You are on page 1of 68

Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Lêi nãi ®Çu.


Chi tiÕt m¸y lµ m«n khoa häc nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n
vµ thiÕt kÕ c¸c chi tiÕt m¸y cã c«ng dông chung. M«n häc Chi tiÕt m¸y cã
nhiÖm vô tr×nh bµy nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ cÊu t¹o, nguyªn lý còng
nh ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n c¸c chi tiÕt m¸y cã c«ng dông chung, nh»m båi d-
ìng cho sinh viªn kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ
c¸c chi tiÕt m¸y, lµm c¬ së ®Ó vËn dông vµo viÖc thiÕt kÕ m¸y. §èi víi
c¸c ngµnh c¬ khÝ, chi tiÕt m¸y lµ m«n kü thuËt c¬ së cuèi cïng, lµ kh©u
nèi gi÷a phÇn båi dìng nh÷ng chi thøc vÒ khoa häc kü thuËt c¬ b¶n víi
phÇn båi dìng kiÕn thøc chuyªn m«n.
Trong néi dung mét ®å ¸n m«n häc, ®îc sù chØ b¶o híng dÉn tËn
t×nh cña thÇy gi¸o TrÞnh ChÊt, em ®· hoµn thµnh b¶n thiÕt kÕ HÖ dÉn
®éng b¨ng t¶i víi hép gi¶m tèc ph©n ®«i cÊp nhanh. Tuy nhiªn, do kiÕn
thøc cßn h¹n chÕ nªn em kh«ng tr¸nh khái sai sãt.Em rÊt mong tiÕp tôc ®îc
sù chØ b¶o, gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n.
Nh©n ®©y, em còng xin bµy tá lßng c¶m ¬n ®èi víi thÇy gi¸o TrÞnh
ChÊt vµ c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n C¬ së ThiÕt kÕ m¸y ®· gióp ®ì em
hoµn thµnh ®å ¸n nµy.

Hµ Néi, th¸ng 4 n¨m 2007


Sinh viªn
D¬ng ThÕ Quang

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 1


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Phần 1:Tính động học hệ dẫn động:

1. Chọn động cơ điện:

Pdc > Pyc


ndc » ndb
*Pyc= Pct.b/h
- Tính h:
h =hdai. h3br. h3ol. hot. hk = 0,95.0,963.0,993.0,98.1 (bảng 2.3 [1])
= 0,799
Với: hdai Hiệu suất của bộ truyền đai
hbr Hiệu suất một cặp bánh răng
hol Hiệu suất một cặp ổ lăn
hot Hiệu suất một cặp ổ trượt
hk Hiệu suất nối trục di động

- Tính b:

b= = 0,86

- Tính Pct:
Pct = F.v/1000= 6600.0,65/1000
= 4,29
Pyc= 4,29.0,86/0,799 = 4,62(KW)

* ndb = nct.usb
nct = 60000.v/Õ.D = 60000.0,65/Õ.340 = 36,51
Chọn sơ bộ usb= 41
 ndb = 36,51.41 = 1496,91 » 1500
Vậy chọn được động cơ với thông số:
Kiểu động cơ: DK 52-4
Số vòng quay thực: ndc =1440(v/f)
Công suất: Pdc= 7(kW)

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 2


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

TK T mm
= 1,5 > K = = 1,4
T dn T1
cosj = 0,85

2. Phân phối tỷ số truyền:

uch= ndc/nct = 1440/36,51 = 39,44


= ungoai.uh
Chọn trước ungoai= 3
 uh = uch/ungoai = 39,44/3 = 13,15
uh = u1.u2
Chọn theo kinh nghiệm: u1 = 1,2u2
 u2 = 13,15/1,2 = 3,31
 u1 = 1,2.3,31 = 3,97
U ch 39,44
Chọn lại : ungoai = u 1 .u2 = 3,31.3,97 = 3,00

3. Tính toán thông số động học

a. Số vòng quay: tính từ trục động cơ (v/f)

b. Công suất : tính từ trục công tác (kW)

c. Momen xoắn :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 3


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Được tính theo công thức : T = 9,55.106.P/n (N.mm)

Dựa vào thông số tính toán ở trên ta có bảng sau :

Trục
Động cơ 1 2 3 Công tác
Thông số
Tỷ số
3 3,97 3,31
truyền u
Công
suất 5,11 2,425 4,61 4,38 4,29
P(kW)
Số vòng
quay 1440 480 120,9 36,5 36,51
n ( v ¿)
Momen
35613,5 50236,9 364148,0 114600 1122144,6
xoắn
4 8 6 0 2
T(Nmm)
Phần 2:Tính toán thiết kế bộ truyền ngoài :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 4


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Điều kiện làm việc :


P1 = P’đc=5,37(kw)
n1 = nđc = 1440vg/ph)
u = uđ = 3
T1 = T’dc = 35613,54

1.Chọn loại đai :

Điều kiện làm việc : va chạm nhẹ

chọn loại đai vải cao su

2.Các thông số bộ truyền :

a. Đường kính bánh dẫn :

Theo CT4.1 [TL1]


(mm)
Theo tiêu chuẩn ta chọn : d1 = 200 (mm)theo tiêu chuẩn 4.19/62[tl1]

b.Vận tốc đai :

(m/s)

c. Đường kính bánh đai bị dẫn :

trong đó là hệ số trượt
chọn = 0,01
d2 = 3.200.(1 0,01) = 594 (mm)
Theo tiêu chuẩn ta chọn : d2 = 630 (mm)
tỉ số truyền thực tế

Sai lệch tỉ số truyền

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 5


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Xác định lại tỉ số truyền


Chọn uđ = 3,18

1
u1=1,2 . 3,21= 3,85

Tính lại ud : ud =
(mm)
Theo tiêu chuẩn lấy d2 = 630 (mm)
Tỉ số truyền thực tế

ut =
Sai lệch tỉ số truyền

=> thỏa mãn


Khoảng cách trục :
(mm)
Chọn a = 1500 (mm)
chiều dài đai :

Số vòng chạy của đai :

Góc ôm của đai :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 6


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

thỏa mãn
Xác định tiết diện đai và chiều rộng bánh đai :

Đối với đai vải cao su :

(mm)
Theo bảng 4.1 [TL1] ta chọn loại đai không có lớp lót
trị số tiêu chuẩn (số lớp = 5)
Ứng suất có ích cho phép :

Chọn (góc nghiêng đường nối tâm bộ truyền ngoài = 300 )


Theo bảng 4.9 [TL1]

Theo bảng 4.10 [TL1] :


Theo bảng 4.11 [TL1] :
Theo bảng 4.12 [TL1] :

Hệ số tải trọng động :


Theo bảng 4.7 [TL1] : kđ = 1,1 (dẫn động bằng động cơ nhóm 1)
Chiều rộng đai :

Chiều rộng đai

theo tiêu chuẩn chọn : b = 40 (mm)


Chiều rộng bánh đai :
Theo bảng 21.16 [TL2] : B = 50 mm
Xác định lực căng ban đầu và lực tác dụng trên trục :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 7


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 8


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Phần 3:Tính truyền động bánh răng

Số liệu: P1 = 2,43 kW
n1 = 480 ( vg/ph)
u1 = 3,97 u2 = 3,31
Thời hạn làm việc: 20 000 h
Làm việc êm
I . Cấp nhanh:
1. Chọn vật liệu:
Theo bảng 6.1 chọn:
Bánh nhỏ: thép 45 thường hoá đạt độ rắn HB 192…240, có σb1 = 750MPa
σch1 = 450MPa
Bánh lớn: thép 45 thường hoá đạt độ rắn HB 170…217, có σb2 = 600 MPa
σch2 = 340MPa

2. Phân phối tỉ số truyền:


u1 =3,97; u2 = 3,31

3. Xác định ứng suất cho phép

Theo bảng 6.2 với thép 45, tôi cải thiện đạt rắn HB 180…350
o
σ H lim = 2 HB + 70 SH = 1,1
o
σ F lim = 1,8 HB SF = 1,75

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 9


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

o o
Trong đó σ H lim và σ F lim là ứng suất tiếp xúc cho phép và ứng suất uốn cho

phép ứng với số chu kì cơ sở


SH , SF là hệ số an toàn khi tính về tiếp xúc và uốn
Chọn độ rắn bánh răng nhỏ HB1 = 200; độ rắn bánh răng lớn HB2 = 185

Số chu kì thay đổi ứng suất cơ sở khi thử về tiếp xúc


2,4
NHO = 30 H HB

=> NHO1 =

=> NHO2 =
Số chu kì thay đổi ứng suất tương đương

( )
3
ti t
60 . c . ∑ .
NHE =
t max ∑ ti

( )
3
ti t
60 . c . n 1 . ∑ ti . ∑ .
=> NHE2 =
t max ∑ ti

= 60.1. .20 000.( 13. 0,5 + 0,73.0,5 )


= 10,97. 107 > NHO2 . Do đó hệ số tuổi thọ KHL1 = 1
=> NHE1 >NHO2 => KHL2 = 1
Ứng suất tiếp xúc cho phép
o
σ H lim
Z R Z V K xH K HL
[σH] = S H
Trong đó ZR: hệ số xét đến độ nhám của mặt răng làm việc
Zv: hệ số xét đến ảnh hưởng của vận tốc vòng
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 10
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

