Testet në sociologji

Kush duhet ta udhëheq shtetin sipas platonit?

- Tregtarët
- Filozofët
- Ekonomistet

Cili nga këta autor insiston na ndarjen e politikës nga morali dhe nga religjioni?

- Makiavelli
- Aristoteli
- Augustini - Marksi

Egzogamia është:

- Martesë mbrenda fisit

- Martesë me motrën e gruas
- Martesë jashtë fisit

Cka kuptoni me nocionin komb, bëni radhitjen e përkufizimeve për kombin?

Termi komb ose “nation” vjen nga latinishtja nascio ose natio, që do të thotë “me lind”, do të thotë
gjithashtu “grup njërzish me të njëjtën origjinë”. Kombi është një komunitet njërzor i karakterizuar nga
koshienca e identitetit të tij historik ose kulturor, dhe shpesh prej unitetit të gjuhës dhe të fesë”.
Gjithashtu kombi është një komunitet, i përcaktuar si entitet politik, i mbledhur në një territor dhe i
organizuar institucionalisht prej Shtetit”. Ne shekullin XVlll Akademia Franceze kombin e perkufizon si
teresi e te gjith banoreve te te njejtit shtet, te te njejtit vend qe jetojn ne nje lidhje te perbashket dhe e
perodrin te njejten gjuhe. Herderi mendimtar gjerman thoshte se kombi eshte me vler me te lart sesa
individi I cili I perfiton tiparet e veta ne baze te perkatesise se popullit nga vjen. Ernet Renani mendimtar
dhe social democrat austriak mendonte se kombi eshte rezultat I bashkesise vulllnetare te qytetareve
dhe sipas tij factor vendimtar ne formimin e kombit eshte vetdija e tyre per bashkesine e perbashket
nacionale.

Kombi I kulturës mbi fenomenet shoqërore është paraqitur për herë të parë në:

- Në kohën moderne
- Ne filozofine antike greke
- Në mesjetë

Shënoni tri klasa shoqërore për të cilat ka folur Aristoteli:

Klasa e varfer

Klasa e mesme

Klasa e pasur
Intervista dhe rëndësia e kësaj metode në hulumtimin e fenomeneve shoqërore?
Intervista eshte nje bashkbisedim I qellimshem dhe I planifikuar qe realizohet midis intervistuesit dhe te
intervistuarit per kalimin e informacionit hulumtues nga I dyti tek I pari. Intervista ka per qellim te
mbledh informacione te ndjeshme te cilat do te jene ne sherbim te hulumtimit shkencor. Disa shkenctar
theksojn se rendesia e intervistes qendron ne ate se me anen e saj metode mund ta hulumtojm te
kaluaren , te tashmen e te ardhmen qka nuk mund te behet me metoda te tjera. Ata mendojn se
intervista eshte metode specifike me te cilen mund te behet zbulimi I “aneve specifike dhe te panjohura
per nje numer te konsiderueshem te fenomeneve shoqerore.

Cili prej këtyre autorëve ëshët dënuar me vdekje për shkak të pikëpamjeve ,,, dhe shoqërinë?

- Platoni
- Makiavelli
- Hobsi
- Sokrati

Veprën Princi (sundimtari) e ka shkruar:

- Veberi
- Spenseri
- Makiavelli
- Aristoteli

Forma më e mirë e qeverisjes sipas Zhan Bodenit është:

- Demokracia
- Aritokracia
- Monarkia absolute
- Oligarkia

Rëndësia e metodës sociometrike në kërkimet sociologjike, si metode?

Themelues I metodes sociometrike eshte sociologu dhe psikiatri amerikan Jakob Moreno. Metoda
sociometrike bene matjen e marredhenieve dhe proceseve nderindividuale ne kuader te grupeve te
vogla shoqerore. Sociometria sistematizon informacionin nga individet te grupi, mbi qeshtjen se kush
parapelqen te lidhet me njeri tjetrin sipas nje baze specifike ose per nje qellimm te caktuar. Rendesia e
kesaj metode mbeshtetet ne faktin se eshte nder menyrat e suksesshme te hulumtimit e cila ne menyre
me te sakt percakton karakteristikat shoqerore psikologjike te anetareve he individeve Brenda grupit ne
baze te asaj se qka ata verejn, qka ndiejn dhe mendojn per njeri tjetrin. Rendesia e kesaj metode eshte
se e mbulon nje zbrazeti te konsiderueshme ne hulumtimet objective te cilat ne raportet ndernjerzore e
shikojne vetem anen e jashtme te veprimtarise se perashket. Kjo metode tregon se ana e jashtme e
sjelljes e cila eshte vendimtare per marrdheniet shoqerore varet prej asaj se qka njerzit mendojn, qka
ndiejn, dhe qka insistojne.

