Manual RT Edisi 2022

M
ANUAL
RANCANGAN
T E M PATA N
EDISI 2022
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (PLANMalaysia)

Cetakan Pertama 2022
Hakcipta
Kementerian Pembangunan Kerajaan Tempatan, Malaysia
Hakcipta terpelihara.
Tidak dibenarkan mengeluarkan ulang dalam apa juga bentuk dan dengan apa jua cara,
baik elektronik, fotokopi, mekanik, mahupun lain-lain, mana-mana bahagian, ilustrasi,
gambar atau kandungan buku ini sebelum mendapat izin bertulis daripada penerbit.
Diterbitkan di Malaysia Oleh :

Kementerian Pembangunan Kerajaan Tempatan, Malaysia,
Blok F5, Kompleks F, Presint 1,
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62675 PUTRAJAYA, MALAYSIA
Tel : 03-8091 0000 Faks: 03-8091 0455
Disediakan Oleh :
Pejabat Projek Zon Selatan
Tel : 06-234 5353 Faks : 06-234 5335
Dicetak Oleh :
Raihan Printing, Melaka
ISBN 978-967 5456-67-1
DISEMBER 2022
Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022
PERUTUSAN
KETUA PENGARAH PERANCANGAN BANDAR DAN DESA
Bersyukur ke hadrat Allah SWT kerana dengan izin dan

limpah kurnia-Nya, Manual Rancangan Tempatan Edisi
2022 dapat disiapkan dengan jayanya.
Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022 ini

adalah manual baharu yang telah melalui pelbagai
proses penambahbaikan serta penyelarasan
berdasarkan input pihak berkepentingan dan
pelbagai dokumen khususnya berkaitan
perundangan dibawah Akta Perancangan
Bandar dan Desa, 1976 [Akta 172]. Ini kerana
Manual Rancangan Tempatan ini harus mampu
untuk dijadikan panduan dalam penyediaan
dokumen Rancangan Tempatan yang
komprehensif dan berdaya laksana. Sejak
diterbitkan pada tahun 1981 sehingga
edisi 2022, Manual ini telah melalui sembilan
(9) pindaan daripada segi kandungan,
metodologi, hala tuju, skop serta pendekatan
yang digunakan bagi memenuhi kehendak
semasa dan akan datang yang semakin kompleks.
Manual ini amat penting untuk memastikan
Rancangan Tempatan yang dihasilkan lebih dinamik
dan responsif terhadap sebarang perubahan dalam
perancangan dan pembangunan.
Akhir kalam, saya merakamkan setinggi-tinggi

penghargaan dan terima kasih kepada Pejabat Projek Zon Selatan
selaku Pasukan Petugas Manual Rancangan Tempatan, Pejabat Projek Zon,
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri (PLANMalaysia Negeri), Pihak Berkuasa Tempatan
serta semua pihak yang terlibat dalam menghasilkan Manual ini. Saya juga berharap agar Manual ini
dapat dijadikan sebagai rujukan utama oleh semua pihak berkepentingan dalam penyediaan
sesuatu Rancangan Tempatan.
TPr DR. ALIAS BIN RAMELI

Ketua Pengarah Perancangan Bandar dan Desa
ISI KANDUNGAN
P erutusan K etua P engarah P LANM alaysia

I si K andungan iii
Senarai Rajah v
Senarai Jadual vi
Senarai Lam piran vii
Glosari viii
P enerangan ix
Lain-lain Ak ta Utam a B erkaitan P enyediaan Rancangan Tem patan xii
K ronologi P indaan M anual Rancangan Tem patan xiii
BAB 1
1.0 PENDAHULUAN
1.1 Pengenalan 1-1
1.2 Hierarki Sistem Perancangan 1-4
1.3 Rancangan Tempatan (RT) 1-5
1.3.1 Penyediaan RT 1-6
1.3.2 Penyediaan RT Penggantian atau RT Pengubahan 1-6
1.4 Rangka Kerja Penyediaan RT 1-7
1.5 Tempoh Perancangan RT 1-8
1.6 Struktur Pengurusan Kajian 1-8
BAB 2
2.0 RT PENGGANTIAN
2.1 Pengenalan 2-1
2.2 Kriteria RT Penggantian 2-1
2.3 Tempoh Perancangan 2-1
2.4 Nama RT Penggantian 2-2
2.5 Proses dan Jadual Penyediaan RT Penggantian 2-3
2.5.1 Laporan Rangka Projek 2-6
2.5.2 Program Publisiti Awal 2-8
2.5.3 Terma Rujukan 2-9
2.5.4 Pelantikan Perunding 2-14
2.5.5 Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan 2-14
2.5.6 Laporan Pendekatan Kajian 2-19
2.5.7 Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan 2-23
2.5.8 Draf Rancangan Tempatan 2-25
2.5.9 Publisiti dan Penyertaan Awam 2-52
2.6 Hasil Kajian 2-54
2.7 Ringkasan Penyediaan RT Penggantian 2-55
iii
BAB 3
3.0 RT PENGUBAHAN
3.1 Pengenalan 3-1
3.2 Kriteria RT Pengubahan 3-1
3.3 Tempoh Perancangan 3-2
3.4 Nama RT Pengubahan 3-2
3.5 Proses dan Jadual Penyediaan RT Pengubahan 3-3
3.5.1 Penyediaan Kertas Cadangan 3-6
3.5.2 Publisiti Awal 3-8
3.5.3 Pelantikan Perunding 3-8
3.5.4 Draf RT Pengubahan 3-9
3.5.5 Publisiti dan Penyertaan Awam 3-16
3.6 Hasil Kajian 3-18
3.7 Ringkasan Penyediaan RT Pengubahan 3-18
BAB 4
4.0 PEWARTAAN, PEMBATALAN DAN KAWALAN DOKUMEN
4.1 Kelulusan Draf RT 4-1
4.2 Persetujuan Pihak Berkuasa Negeri 4-2
4.3 Pewartaan Draf RT 4-3
4.4 Pembatalan RT 4-4
4.4.1 RT Penggantian 4-4
4.4.2 RT Pengubahan 4-5
4.5 Kawalan Dokumen 4-6
4.5.1 Cop Pengesahan Dokumen Kawalan Draf RT 4-6
4.5.2 Penyerahan Dokumen Draf RT Kepada Agensi Untuk Simpanan 4-11
4.5.3 Edaran Salinan RT Kepada Agensi Teknikal Berkaitan 4-12
PENUTUP 5-1
LAMPIRAN 6-1
iv
-
SENARAI RAJAH
Rajah 1.1 Hierarki Sistem Perancangan Utama Negara 1-4

Rajah 1.2 Rangka Kerja Penyediaan RT 1-7
Rajah 1.3 Struktur Pengurusan Kajian 1-8
Rajah 2.1 Peringkat Penyediaan RT Penggantian 2-3
Rajah 2.2 Proses Penyediaan RT Penggantian 2-4
Rajah 2.3 Bidang Kajian 2-13
Rajah 2.4 Model Pangkalan Data RT 2-16
Rajah 2.5 Proses Kerja Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan 2-18
Rajah 2.6 Laporan Utama Yang Disediakan 2-19
Rajah 2.7 Dua (2) Komponen Utama Penyediaan LASP 2-23
Rajah 2.8 Kandungan Draf RT Mengikut Keperluan Akta 172 2-26
Rajah 2.9 Bentuk Dan Isi Kandungan Draf RT 2-26
Rajah 2.10 Contoh Peta Cadangan 2-33
Rajah 2.11 Contoh Pembahagian Blok Perancangan (BP) 2-34
Rajah 2.12 Contoh Peta Cadangan Blok Perancangan (BP) 2-35
Rajah 2.13 Contoh Pembahagian Blok Perancangan Kecil (BPK) 2-36
Rajah 2.14 Contoh Peta Cadangan Blok Perancangan Kecil (BPK) 2-37
Rajah 2.15 Contoh Peta Indeks (Keseluruhan) 2-38
Rajah 2.16 Contoh Peta Indeks Mengikut Nombor Indeks 2-39
Rajah 2.17 Contoh Pelan Subjek 2-40
Rajah 2.18 Contoh Pelan Sisip 2-41
Rajah 2.19 Contoh Pelan Kawalan Kepadatan/ Densiti 2-42
Rajah 2.20 Contoh Pelan Kawalan Nisbah Plot 2-43
Rajah 2.21 Laporan Yang Dihasilkan 2-55
Rajah 2.22 Ringkasan Proses dan Hasil Penyediaan RT Penggantian 2-56
Rajah 3.1 Peringkat Penyediaan RT Pengubahan 3-3
Rajah 3.2 Proses Penyediaan RT Pengubahan 3-4
Rajah 3.3 Contoh Pindaan Guna Tanah Blok Perancangan (BP) 3-12
Rajah 3.4 Contoh Pindaan Guna Tanah Blok Perancangan Kecil (BPK) 3-13
Rajah 3.5 Laporan Yang Dihasilkan 3-18
Rajah 3.6 Ringkasan Proses dan Hasil Penyediaan RT Pengubahan 3-19
Rajah 4.1 Senarai Cop Pengesahan Dokumen Kawalan RT 4-7
Rajah 4.2 Contoh Cop Kelulusan Draf RT Daripada Majlis Penuh (untuk tujuan 4-7
Publisiti)
Rajah 4.3 Contoh Cop Kelulusan Draf RT Daripada JK Khas/ JPN (untuk tujuan 4-8
Publisiti)
Rajah 4.4 Contoh Cop Pengesahan Penambahbaikan Draf RT (untuk tujuan 4-8
Publisiti)
Rajah 4.5 Contoh Cop Pengesahan pindaan Draf RT berdasarkan Syor JSTP 4-9
(untuk Kelulusan Draf RT)
Rajah 4.6 Contoh Cop Kelulusan Draf RT daripada Majlis Penuh (untuk Kelulusan 4-9
Draf RT)
v
Rajah 4.7 Contoh Cop Kelulusan Draf RT daripada JPN (untuk Kelulusan Draf RT) 4-10
Rajah 4.8 Contoh Cop Pengesahan pindaan Draf RT berdasarkan Keputusan Majlis 4-10
Penuh dan JPN (untuk Kelulusan Draf RT)
Rajah 4.9 Contoh Cop Pengesahan Persetujuan Draf RT daripada MMKN 4-11
Rajah 6.1 Peringkat Penyelarasan Dan Rundingan Antara Daerah Yang Bersempadan 6-42
Dengan Daerah Negeri Berjiran
SENARAI JADUAL
Jadual 1.1 Peruntukan Akta 172 yang Menyentuh Penyediaan RT 1-2

Jadual 1.2 Senarai Jawatankuasa Yang Terlibat Dalam Penyediaan RT 1-9
Jadual 2.1 Contoh Jadual Kerja Penyediaan Draf RT Penggantian 2-5
Jadual 2.2 Kandungan Laporan Rangka Projek 2-7
Jadual 2.3 Kandungan Terma Rujukan 2-9
Jadual 2.4 Kandungan Laporan Pendekatan Kajian 2-20
Jadual 2.5 Kandungan Laporan Analisis Strategi Pembangunan 2-24
Jadual 2.6 Kandungan Draf RT 2-29
Jadual 2.7 Contoh Format Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan 2-44
Jadual 2.8 Contoh Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan 2-45
Jadual 2.9 Contoh Format Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan 2-46
Jadual 2.12 Kandungan Laporan Sokongan 2-49
Jadual 2.13 Contoh Penilaian Kemampanan 2-51
Jadual 2.14 Publisiti dan Penyertaan Awam 2-53
Jadual 3.1 Contoh Jadual Kerja Penyediaan RT Pengubahan 3-5
Jadual 3.2 Kandungan Kertas Cadangan 3-7
Jadual 3.3 Kandungan Draf RT Pengubahan 3-9
Jadual 3.4 Contoh Pernyataan Perkara Yang Diubah (Keseluruhan) 3-10
Jadual 3.5 Contoh Pernyataan Perkara Yang Diubah Dan Justifikasi (Terperinci) 3-11
Contoh Pindaan Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan Yang
Jadual 3.6 3-14
Menggantikan RT Sedia Ada
Contoh Pindaan Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan Yang
Jadual 3.7 3-15
Jadual 3.8 Publisiti dan Penyertaan Awam 3-16

Senarai Agensi Yang Memegang/ Menyimpan Dokumen Kawalan (Satu
Jadual 4.1 4-11
(1) Salinan Asal Untuk Setiap Agensi)
Jadual 4.2 Senarai Edaran Salinan Rancangan Tempatan 4-12
vi
-
SENARAI LAMPIRAN
Lampiran I Pendekatan Kajian Mengikut Sektor 6-1

Lampiran II Keperluan Kepakaran (Perunding) 6-37
Lampiran III Penyelarasan dan Rundingan Antara Daerah yang Bersempadan 6-38
dengan Daerah Negeri Berjiran dalam Penyediaan Rancangan
Tempatan Daerah dan Senarai Semak A dan B
Lampiran IV Senarai Terbitan Garis Panduan Perancangan, Bahagian 6-44
Penyelidikan dan Pembangunan, PLANMalaysia
Lampiran V Format Notis Akhbar Pemberitahuan Bagi Mengadakan Program 6-46
Publisiti RT
Lampiran VI Format Notis Akhbar Pemberitahuan Bagi Mengadakan Program 6-47
Publisiti RT Pengubahan
Lampiran VII Contoh Notis Akhbar Pemberitahuan Bagi Mengadakan Program 6-48
Publisiti RT Pengubahan
Lampiran VIII Format Notis Warta RT 6-49
Lampiran IX Format Notis Warta RT Penggantian dan Pembatalan RT Asal 6-50
Lampiran X Format Notis Pembatalan RT Asal (Jika Tidak Dibatalkan Semasa 6-51
Pewartaan RT Penggantian)
Lampiran XI Format Notis Warta RT Pengubahan 6-52
vii
GLOSARI
BP - Blok Perancangan
BPK - Blok Perancangan Kecil
BMGN - Bahagian Maklumat Gunatanah Negara
BPEN - Bahagian Perancang Ekonomi Negeri
EMP - Environmental Management Plan (Pelan Pengurusan Alam Sekitar)
FGD - Focus Group Discussion (Perbincangan Kumpulan Sasaran)
GIS - Geographical Information System (Sistem Maklumat Geografi)
GPS - Global Positioning System
JK - Jawatankuasa
JPN - Jawatankuasa Perancang Negeri
JPT - Jawatankuasa Penyelarasan Teknikal
JUPEM - Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia
JSTP - Jawatankuasa Siasatan Tempatan dan Pendengaran
KDNK - Keluaran Dalam Negara Kasar
KSAS - Kawasan Sensitif Alam Sekitar
KM - Kebenaran Merancang
IPU - Indeks Pencemaran Udara
LASP - Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan
LRP - Laporan Rangka Projek
MACRES - Malaysian Centre for Remote Sensing (Pusat Remote Sensing Negara)
MPFN - Majlis Perancang Fizikal Negara
MMKN - Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
MURNInet - Malaysian Urban Indicator Network (Jaringan Penunjuk Bandar Malaysia)
OKU - Orang Kurang Upaya
OSC - One Stop Centre (Unit Pusat Setempat)
PBN - Pihak Berkuasa Negeri
PBT - Pihak Berkuasa Tempatan
PBPT - Pihak Berkuasa Perancang Tempatan
PDCA - Plan, Do, Check and Action
PLANMalaysia - Jabatan Perancangan Bandar dan Desa
PTD - Pejabat Tanah Daerah
PTG - Pejabat Tanah dan Galian
PUU - Penasihat Undang-Undang
QT - Qualify Title (Hakmilik Sementara)
RFN - Rancangan Fizikal Negara
RKK - Rancangan Kawasan Khas
RS - Rancangan Struktur
RT - Rancangan Tempatan
SA - Sustainability Assessment (Penilaian Kemampanan)
SWOT - Strength, Weakness, Opportunity, Threat (Kekuatan, Halangan, Peluang dan
Ancaman)
TWG - Technical Working Group (Kumpulan Kerja Teknikal)
UPEN - Unit Perancang Ekonomi Negeri
YDP - Yang DiPertua
viii
-
PENERANGAN
Merujuk kepada Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 yang
Akta 172 digubal untuk pengawalan dan pengawalseliaan Perancangan
Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia.
Pembahagian kawasan RT kepada beberapa kawasan yang lebih

Blok Perancangan (BP)
kecil bagi penyediaan peta cadangan yang terperinci.
Pembahagian blok perancangan kepada kawasan-kawasan yang

Blok Perancangan Kecil
lebih kecil untuk tujuan penyediaan garis panduan
(BPK)
pembangunan dan kelas penggunaan tanah dan bangunan.
Guna tanah yang
Permohonan Kebenaran Merancang yang telah mendapat
ditetapkan
kelulusan dasar oleh PBPT/ PBN.
(Pembangunan Komited)
Suatu peta utama yang menunjukkan perincian cadangan guna
Peta Cadangan tanah bagi kawasan RT bagi tempoh perancangan yang telah
ditetapkan.
Huraian bertulis atau kenyataan-kenyataan sokongan yang

Pernyataan Bertulis
menjelaskan atau menerangkan peta cadangan.
Mana-mana Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran, Majlis

Daerah, Lembaga Perbandaran, Majlis Tempatan, Lembaga Luar
Pihak Berkuasa Tempatan
Bandar atau mana-mana pihak berkuasa lain seumpamanya
(PBT)
yang ditubuhkan oleh atau di bawah mana-mana undang-
undang bertulis.
Mana-mana PBT atau mana-mana perkataan lain yang

Pihak Berkuasa bermaksud ia sebagai PBT adalah PBPT dalam kawasan
Perancang Tempatan pentadbirannya.
(PBPT)
Subseksyen 5(2) memperuntukkan bagi kawasan di luar
sesebuah PBT, Pengarah PLANMalaysia@Negeri ialah PBPT bagi
kawasan tersebut.
Rancangan Pembangunan terdiri daripada Rancangan Fizikal

Rancangan Pembangunan Negara, Rancangan Wilayah dan Rancangan Pemajuan (RS, RT
atau RKK)
Suatu pernyataan bertulis yang merumuskan dasar-dasar

strategik bagi maksud menentukan arah tuju pemajuan fizikal
Rancangan Fizikal Negara
bagi seluruh Semenanjung Malaysia (15-20 tahun) sebagaimana
diperuntukkan di bawah subseksyen 6B(2), Akta 172.
Dokumen perancangan yang mengandungi strategi

pembangunan spatial untuk mencapai pertumbuhan dan
Rancangan Wilayah
pengagihan seimbang serta untuk mencapai rangka kerja
infrastruktur yang bersepadu dan cekap.
Terdiri daripada Rancangan Struktur, Rancangan Tempatan dan

Rancangan Pemajuan
Rancangan Kawasan Khas bagi sesuatu kawasan.
ix
Suatu pernyataan bertulis yang merumuskan dasar dan
cadangan am PBN berkenaan dengan pemajuan dan
penggunaan tanah di dalam negeri itu merangkumi aspek-aspek
Rancangan Struktur
sosial, ekonomi, fizikal dan alam sekitar kawasan PBPT
sebagaimana di bawah peruntukan seksyen 7 hingga seksyen
11B, Akta 172.
Suatu peta dan pernyataan bertulis disokong oleh garis panduan

pelaksanaan yang menerangkan dengan lebih terperinci segala
Rancangan Tempatan cadangan PBPT untuk pemajuan dan penggunaan tanah dengan
menterjemahkan dan memperincikan dasar-dasar strategik RS,
sebagaimana di bawah peruntukan seksyen 12-16A, Akta 172.
Suatu rancangan pemajuan yang disediakan bagi kawasan yang

mempunyai kepentingan khusus kepada PBPT dalam masa yang
singkat untuk tujuan perlaksanaan iaitu bagi tujuan sama ada
Rancangan Kawasan Khas
untuk memaju, memajukan semula, memperelokkan lagi atau
memelihara atau bagi tujuan pengurusan sebagaimana di
bawah peruntukan seksyen 16B, Akta 172.
Tindakan pembetulan yang diambil untuk membetulkan

Penambahbaikan
ketidakakuran yang telah berlaku.
Hasil atau cara memperbaiki, membetulkan atau mengubah

Pindaan
kesalahan dan sebagainya.
Merujuk kepada RT Penggantian yang melibatkan keseluruhan

kawasan dan kandungannya; di mana RT sedia ada tidak lagi
terpakai dan proses penggantian RT adalah tertakluk kepada
subseksyen 16(3) Akta 172.
Penggantian
Penggantian RT boleh dibuat dalam beberapa keadaan,
termasuk;
i. Tamat tempoh perancangan;
ii. Terdapat perubahan dasar kerajaan, konsep dan strategi
pembangunan bagi kawasan tersebut; dan
iii. Untuk menyatukan beberapa RT (pengubahan) yang telah
dibuat.
Merujuk kepada pindaan RT yang melibatkan sebahagian

kawasan atau kandungannya; di mana RT sedia ada dibaca
bersama dan proses pengubahan RT adalah tertakluk kepada
subseksyen 16(3) Akta 172.
Pengubahan Pengubahan RT boleh dibuat dalam beberapa keadaan,

termasuklah :
i. Terdapat perubahan peta cadangan berkenaan BP/ BPK;
dan
ii. Terdapat perubahan berkenaan pernyataan bertulis,
laporan-laporan sokongan atau mana-mana kandungan RT.
x
-
Dalam Akta Tafsiran 1948 Dan 1967 [Akta 388], di bawah
Seksyen 3 takrifan “Warta” termasuklah warta rasmi
Persekutuan yang disiarkan dalam bentuk elektronik atau lain-
lain bentuk melalui perintah kerajaan dan hendaklah, setakat
Pewartaan mana yang ditentukan dalam Subseksyen 18(3), termasuk warta
rasmi mana-mana negeri.
Ianya merupakan berita atau pengumumam yang diterbitkan

oleh kerajaan untuk menyiarkan undang-undang yang telah
disahkan oleh kerajaan.
Pembatalan adalah merujuk kepada perbuatan memansuhkan

sesuatu yang sedia ada dan dengan itu, perkara yang
dimansuhkan tersebut tidak lagi mempunyai sebarang kesan.
Pembatalan Tertakluk kepada subseksyen 16(2), Akta 172, pembatalan

dibuat berhubungan dengan penggantian RT atau semata-mata
untuk membatalkan RT sedia ada. Secara kebiasaannya,
pembatalan RT secara stand alone dibuat hanya sekiranya
pembatalan terhadap RT sedia ada tidak dibuat sewaktu
pewartaan RT baharu
xi
LAIN-LAIN AKTA UTAMA BERKAITAN
PENYEDIAAN RANCANGAN TEMPATAN
Akta yang digubal untuk meminda dan menggabungkan

undang-undang berhubung dengan tanah dan hakmilik tanah,
pendaftaran hakmilik tanah dan urusniaga dengannya dan
Kanun Tanah Negara 1965
kutipan hasil pendapatan daripadanya di negeri-negeri Johor,
Kedah, Kelantan, Melaka, Negeri Sembilan, Pahang, Pulau
Pinang, Perak, Perlis, Selangor dan Terengganu.
Suatu akta yang digubal untuk mencegah, menghapus,

Akta Kualiti Alam
mengawal pencemaran dan membaiki alam sekeliling serta
Sekeliling 1974 (Akta 127)
perkara-perkara yang berkaitan dengannya.
Akta yang digubal untuk meminda dan menyatukan undang-

Akta Jalan, Parit Dan
undang berhubung dengan jalan, parit dan bangunan dalam
Bangunan 1974 (Akta 133)
kawasan-kawasan Pihak Berkuasa Tempatan.
Suatu akta yang digubal untuk menyusun semula dan

Akta Kerajaan Tempatan
menyatukan undang-undang berhubung dengan Kerajaan
1976 (Akta 171)
Tempatan.
Undang-Undang Kecil yang digubal berhubung dengan kelulusan

Undang-Undang Kecil pelan-pelan bangunan, pencahayaan dan pengudaraan sesuatu
Bangunan Seragam 1984 bangunan, kerja-kerja bangunan, kehendak-kehendak struktur
dan pembinaan dan kehendak-kehendak menentang kebakaran.
Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019 ini menggantikan

Kaedah-kaedah Rancangan Pemajuan (Rancangan Struktur dan
Kaedah-Kaedah Rancangan Tempatan) yang perlu diterimapakai oleh semua
Rancangan Tempatan Pihak Berkuasa Negeri di Semenanjung Malaysia. Kaedah ini
2019 digubal selaras dengan Akta 172 yang menjelaskan tatacara
penyediaan Rancangan Tempatan.
xii
-
KRONOLOGI PINDAAN MANUAL RT
VERSI MANUAL PERKARA
Manual Rancangan Ia menggariskan jenis-jenis pelan yang perlu disediakan di

Pemajuan 1981 bawah Akta 172, fungsi, bentuk serta kandungannya. Manual ini
dijadikan sebagai panduan kepada PBPT dalam penyediaan pelan
pembangunan serta PBN dalam mempromosikan dan memberi
khidmat nasihat berkaitan pemeliharaan, penggunaan dan
pembangunan semula tanah di dalam negeri.
Manual RT 1993 Ia bertujuan untuk menyediakan manual prosedur bagi aktiviti RT

dengan tujuan untuk menyeragamkan bentuk dan kandungan RT
bagi seluruh Semenanjung Malaysia sebagaimana kehendak Akta
172.
Manual RT Memasukkan pendekatan-pendekatan penyediaan RT yang lebih

(Pindaan 1999) berbentuk plan base dari segi:
• Menambah fokus serta liputan cadangan RT untuk

memasukkan aspek-aspek :
a. Pemajuan dan kegunaan tanah;

b. Memperelokkan alam sekitar;
c. Memperelokkan sistem pengangkutan dan lalu lintas;
d. Memajukan ekonomi dan sosial;
e. Pembangunan secara mampan; dan
f. Cadangan dasar pemajuan tanah bagi kawasan
bersempadanan yang boleh mempengaruhi kawasan
perancangan.
[seperti yang terkandung di dalam Akta Perancangan

Bandar dan Desa (pindaan) 1995, (Akta A933)]
• Pembentangan cadangan-cadangan sektoral ke dalam bentuk

ruang menerusi pelan subjek.
• Pembentangan dan perincian cadangan pembangunan guna

tanah ke dalam blok perancangan serta blok perancangan
kecil.
xiii
Manual RT Memberi penekanan kepada :

(Edisi 2001)
• Penyediaan RT peringkat daerah yang melibatkan peralihan skop
kajian dari urban base kepada pembangunan desa, pertanian dan
kawasan ekologi semulajadi [Akta Perancangan Bandar dan Desa
(Pindaan) 2001 (Akta A1129)];
• Pendekatan penyediaan dan persembahan peta cadangan dan
penggunaan skala bagi kawasan RT yang lebih besar [Akta
Perancangan Bandar dan Desa (Pindaan) 2001 (Akta A1129)];
• Ke arah penubuhan sistem maklumat RT melalui penggunaan
teknologi GIS;
• Keperluan reka bentuk sistem kualiti MS ISO 9001:2000 dalam
penyediaan RT;
• Pemantapan analisis sektoral;
• Penggunaan teknik analisis spatial penjanaan alternatif cadangan
pembangunan;
• Seranta awal sebelum memulakan penyediaan RT;
• Kesan Sosial Alam Sekitar (KSAS) sebagai sektor tambahan jika
perlu;
• Metadata dan pangkalan data bagi Sistem Maklumat Geografi; dan
• Klasifikasi guna tanah yang selaras dengan RFN dan RSN.
Manual RT Manual RT (pindaan 2002) mengambilkira :

(Edisi 2002)
• Keperluan perubahan reka bentuk sistem kualiti MS ISO 9001 :
2000 di dalam penyediaan RT;
• Mengemaskini dan memantapkan sektor kajian, hasil (output),
• Penyediaan RT peringkat daerah yang melibatkan pengemaskinian
skop kajian dari urban base kepada pembangunan desa, pertanian,
kawasan ekologi semulajadi selaras dengan pindaan Akta
Perancangan Bandar dan Desa (pindaan) 2001, (Akta A1129);
• Memantapkan serta mengemaskini klasifikasi guna tanah; dan
• Mengemaskini, memperincikan dan menjelaskan erti pelan
pembangunan, RFN, RSN dan RTD.
xiv
-
Manual RT Manual RT Edisi 2009 merupakan penambahbaikan ke atas dokumen

Edisi 2009 Manual RT (Pindaan 2002). Pindaan ini mengambilkira :
• Pendekatan baharu penyediaan RT;

• Memendekkan tempoh kajian dari 18 hingga 24 bulan kepada 12
hingga 15 bulan;
• Mengenalpasti teras/ fokus pembangunan;
• Memperkenalkan pendekatan Focus Group Discussion dalam publisiti
awal;
• Teknik analisis yang sesuai dan terkini;
• Kaedah persembahan yang berinformasi melalui pelan dan grafik;
• Penyusunan semula struktur organisasi kajian;
• Program pengumpulan maklumat dalam peringkat mobilisasi;
• Penerapan MurniNet dan Penilaian Kemampanan dalam proses RT;
• Penetapan indikator/ sasaran pembangunan; dan
• Pengasingan keperluan MS ISO 9001: 2008 bagi penggunaan manual
oleh agensi lain terutama PBPT.
Manual RT Manual RT (Rancangan Tempatan Penggantian dan Rancangan Tempatan

Edisi 2013 Pengubahan) Edisi 2013 ini menggantikan dokumen Manual RT Edisi 2009
untuk digunapakai oleh semua pihak yang terlibat dalam penyediaan RT.
Pindaan ini mengambilkira :
• Pindaan Akta 172 terutama penyediaan RT Penggantian dan RT

Pengubahan;
• Pendekatan baharu penyediaan RT;
• Program publisiti dan penyertaan awam;
• Proses pewartaan dan pembatalan serta kawalan dokumen; dan
• Boleh dijadikan sumber rujukan oleh semua pihak yang terlibat.
Manual RT Manual RT Edisi 2020 merupakan penambahbaikan kepada Manual RT Edisi

Edisi 2020 2013 dengan mengambilkira perkara-perkara berikut:
• Kaedah-Kaedah Rancangan Tempatan 2019;

• Pendekatan baharu penyediaan RT Penggantian dan RT Pengubahan;
• Jawatankuasa yang terlibat dengan penyediaan RT serta fungsi dan
keahlian;
• Tempoh kajian yang lebih fleksibel namun tidak melebihi tempoh
maksima yang ditetapkan;
• Kaedah persembahan laporan yang mudah difahami, ringkas dan
berinfografik;
• Beberapa alternatif Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan
mengikut kesesuaian pengurusan kajian;
• Menambah baik proses pewartaan, pembatalan dan kawalan dokumen;
dan
• Menambah baik contoh-contoh rajah serta lampiran.
xv
Manual RT Manual RT Edisi 2022 masih mengekalkan kandungan Manual RT Edisi 2020
Edisi 2022 dengan penambahbaikan beberapa perkara seperti berikut:
• Penyelarasan bersama Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019;

• Penerapan elemen Bandar Pintar (Smart City);
• Penyelarasan semula mengikut keperluan MS ISO 9001:2015 bagi
Dokumen Kualiti Prosedur Kualiti Khas (PKK) RT;
• Penambahbaikan pendekatan kajian mengikut sektor berdasarkan
keperluan semasa; dan
• Penyelarasan penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan
berdasarkan Manual Sistem Maklumat Geografi (GIS) dan Prosedur
Operasi Standard (SOP) Pengurusan Data Geospatial edisi terkini.
xvi
-
BAB 1
PENDAHULUAN
BAB 1
PENDAHULUAN
1.1 PENGENALAN
Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022 ini menggantikan dokumen

Manual Rancangan Tempatan Edisi 2020. Manual ini disediakan sebagai
panduan dan rujukan bagi penyediaan Rancangan Tempatan (RT)
Penggantian dan RT Pengubahan.
Manual ini disediakan selaras dengan keperluan Akta Perancangan Bandar

dan Desa 1976 (Akta 172), penyelarasan bersama Kaedah-kaedah
Rancangan Tempatan 2019, penerapan elemen bandar pintar (smart city),
penyelarasan mengikut Sistem Pengurusan Kualiti (SPK) MS ISO,
penambahbaikan pendekatan kajian mengikut sektor berdasarkan
keperluan semasa dan penyelarasan penyediaan Pelan Geospatial Guna
Tanah Perancangan berdasarkan Manual Sistem Maklumat Geografi (GIS)
dan Prosedur Operasi Standard (SOP) Pengurusan Data Geospatial terkini.
RT disediakan oleh pihak PLANMalaysia melalui Pejabat Projek Zon,

PLANMalaysia Negeri atau Pihak Berkuasa Perancang Tempatan (PBPT).
Oleh itu, bagi tujuan keseragaman dan memastikan kualiti penyediaan RT
terpelihara manual ini disediakan agar menjadi rujukan utama dalam
penyediaan RT. Walau bagaimanapun, penggunaan Manual RT ini perlulah
suai manfaat mengikut keperluan pihak berkepentingan dan keadaan
semasa kawasan kajian.
Jadual 1.1 menunjukkan keperluan perundangan yang berkait dengan

peruntukan subseksyen 12, 13, 14, 15 dan 16 Akta 172 dalam proses
penyediaan RT.
1-1
Jadual 1.1 : Peruntukan Akta 172 Yang Menyentuh Penyediaan RT
Bidang Seksyen Keterangan
PBPT boleh menyediakan Draf RT sekiranya difikirkan perlu

dan akan memberi faedah kepada kawasannya. Terdapat dua
Subseksyen (2) keadaan di mana PBPT boleh menyediakan Draf RT iaitu
12(1) semasa Draf Rancangan Struktur (RS) sedang disediakan atau
Keperluan sebelum Draf RS dipersetujui oleh Pihak Berkuasa Negeri
Penyediaan RT (PBN).
PBPT hendaklah menyediakan Draf RT bagi seluruh

Subseksyen
kawasannya dengan segera sekiranya RS bagi Negeri tersebut
12(2)
telah berkuat kuasa.
PBPT juga dikehendaki menyediakan Draf RT bagi

Subseksyen kawasannya sekiranya diarahkan oleh Jawatankuasa
12(6) Perancang Negeri (JPN). Arahan ini boleh diberi semasa Draf
RS telah atau sedang disediakan.
Draf RT hendaklah mengandungi suatu peta cadangan dan

Subseksyen
pernyataan bertulis bagi kawasan PBPT berkenaan cadangan
12(3)
terperinci.
Kandungan RT
Draf RT perlu disokong oleh gambar rajah, gambaran dan
Subseksyen
bahan perihalan yang sesuai oleh PBPT atau yang ditetapkan
12(4)
oleh Jawatankuasa.
Sebelum menyediakan Draf RT, PBPT hendaklah menjalankan

Publisiti Awal Seksyen publisiti awal untuk memaklumkan kepada orang awam dan
12A stakeholders mengenai penyediaan, matlamat dan kandungan
Draf RT.
Subseksyen
PBPT hendaklah menyediakan salinan Draf RT untuk diperiksa.
13(1)
PBPT dikehendaki menyiarkan notis pemberitahuan Draf RT
telah tersedia untuk diperiksa oleh orang awam dengan
menyiarkan dalam tiga (3) keluaran daripada sekurang-
Subseksyen
Publisiti kurangnya dua (2) akhbar tempatan, satu (1) daripadanya
13(2)
Draf RT adalah dalam bahasa kebangsaan. Tempoh pemeriksaan
adalah tidak kurang daripada empat (4) minggu dari tarikh
Draf RT diperiksa.
PBPT boleh melanjutkan sekali tempoh pemeriksaan salinan

Subseksyen
Draf RT selama tidak lebih daripada empat (4) minggu atas
13(3)
permohonan mana-mana orang.
PBPT boleh mengarahkan suatu Jawatankuasa Siasatan

Siasatan
Subseksyen Tempatan dan Pendengaran (JSTP) lain yang terdiri daripada
Tempatan dan 14(1) tiga (3) orang yang dilantik oleh JPN untuk
Pendengaran mempertimbangkan bantahan yang dikemukakan.
1-2
-
Bidang Seksyen Keterangan
Selepas menimbangkan bantahan atau representasi, PBPT

Subseksyen
hendaklah mengemukakan Draf RT atau mengemukakan Draf
15(1)
RT yang telah diubahsuai kepada pihak JPN untuk kelulusan.
Pewartaan Subseksyen JPN boleh meluluskan keseluruhan, sebahagian Draf RT

Draf RT 15 (1A) dengan atau tanpa pindaan atau menolak Draf RT tersebut.
JPN boleh mengambil kira apa-apa perkara yang difikirkan

Subseksyen berkaitan sama ada atau tidak perkara tersebut telah diambil
15 (1B) kira dalam Draf RT yang dikemukakan atau dikemukakan
semula ke JPN.
Subseksyen JPN hendaklah mengemukakan Draf RT yang telah diluluskan

15 (1C) kepada PBN untuk persetujuan dan dikuatkuasa.
PBPT hendaklah mengarahkan supaya fakta persetujuan PBN

Subseksyen ke atas Draf RT disiarkan dalam Warta Negeri dan sekurang-
15 (4) kurangnya dalam dua (2) akhbar tempatan, satu (1)
daripadanya berbahasa kebangsaan.
Subseksyen PBPT boleh pada bila-bila masa membuat cadangan untuk

16(1) pengubahan, pembatalan atau penggantian suatu RT.
Subseksyen PBPT hendaklah jika JPN memberikan arahan bagi maksud itu
16(2) berkenaan dengan suatu RT, dengan secepat yang dapat
dilaksanakan menyediakan cadangan daripada jenis yang
Keperluan dinyatakan dalam arahan itu, iaitu cadangan untuk
Pengubahan, pengubahan, pembatalan dan penggantian rancangan itu.
Pembatalan,
atau Subseksyen 12(8) dan (9) dan Seksyen 13, 14 dan 15
Penggantian hendaklah terpakai berhubung dengan pembuatan cadangan
suatu Subseksyen untuk pengubahan, pembatalan atau penggantian suatu RT di
Rancangan 16(3) bawah seksyen ini dan berkenaan dengan apa-apa
Tempatan pengubahan, pembatalan atau penggantian rancangan itu yang
berikutnya, sebagaimana ia terpakai berhubung dengan
penyediaan Draf RT di bawah Seksyen 12 dan berhubung
dengan Draf RT yang disediakan di bawahnya.
Subseksyen JPN boleh mengarahkan Pengarah Negeri untuk menyediakan

16A(1) RT jika PBPT gagal berbuat demikian. Perbelanjaan berkaitan
penyediaan Draf RT hendaklah dibayar oleh PBPT kepada
Pengarah Negeri.
1-3
1.2 HIERARKI SISTEM PERANCANGAN
Hierarki perancangan spatial negara terbahagi kepada tiga (3) peringkat

perancangan sebagaimana Rajah 1.1.
Rajah 1.1 : Hierarki Sistem Perancangan Utama Negara
• Rancangan Malaysia Lima (5) Tahun

PERINGKAT 1 :
Perancangan Negara • Rancangan Fizikal Negara
• Dasar/ Rancangan Sektoral
• Rancangan Wilayah
PERINGKAT 2 :
• Rancangan Struktur
Perancangan Negeri/
Wilayah • Dasar/ Rancangan Sektoral
PERINGKAT 3 : • Rancangan Tempatan

Perancangan Tempatan • Rancangan Kawasan Khas
Peringkat Negara, adalah berpandukan kepada Rancangan Malaysia Lima

Tahun (RMLT), Rancangan Fizikal Negara (RFN) dan dasar-dasar
pembangunan strategik yang menentukan hala tuju pembangunan spatial
negara di peringkat negeri, wilayah dan tempatan.
1-4
-
Perancangan spatial di peringkat negeri dan wilayah meliputi Rancangan
Wilayah (RW) dan Rancangan Struktur (RS) Negeri yang mengandungi
dasar serta penyataan bertulis yang menterjemahkan dengan terperinci
dasar-dasar spatial di peringkat negara seperti hala tuju perancangan
strategik mengikut wilayah/ negeri seperti yang telah ditetapkan oleh RFN.
Peringkat tempatan, adalah RT yang menterjemahkan dasar dan polisi di

peringkat negeri meliputi dasar dan strategi pembangunan seperti yang
telah digariskan oleh RS untuk diimplementasikan di peringkat tempatan.
RT juga mengandungi peta cadangan dan pernyataan bertulis yang
memperincikan penggunaan tanah di peringkat tempatan. Manakala
Rancangan Kawasan Khas (RKK) adalah perancangan terperinci bagi
sesuatu kawasan perancangan dalam RT. RT dan RKK adalah dokumen
perancangan di peringkat tempatan yang diwartakan oleh PBN.
1.3 RANCANGAN TEMPATAN (RT)
RT adalah dokumen perancangan yang disediakan mengikut keperluan

Akta 172 di bawah peruntukan Seksyen 12, 13, 14, 15 dan 16 Akta 172. RT
mengandungi peta cadangan dan pernyataan bertulis berkenaan cadangan
PBPT yang menterjemahkan dasar dan polisi di peringkat negeri. RT
mengandungi apa-apa perkara yang ditetapkan oleh JPN yang meliputi
cadangan bagi memajukan, menggunakan, memperelokkan, memelihara
dan menguruskan perancangan penggunaan tanah dalam sesuatu kawasan
PBPT.
1-5
1.3.1 Penyediaan RT
Tiga (3) keadaan bagi menyediakan RT mengikut peruntukan

subseksyen 12(1), 12(2) dan 12(6), Akta 172 sebagaimana yang
dijelaskan dalam Jadual 1.1.
1.3.2 Penyediaan RT Penggantian atau RT Pengubahan
Dua (2) keadaan bagi menyediakan RT Penggantian atau RT

Pengubahan mengikut peruntukan subseksyen 16(1) dan 16A(1),
Akta 172 sebagaimana yang dijelaskan dalam Jadual 1.1.
1-6
-
1.4 RANGKA KERJA PENYEDIAAN RT
Rajah 1.2 menunjukkan tatacara penyediaan RT mengikut Akta 172.