KxH: hệ số xét đến ảnh hưởng của kích thước bánh răng
Chọn sơ bộ ZR.Zv.KxH = 1

=> [σH]1 = MPa

[σH]2 = MPa
Với cấp nhanh sử dụng bánh răng nghiêng

<1,25[σH]2 =378,38

Với cấp chậm thì dùng bánh răng thẳng


Do đó [σH] = [σH]2 =302,7

( )
6
ti t
60 . c . ∑ .
Theo ( 6.8 )(I) NFE =
t max ∑ ti

NFE2 = 60.1. .17 000.( 16. 0,5 + 0,76.0,5 ) = 9,16. 107 > NFO = 4.106
.
Do đó KFL1 = 1
Tương tự
=> KFL2 = 1
Theo 6.2
σ oF lim
Y R Y S K xF . K FC K FL
[σF] = S H
Với KFC: Hệ số xét đến ảnh hưởng đặt tải. Với bộ truyền quay 1 chiều KFC
=1
YR : hệ số xét đến ảnh hưởng của độ nhám mặt lượn chân răng
YS: hệ số xét đến độ nhậy của vật liệu đối với tập trung ứng suất

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 11


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

KxF : hệ số xét đến kích thước bánh răng ảnh hưởng đến độ bền uốn

Chọn sơ bộ YR.YS.KxF = 1

=> [σF]1 = MPa

=> [σF]2 = MPa


Ứng suất quá tải cho phép
[σH]max = 2,8. σch2 = 2,8. 340 = 952 MPa
[σF1]max = 0,8. σch1 = 0,8. 450 = 464 MPa
[σF2]max = 0,8. σch2 = 0,8. 340 = 360 Mpa

4. X¸c ®Þnh s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc:

C«ng thøc x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch trôc aw cña bé truyÒn b¸nh r¨ng trô r¨ng
th¼ng b»ng thÐp ¨n khíp ngoµi nh sau: (6.15a)


3
T 1 . K Hβ . K Hv
2
aw1 ³ 43 (u1 + 1) [ σ H ] .u 1 .ψ a
Trong ®ã: - T1 lµ m«men xo¾n trªn trôc b¸nh chñ ®éng (lµ trôc I)
- Yd = bw/dw1 = 0,5.Ya.(u+1) lµ hÖ sè chiÒu réng b¸nh r¨ng.
- KHb lµ hÖ sè kÓ ®Õn sù ph©n bè t¶i träng kh«ng ®Òu trªn
chiÒu réng vµnh r¨ng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc.
- KHv lµ hÖ sè kÓ ¶nh hëng cña t¶i träng ®éng.
- u1 lµ tØ sè truyÒn cña cÆp b¸nh r¨ng.
ë ®©y ta ®· cã:
- T1 = 50236,98(N.mm), u1 =3,97; ya = 0,2 vµ [s] = 315 (MPa)
-Yd = 0,5.Ya.(u+1) = 0,53.0,2.(3,97+1) = 0,53 .Tra B¶ng 6.7 (Trang 98-
TËp 1: TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ) ta x¸c ®Þnh ®îc KHb =
1,11 (S¬ ®å 6).
- Chän s¬ bé KHv = 1.
Thay sè vµo c«ng thøc ta sÏ x¸c ®Þnh ®îc kho¶ng c¸ch gi÷a 2 trôc aw1:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 12


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

aw1³ 43.(3,97+1). (mm)


VËy ta chän s¬ bé aw1 = 190 (mm).

5. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp

a.M«®un cña b¸nh r¨ng trô r¨ng th¼ng (m) ®îc x¸c ®inh nh sau:
m = (0,01 ¸ 0,02).aw1 = (0,01 ¸ 0,02).190 = 1,9 ¸ 3,8.
Theo d·y tiªu chuÈn ho¸ ta sÏ chän m = 3 mm.
Chän s¬ bé:β=35o =>cos β = 0,819
b. Sè r¨ng trªn b¸nh lín vµ b¸nh nhá lÇn lît lµ Z1vµ Z2 ta cã :

Chän Z1 = 21 r¨ng.
Þ Z2 = U1 Z1 =3,97.21 = 83,37 .Chän Z2 = 83 r¨ng.

TØ sè truyÒn thùc: um= =3,95

Cosβ =
β=34,81o

6. KiÓm nghiÖm r¨ng vÒ ®é bÒn tiÕp xóc.

Yªu cÇu cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn sH £ [sH] = 315 MPa.

Do sH = √
Z M . Z H Z ε 2 .T 1 . K H .(U nh+1 )
d ω1 b ω .U nh ;
Trong ®ã : - ZM : HÖ sè xÐt ®Õn ¶nh hëng c¬ tÝnh vËt liÖu;
- ZH : HÖ sè kÓ ®Õn h×nh d¹ng bÒ mÆt tiÕp xóc;
- Ze : HÖ sè kÓ ®Õn sù trïng khíp cña r¨ng;
- KH : HÖ sè t¶i träng khi tÝnh vÒ tiÕp xóc;
- bw : ChiÒu réng vµnh r¨ng.
- dw1 : §êng kÝnh vßng chia cña b¸nh chñ ®éng;
Ta ®· biÕt ®îc c¸c th«ng sè nh sau:
- T1 = 50236,98 (N.mm).
- bw = ya . aw = 0,2.190 = 38 mm ; l ấy bw = 40.

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 13


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

- um = 3,95 vµ dw1 = m.Z1 = 3.21 = 63 (mm).


- ZM = 274 Mpa1/3 v× b¸nh r¨ng lµm thÐp tra B¶ng 6.5 (Trang 96-TËp 1:
TÝnh to¸n ...).
Theo c«ng thøc 6.35:
tg βb = cosαt. tg β= cos23,9.tg34,81 = 0,63
βb = 32,44o
víi αt = arctg(tgα/cos β) = arctg(tg20/cos34,81) = 23,9o

- ZH =

- Ze =
Ta cã

= .
+ KH – hệ số tải trọng khi tính về tiếp xúc
KH = KHβ. KHα. KHv
* KHβ – hệ số kể đến sự phân bố không đều tải trọng trên
chiều rộng vành răng, tra bảng 6.7 ⇒ KHβ = 1,11
π . d w1 n1
v=
- Vận tốc vòng 60000 (m/s)
Với dw1 – đường kính vòng lăn bánh nhỏ
n1 – số vòng quay của bánh chủ động

2. a w
dw1 = u t1 +1 = = 76,77 (mm)

(m/s)
* KHα – hệ số kể đến sự phân bố không đều tải trọng cho các đôi răng
đồng thời ăn khớp
Theo bảng 6.13, với răng trụ răng nghiêng, v ≤2, 5 (m/s), ta
chọn cấp chính xác 9.
⇒ KHα = 1,13
* KHv – là hệ số kể đến tải trọng động xuất hiện trong
vùng ăn khớp
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 14
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

υ H .b w . d w1
KHv = 1+ 2 .T 1 ' . K Hβ . K Hα Với

υ H = δ . g . v.
H o
√ aw
u t1

Trong đó:
- v = 1,93 m/s
- go – hệ số kể đến ảnh hưởng của sai lệch các
bước răng 1 và 2
Tra bảng 6.16, với m < 3,35, cấp chính xác 9 ⇒ go
= 73
- δH – hệ số kể đến ảnh hưởng của sai số ăn khớp
Tra bảng 6.15 δH = 0,002

⇒ υH=0,002.73.

⇒ KH =

⇒ KH = KHα .KHβ.KHv=1,1 1.1,13. 1,045 = 1,31


2. T 1 ' K H ( ut 1 +1 )
σ H =Z M Z H Z ε
⇒ (b w ut 1 d 2w1 )

=274.1,5.0,849. (MPa)
 Tính chính xác [σH]
[σ’H] = [σH].Zv.ZR.KXH = 315.1.0,95.1= 299,25
+ Tính ZR: Chọn Ra = 2,5..1,25μm ⇒ ZR = 0,95
+ Tính ZV: Lấy ZV = 1
+ KxH = 1
⇒ σH < [σH]

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 15


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

⇒ Thỏa mãn điều kiện tiếp xúc

7.Kiểm nghiệm răng về độ bền uốn

Ứng suât uốn sinh ra tại chân răng tính theo công thức
2T1 ' . K F .Y ε .Y β .Y F1
σF1 = bw .d w1 .m ≤ [σF1]
Y F2
σF2 = σF1. Y F1 ≤ [σF2]
T’1 = 11500 (Nmm) m = 2 (mm)
bw = 35,4 (mm) dw1 = 38,7 (mm)
+ Yε – hệ số kể đến sự trùng khớp của răng. Yε = 1/εα
Với εα – hệ số trùng khớp ngang.
εα = 1,612 ⇒ Yε = 1/1,612 = 0,62
+ Yβ – hệ số kể đến độ nghiêng của răng
Yβ = 1 – β/140 = 1 – 14,961/140 = 0,893
+ YF1, YF2 – hệ số dạng răng của bánh 1 và 2, phụ thuộc vào zv1, zv2
zv1 = z1/cos3β = 18/0,96613 = 19,962
zv2 = z2/cos3β = 92/0,96613 = 102
Tra bảng 6.18 ta được: YF1 = 4,08 YF2 = 3,60
+ KF – hệ số tải trọng khi tính về uốn
KF = KFβ. KFα. KFv
* KFβ – hệ số kể đến sự phân bố không đều tải trọng trên chiều
rộng vành răng khi tính về uốn, tra bảng 6.7, ứng với sơ đồ 3 ⇒ KFβ =
1,12
* KFα – hệ số kể đến sự phân bố không đều tải trọng cho các đôi
răng đồng thời ăn khớp khi tính về uốn, tra bảng 6.14, với cấp chính
xác 9, v < 5 (m/s)
⇒ KFα = 1,4
* KFv – hệ số kể đến tải trọng động xuất hiện trong vùng ăn
khớp khi tính về uốn:
υ F .bw .d w1
K = 1+ 2 .T 1 ' . K Fβ . K Fα
Fv
Trong đó:
F o
aw
Với υF = δ . g . v. u t1√
- v = 3 m/s

