COVID-19: Η ενδοοικογενειακή βία στις συνθήκες καραντίνας στην Ευρώπη

1§ Την ώρα που η πανδημία του νέου κορονοϊού συνεχίζει να εξαπλώνεται παγκοσμίως, οι δρόμοι στις πόλεις
ερημώνουν αλλά η απειλή σε πολλά σπίτια βρίσκεται μέσα και όχι έξω. Η κοινωνική απομόνωση έχει αναγκάσει
πολλούς να μπουν σε καραντίνα με συντρόφους που κακοποιούν ψυχολογικά ή σωματικά. Ωστόσο, τα στοιχεία
σχετικά με την πορεία του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας στις συνθήκες περιοριστικών μέτρων είναι
ελάχιστα.

2§ «Η κακοποίηση στο σπίτι έχει να κάνει με τον έλεγχο και την εξουσία. Κάποιος προσπαθεί να περιορίσει αυτό
που είσαι, το πως είσαι, το τι μπορείς να κάνεις. Και φυσικά η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη για αυτούς που
ζουν με ενδοοικογενειακή βία», λέει η εκτελεστική διευθύντρια του SaveLives.

3§ Ιταλία και Ισπανία, δυο χώρες που έχουν χτυπηθεί σκληρά από την πανδημία, έχουν αναφέρει θανάτους από
περιστατικά ενδοιοικογενειακής βίας όσο εξελίσσεται η καραντίνα. Στις αρχές Απριλίου, ο σύντροφος της
27χρονης Λορένα Κουαράντα στην Ιταλία ομολόγησε ότι την σκότωσε όσο βρίσκονταν σε κατάσταση
καραντίνας. Στη Γαλλία, οι αναφορές για ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκαν πάνω από 30% κατά τις πρώτες
ημέρες της καραντίνας. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώνεται στη γαλλική πρωτεύουσα.

4§ «Πολλές κυβερνήσεις έχουν κινητοποιηθεί για να ανταποκριθούν σε αυτή την αυξανόμενη απειλή. Σε κάποιες
ευρωπαϊκές χώρες, όπως εδώ στη Γαλλία, τα φαρμακεία αποτελούν σημείο συνάντησης. Τα θύματα μπορούν να
χρησιμοποιούν την κωδική λέξη, μάσκα 19 για να ζητήσουν βοήθεια. Η συγκεκριμένη διεθνής πρωτοβουλία
ξεκίνησε από το Ινστιτούτο Ισότητας των Κανάριων Νήσων. Και για εκείνους που δεν μπορούν να φύγουν από το
σπίτι, υπηρεσία sms επιτρέπει στα θύματα να ζητήσουν βοήθεια σιωπηλά», μεταδίδει ο Ράιν Τόμσον από τη
Λυών.

5§ Σε όλη την Ευρώπη λειτουργούν τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας στα θύματα. Αλλά ακτιβιστές θεωρούν ότι
μπορούν να γίνουν περισσότερα. «Εκτιμώ τις προσπάθειες της γαλλικής κυβέρνησης να βρει λύσεις. Αλλά
χρειαζόμαστε να προσλάβουμε προσωπικό που να γνωρίζει πως να αντιμετωπίζει περιστατικά ενδοοικογενειακής
βίας, που μπορούν να βοηθήσουν την αστυνομία. Αυτές τις ημέρες οι αστυνομικοί βρίσκονται στην πρώτη
γραμμή γιατί αυτοί καλούνται. Αλλά δεν υπάρχουν αρκετοί και δεν είναι εκπαιδευμένοι για αυτό το ευαίσθητο
θέμα», λέει η Κάρολιν Ντε Χάας της Οργάνωσης «Εμείς όλες».

6§ Η Δανία έχει ορίσει ξενοδοχεία στα οποία μπορούν θύματα ενδοοικογενειακής να μείνουν δωρεάν. Ακτιβιστές
λένε ότι αυτού του είδους η προστασία θα πρέπει να εξαπλωθεί.

ΠΗΓΗ: https://gr.euronews.com

Κείμενο ΙI
Κείμενο ΙII

Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως

ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια

1 Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,

ἐγώ σέ προσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν.