Perincian proses penyediaan RT akan dijelaskan di dalam Bab 2 dan Bab 3.
Rajah 1.2 : Rangka Kerja Penyediaan RT
1-7
1.5 TEMPOH PERANCANGAN RT
Tempoh perancangan RT adalah tidak melebihi 15 tahun. Walau

bagaimanapun, RT semasa masih terpakai sehingga RT baharu
(Penggantian) diwartakan.
1.6 STRUKTUR PENGURUSAN KAJIAN
Struktur Pengurusan Kajian melibatkan beberapa Jawatankuasa yang akan

memantau kemajuan kajian, menjamin kualiti serta meluluskan Draf RT
seperti Rajah 1.3.
Rajah 1.3 : Struktur Pengurusan Kajian
JAWATANKUASA
PERANCANG NEGERI
JAWATANKUASA SIASATAN
TEMPATAN & PENDENGARAN
MAJLIS PENUH PBT/ PBPT
JAWATANKUASA
PENYELARASAN TEKNIKAL
PASUKAN KAJIAN
PASUKAN TERAS
Enam (6) Jawatankuasa utama yang terlibat bagi menjalankan

tanggungjawab dan fungsinya dalam penyediaan Draf RT (Rujuk Jadual
1.2)
1-8
-
Jadual 1.2 : Senarai Jawatankuasa Yang Terlibat Dalam Penyediaan RT
Bil. Jawatankuasa Peranan Keahlian
1. Jawatankuasa i. Menetapkan apa-apa perkara yang perlu  Tertakluk kepada

Perancang terkandung di dalam suatu Draf RT [subseksyen peruntukan dalam
Negeri 12(3), Akta 172]; subseksyen 4(1),
ii. Meluluskan Terma Rujukan; Akta 172
iii. Mengarahkan PBPT untuk menyediakan Draf RT
bagi sebahagian daripada kawasan PBPT sama
ada selepas atau semasa Draf Rancangan
Struktur Negeri (RSN) tersebut disediakan
[subseksyen 12(6), Akta 172];
iv. Mengarahkan PBPT untuk mengambilkira apa-
apa makluman dan pertimbangan lain semasa
merumus cadangan Draf RT [subseksyen 12(8),
Akta 172];
v. Program publisiti dan penyertaan awam perlu
diadakan sebelum Draf RT diluluskan
[subseksyen 13, Akta 172];
vi. Melantik tiga (3) orang Jawatankuasa yang
membuat suatu siasatan tempatan atau
pendengaran lain bagi maksud menimbangkan
bantahan dan representasi terhadap suatu Draf
RT [subseksyen 14(1), Akta 172];
vii. Menimbang kelulusan Draf RT [subseksyen
15(1), Akta 172];
viii. Mengemukakan Draf RT yang telah diluluskan
kepada PBN bagi persetujuannya subseksyen
[15(1c), Akta 172];
ix. Merujuk kepada PBN bagi mendapatkan
keputusannya, berkaitan perbezaan dalam
peruntukan antara RT dan RS sekiranya JPN
bersetuju bahawa RS tidak lagi terkini
[subseksyen 15(5), Akta 172];
x. Mengarahkan PBPT untuk mengubah,
membatal atau menggantikan RT bagi
kawasannya [subseksyen 16(2), Akta 172]; dan
xi. Mengarahkan Pengarah PLANMalaysia@Negeri
untuk menyediakan RT atau cadangan bagi
pengubahan, pembatalan atau penggantian
suatu RT jika PBPT tidak mengambil langkah
menyediakan RT atau cadangan bagi
pengubahan, pembatalan atau penggantian
suatu RT [subseksyen 16A(1), Akta 172].
1-9
2. Majlis Penuh i. Menerima dan mempersetujui Laporan Rangka  Tertakluk kepada

PBT/ PBPT Projek (LRP); peruntukan dalam
ii. Memperakukan Terma Rujukan sebelum Seksyen 10, Akta
diangkat ke JPN untuk pertimbangan Kerajaan Tempatan
kelulusan; 1976 (Akta 171)
iii. Memastikan RT yang disediakan berupaya
untuk menggalak, membantu dan mengawal
pembangunan dan pemajuan tanah;
iv. Mematuhi arahan JPN menyediakan Draf RT
bagi sebahagian kawasan sama ada Draf RSN
telah atau sedang disediakan;
v. Mematuhi arahan JPN dengan meneliti
maklumat-maklumat lain yang berkaitan dan
berunding dengan JPN berkenaan perkara-
perkara lain yang perlu diambilkira di dalam
cadangan Draf RT;
vi. Melanjutkan tempoh publisiti Draf RT setelah
ianya tamat;
vii. Mengadakan mesyuarat Jawatankuasa
Siasatan Tempatan dan Pendengaran (JSTP);
viii. Menguruskan urusan berkaitan siasatan
tempatan dan pendengaran termasuk surat
jemputan kepada pembantah dan ahli JSTP;
ix. Memperakukan Laporan JSTP sebelum ia
diangkat ke JPN;
x. Membuat pindaan Draf RT berdasarkan
kelulusan JPN dan mengemukakan kepada
Setiausaha JPN berserta Kertas Ringkasan
untuk diangkat ke MMKN;
xi. Memperakukan Draf RT sedia ada atau Draf RT
yang dipinda dengan mengambilkira bantahan
untuk kelulusan JPN; dan
xii. Menyiarkan Fakta Persetujuan PBN dan
membatalkan RT sedia ada (jika ada).
3. Jawatankuasa i. Memastikan kelancaran perjalanan proses  Sekurang-

Siasatan bantahan awam dengan memberi peluang yang kurangnya tiga (3)
Tempatan adil dan saksama kepada semua pihak yang ahli Jawatankuasa
dan terlibat dalam membuat bantahan; dan ini dilantik oleh JPN
Pendengaran ii. Mengkaji dan membuat syor terhadap bantahan, mengikut
cadangan dan rayuan yang dikemukakan dalam peruntukan
Laporan JSTP. subseksyen 14(1),
Akta 172
1-10
-
4. Jawatankuasa i. Menilai, mempertimbang dan memperakukan  Pengerusi –

Penyelarasan laporan-laporan yang disediakan; Pengarah
Teknikal (JPT) • Menjalankan semakan dan mengesahkan PLANMalaysia@
(verifikasi) setiap penyerahan laporan; Negeri/ Datuk
• Memastikan kajian Draf RT menepati dan Bandar/ Yang
selaras dengan Terma Rujukan dan garis Dipertua PBPT;
panduan yang berkaitan;  Pengarah Pejabat
• Menjalankan semakan ke atas pendekatan Projek Zon;
dan maklumat yang dikemukakan; dan  Pengarah Bahagian/
• Menyelaras cadangan-cadangan Unit Perancang
pembangunan di kawasan Ekonomi Negeri;
bersempadanan.  Pengarah Pejabat
ii. Memberi nasihat berkenaan dasar-dasar dan Tanah dan Galian
polisi di peringkat negara, wilayah dan negeri Negeri;
untuk diselaraskan dalam kajian;  Pegawai Daerah;
iii. Memastikan keperluan Kerajaan Negeri, PBPT  Pentadbir Tanah
dan Jabatan Teknikal serta agensi berkaitan Daerah;
diambilkira; dan  Pengarah Jabatan
iv. Mengadakan kolaborasi dengan Jabatan Teknikal Kerja Raya;
bagi cadangan kemudahan awam (development  Pengarah Jabatan
facilitation). Alam Sekitar;
 Pengarah Jabatan
Pengairan dan
Saliran;
Perhutanan;
Pertanian;
Pelajaran;
Kesihatan;
 Pengarah SKMM
Negeri
 Pengarah BTM
Negeri
 Pengusaha
Perkhidmatan Utiliti
(contoh: TNB);
 Jabatan dan Agensi
lain (mengikut
keperluan); dan
 Pengurus Projek –
Urusetia
1-11
5. Pasukan Kajian i. Sebagai jawatankuasa yang menyelaras  Pengerusi –

pentadbiran kajian; Pengarah Pejabat
ii. Mengawas, menyelia dan memberi khidmat Projek Zon/
nasihat teknikal; Pengarah
iii. Menyelaras pengumpulan maklumat dan data; PLANMalaysia@
iv. Menyemak hasil kajian yang disediakan; Negeri atau
v. Menyediakan atau membincangkan penyediaan Timbalan/ YDP atau
Draf RT (jika perlu); Setiausaha PBPT;
vi. Membantu PBPT menyediakan lain-lain laporan  Pejabat Daerah;
untuk tujuan mesyuarat seperti Laporan Publisiti  Pejabat Tanah
dan Representasi dan sebagainya; Daerah;
vii. Membantu PBPT menyediakan bahan-bahan  Ketua Bahagian
publisiti; PBPT;
viii. Membantu PBPT membuat pindaan kepada RT  Pengurus Projek –
berdasarkan keputusan Publisiti; Urusetia; dan
ix. Membantu PBPT dalam urusan percetakan  Lain-lain agensi
laporan kajian RT; dan mengikut keperluan
x. Lain-lain tugas yang berkaitan.
6. Pasukan Teras i. Menyelaras dan mengawal perjalanan kajian  Pengerusi –

mengikut program kerja; Pengurus Projek;
ii. Menjalankan semakan dan menilai laporan yang dan
disediakan supaya selaras dengan Terma  Lain-lain agensi
Rujukan; dan mengikut keperluan
iii. Mengurusetia mesyuarat-mesyuarat yang
dijadualkan.
1-12
-
BAB 2
RANCANGAN
TEMPATAN
PENGGANTIAN
BAB 2
RT PENGGANTIAN
2.1 PENGENALAN
‘RT Penggantian’ merujuk kepada penggantian suatu RT secara

keseluruhan yang melibatkan keseluruhan kawasan RT atau perubahan
sebahagian besar terhadap kandungan RT tersebut. Proses penyediaan RT
Penggantian adalah tertakluk kepada subseksyen 16(3) Akta 172.
2.2 KRITERIA RT PENGGANTIAN
RT Penggantian boleh dibuat dalam beberapa keadaaan termasuk:

i. Tamat tempoh perancangan;
ii. Terdapat perubahan dasar kerajaan, konsep dan strategi
pembangunan bagi kawasan RT tersebut;
iii. Untuk menyelaras semula kandungan RT berdasarkan kepada
beberapa Pengubahan RT yang telah dibuat; dan
iv. Pemajuan semasa tidak lagi bersesuaian dengan RT.
2.3 TEMPOH PERANCANGAN
Tempoh perancangan RT adalah tidak melebihi 15 tahun. Walau

bagaimanapun, RT sedia ada terpakai sehingga RT baharu (Penggantian)
diwartakan.
2-1
2.4 NAMA RT PENGGANTIAN
RANCANGAN TEMPATAN [NAMA KAWASAN KAJIAN/ NAMA PBT]

[TAHUN AKHIR PERANCANGAN] [PENGGANTIAN]
Contoh:
Melibatkan Daerah:
Rancangan Tempatan Daerah Kluang

2030 (Penggantian)
Melibatkan kawasan PBPT:
Rancangan Tempatan
Majlis Bandaraya Melaka Bersejarah
2035 (Penggantian)
2-2
-
2.5 PROSES DAN JADUAL PENYEDIAAN RT PENGGANTIAN
Proses utama penyediaan RT Penggantian melibatkan empat (4) peringkat

utama seperti di Rajah 2.1.
Rajah 2.1: Peringkat Penyediaan RT Penggantian
PENYEDIAAN DRAF RT
MOBILISASI
PENGGANTIAN
1 2
PEMERIKSAAN, 3 4
PEWARTAAN DAN
SIASATAN TEMPATAN
PEMBATALAN 1
DAN PENDENGARAN
Rajah 2.2 menunjukkan proses penyediaan RT Penggantian melibatkan

perincian empat (4) peringkat penyediaan RT, manakala Jadual 2.1 pula
menunjukkan jadual kerja yang ditetapkan bagi penyediaan RT
Penggantian. Tempoh penyediaan laporan Draf RT adalah selama 12
bulan2.
1
Peringkat ini akan dibincangkan dalam Bahagian 4 Pewartaan, Pembatalan dan Kawalan Dokumen
2
Sebagai contoh, sekiranya kajian RT bermula pada pertengahan tahun, maka tempoh penyediaan kajian tersebut akan
berakhir pada pertengahan tahun berikutnya.
2-3
-
2-4
Rajah 2.2 : Proses Penyediaan RT Penggantian
Jadual 2.1: Contoh Jadual Kerja Penyediaan Draf RT Penggantian 3
3
Perincian jadual pelaksanaan mengikut aktiviti berasaskan kepada Piagam Pelanggan.
2-5
PERINGKAT 1 MOBILISASI
Peringkat mobilisasi adalah peringkat awalan dalam proses penyediaan RT.

Peringkat ini amat penting bagi merangka hala tuju pembangunan, matlamat,
objektif, justifikasi penyediaan kajian, isu dan masalah, potensi, kos, profil semasa
kawasan RT dan tempoh kajian dijalankan akan dikenal pasti melalui beberapa siri
perbincangan bersama pihak yang berkepentingan.
Di peringkat ini juga dasar-dasar utama di peringkat negeri, wilayah dan negara
yang berkaitan dengan kawasan RT akan dikenalpasti. Input awalan daripada
perbincangan tersebut akan dijadikan asas kepada lima (5) komponen utama
seperti berikut:
i. Penyediaan Laporan Rangka Projek;

ii. Program Publisiti Awal;
iii. Penyediaan Terma Rujukan;
iv. Pelantikan Perunding; dan
v. Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan
2.5.1 Laporan Rangka Projek
Laporan Rangka Projek (LRP) merupakan satu dokumen yang

menerangkan rangka kerja dan latar belakang serta justifikasi penyediaan
Draf RT. Ia disediakan sebagai panduan dalam penyediaan Terma Rujukan.
Kandungan LRP adalah sepertimana Jadual 2.2.
2-6
-
Jadual 2.2: Kandungan Laporan Rangka Projek
Kandungan Penerangan
i. Rangka hala tuju pembangunan Draf RT adalah berdasarkan

kepada profil dan aspirasi tempatan. Aspek utama yang perlu
Rangka Hala diambilkira ialah:
Tuju
Pembangunan a) Dasar-dasar pembangunan negara, wilayah dan negeri yang
dicadangkan dalam RS;
(Wawasan,
Matlamat Dan
b) Terjemahan dasar-dasar negeri dan persekutuan;
Objektif)
c) Kajian lain yang berkaitan dengan kawasan RT; dan
d) Justifikasi/ keperluan kajian.
i. Ia bertujuan mengenalpasti latar belakang dan senario semasa.

Tiga (3) jenis data dan maklumat yang diperlukan seperti berikut:
a) Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan yang mengandungi

guna tanah semasa dan lot kadaster terkini, sempadan
pentadbiran (negeri, daerah, mukim), kontur, peta topografi,
foto udara/ imej satelit (sekiranya ada) guna tanah komited,
Profil guna tanah zoning (RT sebelum) dan lain-lain data geospatial
Kawasan RT yang berkaitan. Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah
Perancangan perlulah merujuk kepada perkara 2.5.5 di muka
surat 2-14;
b) Maklumat asas yang mengandungi data demografi, sosio

ekonomi dan lain-lain maklumat yang berkaitan dengan
kawasan RT; dan
c) Isu-isu awal dan potensi kawasan RT.
i. Pasukan kajian terdiri daripada PBPT, PLANMalaysia@Negeri dan

lain-lain agensi mengikut keperluan;
Pengurusan dan
ii. Anggaran kos kajian boleh melibatkan agihan peruntukan daripada
Kewangan
beberapa pihak seperti BPEN/ UPEN, Kerajaan Negeri dan PBT
mengikut tahun; dan
iii. Anggaran ini merangkumi kos pengurusan dan kos perunding.
2-7
2.5.2 Program Publisiti Awal
Program publisiti awal bertujuan untuk memaklumkan kepada pihak

berkepentingan bahawa Draf RT sedang disediakan dan tempoh
representasi boleh dibuat kepada PBPT supaya perkara yang dicadangkan
dapat dimasukkan dalam penyediaan Draf RT. Program ini juga bertujuan
mendapatkan maklum balas awal berhubung dengan isu-isu semasa dan
cadangan-cadangan awal untuk memantapkan penyediaan Terma Rujukan.
Kaedah hebahan pelaksanaan program publisiti awal boleh dilakukan

melalui pelbagai cara atau pendekatan yang difikirkan suai manfaat oleh
pihak PBPT seperti berikut:
i. Notis akhbar, menyiarkan dalam satu (1) keluaran daripada sekurang-

kurangnya dua (2) akhbar tempatan;
ii. Kain rentang atau poster; dan
iii. Hebahan-hebahan lain melalui media elektronik atau media massa.
Kaedah pelaksanaan program publisiti awal boleh dilakukan seperti berikut:
i. Program Focus Group Discussion (FGD);

ii. Sesi dialog;
iii. Taklimat;
iv. Bengkel; dan
v. Publisiti Awam Atas Talian (Online Public Engagement).
2-8
-
Golongan sasaran terdiri daripada agensi kerajaan, swasta, badan
berkanun, badan bukan kerajaan (NGO), pemegang taruh (stakeholder),
majlis perwakilan penduduk, pengusaha, pemaju, orang berkepentingan
dan lain-lain yang berkaitan.
Untuk proses dan prosedur yang lebih terperinci, sila rujuk Manual
Publisiti dan Penyertaan Awam terbitan PLANMalaysia edisi terkini.
2.5.3 Terma Rujukan
Terma Rujukan merupakan dokumen yang disediakan sebagai panduan

dalam proses penyediaan RT merangkumi pernyataan mengenai misi dan
visi; objektif kajian; rumusan dasar-dasar spatial di peringkat negara dan
negeri; skop dan pendekatan kajian; dan asas pertimbangan dalam
permohonan kos serta peruntukan kewangan bagi menjalankan kajian RT.
Sekiranya kajian ini melibatkan daerah negeri berjiran, penyelarasan dan

rundingan antara daerah yang bersempadan perlu diambilkira seperti di
LAMPIRAN III (Senarai Semak A).
Kandungan dan proses penyediaan Terma Rujukan adalah seperti di

Jadual 2.3.
2-9
Jadual 2.3: Kandungan Terma Rujukan
i. Menerangkan tujuan penyediaan Terma Rujukan; dan

Pengenalan
ii. Objektif kajian.
i. Menerangkan latar belakang, perletakan dan sempadan

kawasan RT merangkumi kawasan pembangunan dan
kawasan berpotensi untuk dibangunkan atau dipelihara
selaras dengan keperluan pembangunan seperti yang
telah dipersetujui;
Rangka Kerja
Keperluan ii. Menjelaskan keperluan perundangan;
iii. Mengambilkira keperluan penduduk setempat; dan
iv. Rumusan penemuan daripada Laporan Penilaian

Outcome RT (jika ada).
i. Menerangkan asas pembentukan hala tuju perancangan

berdasarkan kajian-kajian terdahulu;
Rangka Kerja
ii. Menerangkan pembangunan kawasan bersempadanan;
Perancangan
dan
iii. Menjelaskan tekanan pasaran hartanah; dan
Pembangunan
iv. Isu dan masalah berdasarkan RS dan pembangunan
tempatan semasa program publisiti awal.
i. Wawasan pembangunan yang menerangkan visi dan

arah tuju pembangunan bagi kawasan RT;
ii. Matlamat pembangunan yang merumuskan arah tuju

dan penekanan perancangan menepati wawasan yang
dinyatakan ke dalam rangka kerja Draf RT bagi tempoh
perancangan yang ditetapkan;
iii. Objektif pembangunan yang menterjemahkan wawasan

Hala Tuju
dan matlamat pembangunan ke dalam aspek-aspek
Pembangunan
perancangan guna tanah bagi kawasan RT;
iv. Kesan/ impak pembangunan; dan
v. Kriteria pemilihan bagi penentuan hala tuju

pembangunan (wawasan, matlamat, objektif, dasar dan
program) hendaklah memenuhi ciri-ciri SMART (Specific,
Measureable, Achieveable, Relevant, Time Bound) bagi
memudahkan pemantauan RT dibuat pada masa akan
datang.
2-10
-
i. Penentuan dalam pemilihan bidang kajian perlu diberi

penekanan bagi memenuhi kehendak wawasan,
matlamat dan objektif; dan
ii. Bidang kajian mengikut keperluan adalah seperti berikut:
a) Kerangka Wilayah;
b) Penduduk dan Sosio Ekonomi;
c) Guna Tanah dan Ciri Fizikal;
d) Perumahan;
e) Perniagaan;
f) Perindustrian;
g) Institusi dan Kemudahan Masyarakat;
h) Pembangunan Petempatan Desa;
i) Kemudahan Tanah Lapang, Rekreasi dan

Lanskap;
Bidang Kajian j) Reka Bentuk Bandar;
k) Pelancongan;
l) Pengangkutan dan Pengurusan Lalulintas;
m) Infrastruktur dan Utiliti
 Pengurusan Sisa Pepejal dan Sisa Berjadual;
 Pembetungan;
 Perparitan dan Saliran;
 Infrastruktur Komunikasi;
 Bekalan Elektrik;
 Bekalan Air;
 Bekalan Gas;
n) Pertanian dan Perhutanan;
o) Alam Sekitar dan Pengurusan Sumberjaya Asli;
p) Pengurusan dan Perlaksanaan;
2-11
q) Sistem Maklumat Geografi (GIS);
r) Penilaian Kemampanan; dan
s) Lain-lain yang berkaitan.
Nota: Rujuk Rajah 2.3 dan LAMPIRAN I
i. Struktur pengurusan kajian yang menerangkan

jawatankuasa yang akan menyelaras dan mengawal selia
perjalanan kajian dari segi kemajuan pelaksanaan dan
kualiti hasil serta meluluskan Draf RT;
ii. Tempoh kajian yang mengandungi jadual pelaksanaan

Pengurusan kajian mengikut perjalanan aktiviti-aktiviti utama yang
dan Kewangan dipersetujui oleh pelanggan;
iii. Hasil Kajian; dan
iv. Menjelaskan pengurusan kewangan dan anggaran

perbelanjaan yang diperlukan mengikut pecahan kos
terperinci bagi penyediaan Draf RT.
2-12
-
Rajah 2.3 : Bidang Kajian
KERANGKA
WILAYAH
01
PENDUDUK DAN 02
SOSIO EKONOMI GUNA TANAH DAN
CIRI FIZIKAL
03
PERUMAHAN
04
PERNIAGAAN
05
PERINDUSTRIAN 06
INSTITUSI DAN
07 KEMUDAHAN MASYARAKAT
PEMBANGUNAN 08
PETEMPATAN DESA KEMUDAHAN TANAH
LAPANG, REKREASI
09 DAN LANDSKAP
REKA BENTUK BANDAR

10
PELANCONGAN
11
PENGANGKUTAN DAN 12
PENGURUSAN LALULINTAS
INFRASTRUKTUR
13 DAN UTILITI
PERTANIAN DAN 14 ALAM SEKITAR DAN

PERHUTANAN
PENGURUSAN SUMBER
15 JAYA ASLI
PENGURUSAN 16
PELAKSANAAN SISTEM MAKLUMAT
GEOGRAFI (GIS)
17
PENILAIAN 18
KEMAMPANAN
2-13
2.5.4 Pelantikan Perunding
Penglibatan perunding dalam proses penyediaan RT boleh dilaksanakan

dengan justifikasi seperti berikut:
i. Bidang perkhidmatan dan kepakaran perunding yang diperlukan tidak
dapat dipenuhi oleh Jabatan;
ii. Perancangan dan pendekatan kajian RT memerlukan penelitian dan
fokus yang khusus daripada perunding dalam menghasilkan RT yang
berdaya laksana; dan
iii. Meningkatkan kemahiran dan pengalaman pegawai melalui transfer of
technology daripada perunding.
Rujuk jadual keperluan kepakaran (perunding) Lampiran II.
2.5.5 Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan
Proses penyediaan Draf RT melibatkan sebahagian proses pengumulan dan

perolehan data geospatial iaitu penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah
Perancangan dalam format Sistem Maklumat Geografi (GIS). Pelan tersebut
merupakan pelan guna tanah yang komprehensif gabungan daripada
beberapa set data antaranya data guna tanah semasa, guna tanah
komited, lot kadaster, topografi, sempadan pentadbiran serta lain-lain data
geospatial berkaitan yang akan dijadikan data asas bagi penyediaan pelan-
pelan sokongan lain.
Penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan perlulah mematuhi

keperluan Manual GIS Rancangan Pemajuan edisi terkini dan
Prosedur Operasi Standard (SOP) Pengurusan Data Geospatial
edisi terkini seperti di Rajah 2.5.
2-14
-
Perkara asas yang perlu diambilkira mengikut keperluan semasa dalam
penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan termasuklah:
i. Sistem Unjuran Pelan (M ap P rojection )
Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM) telah memperkenalkan

Datum Geosentrik Malaysia 2000 (Geocentric Datum of Malaysia 2000 –
GDM2000) bagi menggantikan penggunaan rujukan koordinat Malayan
Revised Trangulation 1948 (MRT 48) dengan Kertau sebagai titik asalan
(Datum Kertau). Sehubungan itu, penyediaan pelan bagi RT perlu
disediakan dengan menggunakan sistem koordinat GDM2000 State
Cassini .
Penggunaan sistem koordinat GDM2000 akan membolehkan kerja-

kerja penukaran koordinat daripada satu sistem koordinat kepada
sistem koordinat yang lain menghasilkan data yang homogem. Unjuran
pelan sangat penting kerana mempengaruhi ketepatan perletakan data
spatial yang disediakan dan keluasan yang dijana melalui sistem GIS.
ii. Suntingan Data (Topologi)
Suntingan data perlu dilakukan dengan menggunakan kaedah topology

cleaning dalam sistem GIS. Tujuan suntingan data dilakukan bagi
memastikan ketepatan data spatial dan membetulkan kesalahan
topologi yang dikenalpasti seperti garisan lebihan atau kurang
(undershoot, overshoot), dan juga kesilapan akibat pertindihan poligon
(overlap/ duplicate) atau ruang kosong di antara poligon (gap).
2-15
iii. Klasifikasi Kod Guna Tanah dan Kod Warna
Maklumat guna tanah yang dikemaskini hendaklah mengikut kod guna

tanah, kod warna, klasifikasi guna tanah serta struktur medan data
dengan merujuk Manual GIS Rancangan Pemajuan edisi terkini.
Tujuan utama penggunaan kod ini adalah untuk memberi keseragaman
data dan melancarkan perkongsian data.
iv. Model Pangkalan Data
Keperluan penyelarasan dalam penyediaan pangkalan data GIS bagi

rancangan pemajuan khususnya RT adalah penting. Keperluan
penyelarasan ini adalah untuk memastikan penyimpanan data kajian
lebih sistematik dan komprehensif. Walau bagaimanapun penambahan
sub-folder adalah dibenarkan sekiranya terdapat data yang tidak boleh
dikategorikan di dalam folder sedia ada berdasarkan keperluan kajian.
Struktur pangkalan data RT adalah seperti Rajah 2.4.
Rajah 2.4: Model Pangkalan Data RT
Sumber : Manual Sistem Maklumat Geografi (GIS) Rancangan Pemajuan Versi 2.0
2-16
-
v. Metadata
Setiap lapisan data geospatial yang diperolehi/ dihasilkan/ disediakan

perlulah disokong dengan penyediaan metadata. Metadata didefinisikan
sebagai ‘maklumat mengenai maklumat’. Metadata yang dihasilkan
dapat menerangkan kandungan, format, kualiti dan maklumat yang
tersimpan dalam data yang dihasilkan. Penerangan lanjut berhubung
format metadata yang disediakan boleh merujuk dokumen Manual
GIS Rancangan Pemajuan edisi terkini yang disediakan oleh BMGN.
vi. Laporan Pangkalan Data GIS dan Data GIS
Laporan Pangkalan Data GIS dan Data GIS dihasilkan bagi

memudahkan pengurusan maklumat kajian dengan mudah dan
sistematik. Laporan tersebut perlu merujuk dan mengikut panduan asas
dalam Prosedur Operasi Standard (SOP) Pengurusan Data
Geospatial edisi terkini. Laporan ini bertujuan bagi memastikan tiada
masalah integrasi maklumat di antara setiap rancangan pemajuan yang
disediakan. Data GIS yang dipersembahkan pula perlu mematuhi
keperluan minima Manual GIS Rancangan Pemajuan edisi terkini.
Laporan Pangkalan Data GIS dan Data GIS perlu disediakan mengikut
peringkat kajian seperti berikut:
a. Laporan Pendekatan Kajian (LPK);

b. Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan (LASP); dan
c. Draf Rancangan Tempatan (RT).
2-17
Rajah 2.5 : Proses Kerja Penyediaan Pelan Geospatial
Guna Tanah Perancangan
Data Asas Yang Diperlukan

• Guna tanah semasa terkini
Perolehan Data Asas
• Lot kadaster terkini

• Sempadan pentadbiran (negeri,
Mula
daerah, mukim)
• Kontur
• Peta topografi
Menerima Data Asas • Foto udara/ imej satelit (sekiranya
Daripada BMGN ada)
• Guna tanah komited
• Guna tanah zoning (RT sebelum)
dan;
• Lain-lain data geospatial yang
berkaitan
Menyedia & Mengemaskini
Data & Maklumat Guna
Menyediakan Pelan Guna Tanah • Menjalankan proses pembersihan

data pelan digital yang dibekalkan
Tanah
supaya mematuhi metadata BMGN;

• Menjalankan kerja verifikasi di
Menyemak Dan Mengemaskini tapak; dan
Maklumat Guna Tanah • Mematuhi keperluan Manual GIS
Rancangan Pemajuan edisi
terkini yang disediakan oleh BMGN
• PLANMalaysia@Negeri
Menjalankan Verifikasi Guna Tanah
Verifikasi Pelan Geospatial
• Wakil PBT
Bersama Agensi Teknikal Untuk • Wakil PPZ
Tujuan Pengesahan • Wakil BMGN
• Wakil agensi teknikal
o Pejabat Tanah dan Daerah
o Jabatan Perhutanan
o Jabatan Pengairan dan Saliran
Pindaan
Lengkap o Jabatan Mineral dan Geosains
o Jabatan Pertanian
o Lain-lain agensi teknikal mengikut
Pelan Geospatial Guna Tanah keperluan
Perancangan
Perakuan Pelan Geospatial
Memperakukan Pelan Geospatial

Guna Tanah Perancangan Yang
Merujuk kepada keperluan
Telah Lengkap
MS ISO 9001:2015 PKK RT03:
Penyediaan Pelan Geospatial Guna
Penyerahan Kepada Perunding Tanah Perancangan
(Jika Perlu), PLANMalaysia@Negeri,
PBPT Dan BMGN
Tamat
2-18
-
PERINGKAT 2 PENYEDIAAN DRAF RANCANGAN TEMPATAN
Terdapat tiga (3) laporan utama dalam peringkat penyediaan Draf RT iaitu
Laporan Pendekatan Kajian (LPK), Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan
(LASP) dan Draf Rancangan Tempatan (RT) seperti Rajah 2.6:
Rajah 2.6: Laporan Utama Yang Disediakan
2.5.6 Laporan Pendekatan Kajian
LPK adalah laporan yang akan memperincikan keperluan kajian mengikut

