Soru 41.
Soru 39.
Soru 42.
Soru 40.
Soru 43.
58
Soru 44. Soru 46.
Soru 47.
Soru 45.
Hız-zaman grafiği verilen hareketlinin ortalama hızı kaçtır?
59
İvme: Soru 49.
Birim zamandaki hız değişimine ivme denir.
Soru 50.
v
tg  a
t
İvme-zaman grafiğinin alanı Hız değişimini verir
Soru 51.
v
a
t
v  a.t
Soru 48.
Soru 52.
60
Soru 53. Soru 56.
Soru 57.
Soru 54.
Soru 58.
Soru 55.
61
Soru 59. Soru 61.
Soru 60.
Soru 62.
62
Soru 63. Soru 66.
Soru 67.
Soru 64.
Soru 68.
Soru 69.
Soru 65.
63
Soru 70. Soru 74.
Soru 71.
Soru 75.
Soru 76.
Soru 72.
Soru 73.
Soru 77.
64
Soru 78. Soru 82.
Soru 83.
Soru 79.
Soru 80.
Soru 84.
Soru 81.
65
Kuvvet ve Kuvvet çeşitleri
Soru 85.
Hız her zaman sabit midir?
Duran araçlar kalkarken hızlanır,

duracağı zaman yavaşlar.
Yukarıya atılan cisimler çıkarken

yavaşlar, yere düşerken de hızlanır.
Hızın Değişimi Neden Kaynaklanır?
Aracın hızlanması motorun uyguladığı

kuvvetten, yavaşlaması ise sürtünme
kuvvetinden kaynaklanmaktadır.
Soru 86.
Yukarıdan düşen cisimlerin hızlanması yer çekim

kuvvetinden, balonların yükselirken hızlanması havanın
kaldırma kuvvetinden kaynaklanmaktadır.
Kuvvet :
Duran bir cismi hareket ettiren, hareket eden bir cismi
durduran veya yavaşlatan, hareketin yönünü değiştiren,
cisimler üzerinde şekil değişikliği yapabilen etkiye kuvvet
denir.
Soru 87.
Soru 88.
I. Kuvvet duran cisimleri hareket ettirebilir.
II. Kuvvet hareket eden cisimleri durdurabilir.
III. Kuvvet cisimlerin şeklini değiştirebilir.
IV. Kuvvet, hareket eden cisimlerin yönlerini değiştirebilir.
V. Kuvvet cisimleri döndürebilir.
Yukarıda verilenlerden kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
66
Temas Gerektirmeyen Kuvvetler: Doğadaki Dört Temel Kuvvet
1. Güçlü nükleer kuvvetler

2. Elektromanyetik kuvvet
3. Kütle çekim kuvveti
4. Zayıf nükleer kuvvetler
Güçlü nükleer kuvvet:

Atomun çekirdeğinde bulanan proton ve nötronu bir arada
tutan kuvvettir. Etki alanı çekirdekle sınırlı olup çok kısadır.
Temas gerektirmez. Kuvvet taşıyıcı parçacıkları gluon’dur.
Elektro manyetik kuvvet:

Elektriksel ve manyetik kuvvetler bu gruba girer(elektrik ile
yüklerin birbirini itip çekmesi , mıknatısların birbirini itip
çekmesi , pusulanın kuzey ve güneyi göstermesi , elek-
tronu çekirdek etrafında döndüren kuvvet , akım geçen
Temas Gerektiren Kuvvetler:
tellerin birbirine uyguladığı kuvvet vs.).
Temas gerektirmez, etki alanı sonsuzdur.
Doğadaki temel kuvvetler arasında büyüklük olarak 2.
sıradadır.
Taşıyıcı parçacığı fotonlardır.
Elektriksel kuvvet; yüklerle doğru orantılı, aralarındaki

uzaklığın karesiyle ters orantılıdır.
q1.q2
F1  F2  k
d2
 
F1   F2
q: yük (coulomb)
d: uzaklık(metre)
F: kuvvet(Newton)
k: ortama ait elektrikseksel
sabittir.
2 2
k=9.109 N.m /C dir.
67
Zayıf nükleer kuvvet: KUVVET:
Radyoaktif(kararsız) atomların çekirdek bölünmelerin-
den sorumlu olan kuvvettir. Temel kuvvetlerde büyüklük Kuvvet vektörel bir büyüklüktür. F harfi ile gösterilir.
olarak 3. sıradadır. Etki alanı çekirdek ile sınırlı ve temas
gerektirmez. Taşıyıcı parçacıkları bozon’lardır.
Kuvvet dinamometre ile ölçülür.
Kütle çekim kuvveti:

İki kütle arasında oluşan çekim kuvvetidir. Temas gerek- SI birim sisteminde kuvvet birimi
tirmeyen bir kuvvet olup etki alanı sonsuzdur.. Newton’ dur.
Gücü diğer doğadaki temel kuvvetlere göre en azdır. Newton kısaca N harfi ile gösterilir.
Yer çekimi kuvveti , gezegenler ve uyduları bir arada tutan
kuvvet , gelgit olayları bu kuvvet türüne örnektir.
Taşıyıcı parçacıkları gravition dur.
Soru 89.
I. Duran bir cismi hareket ettirmek.
II. Hareketli bir cismi durdurmak.
III. Yerde duran bir cismi yukarı kaldırmak.
Yukarıdaki olayların hangisinde dışarıdan
bir kuvvet etkisi vardır?
m1.m2
F G
d2 Soru 90.
 
F1   F2
Yukarıdaki K, L ve M cisimlerden hangilerine kuvvet

uygulanmıştır?(Sürtünme yoktur.)
68
Sürtünme Kuvveti: Soru 91.
Cisimlerin hareketini engelleyen, her zaman harekete ters
yönde uygulanan kuvvete sürtünme kuvveti denir.
Cisim duruyor ise sürtünme kuvveti uygulanan kuvvete
zıttır.
Şekildeki sürtünmeli sisteme uygulanan net kuvvet kaç

Newton’dur?(g = 10 m/s2)
Soru 92.
Sürtünme kuvvetinin özellikleri:
1. Statik bir kuvvettir. Cisimleri durdurabilir ama harekete

geçiremez.
2. Harekete zıt yöndedir.
3. Sürtünen yüzeylerin cinsine bağlıdır.
4. Sürtünen yüzeylerin alanlarına bağlı değildir.
Soru 93.
Fs1  Fs2  k.N
Sürtünme katsayısı; statik ve kinetik sürtünme katsayısı

olarak ikiye ayrılır.
k s  kk
Soru 94.
Fstatik  Fkinetik
69
Soru 95. Soru 99.
Soru 96. Soru 100.
Soru 101.
Soru 97.
Soru 98.
Soru 102.
70
Soru 103. Newton’un Hareket Kanunları
1. Eylemsizlik Kanunu
2. Newton’un Temel Kanunu
3. Etki –Tepki Kanunu
1. Eylemsizlik Kanunu
Dengelenmiş kuvvetin etkisinde cisim nasıl hareket
eder?
Soru 104.
Cisme etki eden bileşke kuvvet sıfır ise bu duruma

dengelenmiş kuvvet denir.
Cisme dengelenmiş kuvvetler etki ederse cisim önceden

duruyorsa durmaya devam eder, önceden hareketli ise
sabit hızla hareketine devam eder.
71
Soru 105.
Dengelenmiş kuvvet etkisinde olan bir cisim için,
I. Duruyorsa, durmaya devam eder.
Kuvvet- ivme grafiğinin
II. Hareket halinde ise, aynı yönde hareketini sürdürür.
eğimi kütleyi verir.
III. Her an enerji kazanır.
yargılarından hangileri doğrudur?
F
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II tan   m
D) II ve III E) I, II ve III a
Newton’un 2. Hareket Yasası (Temel Kanun): Soru 106.
Cisme net bir kuvvet etki ederse cisim ivmeli hareket yapar.
 