Στολίζεις κάποιο πάρκο

Ἀπό μακριά ἐξαπατᾶς.

5 Θαρρεῖ κανείς πώς ἔχεις ἐλαφρά ἀνακαθήσει

νά θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο πού εἶδες,

πώς παίρνεις φόρα νά τό ζήσεις.

Ἀπό κοντά ξεκαθαρίζει τό ὄνειρο:

δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τά χέρια σου

10 μ’ ἕνα σκοινί μαρμάρινο

κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου

κάτι νά σέ βοηθήσει νά ξεφύγεις

τήν ἀγωνία τοῦ αἰχμάλωτου.

Ἔτσι σέ παραγγείλανε στό γλύπτη:

15 αἰχμάλωτη.

Δέν μπορεῖς

οὔτε μιά βροχή νά ζυγίσεις στό χέρι σου,

οὔτε μιά ἐλαφριά μαργαρίτα.

Δεμένα εἶναι τά χέρια σου.

20 Καί δέν εἶν’ τό μάρμαρο μόνο ὁ Ἄργος.

Ἄν κάτι πήγαινε ν’ ἀλλάξει

στήν πορεία τῶν μαρμάρων,

ἄν ἄρχιζαν τ’ ἀγάλματα ἀγῶνες

γιά ἐλευθερίες καί ἰσότητες,

25 ὅπως οἱ δοῦλοι,

οἱ νεκροί

καί τό αἴσθημά μας,

ἐσύ θά πορευόσουνα

μές στήν κοσμογονία τῶν μαρμάρων

30 μέ δεμένα πάλι τά χέρια, αἰχμάλωτη.

Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,

ἐγώ σέ λέω γυναίκα ἀμέσως.

Ὄχι γιατί γυναίκα σέ παρέδωσε

στό μάρμαρο ὁ γλύπτης

35 κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου

εὐγονία ἀγαλμάτων,

καλή σοδειά ἀκινησίας.

Γιά τά δεμένα χέρια σου, πού ἔχεις

ὅσους πολλούς αἰῶνες σέ γνωρίζω,

40 σέ λέω γυναίκα.

Σέ λέω γυναίκα

γιατ’ εἶσ’ αἰχμάλωτη.

(Τό λίγο τοῦ κόσμου, 1971)

Παρατηρήσεις

ΘΕΜΑ Α
Να παρουσιάσεις συνοπτικά την έξαρση του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας στην Ευρώπη και τους
τρόπους με τους οποίους επιχειρείται η αντιμετώπισή του, σύμφωνα με το κείμενο Ι. (50-70 λέξεις).

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Β

Β1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις αποδίδουν ορθά απόψεις της συντάκτριας του Κειμένου Ι; ( ΣΩΣΤΟ ή
ΛΑΘΟΣ). Να τεκμηριώσεις κάθε απάντησή σου παραθέτοντας σχετικά αποσπάσματα από το κείμενο:

Α. Το πλήθος στοιχείων για το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας στην Ευρώπη φανερώνει την ανησυχητική
του πορεία.

Β. Η ενδοοικογενειακή βία συνυφαίνεται με τον έλεγχο και την εξουσία.

Γ. Η διεθνής πρωτοβουλία «Μάσκα-19» δεν βρίσκει ανταπόκριση στις κυβερνήσεις χωρών του κόσμου.

Δ. Το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας αντιμετωπίζεται με ποικίλους τρόπους στις χώρες της Ευρώπης.

Ε. Στην πρώτη γραμμή της παροχής βοήθειας βρίσκεται ένα εξειδικευμένο προσωπικό.

