You are on page 1of 7

ucsifjynfe,f ylwmtdkjrdK@wGif; ajr,modrf;qnf;r_okawoepmwrf;

Kachin State Map

1= Kawng Lan Hpu


2 = Nong Mong
3 = Ma Chan Baw ( Outreach survey)
4 = Putao (airport) ( )
5 = Pang Saung (Sagaing division)
6 = Nan Yun (Sagaing division)
7 = Ta Nine
8 = Sumprabum
9 = Hpi Maw
10 = Chipwe
11 = Waing Maw
12 = Myitkyina (capital of Kachin state)
13 = Kamti or Hkamti (Sagaing division)
14 = Hpa Kan (mines)
15 = Mo Gaung
16 = Ho Pin
17 = Mo-Nyin
18 = Bhamo (Bhamaw)
19 = Katha (Sagaing division)

R1 = May-Kha river
R2 = Mali Kha river (Nam Kyu)
R3 = Ayeyarwaddy river
R4 = Tanai Kha river (headwater of Chindwin river) in Hu Gaung Valley
R5 = Thanlwin river
R6 = Mekong river
M = Khaka-bo-razi peak (5882 meters) - Khaka-bo-razi national park

1
rmwdum
 aemufcHordkif;?
 tpD&ifcHpm.&nf&G,fcsuf?
 aemufqufwGJqkd;usKd;?
 ppfwyfjyZ,m;?
 odrf;qnf;cH&aomajr,mrsm;?
 ar;jref;csuf?
 ed*kH;
 "gwfykH

1?aemufcHordkif;?

ylwmtdk®r@onf ucsifjynfe,fajrmufzsm;pGef;wGifwnf&SdjyD;jrefrmEdkifiH.ajrmufzuf
tpGefqkH;®r@vnf;jzpfygonf? ylwmtdkjrdK@onf awmifwef;a&cJawmifrsm;xlxyfjyD; &moDOwk
=urf;wrf;aomjrdK@wpfjrdK@jzpfonf? Ta'owGif rSDwif;aexdkif=uaom ucsifwdkif;&if;om;
rsKd;EG,fpkrsm;jzpf=uaom *sdef;azm/ &0rf/ r&_/ vcsdwf/ tZD;ESifh vDql;ponfh ucsifvlrsKd;EG,fpk (6)
pk wdk@aexdkif=uonf? a'ocHucsifvlrsKd;rsm;onf tajccHtm;jzifh awmif,mpdkufysKd;a&;udk
t"duvkyfudkif=uygonf? ajrjyef@ydkfif;wGifaexdkif=uaom ucsifvlrsKd;rsm;onf v,f,mpdkuf
ysKd;jcif;opfawmvkyfief;vkyfudkifjcif; a&Gusifjcif; ausmufwl; jcif; vkyfief;rsm;udk toufarG;0rf;
ausmif;taejzpfvkyfudkifpm;aomuf=uonf?Ta'owGiftzdk;wefaomobm0wGif;xGuf
owWKypPnf;rsm;ESifh tpGrf;xufaomaq;zuf0iftyif tjrpf ESifhaq;Orsm;tvGefayguf a&muf
vsuf&Sdonf? ylwmtdkjrdK@onf {&d,mtm;jzifh rdkifaygif; 2105³60 puGJ,m;rdkif&Sdum {utm;jzifh
134794 &SdjyD;vlOD;a&tm;jzifh 6aomif;ausmfcef@om&Sdonf?

1-1? okawoejyKvkyfykH?
okawoejyKvkyf&mwGif tcuftcJrsKd;pkH=um;xJrS c&D;aygufatmifoGm;a&mufavhvm
aumuf,lcJhygonf? yxrOD;pGm a'ocHvlrsm;.,Ofaus;r_t&usifhjyD;a'ocH vli,frsm;ESifh
qufoG,fyl;aygif;cJh&ygonf? vrf;yef;qufoG,fa&;cufcJaomae&mwGif wqifhcHar;jref;
cJh&ygonf? trsm;tm;jzifh rdrdudk,fwdkif pGef@pm;jyD; oGm;a&mufavhvm ar;jref;cJhygonf?
okawoejyKvkyfenf; yxrenf; ESifh'kwd, enf; ESpfrsKd;pvkH;udk tokH;jyKcJh&ygonf?
jrdK@ESifhtvGefa0;aom 3&ufc&D;udk ajcusifav#mufavh vmrSwfwrf;,lcJhygonf wpf&ufc&D;
tpmiwfcJhygonf? tcsKd@ae&ma'owGif etz vlawG&J@ppfaq;r_awGcHcJh&ygonf?

