You are on page 1of 1

ბეკონი - იდოლები

იდოლები არის ადამიანის გონების ბუნებრივი, თანდაყოლილი ან სოციალური გარემოს


ზეგავლენით შეძენილი ცრურწმენები, ჩვევები, რომლებიც შეცდომებისკენ უბიძგებენ
ადამიანს. იგი გარე სინამდვილის შესაღებ ცოდნის მიღებაში გვიშლის ხელს.

ბეკონის მიხ. არსებობს იდოდების 4 ჯგუფი

1) ტომიმს/გვარის იდოლა - თანაყოლილი სისუეტეები, ტენდენციები, რომელსაც


სრულად ვერასდროს ვერ მოიშორებ. მრუდე სარკეები ვართ, რომელიც მოხვედრილ
სხვივებს მაინც ჩვენებურად გარდავქმნით. შეგრძნებები ადვილად გვაცდუნებენ. ჩვენ
ბუნებრივად მიდრეკილნი ვართ, რაღაცებს შორის მსგავსებები დავინახოთ, ქაოსში
სიმშვიდე ვეძებოთ. მიდრეკილნი ვართ, ჩვენთვის სასურველი სინამდვილედ
ჩავთვალოთ, ვამტკიცოთ ის, რაც გვირჩევნია, რომ ჭეშმარიტი იყოს. ყოველთვის
ნაადრევა ვაკეთებთ დასკვნებს იმის მაგივრად რომ თანდათანობით ვეძიოთ
დავაგროვოთ საბუთები.

2) გამოქვაბულის იდოლა - ტომის იდოლებისგან განსხვავებით, იგი ინდივიდუალურია.


სხვადასხვაა ყველა ადამიანისთვის. მას ადამიანური ბუნება კი არ ქმნის, არამედ
კულტურა, წარსული, რწმენები, რომელსაც ოჯახი, სოციალური გარემოცვა,
კულტურა გვინერგავს. მისი მორღვევისთვის, აუცილებელია, ეჭვი შეიტანოს იმაში,
რამაც ყველაზე მეტად დაატყვევა მისი გონება

3) ბაზრის/მოედნის/ფორუმის იდოლა - ადამაინებს შორის ურთიერთობის ენა.


სიტყვები, რომელსაც ვიყენებთ, ხშირად არ გამოხატავენ იმას, რასაც
ვგულისხმობთ.სიტყვები თავის ძალას მიმართავენ გონების წინააღმდეგ.არასწორი
სიტყვები ზღუდავენ ჩვენს აზროვნებას. ასეთი სიტყვები 2 ტიპისაა 1- სიტყვები,
რომლებიც ასახელებენ არარსებულ საგნებს (ბედისწერა, ცეცხკის ელემენტი,
კრისტალური სფეროები არისტოტეელს კოსმოლოგიაში) 2 - არსებულ სახელებს როცა
ბუნდოვნად ვახასიატებთ. ცუდად ვუკეთებთ აბსტრაგირებას (სინესტე, სასარგებლო...
ასეთი სიტყვები არევ-დარევას იწვევენ)

4) თეატრის იდოლა - თანდაყოლილი არაა. კულტურული გარემოს გავლენის შედეგია.


სხვადასხვა თეორიული კონსტრუქციებიდან ადამიანის გონებაში შეჭრილი,
ფილოსფიური სისტემებიდან შშემოსული მცდადრი დოგმები, არასწორი
დასაბუთებები. მათ შესაბამისი პირები, რომელთაც ზედმეტად ენდობიან,
აქსიომებად ასაღებენ, სინამდვილეში მცარია. თეატრის სცენაზე გამოაქვთ ლამაზად
შეფუთული, ლამაზ, მაგრამ ყალბ, არარეალურ სპექტაკლს დგამენ. მათი წყაროა
სოფისტური, ემპირისტული, ცრურწმენებზე დამყარებული მეთოდოლოგიური
სქემები.

You might also like