Μονάδες 10

Β2

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο στόχος του Κειμένου ΙΙ; Να απαντήσετε λαμβάνοντας υπόψη την μορφή του
μηνύματος και δύο (2) γλωσσικές επιλογές που υπάρχουν σε αυτό. Ποια η σχέση του με το Κείμενο Ι; (80-90
λέξεις)

Μονάδες 10

Β3

α). Ο συγγραφέας του Κειμένου Ι στόχο έχει να μας ενημερώσει για την έξαρση του φαινομένου της
ενδοοικογενειακής βίας. Να εντοπίσετε δύο (2) τρόπους με τους οποίους επιχειρεί να γίνει πειστικός καθώς και
δύο (2) γλωσσικές επιλογές με τις οποίες υποστηρίζει τον στόχο του.

β) Στην 2η παράγραφο του Κειμένου Ι ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ευθύ λόγο. Αφού μετατρέψετε τον ευθύ σε
πλάγιο, να ελέγξετε την πιθανή αλλαγή που υφίσταται η πειστικότητα του κειμένου.

Μονάδες 5

Β4. «Η κοινωνική απομόνωση έχει αναγκάσει πολλούς να μπουν σε καραντίνα με συντρόφους που κακοποιούν
ψυχολογικά ή σωματικά. Ωστόσο, τα στοιχεία σχετικά με την πορεία του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας
στις συνθήκες περιοριστικών μέτρων είναι ελάχιστα» :

Να ξαναγράψεις το συγκεκριμένο απόσπασμα του κειμένου Ι, αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες λέξεις /

φράσεις με άλλες, που να καθιστούν το ύφος περισσότερο οικείο.
 Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Γ

Πώς αντιλαμβάνεται η ποιήτρια τη θέση της γυναίκας; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορά σε τρεις
(3) κειμενικούς δείκτες. (150-200 λέξεις).

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Δ

Σύμφωνα με τον αρθρογράφο του κειμένου Ι «η κακοποίηση στο σπίτι έχει να κάνει με τον έλεγχο και την
εξουσία. Κάποιος προσπαθεί να περιορίσει αυτό που είσαι, το πως είσαι, το τι μπορείς να κάνεις». Ποιοι πιστεύετε
πως είναι οι παράγοντες που οδηγούν σε αυτή στη λογική μιας συμπεριφοράς που εξουσιάζει τον «άλλον»; Με
ποιους τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το φαινόμενο; Να αναπτύξετε τις απόψεις σας σε ένα
άρθρο( 350-400 λέξεων) που θα αναρτηθεί στην Πλατφόρμα ασύγχρονης εκπαίδευσης του σχολείου σας με σκοπό
να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας. Να αξιοποιήσετε δημιουργικά στοιχεία του κειμένου.

Μονάδες 30

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Θέμα Α

Το κείμενο εστιάζοντας στο φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας τονίζει την όξυνσή του σε πολλές ευρωπαϊκές
χώρες και τους τρόπους αντιμετώπισής του. Αρχικά οι συνθήκες κοινωνικής απομόνωσης επέβαλλαν τον κατ’
οίκον εγκλεισμό προκαλώντας την αύξηση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και ανθρώπινων απωλειών λόγω
αυτής. Στο πλαίσιο αυτό οι κυβερνώντες επιχειρούν να διασφαλίσουν τρόπους άμεσης πρόσβασης και
επικοινωνίας με τα θύματα, να ενθαρρύνουν την αποκάλυψη και την κατάκριση τέτοιων βίαιων κρουσμάτων εκ
μέρους των θυμάτων.

Θέμα Β

Β1. Α. Λάθος (1η παράγραφος: «Ωστόσο, τα στοιχεία …είναι ελάχιστα»).

Β. Σωστό (2η παράγραφος: «Η κακοποίηση…τον έλεγχο και την εξουσία»).

Γ. Λάθος (4η παράγραφος: «Η συγκεκριμένη διεθνής πρωτοβουλία… να ζητήσουν βοήθεια σιωπηλά»).

Δ. Σωστό (4ηπαράγραφος: «Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, όπως εδώ στη Γαλλία…», 6η παράγραφος: «Η Δανία
έχει ορίσει… να μείνουν δωρεάν»).

Ε. Λάθος (5η παράγραφος: «Αλλά δεν υπάρχουν…ευαίσθητο θέμα»).