Njeriu për nga natyra e tij është “qenie politike” dhe shoqërore, ka thënë:
 - Platoni
- Hobsi
- Aristoteli
- Rusol

Cili nga këta autorë insiston në ndarjen e rrept (clirimin) e politikës nga religjioni dhe morali?

- Marksi
- Spenseri
- Makiavelli
- Aristoteli

“Njeriu është lindur I lirë, por ai gjithkund është në pranga” e ka thënë:

- Ruso
- Spenseri
- Makiavelli - Aristoteli

Herbert Spenseri dhe qasja evolucionaliste e tij – cilat janë dy tipet e shoqërisë sipas Spenserit dhe cka I
karakterizon ato?

Herbert Spenseri ishte nder mendimtaret e medhenj anglez I cili njhej per kontributin e tij ne sociologji.
Spenseri eshte perfaqesues I evoluvioni ne sociologji I cili shpjegimin e fenomeneve shoqerore e ben
duke u bazuar ne organizmat biologjik. Shoqeria ka kaluar ne dye tapa apo tipe te shoqerise, ato jane
tipi military dhe individual. Tipi militar karakterizohet me konflikte te perhershme me force, me dhune.
Ky tip formohet duke e bere organizimin e grupeve te vogla ne te medha. Kontrollohet nga politika dhe
religjioni. Tipi industrial bazohet ne demokraci duke I reformuar sjelljet e njerzve dhe organizimin e tyre
duke I aftesuar per jete te qete miqesore. Tripi industrial konsiderohet paqesor kur zvogelohet dhuna
dhe rriten iniciativat industriale.

Cilat janë tri format e qeverisjes ku pushteti shërben për …Aristotelit?

___MONARKIA______________________________

___REPUBLIKA__________________________

___ARISTOKRACIA______________________________.
Alternativën për të dal nga gjendja natyrore, Hobsi…

- Ligjet positive
- Ligjet natyrore
- Ligjet Hyjnore

Me konceptin “poligami” kuptojmë:

- Martesën e burrit apo gruas me më shumë se një partner në të njejtën kohë -
 Martesën e gruas me më shumë se një burrë në të njëjtën kohë
- Martesën e burrit me më shumë se një grua në të njejtën kohë

Shënoni teoritë mbi shtetin:

Teoria partiakale

Teoria organike

Teoria e forces

Teoria e kontrates shoqerore

Teoria psikologjike

Teoria markiste

Shkruani për religjionin në përgjithësi, vecmas për besimet monoteiste?

Fjala “religjion” si ne te kaluaren edhe sot ka “domethenie e kuptime te shumta e te ndryshme”. Ne

mesin e shume perkufizimeve nder me te rendsishmet eshte ai I Ciceronit I cili fjalen “religjion” e
derivon nga fjala latine “religere” qe ne shqip do te thot (kam kujdes, kam konsiderat) te cilen e
perkufizoi se duhet pasur kujdes ndaj te gjitha gjesendeve ,vendeve dhe personave qe kan te bejn me
kultin e perendive.

Imanuel Kanti thoshte se religjioni eshte njohja e detyrimeve tona si urdheresa te Zotit. Dyrkemi per fen
thoshte se eshte nje system I njesuar besimesh dhe praktikash te lidhura me gjerat e shenjta. Marksi
mendonte se religjioni eshte product historik dhe shoqeror, eshte nje form e shtremberuar e vetdijes
shoqerore… feja eshte opium per popullin.

Fjala monoteizem vjen nga geqishtja monos qe do te thote nje dhe theos qe do te thote zot.Andaj sipas
besimeve monoteiste ekziston vetem nje zot si qenie mbinatyrore qe eshte i gjithfuqishem.Monoteizmi
eshte i hershem,ku idene e pare per nje zot e gjejme ne fiozofine e ksenofonit nga Elea shek VI p.e.s.
Besimet monoteiste me te perhapura jane judaizmi,krishterimi dhe islamizmi.