2
tm;enf;csufrSmowif;&,l&mwGiftokH;jyKrnfhypPnf;vkHavmufr_r&SdcJhyg?tcsKd@ae&mrsm;
wGif vkHjcKHa&;t&aomfvn;faumif; aiGa=u;rvkHavmufr_ponfhtajctaersm;a=umifh
roGm;EdkifcJhyg? tjzpf rSef owif;&,ljcif;onf ppftpkd;&.yxr tvdktyf qkH;aom&efol
jzpfjyDD;jrefrmjynfwGif;ppftpdk;&. axmifpcef; }udK;wrf;ay:wGif vrf;av#muf ae&jcif;
ESifhwlaomfvnf; &efol =um;rS rsKd;cspfpdwf"gwfjzpf trdajr. qkH;&_H;r_ trSefudk &&Sdap&ef
}udK;pm;azmfxkwf&ygonf?

2? tpD&ifcHpm.&nf&G,fcsuf?
usaemfwdk@jrefrmEdkifiHa'otoD;oD;wGif ppftpdk;&. zdESdyfr_tajctae rsm;/
twif;t"rRodrf;qnf;r_rsm;udk jrefrmhta&;vkyf&Sm;olrsm;/ tpdk;&r[kwfaom tzGJ@tpnf;rsm;
/ pmzwfolwdkif; ESifhEdkifiHwumtm;odem;vnfap&ef qkH;&_H;oGm;aom obm0ywf0ef;usif/
bdk;bGm;ydkifajr,mjcHrsm; zsufpD;cH&aom ae&ma'orsm; ppftpkd;&.a'otvdkuf jynfol
tay:vl@cGifhta&;csKd;azmufr_rsm;udk tjrifrSefaz:xkwf&&Sdap&ef ESifh jrefrmjynfolrsm;
cHpm;ae&aom'kuQrsm;udk urBmuodapjyD; ppftpkd;&.vkyf&yfrsm;udk yGifhyGifhvif;vif;jrifap&ef
EdkifiHwumtodkif;t0dkif;rsm;u etztpdk;&. ajr,m ydkifqdkif r_tcGifhta&;rsm ;csKd;azmufr_udk
od&Sdap&ef&nf&G,fjyD; Tpmwrf;udk vufawG@ uGif;qif; a&;om;&jcif;jzpfonf?

3? ppfwyfwdk;csJ@jcif;ESifh v,f,majrodrfr;f qnf;r_a=umifhcHae&aomaemufqufwGJjy\


y\em?

ylwmtdkjrdK@onf vGefcJhaom ya'o&ZfacwftqufqufrS pIa'ocHrsm;onf


bdk;bGm;ajrtarG[kcH,lumacwftqufqufbdk;bGm;ydkifajrjcHwGif pdkufysKd;arG;rsKdvkyfudkifpm;
aomuf vmcJhaoma'o wae&mjzpfonf? odk@aomf ppftm%m&Siftpdk;&onf vGefcJhaom
2003 ckESpfrS pI ucsifjynfajrmufydkif;ylwmtdkjrdK@e,fwGif tusOf;axmifrsm;/ ppfwyf
tiftm;rsm;/ wyf&if;pcef;rsm; wdk;csJ@r_a=umifha'ocHjynfolydkifqdkifaom tbdk;bGm;tarG
tESpfrsm; jzpfonfh v,f,majr/ jcH rsm;tm; ucsifjynfe,f wdkif;rSL; armifarmifaqG
.trdef@t&qdkum rw&m; odrf;ydkufjcif; rsm; pGmcHae&ygonf?
TuJhodk@ppftpdk;&.odrf;qnf;r_rsm;a=umifh pD;yGm;a&;wGif vnf;aumif;vlr_a&;wGif
vnf;aumif; a'ocHjynfolrsm;onf qkH;&_H;epfemcJh&ygonf? ppfwyfrsm;wdk;csJ@vmjcif;a=umifh
a'owGif; trdef@t& rl;,pfqdkifrsm;zGifhvSpfjcif;/ um&mtdkauqdkifrsm; zGifhvSpfjcif;a=umifh
a'ocHvli,frsm; pGmzsufqD; aeygonf? ,ck tcsdefwGif aus;&Gmrsm;wGif &Gmom;vlOD;a&xuf
ppfom;OD;a& uydk rsm;aeygonf? ppfwyfrsm;wdk;csJ@jcif;a=umifh vl@tcGifhta&;csKd;azmufr_
rsKd;pkHvnf;cHae&ygonf? wyf&if;rsm;&Sdaom &Gmrsm;wGif &Gmom;rsm; awmif,mvrf;wGif
t&G,fra&mufao;aom rdef;uav;rsm;ESifh trsdK;oRD; tdrfaxmif&Sifr rsm;udk yg rw&m;
rk'drf;usifh cHae&ygonf? qdk;0g;onfrSm ae&mwumwGif ppfpcef; rsm;wdk;csJ@jyD; a'ocH&Gm
ausmif;oGm; ausmif;jyef trsKd;oRD;rsm;tm; apmfum; tEdkifusifh rk'drf;usifhr_awG