Β2. Το κείμενο ΙΙ αποτελεί ένα πολυτροπικό είδος κειμένου που στόχο έχει να ενημερώσει τις γυναίκες που έχουν
πέσει θύματα βίας ή σεξουαλικών επιθέσεων για τους τρόπους που μπορούν να προστατευθούν. Συγκεκριμένα,
συνδυάζοντας εικόνα και λόγο, κεντρίζει την προσοχή μας, καθώς επιλέγονται ζωηρά χρώματα, που παραπέμπουν
στο γυναικείο φύλο, ενώ διακρίνεται μια γυναικεία φιγούρα να φορά μάσκα προστασίας από τον κορωνοϊό. Η
«Μάσκα-19» είναι και το κρυφό λεκτικό σύνθημα που επιλέγουν οι δημιουργοί αυτού του πρωτότυπου μηνύματος
για να διευκολύνουν τα θύματα της βίας ώστε να ζητήσουν βοήθεια. Μάλιστα, η επιλογή της προστακτικής
έγκλισης σε β΄ πρόσωπο (ζήτα) λειτουργεί προτρεπτικά, τονίζοντας την αναγκαιότητα κατάπαυσης ανάλογων
αντικοινωνικών συμπεριφορών και εξυγίανσης του νοσηρού αυτού φαινομένου μέσω της καταγγελίας των
κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας, ενώ δίνει αμεσότητα στο μήνυμα. Όπως μας πληροφορεί και το κείμενο Ι,
τα θύματα αυτού του είδους βίας έχουν πολλαπλασιαστεί λόγω της «καραντίνας» με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη
διεθνής πρωτοβουλία να ξεκινήσει από το Ινστιτούτο Ισότητας των Κανάριων Νήσων.

Β3α. Ο συγγραφέας του Κειμένου Ι έχει στόχο να μας ενημερώσει για την έξαρση του φαινομένου της
ενδοοικογενειακής βίας. Για να τον πετύχει επικαλείται την λογική παραθέτοντας στοιχεία, αποδείξεις που
δύσκολα αμφισβητούνται, όπως τεκμήρια, παραδείγματα (3η§ : ο σύντροφος της 27χρονης Λορένα Κουαράντα
στην Ιταλία ομολόγησε…) αλλά και στατιστικά στοιχεία (3η§: αυξήθηκαν πάνω από 30%). Παράλληλα,
παραθέτει αυτούσια τα λόγια αυθεντιών/ειδικών (Κάρολιν Ντε Χάας της Οργάνωσης «Εμείς όλες») με τα οποία
αφενός δίνει κύρος και αξιοπιστία στα λεγόμενα του αφού βασίζεται σε αξιόπιστες πηγές, αφετέρου ενισχύει και
το ήθος του ως πομπός.

Ο συγγραφέας ενδυναμώνει την αποδεικτική του ισχύ και με τις κατάλληλες γλωσσικές επιλογές. Αρχικά, με τη
χρήση οριστικής έγκλισης (συνεχίζει, προσπαθεί) φαίνεται πως αναφέρεται σε αληθινά, πραγματικά γεγονότα,
ενώ έτσι δηλώνει και την βεβαιότητά του για όσα αναφέρει. Επιπλέον, με την εκτεταμένη χρήση γ’ ρηματικού
προσώπου (σημειώνεται, αυξήθηκαν) προσδίδει σοβαρότητα, αντικειμενικότητα και πειστικότητα στο ύφος του.

Β3β. Μετατροπή: Η εκτελεστική διευθύντρια του SaveLives αναφέρει/λέει πως η κακοποίηση στο σπίτι έχει
να κάνει με τον έλεγχο και την εξουσία. Προσθέτει πως κάποιος προσπαθεί να περιορίσει αυτό που είσαι, το πως
είσαι, το τι μπορείς να κάνεις και, φυσικά, η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη για αυτούς που ζουν με
ενδοοικογενειακή βία.

Η μετατροπή από τον ευθύ στον πλάγιο λόγο αποδυναμώνει την πειστικότητα όσων αναφέρονται. Αυτό διότι,
στην περίπτωση αυτή, δίνεται η εντύπωση πως παρεμβαίνει κάποιος «τρίτος». Υπάρχει η αίσθηση πως δεν
πρόκειται για αυτούσια μεταφορά της αυθεντικής δήλωσης και ίσως έχουν παραλειφθεί ή αλλάξει ορισμένα
σημεία της.