Judaizmi eshte feja me e vjeter monoteiste ku pjese e saj ishin hebrenjet e lashte qe jetonin ne Egjiptin e
Lashteg.Ne ditet e sotme judaizmi eshte me i njohur ne shtetin e Izraelit.Sipas jehudive ose izraeliteve
zoti i tyre shte Jehova i cili kishte lidhur nje marreveshje me profetin Abraham me te cilin rrjedh gjeneza
e shtetit te Izraelit.Baza e besimit juadaist eshte besimi ne Jehoven si vetmi zot i gjithfuqishem dhe
krijues dhe drejtues i botes se njerzve.Shkrimet e tyre te shenjta jane Tara dhe Talmudi

Krishterimi eshte nder fete me te medha boterore monotesite qe ze fill ne gjysemen e pare te shekullit
te pare p.e.s. Si themelues i fese se krishtert llogaritet Jezusi Krishti e besimi ne te si biri i zotit dhe vet
zoti eshte kusht i fese krishtere.Libri i shenjte i krishterimit eshte Bibla qe pebehet nga dy pjese Dhjata e
Vjeter qe ishin shkrimet e shenjta para Krishtit dhe Dhjata e Re qe ishte per periudhen pas Krishtit qe
kishte shkrime per Jezusin dhe predikimet e tij.

Islamizmi pas krishterimit konsiderohet si feja e dyte me permasa boterore.Fjala islam rrjedh nga fjala
arabe qe do te thote nenshtrim ndaj vullnetit te zotit.Sipas islamit Allahu eshte nje dhe i vetmi i
plotefuqishem,i gjithdijshem,meshiruesi etj.Themelues i fese islame eshte Muhamedi a.s i cili ishte
pejngamberi i fundit te cilit iu eshte zbritur libri i shenjte Kurani i cili permban fjalet e Allahut.Islami ka
parimet ose shtyllat e besimit qe jane : Shtylla e pare eshte besimi se nuk ka zot tjeter perpos Allahut
dhe se Muhamedi eshte i derguari i tij,Shtylla e dyte eshte namazi apo falja 5 here ne dite,Shtylla e trete
eshte agjerimi i Ramazanit,Shtylla e katert eshte dhenie e lemoshes per te varferit dhe shtylla e peste
eshte kryerja e haxhillekut apo viziten ne vendin e shenjte Meken.

Kombet-shtetet mbështetën:

- Në fuqinë bashkuese të një shteti sovran në bazë të parimeve kushtetuese dhe politike -
Në ngjashmëritë e kulturës, gjuhës dhe historisë
- Në religjionin e përbashkët

Nacionalizmi nënkulturor paraqitet:

- Me lindjen e shtetit komb

- Si lëvizje brenda shtete-kombeve të formuara më herët
- Në vendet të cilat kanë qenë dkur të kolonizuara

Shënoni më poshtë cilat janë besimet monoteiste:

ISLAMIZMI
JUDANIZMI
KRISHTERIMI
Përkufizimi I partive politike dhe përcaktimi ideologjik I tyre?

Origjinen e partive politike I gjejm qysh ne Greqine Antike, ku ishte Lidhja Pitagoriane e cila konsiderohet
si form e pare e organizimit ne nje organizit ne ndikim politik etj. Forma parlamentare e jetes politike per
her te pare ka filluar ne Angli ne vitin 1265 ku me shpalljen e MKL Keshilli I Madh Anglez filloi te quhej
parlament, dy grupet e para quheshin toret e viget pastaj u transformuan ne Parti Liberale dhe
Konservatore. Pas anglise partit politike jane afirmuar edhe ne SHBA para adaptimit te kushtetues
federale, ne dy parti Parti me pas qe ekzistojn edhe sot Demokratike dhe Rpeublikane. Ne kuptimin e
mirefillt jane krijuar ne shek.XIX kur eshte bere nje zgjeriim I drejtes se votes. Paritit politik dallojn prej
grupeve tjera sepse synojn ta fitojn pushtetin qeverises.

