Sơ đồ chung của quá trình nghiên cứu

thống kê
ĐIỀU TRA THỐNG KÊ TỔNG HỢP THỐNG KÊ
(Thu thập thông tin) (Xử lý tài liệu)

Xây dựng hệ thống PHÂN TÍCH VÀ DỰ ĐOÁN

tiêu thức/chỉ tiêu thống kê THỐNG KÊ
(Xác định nhu cầu thông tin) (Phân tích dữ liệu)

Xác định mục đích nghiên cứu, Trình bày kết quả
phân tích đặc điểm của đối tượng, nghiên cứu
xác định tổng thể thống kê
 Xác định mục
đích nghiên cứu
Trả lời câu hỏi:
- Phản ánh vấn đề gì? Ví dụ:
(Đối tượng nghiên cứu)
- Của khách thể nào?
(Khách thể nghiên cứu)
- Trong không gian, thời
gian nào?
-Phục vụ cho ai? Để làm
gì?
Mục đích nghiên cứu: Hiệu quả kinh
Hãy xác
doanh củađịnh mục đích
các doanh nghiên
nghiệp nhà cứu?
nước
ở Việt Nam giai đoạn 2010 – 2020
Hiệu quả kinh doanh
Doanh nghiệp nhà nước của Việt Nam
Không gian: toàn bộ Việt Nam
Thời gian: giai đoạn 2010 - 2020
Các cơ quan quản lý nhà nước, nhằm
nâng cao hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam
 Phân tích đặc điểm
của đối tượng nghiên Đặc điểm của Hiệu quả kinh
cứu doanh: (i) phản ánh trình độ lợi
dụng các nguồn lực để đạt được
Trả lời câu hỏi:
các mục tiêu kinh doanh xác định;
- Đối tượng có đặc điểm đặc (ii) hiệu quả kinh doanh càng cao
thù gì phân biệt với các hiện cho thấy doanh nghiệp hoạt động
tượng khác? càng tốt.
- Đối tượng được phản ánh Tỉ suất
Hiệu quảlợikinh
nhuận, tỉ lệđược
doanh hoànphản
vốn
bằng các tiêu thức/chỉ tiêu ánh bằng
đầu tư, doanhcác thu
tiêu trên
thức/chỉ tiêu
mỗi nhân
thống kê nào? nào?
viên, …
- Chịu tác động của các nhân Hiệu quảcấu
Quy mô, kinh
trúcdoanh chịu năng
vốn, khả tác
tố nào? động
thanhcủa các…nhân tố nào?
toán,
 Mục đích nghiên cứu: Hiệu quả hoạt
 Xác định tổng thể động của các doanh nghiệp nhà nước ở
thống kê Việt Nam giai đoạn 2010 – 2020
Trả lời câu hỏi:
- Khách thể nghiên cứu có Có 3 đặc điểm chủ yếu: (i) là doanh
nghiệp, (ii) Nhà nước sở hữu toàn bộ
những đặc điểm chủ yếu vốn điều lệ (100%) hoặc sở hữu phần
nào? vốn góp chi phối (trên 50% nhưng dưới
100% vốn điều lệ), (iii) ở Việt Nam
- Khách thể nghiên cứu nằm
trong hoàn cảnh không gian Không gian:
Hãy xác toànphạm
định bộ Việt
vi Nam
Thời gian:
không giaithời
gian, đoạn 2010 - 2020
gian
và thời gian nào?

Tổng Hãy
thể xác
thống kê:
định Tậpthể
tổng hợp tất kê.
thống cả các
doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam, có
hoạt động trong giai đoạn 2010 – 2020
 Xây dựng hệ thống tiêu thức/chỉ tiêu thống kê
* Khái niệm: Là một tập hợp các tiêu thức/chỉ tiêu có thể phản
ánh các mặt, các tính chất quan trọng nhất, các mối liên hệ cơ bản
giữa các mặt trong tổng thể và giữa hiện tượng nghiên cứu với
các hiện tượng khác có liên quan. Ví dụ
* Tác dụng: Cung cấp danh sách các dữ liệu (về đối tượng nghiên
cứu) cần thiết phải tiến hành thu thập nhằm giúp nhận thức bản
chất và tính quy luật hiện tượng.
* Căn cứ xây dựng: Phụ thuộc vào Mục đích nghiên cứu; Tính
chất và đặc điểm của đối tượng nghiên cứu; Mức độ ưu tiên của
dữ liệu và Khả năng nhân tài vật lực cho phép.
 Mục đích: Nghiên cứu về nhu cầu tiêu thụ bia rượu của
người dân Việt Nam