3
r=umc%jzpfaeygonf? ylwmtdkjrdK@ x0g'rf; aus;&GmwGif axmufydk@pcef;ESifh *sDtD; pcef;
wnfaqmufxm;jyD; xdk&GmrS ylwmjrdK@odk@ausmif;wufaom txufwef;ausmif;olta,muf
60 ausmf ausmif;xGuf ae&ygonf? ta=umif;rSm vrf
vrf;wav#mufwGif
ausmif;oGm;ausmif;jyefaemuf,SufjyD; &GmwGif; 0ifjyD; rk'drf;usifhr_rsm; a=umifh ausmif;olr 60
ausmf udkf,f0efaqmifaeonfudkpma&;olrsufjrif awG@ae&ygonf? xdkaemuf a'ocH&Gmrsm;rS
=uuf/ 0uf/ EGm;rsm; tdrfjcH&SdtoD;tESHrsm; r=umc% cdk;,l'kuQay;aeygonf? xdkuJhodk@
'kuQtrsKd;rsKd;&ifqdkifae&aoma=umifhrcHEdkifI tcsKd@aom rdom;pk rsm;onf rdrdtdrfrsm;udk pGef@I
jrdK@ ESifh tvGefa0;acgif aom awmifay:a'o odk@ ajymif;a&G@ae&ygonf? ESpfaygif;rsm;pGm
vkyfudkifvmaom jcHrsm;udkpGef@&avmufatmif ppfwyf rsm; . aemuf,Suf jcif; cHae&jyD;
a'ocHrsm;onf pDyGm;a&;/ vlr_a&;/ ynma&; tzufzuf wGif qkH;&_H; epfemjyD; pdwfwyf.
tEdkifusifhr_a=umifh pdwfydkif;qdkif&mudkygzsufpD;xdcdkufaeygonf?

3-
3-1 ylwmtdkjrdK@wGifppftpdk;&vufxufobm0ywf0ef;usifqkH;&kH;r_?

ylwmtdkjrdK@wGif 2003 ckESpfwGif wyf&if; 5 ckxyfrHwdk;csJ@cJh&m xdkwyf&if;rsm;udk a'ocH


jynfolrsm; ESpfaygif;rsm;pGmjyKpkysKd;axmifumuG,fvmcJhaom opfawmrsm;wGif ppfwyfrsm;wnf
aqmuf&eftrdef@ay;I {&mr opfawm}uD;rsm;zsufpD;aeygonf? Topfawmrsm;onf
a'ocHjynf olrsm;. b0ESifhtouf jzpfaeygonf? Topfawmrsm;udk trSDjyKI
touf&SifaexdkifvmcJh&m etz tpdk;&onf jynfolrsm; . t"du touf&Sdif aexdkfifr_awGudk
tjrJwap zsufpD;apvdkygonf? wyf&if;wpf&if;wnfaqmuf&ef opfawmf {u 200
ausmfcef@zsufqD;cH&jyD; ESpf&mcsD &SifoefvmcJhaom opfawm}uD;rsm;udk&uftenf;i,ft wGif;
zsufpD;aeygonf? e,fpyfa'o zGJ@jzdK;wdk;wufa&;[ktrnfjyKum opfckwf&eftwGuf
vrf;azmufjcif; vrf;csJ@jcif;trsKd;rsKd; rdkif;azmufuGJ r_rsm;jyKvkyfumopfrsm;udk wzufEdkifiHodk@
wifoGif;a&mif;csaeonfrSmb,fvdkrSjiif;vdk@r&Edkifyg? TuJ@odk@etz tpdk;&. obm0 ywf0ef;
usifzsufpD;r_a=umifh wcsdefuom,mvSycJhaom awmawmifrsm;onf csKHykwfrsm; om awG@&Sdf
aeawmhonf? (2004 ckESpf rSpIf etz. pDrHudef;t& ylwmtdkjrdK@ a&cJawmif vrf;azmuf vkyf
aeygonf? xdkvrf;azmuf&mwGif vltiftm; puftiftm;tokH;jyKjyD; opfrsm;udk
tqrwefckwf aeygonf? xdkvrf;onf ylwmtdkjrdK@rS ZD,m&Gmtxd rdkifaygif; 70ausmf)&Sdonf?