Β4. Η κοινωνική απομόνωση έχει υποχρεώσει πολλούς να μπουν σε καραντίνα με συντρόφους που βλάπτουν
ψυχολογικά ή σωματικά. Όμως, τα στοιχεία σχετικά με την πορεία του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας
στις περιστάσεις/συγκυρίες περιοριστικών μέτρων είναι λίγα.

Θέμα Γ

Γ. Η ποιήτρια Κική Δημουλά δεν μας αφήνει πολλά περιθώρια στην ερμηνεία του ρόλου της γυναίκας, όπως
αυτός προβάλλεται μέσα από το ποίημά της: Είναι ο ρόλος της αιχμαλωσίας. Η ίδια επιλέγει να απευθυνθεί σε β΄
ενικό πρόσωπο (Στολίζεις), άμεσα, αφού και αυτή είναι μια γυναίκα, σε ένα προσωποποιημένο για τις ανάγκες
του ποιητικού λόγου άγαλμα γυναίκας, που κοσμεί ένα πάρκο. Αξιοποιώντας το σχήμα της αντίθεσης, επισημαίνει
πως από μακριά το άγαλμα φαίνεται να αναπαύεται (πώς ἔχεις ἐλαφρά ἀνακαθήσει), ενώ στην πραγματικότητα,
από κοντά διακρίνεται πως είναι πισθάγκωνα δεμένο (δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τά χέρια σου). Είναι μια γυναίκα
αιχμάλωτη, σύμβολο όλων εκείνων των γυναικών που στερούνται βασικών τους δικαιωμάτων. Των γυναικών που
ζουν υπόδουλες (ὅπως οἱ δοῦλοι), έρμαια στη βούληση των ανδρών. Εκείνων που μοναδικός τους προορισμός
είναι η αναπαραγωγή (κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου εὐγονία), ένας ρόλος δυστυχώς διαχρονικός (πού ἔχεις ὅσους
πολλούς αἰῶνες). Η αιχμαλωσία μετατρέπεται σε δεύτερη φύση της γυναίκας με αποτέλεσμα η βίωση της
κοινωνικής καταπίεσης να συνιστά σημείο αναγνωρίσεως της γυναικείας ταυτότητας. «Ἄν κάτι πήγαινε ν’
ἀλλάξει… αἰχμάλωτη». Με την υπερβολή αυτή η γυναικεία αιχμαλωσία προβάλλεται ως ισχυρότερη από το
μάρμαρο στις μορφές των αγαλμάτων. Τα δεσμά της γυναίκας θεωρούνται ως πιο ισχυρά από τις ιστορικές και
φυσικές δεσμεύσεις που στερούν από τους δούλους την ελευθερία και από τους νεκρούς την αθανασία(«ὅπως οἱ
δοῦλοι,οἱ νεκροί»). Τέλος η επανάληψη της λέξης «κατευθείαν» συνεπάγεται τον άμεσο συμβολισμό της γυναίκας
σε γυναίκα άγαλμα, που δεν μπορεί να βιώσει ούτε τις απλές χαρές της ζωής(«οὔτε μιά βροχή… μιά ἐλαφριά
μαργαρίτα»).

Θέμα Δ

Είδος Κειμένου: Άρθρο που απευθύνεται σε σχολική πλατφόρμα

Ύφος: Αντικειμενικό, ουδέτερο, με χρήση και Α΄ ρηματικού προσώπου

Στόχος: Ενημέρωση και πειθώ

Τίτλος: «Στη σκιά του ηγεμονισμού»

• ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αναγκαία η αφόρμηση από την επικαιρότητα (επιπτώσεις καραντίνας) και αναφορά στη σχολική πλατφόρμα που
προσφέρει τη δυνατότητα ενημέρωσης των μαθητών για ποικίλα ζητήματα. Δεν παραλείπουμε να αξιοποιήσουμε
δημιουργικά στοιχεία του κειμένου.