Terma Rujukan yang telah ditetapkan. Ini meliputi perincian latar belakang
dan profil kawasan RT; verifikasi isu dan potensi; pemantapan hala tuju
dan wawasan pembangunan; skop dan pendekatan kajian; teknik
pengumpulan data dan teknik analisis; penentuan dan pembahagian blok
perancangan; pengurusan dan kewangan; penilaian kemampanan;
pengukuran pencapaian semasa dan cadangan awal.
Kandungan dan proses penyediaan LPK adalah seperti di Jadual 2.4.
2-19
Jadual 2.4: Kandungan Laporan Pendekatan Kajian
Tiga (3) perkara utama yang perlu dinyatakan berdasarkan kepada

Terma Rujukan iaitu:
i. Latar Belakang Kajian
Menerangkan keperluan menjalankan kajian seperti tarikh

kelulusan JPN, justifikasi pemilihan, kepentingan kajian dan
sebagainya;
Latar Belakang ii. Profil Kawasan RT

dan Profil
Kawasan RT Menerangkan profil kawasan RT seperti kawasan pentadbiran,
asas guna tanah, asas ekonomi, asas demografi, keluasan
kawasan yang diperakui, sempadan pentadbiran (daerah,
mukim, PBT, geopolitik) dan lain-lain maklumat yang berkaitan
serta memberi implikasi dalam perancangan; dan
iii. Profil Guna Tanah
Mengenalpasti tren atau profil guna tanah berdasarkan pelan

guna tanah semasa kawasan RT.
i. Mengenalpasti suatu isu dan masalah serta potensi awal

kawasan RT adalah penting untuk menentukan hala tuju
Verifikasi Isu pembangunan yang bersesuaian dengan kawasan RT; dan
Dan Potensi
ii. Kajian lapangan dan semakan terhadap data sekunder perlu
dijalankan bagi mengenalpasti kaedah analisis yang
bersesuaian.
i. Hala Tuju Pembangunan
a) Hendaklah ditentukan dalam Terma Rujukan dan perlu

Pemantapan dimantapkan dalam LPK;
Hala Tuju dan
b) Lawatan tapak, verifikasi ke atas pelan guna tanah
Wawasan semasa, isu dan potensi kawasan RT serta maklumat-
Pembangunan maklumat lain perlu dikumpul untuk menyokong hala tuju
pembangunan yang telah ditetapkan;
2-20
-
ii. Wawasan Pembangunan
a) Mengandungi pernyataan hala tuju pembangunan

kawasan RT yang jelas dan mampu dicapai serta selaras
dengan dasar dan strategi yang digariskan dalam RSN;
b) Wawasan pembangunan yang ditetapkan akan menjadi

asas dalam pembentukan dan penentuan matlamat,
objektif dan skop kajian;
Pemantapan iii. Matlamat Pembangunan

Hala Tuju dan
a) Menterjemah pernyataan wawasan sebagai asas hala tuju
Wawasan
pembangunan Draf RT secara menyeluruh;
Pembangunan
b) Ia perlu menyatakan tujuan yang khusus dan jelas untuk
mencapai wawasan dengan menggariskan aspek-aspek
perancangan sebagai elemen teras kepada pembangunan
kawasan RT; dan
iv. Objektif Pembangunan
Draf RT perlu menyenaraikan aspek-aspek utama

perancangan (sektor perancangan) dengan menyatakan
tujuan perancangan secara am serta disokong oleh justifikasi
pembangunan bagi setiap sektor.
i. Skop dan pendekatan kajian menerangkan dengan terperinci

aspek-aspek yang akan dikaji. Perkara-perkara utama yang
perlu disenaraikan dalam jadual pendekatan kajian mengikut
sektor adalah seperti berikut:
a) Pengenalpastian sektor kajian atau aspek-aspek yang

berkaitan secara trans-sectoral;
b) Data yang diperlukan;
Skop dan c) Teknik analisis;
Pendekatan d) Hasil/ output yang dijangkakan; dan
Kajian e) Indikator.
ii. Teknik analisis atau metodologi yang digunakan perlu

digambarkan dalam bentuk rajah, carta alir atau kaedah-kaedah
lain yang bersesuaian; dan
iii. Mengenalpasti skop dan pendekatan kajian berdasarkan teras/

fokus pembangunan yang dikenalpasti.
2-21
i. Mencadangkan sempadan BP berdasarkan keadaan fizikal

tapak, tumpuan dan isu pembangunan kawasan RT;
ii. Penentuan BP hendaklah ditentukan berdasarkan kepada

perkara-perkara utama berikut:
Penentuan dan
a) Sempadan kawasan RT;
Pembahagian
b) Sempadan kawasan PBPT (zon perancangan);
Blok c) Sempadan pentadbiran/ geopolitik;
Perancangan d) Profil dan tren guna tanah semasa; dan
e) Elemen fizikal sedia ada (badan air, jalan, rezab landasan
keretapi, rezab kemudahan utiliti dan lain-lain).
iii. BP yang telah dikenalpasti hendaklah dinilai dan dibahagikan

sesuai dengan keperluan tren guna tanah.
i. Jadual Program Kerja
Jadual ini disediakan sebagai rujukan sepanjang proses

penyediaan RT. Ia mengandungi butiran aktiviti dan tempoh
masa bagi setiap peringkat kajian, tarikh perancangan
mesyuarat, serahan laporan, program FGD/ TWG, kelulusan
pembayaran (jika berkenaan) dan lain-lain yang berkaitan.
ii. Pengumpulan Maklumat Sekunder dan Primer
Pengumpulan maklumat melibatkan pengumpulan data primer

Pengurusan dan sekunder bagi membolehkan analisis kajian dapat
Kajian dijalankan dalam menghasilkan penemuan yang tepat.
Nyatakan kaedah pengumpulan data primer dan agensi/
jabatan yang terlibat dalam pengumpulan data sekunder.
iii. Struktur Pengurusan Kajian
Struktur pengurusan kajian melibatkan jawatankuasa-

jawatankuasa yang bertanggungjawab dalam penyediaan
kajian. Jawatankuasa tersebut berperanan dalam memantau,
menyelaras dan membuat keputusan terhadap kajian yang
disediakan. Kenalpasti jabatan/ agensi berdasarkan keperluan
semasa kajian bagi sektoral terlibat.
i. Sustainability Assessment (SA) dalam peringkat LPK mengenal

pasti isu-isu dan objektif pembangunan mampan melalui
Penilaian program FGD/ TWG atau lain-lain perbincangan;
Kemampanan
ii. Asas penilaian adalah untuk menilai kemampanan cadangan
dan strategi pembangunan yang dibentuk; dan
2-22
-
iii. Indikator pembangunan mampan perlu dikenalpasti dalam

menyelesaikan isu dan masalah bagi menentukan sasaran
sektor-sektor berkaitan.
Pengukuran Keperluan penetapan indikator bagi pengukuran pencapaian

Pencapaian semasa berdasarkan RS, RT sedia ada, indikator MURNInets dan
Semasa lain-lain indikator sebagai pengukuran.
Cadangan Merangka cadangan awal yang dijangka boleh dilaksanakan

Awal berdasarkan verifikasi isu dan potensi serta pencapaian semasa.
2.5.7 Laporan Analisis Dan Strategi Pembangunan
Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan (LASP) menerangkan

penemuan daripada analisis serta unjuran sektoral selaras dengan
matlamat, objektif dan skop kajian yang telah ditetapkan. Laporan LASP
disediakan dengan menggunakan teknik-teknik analisis yang telah
dikenalpasti. Hasil laporan akan digunakan sebagai asas dalam penyediaan
Draf RT. Dua (2) komponen utama penyediaan LASP seperti Rajah 2.7
manakala kandungan LASP seperti Jadual 2.5.
Rajah 2.7: Dua (2) Komponen Utama Penyediaan LASP
2-23
Jadual 2.5: Kandungan Laporan Analisis dan Strategi
Pembangunan
i. Analisis Dan Penemuan

i. Tujuan utama menganalisis data adalah untuk
mengenalpasti tren pembangunan semasa dan
menyediakan data-data untuk membuat unjuran
keperluan perancangan masa hadapan; dan
Analisis Data
ii. Analisis data perlu dijalankan secara sektoral dan trans-
sectoral. Teknik-teknik analisis seperti Multi Criteria
Decision Making, Multi Criteria Evaluation, Cost Benefit
Analysis, Planning Balance Sheet, Analisis SWOT, PDCA
dan lain-lain yang bersesuaian juga boleh digunakan.
i. Proses mengesahkan suatu isu dan masalah serta

potensi awal kawasan RT adalah penting untuk menilai
dan menambahbaik hala tuju pembangunan yang
Rumusan Isu
bersesuaian dengan kawasan RT; dan
dan Masalah
ii. Penilaian ke atas pencapaian pelaksanaan dan objektif

RT terdahulu perlu diambilkira.
Rumusan Merupakan rangka ke arah mendapatkan hala tuju

Penemuan pembangunan.
ii. Rangka Konsep Dan Strategi Pembangunan
i. Dua (2) perkara utama perlu diambilkira dalam

membentuk Konsep dan Strategi Pembangunan iaitu;
• Pelan Konsep
Pembentukan a. Pelan konsep disediakan secara diagramatik

Konsep Dan bagi menterjemahkan secara konsep dan spatial
Strategi ke atas strategi pembangunan dan rangka
Pembangunan cadangan awal;
b. Pelan konsep yang dihasilkan perlu memberi
gambaran yang menyeluruh terhadap
perancangan masa hadapan (forward planning)
terutama bagi mencapai hala tuju
pembangunan (wawasan, matlamat dan
objektif); dan
2-24
-
c. Menyediakan alternatif konsep dan strategi
pembangunan yang bersesuaian.
• Strategi Pembangunan
a. Strategi Pembangunan Utama hendaklah

digariskan untuk mencapai hala tuju
pembangunan yang telah ditetapkan secara
menyeluruh.
b. Strategi Pembangunan Mengikut Sektor
hendaklah digariskan untuk menyelesaikan isu-
isu strategik secara trans-sectoral dengan
mengambilkira hasil unjuran serta
mengeksploitasi potensi secara maksimum dan
menyeluruh.
Cadangan sektoral dirangka untuk menangani isu-isu atau
Cadangan
mengeksploitasi potensi yang telah dikenalpasti dalam hasil
Sektoral
penemuan.
Semakan dan Semakan semula BP yang telah dikenalpasti dan disahkan

Pengesahan selaras dengan pelan konsep dan strategi pembangunan
Blok serta disesuaikan dengan keperluan tren cadangan
Perancangan pembangunan guna tanah.
Sekiranya kajian ini melibatkan daerah negeri berjiran, penyelarasan dan

rundingan antara daerah yang bersempadan perlu diambilkira seperti di
LAMPIRAN III (Senarai Semak A).
2.5.8 Draf Rancangan Tempatan
Draf RT merupakan dokumen yang memperincikan cadangan

pembangunan dan program perlaksanaan bagi suatu kawasan RT.
Kandungan Draf RT mengikut keperluan Akta 172 adalah seperti Rajah
2.8 berikut:
2-25
Rajah 2.8: Kandungan Draf RT Mengikut Keperluan Akta 172
Manakala bentuk dan isi kandungan Draf RT adalah seperti di Rajah 2.9
yang mengandungi dua (2) komponen utama iaitu:
i. Pernyataan bertulis dan peta cadangan (Jadual 2.6); dan

ii. Laporan sokongan (Jadual 2.13).
Rajah 2.9: Bentuk Dan Isi Kandungan Draf RT
2-26
-
i. Pernyataan Bertulis dan Peta Cadangan
Pernyataan bertulis mengandungi kenyataan-kenyataan sokongan

yang memberi justifikasi kepada cadangan pembangunan serta
menjelaskan kandungan peta cadangan.
Peta cadangan adalah perincian cadangan guna tanah bagi sasaran

tahun perancangan. Ia juga menjelaskan wawasan, matlamat dan
strategi pembangunan hasil daripada rumusan analisis dan
penemuan. Perkara-perkara yang terkandung dalam Draf RT ialah:
a. Pernyataan mengenai dasar-dasar semasa di peringkat negara,

wilayah, negeri dan tempatan yang berkaitan;
b. Profil semasa kawasan RT yang merangkumi topografi, alam

sekitar, demografi, asas ekonomi, guna tanah, kemudahan
pengangkutan dan kemudahan-kemudahan lain yang
berkaitan;
c. Apa-apa perubahan yang telah diunjurkan atau mungkin

berlaku yang dijangka akan memberi kesan terhadap perkara-
perkara yang dicadangkan dalam Draf RT tersebut;
d. Hala tuju dan rangka pembangunan fizikal kawasan RT

termasuk pembangunan dalam konteks wilayah;
e. Cadangan terperinci sebagaimana difikirkan sesuai oleh PBPT

termasuk justifikasi mengenai cadangan tersebut:
• Guna tanah dan pembangunan fizikal;
• Pusat petempatan dan had sempadan bandar;
• Reka bentuk bandar dan rupa bangunan;
2-27
• Penduduk dan guna tenaga;
• Perumahan;
• Kemudahan masyarakat;
• Kemudahan rekreasi dan landskap;
• Perindustrian (termasuk perlombongan);
• Perniagaan dan perkhidmatan;
• Pertanian dan penternakan;
• Pelancongan;
• Sistem pengangkutan dan pengurusan lalu lintas;
• Infrastruktur dan utiliti seperti bekalan air, elektrik,
gas, infrastruktur komunikasi, pengairan dan saliran,
pembetungan, pengurusan sisa pepejal; dan
• Pengurusan sumber jaya asli dan alam sekitar, termasuk
kawasan alam sekitar yang sensitif.
Jika cadangan melibatkan perancangan antara daerah yang

bersempadan dengan daerah negeri berjiran, butiran
mengenai cadangan tersebut dengan pemajuan dan
penggunaan tanah di kawasan berjiran perlu diambilkira seperti
di LAMPIRAN III (Senarai Semak B).
f. Cadangan pembangunan fizikal yang lebih khusus bagi mana-

mana kawasan RT termasuk penentuan kawasan tindakan khas
(jika berkenaan), sebagai contoh RKK atau Pelan Tindakan
Khas (PTK).
g. Kawalan perancangan terhadap kawasan RT melibatkan

kelas penggunaan dan aktiviti guna tanah, intensiti
pembangunan, garis panduan perancangan dan sebagainya
yang difikirkan sesuai oleh PBPT;
2-28
-
h. Cadangan pengurusan, pelaksanaan dan pemantauan RT
termasuk cadangan projek penggerak ekonomi, projek
berimpak tinggi, projek Quick Win dan projek sokongan yang
berkepentingan negara, negeri dan tempatan (jika berkenaan);
dan
i. Perkara-perkara lain yang ditetapkan oleh JPN selepas

berunding dengan PBPT.
Jadual 2.6: Kandungan Draf RT
i. Profil kawasan RT;

Pendahuluan ii. Keperluan perundangan; dan
iii. Proses penyediaan RT.
Rumusan
Keadaan
Ringkasan keadaan semasa dan penemuan daripada LASP.
Semasa Dan
Penemuan
Konsep dan
Konsep dan strategi pembangunan (teras/ objektif/ tema)
Strategi
merupakan hasil daripada rumusan analisis dan penemuan.
Pembangunan
i. Peta cadangan menunjukkan perincian cadangan guna
tanah kawasan RT secara keseluruhan mengikut
sasaran tahun perancangan;
ii. Cadangan guna tanah yang ditunjukkan dalam Draf RT
berdasarkan klasifikasi guna tanah berikut:
a) Perumahan;
b) Komersial;
Peta c) Industri;
Cadangan d) Institusi dan kemudahan masyarakat;
e) Tanah lapang dan rekreasi;
f) Pengangkutan;
g) Infrastruktur dan utiliti;
h) Pertanian;
i) Hutan;
j) Badan air; dan
k) Pantai.
2-29
iii. Perkara–perkara lain yang perlu diambilkira:

a) Guna tanah semasa yang dikekalkan;
b) Guna tanah komited;
c) Penentuan kawasan khusus seperti kawasan bukit
dengan garisan bukit ditunjukkan secara jelas,
kawasan kegunaan khas dan KSAS sebagaimana
peruntukan subseksyen 22(2A)(c), Akta 172;
d) Kawasan galakan pembangunan seperti koridor
pelancongan atau kawasan pemeliharaan seperti
zon warisan sejarah, pemeliharaan hidupan liar,
kawasan rangkaian koridor ekologi Central Forest
Spine (CFS) dan sebagainya;
e) Kawasan risiko geobencana;
f) Tanaman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM);
g) Penentuan sempadan bandar dan kampung; dan
h) Elemen Bandar Pintar (Smart City).
iv. Peta ini dipersembahkan dalam bentuk:

a) Peta Cadangan Guna Tanah Keseluruhan (Rajah
2.10);
b) Blok Perancangan (Rajah 2.11 dan Rajah 2.12);
dan
c) Blok Perancangan Kecil (Rajah 2.13 dan Rajah
2.14);
v. Peta indeks mengandungi peta kadester atau syit

piawai yang dijadikan sebagai rujukan melalui
pengecaman terhadap nama-nama kampung, sungai,
jalan dan maklumat-maklumat lain;
vi. Saiz indeks adalah 2,800m x 2,000m iaitu ¼ daripada

indeks syit piawai yang dikeluarkan oleh JUPEM. Ia
dipersembahkan dalam format dan skala yang
seragam iaitu 1:10,000 setiap indeks. Contoh, Rajah
2.15 dan Rajah 2.16 ; dan
vii. Setiap peta memaparkan nombor lot serta tanda nama

tempat yang jelas dan terperinci untuk guna tanah
dan guna bangunan yang bersaiz kecil.
2-30
-
Menerangkan cadangan pembangunan terperinci mengikut

Pelan Subjek subjek. Contoh Pelan Subjek bagi cadangan sistem
pengangkutan di Rajah 2.17.
Merupakan pelan yang memperincikan cadangan yang

Pelan Sisip terdapat dalam Pelan Subjek. Contoh Pelan Sisip bagi
cadangan sistem pengangkutan pada Rajah 2.18.
Gambaran/
Merupakan lakaran-lakaran, gambar perspektif dan ilustrasi
Bahan
yang menjelaskan tentang cadangan.
Perihalan
Menerangkan cadangan-cadangan projek yang dijangkakan

Cadangan
Projek memberi impak yang tinggi kepada kawasan kajian atau
berkepentingan kepada negara/ wilayah/ negeri/ daerah
Berimpak
berdasarkan faktor sosioekonomi, perubahan guna tanah
Tinggi
fizikal, pertumbuhan penduduk dan sebagainya.
i. Garis panduan pembangunan khusus dirangka bagi

pelaksanaan cadangan pembangunan di kawasan-
kawasan yang memerlukan perincian khas seperti
berikut:
a) Kawasan tanah tinggi dan bercerun curam;
b) Kawasan banjir;
c) Kawasan tanah pertanian berkualiti;
d) Kawasan yang mempunyai unsur-unsur warisan
Garis Panduan dan kebudayaan;
Pembangunan e) Kawasan pinggir air dan pinggir pantai;
Khusus
f) Kawasan-kawasan lain yang dikategorikan
sebagai KSAS; dan
g) Kawasan-kawasan lain mengikut keperluan.
ii. Sila rujuk Senarai Garis Panduan Perancangan di

Lampiran IV.
iii. Sila rujuk mana-mana Undang-Undang Kecil/ garis

panduan berkaitan yang terpakai di PBPT berkenaan.
2-31
i. Intensiti pembangunan terdiri dalam dua (2) bentuk

iaitu:
a) Kawalan kepadatan/ densiti bagi pembangunan
Pelan Intensiti perumahan. Rujuk contoh Pelan Kawalan
Pembangunan Kepadatan/ Densiti di Rajah 2.19; dan
b) Kawalan keperluan ruang lantai berdasarkan
nisbah plot bagi pembangunan aktiviti komersial/
perniagaan dan perindustrian. Sila rujuk contoh
Pelan Kawalan Nisbah Plot di Rajah 2.20.
i. Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan

disediakan bagi memperincikan penggunaan tanah
mengikut BPK. Ia hendaklah mengandungi perkara-
perkara berikut:
• Jenis guna tanah;
• Aktiviti yang dibenarkan;
• Aktiviti lain yang dibenarkan dengan syarat;
• Aktiviti yang tidak dibenarkan; dan
Jadual Kelas • Lain-lain syarat/ catatan.

Penggunaan
ii. Sila Rujuk Jadual 2.7 dan Jadual 2.9 yang
Tanah Dan
menunjukkan format jadual Kelas Pengunaan Tanah
Bangunan dan Bangunan;
iii. Draf RT juga perlu menetapkan Jadual Kelas
Penggunaan Tanah dan Bangunan yang dibenarkan
untuk tujuan pertimbangan permohonan kebenaran
merancang, permohonan lesen dan permit perniagaan;
dan
iv. Penetapan ini tertakluk kepada perincian dalam Kelas
Penggunaan Tanah dan Bangunan mengikut kawasan
dan BPK. Rujuk contoh pengisian Jadual Kelas
Penggunaan Tanah dan Bangunan di Jadual 2.8,
Jadual 2.10 dan Jadual 2.11.
2-32
-
Rajah 2.10: Contoh Peta Cadangan
PETA CADANGAN DAERAH KLUANG 2030
Sumber : Kajian RT Daerah Kluang 2030 (Penggantian), 2020
Sumber : RT Daerah Kluang 2030 (Penggantian)
2-33
-
2-34
Rajah 2.11: Contoh Pembahagian Blok Perancangan (BP)

Rajah 2.12: Contoh Peta Cadangan Blok Perancangan (BP)
2-35
-
2-36
Rajah 2.13: Contoh Pembahagian Blok Perancangan Kecil (BPK)
RANCANGAN TEMPATAN DAERAH KLUANG 2030 (PENGGANTIAN) BAB 2
PECAHAN BLOK PERANCANGAN 1 : PUSAT BANDAR KLUANG

KLUANG
BP1 PUSAT BANDAR
BP2 KLUANG
BP3 NIYOR
BP4 PALOH
BP5 KAHANG
2-1 JILID 2 : KAWALAN PERANCANGAN MPK 2-8

Rajah 2.14: Contoh Peta Cadangan Blok Perancangan Kecil (BPK)
BAB 2 RANCANGAN TEMPATAN DAERAH KLUANG 2030 (PENGGANTIAN)
KELAS KEGUNAAN TANAH BPK 1.1 : PUSAT BANDAR KLUANG
KLUANG
BP1 PUSAT BANDAR
BP2 KLUANG
BP3 NIYOR
BP4 PALOH
BP5 KAHANG
2-9 JILID 2 : KAWALAN PERANCANGAN MPK
2-37
Rajah 2.15: Contoh Peta Indeks (keseluruhan)
1E PETA INDEKS KESELURUHAN
177
SYIT PIAWAI
PETUNJUK
Kawasan RT BP1 Kapar-Meru BP6 Pandamaran
Sempadan PBT
BP2 Klang Utama BP7 Pelabuhan Klang
Sempadan BP
BP3 Bandar Klang BP8 Sementa
Jalan Semasa dan Cadangan
BP4 Klang Selatan BP9 Pulau Indah
BP5 Sentosa / Johan Setia BP10 Pulau-Pulau
Rajah B1-4 Peta Indeks Keseluruhan
Sumber : RT Majlis Perbandaran Klang 2035 (Penggantian)
2-38
-
Rajah 2.16: Contoh Peta Indeks mengikut Nombor Indeks
2-39
-
2-40
Rajah 2.17 : Contoh Pelan Subjek
1.4.4 PELAN SUBJEK PUSAT BANDAR A
A
B
D
D C
CADANGAN PUSAT – PUSAT
BANDAR DI PENTADBIRAN HANG
TUAH JAYA MENGIKUT CADANGAN
HIRARKI BANDAR
PELAN SUBJEK PUSAT BANDAR 1-34
Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya 2025

Rajah 2.18 : Contoh Pelan Sisip
PELAN SISIP PEMBANGUNAN LANDSKAP JALAN PROTOKOL 1: Sebelum
1
LEBUH AYER KEROH
 Bermula dari Tol Ayer Keroh ke

Persimpangan Peringgit Point.
 Cadangan menambah baik hiasan
Selepas
jalan dengan menyediakan perabot
jalan untuk keselesaan pengguna
jalanraya.
 Cadangan tanaman hiasan dan
teduhan seperti Samanea aaman.
 Mengambilkira pejalan kaki dan
1 berbasikal dengan reka bentuk ‘user
friendly’.
Sebelum
2 3 JALAN PROTOKOL 2: 2
JALAN BATU BERENDAM
 Bermula dari Lebuhraya Sungai Udang
sehingga ke persimpangan Peringgit
Point.
 Cadangan menambah baik keadaan jalan
Selepas dengan menyediakan perabot jalan
untuk keselesaan pengguna jalanraya.
 Cadangan tanaman hiasan dan teduhan
seperti Tabebuia rosea
3 JALAN PROTOKOL 3: Selepas Sebelum

4 MITC-GAPAM
 Bermula dari Lebuhraya Sungai Udang
sehingga ke sempadan kawasan Jasin.
 Cadangan memperindahkan hiasan
landskap dan perabot jalan.
 Cadangan tanaman hiasan dan
teduhan seperti Peltophorum
-NAIKTARAF JALAN DARIPADA 2 LORONG KEPADA 4 LORONG BESERTA LORONG BASIKAL pterocarpum.
JALAN PROTOKOL 4:  Bermula dari persimpangan Bukit Katil ke

4 Istana TYT.
JALAN BUKIT BERUANG
 Cadangan menambah baik keadaan
jalan dengan menyediakan perabut jalan
untuk keselesaan pengguna jalanraya.
 Cadangan tanaman hiasan dan teduhan
seperti Swethenia macrophylla.
Sebelum  Cadangan penyediaan papan tanda di
setiap persimpangan masuk jalan
dengan corak dan reka bentuk yang
bersesuaian dengan konsep cadangan
pembangunan.
Selepas
PELAN SUBJEK LANDSKAP, REKREASI & PELANCONGAN 1-38
2-41
-
2-42
Rajah 2.19 : Contoh Pelan Kawalan Kepadatan/ Densiti
Rajah 5.2.2 : Cadangan Densiti Perumahan Kawasan MBJB, 2025

PETUNJUK :
DENSITI PERUMAHAN
80 – 100 unit per ekar

 Zon Antarabangsa

 Daerah Sentral
 Flagship Iskandar Malaysia
 Kawasan TOD
 Pusat Pertumbuhan Baru

 Pusat Separa Wilayah

 Pusat Petempatan Utama, Pusat
Petempatan Kecil dan Kawasan
Keutamaan Pembangunan

ULU TIRAM  Kawasan Pinggir Bandar
6 unit per ekar

 Kawasan Perkampungan Terancang
Tiada kawalan densiti

 Kawasan Perindustrian
 Kawsan Pusat Perniagaan
 Hutan Simpan
Bandar Dato’Onn Tasik / Sungai / Laut
Mount Austin
Maju Jaya
PLENTONG
KEMPAS
TEBRAU
Majidee
Pandan
TAMPOI
Tasek Utara
PERMAS JAYA
Rinting
Pelangi
Taman Perling
JOHOR BAHRU
SINGAPURA
Sumber : RTD Johor Bahru dan Kulai, 2025

(Penggantian)
Sumber : RT Daerah Johor Bahru dan Kulai 2025 (Penggantian)

Rajah 2.20: Contoh Pelan Kawalan Nisbah Plot
1F CADANGAN NISBAH PLOT
NISBAH BLOK PERANCANGAN KECIL

PLOT (BPK)
1:2 (BP 1) – BPK 1.1 dan BPK 1.2
(BP 1) – BPK 1.3, BPK 1.4, BPK 1.5, BPK

1.6 dan BPK 1.8
(BP 2) – BPK 2.1, BPK 2.2, BPK 2.3, BPK
2.4, BPK 2.5 dan BPK 2.6
1:3
(BP 6) – BPK 6.1
(BP 8) – BPK 8.1 dan BPK 8.3
(BP 9) – BPK 9.1, BPK9.2 dan BPK 9.3
(BP10) – BPK 10.1
PETUNJUK
(BP 4) – BPK 4.1, BPK 4.2 dan BPK 4.3
Kawasan RT
(BP 5) – BPK 5.1 dan BPK 5.2
Cadangan Nisbah Plot
Sempadan PBT 1:4 (BP 6) – BPK 6.3
Sempadan BP Tiada Nisbah Plot (BP 7) – BPK 7.1
(BP 11) – BPK 11.2
Sempadan BPK Nisbah Plot 1:2
Laluan Keretapi Nisbah Plot 1:3 (BP 3) – BPK 3.1 dan BPK 3.2
Cadangan LRT 3
1:4/1:5 (BP 6) – BPK 6.2
Nisbah Plot 1:4
(BP 11) – BPK 11.1
Cadangan Laluan Lebuhraya Pantai Barat Nisbah Plot 1:4 / 1:5
Rajah B1-5 Cadangan Nisbah Plot
2-43
-
2-44
Jadual 2.7 : Contoh Format Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan
KOLUM I KOLUM II KOLUM III KOLUM IV KOLUM V

AKTIVITI YANG DIBENARKAN
JENIS AKTIVITI YANG DENGAN SYARAT AKTIVITI YANG TIDAK LAIN-LAIN SYARAT/
GUNA TANAH DIBENARKAN DIBENARKAN CATATAN
AKTIVITI SYARAT
Sumber : Pasukan Petugas Manual RT, 2013

Jadual 2.8 : Contoh Jadual Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan
KELAS KEGUNAAN TANAH BPK 1.1 : PUSAT BANDAR KLUANG
KOLUM 3 KOLUM 4
KOLUM 2 AKTIVITI LAIN YANG DIBENARKAN DENGAN SYARAT
KOLUM 1 KELAS PENGGUNAAN / AKTIVITI
JENIS GUNA TANAH UTAMA DIBENARKAN
AKTIVITI SYARAT LAIN-LAIN SYARAT / CATATAN
KELAS B B1 Kedai KELAS A PERUMAHAN 1. Pembangunan perumahan dalam kawasan 1. Aktiviti yang tidak dibenarkan adalah selain daripada yang dinyatakan dalam Kolum 1,2 dan 3.
KOMERSIAL B2 Perkhidmatan dan Profesional A1 Rumah Sesebuah komersial cadangan adalah dibenarkan 2. Pemajuan perlu mematuhi aspek perundangan, dasar, garis panduan dan piawaian perancangan yang
B3 Kompleks Perniagaan tertakluk kepada aspek perundangan, dasar, digunapakai oleh PBN dan PBT
B5 Perkhidmatan Kenderaan garispanduan dan piawaian perancangan yang 3. Pembangunan perumahan baru (pembangunan semula, komited dan cadangan) perlu mengikut garis
Teres B6 Pusat Hiburan digunapakai oleh PBN dan PBT. panduan terkini yang telah ditetapkan bagi penyediaan kemudahan masyarakat, rekreasi dan rizab
Ketinggian : B7 Bangunan Penginapan utiliti.
Maksimum 5 tingkat @ 27.4 B8 Gerai KELAS D INSTITUSI DAN KEMUDAHAN 1. Aktiviti kemudahan seperti tadika/rumah 4. Segala keperluan penyediaan pembangunan perumahan rakyat Johor adalah merujuk kepada Dasar
meter B9 Pasar MASYARAKAT kebajikan /pusat jagaan orang tua/ kanak- Perumahan Johor Semasa.
B10 Pusat Makanan dan Minuman D1 Institusi dan Kegunaan Kerajaan kanak/pusat jagaan lepas bersalin adalah 5. Pembangunan di pinggir sungai dan kawasan mudah banjir perlu mematuhi garis panduan dan piawaian
Free Standing B11 Tempat Letak Kederaan D2 Kemudahan Awam dibenarkan terutama di atas rizab sedia ditetapkan oleh Kerajaan Negeri.
Nisbah plot : B12 Stesen Minyak dan Gas D2a Kemudahan Pendidikan ada/cadangan di lot sesebuah, berkembar atau 6. Pembangunan hendaklah tidak membelakangkan landasan keretapi dan sungai semulajadi serta
Maksimum 1:4.5 D2b Kemudahan Kesihatan lot hujung dan tertakluk kepada kelulusan pihak menyediakan laluan di sebelah sungai/ landasan.
Ketinggian : Nota: D2e Kemudahan Keselamatan berkuasa yang berkaitan. 7. Jajaran cadangan jalan baru sebagaimana ditunjukkan di dalam peta cadangan adalah secara
Maksimum 30 tingkat @ 165 1. Membenarkan ketinggian melebihi 1 D2f Rumah Kebajikan 2. Aktiviti perniagaan seperti perkhidmatan indikatif. Ianya tertakluk kepada cadangan akhir daripada agensi yang berkenaan. Walau
meter tingkat di end lot dan corner lot (ketinggian D2g Kemudahan Lain professional, makanan dan minuman dan aktiviti bagaimanapun, sebarang permohonan pembangunan di lot-lot yang terlibat perlu mengambilkira
maksimum 5 tingkat; ) tertakluk kelulusan lain bersesuaian adalah dibenarkan dengan cadangan jalan baru tersebut.
Plinth Area : MPK. kebenaran MPK. 8. Kepadatan kasar kawasan TOD Hierarki 2 – 60 unit/ekar bagi Zon Perancangan Transit (Radius 400 m
60% 2. Kelas B12 : Pembangunan perlulah dari stesen transit) dan tambahan 0.5 Nisbah Plot bagi radius 250 m dari stesen transit (Rujuk Garis
menghadap jalan utama KELAS E TANAH LAPANG DAN REKREASI 1. Penyediaan pembangunan tanah lapang dan Panduan Pembangunan TOD).
Ketinggian Free Standing E1 Tanah Lapang rekreasi dalam kawasan komersial adalah 9. Cadangan Penyediaan RKK/PTK/Pelan Induk Bandar Warisan.
Building tertakluk kepada E2 Kemudahan Sukan dan Rekreasi dibenarkan dan tertakluk kepada pertimbangan 10.Pembangunan keseluruhan BPK ini perlu mematuhi Garis Panduan Bangunan Warisan Kelas 2. (Bangunan
sokongan Majlis Keselamatan E3 Rekreasi Komersial dan kelulusan PBN dan PBT. warisan di Jalan Mersing, Jalan Ismail, Jalan Stesen , Jalan Lambak dan Jalan Dato Teow Siew Khor).
Negeri dan CGSO sekiranya 11.Pembangunan BPK ini perlu mematuhi RKK Kawasan Warisan Kluang dan Garis Panduan Bangunan.
berkaitan KELAS G INFRASTRUKTUR DAN UTILITI 1. Penyediaan pembangunan infrastruktur dan 12.Kawasan ini merupakan kawasan TOD dan dibenarkan pembangunan bercampur dan perlu merujuk
G1 Bekalan Elektrik utiliti dalam kawasan komersial adalah Garis Panduan Bercampur (Mixed Use Development) Negeri Johor dan Garis Panduan Perancangan
G3 Bekalan Air dibenarkan dan tertakluk kepada pertimbangan Pangsapuri Perkhidmatan Negeri Johor. SERTA GP028 PEMBANGUNAN TOD.
G4 Pengairan dan Perparitan dan kelulusan PBN dan PBT. 13.BPK ini melibatkan cadangan laluan kreatif dan seni awam Bandar Kluang, Mengkibol River Park,
G5 Telekomunikasi pembangunan infill, Linear Park, Naik taraf Taman Merdeka dan Walkable Bandar Kluang.
G8 Pembentungan 14.Aktiviti sementara di atas tanah lapang dan rekreasi di bawah pentadbiran MPK adalah dibenarkan
tertakluk kepada pertimbangan/kelulusan MPK
KELAS A A5 Rumah Bertingkat KELAS B PERNIAGAAN DAN 1. Lot-lot yang menghadap jalan utama sahaja
PERUMAHAN PERKHIDMATAN dibenarkan dan tertakluk kepada pertimbangan
B1 Kedai dan kelulusan MPK.
B2 Perkhidmatan dan Profesional Senarai Cadangan :
Densiti :
Maksimum 60 Unit/ekar B7b Motel
PP 1.1 Cadangan naik taraf kawasan komersial Bandar Kluang (Zon Komersial TOD Kluang dan
B7d Rumah Tumpangan
pembangunan infill)
Ketinggian A5: B7e Hostel
Tertakluk kepada sokongan PP 1.4 Naik taraf dan pembentukan nodus komersial (zon warisan Bandar Kluang)
B8 Gerai
Majlis Keselamatan Negeri PP1.5 Naik taraf aktiviti penjajaan dan perniagaan tidak formal (medan selera dan tapak penjaja)
B10 Makanan dan Minuman
dan CGSO sekiranya PL 1.1 Cadangan Kluster Pelancongan Bandar Sejarah dan Seni Warisan Budaya
berkaitan KELAS G INFRASTRUKTUR DAN UTILITI 1. Penyediaan pembangunan infrastruktur dan PL 2.1 Cadangan Pengukuhan dan Pengindahan Bandar Sejarah dan Warisan Budaya Kluang
G1 Bekalan Elektrik utiliti dalam kawasan perumahan adalah PL 2.4 Cadangan pewartaan stesen KTMB Kluang sebagai kawasan/tapak/bangunan warisan
G3 Bekalan Air dibenarkan dan tertakluk kepada pertimbangan PL 3.5 Cadangan galeri Kelawar Kluang
G4 Pengairan dan Perparitan dan kelulusan PBN dan PBT.
G5 Telekomunikasi PL 3.6 Festival Kopi Kebangsaaan dan Antarabangsa
G8 Pembentungan BL 1.1 Pembangunan TOD 2 Bandar Kluang
BL 1.2 Mengkibol River Park
KELAS D D1 Institusi dan Kegunaan Kerajaan Tiada Tiada BL 1.3 Linear Park Kluang
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN D2 Kemudahan Awam
MASYARAKAT BL 1.4 Naik taraf Taman Merdeka
D2a Kemudahan Pendidikan BL 1.5 Laluan kreatif dan seni awam Bandar Kluang
D2b Kemudahan Kesihatan BL 1.6 Walkable Bandar Kluang
D2c Kemudahan Keagamaan BL 1.8 Rejuvenisasi perkampungan dalam bandar
D2e Kemudahan Keselamatan BL 1.9 Rejuvenisasi nodus utama Bandar Kluang
D2f Rumah Kebajikan
D2g Kemudahan Lain PB 1.2 Cadangan melindungi ciri-ciri warisan sejarah di kawasan pusat bandar
PB 1.4 Cadangan Bandar Perwira
KELAS E E1 Tanah Lapang Tiada Tiada BW 1.1 Pemantapan Zon Warisan Pusat Bandar Kluang
TANAH LAPANG DAN E2 Kemudahan Sukan dan Rekreasi
REKREASI E3 Rekreasi Komersial
KELAS G G1 Bekalan Elektrik Tiada Tiada