F  m.a Şekildeki kuvvet-ivme grafiğinden yararlanarak K, L, M
cisimlerinin kütlelerini bulunuz.
Soru 107.
Hareket yönünde kuvvet uygulanırsa cismin hızı artar.
Harekete ters yönde kuvvet uygulanırsa cismin hızı azalır.
Yukarıdaki grafiklerden hangisinde ivmeli hareket vardır?
72
Soru 108. Soru 111.
Şekildeki sürtünmesiz sisteme şekildeki kuvvetler

2
uygulandığında cismin ivmesi kaç m/s olur?
Yukarıdaki araçlardan hangileri ivmeli hareket yapmıştır?
Soru 112.
Soru 109.
Şekildeki sürtünmesiz sisteme F kuvveti uygulandığında

2
cisimlerin ivmesi kaç m/s olur?
Şekildeki sürtünmesiz sistemlerde hangi cisimler

düzgün hızlanan hareket yapmıştır?
Soru 113.
Soru 110.
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılınca cisimlerin ivmesi

2
kaç m/s olur?(g = 10 m/s2)
Şekildeki sürtünmesiz sistemlerde hangi cisimler

hareketsiz kalabilir?
73
Soru 114. Newton’un 3.Yasası (Etki ve Tepki Prensibi)
Net bir kuvvetin etkisinde hareket eden iki cisim birbirlerine

büyüklükleri aynı, yönleri zıt olan kuvvet uygularlar.
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılırsa cisimlerin ivmesi kaç
2 Bu kuvvetlere etki ve tepki kuvvetleri denir.
m/s olur?(g = 10 m/s2)
Soru 115. N  mg  F N  mg  F sin 

N  mg N  mg  F
Soru 116.
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılırsa cisimlerin ivmesi

2
Soru 117.
74
Soru 118.
Soru 121.
Sürtünmeli sistem serbest bırakılırsa cisimlerin ivmesi

2
Soru 119. Soru 122.
Şekildeki sürtünmeli sisteme uygulanan net kuvvet kaç

Newton’dur?(g = 10 m/s2)
Soru 123.
Soru 120.
2
Şekildeki sürtünmeli sistemin ivmesi kaç m/s ‘dir?
(g = 10 m/s2)
75
Soru 124. Soru 127.
Soru 125.
Soru 128.
Soru 126.
Soru 129.
76
Soru 130. Soru 134.
Soru 131. Soru 135.
Soru 132.
Soru 136.
Soru 133.
Soru 137.
77
Soru 138. Soru 142.
Soru 139.
Soru 143.
Soru 140.
Soru 144.
Soru 145.
Soru 141.
78
CEVAP ANAHTARI
KUVVET VE HAREKET
1-25 2-(14-10) 3-25 4- (80-50 5-9
6-D 7- 20 8- 80 9- (5/2) 10-
11- (E) 12-30 13-A 14- A 15-D

16-A 17-A 18-E 19-A 20-B
21-C 22-A 23-E 24-A 25-C
26-C 27-B 28-D 29-C 30-E
31-B 32-D 33-C 34-E 35-A
36-A 37-B 38-E 39-E 40-E
41-A 42-D 43-D 44-D 45-6
46-B 47-A 48-A 49-A 50-A
51-B 52-C 53-B 54-E 55-C
56-E 57-E 58-D 59-C 60-A
61-A 62-A 63-C 64-E 65-D
66-B 67-C 68-E 69-B 70-D
71-B 72-D 73-B 74-A 75-D
76-C 77-D 78-A 79-C 80-D
81-D 82-C 83-C 84-A 85-B
86-B 87-A 88-E 89-(ı,ıı,ııI) 90-L
91-40 92-A 93-C 94-B 95-B
96-E 97-D 98-B 99-D 100-E
101-B 102-A 103-B 104-A 105-C
106-12,4 107-(III) 108-(IveIII) 109-KLM 110-I,III
111-10 112-20 113-2 114-6 115-5
116-D 117-E 118-A 119-15 120-9
121-4 122-A 123-E 124-E 125-E
126-C 127-D 128-E 129-D 130-B
131-D 132-C 133-A 134-B 135-E
136-B 137-E 138-E 139-D 140-C
141-C 142-B 143-A 144-C 145-C
79
1- Basiere
J(eóAüiCo¿oí.
À.
¿iı t m û
Cism 7
Jjw-4 - 2m
■Sel/iWekl l/ijweltenn
S. SÎ029=2
Í0 .c o ¿ 5 3
eWoV le rn
Ol+lOdO kül
r t O m eL'
^■ZQonon
~ ID " 2 0 .
an) -formmen
ı c 'i o :
Bîr b<r ¡enn ■lamam

aeçmtlzt5 iCıHj
7{c<*A¿nCbfal
* -
e -
J{e<fAin (b á > i
lit hiZi
u
QSf<"
-XV/. jdbŞ
QCÍ\€lIlí |s ^Qio'gan^ olor» I K »L. ac&loa

Uidarçfa ¿jaklauf jııol\o€C\ocl
,o m û 'p v jö r
J{c.ıAin Cotoi
f -2s ¿cora, ]¿ari\V^\ löit

11 sYnYf FYZYK

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

11 sYnYf FYZYK

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

9.