• Κ. ΜΕΡΟΣ

1ο ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: Αίτια του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας (σε δύο παραγράφους)

• Εξωοικογενειακοί παράγοντες: Ανεργία/Φτώχεια/ περιορισμένες παροχές και πηγές στήριξης της

οικογένειας/ πρότυπα της κοινωνίας.
• Ενδοοικοκογενειακοί παράγοντες: προσωπικότητα και την ψυχολογική/ψυχιατρική κατάσταση του
γονέα (π.χ. ψυχική ασθένεια, νοητική καθυστέρηση, εξαρτήσεις, κτλ.) τη μικρή ηλικία της μητέρας, τη
φυσική ή συναισθηματική απουσία της μητέρας, τη μονογονεϊκότητα, την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, την
οικογενειακή ανατροφή, την αγωγή και το ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης του γονέα, την κατανομή
εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα.

2ο ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: Τρόποι αντιμετώπισης (σε δύο παραγράφους)

• Πρόληψη : Επικεντρώνεται στους θεσμούς, στο ευρύ κοινό και στα ίδια τα παιδιά και απαιτεί
πολυεπίπεδες αλλαγές: 1) ΠΟΛΙΤΕΙΑ: Μέτρα κοινωνικής πολιτικής για τη βελτίωση των συνθηκών
διαβίωσης των οικογενειών με χαμηλό εισόδημα. Παροχή ίσων ευκαιριών – μύηση των πολιτών σε
δημιουργικές δραστηριότητες μέσω της διαμόρφωσης πολιτιστικών κέντρων, αθλητικών συλλόγων με
στόχο την καλλιέργεια της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της διοχέτευσης της ενεργητικότητάς τους σε
γόνιμες δραστηριότητες που βελτιώνουν την ηθική ποιότητά τους. 2) ΜΜΕ: Δράσεις ευαισθητοποίησης
της κοινότητας για την τροποποίηση των στάσεων απέναντι στην παιδική κακοποίηση. 3) Προγράμματα
οικογενειακού προγραμματισμού για την πρόληψη των ανεπιθύμητων εγκυμοσυνών. 4) Ψυχο-
εκπαιδευτικά προγράμματα ανάπτυξης γονεϊκών ικανοτήτων για μελλοντικούς ή νέους γονείς. 5)
Εκπαιδευτικά προγράμματα για επαγγελματίες υγείας και εκπαιδευτικούς. 6) ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:
Πληροφόρηση των παιδιών για τα δικαιώματά τους.
• Άμεση αντιμετώπιση: Επιδιώκει την έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος πριν ακόμη συμβεί.
Έγκαιρος και σωστός εντοπισμός ατόμων «υψηλού κινδύνου», όπως είναι για παράδειγμα οι έγκυες
μητέρες με ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ή χρήση ουσιών, με σκοπό να προληφθούν σοβαρά προβλήματα
 διαταραχής δεσμού ή γονεϊκής ικανότητας. Σημαντική είναι επίσης η ανάπτυξη κατάλληλων
εναλλακτικών δομών φιλοξενίας του παιδιού όταν απομακρύνονται από τους βίαιους γονείς.

‘Οταν η κακοποίηση έχει ήδη συμβεί και περιλαμβάνει παρεμβάσεις για να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες
και να διακοπεί η επαναθυµατοποίηση. Αρχικά, είναι απαραίτητη η πλήρης εκτίμηση της οικογένειας από
διεπιστημονική ομάδα. Στη συνέχεια, τα προγράμματα συμβουλευτικής και κοινωνικής υποστήριξης των θυμάτων
παρέχουν ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες εμψύχωσης και ενδυνάμωσης, σε συνδυασμό με κοινωνικές παρεμβάσεις
που αφορούν κυρίως τη βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών της οικογένειας.

• ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τονίζεται η σημασία του προβλήματος και η ανάγκη για ενημέρωση της κοινής γνώμης αλλά και ενδυνάμωση
των μέσων αντιμετώπισης.