INFRASTRUKTUR DAN UTILITI G3 Bekalan Air
G4 Pengairan dan Perparitan
G5 Infrastruktur Komunikasi
KELAS F F1a Terminal/Stesen Bas Tiada Tiada
PENGANGKUTAN F1b Terminal/Stesen Teksi
F1c Terminal Pengangkutan rel
F1k Landasan rel
F4 Jalan
2-45
Jadual 2.9 : Contoh Format Jadual Kelas Penggunaan Tanah
dan Bangunan
2-46
-
BPK KAMPUNG PEREPAT| JADUAL KELAS KEGUNAAN TANAH

1.1
TAHAP DENSITI KAWASAN KETINGGIAN

BPK NISBAH PLOT
INTENSITI (UNIT/HEK) PLINTH MAKSIMUM
1.1 60% 1:2
KELAS/AKTIVITI DENSITI DAN

S LAIN-LAIN SYARAT
PENGUNAAN NISBAH PLOT
GUNA TANAH UTAMA A. Perumahan • Tertakluk kepada Manual Garis Panduan Piawaian
Densiti Maksimum Perancangan Negeri Selangor.
A. Perumahan Perumahan • Tertakluk kepada peruntukkan undang-undang dan garis
Bertanah panduan yang digunapakai oleh Pihak Berkuasa Negeri
A1- Rumah Sesebuah B • Rumah sesebuah dan MPK.
A2- Rumah Berkembar (6unit/ekar) • Tadika swasta hanya dibenarkan di rumah sesebuah,
B
• Rumah Berkembar berkembar dan teres ‘corner lot’.
A3- Rumah Teres B (8unit/ekar) • Rekabentuk bangunan perlu mengambilkira keperluan
• Rumah Kluster warga emas, OKU dan kanak-kanak.
A4- Rumah Bandar B (16unit/ekar) • Cadangan rizab jalan adalah tertakluk kepada kajian dan
• Rumah ‘Zero Lot ulasan JKR dan MPK.
A5- Rumah Kluster B
Boundary’ • Tertakluk kepada ulasan dan keperluan daripada jabatan
A6- Pangsapuri B (8unit/ekar) teknikal yang berkaitan.
• Rumah Teres Kos • Lot tanah yang berhadapan jalan utama dibenarkan untuk
A8- Perumahan Sederhana perniagaan di Jalan Benteng, Jalan Kempas, Jalan Kg.
S
Pekerja (22unit/ekar) Perepat dan jalan-jalan utama lain yang diluluskan Pihak
• Rumah Teres Biasa Berkuasa Tempatan dari semasa ke semasa.
A9- Perumahan Pelajar B
(20unit/ekar) • Bagi zon perumahan yang bersempadan dengan zon
A10- Rumah Asuhan / • Rumah Teres Kos industri perlu menyediakan zon penampan yang
B Rendah mencukupi.
Penjagaan
(24unit/ekar) • Mana-mana lot yang terlibat dalam pemutihan kilang
A11- Zero ‘Lot • Rumah Bandar tanpa izin atau kilang sediada adalah dibenarkan untuk
B
Boundary’ (25unit/ekar) tempoh terhad sahaja. Tempoh terhad adalah tertakluk
kepada PBT. Pengusaha hendaklah berpindah ke kawasan
A13- Kampung
S Densiti Maksimum perindustrian yang dibenarkan.
Nelayan
Perumahan • Setiap cadangan pembangunan ‘Rumah Selangorku’ perlu
Berbilang Tingkat: mengikut dasar Rumah Selangorku dan lain-lain dasar
• Rumah Kos Rendah yang ditetapkan oleh Pihak Berkuasa Negeri dari semasa
(80unit/ekar) ke semasa.
• Rumah Kos • Lot 488, PT3281 (lot lama 5956), lot 6227, lot 32746, lot
Sederhana Rendah 6145, lot 5915 dibenarkan untuk aktiviti perindustrian.
(70unit/ekar) • Lot 5928 (PT3697) dibenarkan untuk aktiviti perindustrian
• Pangsapuri Kos berasaskan pertanian.
Tinggi (60unit/ekar) • Perumahan sediaada tidak dibenarkan dijalankan aktiviti
perniagaan, rumah ibadat dan juga aktiviti lain-lain
tertakluk oleh pihak majlis dari semasa ke semasa.
• Lot-lot yang tidak mempunyai akses keluar masuk yang
sah dari jalan utama dihadkan kepada cadangan
pembangunan berdensiti rendah sahaja.
PETUNJUK SYARAT GUNA TANAH
B Dibenarkan S Dibenarkan
dengan Syarat
2-47
Kelas Penggunaan Tanah BPK 1.6: Lama Estuari

KOLUM 1 KOLUM 2
JENIS GUNA TANAH UTAMA KELAS PENGGUNAAN TANAH DIBENARKAN
KELAS PENGGUNAAN / AKTIVITI DIBENARKAN DENSITI DAN PLOT RATIO
Kelas B B1 : Runcit (B1a - B1d) KELAS B1, B4, B6, B7,B12

Perniagaan B3 : Perkhidmatan Profesional (B3a - B3i) Kedai Pejabat = ≤ 4 tingkat
(Komited) B4 : Makanan dan Minuman (B4a – B4c) ‘Free Standing’ = 1 : 3
B5 : Penginapan(B5a- B5b, B5d-B5g)
B6 : Perkhidmatan Kenderaan (B6a – B6c) KELAS B3, B5
B7 : Kompleks Membeli Belah Kedai Pejabat = ≤ 4 tingkat
B9 : Tempat Letak Kenderaan ‘Free Standing’ = 1 : 6
B10 : Hiburan dan Sukan Dalam Bangunan (B10a – B10c) Ketinggian bangunan <150m
B12 : Stesen Minyak
Gabungan
KELAS B3, B5, B7,B10
‘Free Standing’ = 1 : 6
Ketinggian bangunan <150m
Nota :
 Pembangunan perumahan (densiti 40 unit / ekar) adalah dibenarkan dalam kawasan / zon perniagaan dan perlu
mengikut garis panduan terkini yang telah ditetapkan (penyediaan kemudahan masyarakat, rekreasi dan rizab utiliti)
serta tertakluk kepada kebenaran PBT.
 Segala perubahan/pindaan pembangunan dan kegunaan bangunan (sedia ada atau komited) perlu mengikut keperluan
garis panduan terkini dan tertakluk kepada persetujuan PBT.
Kelas A A3 : Perumahan Terancang(Kondominium, Apartmen, Rumah KELAS A3
Perumahan Pangsa, Rumah Bandar, Rumah Teres, Rumah Berkembar, Rumah 40 unit / ekar
(Komited) Kluster dan Rumah Sesebuah / Banglo)
Nota :
Ketinggian bangunan bagi rumah sesebuah, teres dan berkembar yang dibenarkan adalah tidak melebihi 3 tingkat.
Pembangunan perumahan baru (pembangunan semula, komited dan cadangan) perlu mengikut garis panduan yang
telah ditetapkan (penyediaan kemudahan awam, rekreasi dan rizab utiliti).
Segala keperluan penyediaan pembangunan perumahan rakyat Johor adalah merujuk kepada Dasar Perumahan Rakyat
Johor.
Kelas E E1 : Pendidikan(Tadika, Sekolah Menengah, Sekolah Rendah) -
Kemudahan Awam E3 : Keagamaan(Surau)
(Komited) E7 : Kemudahan Lain(Dewan)
Nota :
 Kemudahan awam komited perlu dikekalkan
 Perumahan/kuaters dibenarkan dalam pendidikan dengan densiti 60 unit/ekar
Kelas F F2 : Kemudahan Tanah Lapang dan Rekreasi(Padang kejiranan) -
Kemudahan Rekreasi
(Komited) Nota :
 Kemudahan rekreasi komited perlu dikekalkan
Kelas H H1 : Bekalan Elektrik (PPU) -
Infrastruktur dan Utiliti H4 : Saliran dan Perparitan (Kolam Takungan Air, Rizab Parit)
(Sedia ada dan Komited) Nota :
 Sistem infrastruktur dan utiliti sedia ada dan komited perlu dikekalkan
Kelas K K1 : Badan Air (Sungai)
Badan Air Nota :
(Sedia ada) Tiada sebarang aktiviti penambakan laut boleh dijalankan melainkan untuk pembangunan infrastruktur strategik utama
Nota :
 Jenis Guna Tanah Utama ini adalah merujuk sepertimana warna yang ditunjukkan dalam Peta Cadangan, 2025
 Perlu dirujuk bersama Jadual Kelas Penggunaan Tanah di Lampiran A
CATATAN
 Aktiviti yang tidak dibenarkan adalah selain daripada yang dinyatakan dalam Kolum 1 dan 2.
 BPK ini merupakan sebahagian dari Flagship B : Iskandar Puteri(rujuk Kajian Rancangan Pembangunan Komprehensif ii (CDPii) Iskandar Malaysia 2014-
2025).
Sumber : RT Daerah Johor Bahru Dan Kulai 2025 (Penggantian)
2-48
-
ii. Laporan Sokongan
Laporan sokongan merupakan laporan pelaksanaan RT yang

disediakan sebagai panduan kepada PBPT dan agensi-agensi
pelaksana. Kandungan laporan sokongan seperti Jadual 2.12.
Jadual 2.12: Kandungan Laporan Sokongan
Laporan Penerangan
i. Cadangan pengurusan dan pelaksanaan projek dan program yang

dicadangkan;
ii. Senarai cadangan projek dan program penggerak ekonomi, berimpak

tinggi, quick-win, dan projek-projek sokongan yang berkaitan;
Pengurusan
dan iii. Anggaran kos kewangan yang diperlukan;
Pelaksanaan
iv. Tempoh masa atau fasa pelaksanaan projek dan program
pembangunan; dan
v. Program pemantauan perlu merujuk kepada Surat Pekeliling Am

Bilangan 1 Tahun 2012 bagi Garis Panduan Pengukuran Pencapaian
Program/ Projek Pembangunan melalui Penilaian Outcome.
i. Disediakan bagi memudahkan pengurusan maklumat perancangan;
ii. Maklumat-maklumat yang dikumpul dalam kajian RT distrukturkan

Pangkalan
dalam satu pangkalan data GIS; dan
Data GIS dan
Data GIS iii. Maklumat geospatial berpandukan kepada format Metadata dalam
Manual GIS Rancangan Pemajuan dan Prosedur Operasi Standard
(SOP) Pengurusan Data Geospatial edisi terkini yang disediakan oleh
BMGN, PLANMalaysia.
i. Bertujuan untuk menilai kemampanan objektif, strategi, pelan,

program, projek dan cadangan pembangunan;
Penilaian ii. Kaedah penilaian yang digunakan adalah Kaedah Matriks yang
Kemampanan menentukan objektif kemampanan yang telah dikenalpasti oleh
(SA) Pasukan Kajian, PBPT dan stakeholders bagi kawasan RT dapat
dicapai; dan
iii. Laporan SA disediakan di peringkat Laporan Pendekatan Kajian,

Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan dan Draf RT. Rujuk
Jadual 2.13.
2-49
Laporan Penerangan
Laporan Development Facilitation disediakan sebagai panduan kepada

semua agensi pelaksana dan agensi kawal selia terhadap projek-projek
Memudahcara
utama yang merangkumi projek Quick Win (QW), Projek Berimpak Tinggi
Pembangunan
(HIP), Projek Penggerak Ekonomi (EPP) dan projek-projek sokongan
(Developm ent
seperti yang telah dikenalpasti dalam laporan Jilid 1 RT. Laporan ini
Facilitation )
memperincikan cadangan projek dan program mengikut jabatan/ agensi
dan dimasukkan dalam Jilid 3 RT.
2-50
-
Jadual 2.13 : Contoh Penilaian Kemampanan
Matrik Keserasian Langkah-langkah Strategi Pembangunan RTMPK 2035 dengan Objektif Kemampanan
2-51
PEMERIKSAAN, SIASATAN TEMPATAN DAN
PERINGKAT 3
PENDENGARAN
2.5.9 Publisiti dan Penyertaan Awam
Keperluan mengadakan publisiti dan penyertaan awam selaras dengan

peruntukan subseksyen 13(1) Akta 172 untuk mendapatkan pandangan,
maklumbalas, bantahan dan rayuan daripada pihak–pihak berkepentingan.
Jadual 2.14 menunjukkan peringkat publisiti yang terlibat dan keperluan

penyediaan kertas kerja/ laporan yang diperlukan. Untuk proses dan
prosedur yang lebih terperinci, sila rujuk Manual Publisiti dan
Penyertaan Awam edisi terkini.
Golongan sasaran terdiri daripada agensi kerajaan, swasta, badan

berkanun, badan bukan kerajaan (NGO), pemegang taruh (stakeholder),
majlis perwakilan penduduk, pengusaha, pemaju, pihak berkepentingan
dan orang awam.
2-52
-
Jadual 2.14: Publisiti Dan Penyertaan Awam
Kertas
Peringkat Kaedah Laporan
Kerja
i. Kain rentang atau poster;

ii. Program Focus Group Discusion
(FGD);
iii. Sesi dialog;
iv. Taklimat;
v. Bengkel;
vi. Notis Akhbar : Satu (1) keluaran
dalam dua (2) akhbar tempatan
Publisiti dan salah satu dalam bahasa Kertas Kerja Laporan Publisiti
Awal kebangsaan (boleh dilaksanakan Publisiti Awal Awal
bagi PBT yang mempunyai sumber
kewangan mencukupi);
vii. Publisiti Awam Atas Talian (Online
Public Engagement); dan
viii. Hebahan-hebahan lain melalui
media elektronik atau media
massa.
Nota : Sila pilih kaedah yang bersesuaian.
i. Notis Akhbar : Tiga (3) keluaran a) Laporan

dalam dua (2) akhbar tempatan Publisiti Dan
dan salah satu dalam bahasa Representasi;
Kertas Kerja
kebangsaan (Rujuk Lampiran V); dan
Publisiti Publisiti dan
dan b) Laporan
Draf RT Penyertaan
ii. Salinan Draf RT untuk Jawatankuasa
Awam untuk
pemeriksaan. Siasatan
kelulusan JPN
Tempatan
Dan
Pendengaran
i. Tempoh lanjutan publisiti Draf RT

Perlanjutan
tidak melebihi empat (4) minggu; Surat
Tempoh
dan Permohonan/
Publisiti
kertas kerja
Draf RT
ii. Hanya boleh dilanjutkan satu (1) berkaitan
(jika perlu)
kali sahaja.
2-53
Kertas
Peringkat Kaedah Laporan
Kerja
i. Disiarkan melalui Warta Negeri;

dan
Notis ii. Notis Akhbar: Sekurang-

Rancangan
Pewartaan kurangnya satu (1) keluaran Kertas Kerja
Tempatan
dan dalam dua (2) akhbar tempatan berkaitan
Penggantian
Pembatalan dan salah satu dalam
bahasa kebangsaan (Rujuk
Lampiran VIII, Lampiran IX
dan Lampiran X).
2.6 HASIL KAJIAN
Sepuluh (10) laporan yang perlu dihasilkan dalam proses penyediaan RT

Penggantian berdasarkan keperluan semasa kajian seperti Rajah 2.21:
Dokumentasi laporan perlu seiring dengan perkembangan teknologi

maklumat dari semasa ke semasa. Oleh itu, penyediaan laporan dalam
format/ bentuk soft copy seperti cakera padat adalah diwajibkan sebagai
hasil sampingan selain laporan bercetak lain mengikut keperluan Terma
Rujukan.
2-54
-
Rajah 2.21 : Laporan Yang Dihasilkan
PERINGKAT 1. Laporan Rangka Projek
01 2. Laporan Publisiti Awal

3. Terma Rujukan
PERINGKAT 1. Laporan Pendekatan Kajian
02 2. Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan

3. Draf Rancangan Tempatan
PERINGKAT
1. Laporan Publisiti dan Representasi
03 2. Laporan Jawatankuasa Siasatan Tempatan

dan Pendengaran
PERINGKAT
04
1. Rancangan Tempatan
2. Laporan Sokongan
2.7 RINGKASAN PENYEDIAAN RT PENGGANTIAN
Ringkasan proses penyediaan RT Penggantian sepertimana Rajah 2.22.
2-55
-
2-56
Rajah 2.22 : Ringkasan Proses Dan Hasil Penyediaan RT Penggantian
2 3
4
1 Penyediaan Draf RT Penggantian Pemeriksaan,
Pewartaan &
Mobilisasi Tempoh Penyediaan (12 bulan) Siasatan &
Tempoh Penyediaan (12 bulan) Pembatalan
Pendengaran
Laporan Rangka Laporan Pendekatan
Terma Rujukan LASP Draf RT
Projek Kajian
i. Kelulusan
Pernyataan Bertulis i. Publisiti draf draf RT
i. Rangka hala tuju i. Pengenalan i. Latarbelakang dan Analisis dan & Peta Cadangan RT ii. Persetujuan
pembangunan ii. Rangka kerja profil kawasan RT Penemuan
(wawasan, keperluan ii. Verifikasi isu dan ii. Perlanjutan PBN
i. Pendahuluan tempoh iii. Pewartaan
matlamat dan iii. Rangka kerja potensi i. Analisis data ii. Rumusan keadaan semasa
objektif) perancangan & iii. Pemantapan hala publisiti draf draf RT
ii. Rumusan isu & dan penemuan
ii. Profil kawasan pembangunan tuju dan wawasan RT (jika perlu) iv. Pembatalan
masalah iii. Strategi pembangunan
RT iv. Hala tuju pembangunan iii. Siasatan RT asal
iii. Rumusan iv. Peta cadangan
iii. Pengurusan dan pembangunan iv. Skop dan pendekatan v. Pelan subjek
tempatan dan
penemuan
kewangan v. Bidang kajian kajian vi. Pelan sisip pendengaran
iv. Semakan dan N ota:
vi. Pengurusan & v. Penentuan & pengesahan blok vii. Gambaran/ bahan perihalan
viii. Cadangan projek berimpak (Rujuk Manual Pewartaan perlu
kewangan pembahagian blok perancangan
tinggi Publisiti & dibuat dalam
Publisiti Awal perancangan
ix. Garis panduan Penyertaan tempoh 1 tahun
* Pelantikan vi. Pengurusan dan Rangka Konsep
Perunding kewangan pembangunan khusus Awam)
& Strategi
x. Pelan intensiti
vii. Pengukuran Pembangunan pembangunan
Laporan Publisiti pencapaian semasa
xi. Jadual kelas penggunaan
Awal viii. Cadangan awal i. Pembentukan tanah dan bangunan
Penyediaan ix. Laporan Pangkalan konsep & strategi
Pelan Geospatial Data GIS dan Data ii. Cadangan sectoral Laporan Sokongan
Guna Tanah GIS
Perancangan
Laporan Sokongan i. Pengurusan & perlaksanaan
ii. Pangkalan Data GIS dan
i. Pangkalan Data Data GIS
GIS dan Data GIS iii. Penilaian kemampanan (SA)
iv. Memudahcara
pembangunan
v. Laporan-laporan lain (jika
berkaitan)
(2 bulan) (4 bulan) (6 bulan)
INPUT PENILAIAN KEMAMPANAN
Laporan
Laporan Laporan
Terma Analisis dan RT
Rangka Pendekatan Strategi
Draf Awal RT Draf RT
Rujukan
Projek Kajian Pembangunan
BAB 3
RANCANGAN
TEMPATAN
PENGUBAHAN
BAB 3:
RT PENGUBAHAN
3.1 PENGENALAN
‘RT Pengubahan’ adalah merujuk kepada pindaan RT yang melibatkan

sebahagian kawasan atau kandungannya; di mana RT Pengubahan dan
bahagian RT sedia ada yang tidak diubah adalah terpakai (dibaca bersama)
bagi tujuan kawalan perancangan. Proses RT Pengubahan adalah tertakluk
kepada subseksyen 16(3) Akta 172.
3.2 KRITERIA RT PENGUBAHAN
i. RT Pengubahan perlu disediakan sekiranya melibatkan kepentingan

negara, wilayah, negeri atau mempunyai kepentingan sosio ekonomi
seperti:
a) Penyediaan kemudahan awam;

b) Perubahan zon pembangunan ekonomi negara, wilayah dan
negeri; dan
c) Cadangan pemajuan di bawah subseksyen 22(2A) yang telah
mendapat nasihat Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN).
ii. Terdapat perubahan terhadap peta cadangan (perubahan ke atas BP/

BPK atau perubahan Jadual Kelas Pengunaan Tanah dan Bangunan
atau kedua-duanya). Segala bentuk perubahan tidak melebihi 50%
daripada keseluruhan kawasan RT sedia ada.
iii. Terdapat perubahan densiti, nisbah plot atau ketinggian bangunan

sebagaimana kategori cadangan pemajuan di dalam Manual Laporan
Cadangan Pemajuan edisi terkini.
3-1
3.3 TEMPOH PERANCANGAN
Mengikut tempoh perancangan RT sedia ada.
3.4 NAMA RT PENGUBAHAN
RANCANGAN TEMPATAN [NAMA RT SEDIA ADA] [BILANGAN

PENGUBAHAN]
Contoh:
1. Rancangan Tempatan Daerah Johor Bahru 2025 (Pengubahan 1)

2. Rancangan Tempatan Majlis Perbandaran Klang 2020 (Pengubahan 4)
Senarai BP atau BPK yang terlibat dengan pengubahan perlu dinyatakan di

bahagian pendahuluan dalam laporan RT Pengubahan tersebut.
Contoh:
1. Pindaan Sebahagian Zoning Guna Tanah bagi BPK 2.3 dan BPK 3.3 dalam
Rancangan Tempatan Majlis Perbandaran Klang 2020.
2. Pindaan Sebahagian Zoning Guna Tanah bagi BPK 1.1 - 1.5 dan BPK 3.1-
3.5 dalam Rancangan Tempatan Daerah Johor Bahru 2025.
- 3-2
3.5 PROSES DAN JADUAL PENYEDIAAN RT PENGUBAHAN
Proses utama penyediaan RT Pengubahan melibatkan empat (4) peringkat

utama seperti di Rajah 3.1.
Rajah 3.1 : Peringkat Penyediaan RT Pengubahan
PENYEDIAAN DRAF RT
MOBILISASI
PENGUBAHAN
1 2
PEMERIKSAAN, 3 4
PEWARTAAN DAN
SIASATAN TEMPATAN
PEMBATALAN 4
DAN PENDENGARAN
Rajah 3.2 menunjukkan proses penyediaan RT Pengubahan dan Jadual

3.1 menunjukkan jadual kerja yang ditetapkan. Tempoh penyediaan
laporan Draf RT Pengubahan adalah antara dua (2) hingga enam (6) bulan.
4
Peringkat ini akan dibincangkan dalam Bahagian 4 : Pewartaan, Pembatalan dan Kawalan Dokumen
3-3
- 3-4
Rajah 3.2 : Proses Penyediaan RT Pengubahan
subsek syen INISIATIF MEMINDA RT OLEH

12(1), 12(2) PBPT/ ARAHAN JPN
PERINGKAT 1 • Persetujuan Majlis Penuh

KERTAS CADANGAN • Persetujuan JPN
MOBILISASI
PUBLISITI AWAL/ • Pemakluman kepada JPN

sek syen 12A REPRESENTASI (tertakluk kepada PBN)
PERINGKAT 2 subsek syen • Persetujuan Majlis Penuh

PENYEDIAAN 12(3), 12(4), 12(6), 12(7) DRAF RT PENGUBAHAN • Persetujuan JPN
DRAF RT
PEMERIKSAAN & BANTAHAN • Persetujuan JPN

TERHADAP DRAF RT mengadakan program
PERINGKAT 3 (PUBLISITI DAN PENYERTAAN Publisiti dan Penyertaan
PEMERIKSAAN, AWAM) Awam
SIASATAN &
PENDENGARAN • Pertimbangan/ Syor JSTP
LAPORAN JAWATANKUASA
• Persetujuan Majlis Penuh
Sek syen 13 SIASATAN TEMPATAN & • Persetujuan JPN (bersama
PENDENGARAN kelulusan DRT)
PERINGKAT 4 subsek syen DOKUMEN RT & NOTIS • Persetujuan PBN

PEWARTAAN & 15(1), 15(1A), 15(1B), PEWARTAAN/ PEMBATALAN
15(1C), 15(4) dan
PEMBATALAN 16(1)
Keperluan Akta 172
N ota :
i. PBPT / PLAN M alaysia@Negeri sebagai pem egang taruh (stakeholder) sepanjang

proses penyediaan RT Pengubahan
ii. Tem poh m asa tertakluk kepada pengurusan kajian
Jadual 3.1 : Contoh Jadual Kerja Penyediaan RT Pengubahan 5
JADUAL KERJA PENYEDIAAN RANCANGAN TEMPATAN (PENGUBAHAN)

(Nama Draf Rancangan Tempatan……………………….)
Bulan
Perkara 1 2 3 4 5 6
Mobilisasi
i. Kertas Cadangan
ii. Publisiti Awal/ Representasi
iii. Pelantikan Perunding (Jika Berkaitan)
Laporan Draf RT (2-6 Bulan)
Pemeriksaan, Siasatan & Pendengaran

(Publisiti dan Penyertaan Awam)
Pewartaan & Pembatalan
Petunjuk :
Tempoh masa adalah tertakluk kepada pengurusan kajian

Tempoh masa antara 2-6 bulan
5
Perincian jadual pelaksanaan mengikut aktiviti berasaskan kepada piagam pelanggan.
3-5
PERINGKAT 1 MOBILISASI
Peringkat mobilisasi dimulakan dengan merangka program kerja dengan

mengambilkira dan mendokumentasi kesemua keperluan perundangan dan
keperluan perancangan. Pengumpulan data serta maklumat asas yang berkaitan
dengan kawasan RT perlu dijalankan.
Peringkat mobilisasi melibatkan tiga (3) komponen utama iaitu;
i. Penyediaan Kertas Cadangan;

ii. Publisiti Awal; dan
iii. Pelantikan Perunding (jika berkaitan).
3.5.1 Penyediaan Kertas Cadangan
Kertas cadangan ini disediakan bertujuan untuk mendapatkan pertimbangan

dan kelulusan JPN ke atas keperluan penyediaan RT Pengubahan. Perincian
kandungan kertas cadangan ini seperti dalam Jadual 3.2.
- 3-6
Jadual 3.2 : Kandungan Kertas Cadangan
Latar Belakang Menerangkan profil kawasan kajian.
Menerangkan asas pertimbangan/ justifikasi keperluan RT Pengubahan

berdasarkan kepada perkara-perkara berikut :
a) Perubahan dasar-dasar baharu kerajaan dan potensi tapak untuk

pembangunan masa hadapan;
Asas
Pertimbangan/ b) Tekanan pembangunan yang mempengaruhi perubahan guna
Justifikasi tanah yang ketara;
c) Penyediaan pelan pembangunan oleh suatu pihak yang memberi

impak terhadap pembangunan akan datang; atau
d) Arahan PBN.
i. Mengkaji dan menilai pencapaian RT yang telah diwartakan

berdasarkan kepada keadaan semasa pembangunan;
ii. Menyemak dan meminda semula zon guna tanah RT berdasarkan

keadaan semasa dan tekanan pembangunan semasa;
iii. Menyemak dan membuat pindaan terhadap Jadual Kelas

Penggunaan Tanah dan Bangunan;
Bidang Kajian
iv. Membuat pindaan dan mengenalpasti kebolehlaksanaan zon guna
tanah;
v. Mengkaji dan menyelaras serta menyediakan satu (1) laporan Site

Specific berkaitan cadangan kemudahan awam dan utiliti (sekiranya
perlu); dan
vi. Hasil kajian.
i. Struktur pengurusan kajian yang menerangkan JK yang akan

menyelaras dan mengawal selia perjalanan kajian dari segi
kemajuan perlaksanaan dan kualiti hasil serta meluluskan Draf RT;
Pengurusan dan
Kewangan ii. Jadual pelaksanaan kajian mengikut aktiviti-aktiviti utama yang
dipersetujui oleh pelanggan; dan
iii. Anggaran kos yang diperlukan mengikut pecahan perbelanjaan

terperinci bagi penyediaan Draf RT.
3-7
3.5.2 Publisiti Awal
Publisiti Awal bertujuan untuk membuat hebahan kepada orang awam

mengenai Pengubahan RT. Ia termasuklah perundingan bersama
Jawatankuasa Perancang Negeri sebagaimana dinyatakan dalam subkaedah
7, Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019. Tatacara perlaksanaan bagi
Program Publisiti Awal boleh dilakukan melalui pelbagai kaedah. Antaranya
adalah:
i. Sesi dialog;
ii. Publisiti Awam Atas Talian (Online Public Engagement);
iii. Hebahan-hebahan lain seperti media elektronik atau media massa;
iv. Makluman kepada pemilik lot bersebelahan bagi perubahan lot;
v. Kain rentang di lokasi-lokasi tumpuan; dan
vi. Notis akhbar (boleh dilaksanakan sekiranya PBT mempunyai sumber
kewangan mencukupi).
Untuk proses dan prosedur yang lebih terperinci, sila rujuk Manual Publisiti
dan Penyertaan Awam edisi terkini.
3.5.3 Pelantikan Perunding
Penyediaan RT boleh dibuat secara bersama dengan perunding. Penglibatan

perunding (jika perlu) boleh dilaksanakan sepenuhnya atau pun mengikut
keperluan kepakaran seperti Lampiran II.
- 3-8
PERINGKAT 2 PENYEDIAAN DRAF RT PENGUBAHAN
3.5.4 Draf RT Pengubahan
Laporan Draf RT Pengubahan dipersembahkan dalam bentuk dokumen

tambahan (addendum) pindaan yang menunjukkan perkara-perkara yang
diubah bagi sesuatu kawasan RT.
Bentuk dan isi kandungan Laporan Addendum Pengubahan adalah

seperti Jadual 3.3.
Jadual 3.3 : Kandungan Draf RT Pengubahan
i. Latar belakang kawasan RT;

Pendahuluan ii. Keperluan perundangan dan proses penyediaan; dan
iii. Ringkasan keadaan semasa dan penemuan.
Pernyataan
i. Keperluan menyatakan perkara yang diubah dan justifikasi
Perkara Yang
(Rujuk Jadual 3.4 dan Jadual 3.5).
Diubah
i. Pindaan Peta Cadangan

Perincian cadangan guna tanah bagi kawasan RT terdahulu dan
Cadangan cadangan guna tanah pengubahan. Rujuk Rajah 3.3 dan Rajah
3.4.
Pengubahan
Dan Justifikasi
ii. Pindaan Jadual Kelas Pengunaan Tanah dan Bangunan
Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan disediakan bagi
memperincikan penggunaan tanah mengikut BPK. Rujuk Jadual
3.6 dan Jadual 3.7.
Rajah Yang
Menggantikan i. Keperluan menyatakan senarai rajah-rajah yang menggantikan
Rajah Dalam RT rajah-rajah dalam RT sedia ada. Rujuk Rajah 3.4.
Sedia ada
3-9
-3-10
Jadual 3.4 : Contoh Pernyataan Perkara Yang Diubah (Keseluruhan)
Sumber : RT Majlis Perbandaran Subang Jaya (Pengubahan 1) 2020

Jadual 3.5 : Contoh Pernyataan Perkara Yang Diubah Dan Justifikasi (Terperinci)
CONTOH
Sumber : RT Majlis Perbandaran Subang Jaya (Pengubahan 1) 2020
3-11
-3-12
Rajah 3.3 : Contoh Pindaan Guna Tanah Blok Perancangan (BP)
Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya 2025 Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya (Pengubahan) 2025
Rajah 3.4 : Contoh Pindaan Guna Tanah Blok Perancangan Kecil (BPK)
Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya 2025 Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya (Pengubahan) 2025
3-13
-3-14
Jadual 3.6 : Contoh Pindaan Kelas Penggunaan Tanah dan Bangunan Yang Menggantikan RT Sedia Ada
KOLUM I KOLUM II KOLUM III KOLUM IV KOLUM V KOLUM VI KOLUM VII
BPK Jenis Gunatanah Kelas Kegunaan Tanah Yang Dibenarkan Aktiviti Yang Dibenarkan Dengan Syarat Aktiviti Yang Tidak Garispanduan Berkaitan
Utama
Aktiviti Syarat Dibenarkan
BPK 3.4 D INSTITUSI D1 Institusi Awam Tanah Lapang Syarat ; (D2) D2 : Institusi Swasta  Garis Panduan dan
E1
KG D2 Institusi Swasta Kemudahan Sukan & Rekreasi  Nisbah Plot : 1 : 4  Perkuburan Piawaian Perancangan
E2
PANGKALAN Negeri Melaka.
F1 Pengangkutan Darat  Kawasan Plinth :60%
BADAK
F4 Jalan  Ketinggian : Tertakluk kepada  Tertakluk kepada
G1 Infrastruktur & Utiliti pertimbangan Jabatan Penerbangan Awam. undang- undang, dasar
dan garispanduan semasa
yang digunapakai
Syarat Tambahan;
dan berkuatkuasa oleh
 Pembangunan baru mesti menerapkan ciri- pihak berkuasa negeri dan
ciri teknologi hijau serta ciri-ciri Bandar Selamat pihak berkuasa tempatan.
 Kemudahan yang disediakan
hendaklah mengambilkira keperluan orang
kelainan upaya (OKU)
 Mengikut keperluan piawaian perancangan
yang ditetapkan dan tertakluk kepada
keperluan jabatan teknikal berkaitan.
H PERTANIAN & H1 Pertanian Komoditi Utama C4 Bangunan Penginapan Syarat ; (C4)
PENTERNAKAN H2 Pertanian Komersil 1 bangunan di dalam sesuatu plot pertanian

H3 Penternakan Digalakkan penanaman pertanian secara
H4 ’agro- pelancongan’.
Akuakultur
Bangunan pengumpulan hasil dibenarkan
dibina mengikut kelulusan PBT/ agensi teknikal
berkaitan pertanian atau penternakan
berklaitan
Bangunan Penginapan dibenarkan dengan
konsep agro-pelancongan seperti chalet atau
rumah kampung
F4 Jalan Mengikut keperluan piawaian perancangan yang
ditetapkan dan tertakluk kepada keperluan
G1 Infrastruktur & Utiliti jabatan teknikal berkaitan.