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 16


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

- go – hệ số kể đến ảnh hưởng của sai lệch các


bước răng 1 và 2
Tra bảng 6.16, với m < 3,35, cấp chính xác 9 ⇒ go
= 73
- δF – hệ số kể đến ảnh hưởng của sai số ăn khớp
Tra bảng 6.15, δH = 0,006


118

υ = 0,006.73.3. 5,1 = 6,32
6,32.38,7.35,4
⇒ KHv = 1+ 2.11500.1,4.1,12 = 1,24
⇒ KH = 1,12. 1,4. 1,24 = 1,944
2T1 ' . K F .Y ε .Y β .Y F1
2 .16474 .2,192 .0,62. 0,893 . 4,08
⇒ σF1 = bw .d w1 .m = 37,7 .35,4 . 2 = 58,678
(MPa)
Y F2 3,90
⇒σF2 = σF1. Y F1 = 58,678. 4,08 = 56,089 (MPa)
+ Tính chính xác [σF1], [σF2]
[σF] = σ°Flim.YR.YS.KxF.KFC.KFL/SF
* Chọn YR = 1,05
* YS = 1,08 – 0,0695ln(m) = 1,08 – 0,0695ln(2) = 1,0318
* KxF = 1 ứng với da < 400mm
⇒ [σF1] = 262,29. 1,05. 1,0318. 1 = 284,162 (MPa)
[σF2] = 246,89. 1,05. 1,0318. 1 = 267,487 (Mpa)
Dễ dàng thấy [σF1] > σF1 và [σF2] > σF2 ⇒ Thỏa mãn điều kiện
uốn

8.Kiểm nghiệm răng về quá tải

+ Hệ số quá tải Kqt = Tmax/T = 1,5


+ σHmax = [σH]. √K
qt = 344,8. √ 1,5 = 448,347 < [σH]max = 1260
+ σF1max = σF1. Kqt = 58,678. 1,6 = 90,68 < [σF1]max = 464
σF2max = σF2. Kqt = 56,089. 1,6 = 89,74 < [σF2]max = 360
⇒ Thỏa mãn điều kiện về quá tải

Các thông số và kích thước bộ truyền

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 17


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Khoảng cách trục aw1 = 190 mm


Module pháp m = 3 mm
Chiều rộng vành răng bw1 = 40 mm
Tỉ số truyền u1 =3,95
Góc nghiêng của răng β = 34,81°
Số răng z1 = 21 z2 = 83
Dịch chỉnh x1 = 0 x2 =0

Đường kính chia:


mz 1
d1 = cos β = = 76,73 mm

mz 2
d2 = cos β = = 303,2 mm

Đường kính lăn:


dw1 = 2aw(ut1+1) = 2.118(5,11+1) = 1441,96 mm
dw2 = dw1ut1 = 1441,96. 5,11 = 7368,41 mm
Đường kính đỉnh răng
da1 = d1 + 2m = 76,73+ 2.3= 82,73mm
da2 = d2 + 2m = 303,2+ 2.3= 309,2 mm
Đường kính đáy răng
df1 = d1 – 2,5m = 76,73 – 2,5.3 = 69,23mm
df2 = d2 – 2,5m = 303,2 - 2,5.3 = 295,7 mm

Cấp chậm :
P2 = 4,61 (kw)

n2 = (vg/ph)

T2 = (N.mm)

u2 =

thời gian phục vụ :20000 (h)


số ca làm việc : 2 ca
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 18
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

đặc tính làm việc : va đập nhẹ

II. Cấp chậm :(bộ truyền bánh răng trụ răng thẳng)

* Chọn vật liệu:


Theo bảng 6.1 chọn:
Bánh nhỏ: thép 45 thường hoá đạt độ rắn HB 192…240, có σb1 = 750MPa
σch1 = 450Mpa chọn HB=225
Bánh lớn: thép 45 thường hoá đạt độ rắn HB 170…217, có σb2 = 600 MPa
σch2 = 340Mpa chọn HB=210
Xác định ứng suất cho phép :
Theo bảng 6.2 [TL1] đối với thép 45 tôi cải thiện :
giới hạn mỏi tiếp xúc :

hệ số an toàn tiếp xúc :


SH = 1,1
giới hạn bền uốn :

hệ số an toàn uốn :
SF = 1,75

Theo CT6.5 [TL1] :


Số chu kì thay đổi ứng suất cơ sở khi thử về tiếp xúc :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 19


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Theo CT6.7 [TL1] :


Số chu kì thay đổi ứng suất tương đương :

Suy ra do đó
theo CT6.1a [TL1] :

Với cấp chậm sử dụng bánh răng thẳng :

Theo CT6.8 [TL1] :


Số thay đổi chu kì ứng suất tương đương :

do đó : KFL2 = 1
tương tự : KFL1 = 1
Theo CT6.2a [TL1] với bộ truyền quay 1 chiều KFC = 1,ta được :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 20


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Ứng suất quá tải cho phép :


Theo CT6.13 và CT6.14 [TL1] :

1. Xác định sơ bộ khoảng cách trục :


Theo CT6.15a [TL1] :

theo bảng 6.6 [TL1] chọn : (vị trí bánh răng đối xứng đối với
các ổ trong hộp giảm tốc)
theo bảng 6.5 [TL1] với răng thẳng chọn : Ka =49,5
theo CT6.16 [TL1] :
do đó theo bảng 6.7 [TL1] dùng nội suy ta tính được:

(sơ đồ 3)

(mm)
Lấy aw2 = 240 (mm)

2. Xác định các thông số ăn khớp :


Theo CT6.17 [TL1] :
(mm)
Theo bảng 6.8 [TL1] chọn môđun pháp : m = 2,5 (mm)
Theo CT6.31 [TL1] :
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 21
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Số răng bánh nhỏ :

lấy z1 = 42
Số răng bánh lớn :
z2 = u1.z1 = 3,35.42 = 142
lấy z2 = 142
tỉ số truyền thực :

Tính lại aw :

Do đó không cần dịch chỉnh


Theo CT6.27 [TL1] : góc ăn khớp :

3.Kiểm nghiệm răng về độ bền tiếp xúc :

Theo CT6.33 [TL1] :


Theo bảng 6.5 [TL1] : Zm = 274 Mpa1/3

Theo CT6.34 [TL1] :


Với bánh răng thẳng : theo CT6.36a [TL1] :

Với
Đường kính vòng lăn bánh nhỏ :

Theo CT6.40 [TL1] :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 22


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Theo bảng 6.13 [TL1] : chọn cấp chính xác 9


Do đó theo bảng 6.16 [TL1] : chọn g0 = 73

Theo CT6.42 [TL1] :


Với (theo bảng 6.15 [TL1])

Do đó
Với (mm)
Theo bảng 6.14 [TL1] với cấp chính xác 9 và v < 2,5 mm :

MPa
Theo CT6.1 [TL1] với v = 0,59 m/s ; Zv = 1
với cấp chính xác động học là 9
chọn cấp chính xác về mức tiếp xúc là 9
khi đó cần gia công đạt độ nhám Ra = 1,25 . . . 0,63
do đó ZR = 1
với da < 700 mm ; KxH = 1
do đó theo CT6.1 và CT6.1a [TL1] :
MPa

thỏa mãn điều kiện bền

4.Kiểm nghiệm răng về độ bền uốn :

Theo bảng 6.7 [TL1] :


Theo bảng 6.14 [TL1] : với v < 2,5 m/s và cấp chính xác 9 :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 23


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Theo CT6.47 [TL1] :


Trong đó theo bảng 6.15 [TL1] :
theo bảng 6.16 [TL1] :
Do đó theo CT6.46 [TL1] :

Do đó :

Với :
Với bánh răng thẳng :
Số răng tương đương :

Theo bảng 6.18 [TL1] dùng nội suy ta được :

Với m = 2,5 mm
(bánh răng phay)
( mm)
Do đó theo CT6.2 [TL1] và CT6.2a [TL1] :
MPa
MPa
Thay các giá trị vừa tính được vào công thức trên :

MPa

MPa

thỏa mãn điều kiện bền uốn

5.Kiểm nghiệm răng về quá tải :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 24


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Theo CT6.48 [TL1] : với


MPa < MPa
Theo CT6.49 [TL1] :
MPa < MPa
MPa < MPa
thỏa mãn điều kiện quá tải

Các thông số kích thước bộ truyền cấp chậm:

Khoảng cách aw =230 mm


trục
Mô đun pháp m = 2,5 mm
Chiều rộng bw = 115 mm
vành răng
Tỉ số truyền um = 3,38
Góc nghiêng
của răng
Số răng bánh Z1 = 42
răng Z2 =142
Hệ số dịch x1 = 0
chỉnh x2 = 0
Đường kính mm
vòng chia
mm
Đường kính mm
đỉnh răng
mm
Đường kính mm
đáy răng
mm
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 25
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Kiểm tra điều kiện bôi trơn :

thỏa mãn điều kiện bôi trơn

PhÇn 4: ThiÕt kÕ trôc

I.ThiÕt kÕ trôc.
C¸c th«ng sè :
P1 = 2,425 ; n1 = 480
P2 = 4,61; n2 = 120,9
P3 = 4,38 ; n3 = 36,5
1. Chän v©t liÖu.