Percaktimi ideologjik i partive eshte qeshtje e nderlikuar edhe per shtetet qe kane vite te tere ne
demokraci.Por sipas disa mendimtareve dallimin me te mire te partive politike mund ta bejme ne baze
te orientimit ideologjik siq ishin e majta dhe e djathta emertim i cili per here te pare u perdor ne kohen e
Revolucionit Francez.Partite e majta perkushtoheshin per reforma sociale apo ekonomike.Ndersa partite
e djathta kane synim te ruajne rendin shoqeror ekzistues.Thene qarte partite me orientim te djathte
dallojne ideologjikisht sepse keto jane per autoritet,hierarki,rend,detyra,tradite dhe nganjehere kane
elemente te nacionalizimit.Partite e majta thirren ne liri,barazi,te drejta ,reforme dhe
nderkombetarizem.Ne vendit tone partite politike ngurojne te identifikohen nga krahu i majte dhe
partite si PDK,LDK,AAK nga fillimi jane deklaruar nga krahu i djathte.
Cila prej këtyre metodave të Sociologjisë e ka zanafillën e saj që nga Greqia Antike?

- Intervista
- Anketa
- Krahasimi
- Vrojtimi

Konceptet mbi shoqërinë dhe fenomenet shoqërore në mesjetë ishin të ndikuara nga:

- Mitologjia
- Politika
- Religjioni

Cili nga këta autorë thekson se “Skllavëria nuk buron nga natyra, por është rezultat I zhvillimit të
mëvonshëm si dënim për mëkatin e parë”?

- Akuini

- Platoni
- Aristoteli

Pikëpamjet e Emil Dyrkemi për shoqërinë në përgjithësi, cka thotë ai për fenomenin e vetëvrasjes dhe
format e saj?

Emil Dyrkemi ishte mendimtar I qmuar francez I cili ishte nderuar me nje larmi qmimesh dhe tituj nderi.
Dyrkemi duke u mbeshtetur ne faktin shoqeror e shpjegon fenomenin e vetvrasjes. Ai thot se faktet
kane ndikim te njeriu I cili mund te jete I ndryshem sepse te njeri ndikojn pozitivisht e te tjetri
negativisht. Ai nje perkushtim serioz eka bere ne studimin e fenomenit te vetvrasjes per qka eshe e
shkroi vepren e tij “Vetvrasjet”, ku pas shum analizave kishte ardh ne perfundim se vetvrasjet jane
pasoje e qrrregullimeve te brendshme te njerzve ku shkaku I tyre gjendet thelle ne marrdheniet ne mes
te njerzve, ne fenomene e procese shoqerore. Shkaku I vetvrasjeve sipas Dyrkemit eshte individual I cili
mbeshtet ne arsye individuale si: semundja e pasherueshme, deshtimi ne dashuri, demtimi I integriteti
moral ne shkall te larte. Pra vetvrasja eshte fakt shoqeror sepse eshte e lidhur me shoqerine,
insistitucionet etj. . Ai flet per tri lloje te vetvrasjeve: egoiste, altruiste dhe anomike. Vetvrasja egoiste
eshte rezultat I rrethanave ku
njeriu kalon jete industrial te tepruar. Kjo ndodh kur ai I shmanget grupit social, izolohet dhe bie ne
gjendje jo te ire, kur I mungon vullneti. Vetvrasja altruiste eshte per shkak te kontrollit te tepruar ndaj
individit. Vetvrasje altruiste kemi ate te ushtareve per shkak te disiplines nga rregullat, religjioze per
shkak te pamundesise se respektimit te rregullave etj. Vetvrasjet anomike dallon nga dy te parat kjo
eshte karakteristik e shoqerise modern. Kjo form e vetvrasjes behet kur mungon kontrolli shoqeror me
ane te normave. Ai thekson se vetvrasja mund te studiohet duke u marr per baze gjendjen e
pergjithshme te solidaritetit shoqeror.
Shoqëritë të cilat frenojnë mobilitetin social, njihen si:

- Shoqëri demokratike
- Shoqëri të mbyllura
- Shoqëri primitive
- Shoqëri të hapura

Endogamia është:

- Martesë jashtë fisit

- Martesë me gruan e vëllaut
- Martesë mbrenda fisit

Forma më e aplikueshme e martesës në shoqërinë e sotme, qoftë për arsye morale, sociale, ekonomike
etj., është:

- Martesa poligamike
- Martesa monogamike
- Endogamia
- Bigamia

Kombi I kulturës dhe kombi I shtetit – dallimet në mes tyre?