Jadual 3.7 : Contoh Pindaan Kelas Kegunaan Tanah dan Bangunan Yang
Jadual 4.3.4 : Kelas Kegunaan Tanah Blok Perancangan Kecil 3.4 - Pengkalan Badak
KOLUM I KOLUM II KOLUM III KOLUM IV KOLUM V KOLUM VI KOLUM VII
BPK Jenis Guna Kelas Kegunaan Tanah Yang Dibenarkan Aktiviti Yang Dibenarkan Dengan Syarat Aktiviti Yang Tidak Garis Panduan dan Syarat
Tanah Utama Dibenarkan Umum Berkaitan
Aktiviti Syarat
BPK 3.4 Kelas I I1: Pertanian A3: Perumahan Tidak Terancang • Mengikut keperluan piawaian D3 : Institusi • Garis Panduan dan
PENGKALAN PERTANIAN • Bangunan pengumpulan hasil dibenarkan (< 6 u/e) perancangan yang ditetapkan Swasta Piawaian Perancangan
BADAK DAN dibina mengikut kelulusan PBT/ agensi • Kampung Tradisi / Felda / Felcra dan tertakluk kepada keperluan
• Kemudahan Negeri Melaka
PENTERNAKAN teknikal berkaitan pertanian atau penternakan / Risda / lain-lain rancangan jabatan teknikal berkaitan Perkuburan • Pembangunan mesti
berkaitan. pemajuan tanah • Perumahan kampung / homestay Swasta menerapkan ciri-ciri
• Kampung orang asli 1/5 daripada keluasan tanah teknologi hijau serta ciri-
I2 : Penternakan • Perumahan ladang/estet mengikut Akta Kanun Tanah Selain daripada yang ciri Bandar Selamat
• Kampung tersusun Negara 1965 dinyatakan di Kolum • Koridor pejalan kaki
• Kampung baru III dan Kolum IV diintegrasikan dengan
• Lain-lain pejalan kaki sedia ada.
• Koridor hijau
B5 : Penginapan bersambung
E3: Kemudahan Keagamaan • Mengikut keperluan piawaian • Laluan basikal dan
G1: Jalan perancangan yang ditetapkan kemudahan letak basikal
H1-H5 dan H8: Infrastruktur Dan dan tertakluk kepada keperluan • Kemudahan yang
Utiliti jabatan teknikal berkaitan disediakan
K1: Badan Air hendaklah mengambil
kira keperluan orang
I5 : Agro Pelancongan • Tidak mendatangkan kacau kelainan upaya (OKU).
• Ladang agrotourism ganggu • Semua pembangunan
• Farmstay (<4 u/e) (maksima 10 • Pengawalan kebersihan dan (Kolum II, III, IV) adalah
unit) efluen mematuhi syarat dan tertakluk kepada
• Aktiviti berkaitan (sukan rakyat, kelulusan jabatan-jabatan undang-undang, dasar
riadah/rekreasi dan aktiviti kerajaan (JAS, JPS, JPBD dan dan garis panduan
berkaitan pertanian) lain-lain) serta pihak berkuasa. semasa yang diguna
pakai dan berkuat kuasa
C5b : Industri Kotej / Desa • 1 bangunan di dalam sesuatu oleh pihak berkuasa
• Kraftangan, kerepek, belacan, plot pertanian. negeri dan pihak
cencalok, dodol,lempok dan • Keluasan bangunan tidak berkuasa tempatan.
perusahaan desa berasaskan melebihi 100 meter persegi • Segala perubahan/
hasil tempatan • Mengikut keperluan piawaian pindaan pembangunan/
perancangan yang ditetapkan pembangunan semula
dan tertakluk kepada keperluan perlu mengikut keperluan
jabatan teknikal berkaitan garis panduan terkini dan
tertakluk kepada
G1 : Jalan • Mengikut keperluan piawaian
persetujuan PBT
G2 : Landasan Monorail/ perancangan yang ditetapkan
LRT/MRT/BRT dan tertakluk kepada keperluan
G3 : Kemudahan Pengangkutan jabatan teknikal berkaitan
(Terminal Pengangkutan /
Terminal Bersepadu, Stesen
Bas/Teksi dan Tempat Letak
Kereta)
H1-H5 dan H8 : Infrastruktur dan
Utiliti
K1 : Badan Air
Sumber : RT Majlis Perbandaran Hang Tuah Jaya (Pengubahan) 2025
3-15
PEMERIKSAAN, SIASATAN TEMPATAN DAN
PERINGKAT 3
PENDENGARAN
3.5.5 Publisiti Dan Penyertaan Awam
Keperluan mengadakan Publisiti dan Penyertaan Awam selaras dengan

peruntukan subseksyen 13(1) Akta 172 untuk mendapatkan pandangan,
maklumbalas, bantahan dan rayuan daripada pihak–pihak berkepentingan.
Ringkasan publisiti dan penyertaan awam dapat dilihat seperti dalam Jadual
3.8.
Jadual 3.8 : Publisiti dan Penyertaan Awam
Peringkat Kertas
Kaedah Laporan
Publisiti Kerja
i. Sesi dialog;
ii. Publisiti Awam Atas Talian

(Online Public Engagement);
iii. Hebahan-hebahan lain seperti

media elektronik atau media
massa;
iv. Makluman kepada pemilik lot

bersebelahan bagi perubahan
lot; Kertas Kerja Laporan Publisiti Awal
Publisiti
Publisiti Awal
Awal v. Kain rentang di lokasi-lokasi
tumpuan; dan
vi. Notis Akhbar : Satu (1)

keluaran dalam dua (2) akhbar
tempatan dan salah satu
dalam bahasa kebangsaan
(boleh dilaksanakan bagi PBT
yang mempunyai sumber
kewangan mencukupi).
Sila pilih kaedah yang bersesuaian.
-3-16
Peringkat Kertas
Kaedah Laporan
Publisiti Kerja
i. Notis Akhbar : Tiga (3) a) Laporan Publisiti

keluaran dalam dua (2) dan Representasi;
akhbar tempatan dan salah
satu dalam bahasa b) Laporan JK
kebangsaan (Rujuk Siasatan
Lampiran VI dan Lampiran Kertas Kerja Tempatan dan
Publisiti Draf VII); dan Publisiti dan Pendengaran
Penyertaan (sekiranya ada
RT
ii. Salinan Laporan Draf RT untuk Awam untuk bantahan); dan
pemeriksaan. kelulusan
JPN c) Draf RT
Pengubahan
(Laporan
Addendum
Pengubahan untuk
persetujuan PBN).
i. Tempoh lanjutan publisiti Draf

Pelanjutan RT tidak melebihi empat (4) Surat
Tempoh minggu; dan permohonan/
Publisiti Draf kertas kerja
RT ii. Hanya boleh dilanjutkan satu berkaitan
(1) kali sahaja
i. Siaran melalui Warta Negeri;

dan
Pewartaan RT Pengubahan
ii. Notis Akhbar : Sekurang- Kertas Kerja
dan (Laporan Addendum
kurangnya satu (1) keluaran berkaitan
Pembatalan Pengubahan)
dalam dua (2) akhbar
tempatan dan salah satu
dalam bahasa kebangsaan
(Rujuk Lampiran XI).
3-17
3.6 HASIL KAJIAN
Tujuh (7) laporan yang perlu dihasilkan dalam proses penyediaan Draf RT
berdasarkan keperluan semasa kajian. Laporan-laporan yang dihasilkan
adalah seperti Rajah 3.5 berikut:
Rajah 3.5: Laporan Yang Dihasilkan
PERINGKAT
01
1. Kertas Cadangan
2. Laporan Publisiti Awal
PERINGKAT
02 1. Draf Rancangan Tempatan Pengubahan
PERINGKAT 1. Laporan Publisiti dan Representasi
03
2. Laporan Jawatankuasa Siasatan
Tempatan dan Pendengaran
3. Draf RT Pengubahan (Laporan Addendum
Pengubahan) untuk persetujuan PBN
PERINGKAT
04 1. Rancangan Tempatan Pengubahan
3.7 RINGKASAN PENYEDIAAN RT PENGUBAHAN
Ringkasan proses penyediaan RT Pengubahan sepertimana Rajah 3.6.
-3-18
Rajah 3.6: Ringkasan Proses dan Hasil Penyediaan RT Pengubahan
2 3 4
1 Penyediaan Draf RT Pemeriksaan, Pewartaan &
Mobilisasi Siasatan & Pembatalan
Tempoh Penyediaan (1-6 bulan) Pendengaran
Laporan Rangka
Publisiti Awal Draf RT Pengubahan
Projek
i. Kelulusan Draf RT oleh

i. Inisiatif untuk i. Program publisiti/ i. Pendahuluan Majlis Penuh. PBT
i. Draf RT di bawa ke
meminda RT oleh perundingan • Latarbelakang kawasan RT; mengemukakan
peringkat publisiti &
PBPT/ arahan JPN dengan JPN • Keperluan perundangan dan proses dokumen berikut kepada
penyertaan awam
ii. Penyediaan kertas ii. Laporan Publisiti penyediaan; dan urusetia JPN:
ii. Penyediaan Laporan
cadangan oleh Awal • Ringkasan keadaan semasa dan penemuan. • Kertas kerja
Publisiti dan
PBT/ Pengarah kelulusan Draf RT
Representasi
Negeri untuk ii. Pernyataan Perkara Yang Diubah • Laporan keputusan
iii. Penyediaan Laporan
kelulusan JPN JSTP
Jawatankuasa Siasatan
iii. Keputusan/ arahan iii. Cadangan Pengubahan dan Justifikasi • Laporan addendum
Tempatan dan
JPN • Pindaan peta cadangan; dan • Laporan RT sedia
Pendengaran (JSTP)
• Pindaan Jadual Kelas Kegunaan Tanah dan ada
Bangunan. (Rujuk Manual Publisiti &
ii. Kelulusan Draf RT oleh
Kertas Cadangan Penyertaan Awam)
iv. Rajah-rajah yang menggantikan rajah-rajah JPN
dalam RT sedia ada iii. Persetujuan PBN
iv. Fakta persetujuan disiar
i. Latar belakang v. Pindaan Pangkalan Data GIS dan Data GIS dalam warta negeri
ii. Asas pertimbangan/ v. Fakta persetujuan disiar
justifikasi dalam notis akhbar
iii. Bidang kajian
N ota :
iv. Pengurusan dan i. Laporan RT sedia ada dikekal,
kewangan pewartaan hanya bahagian
yang terlibat dengan
pengubahan.
ii. Pewartaan perlu dibuat dalam

tempoh 1 tahun
Draf RT Pengubahan RT Pengubahan

Kertas Cadangan
(Laporan Addendum Pengubahan)
3-19
BAB 4
PEWARTAAN,
PEMBATALAN
DAN KAWALAN
DOKUMEN
BAB 4.0
PEWARTAAN, PEMBATALAN DAN
KAWALAN DOKUMEN
4.1 KELULUSAN DRAF RT
PBPT perlu mengemukakan Draf RT yang telah diubahsuai atau dipinda

kepada JPN berserta dokumen-dokumen lain yang berkaitan selaras
dengan peruntukan subseksyen 15(1) Akta 172 dan Kaedah-kaedah
Rancangan Tempatan 2019 seperti berikut :
i. Apa-apa dokumen sama ada dalam bentuk laporan, minit mesyuarat

atau nota perbincangan semasa menjalankan Publisiti Awal
[Kaedah 7];
ii. Draf RT yang disediakan untuk diperiksa semasa Program Publisiti dan
Penyertaan Awam [subseksyen 13(1), Akta 172];
iii. Laporan Publisiti dan Representasi [Kaedah 8];
iv. Laporan Jawatankuasa Siasatan Tempatan dan Pendengaran serta

lain-lain laporan sokongan termasuk apa-apa perintah, catatan,
laporan atau dokumen lain berkaitan jika terdapat sebarang bantahan
dan diangkat untuk pertimbangan Jawatankuasa Siasatan Tempatan
dan Pendengaran [subkaedah 10(7) dan 10(8)];
v. Draf RT yang telah diubahsuai atau dipinda bagi tujuan pertimbangan

dan kelulusan JPN; dan
4-1
vi. Jika terdapat sebarang perbezaan atau percanggahan cadangan
dalam Draf RT dengan RS bagi Negeri itu, penerangan bertulis perlu
disediakan untuk pertimbangan JPN.
Draf RT yang dikemukakan kepada JPN ini adalah sebagai salinan asal
dan perlu ditandakan secara kekal di atas dokumen tersebut.
Ditandakan secara kekal bermaksud dokumen RT perlu dicop dan ditulis
dengan menggunakan pen hitam dakwat kekal tanpa sebarang
tampalan seperti di Jadual 4.1 dan Rajah 4.6.
Keputusan JPN menurut subseksyen 15(1A) boleh memberi :
i. Kelulusan keseluruhan tanpa pindaan;

ii. Kelulusan sebahagiannya dengan/ tanpa pindaan; atau
iii. Tidak meluluskan/ menolak.
Keputusan ini hendaklah disampaikan kepada PBPT dalam tempoh enam

(6) bulan selepas Jawatankuasa bersidang.
4.2 PERSETUJUAN PBN
Menurut subseksyen 15(1C) Akta 172, setelah pindaan dilakukan

sebagaimana yang diputuskan oleh JPN, Draf RT hendaklah dikemukakan
kepada PBN untuk persetujuan dan keputusan hendaklah diberikan dalam
tempoh tiga (3) bulan.
Draf RT yang telah dipersetujui di peringkat PBN (melalui mesyuarat

MMKN) adalah RT yang berkuatkuasa dan boleh diterimapakai.
4-2
-
Menurut subkaedah 13(1) dan 13(3), Draf RT yang dikemukakan kepada
PBN ini adalah sebagai salinan asal dan fakta persetujuan perlu
ditandakan secara kekal di atas dokumen tersebut seperti di Jadual
4.1 dan Rajah 4.8.
4.3 PEWARTAAN DRAF RT
Tatacara pewartaan boleh merujuk kepada subseksyen 15(4), Akta 172 dan
subkaedah 13(4), Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019 iaitu :
i. PBPT bertanggungjawab mengemukakan Surat Permohonan Notis Siar

Warta Negeri kepada PUU Negeri/ Setiausaha Dewan dan
mengeluarkan Notis Akhbar termasuk media massa lain yang
difikirkan sesuai;
ii. Dokumen RT yang berkuatkuasa adalah merujuk kepada dokumen

yang telah dipersetujui oleh PBN (melalui MMKN) [Subseksyen
15(1C)];
iii. PBPT bertanggungjawab membuat hebahan pewartaan di mana tarikh

persetujuan PBN terhadap dokumen RT ini perlu disiarkan di dalam
dua (2) akhbar tempatan dan satu daripadanya dalam bahasa
kebangsaan;
iv. Tarikh fakta persetujuan PBN perlu disiarkan dalam warta negeri iaitu
tarikh persetujuan ke atas Draf RT oleh MMKN;
v. Notis pemberitahuan warta negeri perlu ditandatangani oleh dua (2)

pihak mengikut ketetapan berikut:
a) Datuk Bandar/ YDP PBT dan Setiausaha MMKN; atau
4-3
b) Datuk Bandar/ YDP PBT dan Setiausaha MMKN dan Pengarah
PLANMalaysia@Negeri jika RT melibatkan Pengarah Negeri
sebagai PBPT [subseksyen 15(2)];
vi. Keperluan mengisytiharkan dalam warta negeri sekiranya RT

mengatasi/ berbeza dengan RS sedia ada (berkaitan dengan
peruntukan yang berkenaan itu) menurut subseksyen 15(5) dan
subseksyen 15(6); dan
vii. Notis warta seperti di Lampiran VIII hendaklah mengandungi:

a) Tajuk RT;
b) Tarikh kelulusan JPN;
c) Tarikh persetujuan PBN;
d) Nombor warta MMKN;
e) Tarikh warta MMKN;
f) Tempat RT boleh dirujuk; dan
g) Fakta pembatalan RT asal (jika ada).
4.4 PEMBATALAN RT
4.4.1 RT Penggantian
Tatacara ini merujuk subkaedah 14(3) sehingga 14(6), Kaedah-

kaedah Rancangan Tempatan iaitu :
i. RT Penggantian hendaklah diwartakan dan pembatalan

pewartaan RT Asal dinyatakan dalam pemberitahuan warta
tersebut. Rujuk Lampiran IX bagi contoh Format Notis Warta
RT Penggantian dan Pembatalan RT Asal; atau
4-4
-
ii. Pembatalan RT dibuat secara bersendirian sekiranya
pembatalan RT Asal tidak dibuat semasa pewartaan RT baharu.
Rujuk Lampiran X bagi contoh Format Notis Pembatalan RT
Asal.
4.4.2 RT Pengubahan
Tatacara ini merujuk subkaedah 14(6) dan 14(7), Kaedah-Kaedah

Rancangan Tempatan iaitu :
i. Laporan RT Asal dikekalkan, dan pembatalan hanya pada

bahagian yang terlibat dengan pengubahan zoning guna
tanah atau Jadual Kelas Kegunaan Tanah dan Bangunan;
ii. Bahagian yang terlibat dengan pengubahan disediakan secara

laporan addendum untuk persetujuan PBN dan diwartakan;
dan
iii. Pewartaan RT Pengubahan hendaklah mengandungi tajuk

Rancangan Tempatan Pengubahan dan TIDAK PERLU
MENYATAKAN PEMBATALAN NOTIS WARTA RT ASAL.
Pewartaan hanya dibuat terhadap perkara yang terlibat
dengan pengubahan sahaja dan secara automatik
menggantikan bahagian RT Asal yang telah dipinda. Rujuk
Lampiran XI untuk Contoh Format Notis Warta RT
Pengubahan.
4-5
4.5 KAWALAN DOKUMEN
Bagi memastikan semua peringkat penyediaan, publisiti dan pewartaan Draf

RT melalui proses yang telus dan berkesan, dokumen Draf RT perlu melalui
tiga perkara berikut:
i. Cop pengesahan dokumen kawalan Draf RT;

ii. Penyerahan dokumen kawalan Draf RT kepada agensi untuk
simpanan; dan
iii. Edaran salinan RT kepada agensi teknikal berkaitan.
Untuk proses dan prosedur yang lebih terperinci bagi peringkat Pemeriksaan,
Siasatan dan Pendengaran (Publisiti), sila rujuk Manual Publisiti dan
Penyertaan Awam edisi terkini.
4.5.1 Cop Pengesahan Dokumen Kawalan Draf RT
Dokumen Draf RT yang melalui proses kelulusan akan dicop sebagai

dokumen kawalan untuk tujuan kesahihan kandungan dokumen
tersebut. Terdapat dua (2) dokumen yang akan melalui cop
pengesahan dokumen kawalan Draf RT sepertimana di Rajah 4.1.
4-6
-
Rajah 4.1 : Senarai Cop Pengesahan Dokumen Kawalan RT
Dokumen A Dokumen B Dokumen C Dokumen D
Dokumen
Tujuan
Sebelum Publisiti Untuk Publisiti Untuk Kelulusan Untuk Kelulusan

Majlis Penuh dan MMKN
JPN
Selepas
Dokumen
Selepas
Selepas
Status
Penambahbaikan Penambahbaikan
(JSTP) atau Penambahbaikan
(Majlis Penuh/
sebelum (JPN)
JK Khas/ JPN)
penambahbaikan
Pengesahan
• Majlis Penuh • Setiausaha

• Setiausaha
• JK Khas di JSTP
Cop
Setiausaha
JPN
bawah JPN / Majlis • Setiausaha
• MMKN
JPN JPN
Rajah 4.2 : Contoh Cop Kelulusan Draf RT daripada Majlis

Penuh (untuk tujuan Publisiti) - cop pertama di atas
DOKUMEN A
Draf Rancangan Tempatan ini telah dibentangkan kepada Mesyuarat

Majlis Penuh (Nama PBPT) Bil. __________________
bertarikh ________________ . Butiran kelulusan perlu merujuk kepada
minit mesyuarat berkenaan.
Disahkan oleh :
___________________________
(NAMA)
Setiausaha Majlis Penuh COP RASMI
Nama PBPT: _________________ PBPT
Tarikh : ____________________
4-7
Rajah 4.3 : Contoh Cop Kelulusan Draf RT daripada JK Khas/
JPN (untuk tujuan Publisiti) - cop kedua di atas DOKUMEN A
Draf Rancangan Tempatan ini telah dibentangkan kepada Jawatankuasa

Perancang Negeri ___________________________ Bil. _______________
bertarikh _______________. Butiran kelulusan perlu merujuk kepada minit
mesyuarat berkenaan.
Disahkan oleh :
__________________________
(NAMA) COP RASMI
Setiausaha JPN,
Jawatankuasa Perancang Negeri PLANMalaysia@
Tarikh : ___________________ Negeri
Rajah 4.4 : Contoh Cop Pengesahan Penambahbaikan Draf

RT (Untuk Tujuan Publisiti) - Cop Pertama Di Atas
DOKUMEN B
Draf Rancangan Tempatan ini telah dipinda berdasarkan pertimbangan
mesyuarat Majlis Penuh Bil. _________________ dan Mesyuarat
Jawatankuasa Khas /Jawatankuasa Perancang Negeri Bil.
_____________. Draf Rancangan Tempatan ini telah mendapat kelulusan
Majlis Penuh sepertimana diperuntukkan di bawah Subseksyen 13(1) Akta
Perancangan Bandar dan Desa 1976 [Akta 172].
Disahkan oleh :
_________________________
(NAMA)
Setiausaha Majlis Penuh COP RASMI
Majlis ___________________ PBPT
4-8
-
Rajah 4.5 : Contoh Cop Pengesahan Pindaan Draf RT
Berdasarkan Syor JSTP (untuk Kelulusan Draf RT) - Cop
Pertama Di Atas DOKUMEN C6
Draf Rancangan Tempatan ini telah dipinda berdasarkan syor

Jawatankuasa Siasatan Tempatan dan Pendengaran yang telah bersidang
pada __________________. Butiran pindaan perlu merujuk kepada
Laporan Keputusan JSTP berkenaan.
Disahkan oleh :
__________________________
(NAMA) COP RASMI
Setiausaha JPN,
Jawatankuasa Perancang Negeri PLANMalaysia@
Tarikh : ___________________ Negeri
Rajah 4.6 : Contoh Cop Kelulusan Draf RT Daripada Majlis

Penuh (Untuk Kelulusan Draf RT) - Cop Kedua Di Atas
DOKUMEN C
Draf Rancangan Tempatan ini telah dibentangkan kepada Majlis Penuh

________(Nama PBPT)____________ Bil.
___________________bertarikh _________________. Butiran kelulusan
perlu merujuk kepada minit mesyuarat berkenaan.
Disahkan oleh :
__________________________
(NAMA) COP RASMI
Setiausaha Majlis Penuh PBPT
Nama PBPT: _________________
Tarikh : ____________________
6
Cop pengesahan pindaan tidak perlu diwujudkan jika urusetia membuat pembaikan Draf RT selepas mesyuarat JPN atau
tidak terdapat sebarang bantahan atau cadangan diperingkat publisiti.
4-9
Rajah 4.7 : Contoh Cop Kelulusan Draf RT Daripada JPN
(untuk Kelulusan Draf RT) - Cop Ketiga Di Atas DOKUMEN C
Draf Rancangan Tempatan ini telah dibentangkan kepada Jawatankuasa

Perancang Negeri ________________________ Bil. ________________
bertarikh __________________. Butiran kelulusan perlu merujuk kepada
minit mesyuarat berkenaan.
Disahkan oleh :
__________________________
(NAMA)
Setiausaha COP RASMI
JPN,
Jawatankuasa Perancang Negeri
PLANMalaysia@
Tarikh : ___________________ Negeri
Rajah 4.8 : Contoh Cop Pengesahan Pindaan Draf RT

Berdasarkan Keputusan Majlis Penuh dan JPN (untuk
Kelulusan Draf RT) - Cop Pertama Di Atas DOKUMEN D
Draf Rancangan Tempatan ini telah dipinda berdasarkan pertimbangan

mesyuarat Majlis Penuh Bil _______________________ dan Mesyuarat
Jawatankuasa Perancang Negeri Bil. ____________________________.
Draf Rancangan Tempatan ini telah mendapat kelulusan Jawatankuasa-
Jawatankuasa berkaitan sepertimana diperuntukkan di bawah
subseksyen 15(1) dan subseksyen 15(1A) Akta Perancangan Bandar dan
Desa 1976 [Akta 172].
Disahkan oleh :
___________________________
COP RASMI
(NAMA) JPN,
Setiausaha PLANMalaysia@
Jawatankuasa Perancang Negeri Negeri
Tarikh : ___________________
4-10
-
Rajah 4.9 : Contoh Cop Pengesahan Persetujuan Draf RT
daripada MMKN - Cop Kedua Di Atas DOKUMEN D
Draf Rancangan Tempatan ini telah dipersetujui oleh Majlis Mesyuarat

Kerajaan Negeri _______________________ Bil. __________________
bertarikh ______________________ sepertimana diperuntukkan di
bawah subseksyen 15(1C) Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976
[Akta 172].
Disahkan oleh :
__________________________ COP RASMI
(NAMA) MMKN
Setiausaha MMKN/ Jurutulis
Tarikh : ___________________
4.5.2 Penyerahan Dokumen Draf RT Kepada Agensi Untuk

Simpanan
Bagi tujuan kawalan dan jaminan kesahihan kandungan dokumen RT yang

telah melalui proses publisiti dan kelulusan, dokumen ini perlu diserahkan
kepada agensi-agensi berikut untuk simpanan seperti Jadual 4.2, iaitu:
Jadual 4.1 : Senarai Agensi Yang Memegang/ Menyimpan Dokumen

Kawalan (Satu (1) Salinan Asal Untuk Setiap Agensi)
No. Siri Laporan Agensi
1. Pihak Berkuasa Perancang Tempatan
2. PLANMalaysia@Negeri
Bahagian Rancangan Pembangunan, PLANMalaysia (jika
3.
berkaitan)
4. Pegawai Undang-Undang Negeri
5 Bahagian/ Unit Perancang Ekonomi Negeri
4-11
4.5.3 Edaran Salinan RT Kepada Agensi Teknikal Berkaitan
Setelah notis pewartaan persetujuan Pihak Berkuasa Negeri disiarkan,

dokumen RT perlu disediakan. Bagi memastikan semua pihak mempunyai
akses kepada dokumen RT ini untuk tujuan kawalan dan pelaksanaan,
salinan RT ini perlu dibuat edaran. Senarai edaran adalah seperti di Jadual
4.3.
Jadual 4.2 : Senarai Edaran Salinan Rancangan Tempatan
Bil. Agensi
1. Pejabat Menteri Besar/ Ketua Menteri
2. Bahagian Kerajaan Tempatan
3. Unit Penyelarasan Pelaksana (ICU)
4. Pihak Berkuasa Wilayah Pembangunan Koridor
5. Pejabat Tanah dan Galian Negeri
6. Jabatan Perancang Bandar di Pihak Berkuasa Perancangan Tempatan
7. PLANMalaysia@Negeri
8. Unit Penyelarasan Projek PLANMalaysia
9. Bahagian Rancangan Pembangunan (Pejabat Projek Zon PLANMalaysia)
10. Perpustakaan PLANMalaysia
11. Semua jabatan/ agensi teknikal negeri
12. Semua jabatan/ agensi teknikal daerah
13. Perpusatakaan Negara Malaysia (dengan No. Siri ISBN)
4-12
-
PENUTUP
PENUTUP
Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022 ini disediakan sebagai satu mekanisma
rujukan dan panduan pihak yang terlibat dalam penyediaan RT Penggantian dan
RT Pengubahan. Secara keseluruhannya, manual ini menekankan kepada
penyelarasan bersama Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019, penerapan
elemen bandar pintar (smart city), penyelarasan semula mengikut keperluan MS
ISO 9001:2015 bagi Dokumen Kualiti Prosedur Kualiti Khas (PKK) RT,
penambahbaikan pendekatan kajian mengikut sektor berdasarkan keperluan
semasa dan penyelarasan penyediaan Pelan Geospatial Guna Tanah Perancangan
berdasarkan Manual Sistem Maklumat Geografi (GIS) dan Prosedur Operasi
Standard (SOP) Pengurusan Data Geospatial terkini. Semoga penerbitan Manual
ini dapat membantu semua pihak yang terlibat dalam penyediaan RT bagi
menghasilkan RT yang seragam dan berkualiti.
5-1
LAMPIRAN
LAMPIRAN I PENDEKATAN KAJIAN MENGIKUT SEKTOR7
KERANGKA WILAYAH
Hasil/ Output Analisis Keperluan Data

• Dasar global, negara dan negeri • Matriks dasar yang berkaitan • Laporan NUA, SDGs, WKB,
yang diterjemahkan dalam dan impak kepada RFN, DPN, RSN dan laporan-
konteks perancangan di kawasan pertumbuhan penduduk, laporan lain yang berkaitan.
kajian. sosio-ekonomi dan asas
ekonomi kawasan kajian. • Dasar Pembangunan Wilayah:
• Penilaian kepentingan dasar- o Global;

dasar terhadap pembangunan o Wilayah;
di kawasan kajian. o Negeri; dan
o Daerah.
• Mengenalpasti, menganalisis
dan menterjemah dasar dan • Maklumat sekunder dari lain-lain
strategi pembangunan di pihak berkepentingan.
peringkat global, negara,
wilayah, negeri dan daerah • Profil pembangunan ekonomi
dari segi hala tuju, kesan dan negeri serta profil sektor utama
perkaitannya kepada kawasan daerah.
RT.
• Rajah jaringan supply chain • Pelan tapisan. • Dasar pembangunan wilayah

bandar-bandar dalam daerah berkaitan dan yang
bersempadan. • Penilaian impak kepada bersempadan.
kawasan kajian.
• Strategi pertumbuhan bandar. • Laporan dan kajian berkaitan
• Analisis jaringan supply chain. projek berimpak tinggi.
• Perhubungan antara wilayah,
negeri dan daerah dari segi: • Maklumat sekunder dari lain-lain
o Sistem pengangkutan sedia pihak berkepentingan.
ada, komited dan cadangan;
dan
o Projek-projek ekonomi
berimpak tinggi.
• Pelan lapisan kerangka wilayah • Analisis jaringan supply chain. • Tahap perkhidmatan bandar
tahun semasa yang mengandungi termasuk aktiviti perniagaan
koridor pembangunan, zon • Ranking bandar mengikut dan perkhidmatan,
promosi pembangunan, guna kepentingan fungsi dan perindustrian, perkhidmatan
tanah utama, hubungan jalan kekuatan aktiviti ekonomi dan kerajaan.
raya utama, hierarki petempatan tahap perkhidmatan.
dan perhubungan (lapangan • Maklumat sekunder dari sektor
terbang, pelabuhan dsb). perniagaan dan perkhidmatan.
• Perbandingan pelan lapisan • Data baseline yang disintesis

kerangka wilayah tahun semasa dan pelan tapisan kerangka
dan peta cadangan kajian RT wilayah (hasil kajian).
terdahulu.
• Kajian lapangan/ lawatan tapak.
• Pelan rangka kerja pembangunan
kawasan RT dan negeri.
____________________________________
7
Sektor kajian perlu disesuaikan mengikut konteks dan keperluan kajian.
6-1
• Senarai isu dan potensi • Pelan tapisan. • Maklumat sekunder dan laporan
pembangunan kawasan kajian berkaitan.
dalam konteks pembangunan • Analisis SWOT.
wilayah. • Senarai isu, strategik, potensi
dan prospek di peringkat negeri
• Prospek pembangunan semasa dan daerah yang berkaitan
dari segi kedudukan, keadaan dengan kawasan kajian.
fizikal, taburan aktiviti, taburan
kawasan sumber dan hierarki
petempatan utama dalam
perspektif wilayah.
• Cadangan dan arah tuju • Analisis dan terjemahan • Data sekunder trend dan
pembangunan kawasan RT dan peranan kawasan RT di senario pembangunan semasa.
perancangan spatial daerah. peringkat negeri dan wilayah.
• Hala tuju pembangunan
• Analisis PESTEL (Political, kawasan bersebelahan.
Economic, Sociological,
Technological, Environmental,
Legal).
• Cadangan awal Pelan Konsep • Pelan tapisan. • Data baseline yang disintesis
Kerangka Wilayah. dan pelan tapisan kerangka
• Analisis SWOT. wilayah (hasil kajian).
• Pelan Konsep Kerangka Wilayah.
• Mengkaji, menganalisis dan
• Menentukan hala tuju, kesan dan menterjemah cadangan-
hubung kait dasar dan strategi di cadangan dan komitmen
peringkat global, negara dan pembangunan utama negara,
negeri kepada kawasan RT. negeri dan daerah yang
dijangka akan mempengaruhi
pertumbuhan daerah.
• Rumusan rundingan dengan • Menganalisis kesesuaian zon • Data guna tanah kawasan
semua PBPT bersebelahan/ guna tanah semasa. bersempadan.
berjiran mengenai isu-isu
pembangunan sempadan. • Data pembangunan komited
kawasan bersempadan.
• Pengezonan baharu atau
pengezonan semula kawasan • Maklumat sekunder dari lain-lain
pembangunan sedia ada. pihak berkepentingan.
6-2
-
PENDUDUK DAN SOSIO-EKONOMI

• Ringkasan penemuan dasar-dasar • Matriks dasar berkaitan impak • Laporan NUA, SDGs, WKM,
dan strategi di peringkat global, kepada pertumbuhan RFN, DPN, RSN dan dokumen-
wilayah, negara, negeri dan penduduk, sosio-ekonomi dan dokumen laporan yang
daerah serta lain-lain dasar yang asas ekonomi kawasan kajian. berkaitan.
berkaitan kajian sektoral.
• Analisis SWOT. • Maklumat sekunder dari lain-lain
• Hubungan ekonomi serantau di pihak berkepentingan.
peringkat negara, negeri dan
daerah.
• Rumusan dan sintesis trend • Analisis perbandingan. • Data guna tenaga dan
pertumbuhan dan profil sosio- pekerjaan (tahun semasa).
ekonomi termasuk guna tenaga, • Kadar penyertaan buruh.
kadar penyertaan buruh, • Data pendapatan isi rumah,
pengangguran, jenis pekerjaan, • Insiden kemiskinan. trend insiden kemiskinan.
status bekerja, pendapatan isi
rumah dan kadar kemiskinan. • Data penduduk mengikut
kumpulan umur, etnik, jantina
dan data migrasi.
• Analisis shift share.
• Analisis Location Quotient

(LQ).
• Penekanan sektor ekonomi utama • Analisis Location Quotient • Data KDNK mengikut sektor
daerah. (LQ). ekonomi.
• Rantaian nilai bagi setiap katalis • Analisis peluang pelaburan. • Unjuran/ sasaran KDNK negeri
ekonomi. dan sektor ekonomi utama.
• Analisis PESTEL (Political,
• Rumusan pertumbuhan penduduk Economic, Sociological, • Penduduk tahun semasa dan
tahun semasa. Technological, Environmental, unjuran.
Legal).
• Rumusan penduduk dan isi rumah • Kadar pertumbuhan ekonomi.
mengikut mukim tahun semasa. • Analisis nisbah jantina,
dependency ratio, kadar • Pelan taburan dan kepadatan
• Nisbah jantina mengikut mukim migrasi. penduduk dalam bentuk spatial
tahun semasa. dan attribute GIS.
• Kumpulan umur dan nisbah

tanggungan tahun semasa.
• Taburan etnik mengikut mukim.
• Kadar migrasi bersih dan tujuan

migrasi.
• Penemuan faktor-faktor yang • Analisis perbandingan. • Senarai projek komited.

mempengaruhi perubahan
penduduk dan pekerjaan dalam • Analisis PESTEL (Political, • Senarai projek berimpak tinggi.
jangka masa perancangan Economic, Sociological,
contohnya: Technological, Environmental, • Senarai cadangan projek-projek
o Dasar-dasar kerajaan; Legal). utama sektoral.
o Pembangunan komited; dan
o Pembangunan sekitar.
6-3
• Hasil analisis perubahan zon • Pembangunan katalis di sekitar
guna tanah dan tumpuan kawasan kajian.
pembangunan.
• Katalis ekonomi (unjuran). • Analisis aktiviti-aktiviti • Data guna tenaga dan

ekonomi yang menyumbang pekerjaan.
• Unjuran penduduk tahun sasaran. kepada pendapatan dan
peluang pekerjaan di • Data penduduk kawasan kajian.
• Kumpulan umur dan nisbah kawasan kajian.
tanggungan (unjuran). • Unjuran penduduk dan guna
• Rujukan bersilang dengan tenaga sehingga tahun
• Jumlah isi rumah tahun sasaran. kajian sektor perniagaan dan perancangan berasaskan
perkhidmatan, perindustrian, perbandingan dengan RFN, DPN
• Unjuran guna tenaga dan pertanian. dan RSN.
pekerjaan.
• Analisis perbandingan
• Sasaran penduduk mengikut menggunakan kaedah
pusat petempatan. ‘compound interest’.
• Cadangan awal untuk taburan

dan kepadatan penduduk di
daerah dalam tempoh
perancangan.
6-4
-
GUNA TANAH DAN CIRI FIZIKAL