Chän vËt liÖu chÕ t¹o trôc lµ thÐp 45 t«i c¶i thiÖn cã σ b =600 MPa , øng

suÊt xo¾n cho phÐp [ τ ]=12−20 MPa .


2. X¸c ®Þnh s¬ bé ®êng kÝnh trôc.

Theo c«ng thøc (15-2_2/1): d sb = c ; c = 130-160

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 26


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Trôc I : d 1 = 160 = 27,45 LÊy d 1 = 30 mm

Trôc II : d 2 = 160 =53,85, LÊy d 2 = 55 mm

Trôc III : d 3 = 160 =79,5, LÊy d 3 = 80 mm


Theo b¶ng (10.3_1/1) chän chiÒu réng æ l¨n :

b 01 = 19mm ; b 02 =29mm ; b 03 = 39mm.


Theo b¶ng (10.3_1/1) chän :

k 1 = 10 ; k 2 = 12

k 3 = 15 ; k n = 16

3. VÏ ph¸c hép gi¶m tèc ,x¸c ®Þnh kho¶ng gi÷a c¸c gèi ®ì vµ ®iÓm ®Æt
lùc :

Trôc II :
S¬ ®å tÝnh kho¶ng c¸ch :
l21

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 27


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

l24
l23
l22

lm22
k1 lm24

lm23

Víi d = 45 mm tra b¶ng 10.2_[1] ta cã b0 = 25 mm.


ChiÒu dµi moay¬ b¸nh r¨ng trô:
lm = (1,2 ¸ 1,5).d = (1,2 ¸ 1,5).45 = 1,2.45 = 55 mm.
Chän lm22 = lm24 = 55 mm,lm23 = 120 (cho phï hîp víi bÒ réng b¸nh r¨ng)
Theo b¶ng 10.3_[1] , chän: k1 = 10 mm.
k2 = 12 mm.
Kho¶ng c¸ch tõ gèi ®ì 0 ®Õn b¸nh r¨ng trô thø nhÊt:
l22 = 0,5.(lm + b0) + k1 + k2 = 0,5(55+25)+10+12= 62mm.
Chän l22 = 62 mm.
Kho¶ng c¸ch tõ gèi ®ì 0 ®Õn b¸nh r¨ng trô thø hai:
l23 = l22 + 0,5.(lm22 + lm23) + k1 =62 + 0,5(55 +120) + 10 = 159,5mm.
Chän l23 = 160
Kho¶ng c¸ch tõ gèi ®ì 0 ®Õn b¸nh r¨ng trô thø ba:
l24 = 2.l23 - l22 = 2.160 - 62 = 258 mm.
Kho¶ng c¸ch gi÷a hai gèi ®ì 0 vµ 3:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 28


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

l21 = 2.l23 = 2.160= 320 mm

Trôc III :
S¬ §å TÝnh Kho¶ng C¸ch :

l32
l31
l33
Víi d = 80 mm tra b¶ng 10.2_[1] ta cã b0 =39 mm.
ChiÒu dµi moay¬ b¸nh r¨ng trô:
lm31 = (1,2 ¸ 1,5).d = (1,2 ¸ 1,5).80
Chän lm31 = 115 mm.
Theo b¶ng 10.3_[1] , chän: k1 = 10 mm.
k2 = 12 mm.
Kho¶ng c¸ch tõ gèi ®ì 1 ®Õn b¸nh r¨ng trô:

l31 = l 21 = 320 mm

l 32 = l 23 = 160 mm
Kho¶ng c«ng-x«n trªn trôc I:
lm33 =(1,2…1,5)d3 = (1,2...1,5)80 = 100 mm
lc33 = 0,5.(lm33 + b0) + k3 + hn = 0,5( 100+39)+15+16 = 100,5 mm.
Chän lc33 = 100 mm.

l 33 =l31+lc33 = 320+ 100 = 420 mm


Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 29
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Trôc I :

S¬ §å TÝnh Kho¶ng c¸ch :

L12 = l22 = 62mm


L13 = l24 = 258 mm
L11 = l21 = 320mm
Với
mm
lấy
mm

II. TÝnh To¸n thiÕt kÕ trôc :


1.Vẽ sơ đồ trục sơ đồ chi tiết quay và lực từ các chi tiết
quay tác dụng lên trục

+ Chọn hệ tọa độ Oxyz như hình thì ta có sơ đồ phân tích lực chung:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 30


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

+ Tính các lực vòng, lực dọc trục, lực hướng tâm:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 31


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

2(T 1 )
Ft1 = Ft2 = d w1 = 2.50236,98/76,73 = Ft3 = Ft4 =1310 N
Fa1 = Fa2 = Fa3 = Fa4 = Ft1.tgβ = 1310.tg(34,81)=910 N
tg( α tw )
Fr1 = Fr2 = Fr3 = Fr4 =Ft1. cos( β ) = 834 N
2T2
Ft5 = Ft6 = d w1 = 2. 364148,06/105= 6936 N
Fr5 = Fr6 = Ft5.tgαtw =6936.tg20° = 2525 N

Lực vòng do đai tác dụng lên trục ra là:


N
N
N
Lực tại khớp nối giữa trục vào và trục động cơ là:
_ Lực từ khớp nối tác dụng lên trục 3 :

N
Với ( theo bảng 16.10a [TL1] )

2.Xác định đường kính và chiều dài các đoạn trục :

*. Trục 1 :

∑ F x =Fx0+Fx1- Ft1 −Ft2 + Fdx=0


Fx0+Fx1= Ft1 +Ft2 – Fdx= 1310.2-363,69 = 2256,3
∑ m0y=−F dx .l1d −F t 1 .l12−F t 2 .l13 +F x 1 .l11
¿−363 , 96 .61−1310. 62−1310 .258+F x 1 . 320
¿0
Fx1 = 1379,4N
Fx0 = 876,9 N

Fy0 + Fy1 = Fr1 + Fr2 – Fdy = 2.834- 630 = 1038N


∑ m0x=−F dy . l1 d−F r1 .l12−Fr 2 . l13+F y 1 .l11 +F a1 . r1−F a 2 . r1
= - 630.61 - 834.62 – 834.258 + Fy1.320
=0

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 32


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

 Fy1 = 954N ; Fy0 = 84N

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 33


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 34


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

*. Trục 2 :

∑ F =Fx x0+Fx1 + Ft3 + Ft4 + Ft5 = 0


Fx0+Fx1 = - Ft3- Ft4- Ft5 = - 2.1310- 6936 = -9556
∑ m0y=F t 3 .l22 +F t5 . l23 +Ft 4 .l24 +F x1 .l21
¿ 1310 .62+6936 . 160+1310 .258+F x 1 . 320
¿0
Fx1 = -4778N
Fx0 = -4778N

=>Fy0 + Fy1 =- Fr3 - Fr4 + Fr5 = -2.834+ 2525 = 857 N


∑ m0x=F a 3 .r2−F a 4 .r2+F r 3 . l22−Fr 5 . l23+F r 4 .l24 −F y 1 . l21
¿ 834 . 62−2525 . 160+834 .258−F y 1 .320
¿0

Fy1 = 428,5N
Fy0 = 428,5N

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 35


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 36


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

*. Trục 3 :

∑F = Fx0 + Fx1 - Ft6 +Ftk = 0


x
=> Fx0 + Fx1 = Ft6 -Ftk = 6936 – 10914,3 = - 3978,3N
∑ m0y=−F t 6 . l32+F x 1 .l31+ Ftk .l33
¿−6936 .160+F x 1 . 320+10914 , 3. 420 )
¿0
Fx1 = -10857 N
Fx0 = 6878,7N dấu chứng tỏ có chiều ngược lại

∑F y= Fy0 + Fy1 + Fr6 = 0


Fy0 + Fy1 = - Fr6 = - 2525N
∑ m0x=−F r 6 .l32−F y 1 .l31
¿−2525 .160−F y1 . 320
¿0
Fy1 = - 1262,5 N
Fy0 = - 1262,5 N

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 37


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 38


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

3.Tính chính xác đường kính các đoạn trục :

*. Trục 1 :
Với
+Tại tiết diện 1 ( đai ) :
Nmm
M td 1= √ M 21 +0 ,75 .T 21 =√ 0 , 75. 1005162 =87049 Nmm

d 1=

3 M td 1
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d1 = 25 mm
=

3 87049
=
0,1. 65 23,75 mm

+Tại tiết diện 2 ( ổ O ) :


M 2= √ M 2x 0 +M 2y 0 =√ 384302 +22185 2 =44374 Nmm
M td 2= √ M 22 +0 ,75 . T 21 =√ 44374 2 +0 , 75 .100516 2 =97707 Nmm

d 2=

3 M td 2
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d2 = 30 mm
=

3 97707
=
0,1 .65 24,7 mm

+Tại tiết diện 3 ( bánh răng 1 ) :


M 3= √ M 2x 3 + M 2y 3 =√ 826982 +991022 =129074 Nmm
M td 3= √ M 23 +0 ,75 . T 12=√ 129074 2 +0 , 75. 1005162 =155685 Nmm

d 3=

3 M td 3
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d3 =34 mm
=

3 155685
=
0,1 . 65 28,8 mm

+Tại tiết diện 4 ( bánh răng 2 ) :