Sınıf KUVVET VE HAREKET FİZİK

Bir cismin hareketi belli bir noktaya göre tanımlanır.

Mutlak anlamda sabit bir referans noktası yoktur. Çünkü

Örneğin Dünya üzerinde bir noktayı düşündüğümüzde bu

Ama Dünya'nın dışındaki bir gözlemciye göre (Ay,Güneş

Hareketlinin hareketi , referans noktasının durumuna

Yani hareket göreceli bir kavramdır.

Cisimlerin başlangıç noktasına uzaklığı zamanla

Dünya'nın kendi ekseni ve Güneş etrafındaki hareketi,

İleri-geri salınan bir sarkacın hareketi, katıları oluşturan

Ali: “50 m doğudasınız’’

Ahmet: “20 m batıdasınız’’

Elif: “30 m güneydesiniz’’

Zeynep: “40 m kuzeydesiniz’’

Her kez yerimizi farklı tarif etmesine rağmen hepsi de aynı

Ankara’da bizi arayan birisine yerimizi tarif ederken şöyle

Yön belirtmemiz gerektiğinden konum bir vektörel büyük-   

Bir cisim A noktasından B noktasına şekildeki yörüngeyi

-10 m konumundan +15 m konumuna gelen şekildeki

Birim zamanda yapılan yer değiştirmeye hız denir.

Birim zamanda alınan yola ise sürat denir.

Antalya’dan kalkan bir otobüs 4 saatte konya’ya

K noktasından harekete başlayan araç şekildeki yolu

a) (+) Yöne D.D.Hareket

Yeşil Dalga Sistemi Nedir?

Birbirini takip eden sinyalize kavşaklarda sürücülerin verilen

Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES)

Elektronik denetleme sistemi ortalama hızı tespit edip ona

Hız-zaman grafiğinin alanı yer değiştirmeyi verir.

Bir hareketlinin konum-zaman grafiği verilmiştir.

Hız-zaman grafiği verilen hareketlinin yer değiştirmesi

B noktasından harekete başlayan adamınhız-zaman

v-t grafiği şekildeki olan bir hareketlinin 25 s’ deki ortalama

Konum-zaman grafiği verilen hareketlinin hız-zaman

Soru 27. Soru 30.

Hız-zaman grafiği verilen hareketlinin ortalama hızı kaçtır?

İvme-zaman grafiğinin alanı Hız değişimini verir

Duran araçlar kalkarken hızlanır,

Yukarıya atılan cisimler çıkarken

Hızın Değişimi Neden Kaynaklanır?

Aracın hızlanması motorun uyguladığı

Yukarıdan düşen cisimlerin hızlanması yer çekim

1. Güçlü nükleer kuvvetler

Güçlü nükleer kuvvet:

Elektro manyetik kuvvet:

Elektriksel kuvvet; yüklerle doğru orantılı, aralarındaki

Kuvvet dinamometre ile ölçülür.

Kütle çekim kuvveti:

Yukarıdaki K, L ve M cisimlerden hangilerine kuvvet

Şekildeki sürtünmeli sisteme uygulanan net kuvvet kaç

Sürtünme kuvvetinin özellikleri:

1. Statik bir kuvvettir. Cisimleri durdurabilir ama harekete

Fs1  Fs2  k.N

Sürtünme katsayısı; statik ve kinetik sürtünme katsayısı

Soru 96. Soru 100.

Cisme etki eden bileşke kuvvet sıfır ise bu duruma

Cisme dengelenmiş kuvvetler etki ederse cisim önceden

Newton’un 2. Hareket Yasası (Temel Kanun): Soru 106.

Hareket yönünde kuvvet uygulanırsa cismin hızı artar.

Harekete ters yönde kuvvet uygulanırsa cismin hızı azalır.

Yukarıdaki grafiklerden hangisinde ivmeli hareket vardır?

Şekildeki sürtünmesiz sisteme şekildeki kuvvetler