Kombi I kultures mbeshtet mbi nje pasuri te caktuar kulturore qe dikur eshte perjetuar e perbashket. Per
ta kuptuar me mire kombin e kultures duhet ti refeohemi Gjermanise dhe Italise ku ndjenja e
perkatesise se perbashket e mbeshtetur ne lidhjen dhe organizimin e qytetareve ka ndikuar qe te
mendojn per nocionin politik te kombit dhe shtetit. . Konceptet e kombit I shperfillin dallimet etnike. Kjo
ka ndodhur me Francen ku percaktimi I kufijve me teper eshte bere nga aspekti gjeografik sesa nga
etnografia.

Cila nga këto fe ka lindur në shekullin e VII së erës sonë?

- Islamizmi
- Krishterimi
- Toteizmi
- Judaizmi

Partitë politike janë formuar për herë të parë në:

- Francë
- Gjermani
- Angli
- SHBA

Cilat janë format historike të stratifikimit dhe të pabarazisë?

Skllevrit

Kastet

Sistemi klasor

Karl Marks dhe pikëpamjet e tij mbi systemin capitalist?

Teoria e Marksit eshte teori e rendesishme dhe menyre e re e mendimit per shoqerin e cila per baze I
kishte ndryshime shoqerore dhe qlirimin ekonomik dhe shoqeror te puntorve nga pronaret e fabrikave.
Marksi dhe engelsi koncepsionet e veta per shoqerin I kan quajtur materializem historik, ku kishin qellim
qe fenomenet shoqerore dhe dialektika e zhvillimit te tyre te largohet nga dialektika idealiste dhe e
mbyllur sipas Hegelit ne boten e ideve. Marksi thot se menyra e prodhimit te jetes material kushtezon
procesin e jetes sociale, politike dhe shpirtoerore pergjithsisht. . Nga ky konstatik I Marksit shihet qart
se” motorri I historis nuk mund te jete ideja.. ai duhet te gjendet ne boten material… sepse marrdheniet
juridike dhe format politike te shtet nuk mund te kuptohen nga vetvetja e as nga zhvillimi I pergjithshem
I shpirtit njerzor.

Cilën prej këtyre veprave e ka shkruar Aurelie Augustini?

- Prolegomenen
- Mbi shtetin e Zotit
- Kontratën shoqërore

“Sovraniteti I takon popullit, populli është pushteti më I lartë” e ka thënë:

- Makiavelli
- Hobsi
- Ruso
- Platoni

Shënoni llojet e vetëvrasjes për të cilat flet Dyrkemi:

• Vetvrasje Egoiste
• Vetvrasje Altruiste
• Vetvrasje Anomike
• Vetvrasje Fataliste

Platoni dhe pikëpamjet e tij për shoqërinë dhe shtetin?

Platoni eshte nder mendimtaret me te medhenje te Greqise Antike. Pikpamjet e tij per shtetin I paraqet
ne vepren “Shteti”, ku e paraqiti projektin e shteit ideal, “nje shtet krejtsissht ndryshe nga shtetet qe
kishin ekzistuar dhe qe ekzistonin, nje shtet te cilin e kishte konceptuar ne menyre te mirfillte. Platoni
kaloi nga shteti real ne ate ideal ku realizimin e tij e sheh ne filozofine idealiste objective. Me kete shtet
synonte shtetin e zhvilluar ne aspektin ekonomik, politik dhe social, qellimi I te cilit ishte permirsimi I
kushteve jetsore te qytetareve. Shteti ideal I Platonit I cili ka elemnte te ideaizmit dhe utopise realisht
nuk ka ekzistuar dhe nuk eshte jetsuar asnjeher, I cili perbehet prej tri shtresave: Filozofet, ushtaret dhe
puntoret ku bejn pjes bujqit, zejtaret . Ai trajtoi shum qeshtje si edhe ato te ndarjes se punes, vetdijes
shoqerore, edukimit, raportit ne mes individit dhe shoqerise, ku me kete ka ndihmuar ne teorite e
zhvillimit shoqeror te cilat mund te konsiderohen si teori paraardhese te sociologjise. Në vepren e tij
“Ligjet” ai ndryshon pikepamjet e tij te shtetit ku tani thote se shteti nuk munde te ekzistoj pa ligj dhe
nuk permend filozofet si kryesues te saj.Ai ne kete veper flet edhe per format e rregullimit shteteror ku
sipas tij me te rendesishmet jane:Arsitokracia dhe Demokracia.