4
4? ylwmtdkjrdK@ppfwyfjyZ,m;?

pOf wyf&if;trnf ae&m jrdK@ESifhtuGmta0; wdk;csJ@r_ ckESpf


1? cv& (46) ylwmjrdK@ jrdK@twGif;
2? cv& (138) rlvm&SD;'D jrdK@ESifhuyf&yf topf (2003)
4? cv& (137) rcsrf;abmh jrdK@ jrdK@ ESifhuyf&yf topf (2003 )
5? axmufydk@ x0g'rf; jrdK@ESifh uyf&yf topf (2003)
6? *sDtD; x0g'rf; jrdK ESifh uyf&yf topf (2003)
&? *sDtD; jrdK@r jrdk@wGif; topf (2003)

5? ppf
ppfwyfodrf;qnf;cH&aomajr,mrsm;? 2003 -2005ckESpfwGif;

pOf odrf;qnf;cH&ol/ trnf ta=umif;t&m ppfwyf e,fajr/a'o {&d,m


1? OD; cifqm&f; bkef;}uD;ausmif; cv& av,mOfuGif; 2{u
wnfaqmuf&ef (46) om,mukef;
&yfuGuf (2 )
2? cg&SD ppfwyfwnfaqmuf&ef cv& rlvm&SD;'D 120{u
138
3? c&pfawmf.toif;awmfydkif bkef;}uD;ausmif; cv& rlvm&SD;'D 10{u
wnfaqmuf&ef (138)
4? rcsrf;abmh ppfwyfwnfaqmuf7ef cv& rcsrf;abmhjrdK@ 200{u
(137)
5? vDql; avwHcGef ([dkw,f) cv& rlvm&SD;'DjrdK@wGif; 4 jcH
(138) 4{u
6? udk,fydkifopfawm&Sdolrsm; tpdk;&ydkiftjzpf *g;xk/ ywfvkH; 700cef@

5
&? tdrfuGufvyfrsm; tdrf&Sifr&Sdaoma=umifh jrdK@ay: tdrfajc
50cef@

6? &Gmom;rsm;tm;ar;jref;csuf? (2003 rS 2005 ckESpftwGif; jzpfysufr_jyy\


\em)

yltmtdkjrdK@ rlvm&SD'Daus;&GmwGif 2003 ckESpfwGif wdk;csJ@vkdufaom cv& 138


wyf&if;onf 'kwˆef&GmESifh rlvm&SD;'D&Gm=um;wGifwnfaqmufxm;jyD; ppfom;rsm;onf
xdk&Gmom;rsm;. v,fvkyfEGm;rsm;udk wpfESpftwGif;taumif 300 udk cv& 138 wyfom;rsm;
utEdkifusifhowfpm;cJhjcif;a=umifh&Gmom;rsm;v,fvkyf&eftcufawG@aea=umif;&Gmom;wpfOD;u
Todk@&Sif;jyygonf?
rlvm&SD;'D&Gmom;OD;cif&rf.ajymjycsuft& ppfwyfwnfaqmufjyD;aemuf “'DESpf2005
txdqdk EGm;aumif 900 ausmfppfom;rsm;u owfpm;vdkufjyD 'DppfwyfawG[musaemf
wdk@jynfol awG&Gmom; awGtwGuf bmwpfckrS tusKd;ray;cJhbl; ae@n &Gmom;awG udkyJ
'kuQay;aeygw,f 'Dtpdk;&&J@atmufrSmvljzpf&usKd;reyfbl;uGm onfxufru &GmwGif;
=uufrsm;/ 0ufrsm; trsKd;orD;i,frsm; tm;twif;t"rR usKd;vGefr_rsm; qdkr a&wGuf
Edkifawmhbl;” vdk@a'o cH&Gmom;wpfOD;updwfrauseyfpGmajymjyygonf?