• Rumusan dasar, strategi dan • Mengenal pasti dasar dan • Laporan NUA, SDGs, RFN, DPN,
matlamat pembangunan guna perkara-perkara berkaitan Rancangan Malaysia Lima Tahun,
tanah dari konteks global, negara, dengan pembangunan guna RSN dan RT terdahulu.
wilayah dan negeri. tanah.
• Melakukan SWOT analisis bagi

melihat kesesuaian dasar-
dasar berkaitan kawasan
kajian dan daerah
bersempadanan.
• Pelan ketinggian. • Analisis topografi berasaskan • Keadaan Fizikal:
kelas-kelas ketinggian.
• Pelan kecerunan. o Topografi;
• Analisis kecerunan. o Geologi;
• Pelan geologi tanah. o Tanah-tanih;
• Teknik Multi Criteria Decision o Hidrologi;
• Hidrografi lembangan sungai. Making (MCDM). o KSAS;
o Kawasan sumber mineral;
dan
o Kelas siri tanah dan
kesesuaian untuk pertanian
utama.
• Pelan taburan guna tanah utama • Analisis klasifikasi mengikut • Guna tanah semasa dan komited
termasuk pembangunan komited jenis guna tanah: kawasan kajian:
dan kawasan bersempadan:
o Luas; o Perumahan;
o Keseluruhan; dan o Lokasi; o Komersial;
o Blok Perancangan. o Jenis pembangunan; o Industri;
o Agihan; o Institusi dan Kemudahan
o Corak; Masyarakat;
o Peratusan guna tanah; o Tanah lapang dan rekreasi;
dan o Tanah kosong;
o Kesesuaian perletakan. o Pengangkutan;
o Infrastruktur dan Utiliti;
o Pertanian;
o Hutan;
o Badan air;
o Pantai;
o Kawasan kegunaan Khas
(commercial recreation-
theme park, golf couse dll);
o Kawasan Sensitif Alam
Sekitar; dan
o Rangkaian Ekologi CFS.
• Pelan status pemilikan tanah • Bilangan. • Hak milik tanah.

mengikut kategori utama iaitu
persendirian dan kerajaan. • Keluasan.
• Lokasi.
• Syarat Nyata Tanah.
• Status Tanah (Tanah Rizab

Melayu, Tanah Adat dan
Tanah Wakaf).
6-5
• Pelan keperluan dan kesediaan • Teknik Multi Criteria Decision • Isu, potensi, Kekuatan dan
tanah yang mengandungi Making (MCDM) bagi menilai kekangan yang mungkin
kawasan berhalangan, kawasan tahap kesesuaian tanah dari mempengaruhi perancangan
berpotensi dan kawasan tindakan segi potensi dan halangan mengikut keutamaan.
termasuk penilaian terhadap pembangunan.
prestasi hartanah di kawasan • Data berkaitan sektor-sektor
projek. yang menjadi Daya Pengerak
(Driving Forces) kepada kawasan
• Pelan arah perkembangan. kajian.
• Pelan konsep pembangunan

keseluruhan.
• Peta Indeks Cadangan Guna • Teknik Multi Criteria Decision • Isu, potensi, kekuatan dan
Tanah. Making (MCDM). kekangan yang mempengaruhi
perancangan mengikut
• Pelan Keseluruhan Cadangan • Analisis SWOT. keutamaan.
Guna Tanah.
• Shannon Entropy. • Data berkaitan sektor-sektor
• Pelan Cadangan Sektoral. yang menjadi Daya Pengerak
(Driving Forces) kepada kawasan
• Jadual Kelas Penggunaan Tanah kajian.
(KGT), Pelan Subjek dan Garis
Panduan/ Piawaian.
• Penyimpanan data GIS.
• Strategi pembangunan fizikal.
• Pelan Intensiti.
• Penyediaan pelan zoning guna

tanah berasaskan scenario
planning.
6-6
-
PERUMAHAN

• Pelan dan taburan guna tanah • Analisis tahap penyediaan dan • Pelan zonning, komited dan
perumahan mengikut kategori, taburan perumahan sedia ada cadangan perumahan.
jenis dan lokasi. mengikut kategori, jenis dan
lokasi. • Taburan dan senarai kawasan
• Pelan taburan dan lokasi perumahan mengikut jenis
perumahan mampu milik. • Analisis penawaran dan perumahan sedia ada, komited
permintaan bekalan rumah dan cadangan.
• Unjuran keperluan dan semasa mengikut kategori,
penyediaan perumahan mengikut jenis dan lokasi. • Jumlah dan senarai taburan
kategori dan jenis. pembangunan perumahan
• Analisis tren dan arah komited.
• Unjuran penyediaan perumahan perkembangan perumahan.
mengikut kawasan (bandar dan • Senarai dan lokasi tapak bagi
luar bandar). • Analisis permohonan dan penyediaan Rumah Mampu
penyediaan Rumah Mampu Milik.
• Unjuran Perumahan Mampu Milik. Milik dalam kawasan kajian.
• Bilangan kawasan
• Strategi dan cadangan penyediaan • Analisis jangkaan keperluan perkampungan, setinggan dan
perumahan pada masa akan tanah untuk perumahan. kawasan perumahan
datang (sehingga tahun terancang/ tidak terancang.
perancangan). • Analisis kawasan perumahan
yang bermasalah seperti • Kawasan perumahan yang
• Strategi dan langkah-langkah setinggan, pencemaran alam mempunyai nilai sejarah dan
meningkatkan penawaran sekitar dan lain-lain. unsur-unsur tradisional serta
perumahan termasuk Perumahan bernilai.
Mampu Milik. • Analisis penilaian terhadap
kawasan perumahan yang • Maklumat bilangan dan projek
• Pelan kepadatan pembangunan mempunyai nilai sejarah dan Perumahan Mampu Milik.
perumahan pada masa akan unsur-unsur tradisional.
datang (sehingga tahun • Maklumat permohonan
perancangan). • Analisis penyediaan perumahan Perumahan Mampu Milik.
berdasarkan unjuran
• Pelan dan strategi pembangunan penduduk/ pendapatan/ lokasi/ • Maklumat permohonan
bagi kawasan yang berpotensi trend. perumahan semasa.
dibangunkan atau dikekalkan,
kawasan pembangunan semula • Analisis perumahan mengikut • Maklumat purata pendapatan
dan kawasan perumahan permintaan dan trend penduduk.
bermasalah seperti setinggan dan pembangunan.
sebagainya. • Piawaian Perancangan.
• Analisis SWOT penyediaan
• Konsep penyediaan perumahan perumahan.
yang menerapkan elemen smart
city dan lain-lain.
• Cadangan Garis Panduan

Perumahan.
• Pelan cadangan pengezonan

kawasan potensi pembangunan
perumahan masa hadapan.
• Cadangan Kelas Kegunaan Tanah.
6-7
PERNIAGAAN

• Terjemahan dasar dan polisi • Analisis hala tuju, kesan dan  Dasar dan polisi utama di
utama dalam kajian perniagaan. perkaitan dasar serta polisi pelbagai peringkat.
kepada sektor perniagaan.
• Inventori dan pelan taburan  Bilangan pertubuhan
kawasan perniagaan formal dan • Analisis taburan dan corak perniagaan formal dan informal
informal. aktiviti perniagaan semasa mengikut:
mengikut lokasi, status dan jenis
• Hala tuju dan tekanan aktiviti. o Lokasi;
pembangunan perniagaan. o Status perniagaan; dan
• Analisis tekanan pembangunan o Aktiviti perniagaan.
• Unjuran penglibatan bumiputera perniagaan.
dalam aktiviti perniagaan.  Maklumat projek komited
• Analisis penglibatan bumiputera perniagaan mengikut:
• Unjuran keperluan keluasan ruang dalam aktiviti perniagaan.
lantai perniagaan dan o Lokasi;
perkhidmatan mengikut tahun • Analisis penawaran ruang lantai o Keluasan; dan
unjuran. perniagaan dan keperluan tanah o Komponen pembangunan
berdasarkan kepada unjuran perniagaan.
• Isu, masalah dan potensi penduduk.
pembangunan perniagaan.  Penglibatan bumiputera dalam
• Analisis kekuatan, kelemahan, sektor perniagaan mengikut
• Strategi pembangunan dalam ancaman dan peluang (SWOT) lokasi.
mengatasi dan menambahbaik bagi mengenalpasti keadaan
pembangunan perniagaan dan semasa perniagaan dan potensi  Jumlah unjuran penduduk.
perkhidmatan dengan masa hadapan.
mengambilkira aspek dan konsep  Zon guna tanah perniagaan RT
pembangunan terkini. • Analisis zon guna tanah terdahulu.
perniagaan dari segi keluasan
• Cadangan pengukuhan fungsi dan sedia ada berbanding zon
hierarki pusat perniagaan perniagaan RT terdahulu.
mengikut bandar/ pekan dalam
menentukan nisbah plot, zon guna
tanah perniagaan dan jenis aktiviti
(higher order goods, medium
order goods dan low order
goods).
6-8
-
PERINDUSTRIAN

• Terjemahan dasar dan polisi • Analisis hala tuju, kesan dan  Dasar dan polisi utama di
utama dalam kajian perindustrian. perkaitan dasar serta polisi pelbagai peringkat.
kepada sektor perindustran.
• Inventori dan pelan taburan  Inventori kawasan
kawasan perindustrian terancang • Analisis trend, taburan dan perindustrian terancang dan
dan tidak terancang. corak aktiviti perindustrian masa tidak terancang mengikut:
kini mengikut lokasi, status dan
• Perkaitan dan rantaian aktiviti jenis aktiviti. o Lokasi;
industri. o Jenis aktiviti;
• Analisis perkaitan dan rantaian o Pemilikan;
• Unjuran keperluan keluasan aktiviti industri semasa kawasan o Perolehan sumber bahan;
kawasan perindustrian mengikut serta luar kawasan RT. o Pasaran Produk;
tahun unjuran. o Pendapatan tahunan; dan
• Analisis trend Pertumbuhan o Bilangan tenaga kerja
• Isu, masalah dan potensi mengikut kadar nisbah bilangan (warga tempatan dan
pembangunan perindustrian. pekerja/ekar bagi keperluan warga asing).
penyediaan guna tanah industri
• Strategi pembangunan dalam sehingga tahun unjuran.  Maklumat projek komited
mengatasi dan menambahbaik perindustrian mengikut:
pembangunan perindustrian • Analisis kekuatan, kelemahan,
dengan mengambilkira aspek dan ancaman dan peluang (SWOT) o Lokasi;
konsep pembangunan terkini. bagi mengenal pasti keadaan o Keluasan; dan
semasa perindustrian. o Komponen pembangunan.
• Cadangan pembangunan
perindustrian meliputi: • Analisis zon guna tanah  Zon guna tanah perindustrian
perindustrian dari segi keluasan RT terdahulu.
o Zon industri baharu/ khusus sedia ada berbanding zon
dan insentif-insentif yang perindustrian RT terdahulu.  Bilangan industri tanpa lesen/
bersesuaian; haram mengikut jenis dan
o Cadangan pemutihan • Analisis kesediaan tanah yang lokasi mengikut BP.
industri bagi mengatasi isu berpotensi untuk pembangunan
industri haram; perindustrian.  Bilangan industri yang
o Cadangan kemudahan menimbulkan masalah
sokongan industri • Analisis kesesuaian piawaian pencemaran/ marabahaya dan
merangkumi aksesibiliti, perancangan bagi pembangunan toksik mengikut jenis, lokasi
guna tenaga kerja perindustrian seperti nisbah dan mengikut BP.
berkemahiran, penyediaan plinth, tempat letak kereta,
asrama pekerja dan lain-lain; anjakan bangunan dll.  Senarai insentif-insentif sedia
dan ada yang disediakan oleh
o Garis panduan pembangunan • Analisis kesesuaian terhadap agensi dan PBT.
perindustrian yang terperinci. dasar kawalan pembangunan
semasa.  Senarai Industri Kecil dan
Sederhana/ Kotej Industri di
bawah bimbingan agensi/
jabatan.
 Garis panduan/ piawaian

semasa.
6-9
INSTITUSI DAN KEMUDAHAN MASYARAKAT

• Pelan taburan kemudahan • Analisis taburan kemudahan • Dasar perancangan
semasa mengikut lokasi dan semasa dan komited mengikut peringkat global, nasional,
kawasan tadahan. hierarki petempatan, bilangan, negeri serta tempatan.
jenis, keluasan tapak dan
• Pelan taburan kemudahan yang keadaan fizikal. • Inventori kemudahan
perlu dinaiktaraf, dibaiki atau masyarakat berdasarkan
ditempatkan semula mengikut • Analisis ke atas bilangan kepada lokasi, bilangan,
lokasi. kemudahan semasa jenis keluasan tapak dan
berdasarkan kepada piawaian hierarki mengikut BP.
• Pelan taburan projek yang yang diguna pakai (permintaan
komited di peringkat cadangan berbanding penawaran). • Inventori Institusi Kerajaan/
mengikut lokasi. Badan Berkanun.
• Mengenal pasti isu, masalah
• Pelan lokasi cadangan Pusat semasa dan prospek • Kemudahan masyarakat
Transformasi Bandar (UTC). penyediaan kemudahan meliputi:
masyarakat.
• Jadual unjuran kemudahan o Pendidikan;
mengikut jenis, bilangan, • Membuat unjuran keperluan o Kesihatan;
keluasan tapak dan lokasi kemudahan awam, pendidikan, o Keselamatan;
berdasarkan unjuran penduduk keselamatan, kesihatan, o Keagamaan;
termasuk golongan orang keagamaan, perkuburan dan o Perkuburan;
kelainan upaya (OKU). rumah kebajikan. o Perpustakaan;
o Dewan masyarakat/
• Cadangan garis panduan • Kesesuaian garis panduan, dewan serba guna;
pambangunan kemudahan dasar dan piawaian semasa. o Institusi kerajaan/
masyarakat. Badan Berkanun;
o Rumah Kebajikan; dan
o Rumah Persatuan/
Pertubuhan.
• Kawasan tadahan bagi

kemudahan masyarakat.
• Maklumat Pusat
Transformasi Bandar (UTC)
• Senarai projek komited bagi

institusi kerajaan.
• Senarai pembangunan
komited (Lulus KM) yang
melibatkan tanah rizab
kemudahan awam dan
institusi.
• Garis panduan/ piawaian

semasa.
6-10
-
PEMBANGUNAN PETEMPATAN DESA

• Cadangan garis panduan • Analisis taburan guna tanah • Dasar perancangan peringkat
pembangunan petempatan desa. dan keadaan fizikal kawasan global, nasional, negeri serta
petempatan. tempatan.
• Cadangan memperkasakan
institusi jawatankuasa kampung • Analisis tahap sosio-ekonomi • Maklumat pusat-pusat
dan desa agar dapat menjadi penduduk kawasan petempatan terpilih dari segi
sebuah institusi penghubung petempatan: lokasi, guna tanah sedia ada
antara kerajaan negeri dan dan keadaan fizikal seperti
penduduk kampung dan desa o Niche produk perniagaan petempatan FELDA, FELCRA,
dalam menyalurkan bantuan dan dan identiti kampung; dan kampung baharu, petempatan
menjaga kebajikan penduduk. o Kekuatan dan kelemahan orang asli dan kampung tradisi
pembangunan produk mengikut BP.
• Pelan taburan lokasi cadangan kampung dan tempatan.
Pusat Transformasi Luar Bandar • Maklumat sosio-ekonomi di
(RTC). • Mengenal pasti isu dan kawasan pusat petempatan
masalah pembangunan terpilih mengikut BP.
• Cadangan Desa Pintar. petempatan desa.
• Maklumat Pusat Transformasi
• Pelan cadangan sempadan • Analisis penilaian dan kajian Luar Bandar (RTC).
kampung mengikut mukim. terhadap Akta GSA bagi
pemajuan di petempatan desa • Data sempadan kampung dari
• Pelan cadangan sempadan pusat (Tanah Rancangan FELDA dan agensi peringkat negeri dan
pertumbuhan desa. FELCRA). tempatan.
• Cadangan strategi pembangunan • Analisis pembangunan desa • Tanah GSA berangkai dan
pemilikan tanah bermasalah, pintar. tanah-tanah terperingkat lain.
tanah GSA dan tanah adat.
• Analisis isu dan masalah pelan • Maklumat pengurusan dan
• Cadangan program pemerkasaan organisasi pengurusan organisasi kampung.
petempatan desa. kampung dan petempatan
desa.
6-11
KEMUDAHAN TANAH LAPANG, REKREASI DAN LANDSKAP

Tanah Lapang dan Rekreasi
• Pelan taburan kemudahan • Hierarki kawasan tanah lapang  Maklumat tanah lapang dan
tanah lapang dan rekreasi dan rekreasi. rekreasi di kawasan RT
sedia ada mengikut hierarki. meliputi:
• Bilangan kawasan tanah
• Unjuran keperluan tanah lapang dan rekreasi. o Keadaan semasa;
lapang dan rekreasi. o Projek-projek yang
• Taburan, lokasi dan keluasan ditetapkan; dan
• Cadangan tanah lapang dan kawasan tanah lapang dan o Senarai tanah lapang dan
rekreasi baharu. rekreasi. rekreasi yang telah/ belum
diwartakan.
• Cadangan penambahbaikan/ • Permintaaan berbanding
pemeliharaan tanah lapang dan penawaran untuk kawasan • Inventori kualiti semasa
rekreasi. tanah lapang dan rekreasi. kemudahan tanah lapang dan
rekreasi.
• Cadangan pewartaan tanah • Analisis penyediaan
lapang dan rekreasi yang kemudahan tanah lapang dan
sesuai. rekreasi yang sesuai dengan
pelbagai peringkat umur.
• Kawasan pemuliharaan pokok
serta kawasan kesesuaian • Unjuran keperluan tanah
perletakan pokok. lapang dan rekreasi.
• Mengenalpasti kawasan • Analisis kualitatif kesesuaian

rekreasi semulajadi atau aktiviti rekreasi.
kawasan rekreasi dibawah
pemantauan Pihak Berkuasa • Analisis kualitatif kemudahan
Tempatan (PBT). fasiliti rekreasi.
• Analisis kualiti penyediaan

tanah lapang dan rekreasi
sedia ada.
• Isu dan masalah serta potensi

dan prospek tanah lapang dan
rekreasi.
• Analisis kawasan rekreasi

semulajadi atau kawasan
rekreasi dibawah
pemantauan Pihak Berkuasa
Tempatan (PBT).
• Unjuran kawasan tanah lapang

dan rekreasi mengikut hierarki
dan kategori.
6-12
-
Landskap
• Cadangan menaik taraf/ • Mengenalpasti struktur • Landskap mengikut BP:

penambahbaikan/ peningkatan kawasan hijau, landskap
landskap kawasan bandar/ bandar dan landskap semula o Keadaan landskap semasa
pekan. jadi semasa. (mengikut guna tanah);
o Projek-projek yang
• Pelan Konsep Rangkaian Hijau • Analisis kualitatif imej landskap ditetapkan dan dirancang;
Landskap. kawasan perumahan, industri o Jenis landskap kejur dan
pelancongan dan pusat lembut;
• Pelan penambahbaikan landskap bandar. o Kawasan-kawasan yang
pintu masuk dan landskap jalan, tertakluk kepada tree
dan garis panduan khas • Mengenal pasti kawasan preservation order;
pembangunan landskap (kawasan kelompok pokok yang perlu o Senarai pokok yang
perumahan, industri pelancongan dipelihara. mempunyai imej dan
dan pusat bandar) mengikut identiti kawasan kajian;
bandar utama. • Kesesuaian landskap mengikut o Pelan landskap sedia ada;
fungsi. o Lokasi projek landskap;
• Cadangan kawasan untuk o Jenis projek landskap; dan
pemeliharaan pokok di bawah • Analisis kualitatif imej landskap o Taburan projek landskap.
tree preservation order. kawasan perumahan, industri
pelancongan dan pusat
bandar.
6-13
REKA BENTUK BANDAR

• Cadangan mengatasi isu dan • Analisis trend pembangunan • Pelan Guna Tanah Semasa,
masalah berkaitan reka bentuk pusat petempatan bandar Komited dan Cadangan.
bandar. semasa dan akan datang.
• Dasar, garis panduan dan
• Strategi dan cadangan-cadangan • Analisis pembangunan dan piawaian semasa.
mempertingkatkan serta pertumbuhan petempatan atau
menaiktaraf reka bentuk bandar, bandar utama dari segi kualiti • Struktur reruang bandar
imej dan kualiti visual. fizikal dan visual, elemen reka semasa (Pelan Pusat Bandar).
bentuk dan identiti bandar,
• Cadangan berkaitan karektor, had sistem sirkulasi, ciri-ciri • Maklumat atau data mercu
ketinggian bangunan, pandangan bangunan dan lain-lain. tanda, perabot bandar, aktiviti
menarik dan kepentingannya. semasa dan hot spot, vista dan
• Analisis spatial dan aktiviti pemandangan menarik.
• Pelan konsep dan imej reka bandar.
bentuk bandar yang sesuai untuk • Pelan sirkulasi dan laluan
ditonjolkan. • Analisis visual/ vista serta pejalan kaki bandar.
pemandangan yang
• Pelan cadangan penambahbaikkan membentuk karektor dan imej • Maklumat dan pelan seni bina
reka bentuk bandar dan imej bandar. bangunan yang mempunyai
pusat bandar. karektor.
• Analisis laluan dan
• Cadangan placemaking. kebolehtelapan. • Projek-projek yang ditetapkan
atau dalam cadangan yang
• Cadangan garis panduan untuk • Analisis struktur, karektor, dan berkaitan.
pembangunan reka bentuk bandar ketinggian bangunan.
dan kualiti visual bandar di
kawasan kajian. • Analisis rebakan bandar dan
sempadan bandar.
• Cadangan garis panduan dan
kawalan pembangunan reka
bentuk dari segi had ketinggian
dan lain-lain.
6-14
-
PELANCONGAN

• Pelan taburan lokasi/ destinasi • Analisis destinasi • Taburan destinasi, kategori
pelancongan sedia ada. pelancongan dan produk dan jenis produk pelancongan
tempatan sedia ada dan sedia ada dan berpotensi di
• Jadual unjuran penawaran dan yang berpotensi dalam kawasan RT mengikut BP.
permintaan kemudahan menonjolkan identiti
pelancongan dan kemudahan setempat. • Data kemudahan infrastruktur
sokongan. pelancongan dan sokongan
• Analisis profil dan trend industri pelancongan sedia ada
• Cadangan garis panduan ketibaan pelancong asing mengikut lokasi dan mengikut
pembangunan pelancongan. dan domestik. BP bagi:
• Cadangan pakej pelancongan • Mengenal pasti isu, masalah o Tempat penginapan;

dan pertalian dengan lain-lain dan prospek aktiviti o Pusat-pusat penerangan;
sektor berkaitan. pelancongan di kawasan RT o Kemudahan pengangkutan;
dan peringkat wilayah serta o Agensi pelancongan;
• Cadangan Pelan Pelancongan trend ketibaan pelancong. o Kemudahan awam;
atau Pelan Induk Pelancongan o Tempat makan;
mengikut jenis dan kategori • Kenal pasti produk tempatan o Kemudahan pengangkutan
pelancongan yang merangkumi yang berpotensi sebagai dan perhubungan;
lokasi destinasi produk, sumber penonjolan identiti o Jenis dan kategori produk
pelancongan, taburan dan setempat. pelancongan; dan
agihan, kemudahan o Kemudahan penginapan
infrastruktur dan kemudahan • Potensi pembangunan mengikut kategori.
sokongan sedia ada, ditetapkan pelancongan akan datang.
dan cadangan baharu, isu dan  Profil pelancong domestik dan
masalah pemasaran dan • Analisis ketibaan pelancong asing:
strategi/ konsep pemasaran berbanding dengan
produk pelancongan masa penawaran produk dan o Kumpulan umur;
hadapan. kemudahan pelancongan di o Bangsa;
kawasan RT. o Pekerjaan;
o Negara asal; dan
• Analisis sumbangan sektor o Produk pelancongan
pelancongan kepada setempat yang diminati.
ekonomi daerah.
 Jumlah ketibaan pelancong
• Inventori dan audit pusat serta unjuran ketibaan
pelancongan dan produk pelancong dalam dan luar
pelancongan serta negara.
kemudahan sokongan
pelancongan.  Projek pelancongan yang
ditetapkan dan cadangan
• Kaji selidik pelancong bagi mengikut BP.
menilai kehendak dan
keperluan pelancong dan  Program pembangunan
mengenal pasti potensi pelancongan kawasan kajian
pelancongan masa hadapan. mengikut BP.
• Analisis pakej pelancongan. • Kadar penginapan (hotel

occupancy rates) dan tempoh
tinggal (Length of Stay) dan
kemudahan penginapan lain.
• Data dan maklumat KDNK hasil

daripada sektor pelancongan di
Kawasan RT.
6-15
• Analisis segmentasi
pelancongan bagi
mengenalpasti bentuk
pelancongan yang
bersesuaian sebagai contoh
pelancongan berbentuk
keluarga, MICE, perubatan
dan lain-lain bagi
mendapatkan hala tuju
sektor pelancongan
mengikut kategori tersebut.
• Dasar, strategi serta hala

tuju sektor pelancongan
peringkat daerah, negeri
dan negara.
6-16
-
PENGANGKUTAN DAN PENGURUSAN LALU LINTAS

• Pelan liputan rangkaian jalan raya • Analisis dasar–dasar dan polisi • Rangkaian perhubungan
semasa (Jalan Persekutuan, Jalan pengangkutan. wilayah.
Negeri dan Jalan Tempatan).
• Analisis rangkaian perhubungan • Rangkaian jalan semasa dan
• Pelan tahap perkhidmatan jalan wilayah. komited mengikut hierarki.
raya dan persimpangan (level of
service). • Analisis keupayaan jalan raya • Inventori jalan raya bagi
dan persimpangan utama iaitu kawasan RT.
• Pelan pengurusan lalu lintas yang jumlah isipadu lalu lintas dan
merangkumi potential traffic tahap perkhidmatan (level of • Isipadu trafik dan tahap
generated dan kawasan sesak service). perkhidmatan jalan (level of
yang memerlukan service).
penambahbaikan. • Analisis sistem aliran lalu lintas
kawasan pusat bandar dan • Perangkaan/ statistik
• Cadangan jalan-jalan baharu, Pusat Petempatan Utama. kemalangan jalan raya dalam
naik taraf jalan dan jalan-jalan kawasan RT.
komited. • Analisis mengenai kawasan
kemalangan dan kawasan risiko • Garis panduan/ piawaian
kemalangan. semasa.
• Pelan sirkulasi jalan raya • Analisis liputan rangkaian • Sistem rangkaian kemudahan
(motorised and non – motorised kemudahan laluan pejalan kaki laluan pejalan kaki dan basikal
modes) di bandar-bandar utama. di pusat bandar. semasa dan komited di pusat
bandar dan pusat petempatan
• Pelan rangkaian kemudahan • Analisis rangkaian kemudahan utama.
laluan pejalan kaki semasa, laluan basikal di pusat bandar.
komited dan cadangan. • Bilangan dan lokasi tempat
• Analisis bilangan dan letak kenderaan (TLK) awam
• Pelan rangkaian kemudahan penyediaan tempat letak dan berpusat.
laluan basikal, smart mobility kenderaan awam.
(smart solution and smart • Bilangan dan lokasi
element) sedia ada, komited dan • Analisis bilangan dan kemudahan tempat letak
cadangan. penyediaan kemudahan laluan kenderaan (TLK) bagi orang
pejalan kaki bagi orang kelainan kelainan upaya (OKU) dan
• Pelan lokasi tempat letak upaya (OKU) dan warga emas. warga emas.
kenderaan (TLK) semasa,
komited dan cadangan.
• Pelan lokasi park and ride dan

tempat letak kenderaan (TLK)
berpusat komited dan cadangan.
• Pelan liputan perkhidmatan • Analisis kekerapan penggunaan • Data penggunaan

pengangkutan awam. pengangkutan awam di pengangkutan awam (bilangan
kawasan RT. penumpang dan kekerapan).
• Jadual kekerapan penggunaan
pengangkutan awam. • Analisis rangkaian • Rancangan semasa, komited
pengangkutan awam semasa dan cadangan pengangkutan
• Pelan rangkaian perkhidmatan dan komited mengikut mod. awam di kawasan RT.
pengangkutan rel cadangan dan
komited. • Analisis lokasi terminal • Kawasan liputan perkhidmatan
pengangkutan awam (bas, pengangkutan awam.
• Pelan kemudahan pengangkutan teksi, rel, jeti penumpang,
awam sedia ada, komited dan pelabuhan dan kapal terbang). • Rangkaian perkhidmatan
cadangan (darat/laut/udara). pengangkutan awam semasa
dan komited.
6-17
• Pelan menaik taraf perkhidmatan • Analisis pisah ragam (modal • Lokasi terminal pengangkutan
pengangkutan awam. split) di kawasan pusat bandar awam.
utama.
• Cadangan transit orinted • Pelan cadangan atau komited
development (TOD), Car Free untuk pengangkutan rel.
Zone dan Pelan Bersepadu
Pengangkutan Awam. • Jajaran landasan rel.
• Cadangan modal split bagi

kawasan pusat bandar utama.
• Pelan Cadangan dan Strategi • Analisis keupayaan jalan raya • Pelan Induk Pengangkutan
Rangkaian Perhubungan. dan persimpangan utama iaitu Awam Negeri/ kawasan RT.
jumlah isipadu lalu lintas dan
• Pelan Cadangan Pengangkutan tahap perkhidmatan (level of • Dasar–dasar dan polisi
Awam di kawasan RT. service). pengangkutan awam.
• Strategi dan langkah-langkah • Analisis sistem aliran lalu lintas. • Inventori jalan raya bagi
penambahbaikan melalui smart kawasan RT.
mobility (smart solution and
smart element). • Isipadu lalu lintas dan tahap
perkhidmatan jalan (LOS).
6-18
-
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (SISA PEPEJAL DAN SISA BERJADUAL)

• Pelan cadangan lokasi tapak • Analisis kaedah pelupusan • Dasar perancangan peringkat
pelupusan sisa pepejal dan sisa sampah sedia ada. global, nasional, negeri serta
berjadual. tempatan.
• Analisis kedudukan/ taburan
• Cadangan garis panduan perletakan tapak pelupusan sisa • Sistem pungutan dan
pengurusan sisa pepejal dan sisa pepejal dan kawasan tadahan pelupusan sisa pepejal sedia
berjadual. perkhidmatan. ada dan kawasan liputan
perkhidmatan.
• Cadangan pengurusan sisa • Analisis keupayaan tapak
pepejal dan sisa berjadual. pelupusan sisa pepejal sedia • Sistem pembuangan sisa
ada. berjadual.
• Cadangan mewujudkan Sistem
Pengurusan Sisa Pepejal • Analisis kaedah pengurusan sisa • Lokasi dan keluasan tapak
Bersepadu (Integrated Waste berjadual sedia ada. pembuangan.
Management System – IWMS).
• Unjuran penjanaan sisa pepejal • Isipadu buangan sisa pepejal
• Cadangan Strategi Pengurusan dan sisa berjadual mengikut mengikut jenis aktiviti
Sisa Pepejal Terjadual (Schedule kategori. domestik, komersial dan
Waste). industri.
• Mengenal pasti isu dan masalah
• Cadangan program pengumpulan pelupusan sisa pepejal. • Isipadu buangan sisa
sisa elektronik isi rumah agar sisa berjadual.
elektronik tidak dibuang ke tapak • Kesesuaian garis panduan,
pelupusan (Electric Waste e- dasar dan piawaian semasa. • Isipadu muatan pungutan/
waste). hari.
• Analisa data yang dikitar semula
• Cadangan Hebahan Pusat Kitar berdasarkan kategori. • Garis panduan dan piawaian
Semula dan Program Kitar dasar semasa.
Semula. • Mengenalpasti kelemahan dan
kejayaan kitar semula. • Taburan Pusat Kitar Semula.
• Cadangan pengurangan sisa
pepejal di tapak pelupusan • Analisis keupayaan tampungan • Data jumlah sisa pepejal yang
sampah. tapak pelupusan sisa pepejal dikitar semula berdasarkan
dan sisa berjadual. kategori.
• Cadangan sasaran pengurangan
peratusan sampah. • Analisis potensi penjanaan
tenaga diperbaharui.
• Cadangan tindakan untuk tapak
pelupusan sisa pepejal yang akan • Pengenalpastian potensi tapak
ditutup. pelupusan sisa pepejal sanitari
untuk penghasilan tenaga
diperbaharui.
6-19
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (PEMBETUNGAN)

• Pelan taburan dan jenis sistem • Analisis lokasi, kapasiti dan jenis • Senarai aset-aset infrastruktur
pembetungan semasa serta zon- loji rawatan kumbahan. sistem pembetungan dan
zon tadahan perkhidmatan sedia maklumat:
ada. • Analisis keberkesanan dan
keupayaan sistem pembetungan o Lokasi loji rawatan
• Unjuran keperluan sistem dan loji rawatan kumbahan. kumbahan;
pembetungan. o Jenis rawatan kumbahan;
• Unjuran isipadu kumbahan dan
• Penerapan teknologi hijau dalam berdasarkan PE. o Kapasiti PE semasa dan PE
pengurusan sistem pembetungan rekabentuk.
(SPAH/ effluent water reuse). • Analisis keperluan sistem
pembetungan dan rawatan • Unjuran sistem pembetungan.
• Pelan cadangan rangkaian sistem kumbahan.
pembetungan termasuk cadangan • Senarai cadangan projek-projek
loji rawatan kumbahan baharu • Analisis lokasi berpotensi pembetungan untuk masa
dan naik taraf. sekiranya berlaku bencana. hadapan (komited dan yang
telah dirancang).
• Pelan mitigasi melindungi • Analisis penawaran dan
kemudahan utiliti daripada permintaan (analysis demand • Garis panduan dan piawaian
bencana. and supply). semasa.
• Cadangan pengurusan sistem • Mengenal pasti isu dan masalah • Tahap penyediaan dan
pembetungan yang menerapkan isu sistem pembetungan. keupayaan sedia ada serta
elemen pintar (smart sewer permintaan termasuk kawasan
system/ programme). tadahan.
• Cadangan inisiatif-inisiatif baharu • Masalah sistem pembentungan

(tapak loji pembetungan baharu) sedia ada.
yang menerapkan tenaga boleh
diperbaharui. • Senarai projek dan program
pembangunan infrastruktur dan
utiliti bercirikan teknologi hijau.
• Senarai tapak-tapak loji rawatan

kumbahan yang tidak
dibangunkan/ digunapakai.
6-20
-
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (PERPARITAN DAN SALIRAN)

• Pelan sistem perparitan dan • Analisis sistem perparitan • Pelan GIS empangan,
saliran sedia ada (lembangan semula jadi dan lembangan lembangan dan sub-lembangan
sungai dan sub-lembangan sungai di kawasan RT. di kawasan RT.
sungai).
• Analisis keberkesanan dan • Integrated River Basin
• Pelan kawasan tebatan banjir keupayaan sistem perparitan Management (IRBM)
(MSMA) dan Kawasan risiko banjir dan saliran sedia ada.
sedia ada. • Jadual/ Kadar/ Statistik
• Analisis keberkesanan dan Pelepasan Air Empangan
• Jadual penilaian keberkesanan keupayaan kawasan tadahan. mengikut:
dan keupayaan jaringan sistem
perparitan dan saliran. • Analisis kawasan-kawasan o Harian;
banjir serta punca-puncanya o Bulanan; dan
• Jadual penilaian keberkesanan serta bilangan penduduk o Tahunan.
dan keupayaan kolam tadahan. terlibat.
• Kapasiti maksimum tampungan
• Pelan subjek cadangan jaringan • Mengenal pasti masalah dan air empangan.
sistem perparitan dan projek isu berkaitan sistem perparitan,
baharu tebatan banjir di kawasan saliran dan kawasan tadahan. • Skim Pengairan Pertanian.
RT.
• Unjuran keperluan perparitan • Pelan Induk Sistem Perparitan
• Pelan simulasi banjir bagi dan saliran masa hadapan. dan Saliran (Drainage Master
kawasan RT. Plan) sedia ada.
• Analisis penawaran dan
• Cadangan langkah-langkah permintaan (analysis demand & • Senarai projek-projek
mitigasi dan pemulihan bagi supply). menaiktaraf perparitan dan
menyelesaikan isu yang saliran (komited dan cadangan).
dikenalpasti termasuk Pelan
Induk Perparitan dan Saliran • Lokasi dan bilangan kolam-
(mengambilkira ciri-ciri resilience kolam tadahan (retention/
kepada bencana serta smart detention pond).
solutions).
• Senarai rancangan tebatan
• Garis panduan khusus sistem banjir.
perparitan dan saliran selaras
dengan MSMA. • Pelan Pengurusan Bencana
Banjir dan kawasan hotspot
banjir.
• Pelan risiko banjir/ flood prone

area mengikut tahun.
• Lokasi sistem amaran banjir.
• Lokasi sistem telemetri

pemantauan banjir.
6-21
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (INFRASTRUKTUR KOMUNIKASI)