Cili prej këtyre autorëve e sheh historinë e cdo shoqërie njerëzore si histori të luftës së klasave dhe
konflikteve të të kundërtave:

- Platoni
- Marksi

Veberi

Cili prej këtyre drejtimeve e trajtojnë shoqërinë si një system integrues të elementeve dhe pjesëve të
ndryshme në një tërësi:

- Marksizmi
- Strukturalizmi
- Evolucionizmi

Lëvizja e individëve apo grupeve shoqërore nga poshtë-lartë, ose nga lartë-poshtë strukturës sociale,
njihet si:

- Mobiliteti horizontal
- Mobiliteti brenda brezit
- Mobiliteti vertical

Marks Veber dhe konceptet e tij kryesore për politikën, format e pushtetit dhe dallimeve të tyre?

Veberi qdoher e konsideronte si qeshtje problematike “themelin etij te politikes” nga fakti se politika
qdo her eshte e lidhur me dhunen shteterore. Veberi e ka trajtuar shum mire bazen e sistemeve poltike
apo themelet e tyre ku secili system politik sipas tij duhet ta kete arsyeshmerin dhe legjitimitetin e vet
ngase secili system duhet te mbeshtet ne arsyeshmeri nese kerkon nga qytetaret degjueshmeri dhe
nenshtrim te vulnetit te tyre. Varesisht nga menyrat se si njerzit I nenshtrohen pushtetit ai I dallon tri
forma te pushtetit: karizmatik, tradicional dhe ligjor-racional. Pushteti karizmatik – eshte forme
specifike e pushtetit ku udhehqesi dueht te kete veti dhe dhunti te jashtzakonshme hyjnore I cili duhet
te kete aftesi magjike, zbuluese, heroike… sunduesit karizmatik jane: profetet, heronjt e luftes, dhe
demagoget e medhenj. Keta sundues karizmatik kishin aftesi ti perfitojn njerzit duke ju proklamuar se
kan sjell gjera te reja te paqena me pare. fjala “karizem” eshte perodrur e lir nga morali nga se dhuntit
dhe mrekullit profetike dhe qeshtjet tjera demagogjike jane karizma per sociologjin. Pushteti
tradicional- fillon ne saje te besimit te rendeve te pranueshme te cilat kane ekzistuar me heret dhe ne
shenntrin e pushteteve sunduese. Tipi I par I sundimit tradicional eshte sundimi patriarkal. Formacioni I
sundimit eshte bashkesi komunitare-shoqerore. Pushteti tradicional nuk qeveris me rregulla e norma te
kualifikuara. Ky pushtet udhhiqet nga persona te veqant te cilet ose e trashegojn ose e fitojn pushtetin.
Pushteti ligjor- tradicional eshte karakteristik dhe rezultat I botes perendimore dhe eshte forma me e
zhvilluar e pushtetit e cila eshte e bazuar ne ligj. Kjo form dallon nga formt tjera sepse legjitimiteti dhe
kontrolli I ketij pushteti nuk mbeshtetet ne vetit dhe karakteristikat e sunduesit “por ne rregullat
statutare te cilat percaktojn se kujt I duhet bindur dhe ne qfar mase.

Cili prej këtyre autorëve ishte kundër idesë së shtetit social?

- Herbert spenser
- Karl Marks
- Ogyst Kont
- Nikola Makiaveli

“Sovraniteti I takon sunduesit dhe jo popullit”, ka thënë:

- Spenseri
- Marksi
- Hobsi

Cilën prej këtyre formave të qeverisjes e preferonte Xhon Loku

- Demokracinë
- Monarkinë absolute
- Arstrokracinë
- Monarkinë kushtetuese

Etapat e zhvillimit shoqëror sipas Kontit, cilat janë konceptet tjera që trajton Konti në teorinë pozitiviste
të tij?