25/1204ae@
25/1204 nonfc&pfpPrwfnjzpfIwpf&GmvkH;rdrdbk&m;ausmif;wGifaysmfyGJ&GifyGJrsm;jyK
vkyf aysmf&GifoDcsif;qdkae=uonf? xdknwGif rlvm&SD;'DaeOD;rzef;cif&rf.tdrfwGif =uufaysmufr_
jzpfaeygonf? tdrf&SifTodk@&Sif;jyygonf “ usaemfwdk@rdom;pktm;vkH;bk&m;ausmif;oGm;=u
w,f tdrfrSm b,folrSraecJhbl; 'Dvdkvnf; wpfcgrS raysmufcJhbl;” xdknwGif tdrfatmuf
=uufjcH rS =uuftaumif 20 aysmufoGm;ojzifh &GmeD;&Sd cv& 138 wyf&if;odk@
noef;acgifwGiftdrf&Sifudk,fwkdifoGm;=unfhcJh&m ppfom;rsm;u =uufowfpm;jyD; tm;&yg;&
t&ufaomufaysmfae=uw,faysmufoGm;aom=uufrsm;onfwyf&if;wGifowfpm;aeonfudk
awG@aeygonfwpfcsKd@taumifrsm;tenf;i,fudkomtdrfodk@jyef,lvmcJhygonf?
Todk@cdk;pm;aeaomfvnf;bmwpfckrSavsmfa=u;r&&Sdyg?“vSnf;EGm;rsm;vnf;cdk;pm;onf
udk 5 }udrfwdkifwdkifawG@chJaomfvnf;wyf&if;rSL;udk,fwdkifyg0ifaeaoma=umifhta&;r,lyJrod[ef
aqmifaeygonf”[k ajymjyygonf? qufI“usaemfwdk@b0u'DpepfeJ@yJtqkH;owf &awmhrSm
vm; ae&mwum ppfzdeyfajc&mawGyJ r=unfhjcifawmhbl; tckawmhusaemfwdk@rSm EGm;vnf;
r&Sdawmhbl; 0g;awmawGvnf; tukefvkH;ppfwyfuckwfvdkufjyD (cv& 138) tjref aooGm; &if
vnf; aumif;ygw,f” [kajymygonf?

okH;oyfcsuf

6
jrefrmjynfwGif;aexdkif&aomwdkif;&if;om;rsm;;onfppftpdk;&. vufatmufwGif acwf
tqufquf zdESdyfhr_cHae&jyD; tcGifhta&;;aygif;pkHqkH;&_H;&jcif;udk etz tpdk;&u vspfvl&_
aeonf?ppfwyfrsm;a&S@wGif“wyfrawmfonf trdwyfrawmfomtz” [kuyfxm;jyD;wdkif;
oljynfom;rsm;.aoG;pkyfa=umifrsm;jzpfaeygonf? xdka=umifh obm0ywf0ef;usif/opfawmrsm;
udk rvdktyfbJzsufqD;aeolrsm;onf jynfolvlxktm;vkH;.&efolrsm;jzpf=uonff?opfawmfrsm;
ESifhajr,mjcHrsm;onfjynfolvlxk.&yfwnfa&;jzpfovdktoufvrf;a=umif;vnf;jzpfayonf?
xdka=umifhwef;zdk;&SdvSaomajr/opfawmrsm;ESifhawmwGif;&wemrsm;twGufxdef;odrf;umuG,f
vdkaom pdwfvltrsm;wGifjyif;jyvmatmif tpdk;&u vkyfaqmif&ayrnf? vuf&Sdtpdk;&.
opfawm Oya'onf ezt tkyfpk.EdkifiHjcm;0ifaiGwGift&nfaysmfoGm;cJhonf? xdkdokd@ ezt
.vkyfief;pDrHudef; rsm;onftypftcwf&yfpJa&; tzGJ@rsm;ESifhyl;aygif;jyD;rdrdwdkif; wdkif;&if;om;
a'owGift"du zsufqD; aeonfrSm wdkif;&if;om;rsm;.tcGifhta&;tm;vkH;udk csKd;azmufjcif;
jzpfonf?

ed*kH;
1989 ckESpfrSpI ylwmtdkjrdK@wGif ppfwyfwdk;csJ@jcif; tusOf;axmif rsm; wnfaqmuf
wdk;csJ@jcif;rsm; jyKvkyfvmcJhonf? ,ckvuf&SdwGif ppftm%m&Sifrsm; .vuf0g;atmufwGif
Xmaewdkif;&if;om; rsm;onf toufarG;0rf;ausmif;vkyfief;rsm;vrf;yef;qufoG,fa&;/
pD;yGm;a&;/ynma&;/ vlr_a&;/usef;rma&; tzufzufwGif ESdrfhusjyD; rdrda'o rdrdydkif qdkifaom
obm0a&ajr/ awmawmif tzdk;wef ausmufjrwf&wem rsm;udk ydkifqdkifcGifh pDrHcGifh
qkH;jzwfydkifcGifhrsm; tay:zdESdyfcsKyfcs,fr_/ qkH;&_H;r_rsm;&ifqdkifawG@}uKHae=u&ygonf?

"gwfykH

udkum;csuf www.kachinstate.com

You might also like