M 4 =√ M 2x 4 + M 2y 4 =√59148 2 +855232 =103984 Nmm
M td 4 =√ M 24 + 0 ,75 . T 21= √103984 2 +0 , 75. 502582 =112725 Nmm

d 4=

3 M td 4
0,1. [ σ ]
=

3 112725
=
0,1. 65 25,88 mm
theo tiêu chuẩn lấy d4 =38 mm để cho phù hợp với chỗ lắp bánh răng 1
+Tại tiết diện 5 ( ổ lăn 1 ) :
Vì tại ổ 1 không chịu mômen uốn và xoắn (hình vẽ) nên chọn đường
kính giống như ổ 0.
d5=30 mm

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 39


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

*. Trục 2 :
Với
+Tại tiết diện 2 ( bánh răng 3 ) :
M 2= √ M 2x 0 +M 2y 0 =√ 1113892 +296236 2 =316486 Nmm
M td 2= √ M 22 + 0 ,75 . T 22 =√ 3164862 +0 ,75 . 1820742 =353591 Nmm

d 2=

3 M td 2
0,1 . [ σ ]
=

3
0,1. 48 41,9 mm
theo tiêu chuẩn lấy d2 =45 mm
353591
=

+Tại tiết diện 3 ( bánh răng 5 ) :


M 3= √ M 2x 3 + M 2y3 =√ 123362 +6361002 =636220 Nmm
M td 3= √ M 23 +0 ,75 . T 22=√ 6362202 +0 ,75 . 1820742 =655469 Nmm

d 3=

3 M td 3
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d3 =55 mm
=

3 655469
=
0,1 . 48 51,5 mm

+Tại tiết diện 4 ( bánh răng 4 ) :


Do tính chất đối xứng của chỗ lắp bánh răng 3 và 4 nên ta chọn đường
kính chỗ lắp bánh răng 4 là: d4 =45 mm.
+Tại tiết diện 1 và 5(ổ lăn 0 và ổ lăn 1):
Do momen uốn và momen xoắn bằng 0 nên ta chọn d=40 cho phù hợp
với chỗ lắp bánh răng 3 và 4

*. Trục 3:
Với
+Tại tiết diện 2 ( bánh răng 6 ) :
M 2= √ M 2x 0 +M 2y 0 =√ 2020002 +11005922 =1118976 Nmm
M td 2= √ M 22 +0 ,75 . T 23 =√ 11189762 +0 ,75 . 12311402 =1545602 Nmm

d 2=

3 M td 2
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d2 =80 mm
=

3 1545602
0,1. 48
=
68,5 mm

+Tại tiết diện 3 ( ổ lăn 1 ) :


M 3= √ M 2x 3 + M 2y 3 =√ 02 +10914302 =1091430 Nmm
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 40
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

M td 3= √ M 23 +0 ,75 . T 32= √ 1 0914302 +0 ,75 . 12311402 = 1525778 Nmm

d3=

3 M td 3
0,1 . [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d3 =70 mm
=

3 1525778
0,1 . 48
=
68,2 mm

+Tại tiết diện 4 ( khớp nối ) :


M 4 =√ M 2x 4 + M 2y 4 = 0 Nmm
M td 4 =√ M 24 +0 ,75 . T 21= √ 0 2 +0 , 75. 12311402 =1066198 Nmm

d 4=

3 M td 4
0,1. [ σ ]
theo tiêu chuẩn lấy d4 =65 mm
=

3 1066198
0,1. 48
=
60,6 mm

III.Kiểm nghiệm trục


1.KiÓm nghiÖm hÖ sè an toµn vÒ mái cña trôc 1:
NhËn thÊy cã 2 tiÕt diÖn nguy hiÓm lµ tiÕt diÖn qua 1-2 vµ qua 1-3
T¹i tiÕt diÖn qua 1-2(Chç lÆp b¸nh r¨ng 1) ta cã:
+M« men uèn toµn phÇn:
M u= √ Mx 22 +My 22 =129074 Nmm

+M« men xo¾n: T = 100516 (N.m)


VËy m« men c¶n uèn vµ c¶n xo¾n lµ:
 = 0,1.d3 = 0,1.343 = 3930,4 (mm3)
w0 = 2.w = 2.3930,4 = 7860,8 (mm3)
Mu
Þøng suÊt uèn: su = ω
129074
=32 ,8
Þ su = 3930 , 4 (MPa)
T1 100516
= =6 ,39
øng suÊt xo¾n t = 2 . ω0 2 . 7860 ,8 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 41
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)


Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)
HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,77; es = 0,88.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su = 32,8MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =3 , 93
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ . 32 ,8+ 0
βε σ a σ m 1. 0 , 88

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax= 6,39 Mpa nªn hÖ sè an toµn xÐt


riªng øng suÊt xo¾n lµ:

τ −1 152 ,5
sτ = = =11 ,22
kτ 1,6
τ +ϕ τ .6 ,39+0 ,05 . 6 , 39
βε τ a τ m 1 . 0 ,77
.
VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:
sτ sσ 3 , 93 . 11 ,22
s= = =3 , 71
√ s 2σ + s2τ √ 3 , 932 +11 , 222
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 1-2.

*T¹i tiÕt diÖn qua 1-3 (chç l¾p b¸nh r¨ng 2) ta nhËn thÊy r»ng

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 42


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

+M« men uèn toµn phÇn:


M u= √ Mx 23 +My 23 =103984 (Nmm )
+M« men xo¾n: T = 50258. (N.mm)
 = 0,1.d3 = 0,1.343 = 3930,4 (mm3)
w0 = 2.w = 2.3930,4 = 7860,8 (mm3)
M u 103984
= =26 , 46
Þøng suÊt uèn: su = ω 3930 , 4 (Mpa)
T 1 50258
= =3,2
øng suÊt xo¾n t = 2 . ω0 2 . 7860 ,8 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)
Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)
HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,77; es = 0,88.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su =26,46MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =4 ,87
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ . 26 , 46+ 0
βε σ a σ m 1. 0 , 88

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax= 3,2 Mpa nªn hÖ sè an toµn xÐt


riªng øng suÊt xo¾n lµ:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 43


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

τ −1 152 ,5
sτ = = =22, 4
kτ 1,6
τ +ϕ τ .3,2+0 , 05 . 3,2
βε τ a τ m 1 . 0 ,77
.
VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:
sτ sσ 4 , 87 . 22, 4
s= = =7 ,76
√ s 2σ + s2τ √ 4 , 872 +22 , 4 2
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 1-3.

2.KiÓm nghiÖm hÖ sè an toµn vÒ mái cña trôc 2:


NhËn thÊy cã 2 tiÕt diÖn nguy hiÓm lµ tiÕt diÖn qua 2-2 ,2-3 vµ 2-4
Do tiÕt diÖn 2-2 vµ tiÕt diÖn 2-4 lµ nh nhau nªn ta chØ cÇn kiÓm
nghiÖm tiÕt diÖn 2-2.
T¹i tiÕt diÖn qua 2-2 (chç l¾p b¸nh r¨ng 3) ta cã:
+M« men uèn toµn phÇn:
M u= √ Mx 22 + My 22 =316486 Nmm

+M« men xo¾n: T = 182074 (N.mm)


VËy m« men c¶n uèn vµ c¶n xo¾n lµ:
 = 0,1.d3 = 0,1.453 = 9112,5 (mm3)
w0 = 2.w = 2. 9112,5 =18225 (mm3)
Mu
Þøng suÊt uèn: su = ω
316486
=34 , 73
Þ su = 9112,5 (MPa)
T 182074
= =5
øng suÊt xo¾n t = 2 ω 0 2. 18225 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 44
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)


Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)
HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,70; es = 0,82.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su = 22,01 MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =3 , 46
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ .34 ,73+ 0
βε σ a σ m 1. 0 , 82

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax= 5 Mpa nªn hÖ sè an


toµn xÐt riªng øng suÊt xo¾n lµ:
τ −1 152 ,5
sτ = = =13 , 06
kτ 1,6
τ +ϕ τ . 5+0 , 05 .5
βε τ a τ m 1 . 0,7
.
VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:
sτ sσ 3 , 46. 13 , 06
s= = =3 , 36
√ s 2σ + s2τ √ 3 , 46 2 +13 , 062
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 2-2.

*T¹i tiÕt diÖn qua 2-3 ta nhËn thÊy r»ng:


+M« men uèn toµn phÇn:
M u= √ Mx 23 +My 23 =636220( Nmm)

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 45


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

+M« men xo¾n: T = 182074 . (N.mm)


 = 0,1.d3 = 0,1.553 = 16637,5 (mm3)
w0 = 2.w = 2. 16637,5 = 33275 (mm3)
M u 636220
= =38 , 24
Þøng suÊt uèn: su = ω 16637 ,5 (Mpa)
T 182074
= =2 , 74
øng suÊt xo¾n t = 2 ω 0 2. 33275 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)
Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)
HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,70; es = 0,82.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su = 38,24 MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =3 ,14
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ .38,24 + 0
βε σ a σ m 1. 0 , 82

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax= 2,74 Mpa nªn hÖ sè an toµn xÐt


riªng øng suÊt xo¾n lµ:

τ −1 152 ,5
sτ = = =23 ,83
kτ 1,6
τ +ϕ τ .2 , 74+0 , 05 . 2, 74
βε τ a τ m 1 . 0 ,70
.

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 46


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:


sτ sσ 3 , 14 . 23 , 83
s= = =3 , 11
√ s2σ + s2τ √ 3 , 142 +23 ,83 2
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 2-3.