. Konti thot se I ter zhvillimi I shoqeris njerzore dhe I fuqise mendore ka kaluar neper tri etapa si:
teologjike, metafizike dhe positive ose siq njiher si periudh e pozitivizmit. Etapa teologjike ishte etapa e
par e zhvillimit te vetdijes ku si form e vetdijes eshte religjioni. Etapa metafizike eshte etapa e dyte ku
ketu gjerat shpjegohen ne menyre abstrakte duke u mbeshtetur ne princioe filozike,metafizike dhe
juridike.Kjo etape karakterizohet me krijimin e monarkive feudale me perparimin e shkences dhe
zhvillimin e teknikes. Etapa pozitiviste eshte niveli me I lart I zhvillimit ku tani gjat studimit perjashtohet
ajo qe eshte e pergjithshme, pranohet vetem ajo qe eshte konkrete dhe reale, studiohen fenomenet qe
mund te verehen, te verifikohen qe realisht ekzistojn. Andaj pozitivzmi eshte realja ne raport me
jorealen, eshte ajo qe eshte e dukshme dhe fillon nga e verteta e fenomeneve dhe nderlidhjeve mes
tyre.

Kuh është përfaqësues I drejtimit evolucionist në sociologji..

- Herbert Spenser
- Maks Veber
- Karl Marks

Hipoteza në metodologji është:

 - përgënjeshtrimi I ndonjë teorie shkencore
- Mendimi I verifikuar dhe I vërtet
- Supozim apo mendim ende I paverifikuar

Cilat janë dy mënyrat e interpretimit për kombin?

-Kombi i kultures dhe kombi i shtetit
Shënoni tri shtresat shoqërore që e përbëjnë shtetin sipas Platonit:

• Filozofet

• Rojtaret-Ushtaret

• Puntoret

Nacionalizimi postcolonial ka qenë karakteristikë për shtetin, si:

- Gjermani
- Austri
- Ganë
- Nigeri

Kombet-shtete u krijuan:

- Si rezultat I sovranitetit të shteteve dhe fuqisë bashkëpunuese të tyre

- Si rezultat I ngjashmërive të kulturës, gjuhës dhe historisë
- Si rezultat I religjionit të përbashkët

8. kombi shtet u krijua ne keto parime:

d) parimin e nje historie e nje kushtetute te perbashket politike

e) parimin e nje religjioni te perbashket

f) parimin e nje culture, gjuhe dhe historie te perbashket

Martesa dhe llojet e martesës?

Martesa eshte shkalla me e larte e ngritjes se pergjigjesive per rregullimin e marredhenieve gjinore ne
menyre legale mes burrit dhe gruas.Martesa eshte parakusht per krijimin e familjes.Pra martesa eshte
nje forme tjeter e rregullimit te raporteve gjinore mes burrit dhe gruas ,ku me rastin e marteses krijohen
te drejta dhe pergjigjesi per te dy bashkeshkortet.Gjate historise njihen dy lloje te marteses: Martesa
grupre dhe poligamike.
Ne martesat grupore bejne pjese Endogamia dhe Egzogamia.Endogamia eshte martese e detyrauar
brenda nje fisi te caktuar ku ka raste te kete edhe martese me afersi te gjakut.Egzogamia eshte martese
qe detyroen te martohen jashte grupit te aferte,jashte lidhjes se gjakut.
Poligamia eshte forme e marteses qe lejon burrin ose gruan te kete me shume se nje partner.Kemi dy
lloje te poligamise:Poligjini dhe Poliandri.Poligjinia lejon burrin te martohet me me shume se nje grua
ndersa Poliadria lejon gruan te martohet me me shume se nje burre.
Bigoamia eshte institucion martesore ku burri martohet me dy gra ndersa Bioandria eshte kur gruaja
martohet me dy burra.Ne familjet e medha kemi edhe lloje tjera te martesave si Levirati e cila eshte
forme e marteses ku pas vdekjes se vellait vellai martohet me gruan e vellait,Sororati eshte forme e
martese ku pas vdekjes se gruas burri martohet me motren e saj,nderrimi i femrave dhe fejesa e
femijeve sa ishin ne djep.