 Đơn vị điều tra:

tra? 1 người dân Việt Nam

 Thông tin
tinliên
liênquan
quantrực
trựctiếp?
tiếp: lượng tiêu thụ thực tế, khả
năng tiêu thụ, chủng loại yêu thích, …

 Thông tin liên quan gián tiếp, có ảnh hưởng đến nhu cầu
tiêu thụ
thụ bia
biarượu?
rượu: giới tính, tuổi, nghề nghiệp, thu nhập, nơi
cư trú, giá rượu…

 Hệ
Hệ thống
thốngtiêu
tiêuthức/
thức/chỉ
chỉtiêu
tiêuthống
thống
kêkê
gồm
gồm
có?có: lượng tiêu
thụ thực tế, khản năng tiêu thụ, chủng loại yêu thích, giới tính,
tuổi, nghề nghiệp, thu nhập, nơi cư trú, giá rượu…
 Các loại dữ liệu thống kê

Dữ liệu định tính Dữ liệu định lượng

Theo tính
chất dữ
Biểu hiện các đặc điểm Biểu hiện bằng các con
liệu
và tính chất bằng chữ số

Dữ liệu thứ cấp Theo Dữ liệu sơ cấp

nguồn dữ
Thu thập từ nguồn có liệu Thu thập trực tiếp, ban
sẵn, là những dữ liệu đã đầu từ đối tượng
qua tổng hợp, xử lý nghiên cứu
  Điều tra thống kê
Khái niệm:
Tổ chức một cách khoa học và
theo một kế hoạch thống nhất
việc thu thập tài liệu về các
hiện tượng và quá trình kinh tế
xã hội.
Yêu cầu:
- Trung thực, chính xác,
khách quan
- Phản ánh kịp thời
- Phản ánh đầy đủ
Ý nghĩa:
- Cung cấp thông tin
- Ảnh hưởng trực tiếp tới độ
chính xác, khách quan
- Căn cứ tin cậy để ra quyết định
Nguyên tắc:
- Đảm bảo sự thống nhất
- Tiết kiệm chi phí
- Phù hợp với quy định
- Kết cấu phiếu điều tra đơn
giản, ngắn gọn, dễ hiểu
  Tổng hợp thống kê
 Khái niệm:
Là tiến hành tập trung chỉnh lý và hệ thống hoá một cách khoa
học các tài liệu thu thập được trong điều tra thống kê.

Ý nghĩa:
Xử lý sơ bộ tài liệu, làm căn cứ cho phân tích và dự đoán thống
kê, bước đầu phân tích đặc trưng chung của tổng thể.
 Nhiệm vụ: Hệ thống hóa
Bước đầu làm cho các đặc trưng riêng của từng đơn vị tổng thể
chuyển thành đặc trưng chung của toàn bộ tổng thể.
Những vấn đề chủ yếu của tổng hợp thống kê
 Chuẩn bị tài liệu để tổng hợp :
+ Tập trung đầy đủ số lượng phiếu điều tra và tài liệu khác có liên quan
+ Đóng các câu hỏi mở
+ Lượng hoá các biểu hiện của tiêu thức thuộc tính qua các thang đo

Kiểm tra tài liệu dùng vào tổng hợp:

+ Kiểm tra phát hiện tiêu thức bị lỗi trong bảng hỏi
+ Đánh dấu lỗi phát hiện được và đánh dấu phiếu có mắc lỗi
+ Hiệu chỉnh số liệu
Phương pháp tổng hợp: Phân tổ thống kê (học sau)
Hình thức trình bày kết quả tổng hợp: Bảng thống kê và đồ thị
thống kê (học sau)
  Phân tích và dự đoán thống kê
Khái niệm:
Là nêu lên một cách tổng hợp bản chất cụ thể và tính quy luật của các
hiện tượng số lớn trong điều kiện nhất định qua biểu hiện bằng số
lượng và tính toán các mức độ của hiện tượng trong tương lai nhằm
đưa ra các căn cứ cho quyết định quản lý.
Nhiệm vụ:
Nêu rõ bản chất và các tính quy luật của hiện tượng và dự đoán sự
phát triển của hiện tượng trong tương lai
Ý nghĩa:
Biểu hiện tập trung kết quả của toàn bộ quá trình nghiên cứu thống kê,
không chỉ có ý nghĩa nhận thức mà còn góp phần cải tạo hiện tượng.
  Phân tích và dự đoán thống kê

Yêu cầu:

- Phân tích và dự đoán thống kê phải tiến hành trên cơ sở

phân tích lý luận KTXH

- Phân tích và dự đoán thống kê phải căn cứ vào toàn bộ sự

kiện và đặt chúng trong mối liên hệ ràng buộc lẫn nhau.

- Đối với những hiện tượng có tính chất khác nhau phải áp
dụng các phương pháp khác nhau.
  Trình bầy kết quả nghiên cứu
Bao gồm các nội dung:
- Mục đích ý nghĩa của việc nghiên cứu từ đó đưa ra các mục
tiêu cụ thể
- Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
- Phương pháp thu thập
- Kết quả điều tra và xử lý sơ bộ tài liệu bằng bảng thống kê và
đồ thị thống kê;
- Các kết quả phân tích và các kết luận về bản chất và tính quy
luật của hiện tượng và các kết quả dự đoán (nếu có)
- Kiến nghị, đề xuất rút ra qua nghiên cứu thống kê.
 ĐIỀU TRA THỐNG KÊ
1 Phân loại điều tra thống kê

2 Các vấn đề cơ bản của điều tra chọn mẫu

3 Các phương pháp thu thập thông tin

4 Các hình thức thu thập thông tin

5 Xây dựng phương án điều tra thống kê

6 Sai số trong điều tra thống kê

 1. Phân loại điều tra thống kê
Điều tra thường Theo tính Điều tra không
xuyên chất liên tục thường xuyên
của việc ghi
Tiến hành thu thập, ghi chép Tiến hành thu thập, ghi
chép chép một cách không liên
một cách liên tục, có hệ
thống, thường xuyên (hàng tục. Chỉ tổ chức thu thập
ngày, …, hàng năm) về sự vận Ví dụ thông tin khi có nhu cầu
động của hiện tượng

Điều tra
Điều tra toàn bộ Theo phạm không toàn bộ
vi đối tượng
Thu thập thông tin ở tất cả được điều Chỉ tiến hành thu thập
các đơn vị thuộc đối tượng tra thông tin ở một số đơn vị
nghiên cứu
 Phân loại điều tra thống kê
Điều tra Toàn bộ Không toàn bộ
- Cung cấp tài liệu đầy đủ nhất - Tiết kiệm
Ưu về từng đơn vị tổng thể -Chất lượng tài liệu thu được cao
điểm - Cho biết quy mô tổng thể - Ứng dụng rộng rãi cho nhiều
tổng thể, lĩnh vực
- Tốn kém - Không cung cấp tài liệu chi tiết,
- Chất lượng tài liệu không cao đầy đủ về từng đơn vị tổng thể
Nhược
- Đôi khi không thể hoặc không - Không biết quy mô tổng thể
điểm
cần thiết tiến hành điều tra - Có sai số
toàn bộ

Ví dụ
Nối
Điểm danh sinh viên hàng ngày Điều tra thường xuyên

Điều tra tổng giá trị hàng hóa Điều tra không thường
xuất khẩu hàng tháng xuyên

Điều tra số lượng doanh nghiệp Điều tra toàn bộ

còn hoạt động hàng năm

Đánh giá chất lượng sản phẩm Điều tra không toàn bộ
sữa tươi hàng ngày