3.KiÓm nghiÖm hÖ sè an toµn vÒ mái cña trôc 3:


NhËn thÊy cã 1 tiÕt diÖn nguy hiÓm lµ tiÕt diÖn qua 3-1 vµ tiÕt
diÖn 3-2
-T¹i tiÕt diÖn qua 3-1 ( chç l¾p b¸nh r¨ng 6) ta cã:
+M« men uèn toµn phÇn:
M u= √ Mx 22 +My 22 =1118976 Nmm

+M« men xo¾n: T = 1231140 (N.mm)


VËy m« men c¶n uèn vµ c¶n xo¾n lµ:
 = 0,1.d3 = 0,1.803 = 51200 (mm3)
w0 = 2.w = 2.51200 = 102400 (mm3)
Mu
Þøng suÊt uèn: su = ω
1118976
=21, 86
Þ su = 51200 (MPa)
T 1231140
= =6 , 01
øng suÊt xo¾n t = 2 ω 0 2. 102400 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)
Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 47


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,70; es = 0,82.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su = 38,45 MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =5 , 49
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ . 21, 86+ 0
βε σ a σ m 1. 0 , 82

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax=6,01 Mpa nªn hÖ sè an toµn xÐt


riªng øng suÊt xo¾n lµ:

τ −1 152 ,5
sτ = = =10 , 86
kτ 1,6
τ +ϕ τ . 6 , 01+ 0 , 05. 6 , 01
βε τ a τ m 1 . 0,7
.
VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:
sτ sσ 5 , 49. 10 , 86
s= = =4,9
√ s 2σ + s2τ √ 5 , 492 + 10 ,86 2
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 3-1.

-T¹i tiÕt diÖn qua 3-2 ( chç l¾p æ l¨n 1) ta cã:


+M« men uèn toµn phÇn:
M u= √ Mx 22 + My 22 =1091430 Nmm

+M« men xo¾n: T = 1231140 (N.mm)

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 48


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

VËy m« men c¶n uèn vµ c¶n xo¾n lµ:


 = 0,1.d3 = 0,1.703 = 34300 (mm3)
w0 = 2.w = 2.34300 = 68600 (mm3)
Mu
Þøng suÊt uèn: su = ω
1091430
=31 , 82
Þ su = 34300 (MPa)
T 1231140
= =8 , 97
øng suÊt xo¾n t = 2 ω 0 2 .68600 (MPa)
Trôc lµm b»ng thÐp C45 nªn ta cã:
Giíi h¹n mái uèn: s -1 = 256,2(MPa)
Giíi h¹n mái xo¾n:t-1 =152,5(MPa)
HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ, tra b¶ng (15.3) [CTM II], ®èi víi
r·nh then cña trôc cã giíi h¹n bÒn s b £ 700 Mpa. Ta cã ks = 1,75; kt = 1,6.
Tra b¶ng (15.2) [CTM II], ta cã hÖ sè kÝch thíc et = 0,70; es = 0,82.
§èi víi thÐp C¸cbon, hÖ sè ¶nh hëng cña øng suÊt trung b×nh ®Õn ®é
bÒn mái lÊy js = 0,1; jt = 0,05.
Coi øng suÊt uèn thay ®æi theo chu tr×nh ®èi xøng, bá qua øng suÊt
kÐo hoÆc nÐn g©y ra, ta cã sa = su = 31,82 MPa; sm = 0 .
VËy cã hÖ sè an toµn xÐt riªng øng suÊt uèn:
σ −1 256 ,2
sσ = = =3 , 77
kσ 1 , 75
σ +ϕ σ .31 , 82+0
βε σ a σ m 1. 0 , 82

MÆt kh¸c ë ®©y do ta = tm = tmax=8,97 Mpa nªn hÖ sè an toµn xÐt


riªng øng suÊt xo¾n lµ:

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 49


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

τ −1 152 ,5
sτ= = =7 , 28
kτ 1,6
τ +ϕ τ . 8 , 97+0 , 05 . 8 , 97
βε τ a τ m 1 . 0,7
.
VËy theo (15.3) [CTM II] ta cã hÖ sè an toµn t¹i B lµ:
sτ sσ 3 , 77 . 7 ,28
s= = =3 , 35
√ s 2σ + s2τ √ 3 , 772 +7 ,282
Do S >[S] = (1,5 .. 2,5) nªn trôc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn uèn, xo¾n t¹i
tiÕt diÖn 3-2.

V.TÝnh then
§Ó cè ®Þnh b¸nh r¨ng, theo ph¬ng tiÕp tuyÕn th× ta ph¶i dïng then.
Víi ®å ¸n nµy ta sÏ chän mèi ghÐp then b»ng.
Theo c¸c tÝnh to¸n ë trªn ta cã ®êng kÝnh t¹i vÞ trÝ l¾p then cña c¸c
trôc nh sau:
T¹i trôc 1 : d = 21 mm
T¹i trôc 2 : d = 45 mm ,
T¹i trôc 3 : d = 80 mm, d = 65 mm
1.TÝnh then cho trôc 1.
Tra b¶ng (9.2) [TKHDD I], theo tiªu chuÈn TCVN 2261-77 ta cã víi trôc 1
th× ®êng kÝnh vÞ trÝ l¾p then lµ d 1 = 25 mm do ®ã c¸c th«ng sè cña
then lµ: b = 8; h = 7; t1 = 4; t2 = 2,8; chän chiÒu dµi then l =22 mm.
- KiÓm nghiÖm søc bÒn dËp theo c«ng thøc (7.17) [TKCTM] :
2Mu
σ d= ≤[ σ d ]
dkl
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 50
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

víi Mu = 129074 Nmm ; d = 25 mm ; k = 3 mm ; l = 25 mm


Do øng suÊt t¹i mèi ghÐp lµ cè ®Þnh, t¶i träng tÜnh,vËt liÖu chän lµ

thÐp CT6 nªn ta cã [σ ]d = 150 N/mm2

=> < [σ ]d
- KiÓm nghiÖm vÒ søc bÒn c¾t theo c«ng thøc (7.12) [TKCTM] :
2Mu
τc= ≤[ τ ]c
dbl
Trong ®ã b = 8 mm.
Tra b¶ng (7.21) [TKCTM] cã: [ τ ]c = 120 N/mm2 ;

=> N/mm2 < [ τ ]c


VËy then l¾p trªn trôc 1 ®· tho¶ m·n.

2.TÝnh then cho trôc 2


Tra b¶ng (9.1a) [TKHDD I], ta cã víi trôc 2 th× ®êng kÝnh vÞ trÝ
l¾p then lµ d = 45 . §Ó ®ång nhÊt ta chän then cã c¸c th«ng sè nh sau: b =
14; h = 9; t = 5,5; t1 = 3,8; chän chiÒu dµi then l =35 mm.
- KiÓm nghiÖm søc bÒn dËp theo c«ng thøc (9.1) [TKCTM]:

víi Mu = 182074 Nmm ; d = 45 mm ; k = 4,4 mm ; l = 35 mm


Do øng suÊt t¹i mèi ghÐp lµ cè ®Þnh, t¶i träng tÜnh,vËt liÖu chän lµ

thÐp CT6 nªn ta cã [σ ]d = 150 N/mm2

=> < [σ ]d
- KiÓm nghiÖm vÒ søc bÒn c¾t theo c«ng thøc (7.12) [TKCTM] :

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 51


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Trong ®ã b = 14 mm.
Tra b¶ng (7.21) [TKCTM] cã: [ τ ]c = 120 N/mm2 ;

=> N/mm2 < [ τ ]c


VËy then l¾p trªn trôc 2 ®· tho¶ m·n.

3. TÝnh then cho trôc 3


a.Víi trôc cã ®êng kÝnh vÞ trÝ l¾p then d = 65 mm. Tra b¶ng (9.1a)
[TKHDD I], ta chän then cã c¸c th«ng sè : b = 18; h = 11; t = 7; t 1 = 4,4;
chän chiÒu dµi then l =40 mm.
- KiÓm nghiÖm søc bÒn dËp theo c«ng thøc (7.17) [TKCTM]:
2Mu
σ d= ≤[ σ d ]
dkl
víi Mu = 1118976 Nmm ; d = 65 mm ; k = 6,2 mm ; l = 40 mm
Do øng suÊt t¹i mèi ghÐp lµ cè ®Þnh, t¶i träng tÜnh,vËt liÖu chän lµ

thÐp CT6 nªn ta cã [σ ]d = 150 N/mm2

=> < [σ ]d
- KiÓm nghiÖm vÒ søc bÒn c¾t theo c«ng thøc (7.12) [TKCTM] :
2Mu
τc= ≤[ τ ]c
dbl
Trong ®ã b = 18 mm.
Tra b¶ng (7.21) [TKCTM] cã: [ τ ]c = 120 N/mm2 ;

=> N/mm2 < [ τ ]c


VËy then l¾p trªn trôc 3 ®· tho¶ m·n.
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 52
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

b. Víi trôc cã ®êng kÝnh vÞ trÝ l¾p then d = 80 mm. Tra b¶ng (9.1a)
[TKHDD I], ta chän then cã c¸c th«ng sè : b = 22; h = 14; t =9; t 1 = 5,4; chän
chiÒu dµi then l = 90 mm.
- KiÓm nghiÖm søc bÒn dËp theo c«ng thøc (7.17) [TKCTM]:
2Mu
σ d= ≤[ σ d ]
dkl
víi Mu = 1118976 Nmm ; d = 80 mm ; k = 8,6 mm ; l = 90 mm
Do øng suÊt t¹i mèi ghÐp lµ cè ®Þnh, t¶i träng tÜnh,vËt liÖu chän lµ

thÐp CT6 nªn ta cã [σ ]d = 150 N/mm2

=> < [σ ]d
- KiÓm nghiÖm vÒ søc bÒn c¾t theo c«ng thøc (7.12) [TKCTM] :
2Mu
τc= ≤[ τ ]c
dbl
Trong ®ã b = 22 mm.
Tra b¶ng (7.21) [TKCTM] cã: [ τ ]c = 120 N/mm2 ;

=> N/mm2 < [ τ ]c


VËy then l¾p trªn trôc 3 ®· tho¶ m·n.