Mendimi kritik mbi fenomenet shoqërore është paraqitur për herë të parë në:

Kohën moderne - Filozofinë antike greke - Mesjet

Cila prej këtyre shkencave studion cilësit, pikëpamjet e përbashkëta të fenomeneve shoqërore,
strukturën dhe zhvillimin e tyre:

- Filozofia
- Historia
- Sociologjia

Cili prej këtyre autorëve e ka lidhur objektin e studimit të sociologjisë me statikën dhe dinamikën sociale:

- Emil Dyrkemi
- Ogyst Konti
- Maks Veber

Shënoni tri shtresat shoqërore që e përbëjnë Shtetin sipas Platonit:

Filozofet

Rojtaret-Ushtaret

Puntoret

Pikëpamjet e Xhon Lokut për të drejtën natyrore, pronën private dhe qeverisjen politike?

Xhon Loku eshte mendimtar I qmuar anglez I cili me pikepamjet e tije per organizimin e jetes shoqeorre
dhe shteterore ne Angli ka dhe ide te reja me elemente liberale. Gjendja natyrore sipas Lokut “eshte
gjendje e lirise se plote per te vendosur per veprimet e tyre si dhe per ta disponuar pasurine dhe
personin e tyre, ashtu si e mendojne me te pershtatshem Brenda kufijve te se drejtes natyorore. Pra
gjendja natyore e njeriut eshte nje gjendje e lirise se perososur dhe jo gjendje e barazise. . Loku nje
trajtim te veqant I ben dhe prones per njerezite qe e kane pasur pronen edhe ne gjendjen natyrore. Ne
kete gjendje prona eshte e te gjitheve po mund te jete edhe e nje perosni te catuar. Prona eshte pivate
kur njeriu me punen e duarve dhe mundin e trupit e nxjerr pronen nga gjendja e meparshme, si psh.
Frutat jane te gjitheve, porn ese ndonjeri I mbledh jane te tijat.e toka eshte e perbashket por nxjerrja e
saj nga gjendja ne te cilen e ka lene natyra eshte fillimi I prones. Ai flet edhe per format e qeverisjes dhe
pushtetin legjislativ. Nder format e qeverisjes trajton demokracine e perosoru ku kemi sundimin e
shumices. Nese e kalon pushtetin perms personave pergjegjes te zgjedhur kemi oligarkine. Loku thote
se e drejta e qdo shteti eshte ngritja e pushtetit legjislativ e cila eshte ne qellim per te miren publike,nuk
lejon te vras ,te skllaveroj,vareforje qellimisht shtetasit.Loku eshte kunder monarkise absolute ai
preferon monarkine kushtetuese.Pra shumica e popullit eshte e vetmja force qe ka te drejte te beje
nderrime ne shoqeri.Nese udheheqja nderrohet shteti nuk shkatrrohet.

1. Cilen veper e shkroi Tomas Hobsi:

a) Leviatani

b) Kontrata shoqerore

c) Traktatet per qeverisjen

Aurelie Augustini dhe pikëpamjet e tij për shtetin tokësor dhe shtetin hyjnor?
Ne vepren e Augustinit “Mbi shtetin e zotit”ai sjell nje koncept te ri per historine qe ishin shteti tokesor
dhe ai hyjnor.Origjinen e ketyre dy shteteve Augustini e gjen ne dy lloje te ndjenjes se dashurise:ku
shteti tokesor eshte krijuar nga dashuria per vetveten dhe perpuzja e zotit ndersa shteti hyjnor eshte
krijuar nga dashuria per zotin dhe perpuzja e vetvetes.Shteti tokesor sipas tij eshte shteti ku jetojne
qytetaret dhe rregullimi dhe organizimi i jetes se tyre e benin sipas parimeve qe mirreshin vesh.
Shteti hyjnor eshte shtet ndryshe ku perfaqesues i saj eshte kisha e cila perpos qe kishte konpetenca
fetare e hyjnore ketu kishte edhe qeshtjet politike te shtetit.

Në cilën prej këtyre vendeve është përdorur nocioni shtëpi në vend të nocionit familje:

- Angli
- Francë
- Gjermani
- Itali

Kombi I kulturës mbështetet:

 - Në gjihë, kulturë dhe origjinë të përbashkët
- Në organizimin territorial të shtetit
- Në religjionin e përbashkët

Besimi në ndonjë qenie, bimë apo gjësend është:

- Monoteizmi
- Politeizmi
- Toteizemi