• Bilangan/ lokasi infrastruktur • Analisis tahap penyediaan • Tahap liputan infrastruktur
komunikasi. dan keupayaan sistem komunikasi (bilangan, lokasi
telekomunikasi. dan taburan) bagi Talian
• Liputan semasa kawasan Tetap dan Mudah Alih.
perkhidmatan yang dibekalkan • Analisis pengujian liputan
dengan kemudahan semasa infrastruktur • Tahap Liputan Jalur Lebar
infrastruktur komunikasi. komunikasi di kawasan Talian Tetap (xDSL atau
pembangunan. copper dan FTTH atau
• Bilangan langganan mengikut gentian optik):
kategori. • Unjuran keperluan/
permintaan setiap lima (5) o Pelan Rangkaian Talian
• Jaringan utama talian dan tahun mengikut keperluan Tetap;
saluran komunikasi sedia ada pengguna. o Tahap liputan;
termasuklah jaringan fibre o Jumlah port ;
optic utama. • Analisis dan unjuran o Keupayaan kapasiti;
keperluan/ permintaan o Jumlah penggunaan/
• Senarai projek-projek komited perkhidmatan komunikasi langganan;
dan cadangan (bergantung infrastruktur pada masa o Kadar penembusan
kepada perancangan sedia ada hadapan mengikut keperluan berdasarkan penduduk;
di kawasan tersebut). pengguna seperti: dan
o Prestasi Network
• Garis panduan/ dasar semasa o Perdagangan; Service Provider.
penyediaan infrastruktur o Industri;
komunikasi bagi kawasan o Perumahan; dan • Jalur Lebar Tanpa Wayar:
pembangunan baharu. o Institusi.
o Bilangan, lokasi dan
• Isu dan masalah penyediaan taburan menara
kemudahan bekalan mengikut NSP;
infrastruktur komunikasi o Tahap liputan 3G, 4G/
sedia ada. LTE mengikut NSP;
o Kadar penembusan
berdasarkan penduduk;
dan
o Prestasi NSP
berdasarkan Purata
Kelajuan Internet
(Mobile Broadband) dari
segi download, upload,
latency dan video
quality.
• Pelan cadangan infrastruktur

komunikasi baharu.
• Cadangan penyediaan garis

panduan.
6-22
-
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (BEKALAN ELEKTRIK)

• Pelan jaringan bekalan elektrik. • Analisis tahap penyediaan dan • Bilangan, lokasi dan
keupayaan bekalan elektrik keupayaan pencawang sedia
• Unjuran keperluan bekalan sedia ada. ada.
elektrik.
• Analisis kawasan liputan • Tahap penawaran dan
• Pelan cadangan talian bekalan elektrik mengikut permintaan terhadap bekalan
penghantaran rentis TNB. kategori. sedia ada mengikut kategori
seperti:
• Pelan cadangan PPU, PMU dan • Unjuran keperluan masa depan
SSU. dan analisis penawaran o Industri;
berbanding permintaan bagi o Perdagangan; dan
• Cadangan garis panduan bekalan bekalan elektrik. o Perumahan.
elektrik.
• Mengenal pasti isu dan • Projek-projek komited dan
• Cadangan peningkatan masalah bekalan elektrik. cadangan.
kecekapan perkhidmatan (Indeks
SAIDI dan SAIFI – 48.13 • Kesesuaian garis panduan • Garis panduan dan piawaian
minit/pelanggan/tahun (2019). penyediaan kemudahan semasa bekalan elektrik.
bekalan elektrik di kawasan RT.
• Cadangan tenaga yang boleh • Statisik kes gangguan bekalan
diperbaharui (renewable energy). • Mengenalpasti kerosakan elektrik.
Contoh: Solar. bekalan elektrik yang
disebabkan oleh punca yang • Statistik kecekapan
• Data dan analisis spatial (GIS) tidak dikenalpasti. perkhidmatan semasa (System
disimpan di dalam Pengkalan Average Interruption Duration
Data GIS kawasan kajian RT. • Mengenalpasti taburan Index - SAIDI dan System
penggunaan peralatan lama Average Interruption
(meter, kabel) untuk Frequency Index - SAIFI)
digantikan dengan yang baharu
dengan jangka hayat yang • Jumlah penggunaan semasa
lebih lama. dengan peralatan yang lama
(meter dll).
• Analisis pemilihan tapak untuk
ladang solar. • Bilangan penggunaan Renewal
Energy semasa.
• Analisis penjimatan
penggunaan tenaga kesan • Data–data spatial (GIS) untuk
daripada renewal energy dan skop bekalan elektrik.
energy efficiency.
6-23
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (BEKALAN AIR)

• Pelan lokasi, loji bekalan air, • Analisis keupayaan bekalan air  Lokasi empangan dan kawasan
empangan/ kolam tadahan air, sedia ada. tadahan air, loji rawatan air
loji rawatan air, sumber air dan sumber air bawah tanah.
bawah tanah dan jaringan • Unjuran keperluan bekalan air
saluran paip-paip air utama sedia masa hadapan.  Lokasi dan keupayaan loji
ada bagi kawasan RT. bekalan air.
• Analisis penawaran berbanding
• Pelan cadangan lokasi, loji permintaan.  Rangkaian/ retikulasi paip-pai
bekalan air, empangan/ kolam air p utama.
tadahan air sumber air bawah • Mengenalpasti isu dan masalah
tanah dan saluran paip-paip air bekalan air.  Projek komited dan program
utama sedia ada bagi kawasan pembangunan bekalan air.
RT. • Analisis keupayaan
infrastruktur bekalan air  Garis panduan/ piawaian
• Pelan cadangan jaringan paip- semasa. semasa bekalan air.
paip utama dan cadangan
keupayaan bekalan air. • Analisis keupayaan  Tahap panawaran dan
infrastruktur bekalan air permintaan bekalan air semasa
• Cadangan garis panduan berdasarkan unjuran keperluan mengikut:
kemudahan bekalan air. air masa hadapan.
o Industri;
• Cadangan meningkatkan • Analisis taburan sumber air o Perdagangan; dan
keberkesanan perkhidmatan alternatif (telaga/ air bawah o Perumahan.
sistem bekalan air. tanah).
 Taburan rumah pam, tangki
• Cadangan penggunaan sumber • Tahap Penuaian Air Hujan sedutan, tangki perkhidmatan
air alternatif. (SPAH) dan peratusan bekalan air sedia ada.
penggunaan SPAH di dalam
• Pelan kawasan yang terlibat kawasan kajian.  Bilangan penggunaan SPAH di
dengan gangguan bekalan air kawasan kajian.
berdasarkan bilangan kekerapan. • Keupayaan mengitar semula air
sisa kumbahan untuk industri.  Statistik gangguan bekalan air.
• Cadangan penggantian paip-paip
agihan untuk jangka hayat yang • Mengenalpasti punca gangguan  Jenis dan jangka hayat paip-
lebih lama. bekalan air. paip air di kawasan kajian.
• Data dan analisis spatial (GIS) • Mengenal pasti paip-paip air  Data–data spatial (GIS) untuk
disimpan di dalam pengkalan lama di kawasan kajian. skop bekalan air.
data GIS kawasan kajian RT.
6-24
-
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI (BEKALAN GAS)

• Pelan lokasi stesen pemampat • Analisis keupayaan bekalan gas • Lokasi stesen pemampat
dan retikulasi paip gas utama. sedia ada dalam menampung bekalan gas.
keperluan tempatan mengikut
• Pelan lokasi projek-projek kategori. • Rangkaian laluan paip gas
komited bekalan gas. utama.
• Analisis penawaran berbanding
• Pelan lokasi cadangan bekalan permintaan mengikut kategori. • Penawaran dan permintaan
gas baharu/ menaik taraf bekalan bekalan gas:
gas. • Unjuran keperluan masa
hadapan dan mengikut aktiviti/ o Domestik;
• Cadangan garis panduan bekalan kategori domestik, perniagaan o Perdagangan; dan
gas. dan industri. o Industri.
• Pelan lokasi stesen City Gate • Mengenal pasti isu dan • Projek-projek komited dan
semasa di dalam kawasan kajian. masalah bekalan gas. cadangan bekalan gas.
• Pelan cadangan lokasi baharu • Kesesuaian garis panduan • Garis panduan/ piawaian
stesen City Gate. bekalan gas. semasa bekalan gas.
• Pelan jajaran laluan paip gas di • Analisis kesesuaian bekalan gas • Laluan paip gas semasa.
kawasan kajian (PGU, Feeder di kawasan kajian (laluan paip
Line, Distribution Line) termasuk gas). • Lokasi City Gate semasa.
projek komited.
• Analisis unjuran keperluan gas • Pelan laluan paip gas (rezab
• Pelan taburan litupan kawasan masa hadapan termasuk laluan dan kapastiti bekalan
bekalan gas semasa (bekalan keperluan stesen City Gate gas).
paip/ mobile). baharu.
• Bilangan penggunaan gas
• Pelan cadangan kawasan baharu mengikut kategori.
untuk bekalan gas (bekalan paip
/mobile). • Data–data spatial (GIS) untuk
skop bekalan gas.
• Data dan analisis spatial (GIS)
disimpan di dalam pengkalan
data GIS Kawasan kajian RT.
6-25
PERTANIAN DAN PERHUTANAN

Pertanian
• Pelan kawasan pertanian sedia • Analisis keberkesanan projek- • Kawasan pertanian sedia ada/
ada yang menunjukkan kawasan projek berkaitan. cadangan mengikut jenis
pertanian yang masih aktif dan tanaman, keluasan, lokasi dan
kawasan pertanian terbiar. • Kesesuaian tanaman dengan pemilikan.
jenis tanah.
• Pelan Kawasan Pertanian • Projek dan program pertanian
Mengikut Jenis Pertanian. • Isu, masalah, potensi dan sedia ada yang dijalankan oleh
halangan sektor pertanian. agensi:
• Pelan Kawasan Pertanian yang
menunjukkan kawasan Taman • Sumbangan dan potensi o Taman Kekal
Kekal Pengeluaran Makanan pertanian terhadap ekonomi. Pengeluaran Makanan
(TKPM) – keluasan dan jenis (TKPM);
tanaman. • Analisis kesesuaian dan o Projek kelompok;
kesediaan tanah untuk o Projek swasta;
• Pelan Kawasan Pertanian yang pembangunan yang o Ladang komuniti;
menunjukkan tanah-tanah GSA melibatkan kawasan pertanian. o Projek akuakultur;
seperti FELDA, FELCRA, RISDA, o Projek ternakan;
ladang swasta dan lain-lain. • Analisis trans-sektoral dengan o Tanah terbiar/ kosong;
sektor guna tanah. o Rezab padang ragut dan
• Pelan kesesuaian tanaman status kegunaan;
mengikut jenis tanah Kelas 1, 2 • Analisis sumbangan sektor o Pusat pengumpulan
dan 3 yang subur dan produktif pertanian terhadap KDNK pertanian; dan
untuk tujuan pengekalan. dalam kiraan harga malar o Skim pengairan untuk
mengikut tahun. padi.
• Jadual unjuran produktiviti
pertanian di kawasan RT • Analisis kawasan pertanian • Projek-projek dalam
(pulangan ekonomi). kelas 1, 2 dan 3 yang subur perancangan yang berkaitan
dan produktif yang perlu dengan pertanian dalam
• Cadangan penggunaan inisiatif dikekalkan berbanding dengan peringkat pertimbangan,
dan teknologi baharu pembangunan. diluluskan dan sedang
berkonsepkan teknologi pintar dilaksanakan.
bagi peningkatan hasil • Unjuran nilai tambah sektor
produktiviti sektor pertanian. pertanian, penternakan dan • Senarai kemudahan sokongan
perikanan. termasuklah tali air dan
• Pusat pengumpulan/ pengedaran kemudahsampaian.
hasil pertanian. • Mengenalpasti kawasan dan
produk pertanian yang boleh • Guna tenaga yang telibat
• Cadangan program/ projek untuk diintegrasikan sebagai produk dalam industri pertanian di
membangunkan sektor pertanian pelancongan. kawasan kajian.
termasuk:
• Mengkaji dan mengenalpasti • Kaedah dan mekanisme
o Objektif cadangan; amalan terbaik (best practice) pelaksanaan Smart
o Skop cadangan; dan kajian penanda aras Agriculture.
o Rasional peranan agensi; selaras dengan era digital bagi
o Kos; dan sektor pertanian, penternakan • Data unjuran KDNK
dan perikanan melalui projek sumbangan sektor pertanian
o Impak cadangan. ‘Smart Agriculture’ untuk terhadap kawasan kajian.
mengatasi isu tanah pertanian
yang semakin terhad. • Data kawasan Taman Kekal
Pengeluaran Makanan (TKPM).
• Menganalisis isu dan prospek
pertanian dengan mengambil
kira dasar-dasar semasa.
6-26
-
Penternakan
• Pelan taburan kawasan • Analisis keberkesanan projek- • Aktiviti ternakan mengikut

penternakan sedia ada mengikut projek berkaitan penternakan. bilangan, jenis dan taburan.
jenis ternakan (diluluskan/ tiada
kelulusan). • Sumbangan dan potensi • Taburan projek-projek
aktiviti penternakan terhadap ternakan sedia ada.
• Pelan menunjukkan kawasan ekonomi kawasan RT.
padang ragut. • Kemudahan sokongan aktiviti
• Mengenalpasti kawasan dan penternakan.
• Jadual bilangan penternak/ produk penternakan yang
pengusaha (ruminan/ bukan boleh diintegrasikan sebagai • Projek-projek penternakan
ruminan) – moden/ konvensional. produk pelancongan. dalam perancangan, komited
atau diluluskan.
• Dasar dan garis panduan • Menganalisis isu dan prospek
berkenaan penternakan. penternakan, dengan
mengambil kira dasar-dasar
• Jadual unjuran produktiviti semasa mengenai sektor
penternakan dikKawasan RT penternakan.
(pulangan ekonomi).
• Cadangan mempertingkatkan
produktiviti sektor penternakan.
• Cadangan program/ projek untuk

membangunkan sektor
penternakan termasuk:
o Objektif cadangan;
o Skop cadangan;
o Rasional Peranan agensi;
o Kos; dan
o Impak cadangan.
Perikanan
• Pelan kawasan perikanan sedia • Analisis keberkesanan projek- • Aktiviti perikanan mengikut
ada termasuk kawasan projek berkaitan perikanan. bilangan, jenis dan taburan.
penternakan ikan air tawar dan
akuakultur. • Isu dan masalah, potensi dan • Projek-projek perikanan dan
halangan perikanan. keberkesanan.
• Pelan taburan kawasan jeti dan
kawasan pendaratan ikan. • Sumbangan dan potensi • Tahap kemudahan sokongan
aktiviti perikanan terhadap aktiviti perikanan.
• Jadual unjuran hasil tangkapan ekonomi kawasan RT.
dan sumbangan kepada ekonomi • Projek-projek perikanan sedia
kawasan RT. • Menganalisis isu dan prospek ada, dalam perancangan,
perikanan dan akuakultur komited dan diluluskan.
• Cadangan mempertingkatkan dengan mengambil kira dasar-
usaha-usaha perikanan dan dasar semasa mengenai sektor • Bilangan guna tenaga yang
produk hiliran hasil daripada perikanan. terlibat di dalam sektor
perikanan. perikanan.
6-27
• Cadangan program/ projek untuk
membangunkan sektor perikanan
dan akuakultur termasuk:
o Objektif cadangan;
o Skop cadangan;
o Rasional Peranan agensi;
o Kos; dan
o Impak cadangan.
Perhutanan
• Pelan taburan kawasan hutan • Sumbangan dan potensi • Kawasan hutan mengikut jenis
sedia ada mengikut jenis dan perhutanan terhadap ekologi dan kategori hutan, keluasan,
kategori hutan seperti yang telah alam sekitar. lokasi dan pemilikan mengikut
diklasifikasikan oleh Jabatan tahun.
Perhutanan Semenanjung • Isu dan masalah berkaitan
Malaysia. dengan perhutanan dan isu • Kawasan Ekologi CFS
berkenaan road kill hidupan
• Pelan rezab Kawasan Ekologi CFS liar. • Kawasan Central Forest Spine
sekiranya kawasan kajian terlibat (CFS)
sebagai Primary Lingkages (PL) • Analisis pengurangan guna
dan Secondary Linkages (SL). tanah kawasan hutan • Rezab kawasan hutan tadahan
mengikut tahun (setiap lima air.
• Cadangan viaduct bagi laluan (5) tahun).
hidupan liar bagi menggelakkan • Hasil hutan yang dikeluarkan
road kill. • Menganalisis isu dan halangan di kawasan kajian.
terhadap pengekalan kawasan
• Projek dan program integrasi hutan dengan mengambil kira • Maklumat hidupan liar di
perhutanan dan pelancongan dasar-dasar semasa mengenai kawasan hutan kawasan
bagi tujuan ekonomi. pemeliharaan kawasan hutan. kajian.
• Pelan zon penampan bagi tujuan • Projek-projek dalam

kawalan pembangunan yang perancangan, komited dan
bersempadanan dengan kawasan diluluskan yang berkaitan
Hutan Simpan Kekal (HSK). dengan perhutanan.
• Jadual cadangan Carbon Sink • Data carbon sequestration.

mengikut keluasan kawasan
hutan.
• Cadangan penambahan Hutan

Simpan Kekal (HSK).
6-28
-
ALAM SEKITAR DAN PENGURUSAN SUMBER JAYA ASLI

Kualiti Alam Sekitar
• Pelan taburan stesen • Mengenal pasti: • SDGs, NUA, RFN, RSN, dan RTD
pemantauan air, udara dan sedia ada.
bunyi. o Kawasan-kawasan mengalami
pencemaran; • Data pemantauan kualiti air,
• Status kualiti: o Tahap pencemaran; dan udara dan bunyi bising.
o Punca pencemaran.
o Kualiti udara; • Tahap kualiti alam sekitar:
o Kualiti bunyi/ hingar; dan • Mempertimbangkan dasar dan
o Kualiti air sungai. strategi semasa alam sekitar. o JAS/ kajian lapangan;
o Kualiti udara;
• Jadual tahap pencemaran alam • Mengenalpasti isu dan masalah, o Kualiti bunyi/ hingar; dan
sekitar (jenis, lokasi dan punca) potensi serta halangan berkaitan o Kualiti air sungai.
di kawasan RT. alam sekitar.
• Kesan pembangunan terhadap
• Penjanaan punca pencemaran • Analisis trend kualiti air alam sekitar (Input Sektoral):
daripada aktiviti pembangunan berdasarkan kepada pengiraan
semasa dan akan datang. persampelan air menggunakan o Pembangunan hartanah;
parameter tertentu seperti indeks o Pembangunan industri; dan
• Pelan kawasan yang kualiti air, pepejal terampai, o Agrikultur/ ternakan.
mempunyai isu dan masalah minyak dan gris, dan lain-lain.
alam sekitar.
• Analisis trend kualiti air untuk
• Cadangan, tindakan lima (5) tahun berdasarkan
pengawalan untuk mengatasi indeks kualiti air (WQI) 7
isu dan masalah alam sekitar di parameter tertentu seperti pH,
kawasan RT. BOD, COD, DO, pepejal
terampai, minyak dan gris dan
• Menetapkan sasaran kualiti lain-lain.
alam sekitar (environmental
target). • Analisis pematuhan (compliance)
dengan standard piawaian yang
• Strategi penambahbaikan kualiti diterimapakai bagi kualiti air
alam sekitar. sungai, udara dan bunyi bising.
• Pelan cadangan perletakan • Analisis kualiti bunyi

sensor indeks kualiti alam menggunakan “sound level
sekitar meter” untuk mengenal pasti
kualiti paras hingar semasa di
lokasi yang telah dipersetujui
bersama pihak JAS.
• Analisis kualiti udara

menggunakan total suspended
particulate bagi mengkaji
kandungan serta paras kualiti
udara semasa Kawasan RT.
• Analisis perbandingan dengan

baseline.
• Teknik penyenaraian.
• Unjuran potensi pencemaran air,

udara dan bunyi.
6-29
Kawasan Sensitif Alam
Sekitar (KSAS)
• Peta spatial kawasan KSAS dan • Mengkaji dasar perancangan • Kawasan Sensitif Alam Sekitar
kawasan perlindungan sumber berkaitan tanah tinggi, sebelum (KSAS):
semula jadi yang lain di mengenal pasti lokasi serta
Kawasan RT dan yang keperluan pembangunan o KSAS berisiko bencana;
berhampiran (kesinambungan kawasan tanah tinggi. o KSAS berkepentingan sistem
habitat). sokongan hidup;
• Mengenalpasti KSAS (melalui o Kawasan tadahan air;
• Peta spatial taburan sumber rujukan data GIS dan verifikasi o Kawasan sungai dan air
jaya dan semula jadi serta lawatan tapak) dan merumuskan bawah tanah;
pencapaian sasaran sumbangannya kepada kawasan o Kawasan kepelbagaian
pemeliharaan. persekitannya. biologi;
o Kawasan perlindungan
• Cadangan pelan dan tindakan • Mengenal pasti: hidupan liar;
KSAS yang memerlukan: o Kawasan tanah lembab;
o Perletakan KSAS; o Hutan simpanan kekal;
o Pengekalan; o Kepentingan KSAS; dan o Tanah pertanian berkualiti;
o Pemeliharaan; dan o Ancaman dan masalah yang o KSAS bernilai khazanah dan
o Pemuliharaan. dihadapi oleh KSAS. warisan;
o Kawasan warisan geologi dan
• Cadangan pembaikan • Analisis carrying capacity KSAS. landskap;
kelemahan perlaksanaan Pelan o Kawasan kebudayaan dan
Pengurusan Alam Sekitar (EMP) • Analisis taburan dan tahap-tahap seni bina; dan
semasa (jika ada, bagi kawasan KSAS. o KSAS sumber jaya asli
metropolitan). (kawasan lombong).
• Isu dan masalah, potensi dan
• Cadangan-cadangan awal halangan berkaitan dengan • GIS guna tanah kawasan RT
pengurusan dan pembangunan KSAS. (dengan penekanan kepada
KSAS. pemerincian kawasan hutan dan
• Mencadangkan kawasan- badan air).
• Strategi dan pelan pengurusan kawasan hutan yang perlu
Kawasan Sensitif Alam Sekitar diwartakan bagi pengekalan • Kawasan Sensitif Alam Sekitar
(KSAS). ekologi dan pemeliharaan (KSAS):
kawasan hutan sebagai KSAS.
• Pelan Pengurusan dan o JAS Negeri/ PBT (Input
Pemuliharaan Biodiversiti. • Mempertimbangkan dasar dan Sektoral);
strategi KSAS. o Pelan guna tanah;
• Pelan pengurusan kawasan o Pelan topografi; dan
KSAS Persisiran Pantai • Mengenal pasti lokasi dan o Pelan kecerunan.
(ekosistem marin). taburan spatial aset sumber jaya
dan semula jadi di kawasan RT. • Kesan pembangunan terhadap
• Pelan pengurusan persisiran alam sekitar (Input Sektoral):
pantai bersepadu (ISMP). • Semakan sasaran dan
pencapaian dasar/ strategi, o Pembangunan hartanah; dan
• Garis panduan bagi perancangan dan perkara- o Pembangunan industri.
pemeliharaan kawasan warisan perkara yang berkaitan dengan
di zon persisiran pantai. pemeliharaan dan pemuliharaan • GIS kawasan muka bumi semasa
ekologi, habitat dan sumber kawasan RT (dengan penekanan
• Strategi untuk semula jadi yang lain. kepada pemerincian kawasan
mengoptimumkan peranan dan hutan dan badan air).
sumbangan ekosistem (secara • Mengenal pasti taburan sumber
mampan) kepada aktiviti sosio- yang boleh diperbaharui (solar, • Pelan Induk Rangkaian Ekologi
ekonomi daerah. geoterma, angin, hidro) dan (CFS).
tidak boleh diperbaharui
(mineral, gas asli).
6-30
-
• Mengenalpasti kawasan baharu • Lokasi serta trend (penurunan
yang berpotensi untuk dipulihara atau peningkatan) kawasan
dan dipelihara. hutan serta Hutan Simpan Kekal
(HSK).
• Isu dan cabaran global terhadap
kemerosotan dan kepupusan • Senarai dan taburan
biodiversiti. kepelbagaian biologi
(biodiversiti) dan ekosistem
• Analisis secara kualitatif dan/ (hutan, badan air/ marin, flora
atau kuantitatif. dan fauna).
• Spatial Analysis bagi projek • Mengenal pasti isu dan konflik

Integrated Shoreline semasa dan masa lalu
Management Plan (ISMP) serta berdasarkan laporan terperinci
River Basin Information System yang telah direkodkan.
(RBIS).
Geo-Bencana
• Pengurusan risiko bencana. • Keberkesanan dasar. • Dasar-dasar berkaitan:
• Peningkatan daya tahan di • Pelaksanaan dan pencapaian o SDGs, NUA, Sendai

daerah-daerah yang terlibat. dasar. Framework for Disaster Risk
Reduction 2015-2030;
• Penghasilan pelan kontur untuk • Kekerapan kejadian bencana o RMK, RFN, RFZPPN,
penyediaan pelan kecerunan (kebarangkalian tahunan). dokumen yang dikeluarkan
dan ketinggian yang lebih oleh JPS, JMG, JKR dan dari
terperinci menggunakan imej • Kesan bencana (kuantitatif/ agensi lain seperti MET
orthophoto. kualitatif) terhadap individu atau Malaysia, NAHRIM, MySA,
masyarakat, harta benda atau PBT, NADMA, PHN dan lain-
• Peningkatan pengurusan risiko alam sekitar kawasan berisiko lain agensi; dan
bencana di daerah-daerah yang bencana mengikut tahap-tahap o Dasar Keselamatan Negara,
terlibat. risiko tertentu. Low Carbon Cities
Framework (LCCF), Dasar
• Pengurusan risiko yang lebih • Jenis pembangunan yang Alam Sekitar, Dasar
baik. bersesuaian dengan kawasan Perhutanan Negara, Dasar
risiko bencana. Kepelbagaian Biologi Negara,
• Kawalan perancangan yang Dasar Sumber Air Negara
lebih baik. • Kawasan berisiko bencana yang dan Central Forest Spine
tidak sesuai untuk dibangunkan. (CFS).
• Peta spatial kawasan risiko geo
bencana: • Menentukan keutamaan kawasan • Pelan Induk berkaitan:
berisiko bencana mengikut
o Pelan tahap risiko karakter kawasan berkaitan o RSN, Pelan Induk
geobencana; dengan risiko bencana. Pembangunan Mampan
o Peta keterdedahan; Negeri dan Pelan Induk
o Peta kerapuhan; dan • Penilaian risiko melalui Cerun Negara 2023.
o Peta bahaya. perbandingan tahap toleransi
dan penilaian keutamaan serta • Garis panduan berkaitan:
• Cadangan mekanisma kawalan kapasiti risiko sama ada
risiko bencana yang menerima ancaman atau o GPP Bandar Daya Tahan
bersesuaian dan berkesan menghadapinya dengan langkah- Bencana, GPP KSAS, ISMP,
berdasarkan kepada bentuk langkah mitigasi tertentu. RT Banjir, Kajian Lembangan
pembangunan. Sungai (IRBM), PISMA,
• Memetakan risiko geo bencana. MSMA
• Mencadangkan pelan
pengurusan risiko bencana • Analisis Climate And Disaster
daerah. Resilience Initiative (CDRI).
6-31
• Mencadangkan Area Business • Analisis tahap kesedaran • Kawasan bahaya dan risiko bagi
Continuity Plan (ABCP) dan penduduk terhadap risiko banjir/ hakisan pantai/ gempa
strategi berkaitan kawalan dan geobencana (Community Based bumi dan tsunami/ tanah
pengurusan bencana banjir, Disaster Risk Management). runtuh/ kenaikan aras laut.
tanah runtuh dan gelinciran
untuk pelaksanaan kawalan • Analisis matriks dasar-dasar yang • Pelan aras ketinggian.
pembangunan. berkaitan dengan geo bencana.
• Pelan kecerunan kelas 3 dan 4.
• Langkah-langkah mitigasi dan • Kawasan berisiko bencana yang
kawalan risiko melalui tahap sesuai dan tidak sesuai untuk • Peta geologi kejuruteraan.
penerimaannya, mengelak dibangunkan (namun perlu
risiko, mengurangkan merujuk lain-lain panduan seperti • Imej orthophoto kawasan risiko
kemungkinan dan KSAS). bencana dengan imej resolusi
mengurangkan kesan bencana. tidak melebihi 15cm.
• Analisis penilaian risiko dan
• Ciri-ciri bandar berdaya tahan. menggunakannya sebagai salah • Building footprint.
satu asas untuk perancangan
• Tahap daya tahan bencana dan penetapan pelan • Peta guna tanah semasa.
mengikut purata skor/ rating. pembangunan.
• Peta bahaya.
• Menerapkan elemen-elemen • Analisis Communication,
langkah-langkah daya tahan. Education & Public Awareness • Kawasan-kawasan berisiko
(CEPA). bencana seperti banjir, tanah
• Penambahbaikan berdasarkan runtuh, berisiko gempa bumi,
kriteria-kriteria daya tahan • Analisis ketersediaan Early hakisan pantai dan multi-hazard.
bencana. Warning System oleh penduduk.
• Pelan simulasi bencana (jika
• Cadangan penilaian berkala. ada).
• Tahap kesedaran dan • Melaksanakan soal selidik tahap

penerimaan terhadap daya tahan bencana.
pengurusan risiko bencana.
• Kriteria penilaian tahap daya
tahan bencana bandar fizikal,
ekonomi, sosial, institusi dan
alam sekitar.
• Indeks Kerapuhan Persisiran

Pantai atau Coastal Vulnerability
Index (CVI).
• Skor Parameter-parameter CVIP

(Fizikal):
o P1 Geologi;
o P2 Geomorfologi;
o P3 Julat Pasang Surut;
o P4 Hakisan Pantai;
o P5 Kenaikan Aras Laut;
o P6 Risiko Tsunami;
o P7(a) Kelebaran Hutan Paya
Laut;
o P7(b) Kepadatan Kanopi
Hutan Paya Laut; dan
o P7(c) Perbezaan Kawasan
Hutan Paya Laut.
6-32
-
• Skor Parameter-parameter CVIB
(Biodiversiti):
o B1 Kewujudan Kawasan
Biodiversiti Marin;
o B2 Status Pewartaan
Biodiversiti Marin;
o B3 Program Pemuliharaan
Biodiversiti Marin; dan
o B4 Status Kawasan Terancam
Biodiversiti Marin.
(Kawasan hutan paya laut, kawasan

rumput laut, kawasan terumbu
karang, kawasan pendaratan
penyu, kawasan mamalia laut,
Kawasan Berkepentingan Burung -
IBA, kawasan kerang, kawasan
habitat buaya, dan kawasan kelip-
kelip).
• Skor Parameter-parameter CVIS

(Sosio-Ekonomi):
o S1 Jumlah Penduduk (2020);

o S2 Institusi dan Kemudahan
Masyarakat;
o S3 Sistem Infrastruktur dan
Utiliti;
o S4 Sistem Perhubungan dan
Pengangkutan;
o S5 Kawasan Perniagaan dan
Perindustrian;
o S6 Kawasan Pertanian dan
Penternakan; dan
o S7 Kawasan Warisan dan
Pelancongan.
Iklim
• Unjuran impak perubahan iklim, • Kerentanan alam sekitar • Iklim dan Cuaca:
peningkatan suhu, kemarau/ terhadap bencana, perubahan
gelombang panas dan curahan iklim (pola curahan hujan, o Taburan hujan;
hujan. kemarau dan pulau haba). o Rekod suhu tahunan;
o Purata kelembapan; dan
• Pelan taburan iklim dan cuaca. • Analisis faktor iklim, infrastruktur o Arah tiupan angin.
yang mempengaruhi corak dan
• Pelan perubahan iklim. jenis pembangunan.
• Potensi keadaan iklim yang

mempengaruhi corak dan jenis
pembangunan contohnya untuk
pelancongan, kebun-kebun
bunga dll.
6-33
PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN

• Penemuan mengenai sistem • Analisis sistem dan keupayaan Pengurusan
dan keupayaan jentera jentera pentadbiran PBPT dan
• Carta, fungsi dan peranan
pentadbiran PBT dan agensi agensi yang terlibat.
organisasi/ agensi.
yang terlibat.
• Analisis sumber tenaga yang
• Lokasi kawasan pentadbiran
• Penemuan mengenai sumber terlibat dalam perancangan,
dan kawasan operasi.
tenaga yang terlibat dalam pelaksanaan dan pemantauan
perancangan, pelaksanaan dan projek pembangunan.
• Garis panduan perancangan
pemantauan projek
dan proses permohonan
pembangunan. • Analisis potensi kawasan
perancangan berdasarkan
pentadbiran sedia ada bagi
agensi yang terlibat – rajah
• Jadual keutamaan projek, kos, meningkatkan pemantauan
carta alir.
fasa pelaksanaan kawasan.
(jangkamasa), agensi
• Garis panduan yang diguna
pelaksana serta kaedah • Analisis hasil, perbelanjaan dan
pakai dan peruntukan undang-
pelaksanaan. sumber pendapatan, aset dan
undang yang diterima pakai.
tanggungan.
• Cadangan pengukuhan
Prestasi Kewangan
organisasi dari segi kewangan, • Analisis keutamaan dan fasa
struktur, kakitangan dan pelaksanaan cadangan projek • Peruntukan daripada kerajaan
keupayaan pelaksanaan yang perlu dilaksanakan. negeri dan persekutuan.
perancangan dan
pembangunan. • Analisis tahap pelaksanaan • Hasil pendapatan.
cadangan projek-projek semasa
• Cadangan bagi meningkatkan di kawasan RT. • Jumlah perbelanjaan.
kualiti perkhidmatan PBT
dalam kawalan perancangan, • Analisis ke atas mekanisma • Laporan belanjawan.
pelaksanaan dan pemantauan pelaksanaan dan pemantauan
projek-projek fizikal, sosial dan projek pembangunan peringkat Pembangunan
pentadbiran serta daerah.
penguatkuasaan. • Maklumat projek-projek yang
• Keperluan perolehan sumber dilaksanakan dan diluluskan
• Cadangan indikator-indikator baharu bagi meningkatkan hasil dalam Rancangan Malaysia
pemantauan projek. pendapatan PBT. Lima Tahun bagi setiap PBT.
• Isu, masalah, potensi dan • Maklumat mengenai

prospek PBT dari aspek permohonan projek
pengurusan organisasi, projek pembangunan yang telah
dan kewangan. diluluskan oleh PBPT dan projek
yang terdapat dalam RSN/ RTD
sedia ada.
• Laporan Pasaran Harta terkini.
• Senarai pembangunan komited

dan telah dirancang yang
terdapat di PBT.
• Senarai pembangunan yang

dilaksanakan oleh agensi.
• Laporan projek pembangunan

terkini.
• Prestasi pelaksanaan cadangan

projek-projek RT semasa.
6-34
-
SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI (GI S )

• Kaedah mengemaskini data • Menjalankan analisis dan • Data dan maklumat dari setiap
dan kaitan dengan RT. unjuran seperti: sektoral dalam format GIS yang
mengandungi:
• Bentuk format data spatial o Kesesuaian guna tanah untuk
dan atribut sesuai untuk pembangunan; o Data kadaster;
aktiviti kawasan o Lokasi optimum untuk o Data guna tanah;
pembangunan. kemudahan-kemudahan o Data sempadan;
sosial; o Data infrastruktur dan utiliti;
• Laporan Sektor GIS di o Analisis kemudahsampaian dan
peringkat Laporan Pendekatan (accessibility analysis);
o Data perancangan/ sektoral.
Kajian (LPK) dan Laporan o Multi-criteria evaluation;
Analisis dan Strategi o Mengenalpasti cara-cara
• Mengumpul imej dan maklumat
Pembangunan (LASP). untuk mengatasi masalah
yang dicerap menggunakan
mengumpul data-data
dron/ video dll.
• Laporan Pangkalan Data di tersenarai dengan data-data
peringkat Draf Rancangan proxy;
Nota;
Tempatan. o Analisis dan imej
menggunakan dron;
Pengumpulan data, analisis dan
• Pangkalan Data GIS selaras o Mengemaskini maklumat
cadangan hasil perlu merujuk
dengan Manual GIS spatial dan attribute;
kepada Manual Sistem Maklumat
Rancangan Pemajuan terkini. o Analisis tahap kepelbagaian
Geografi (GIS) Rancangan
gunatanah (landuse
Pemajuan terkini yang selaras
• Format GIS untuk setiap landtropy index); dan
dengan keperluan i-Plan.
pelan-pelan yang dihasilkan o Analisis dron;
oleh setiap skop/ sektor di
dalam kajian RT. - Imej Udara
- Digital Terrain Model
- Digital Surface Model
- Cloud 3D
6-35
PENILAIAN KEMAMPANAN (SA)
 Isu dan objektif  Analisis kesesuaian indikator  Isu-isu kemampanan yang

kemampanan. kemampanan. ditemui oleh setiap sektor di
dalam kajian RT.
 Indikator kemampanan.  Analisis ‘Comparative
advantages’ .  Objektif RT yang telah
 Jadual perbandingan dibentuk.
objektif, strategi dan
cadangan awal.  Cadangan strategi.
 Jadual matriks objektif RT  Cadangan awal RT.