KÕt luËn: C¸c then ®Òu ®· tho¶ m·n ®iÒu kiÖn vÒ søc bÒn dËp vµ søc
bÒn søc bÒn c¾t.

Phần 5:Chọn ổ lănvà kết cấu vỏ hộp


Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 53
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

I.Chọn ổ lăn

1.Chọn ổ lăn cho trục 1 :

_Dựa theo tải trọng :


vì 2 lực dọc trục Fa1 và Fa2 triệt tiêu lẫn nhau

chọn ổ bi đỡ 1 dãy cỡ nhẹ kí hiệu 206 cho các gối đỡ


0 và 1 có các kích thước : D = 62 mm
d = 30 mm
C = 15,3 kN
_Tính kiểm nghiệm hệ số tải trọng động :
+ Phản lực tổng hợp tại các ổ :
Fl 0 =√ F 2xo +F 2yo =√ 876 , 92 +84 2 =881 N
Fl 1= √ F 2x 1+F 2y1 =√ 1379 , 42 +954 2=1677 N
+ Tính tải trọng động quy ước :
Theo CT11.3 [TL1] :

trong đó
( đối với ổ bi đỡ 1 dãy không có lực Fa)

=> Q 0 =Fr 0 =F l0 =881 N


=> Q 1 =F r 1 =Fl 1=1677 N
+ Khả năng tải động :
1
C0 =Q 0 . L m

−6 −6
L=60 . n . Lh . 10 =60 . 480 . 20000. 10 =576 triệu vg/ph

1
3
=> C0 =881. 576 =8330 N
1
3
=> C1 =1677 . 576 =13953 N =13 , 9 kN

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 54


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

thỏa mãn

2.Chọn ổ lăn cho trục 2 :

_ Dựa theo tải trọng :


Vì 2 lực dọc trục Fa3 và Fa4 triệt tiêu lẫn nhau

chọn ổ đũa trụ ngắn đỡ tùy động cỡ nhẹ kí hiệu 102208 cho các
gối đỡ 0 và 1 có các kích thước : D = 80 mm
d = 40 mm
C = 33,7 kN
_ Tính kiểm nghiệm hệ số tải trọng động :
+ Phản lực tổng hợp tại các ổ :
Fl 0 =√ F 2x 0 +F 2y 0 =√ 47782 +428 , 52 =4797 N
Fl 1= √ F 2x 1 +F 2y1 =√ 47782 +428 , 52 =4797 N
+ Tính tải trọng động quy ước :
Theo CT11.3 [TL1] :

trong đó
( đối với ổ bi đỡ 1 dãy không có lực Fa)

=> Q0 =Fr 0 =F l0 =4797 N


=> Q1 =F r 1 =Fl 1=4797 N

+ Khả năng tải trọng động :

−6 −6
L=60 . n . Lh . 10 =60 . 120 ,9 . 20000 .10 =145 , 08 triệu vg/ph

1
3
=> C0 =4797 .145 , 08 =25206 N =25 ,2 kN
1
3
=> C1 =4797. 145 , 08 =25206 N=25 ,2 kN

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 55


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

thỏa mãn

3.Chọn ổ lăn cho trục 3 :

_Dựa theo tải trọng :


vì 2 lực dọc trục Fa1 và Fa2 triệt tiêu lẫn nhau

chọn 2 ổ 0 và 1 là ổ bi đỡ 1 dãy cỡ nhẹ kí hiệu 215 có các kích thước :


D = 125 mm
d = 70 mm
C = 48,8 kN

_ Tính kiểm nghiệm hệ số tải trọng động :


+ Phản lực tại các ổ :
Fl 0 =√ F 2x 0 +F 2y 0 =√ 6878 ,7 2+1262 ,5 2=6994 N
Fl 1= √ F 2x 1 +F 2y1 =√ 108572 +1262 , 52=10930 N

+ Tải trọng động quy ước :


Theo CT11.3 [TL1] :

trong đó
( đối với ổ bi đỡ 1 dãy không có lực Fa)

=> Q 0 =Fr 0 =F l0 =6994 N


=> Q1 =F r 1 =Fl 1=10930 N

+ Khả năng tải trọng động :

L=60 . n . Lh . 10−6 =60 . 36 ,5 . 20000 .10−6=43 , 8 triệu vg/ph

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 56


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

1
3
=> C0 =6994 . 43 ,8 =24654 N=24 ,6 kN
1
3
=> C1 =10930 . 43 , 8 =38528 N=38 , 5 kN

thỏa mãn

II.Tính kết cấu vỏ hộp :

A.Tính toán vỏ hộp đúc

1.Vỏ hộp :

_Nhiệm vụ : bảo đảm vị trí tương đối giữa các chi tiết và bộ phận
máy, tiếp nhận tải trọng do các chi tiết lắp trên vỏ truyền đến, đựng dầu bôi
trơn, bảo vệ các chi tiết, tránh bụi bặm.
_Vật liệu dùng để đúc vỏ hộp giảm tốc là gang xám GX15-32

a.Chọn bề mặt lắp ghép giữa nắp và thân :


_Bề mặt ghép của vỏ hộp đi qua đường tâm của các trục và song song
với mặt đế.

b.Xác định các kích thước cơ bản của vỏ hộp :


+ Chiều dày thân và nắp :
_Chiều dày thân : δ=0 , 03 . aW +3=0 , 03. 230+3=9,9
lấy δ=10 mm
_Chiều dày nắp hộp : δ 1=0,9 . δ=0,9 . 10=9 mm
+Gân tăng cứng :
_Chiều dày gân : e=( 0,8÷1)δ=(0,8÷1 )10=8÷10 mm
lấy e = 10 mm
_Chiều cao : h < 58 mm chọn h = 50 mm
_Độ dốc : lấy = 1 0

+Đường kính bu lông và vít :


_Đường kính bu lông nền, d1 :
d 1 >0 , 04 . a w +10=0 , 04 . 230+10=19 , 2
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 57
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

lấy d1 = 20 mm chọn bu lông M20 ( theo TCVN )


_ Đường kính bu lông cạnh ổ, d2 :
d 2 =(0,7÷0,8 )d1 =(0,7÷0,8 )20=14÷16
lấy d2 = 15 mm chọn bu lông M15 ( theo TCVN )
_ Đường kính bu lông ghép nắp bích và thân, d3 :
d 3 =(0,8÷0,9 )d 2 =(0,8÷0,9 )15=12÷13 , 5
lấy d3 = 13 mm chọn bu lông M13 ( theo TCVN )
_ Đường kính vít ghép nắp ổ, d4 :
d 4 =(0,6÷0,7)d 2 =(0,6÷0,7 )15=9÷10 , 5
lấy d4 = 10 mm chọn vít M10 ( theo TCVN )
_ Đường kính vít nắp cửa thăm và thân, d5 :
d 5 =(0,5÷0,6 )d2 =(0,5÷0,6 )15=7,5÷9
lấy d5 = 8 mm chọn vít M8 ( theo TCVN )
+Mặt bích ghép nắp và thân :
_Chiều dày bích thân hộp :
S 3 =(1,4÷1,8 )d 3 =(1,4÷1,8 )13=18 , 2÷23 , 4
lấy S3 = 20 mm
_Chiều dày bích nắp hộp :

lấy S4 = 20 mm
_Bề rộng bích nắp và thân, K3 :
=68 - 4=64mm
+Kích thước gối trục :
_Đường kính ngoài và tâm lỗ vít : xác định theo kích thước nắp ổ tra
bảng 18.2 [TL1] :
Trục 1 : D= 62 mm
D3 = 90 mm
D2 = 75 mm
Trục 2 : D=80 mm
D3 =125 mm
D2 = 100 mm
Trục 3 : D=125 mm
D3 =180 mm
D2 = 150 mm
_Bề rộng mặt ghép bu lông cạnh ổ, K2 :

_Tâm lỗ bu lông cạnh ổ, E2 và C :

lấy E2 = 40mm
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 58
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

R2 =1,3. d 2 =1,3 .15=19 ,5 mm


lấy R2 =28 mm
+Mặt đế hộp :
_Chiều dày khi không có phần lồi :
S 1 =(1,3÷1,5 )d 1=(1,3÷1,5 )20=26÷30 mm
lấy S1 = 28 mm
_Bề rộng mặt đế hộp :
K 1 =3. d 1=3 .20=60 mm
q1 > K 1 +2 . δ=60+2 .10=80 mm

+Khe hở giữa các chi tiết :


_Giữa bánh răng với thành trong hộp :
D>(1..1,2).d=(1..1,2)10=10..12
lấy mm
_Giữa đỉnh bánh răng lớn với đáy hộp :
D1≥ (3..5).d=(3..5)10=30..50
lấyD1 = 40 mm
_Giữa mặt bên các bánh răng với nhau :
D≥d=10mm
lấy mm
+Số lượng bu lông nền, Z :
sơ bộ chọn :
L =0,5.(daBR1+daBR3)+aw+2d+D
L =mm (chiều dài của hộp)
B = l21 + d=320+10=330 mm (chiều rộng của hộp)
Z=(L+B)/(200…300) = (450+330)/(200..300)=2,6…3,9
chọn Z = 4

B.Chọn các chi tiết liên quan đến hộp giảm tốc
1. Chèt ®Þnh vÞ.
§Ó ®¶m b¶o vÞ tÝ t¬ng ®èi gi÷a n¾p vµ th©n tríc vµ sau khi gia
c«ng còng nh l¾p ghÐp ta dïng hai chèt ®Þnh vÞ h×nh trô cã c¸c kÝch thíc
sau:
d = 6 (mm), c = 1 (mm), l = 40 (mm), theo b¶ng 18 – 4a trang 90 s¸ch tÝnh
to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2.
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 59
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

c
d

°
20
H×nh 12. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc chèt ®Þnh vÞ h×nh trô.