vs Objektif Kemampanan.
 Cadangan indikator .
 Jadual matriks Cadangan
Awal vs Objektif  Indikator dalam laporan
Kemampanan. MurniNet setiap PBT.
 Jadual matriks Strategi  Input cadangan sektoral di

Pembangunan vs Objektif peringkat analisis dan
Kemampanan. cadangan.
 Jadual matriks Cadangan RT

vs Objektif Kemampanan.
Nota:
Peringkat Penilaian Penyediaan Laporan
Penilaian Kemampanan 1 Objektif RT vs Objektif Peringkat Laporan Pendekatan
Kemampanan Kajian
Penilaian Kemampanan 2 Cadangan Awal vs Objektif
Kemampanan Peringkat Laporan Konsep dan
Penilaian Kemampanan 3 Strategi Pembangunan vs Objektif Strategi Pembangunan
Kemampanan
Penilaian Kemampanan 4 Cadangan RT vs Objektif Peringkat Draf Rancangan
Kemampanan Tempatan
Skop Utama:
a. Menilai keupayaan serta memperelokkan pelan, dasar atau program dalam mencapai objektif
pembangunan mampan;
b. Melibatkan masyarakat setempat dan selari dengan people-centred planning;
c. Kaedah Matriks merupakan kaedah penilaian yang digunakan dalam menentukan objektif-objektif
kemampanan yang telah dikenalpasti dalam kajian RT dapat dicapai; dan
d. Rujukan utama adalah Manual Sustainability Assessment Dalam Penyediaan Rancangan Tempatan
terbitan PLANMalaysia (JPBD SM).
6-36
-
LAMPIRAN II KEPERLUAN KEPAKARAN (PERUNDING)*
Bil Sektor Perancangan Kepakaran
1. Asas ekonomi, demografi dan pembangunan • Perancang Bandar

sumber manusia, rangka wilayah • Pakar Demografi
• Pakar Ekonomi
2. Perancangan Fizikal
a) Ciri-Ciri Fizikal dan Guna Tanah • Perancang Bandar

b) Perindustrian • Perancang Bandar
c) Perniagaan • Perancang Bandar
d) Perumahan • Perancang Bandar
e) Pelancongan • Perancang Bandar
f) Pertanian, Penternakan dan Perikanan • Pakar Pertanian
g) Imej dan Reka Bentuk Pusat Bandar/ • Perancang Bandar/ Arkitek
Warisan • Perancang Bandar/ Pakar Pelancongan
h) Kemudahan Masyarakat • Perancang Bandar/ Pakar Warisan
i) Pembangunan Petempatan Desa/ Luar • Pakar Alam Sekitar
Bandar • Perancang Bandar/ Arkitek Lanskap
j) Pengurusan Alam Sekitar/ Sumberjaya
dan Perhutanan/ Geo-bencana
k) Kemudahan Rekreasi dan Landskap
3. Kejuruteraan
a) Pengangkutan dan Pengurusan Lalu • Jurutera Awam/ Perancang
Lintas Pengangkutan
b) Infrastruktur dan Utiliti • Jurutera Awam
• Pakar IT (Infrastruktur Komunikasi)
• Pakar Kejuruteraan Rangkaian &
Telekomunikasi / Pakar Infrastruktur
Komunikasi
4. Sektor Sokongan
a) Pengurusan dan Pelaksanaan Projek • Perancang Bandar/ Perunding Penilaian
b) Sistem Maklumat Geografi • Pakar Geospatial
c) Penilaian Kemampanan (SA) • Perancang Bandar/ Perunding Penilaian
Nota: * Mengikut keperluan PBPT berdasarkan kesesuaian kawasan kajian/ perancangan.
6-37
PENYELARASAN DAN RUNDINGAN ANTARA DAERAH
YANG BERSEMPADAN DENGAN DAERAH NEGERI
LAMPIRAN III
BERJIRAN DALAM PENYEDIAAN RANCANGAN
TEMPATAN DAERAH DAN SENARAI SEMAK A DAN B
1. Penyelarasan perancangan antara daerah yang bersempadan dengan

Daerah Negeri Berjiran dalam penyediaan Rancangan Tempatan adalah
penting bagi membentuk perancangan spatial secara bersama serta
saling melengkapi antara satu sama lain ke arah mencapai matlamat
pembangunan wilayah bersepadu dan komprehensif.
2. Senarai semak ini akan menjadi panduan kepada PLANMalaysia@Negeri,

Pejabat Projek Zon dan Pihak Berkuasa Perancang Tempatan sebagai
penambahbaikan kepada mekanisme rundingan dan penyelarasan sedia ada.
3. Aspek penyelarasan dan rundingan antara daerah yang bersempadan dengan

daerah negeri berjiran yang perlu diambilkira semasa penyediaan sesuatu
RT.
4. Peringkat Awal Kajian : SENARAI SEMAK A - Meliputi peringkat

penyediaan Laporan Terma Rujukan dan Peringkat Laporan Analisis dan
Strategi Pembangunan.
5. Peringkat Draf RT : SENARAI SEMAK B - Memastikan halatuju strategik

dan cadangan-cadangan dalam Draf RT yang baharu telah mengambilkira
aspek-aspek sebagaimana senarai semak bagi daerah negeri berjiran.
6-38
-
Senarai Semak A : Peringkat Terma Rujukan dan Peringkat Laporan
Analisis dan Strategi Pembangunan
Aspek Penyelarasan Di Peringkat Agensi Negeri Berjiran Catatan/

No
Awal Kajian Terlibat Keputusan
1. Penyelarasan dengan dasar-dasar dan BPEN/ UPEN, Penyelarasan
polisi pembangunan peringkat negara, PLANMalaysia@Negeri, dibuat sebelum
wilayah, negeri dan daerah (RFN, RSN, PBPT, Pejabat Tanah Mesyuarat
RTD, RKK, Koridor Pembangunan Ekonomi Daerah, dan BRFN Penyelarasan
dan lain-lain). Teknikal di
Peringkat Laporan
Pendekatan Kajian
2. Halatuju atau potensi kawasan daerah BPEN/ UPEN,
negeri berjiran mengikut RT PLANMalaysia@Negeri,
(Visi, Misi, Strategi Pembangunan). PBPT dan Pejabat
Daerah
3. Guna tanah semasa kawasan RT daerah PTG,

negeri berjiran. PLANMalaysia@Negeri,
PBPT, Pejabat Tanah
Daerah dan BMGN
4. Guna tanah cadangan RT daerah negeri PTG,
berjiran. PLANMalaysia@Negeri
dan BMGN/ UPMP
5. Projek komited dan/ atau projek berimpak BPEN/ UPEN, Termasuk RKK
tinggi kawasan daerah negeri berjiran. PLANMalaysia@Negeri
dan PBPT
6. Perancangan kemudahan awam dan utiliti JKR, JPS,
serta jaringan infrastruktur utama PLANMalaysia@Negeri,
termasuk infrastruktur komunikasi antara Syarikat Pembekal Utiliti,
daerah negeri berjiran. Network Service Provider
(NSP), Network Facilities
Provider (NFP) dan
SKMM serta
Kementerian/ Agensi
berkaitan
7. Kegunaan khas kawasan daerah negeri Kementerian/ Agensi

berjiran (tanah-tanah institusi, berkaitan
keselamatan, sempadan maritim dan lain-
lain).
8. Perkara berkepentingan merentasi Kementerian/ Agensi

sempadan daerah (pengurusan berkaitan
lembangan sungai, kawasan tadahan,
sistem pengangkutan awam, KSAS,
pengurusan hutan dan lain-lain).
6-39
9. Mengambilkira jumlah penduduk semasa BPEN/ UPEN, Tambahan
dan unjuran penduduk bagi daerah negeri PLANMalaysia@Negeri,
berjiran. Jabatan Perangkaan dan
Agensi Berkaitan
Senarai Semak B : Peringkat Draf Rancangan Tempatan
Aspek Penyelarasan Di Agensi Negeri Catatan/

No
Peringkat Draf RT Berjiran Terlibat Keputusan
1. Mengambilkira cadangan-cadangan RT yang PLANMalaysia@Negeri
melibatkan kawasan sempadan daerah berkaitan. dan PBPT
2. Mengambilkira cadangan utama kawasan koridor PLANMalaysia@Negeri

wilayah ekonomi bagi kawasan pembangunan dan Agensi
bersama. Pembangunan Wilayah
3. Mengambilkira pengekalan koridor ekologi CFS, KSAS, BPEN/ UPEN,

sumber semulajadi termasuk hutan simpan dan PLANMalaysia@Negeri,
sumber marin merentasi sempadan negeri (RT akan PBPT, BMGN/ UPMP
menandakan sempadan mengikut lot/ kawasan dan dan Kementerian/
zon penampan). Agensi berkaitan
4. Perancangan kawasan tadahan sumber air JPS,

bersebelahan atau merentasi sempadan daerah dan PLANMalaysia@Negeri,
lembangan sungai bersama (RT akan menandakan Pihak Berkuasa Air
kawasan zon penampan tadahan air). Negeri dan
Kementerian berkaitan
5. Jaringan lebuhraya dan jalan persekutuan merentasi JKR,

sempadan daerah yang berkesinambungan. PLANMalaysia@Negeri
dan Kementerian
berkaitan
6. Rangkaian infrastruktur dan kemudahan utama Syarikat pembekal

merentasi sempadan daerah seperti laluan paip gas, utility, Network
bekalan eletrik, terusan dan lain-lain berkaitan. Service Provider
(NSP), Network
Facilities Provider
(NFP) dan SKMM serta
Kementerian/ Agensi
berkaitan
7. Penyediaan kemudahan masyarakat yang PLANMalaysia@Negeri,

mengambilkira tadahan penduduk bagi daerah negeri PBPT dan
berjiran. Kementerian/ Agensi
berkaitan
8. Penyelarasan peta cadangan guna tanah dengan PLANMalaysia@Negeri

daerah negeri berjiran. dan PBPT
6-40
-
Aspek Penyelarasan Di Agensi Negeri Catatan/
No
Peringkat Draf RT Berjiran Terlibat Keputusan
9. Kawasan pertanian utama bersebelahan dan keperluan BPEN/ UPEN,
pemeliharaan kawasan bekalan makanan negara masa PLANMalaysia@Negeri,
hadapan termasuk kawasan jelapang padi negara atau PBPT, Pejabat Daerah,
kawasan pengairan pertanian rentas sempadan Jabatan Pertanian,
daerah. dan Kementerian/
Agensi berkaitan
10. Penyelarasan sumber mineral dan perlombongan BPEN/ UPEN, PTG,

kawasan bersempadan (RT akan menandakan zon JMG,
penampan). PLANMalaysia@Negeri,
PBPT dan Pejabat
Daerah
11. Penyelarasan zon industri utama seperti zon industri PLANMalaysia@Negeri,

berat di kawasan bersempadan dan keperluan zon PBPT dan
penampan bersama (RT akan menandakan secara Kementerian/ Agensi
terperinci). berkaitan
12. Cadangan pembangunan pembandaran baharu PLANMalaysia@Negeri

bersebelahan dengan sempadan negeri dan PBPT
(mengambilkira densiti, ketinggian bangunan dan
nisbah plot).
13. Kawasan khas atau sensitif negeri bersebelahan di PLANMalaysia@Negeri

kawasan sempadan daerah (keselamatan, tanah dan PBPT
perkuburan dan tapak pelupusan sampah).
14. Perkara berkepentingan merentasi sempadan daerah Kementerian/ Agensi

(pengurusan lembangan sungai, kawasan tadahan, berkaitan
sistem pengangkutan awam, KSAS, pengurusan hutan
dan lain-lain).
6-41
6. Peringkat penyelarasan ini boleh dibuat dalam dua (2) peringkat semasa
proses Penyediaan RT seperti Rajah 6.1 :
Rajah 6.1 : Peringkat Penyelarasan Dan Rundingan Antara Daerah

Yang Bersempadan Dengan Daerah Negeri Berjiran
LAPORAN RANGKA PROJEK

SENARAI SEMAK A
PERINGKAT 1
MOBILISASI
PUBLISITI AWAL Peringkat Program Publisiti Awal /

FGD
TERMA RUJUKAN
PETA ASAS
LAPORAN PENDEKATAN KAJIAN

SENARAI SEMAK A
Peringkat Mesyuarat Pasukan Kajian
Pengerusi : Pengarah PPZ
LAPORAN ANALISIS &
PENYEDIAAN DRAF RT
STRATEGI PEMBANGUNAN SENARAI SEMAK B

Peringkat Mesyuarat Pasukan Kajian
PERINGKAT 2
Pengerusi : Pengarah PPZ
Tidak bersetuju
Bersetuju
Pembentangan ke Jawatankuasa
Perancang Negeri
DRAF RANCANGAN TEMPATAN Keputusan Tidak bersetuju
PEMERIKSAAN & BANTAHAN

TERHADAP DRAF RT ‘Alert paper’ kepada MPFN
PENDENGARAN
PEMERIKSAAN,
PERINGKAT 3
[perenggan 2A(2)(b)]
SIASATAN &
(PUBLISITI DAN PENYERTAAN

AWAM)
LAPORAN JAWATANKUASA
SIASATAN TEMPATAN &
PENDENGARAN
PEWARTAAN &
PERINGKAT 4
PEMBATALAN
DOKUMEN RT & NOTIS Keperluan Akta 172

PEWARTAAN/ PEMBATALAN
6-42
-
7. Penyelarasan dan rundingan RT antara daerah-daerah berjiran semasa
menyediakan RT boleh dilaksanakan dengan lebih berkesan melalui tiga
(3) mekanisma iaitu :
a. Mesyuarat Pasukan Kajian

Rundingan antara daerah bersama Agensi Berkaitan di dalam
Mesyuarat Pasukan Kajian. Menghasilkan Laporan Perundingan
Senarai semak.
b. Mesyuarat Jawatankuasa Penyelarasan Teknikal

Laporan Perundingan Senarai Semak dibentang ke Mesyuarat
Penyelarasan Teknikal untuk makluman.
c. MAJLIS PERANCANG FIZIKAL NEGARA

Sekiranya negeri/ daerah bersebelahan TIDAK BERSETUJU :
pembentangan kepada JPN untuk persetujuan dan pertimbangan
MPFN sebagai ‘ALERT PAPER’
8. Rundingan yang telah dibuat akan menghasilkan Laporan Perundingan

Senarai Semak yang mengandungi perkara-perkara sebagaimana yang
telah dinyatakan di dalam senarai semak. Laporan ini disediakan di
peringkat kajian seperti berikut :
a. Peringkat Publisiti Awal/ FGD

i. Mengambilkira perkara-perkara sebagaimana di senarai semak A
dalam penyediaan Terma Rujukan.
ii. Disediakan oleh Pejabat Projek Zon.
b. Peringkat Laporan Analisis Dan Strategi Pembangunan

i. Mengambilkira perkara-perkara sebagaimana di senarai semak A
dalam penyediaan Laporan Analisis dan Strategi Pembangunan.
ii. Laporan Perundingan Senarai Semak disediakan oleh PPZ.
iii. Perunding akan memperincikan perkara-perkara di senarai
semak A di dalam LASP.
c. Peringkat Draf RT
i. Mengambilkira perkara-perkara sebagaimana di senarai semak B
dalam penyediaan Draf RT
ii. Laporan Perundingan Senarai Semak disediakan oleh PPZ.
iii. Perunding akan memperincikan perkara-perkara di senarai
semak B dalam Draf RT.
6-43
SENARAI TERBITAN GARIS PANDUAN
LAMPIRAN IV PERANCANGAN BAHAGIAN PENYELIDIKAN DAN
PEMBANGUNAN PLANMalaysia
Tajuk Garis Panduan Perancangan

Bil No. Siri No. ISBN / ISSN
(Sedia Ada)
1 GPP Perumahan GP001A 978-967-5456-41-1
2 GPP Kawasan Perdagangan GP003 978-967-5456-44-2
3 GPP Kemudahan Masyarakat GP004 978-967-5456-44-2
4 GPP Laluan Kemudahan Utiliti GP006A 978-967-5456-20-6

GPP Pemuliharaan dan Pembangunan
5 GP007A(1) 978-967-5456-55-8
Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS)
GPP Pembangunan Fizikal Pulau-pulau dan
6 GP007A(2) 978-967-5456-42-8
Taman Laut
GPP Pembangunan dan Pengurusan di
7 GP007A(10) 978-967-5456-57-2
Kawasan Berisiko Bencana Gempa Bumi
GPP Pembangunan di Kawasan Bukit dan
8 GP007A(11) 978-983-2773-98-6
Tanah Tinggi
9 GPP Skim Perumahan Komuniti Strata GP009A
10 GPP Komuniti Berpengawal GP008A
11 GPP Tempat Letak Kereta GP0011 978-967-5456-54-1
12 GPP Papan Tanda Premis Perniagaan GP012 978-967-5456-58-9
13 GPP Taman Tema GP013 978-983-41729-1-6
14 GPP Taman Atas Bumbung GP014 978-983-2839-29-3
15 GPP Reka Bentuk Sejagat (Universal Design) GP015 978-983-2839-20-0
16 GPP Perlaksanaan Healthy Walkable City GP016
17 GPP Sempadan Bandar GP017

GPP Pembangunan Penggunaan Bercampur
18 GP018
Menegak Di Dalam Kawasan/ Zon Komersial
19 GPP Padang Golf GP020 978-983-2839-32-3
20 GPP Papan Iklan Luar GP021 978-983-2773-97-9

GPP Pembangunan Semula Kawasan
21 GP023 978-983-2839-33-0
‘Brownfield’
22 GPP Kejiranan Hijau GP024 978-967-5456-19-0
23 GPP Lorong Belakang GP025 978-967-5456-39-8
24 GPP Terminal Kenderaan Berat GP026 978-983-2839-28-6
6-44
-
Tajuk Garis Panduan Perancangan
Bil No. Siri No. ISBN / ISSN
(Sedia Ada)
25 GPP Penubuhan TADIKA dan TASKA GP027 978-983-2839-52-7

GPP Pembangunan Beroriantasikan Transit
26 GP028
(TOD)
27 GPP Chalet Atas Air GP029 978-967-5456-45-9
GPP Bandar Berdaya Tahan Bencana Di
28 GP030 978-967-12812-6-0
Malaysia
29 GPP Warga Emas GP031
30 GPP Pembangunan Ladang Solar GP010

GPP Penginapan Pekerja Berpusat
31 GPP032
(Centralised Labour Quarters – TLQ)
Prosedur Permohonan Bagi Penyediaan
32 Penginapan Pekerja Secara Jangka Pendek GPP032
(Temporary Labour Quarters- TLQ)
33 GPP Kawasan Lapang GPP005
Garis Panduan Perancangan (Dalam Proses Penyediaan Sehingga Tahun 2022)
34 GPP Kawasan Perindustrian Semakan Semula

GPP Kemudahan Keagamaan Islam dan
35 Semakan Semula
Lain-Lain Agama
36 GPP Kawasan Perdagangan Adendum
37 GPP Pembangunan Tanah Bawah Tanah Baharu
38 GPP Bandar Rendah Karbon Baharu

GPP Pelan Pengurusan Pemuliharaan Tapak/
39 Baharu
Bangunan Warisan
40 GPP Mobiliti Aktif Baharu
41 GPP Bandar Diraja Baharu
42 GPP Ladang Penternakan Ayam Baharu
Sumber : Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan, PLANMalaysia, 2021

Nota : GPP – Garis Panduan Perancangan
6-45
FORMAT NOTIS AKHBAR PEMBERITAHUAN BAGI
LAMPIRAN V
MENGADAKAN PROGRAM PUBLISITI RT
LOGO
PLANMalaysia/
PBPT
Nama
PLANMalaysia/ PBPT
AKTA PERANCANGAN BANDAR DAN DESA

AKTA 172
NOTIS
TENTANG DRAF RANCANGAN TEMPATAN UNTUK PEMERIKSAAN AWAM
[NAMA DRAF RANCANGAN TEMPATAN]
Menurut subseksyen 13 (2) Akta Perancangan Bandar Dan Desa 1976

(Akta 172), dengan ini diberitahu bahawa salinan Draf Rancangan
Tempatan tersebut di atas tersedia untuk diperiksa pada tarikh, masa
dan tempat seperti berikut:
Tarikh : [TARIKH MULA – TARIKH AKHIR]

Tempat : [TEMPAT PAMERAN/ PEMERIKSAAN]
Masa : [MASA/ WAKTU PEMERIKSAAN] – HARI
Orang awam adalah dijemput untuk memeriksa Draf Rancangan

Tempatan tersebut.
Bantahan atau cadangan berkenaan dengan Draf Rancangan

Tempatan tersebut boleh dikemukakan dengan menggunakan Borang
Bantahan Awam yang disediakan, surat atau memorandum sebelum
atau pada [TARIKH AKHIR PEMERIKSAAN DRT]. Bantahan
awam, surat atau memorandum hendaklah dialamatkan kepada:
DATUK BANDAR/ YANG DIPERTUA
[ALAMAT PBPT]
[NO TEL/ FAX]
[LAMAN WEB]
6-46
-
FORMAT NOTIS AKHBAR PEMBERITAHUAN BAGI
LAMPIRAN VI
MENGADAKAN PROGRAM PUBLISITI RT PENGUBAHAN
LOGO
PBPT
AKTA PERANCANGAN BANDAR DAN DESA 1976 (AKTA 172)
PEMBERITAHUAN
PEMERIKSAAN AWAM KE ATAS
PENGUBAHAN RANCANGAN TEMPATAN ………………..
Menurut subseksyen 13 (2) Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976

(Akta 172), dengan ini diberitahu bahawa cadangan Pengubahan Rancangan
Tempatan tersebut di atas tersedia untuk diperiksa pada tarikh,
masa dan tempat seperti berikut :
Tarikh (Hari Bekerja)

Masa
Tempat
Pengubahan kepada Rancangan Tempatan ini meliputi :

i.
ii.
Bantahan dan representasi boleh dibuat melalui borang bantahan awam/ surat/
memorandam
atau representasi kepada ……. (nama PBPT) …… pada atau sebelum ……
(tarikh) ....
semua borang/ surat/ memorandum boleh dialamatkan kepada:
Yang DiPertua/ Pengarah PLANMalaysia@Negeri

(Alamat Penuh)
6-47
CONTOH NOTIS AKHBAR PEMBERITAHUAN BAGI
LAMPIRAN VII
MENGADAKAN PROGRAM PUBLISITI RT PENGUBAHAN
AKTA PERANCANGAN BANDAR DAN DESA 1976 (AKTA 172)
PEMBERITAHUAN
PEMERIKSAAN AWAM KE ATAS
RANCANGAN TEMPATAN DAERAH MELAKA TENGAH 2015 (PENGUBAHAN)
Menurut subseksyen 13 (2) Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976

(Akta 172), dengan ini diberitahu bahawa cadangan Pengubahan Rancangan
Tempatan tersebut di atas tersedia untuk diperiksa pada tarikh,
masa dan tempat seperti berikut :
Tarikh Masa Tempat

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa
09 Julai 2012 8.00 pagi
Majlis Bandaraya Melaka Bersejarah
hingga Hingga
No. 1, Graha Makmur
9 Ogos 2012 5.00 petang
Jalan Tun Razak – Ayer Keroh
(Hari Bekerja)
Hang Tuah Jaya, 75450 Melaka.
Pengubahan kepada Rancangan Tempatan ini meliputi:
i. Pindaan zon guna tanah di Blok Perancangan Kecil 3.3 – Tanjung Minyak (sebahagian BPK
3.3i) dari industri kepada institusi dan perumahan).
ii. Pindaan zon guna tanah di Blok Perancangan Kecil 3.3 – Tanjung Minyak (sebahagian BPK
33g dan sebahagian BPK 3.3h) dari industri kepada perumahan.
iii. Pindaan zon guna tanah dari perumahan kepada perniagaan dan pindaan nisbah plot 1:4
kepada 1:6 di atas Lot 106 dan 107, Pulau Melaka, KB.XLII, Melaka Tengah.
Bantahan dan representasi boleh dibuat melalui borang bantahan awam/surat/memorandam

atau representasi
kepada
Majlis Bandaraya Melaka Bersejarah pada atau sebelum 09 Ogos 2012.
Semua boring/ surat/ memorandum boleh dialamatkan kepada:

Datuk Bandar
Bandaraya Melaka Bersejarah, No. 1 Graha Makmur, Jalan Tun Razak – Ayer Keroh,
Hang Tuah Jaya, 75450 Melaka
6-48
-
LAMPIRAN VIII FORMAT NOTIS WARTA RT
AKTA PERANCANGAN BANDAR DAN DESA 1976

(Akta 172)
TOWN AND COUNTRY PLANNING ACT 1976
(Act 172)
PEMBERITAHUAN PERSETUJUAN PIHAK BERKUASA NEGERI KEPADA

DRAF [TAJUK RT]
NOTIFICATION OF STATE AUTHORITY’S ASSENT TO THE

DRAF [TITLE OF RT]*
Menurut subseksyen 15(4) Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 [Akta 172], adalah diberitahu bahawa
Pihak Berkuasa Negeri [Nama Negeri] telah memberi persetujuan pada [Tarikh mesyuarat MMKN] kepada -
Draf [Tajuk RT]
2. Draf [Tajuk RT] ini sekarang dikenali sebagai [Tajuk RT] dan boleh diperiksa di [Nama PBPT dan/
atau PLANMalaysia@Negeri] dalam waktu pejabat.
Pursuant to subsection 15(4) of the Town and Country Planning Act 1976 [Act 172], it is notified that the
State Authority of [Name of State] has given its assent on [Date] to the -
Draf [Title of RT]*
2. The Draf [Title of RT]* is now identified as the [Title of RT]* and may be inspected at the [Name of
Local Authority and/ or State TCPD] during office hours.
Bertarikh
Dated
[Nombor rujukan fail warta]
[Nama Datuk Bandar/ YDP PBPT]

[Jawatan]
[Post]
[Nama Setiausaha MMKN]

Setiausaha Majlis Mesyuarat Kerajaan [Nama Negeri]
Secretary Executive Council [Name of State]**
Nota: 1. Format Notis Warta tertakluk kepada Penasihat Undang-undang Negeri masing-masing.
2. Pengarah PLANMalaysia@Negeri perlu menandatangani notis warta ini sekiranya kawasan RT tersebut meliputi
kawasan di luar kawasan PBPT (subseksyen 5 (2), Akta 172).
* Perlu menggunakan nama khas RT tersebut, tanpa perlu diterjemah ke dalam Bahasa Inggeris.
** Tertakluk kepada nama jawatan tersebut dalam Bahasa Inggeris yang digunapakai di negeri masing-masing.
6-49
FORMAT NOTIS WARTA RT PENGGANTIAN DAN
LAMPIRAN IX
PEMBATALAN RT ASAL

(Akta 172)
(Act 172)

DRAF [TAJUK RT PENGGANTIAN]

DRAF (TITLE OF RT PENGGANTIAN)*
Draf [Tajuk RT Penggantian]
2. Draf [Tajuk RT Penggantian] ini sekarang dikenali sebagai [Tajuk RT Penggantian] dan boleh
diperiksa di [Nama PBPT dan/ atau PLANMalaysia@Negeri] dalam waktu pejabat.
Pembatalan
3. Pemberitahuan persetujuan Pihak Berkuasa Negeri kepada [Tajuk RT Asal] [No. rujukan warta RT
Asal] pada [Tarikh warta RT Asal] adalah dibatalkan.
Pursuant to subsection 15(4) of the Town and Country Planning Department Act 1976 [Act 172], it is notified
that State Authority of [Name of State] has given its assent on [Date] to the -
Draf [Title of RT Penggantian]*
2. The Draf [Title of RT Penggantian]* is now identified as the [Title of RT Penggantian]* and may be
inspected at the [Name of Local Authority and/ or State TCPD] during office hours.
Revocation
3. Notification of State Authority’s assent to the [Title of original RT]* [Gazettement no. of original RT]
on [Gazettement date of original RT] is revoked.
Bertarikh
Dated
[nombor rujukan fail warta]
[Jawatan]
[Post]

6-50
-
LAMPIRAN X FORMAT NOTIS PEMBATALAN RT ASAL (JIKA TIDAK
DIBATALKAN SEMASA PEWARTAAN RT PENGGANTIAN)
PEMBERITAHUAN PEMBATALAN [TAJUK RT ASAL] OLEH PIHAK BERKUASA NEGERI
NOTIFICATION OF REVOCATION OF [TITLE OF ORIGINAL RT]* BY STATE AUTHORITY
Bahawasanya melalui Pemberitahuan No. [Nombor warta RT Penggantian] yang disiarkan dalam Warta
Kerajaan Negeri [Nama Negeri] pada [Tarikh warta RT Penggantian], adalah diberitahu bahawa Pihak
Berkuasa Negeri telah bersetuju terhadap [Tajuk RT Penggantian].
2. Dan bahawasanya, [Tajuk RT Penggantian] hendaklah menggantikan [Tajuk RT Asal] dari tarikh
Warta ini disiarkan.
3. Maka oleh demikian, Pemberitahuan No. [Nombor warta RT Asal] bertarikh [Tarikh warta RT Asal]
adalah dibatalkan.
Whereas, by Notification No. [Gazettement no. of RT Penggantian] published in the State of [Name of State]
Government Gazette on [Gazettement date of RT Penggantian], it is notified that the State Authority of
[Name of State] has given its assent on [Title of the RT Penggantian]*.
2. And whereas, the [Title of the RT Penggantian]* shall replace [Title of original RT]* from the date of
this Gazette come into publish.
3. Therefore, Notification No. [Gazettement no. of original RT] dated [Gazettement date of original
RT] is revoked.
Bertarikh
Dated
[Nombor rujukan fail warta]

[Jawatan]
[Post]

6-51
LAMPIRAN XI FORMAT NOTIS WARTA RT PENGUBAHAN

(Akta 172)
(Act 172)

DRAF [TAJUK RT PENGUBAHAN]

DRAF [TITLE OF RT PENGUBAHAN]*
Draf [Tajuk RT Pengubahan]
2. Pengubahan ini melibatkan sebahagian [Blok Perancangan/ Blok Perancangan Kecil] di dalam
[Tajuk RT Asal] dengan Pemberitahuan No. [Nombor warta RT Asal] yang disiarkan dalam Warta Kerajaan
Negeri [Nama Negeri] pada [Tarikh warta RT Asal].
3. Maka oleh demikian, Draf [Tajuk RT Pengubahan] ini sekarang dikenali sebagai [Tajuk RT
Pengubahan] dan boleh diperiksa di [Nama PBPT dan/ atau PLANMalaysia@Negeri] dalam waktu pejabat.
Pursuant to subsection 15(4) of the Town and Country Planning Department Act 1976 [Act 172], it is notified
that State Authority of [Name of State] has given its assent on [Date] to the -
Draf [Title of RT Pengubahan]*
2. This alteration involves part of [Planning Block/ Sub-Planning Block] in the [Title of original RT]* by
Notification No. [Gazettement no. of original RT] published in the State Authority of [Name of State] Gazette
on [Gazettement date of original RT].
3. Therefore, the Draf [Title of RT Pengubahan]* is now identified as the [Title of RT Pengubahan]*
and may be inspected at the [Name of local authority and/ or State TCPD] during office hours.
Bertarikh
Dated
[nombor rujukan fail warta]

[Jawatan]
[Post]

Nota 1. Format Notis Warta tertakluk kepada Penasihat Undang-undang Negeri masing-masing.
6-52
-
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (PLANMalaysia),
Kementerian Pembangunan Kerajaan Tempatan
Blok F5, Kompleks F, Presint 1,
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62675 PUTRAJAYA, MALAYSIA
Tel: 03-8091 0000 l Faks: 03-8091 0455

https://www.planmalaysia.gov.my

Manual RT Edisi 2022

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Manual RT Edisi 2022

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

M

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (PLANMalaysia)

Diterbitkan di Malaysia Oleh :

ISBN 978-967 5456-67-1

Bersyukur ke hadrat Allah SWT kerana dengan izin dan

Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022 ini

Akhir kalam, saya merakamkan setinggi-tinggi

TPr DR. ALIAS BIN RAMELI

P erutusan K etua P engarah P LANM alaysia

Rajah 1.1 Hierarki Sistem Perancangan Utama Negara 1-4

Jadual 1.1 Peruntukan Akta 172 yang Menyentuh Penyediaan RT 1-2

Jadual 3.8 Publisiti dan Penyertaan Awam 3-16

Lampiran I Pendekatan Kajian Mengikut Sektor 6-1

Pembahagian kawasan RT kepada beberapa kawasan yang lebih

Pembahagian blok perancangan kepada kawasan-kawasan yang

Huraian bertulis atau kenyataan-kenyataan sokongan yang

Mana-mana Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran, Majlis

Mana-mana PBT atau mana-mana perkataan lain yang

Rancangan Pembangunan terdiri daripada Rancangan Fizikal

Suatu pernyataan bertulis yang merumuskan dasar-dasar

Dokumen perancangan yang mengandungi strategi

Terdiri daripada Rancangan Struktur, Rancangan Tempatan dan

Suatu peta dan pernyataan bertulis disokong oleh garis panduan

Suatu rancangan pemajuan yang disediakan bagi kawasan yang

Tindakan pembetulan yang diambil untuk membetulkan

Hasil atau cara memperbaiki, membetulkan atau mengubah

Merujuk kepada RT Penggantian yang melibatkan keseluruhan

Merujuk kepada pindaan RT yang melibatkan sebahagian

Pengubahan Pengubahan RT boleh dibuat dalam beberapa keadaan,

Ianya merupakan berita atau pengumumam yang diterbitkan

Pembatalan adalah merujuk kepada perbuatan memansuhkan

Pembatalan Tertakluk kepada subseksyen 16(2), Akta 172, pembatalan

Akta yang digubal untuk meminda dan menggabungkan

Suatu akta yang digubal untuk mencegah, menghapus,

Akta yang digubal untuk meminda dan menyatukan undang-

Suatu akta yang digubal untuk menyusun semula dan

Undang-Undang Kecil yang digubal berhubung dengan kelulusan

Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019 ini menggantikan

Manual Rancangan Ia menggariskan jenis-jenis pelan yang perlu disediakan di

Manual RT 1993 Ia bertujuan untuk menyediakan manual prosedur bagi aktiviti RT

Manual RT Memasukkan pendekatan-pendekatan penyediaan RT yang lebih

• Menambah fokus serta liputan cadangan RT untuk

a. Pemajuan dan kegunaan tanah;

[seperti yang terkandung di dalam Akta Perancangan

• Pembentangan cadangan-cadangan sektoral ke dalam bentuk

• Pembentangan dan perincian cadangan pembangunan guna

Manual RT Memberi penekanan kepada :

Manual RT Manual RT (pindaan 2002) mengambilkira :

Manual RT Manual RT Edisi 2009 merupakan penambahbaikan ke atas dokumen

• Pendekatan baharu penyediaan RT;

Manual RT Manual RT (Rancangan Tempatan Penggantian dan Rancangan Tempatan

• Pindaan Akta 172 terutama penyediaan RT Penggantian dan RT

Manual RT Manual RT Edisi 2020 merupakan penambahbaikan kepada Manual RT Edisi

• Kaedah-Kaedah Rancangan Tempatan 2019;

• Penyelarasan bersama Kaedah-kaedah Rancangan Tempatan 2019;

Manual Rancangan Tempatan Edisi 2022 ini menggantikan dokumen

Manual ini disediakan selaras dengan keperluan Akta Perancangan Bandar

RT disediakan oleh pihak PLANMalaysia melalui Pejabat Projek Zon,

Jadual 1.1 menunjukkan keperluan perundangan yang berkait dengan

Bidang Seksyen Keterangan

PBPT boleh menyediakan Draf RT sekiranya difikirkan perlu

PBPT hendaklah menyediakan Draf RT bagi seluruh

PBPT juga dikehendaki menyediakan Draf RT bagi