2. Cöa th¨m.
§Ó kiÓm tra, quan s¸t c¸c tiÕt m¸y trong hép khi l¾p ghÐp vµ ®Ó ®æ
dÇu vµo hép , trªn ®Ønh hép cã lµm cöa th¨m, cöa th¨m ®îc ®Ëy b»ng n¾p
trªn n¾p cã lç th«ng h¬i.

C
B1/2
B/2
K/2

H×nh 13. KÝch thíc cöa th¨m.

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 60


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Tra b¶ng 18 – 5 trang 92 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ
tËp 2 , chän cöa th¨m sau: A = 100 (mm), B = 75 (mm), A1 = 150 (mm), B1
= 100 (mm), C = 125 (mm), K = 87 (mm), R = 12(mm).
VÝt b¾t cöa th¨m: M8 ´ 22, víi sè lîng lµ 4 chiÕc.

3. Nót th«ng h¬i.


Khi lµm viÖc, nhiÖt ®é trong hép t¨ng lªn. §Ó gi¶m ¸p suÊt vµ ®iÒu
hoµ kh«ng khÝ bªn trong vµ bªn ngoµi hép, dïng nót th«ng h¬i, kÝch thíc
nót th«ng h¬i chän theo b¶ng 18 – 6 trang 93 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ
dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2, chän nót th«ng h¬i cã kÝch thíc c¬ b¶n sau:
A B C D E G H I K L M N O P Q R S
M27 1 3 1 4 3 3 1 2 3 1 3 3
6 4 8 6
´2 5 0 5 5 6 2 0 2 2 8 6 2

G
O

6 lç
N

P
C

3
E

B
D

R A
H×nh 14. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc nót th«ng h¬i.
4. Nót th¸o dÇu.

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 61


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sau mét thêi gian lµm viÖc dÇu b«i tr¬n chøa trong hép bÞ bÈn (do bôi
bÆm vµ do c¸c h¹t mµi), hoÆc bÞ biÕn chÊt, do ®ã cÇn ph¶i thay dÇu míi.
§Ó th¸o dÇu cò, ë ®¸y hép cã lç th¸o dÇu, lç nµy ®îc bÞt kÝn b»ng nót th¸o
dÇu khi hép gi¶m tèc lµm viÖc, kÝch thíc nót th¸o dÇu chän theo b¶ng 18 –
7 trang 93 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2, chän kÝ
hiÖu nót lµ: M20 ´ 2 cã c¸c kÝch thíc sau:
d b m f L c q D S D0
M20´2 15 9 3 28 2,5 17,8 30 22 25,4
D0

D
d

m b

L S

H×nh 15. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc nót th¸o dÇu trô.
5.KiÓm tra møc dÇu.
§Ó kiÓm tra møc dÇu trong hép ta dïng que th¨m dÇu, que th¨m dÇu cã
kÝch thíc vµ kÕt cÊu nh h×nh vÏ.

30

6 12

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 62


F12
F18

F6
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

6. N¾p æ .
N¾p æ thêng ®îc chÕ t¹o b»ng gang GX15-32.
Cã hai lo¹i n¾p æ : n¾p æ kÝn vµ n¾p æ thñng ®Ó trôc l¾p xuyªn qua .
C¸c kÝch thíc cña n¾p æ cã thÓ tÝnh nh ®èi víi èng lãt hoÆc theo b¶ng
18-2 .Riªng chiÒu dµy bÝch n¾p lÊy b»ng 0,7 ¸ 0,8 chiÒu dµy thµnh n¾p
æ.

7.Vßng phít:
–Theo b¶ng 14.16 cã kÝch thíc nh sau:
d=30 d1=31 d2=29 D=43 a=6 b=4,3 S0=9

8. B¹c lãt
Chän phô thuéc vµo ®ưêng kÝnh trôc

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 63


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Môc lôc
Lêi nãi ®Çu ………………………………..……..…………………………1
PhÇn 1. Chän ®éng c¬ vµ ph©n phèi tû sè truyÒn …………………...
…..2
1/Chän ®éng c¬ …………………………………………………………….2
2/Ph©n phèi tû sè truyÒn ……………………………………………………
3
3/C¸c th«ng sè ®éng häc ...……………………....………....……………..3

PhÇn2.ThiÕt kÕ bé truyÒn ngoµi…….


…………………………………….5
1/Chän lo¹i ®ai………………………………………………………….......5
2/ c¸c th«ng sè cña bé truyÒn ……………………………………………………5

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 64


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

PhÇn3:ThiÕt kÕ hép gi¶m tèc……...…...…………..……………….......…


9

I/. CÊp nhanh………………………………………………..…………...….9


1/Chän vËt liÖu ……………….…………………………………...………..9
2/ Ph©n phèi tØ sè truyÒn …..
……………………………………………….9
3/X¸c ®Þnh øng suÊt cho phÐp ……………..
……………………………….9
4/X¸c ®Þnh s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc …….……………………………...….12
5/X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp ……………………………………….13
6/KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn tiÕp xóc …………………………………….
…13
7/KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn uèn ……………………………………..
…….16
8/KiÓm nghiÖm vÒ qu¸ t¶i …...……………………………………..
…….17
II/ CÊp chËm ………………………..……………….…………………..19
1/X¸c s¬ bé kho¶ng c¸ch trôc …………………………………………….21
2/X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè ¨n khíp ……………..…………………………..21
3/KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn tiÕp xóc
……………………………………….22
4/KiÓm nghiÖm vÒ ®é bÒn
uèn…………………………………………….23
6/KiÓm nghiÖm vÒ qu¸ t¶i …..
…………………………………………….24

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 65


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

PhÇn 3.TÝnh trôc ……………………………………….…………….


….26
I/.ThiÕt kÕ trôc ……………………..………………………………….
…..26
1/.Chän vËt liÖu ……………………………………………………….…..26
2/.X¸c ®Þnh s¬ bé ®êng kÝnh trôc…...………...
………………………….26
3/.VÏ ph¸c hép gi¶m tèc ………………………………………………….27
II/TÝnh to¸n thiÕt kÕ trôc ………………………………………...
………..29
1/.VÏ s¬ ®å trôc ………………...………………………………...……….29
2/.X¸c ®Þnh ®êng kÝnh vµ chiÒu dµi c¸c ®o¹n
trôc……………………….31
3/.TÝnh chÝnh x¸c ®êng kÝnh c¸c ®o¹n trôc……...
……………………….37
III/KiÓm nghiÖm
trôc……………………………………………………....39
1/.KiÓm nghiÖm vÒ hÖ s« an toµn vÒ mái cña trôc 1………………...
……..39
2/. KiÓm nghiÖm vÒ hÖ s« an toµn vÒ mái cña trôc 2………………...
…….42
3/.KiÓm nghiÖm vÒ hÖ s« an toµn vÒ mái cña trôc
3……………………….45
V/TÝnh then………………………………………………………………..48
1/.TÝnh then cho trôc 1 …………………………………...……………….48
2/.TÝnh then cho trôc 2 …………………………………...……………….49
3/.TÝnh then cho trôc 3 …………………………………...……………….49
Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 66
Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

PhÇn 5: Chän æ l¨n vµ kÕt cÊu vá hép


I/.Chän æ l¨n ………………………………………………………...…….51
1/.Chän æ l¨n cho trôc 1………………………………………………..….51
2/.Chän æ l¨n cho trôc 2………………………………………………..….52
3/.Chän æ l¨n cho trôc 3………………………………………………..….53
II.TÝnh kÕt cÊu vá hép
…………………………………………………….54
A.TÝnh to¸n vá hép ®óc……………………...
…………………………….54
1./ Vá hép ….…...……...………………………………………………….54
B./Chän c¸c chi tiÕt liªn quan ®Õn hép gi¶m tèc…..……………..…..
…….57
1./Chèt ®Þnh vÞ ………………………………………….…………..
…….57
2./Cöa th¨m …………………………………………….……………...….57
3./Nót th«ng h¬i ..……………………………………….……………..….58
4./ Nót th¸o dÇu……………………………………….…………………...59
5./KiÓm tra møc dÇu ………………………………………….
…………...60
6./L¾p æ ……….………………………………………….……………….60
7./Vßng phít …..………………………………………….……………….61
8./B¹c lãt ……………...………………………………….……………….61

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 67


Đồ án môn học Chi Tiết Máy Giáo viên hướng dẫn:Đỗ Đức Nam

Sinh viên: Dương Thế Quang - Cơ điện tử 2 – K49 68

You might also like